1. ΠΡΟΟΡΓΑΝΩΤΗΣ
5
Συζητάμε στην τάξη
Εργαζόμαστε στην ομάδα
Συγκρίνουμε κείμενα/πληροφορίες
Αναζητούμε πληροφορίες
Συνεργαζόμαστε με άλλους φορείς
Στο βιβλιαράκι που κρατάτε θα ασχοληθούμε με
πολλές δραστηριότητες. Μπροστά από κάθε μια
υπάρχει ένα σύμβολο. Στον παρακάτω πίνακα θα
διαβάσετε τι σημαίνει το καθένα από αυτά.
Στο βιβλιαράκι που κρατάτε θα ασχοληθούμε με
πολλές δραστηριότητες. Μπροστά από κάθε μια
υπάρχει ένα σύμβολο. Στον παρακάτω πίνακα θα
διαβάσετε τι σημαίνει το καθένα από αυτά.

2. Στην οδό Μπελάδων έχουν φρακάρει
αμέτρητα αυτοκίνητα. Και ξεκινούν να
κορνάρουν όλα μαζί. Τουυυυυτ!
Τουυυυυυτ! Μπιιιιιιπ! Η Ανθούλα
βουλώνει τ’ αφτιά της. Πρώτη φορά
ακούει τέτοιο σαματά! Ξαφνικά, στην
άλλη πλευρά του δρόμου, πίσω από τα
κάγκελα του πάρκου, η Ανθούλα βλέπει τη
Λίλα την αλεπού.
- Κοίτα, Τομ, η Λίλα! Μας περιμένει με τ’
αλεπουδάκια της! Πάμε!
Ο Τομ αρπάζει την Ανθούλα από το χέρι.
- Σταμάτα, Ανθούλα! Πρέπει να
περάσουμε από τη διάβαση των πεζών!
Εκείνη τη στιγμή, μέσα στο μποτιλιάρισμα,
ένα κόκκινο αυτοκίνητο κινείται νευρικά.
Ο οδηγός του μαρσάρει απότομα. Το
αυτοκίνητο τραντάζεται, ξεφυσάει και
ξαφνικά, με μια απότομη κίνηση,
ανεβαίνει στο πεζοδρόμιο. Στο τιμόνι είναι
ο κύριος ΑΡΜΑΝΤ, ο πιο ανυπόμονος
οδηγός της Μερλέν-Βιλ. Το φτερό του
αυτοκινήτου περνά ξυστά από το μπράτσο
της Ανθούλας. Ο καθρέφτης αρπάζει το
λευκό φόρεμα της μικρής μας φίλης. Η
Ανθούλα φέρνει μια βόλτα και πέφτει
κάτω. Ο Τομ βγάζει μια κραυγή. Η Λίλα η
αλεπού προστατεύει τα τέσσερα μικρά
της.
Η Ανθούλα χτύπησε. Στο λευκό φόρεμά
της, γύρω από τον ώμο, κυλούν μικρές
σταγόνες αίμα. Τα βλέφαρά της είναι
κλειστά. Ο κύριος ΑΡΜΑΝΤ βγαίνει από το
κόκκινο αυτοκίνητο. Τα ‘χει χαμένα.
- Τι έκανα! Τι έκανα!
Ο Τομ χαϊδεύει το μάγουλο της φίλης του.
Η Ανθούλα ανοίγει τα μάτια.
- Όλα θα πάνε καλά, ψιθυρίζει ο Τομ.
Έρχεται και η Λίλα με τα αλεπουδάκια της.
- Λίλα, φωνάζει ο Τομ, πήγαινε να
φωνάξεις την κυρία ΣΑΛΩΜΗ τη
νοσοκόμα! Εγώ θα προσπαθήσω να βρω
τον κύριο ΓΚΑΣΠΑΡ, τον αστυνόμο της
Μερλέν-Βιλ! Μήπως και βάλει λίγη τάξη
στην τόση ανακατωσούρα του δρόμου![...]
Ο Τομ σφουγγίζει το μέτωπο της Ανθούλας
με το πορτοκαλί φουλάρι. Η Ανθούλα
χαμογελάει. Από μακριά ακούγεται μια
βροντερή φωνή. Είναι ο κύριος ΓΚΑΣΠΑΡ.
Η Νιφάδα τρέχει δίπλα του.
- Ε, λοιπόν, είναι ώρα να βάλουμε λίγη
τάξη σ’ αυτό το χάος! φωνάζει ο κύριος
ΓΚΑΣΠΑΡ.
Ένας οδηγός μαρσάρει δυνατά. Βρουμ!
Βρουμ! Βρουυυυυυμ! Ο κύριος ΓΚΑΣΠΑΡ
παίρνει σοβαρό ύφος και γυρίζει προς τον
οδηγό.
- Μα καλά, τόσο δύσκολο είναι να κάνετε
λίγη υπομονή; Μ’ αυτό το «Βρουμ! Βρουμ!
Βρουυυυυυμ!» που κάνετε, το αυτοκίνητό
σας ξερνάει τόσο καυσαέριο χωρίς κανένα
λόγο! Και το καυσαέριο αυτό δημιουργεί
ένα κουκούλι γύρω από τη Γη, που
παγιδεύει τη θερμότητα της Γης! Έτσι
αυξάνεται ακόμη περισσότερο η
υπερθέρμανση του πλανήτη!
6

3. Ο κύριος ΑΡΜΑΝΤ έχει καθίσει στο
αυτοκίνητό του.
- Μα τι έκανα! Τι έκανα…
Ο Τομ εκνευρίζεται και πάλι. Και λέει στον
κύριο ΑΡΜΑΝΤ:
- Αντί να στενάζετε, δεν πηγαίνετε
καλύτερα να εξηγήσετε σε όλους αυτούς
του ανυπόμονους οδηγούς πόσο φταίει η
ατμοσφαιρική ρύπανση για την
υπερθέρμανση του πλανήτη;
Ο κύριος ΑΡΜΑΝΤ χαμογελάει.
- Μα τι ωραία ιδέα… Έτσι θα νιώσω πολύ
πιο χρήσιμος… Ο κύριος ΑΡΜΑΝΤ
κατευθύνεται προς τα σταματημένα
αυτοκίνητα. Και ρωτάει την οδηγό ενός
γαλάζιου αυτοκινήτου, που είναι μάλιστα
η μαμά της Λουσί:
- Κυρία μου, γνωρίζετε ότι, όταν κάνετε
αυτό το «Βρουμ! Βρουμ! Βρουυυυυυμ!»…
Ο Τομ χαμογελάει. Η Λουσί βγαίνει από το
αυτοκίνητο με το βιολοντσέλο της. Είναι
πολύ θυμωμένη.
- Εγώ πάντως προτιμώ να πάω με τα
πόδια στο μάθημα του βιολοντσέλου! Αν
όλα αυτά τα «Βρουμ! Βρουμ!
Βρουυυυυυμ!» είναι τόσο βλαπτικά για
τον πλανήτη μας… εγώ θα πάω με τα
πόδια! Άλλωστε, δεν είναι και τόσο
μακριά! Μόλις δυο βήματα! Τι νόημα έχει
τελικά να παίρνουμε το αυτοκίνητο;
Κανένα απολύτως!
Τα αυτοκίνητα όμως στην οδό Μπελάδων
δε λένε να σταματήσουν. Τουυυυυτ!
Τουυυυυυτ! Μπιιιιιιπ! Η Λουσί δεν
κρατιέται :
- Εσείς οι ίδιοι είστε το μποτιλιάρισμα!
Στον εαυτό σας κορνάρετε!
Κοκορόμυαλοι! Η Λουσί φορτώνεται το
βιολοντσέλο στην πλάτη της κι αρχίζει να
διασχίζει τα σταματημένα αυτοκίνητα. Με
βήμα ταχύ κατευθύνεται προς τη Μουσική
Ακαδημία της Μερλέν-Βιλ. Η μαμά της την
παίρνει στο κατόπι.
- Γύρνα πίσω, Λουσί! Γύρνα στο
αυτοκίνητο!
- Όχι! απαντά η Λουσί. Δεν θέλω να
πηγαίνω στην Ακαδημία με το αυτοκίνητο!
Δεν μένουμε τόσο μακριά! Και όλοι οι
φίλοι μου πηγαίνουν με τα πόδια! Τους
ζηλεύω! Πηγαίνουν όλοι μαζί και λένε ένα
σωρό ιστορίες στο δρόμο! Και περνούν
ωραία! Άλλωστε, κάνοντας λίγη
πεζοπορία, γυμνάζω και το σώμα μου! Και
συνεχίζει να περπατά.
- Λουσί, γύρνα πίσω!
Ξαφνικά, να σου και η Λίλα! Καταφθάνει
μαζί με τον Δήμαρχο της Μερλέν-Βιλ και
μια νεαρή κυρία.
- Να η νοσοκόμα! φωνάζει ο Τομ.
Η κυρία ΣΑΛΩΜΗ, η νοσοκόμα, γονατίζει
δίπλα στην Ανθούλα και της ξεκουμπώνει
προσεκτικά το λευκό φόρεμα. Ο Δήμαρχος
είναι ανήσυχος, όπως και ο Τομ. Η
Ανθούλα σφίγγει δυνατά το χέρι του
φίλου της.
Η κυρία ΣΑΛΩΜΗ χαμογελά.
- Το τραύμα σου δεν είναι πολύ σοβαρό,
μικρούλα μου! Ένας μικρός επίδεσμος,
ένας νάρθηκας, και σε μερικές μέρες ούτε
που θα το θυμάσαι πια!
7

4. - Ουφ! αναστενάζει ο Δήμαρχος
σκουπίζοντας το μέτωπό του. Δεσποινίς
Ανθούλα, λυπάμαι πολύ που σας
υποδεχόμαστε στην πόλη μας υπό τέτοιες
συνθήκες…
Ο Τομ σηκώνεται όρθιος. Μέσα στον
ασταμάτητο θόρυβο «Τουυυυυτ!
Τουυυυυυτ! Μπιιιιιιπ!», γυρίζει προς τον
Δήμαρχο.
- Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό! Κάτι
πρέπει να γίνει!
Η οδός Μπελάδων παραείναι θορυβώδης,
παραείναι επικίνδυνη, παραείναι γκρίζα,
παραείναι…
- Έχεις δίκιο, Τομ! απαντά ο Δήμαρχος.
Μετά το σημερινό ατύχημα, πρέπει να
πάρω μια απόφαση. Λοιπόν… Σχεδιάζω
να… Όχι… Αποφασίζω να… Ναι,
αποφασίζω να απαγορευτεί η
κυκλοφορία στην οδό Μπελάδων!
Η Ανθούλα χαμογελά.
- Τι ωραία ιδέα! λέει το μικρό κορίτσι. Ωχ!
Το ωραίο λευκό φορεματάκι μου είναι
ματωμένο και βρώμικο.
- Φταίνε τα καυσαέρια των αυτοκινήτων…
λέει η κυρία ΣΑΛΩΜΗ. Λίγο καιρό
αργότερα… Ο ήλιος λάμπει πάνω από τη
Μερλέν-Βιλ. Ο κύριος Δήμαρχος δεν
άφησε περισσότερο χρόνο να πάει
χαμένος και κράτησε την υπόσχεσή του. Η
οδός Μπελάδων αναπλάστηκε και ο
Δήμαρχος απευθύνεται τώρα στους
κατοίκους.
- Αγαπητοί συμπολίτες, είμαι ιδιαίτερα
ευτυχής που εγκαινιάζω έναν νέο δρόμο!
Έναν νέο δρόμο, λέγω, που θα είναι πια
ελεύθερος από αυτοκίνητα! Βέβαια, τα
λεωφορεία και τα αυτοκίνητα είναι
απαραίτητα… Και ο καθένας από μας τα
χρησιμοποιεί… Αλλά δεν πρέπει να
ξεχνάμε και τα οφέλη της ησυχίας, του
καθαρού αέρα, της πεζοπορίας, της
ασφάλειας… Σήμερα, λοιπόν, θα ήθελα να
ευχαριστήσω δύο πρόσωπα…Ο κύριος
Δήμαρχος ακουμπά το ένα του χέρι στον
ώμο του κυρίου ΑΡΜΑΝΤ.
- Ο κύριος ΑΡΜΑΝΤ αποφάσισε να στήσει
ένα πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής για να
μαθαίνει στα παιδιά της Μερλέν-Βιλ τους
κανόνες της οδικής ασφάλειας! Και χωρίς
πραγματικούς κινδύνους! Όλοι
χειροκροτούν τον κύριο ΑΡΜΑΝΤ, που
είναι πολύ συγκινημένος.
- Και για το σπουδαίο θάρρος της, θα
ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τη μικρή
μας φίλη Ανθούλα…
Όλοι τώρα χειροκροτούν την Ανθούλα. Ο
Δήμαρχος πλησιάζει προς το κομμάτι
ύφασμα που σκεπάζει το όνομα του νέου
δρόμου.
- Έτσι αποφάσισα να ονομάσω τον νέο μας
δρόμο… οδό Ανθούλας!
Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Οδός Ανθούλας
Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Επισήμων
Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
8

5. Αφού διαβάσετε το απόσπασμά του παραμυθιού «Η Οδός Ανθούλας»,
απαντήστε τα πιο κάτω ερωτήματα.
• Ποιο στόχο θέλει να πετύχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με αυτό το παραμύθι;
• Ποιο είναι το κυριότερο πρόβλημα που παρουσιάζει το παραμύθι και πού
οφείλεται;
• Υπάρχει αυτό το πρόβλημα στην κοινότητά σας; Περιγράψτε ένα προσωπικό
περιστατικό που επιβεβαιώνει το συγκεκριμένο πρόβλημα.
9

6. • Καταγράψτε τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται τα πιο κάτω αποτελέσματα της
Αστυνομίας Κύπρου, σε σχέση με τα τροχαία ατυχήματα, με το παραπάνω
παραμύθι.
10

7. Το κυκλοφοριακό κάνει κακό στην υγεία
|Εκτύπωση | 21/12/2008 | ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΡΥΔΗ*
Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο κάθε πολίτης
αυτού του τόπου, είναι το κυκλοφοριακό με όλες τις παράμετρες επιπτώσεις του. Σαν
αποτέλεσμα διαχρονικών λαθών και παραλείψεων όλων των κυβερνήσεων, οι Κύπριοι
πολίτες είναι απόλυτα εξαρτώμενοι από το ιδιωτικό αυτοκίνητο, με ό,τι αυτό
συνεπάγεται για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Γεμίσαμε δρόμους και αυτοκίνητα, ενώ απουσιάζει το φθηνό δημόσιο
μεταφορικό μέσο. Πρόκειται για χάλι και κατάντημα με το οποίο γελούν και οι ξένοι που
μας παρακολουθούν.
Δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως το 2006 η αρμόδια Ευρωπαϊκή Επιτροπή
υπέδειξε προς την κυπριακή Κυβέρνηση πως το κυκλοφοριακό πρόβλημα δεν λύνεται
μόνο με την κατασκευή δρόμων. Η υπόδειξη αυτή συνοδεύτηκε και από μια αυστηρή
ευρωπαϊκή παρατήρηση, σύμφωνα με την οποία «η Κύπρος έχει ξοδέψει αρκετά για
οδικά έργα, χωρίς να λύσει τα προβλήματα συγκοινωνίας».
Αυτά το 2006. Τον Οκτώβριο του 2007, μέλη της Επιτροπής Μεταφορών και
Τουρισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επισκέφθηκαν την Κύπρο και αφού
ενημερώθηκαν για όλα τα σχετικά, εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για το
κυκλοφοριακό χάος και χάλι που υπάρχει καθημερινά στους κυπριακούς
αυτοκινητόδρομους. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι διαπίστωσαν, χωρίς ιδιαίτερη
δυσκολία, αυτό που γνωρίζει και βιώνει καθημερινά ο κάθε πολίτης. Ότι, δηλαδή, «οι
δημόσιες συγκοινωνίες είναι υποβαθμισμένες έως ανύπαρκτες».
Η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές υποδείξεις,
πρέπει να λάβει σειρά μέτρων που να ευνοούν την ανάπτυξη και λειτουργία σύγχρονων
δημόσιων συγκοινωνιών, γιατί μόνο έτσι θα μειωθούν δραστικά τα κυκλοφοριακά
προβλήματα και θα ελαχιστοποιηθούν τα θανατηφόρα δυστυχήματα.
11

8. Ακόμα, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για το
μεγάλο αριθμό των νεκρών στους δρόμους και υπέδειξαν με σαφήνεια πως «το
Βερολίνο, με πληθυσμό 3.5 εκατ., έχει λιγότερους νεκρούς από τροχαία απ' όσα
συμβαίνουν στη μικρή Κύπρο».
Οι πιο πάνω δραστηριότητες, που είδαν πέρσι και πρόπερσι το φως της
δημοσιότητας, είναι τραγικές και αληθινές και πρέπει να απασχολήσουν κάθε υπεύθυνο
πολιτειακό φορέα. Έχουμε την άποψη πως η κατάσταση έφθασε στο απροχώρητο. Η
ανυπαρξία δημόσιας ποιοτικής συγκοινωνίας αφήνει τον Κύπριο πολίτη μόνιμα δέσμιο
και απόλυτα εξαρτώμενο του ιδιωτικού αυτοκινήτου και δεν βοηθά στην προσπάθεια που
πρέπει να καταβάλλεται από όλους για εξοικονόμηση ενέργειας.
Τελευταίως, με την πετρελαϊκή κρίση και με την άνοδο των τιμών των καυσίμων
τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο τραγικά, αφού μεγάλο μέρος των εισοδημάτων
χρησιμοποιήθηκε για την αυτοκίνηση. Σαν αποτέλεσμα της πρωινής κυκλοφοριακής
συμφόρησης, οι εργαζόμενοι φθάνουν στη δουλειά τους κουρασμένοι. Και μετά η
πολιτεία κάμνει σεμινάρια και εργαστήρια για να αυξήσει την ήδη χαμηλή
παραγωγικότητα, την ώρα που όλη η διάθεση για παραγωγή και δημιουργία εξαντλείται
μέσα στο χάος και το μποτιλιάρισμα.
Τα πράγματα με το κυκλοφοριακό είναι πολύ δύσκολα. Την ώρα που στην
υπόλοιπη Ευρώπη το αγαθό της δημόσιας συγκοινωνίας πλεονάζει, στην Κύπρο
στερούμαστε ακόμη και τα πολύ απλά. Για παράδειγμα, μέχρι πρόσφατα δεν είχαμε ούτε
ένα λεωφορείο που να συνδέει την πρωτεύουσα με το αεροδρόμιο. Βέβαια, τώρα υπάρχει
για όλα τούτα μια νότα αισιοδοξίας, που ακούει στο όνομα Νίκος Νικολαΐδης. Πρόκειται
για τον Υπουργό Συγκοινωνιών, ο οποίος μέχρι τώρα έδωσε δείγμα γραφής των
προθέσεών του και των ικανοτήτων του να αποφασίζει. Ελπίζουμε να δαμάσει σιγά,
αλλά σταθερά, το τέρας του κυκλοφοριακού με τρόπο που θα ανακουφιστεί ο κάθε
πολίτης αυτού του τόπου.
http://www.sigmalive.com/simerini/analiseis/other/102820
12

9. Πόσοεπιβλαβήςείναιηατμοσφαιρικήρύπανση
Η ρύπανση απασχολεί σήμερα όλο τον κόσμο. Οι περιβαλλοντολόγοι καθημερινά
προειδοποιούν: Η ατμόσφαιρα είναι η ίδια η ζωή της Γης, για αυτό και η ατμοσφαιρική
ρύπανση αποτελεί καθημερινό θέμα όλων των μέσων ενημέρωσης παγκόσμια. Στις αρχές
τις δεκαετίας του ΄70 αμέσως μετά τη μεταπολίτευση ένας Υπουργός Υγείας είχε
δηλώσει: «Φέρτε μου ένα νεκρό από την ατμοσφαιρική ρύπανση και θα πεισθώ ότι είναι
επιβλαβής για τη Δημόσια Υγεία». Ήταν η πρώτη περίοδος μετά την αποκατάσταση της
Δημοκρατίας, τότε που οι νέοι της εποχής εκείνης γεμάτοι οράματα πίστευαν σε μια νέα
Ελλάδα. Τότε συγκεκριμένα μια παρατεταμένη μεγάλη απεργία των ιατρών η οποία
μεταξύ των αιτημάτων είχε και την ατμοσφαιρική ρύπανση της Αθήνας, ανάγκασε τον
τότε Υπουργό Υγείας να προβεί σε αυτή την ιστορική δήλωση.
Όμως, για την εποχή του ο συγκεκριμένος υπουργός δεν είχε και πολύ άδικο. Τότε η
ατμοσφαιρική ρύπανση ενοχοποιείτο κυρίως σαν αιτία της επιδείνωσης πνευμονικών
παθήσεων. Οι καρδιοπαθείς εθεωρείτο ότι επηρεάζονται έμμεσα αλλά όχι σημαντικά.
Σήμερα υπό το φως νεότερων δεδομένων φαίνεται ότι τα πράγματα αλλάζουν. Μια
πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου που δημοσιεύθηκε στο
«European Heart Journal» φαίνεται ότι δίνει νέες διαστάσεις στην ατμοσφαιρική
ρύπανση από την καύση των πετρελαιοειδών. Η συγκεκριμένη αυτή μελέτη λέει, ότι
ειδικά μόρια και όχι τα αέρια της καύσης αυτά καθ΄ εαυτά είναι η αιτία που καταστρέφει
το εσωτερικό τοίχωμα των αρτηριών, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται θρόμβοι μέσα
στις αρτηρίες με επακόλουθο την εκδήλωση εμφραγμάτων στην καρδιά ή εγκεφαλικών
αγγειακών επεισοδίων. Τα χημικά αυτά μόρια που βρίσκονται μέσα π.χ. στον καπνό που
βγαίνει από την εξάτμιση ενός αυτοκινήτου, ενεργοποιούν τις ελεύθερες ρίζες που
θεωρούνται τα χημικά εκείνα στοιχεία που προσβάλλουν το ενδοθήλιο των αρτηριών
(εσωτερικός χιτώνας) και τον καταστρέφουν. Έτσι ο κατεστραμμένος χιτώνας αδυνατεί
να παράγει τις αγγειοδιασταλτικές και αντιθρομβωτικές ουσίες που παράγει
φυσιολογικά, με αποτέλεσμα οι αρτηρίες να παθαίνουν ευκολότερα σπασμό και να
θρομβούνται.
13

10. Οι ερευνητές που συμμετέχουν στη συγκεκριμένη αυτή μελέτη από το Πανεπιστήμιο του
Εδιμβούργου, εισηγούνται δύο τρόπους για να αποφεύγεται η βλαστική αυτή επίδραση
των μορίων που υπάρχουν μέσα στα καυσαέρια. Είτε τα πετρελαιοειδή να υφίστανται
ειδική επεξεργασία προτού φθάσουν στο εμπόριο ή τα αυτοκίνητα να έχουν ειδικά
όργανα που να συλλαμβάνουν τα επικίνδυνα αυτά μόρια προτού ρυπάνουν την
ατμόσφαιρα.
Έτσι, η επικρατούσα μέχρι σήμερα άποψη, ότι ο καπνός και το κάπνισμα καταστρέφουν
τις αρτηρίες του οργανισμού φαίνεται ότι δεν ευσταθεί απόλυτα. Παρόλα αυτά δεν παύει
το κάπνισμα να είναι η κύρια αιτία καρδιολογικού θανάτου, που οδηγεί περίπου 5
εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο στην άλλη ζωή. Τώρα, εάν ένας είναι ήδη
καπνιστής και ζει σε περιβάλλον με υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση από καύση
πετρελαιοειδών, θεωρείται ένα άτομο ιδιαίτερα επιβαρυμένο, που δύσκολα θα αποφύγει
το καρδιαγγειακό ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Όμως, οποιαδήποτε και εάν είναι η κατάληξη του θέματος, οι ασθενείς με επίσημη
καρδιοπάθεια και ειδικότερα αυτοί που πάσχουν από στεφανιαία νόσο ή γενικότερες
αγγειοπάθειες θα πρέπει να αποφεύγουν να ζουν σε περιοχές με αυξημένη ατμοσφαιρική
ρύπανση, κυρίως από αυτοκίνητα.
http://www.iatronet.gr/article.asp?art_id=15811
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ
Τα δύο άρθρα προσεγγίζουν με τον ίδιο τρόπο τις επιπτώσεις του κυκλοφοριακού
προβλήματος στην υγεία; Γιατί νομίζετε συμβαίνει αυτό;
Αφού διαβάσετε τα παραπάνω άρθρα, καταγράψτε τις επιπτώσεις που έχει για
τους ανθρώπους, η πρόκληση κυκλοφοριακής συμφόρησης στους δρόμους,
ταξινομώντας τις στην κατάλληλη στήλη.
14

11. ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ
• Αφού μελετήσετε τις γελοιογραφίες, σημειώστε τις ομοιότητες και τις διαφορές
που παρουσιάζουν με τα παραπάνω διαδικτυακά άρθρα.
Βάζοντας μπροστά για Οικολογικά Ταξίδια
Το θέμα της έβδομης διοργάνωσης της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας είναι
«Καθαρός Αέρας για Όλους», και καθώς οι μεταφορές είναι ο βασικός παράγοντας ρύπανσης
στις πόλεις της Ευρώπης, ο στόχος είναι να βρεθούν τρόποι μείωσης των επιβλαβών εκπομπών
15
ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

12. και να γίνουν οι πόλεις καθαρότεροι και καλύτεροι τόποι διαβίωσης. Τα στατιστικά στοιχεία
μιλούν από μόνα τους. Το ένα τέταρτο όλων των εκπομπών στην Ε.Ε. προέρχεται από τις
μεταφορές, και ο αριθμός αυτός μπορεί να φτάσει και το 30% έως το 2030. Οι προσπάθειες για
την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής μείωσαν τις συνολικές εκπομπές κατά σχεδόν 5%
ανάμεσα στο 1994 και το 2004, κι όμως οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τα μέσα
μεταφοράς στις 32 χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ο.Χ.) ανέβηκαν κατά 27%,
χωρίς να υπολογίζουμε τα πλοία και τα αεροπλάνα. Τα αυτοκίνητα και τα φορτηγάκια παράγουν
περίπου το 19% των εκπομπών CO2 στην Ευρώπη κάθε χρόνο. Υπάρχουν 220 εκατομμύρια
αυτοκίνητα στους δρόμους της Ε.Ε., και ο αριθμός αυτός αυξάνεται συνεχώς: η χρήση
αυτοκινήτων αυξήθηκε κατά 18% από το 1995 έως το 2004, και αντιστοιχεί στο 74% όλων των
επιβατικών μεταφορών.
Η Ε.Ε. αντιμετωπίζει το πρόβλημα αυτό με νέους νόμους. Έχουν ήδη γίνει βήματα για τη
μείωση των εκπομπών CO2 από τα καινούρια αυτοκίνητα. Οι χρεώσεις κυκλοφοριακής
συμφόρησης ενδέχεται να μειώσουν τα μποτιλιαρίσματα στις πόλεις, τα οποία παράγουν το 40%
του συνολικού CO2 από τα αυτοκίνητα. Ζωτικό ρόλο παίζουν επίσης οι νέες τεχνολογίες. Στο
μεταξύ όμως, και οι πολίτες μπορούν να βοηθήσουν στην αναχαίτιση της αύξησης εκπομπών
αερίων του θερμοκηπίου, και η Εβδομάδα Κινητικότητας τους μαθαίνει πώς να το κάνουν.
http://ec.europa.eu/clima/sites/campaign/news/news17_el.htm
• Ποια στοιχεία αναφέρει το κείμενο που δείχνουν την αρνητική επίδραση των
μέσων μεταφοράς στο φαινόμενο του θερμοκηπίου; Στον παρακάτω πίνακα
καταγράψτε τα σχετικά στοιχεία.
1.
2.
3.
4.
5.
16

13. • Συγκρίνετε τις πληροφορίες του κειμένου και της ακόλουθης γραφικής
παράστασης και καταγράψτε τις διαπιστώσεις και τα συμπεράσματά σας.
Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αυξάνονται
ανάλογα με τον όγκο των μεταφορών
Πηγή:Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΕΤΟΣ 51ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΥΛΛΟΥ: 15839 Πέμπτη, 13 Νοεμβρίου 2003
Έλλειψη πολιτικής για μείωση ατμοσφαιρικής
ρύπανσης καταγγέλλουν οι Oικολόγοι
17

14. Έλλειψη πολιτικής για μείωση ατμοσφαιρικής ρύπανσης καταγγέλλουν οι
Oικολόγοι. Βαρύ χρηματικό πρόστιμο κινδυνεύει να πληρώσει η Κύπρος με την ένταξή
της στην Ε.Ε. σε περίπτωση που δεν προχωρήσει σε μείωση των εκπομπών
θερμοκηπιακών ρύπων. Αυτό ανέφερε χθες σε συνέντευξη Tύπου ο Γενικός Γραμματέας
του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών, Γιώργος Περδίκης, σχολιάζοντας την
ανακοίνωση της Ε.Ε. για τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Κύπρο. Οι ρύποι
που επηρεάζουν και το στρώμα του όζοντος στην ανώτερη ατμόσφαιρα, είπε ο κ.
Περδίκης, συμβάλλουν επίσης στην εμφάνιση δερματικών ασθενειών, καρκίνου και
άσθματος, για το οποίο συχνά αναφέρεται ότι παρατηρείται αύξηση των εμφανιζόμενων
κρουσμάτων στην Κύπρο.
Παράλληλα επέκρινε όλες τις κυβερνήσεις, τόσο τις παρελθούσες όσο και την
κυβέρνηση Παπαδόπουλου, για την έλλειψη πολιτικής μείωσης των ατμοσφαιρικών
ρύπων.
Σύμφωνα με τον κ. Περδίκη, ο κύριος υπεύθυνος για τα περιστατικά ρύπανσης
της ατμόσφαιρας στην Κύπρο είναι η υπερβολική χρήση των ιδιωτικών αυτοκινήτων.
Πρόσθεσε ότι οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι σε ποσοστό γύρω στο 75% συνίσταται η
συνεισφορά του ιδιωτικού αυτοκινήτου στην παραγωγή των ρύπων. Στο μεταξύ, το
Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ως η αρμόδια αρχή για τον έλεγχο
της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, διευκρινίζει ότι η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
αφορά στο διοξείδιο του άνθρακα. Σημειώνει πως το αέριο αυτό δεν είναι τοξικό και δεν
θεωρείται ρύπος, γι' αυτό και η συγκέντρωσή του στον ατμοσφαιρικό αέρα της γήινης
επιφάνειας δεν παρακολουθείται από τις αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών της
Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η δράση του συνίσταται στο γεγονός ότι η αύξηση της παρουσίας
του στην ατμόσφαιρα του πλανήτη αυξάνει τη θερμοχωρητικότητα της ατμόσφαιρας και
οδηγεί σε ψηλότερες επιφανειακές θερμοκρασίες (φαινόμενο θερμοκηπίου).
Άγγελος Νικολάου
• Η παρακάτω επιστολή αποτελεί απάντηση ενός αναγνώστη σχετικά με το
παραπάνω άρθρο.
18
Tο κυκλοφοριακό
Aγαπητή Σύνταξη,
Σύμφωνα με στατιστικές, η Kύπρος κατέχει την πρώτη θέση ανάμεσα στις υπό
ένταξη στην E.E. χώρες όσον αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση. Kαι δεν είναι
καθόλου απορίας άξιον αν σκεφτεί κανείς τις συγκοινωνίες που δεν έχουμε. Tα
λεωφορεία περνούν κάθε 45 λεπτά, ενώ η κάθε οικογένεια αναγκάζεται να αγοράσει
πάνω από ένα αυτοκίνητο. Kαι όταν λέμε αυτοκίνητο, σε αρκετές περιπτώσεις μιλάμε
για ένα σαραβαλάκι. Στην Eλλάδα βρήκαν τις λύσεις του τρόλεϊ, του υπόγειου
σιδηρόδρομου και του μετρό. Xώρια τα λεωφορεία που περνούν κάθε 10 λεπτά.
Aνάλογα με τις οικονομικές μας δυνατότητες, ποια λύση ταιριάζει σε εμάς;
MΔK

15. http://www.philenews.com/
• Αξιολογήστε τη θέση του αναγνώστη, σε αντιπαραβολή με το
άρθρο/«καταγγελία» του κόμματος των οικολόγων.
• Καταγράψτε τους λόγους που η Κύπρος, μια ευρωπαϊκή χώρα, παραβιάζει την
πολιτική της Ε.Ε., σχετικά με τα επίπεδα ρύπων.
19

16. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΑΣ ΕΦΑΡΜΟΖΕΙ
ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ Ε.Ε. ΓΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ
ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ;
• Χρησιμοποιήστε τις ερευνητικές σας ικανότητες για να εντοπίσετε τον τρόπο
μεταφοράς των μαθητών προς το σχολείο. Για το σκοπό αυτό, δημιουργήστε τα
δικά σας ερωτηματολόγια και ζητήστε από τους γονείς και τους συμμαθητές σας
να τα συμπληρώσουν.
• Ετοιμάστε μια επιστολή, μέσα από την οποία να ζητάτε, από τη διεύθυνση του
σχολείου, την άδεια να πραγματοποιήσε τέτοια έρευνα.
• Ζητήστε τη βοήθεια του δασκάλου των μαθηματικών, για να αναλύσετε τα
αποτελέσματα και να δημιουργήσετε τις δικές σας γραφικές παραστάσεις.
20Μπορείτε να ερμηνεύσετε τα αποτελέσματα της
έρευνας που πραγματοποιήσατε στο σχολείο
σας;

17. • Ποιο μεταφορικό μέσο χρησιμοποιούν τα περισσότερα παιδιά;
• Πώς αντιμετωπίζει η κάθε ομάδα (γονείς, παιδιά) το ενδεχόμενο να
χρησιμοποιείται το ποδήλατο ως μέσο μεταφοράς στο σχολικό χώρο;
Γονείς:
Παιδιά:
• Υπάρχει κάποια διαφορά στις προτιμήσεις των γονιών και των παιδιών, σε σχέση
με τη χρήση του ποδηλάτου, ως εναλλακτικού μέσου διακίνησης; Γιατί συμβαίνει
αυτό;
21

18. • Έχοντας υπόψη τις διαδρομές που κάνετε χωρίς συνοδεία απαντήστε τις πιο κάτω
ερωτήσεις:
• Στον παρακάτω πίνακα συμπληρώστε τους κινδύνους ή τα εμπόδια που βρίσκετε
όταν περνάτε ένα συγκεκριμένο τύπο δρόμου στη γειτονιά σας.
ΤΥΠΟΣ ΔΡΟΜΟΥ ΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΜΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΣ - ΕΜΠΟΔΙΑ
Πεζόδρομος
Οδός με πεζοδρόμιο
Δρόμος με δυο λωρίδες
Δρόμος με λεωφορειογραμμή
Δρόμος μονής κατεύθυνσης (μονόδρομος)
• Χρησιμοποιήστε ένα φωτοαντίγραφο του χάρτη της περιοχής γύρω από το
σχολείο σας, για να εντοπίσετε το σπίτι σας και τη διαδρομή που κάνετε.
Σημειώστε τα σημεία της διαδρομής που κρύβουν κινδύνους.
• Διοργανώστε στην τάξη συζήτηση τύπου αντιπαράθεσης (debate) σε σχέση με τη
χρήση του ποδηλάτου ως εναλλακτικού μέσου μετακίνησης από και προς το
σχολείο. Για το σκοπό αυτό χωριστείτε σε δύο ομάδες.
22
• 1) Πόσες φορές διασχίζετε δρόμο (περνάτε απέναντι); ................................
• 2) Από τα σημεία που διασχίζετε:
• Υπάρχουν φανάρια;…….
• Υπάρχουν διαβάσεις;……..
• Οι οδηγοί σταματούν στις διαβάσεις για να διασταυρώσετε;…….
• Υπάρχουν προειδοποιητικές πινακίδες;……..
• Πόσες και ποιες πινακίδες συναντάς;………
• Είναι σε καλή κατάσταση;…….

19.  Η πρώτη ομάδα θα υποστηρίζει την άποψη των γονιών και η δεύτερη θα
εκπροσωπεί την άποψη των παιδιών. Στηρίξτε τις απόψεις σας με
επιχειρήματα.
• Αριθμήστε τις ενέργειες που πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να αλλάξουν
τη στάση των γονιών, ως προς τη χρήση του ποδηλάτου για μεταφορά
από και προς το σχολείο.
ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΔΙΟΥ ΣΕ ΠΟΛΥΣΥΧΝΑΣΤΟ ΔΡΟΜΟ
1. Πινακίδες σήμανσης
23
1. .........................................................................................................................
.......................................................................................................................
2. .........................................................................................................................
.......................................................................................................................
3. .........................................................................................................................
.......................................................................................................................
4. .........................................................................................................................
.......................................................................................................................
5. .........................................................................................................................
.......................................................................................................................

20. • Πραγματοποιήστε μια βόλτα στην περιοχή γύρω από το σχολείο και εντοπίστε τα
είδη των πινακίδων που υπάρχουν στους δρόμους.
• Διαβάστε τα ακόλουθα σενάρια και εντοπίστε το κατάλληλο σήμα για κάθε
περίπτωση.
Σήμα που τοποθετείται
κοντά σε διάβαση πεζών
τύπου ΖΕΠΡΑ.
ΣΧΕΔΙΟ
Σήμα που τοποθετείται
κοντά σε σχολείο.
ΣΧΕΔΙΟ
Σήμα που τοποθετείται
στην αρχή ενός πεζόδρομου
ή ποδηλατόδρομου.
Σήμα που τοποθετείται
κοντά σε δρόμο με
προτεραιότητα και
υποχρεώνει τους οδηγούς
να σταματήσουν.
2. Ελλείψεις στη σήμανση
• Καταγράψτε σημεία που εγκυμονούν κινδύνους στη διακίνηση στους δρόμους,
λόγω ελλείψεων στη σήμανση.
24
ΕΙΔΟΣ
ΣΗΜΑΤΩΝ
ΑΡΙΘΜΟΣ
ΣΗΜΑΤΩΝ
Πολύ καλή Μέτρια Άσχημη

21. 3. Είδη οχημάτων και χρήση εναλλακτικών μέσων
• Καταγράψτε τον αριθμό για τα είδη των οχημάτων που περνούν από το δρόμο.
ΕΙΔΟΣ ΟΧΗΜΑΤΟΣ Αριθμός οχημάτων Σύνολο
Πεζοί
Ποδήλατο
Μοτοσικλέτα
Οικογενειακό αυτοκίνητο
VAN
Διπλοκάμπινο
Αυτοκίνητα Υπηρεσίας
Φορτηγό
Λεωφορείο
• Ποια είδη σημάτων εντοπίσατε και σε τι κατάσταση ήταν; Ποιες ελλείψεις στη
σήμανση εγκυμονούν κινδύνους;
25
Σημεία χωρίς
σήμανση
Παραπλανητική
σήμανση
Κατάληψη
πεζοδρομίου
Ανεπαρκής
φωτισμός

22. • Τι συμπεράσματα βγάζετε σχετικά με το είδος των οχημάτων που κυκλοφορούν
στην κοινότητα; Ταιριάζουν με τα αποτελέσματα της έρευνας που έγινε στο
σχολείο μας;
26
Κουράστηκα να τιμωρώ με πρόστιμο
όσους αγνοούν τις πινακίδες
σήμανσης και παραβιάζουν τον
Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ).
Εσύ πώς τα πας; Έμαθες τα
υποχρεωτικά, απαγορευτικά
προειδοποιητικά, πληροφοριακά και
κατευθυντήρια σήματα;
Κουράστηκα να τιμωρώ με πρόστιμο
όσους αγνοούν τις πινακίδες
σήμανσης και παραβιάζουν τον
Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ).
Εσύ πώς τα πας; Έμαθες τα
υποχρεωτικά, απαγορευτικά
προειδοποιητικά, πληροφοριακά και
κατευθυντήρια σήματα;

23. • Ενώστε με γραμμές τα σήματα με την εξήγηση της σημασίας τους.
27
Πρόσεχε! Μπροστά σου είναι
σχολείο και ίσως περνούν
παιδιά στο δρόμο.
Μην μπεις εδώ με το ποδήλατό σου.
Τα ποδήλατα απαγορεύονται.
Πρόσεχε! Πλησιάζεις σε
φώτα τροχαίας.
Υποχρεώνεσαι να στρίψεις αριστερά.
Απαγορεύεται το προσπέρασμα.
Χρειάζεται να διανύσεις 10χλμ.
ακόμα για να φτάσεις στη
Λεμεσό και 60χλμ. για την
Πάφο.
Έφτασες στο τέλος του
αυτοκινητόδρομου.
Σε αυτό το σημείο βρίσκεται
στάση λεωφορείου.

24. • Παρακολουθήστε το βίντεο της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης με θέμα «Τα
Ποδήλατα» και απαντήστε τις πιο κάτω ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής.
1. Ο ποδηλάτης που διανύει μικρές αποστάσεις:
α) Δε χρειάζεται να φορεί κράνος.
β) Φορεί κράνος ανεξάρτητα από την απόσταση που θα διανύσει.
2. Πώς διασχίζουμε το δρόμο όταν υπάρχει διάβαση πεζών;
α) Στη διάβαση έχουμε προτεραιότητα και περνάμε ελεύθερα.
β) Περνάμε με προσοχή και αφού ελέγξουμε αν έρχεται κάποιο
αυτοκίνητο.
3. Όταν οδηγούμε ποδήλατο και βλέπουμε το σήμα αυτό:
α) Σταματάμε μόνο όταν έρχονται αυτοκίνητα.
β) Σταματάμε πάντα και ελέγχουμε δεξιά – αριστερά.
4. Ο φωτεινός σηματοδότης δείχνει κόκκινο ανθρωπάκι (ΣΤΑΜΑΤΗ).
Τι πρέπει να κάνουν οι ποδηλάτες;
α ) Να περιμένουν στο πεζοδρόμιο μέχρι να ανάψει πράσινο ανθρωπάκι
(ΓΡΗΓΟΡΗΣ) και μετά να περάσουν το δρόμο.
β) Να περάσουν το δρόμο αμέσως.
5.Κυκλοφορούμε πάντοτε:
α) Στην αριστερή πλευρά του δρόμου, όπως ακριβώς και τα οχήματα.
β) Στη δεξιά πλευρά του δρόμου για να μας βλέπουν τα διερχόμενα
αυτοκίνητα.
6.Το βράδυ πάντα:
α) Φοράμε ανοικτόχρωμα ρούχα και αντανακλαστικά.
β) Επιβραδύνουμε και φοράμε σκουρόχρωμα ρούχα.
28

25. • Δημιουργήστε ένα μονόπτυχο σχετικά με τα μέρη του ποδηλάτου, που πρέπει να
ελέγχονται συστηματικά.
• Ανακοινώστε τα αποτελέσματα της εργασίας σας στην ολομέλεια της τάξης και
δημιουργήστε ένα κοινό μονόπτυχο, το οποίο θα διαμοιράσετε σε όλα τα τμήματα
του σχολείου. Ο στόχος σας είναι να μάθουν όλα τα παιδιά να κάνουν
συστηματικό έλεγχο στα ποδήλατά τους.
29

26. • Χρησιμοποιήστε τους πιο κάτω συνδέσμους για να διερευνήσετε και να
δημιουργήσετε τη δική σας αφίσα, για τον τρόπο χρήσης του ποδηλάτου σε άλλες
χώρες ή/και τα πλεονεκτήματά του.
• http://www.sportlifebikes.gr/page-18.html
• www.podilatreis.gr/meso_metaforas.html
• www.podilatis.com
Επιλέξτε το σύνδεσμο «Επωνύμως» και στη συνέχεια τον τίτλο «Ποδήλατο:
υγιεινό, φθηνό, οικολογικό μέσο γρήγορης μεταφοράς».
• Φυσικά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και τη μηχανή αναζήτησης www.google.gr
για μια πιο ελεύθερη αναζήτηση. Οι πιο κάτω φράσεις-κλειδιά θα σας
βοηθήσουν:
• Το ποδήλατο ως μέσο μετακίνησης στην Ευρώπη.
• Το ποδήλατο στον κινεζικό λαό.
• Η χρήση του ποδηλάτου στη Μέση Ανατολή.
• Στροφή στο ποδήλατο, ένα οικολογικό μέσο μεταφοράς.
30

27. • Οι πιο κάτω αφίσες θα σας θυμίσουν τα δομικά στοιχεία μιας αφίσας, ώστε να
δημιουργήσετε τη δική σας με τα σωστά κριτήρια.
• Παρουσιάστε τα αποτελέσματα της διερεύνησης και την αφίσα στους συμμαθητές
σας.
31

28. Μία ορθοπεταλιά την ημέρα... το γιατρό τον κάνει πέρα
Το ποδήλατο μαζί με το κολύμπι και το
τρέξιμο, θεωρούνται τα πιο αερόβια
αθλήματα. Με το ποδήλατο γυμνάζεται
κυρίως το καρδιοαναπνευστικό σύστημα,
καθώς και οι μυς των ποδιών. Μία μελέτη
έδειξε ότι ακόμα και σε συνθήκες
κυκλοφορίας σε μεγάλη πόλη (καυσαέρια,
μποτιλιάρισμα) η συγκέντρωση μονοξειδίου
του άνθρακα στο αίμα των ποδηλατιστών
ήταν 10 φορές μικρότερη απ’ ότι σε επιβάτες
και οδηγούς αυτοκινήτων. Ο ποδηλάτης εξάλλου, λόγω της ταχύτητάς του, παραμένει
πολύ λιγότερο στην κυκλοφορία από τον οδηγό ή επιβάτη Ι.Χ., επιβάτες λεωφορείων,
τρόλεϊ, ταξί και τους πεζούς (όλοι αυτοί έχουν μέση ωριαία ταχύτητα στην πόλη 5-10
χιλιόμετρα, ενώ οι ποδηλάτες περί τα 20).
Σ΄ όλον τον κόσμο πνέει ο άνεμος της επιστροφής στο φυσικότερο. Ποδήλατο σημαίνει
ταυτόχρονα ψυχαγωγία, σημαίνει καθημερινή μεταφορά, σημαίνει άθληση, σημαίνει
προστασία και βελτίωση της ανθρώπινης υγείας. Σημαίνει σεβασμό στη φύση και το
περιβάλλον. Σημαίνει κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση των αστικών κέντρων. Σημαίνει μια
διαφορετική και πολυπόθητη προσέγγιση όσον αφορά στα προβλήματα της τρομακτικής
επιβάρυνσης των οικοσυστημάτων της πατρίδας μας - το πώς μπορούμε να αφήσουμε
κατά μέρος τον απαιτητικό, ρυπογόνο και θορυβώδη κινητήρα εσωτερικής καύσης και να
επιλέξουμε τον αρμόζοντα τρόπο για να τα πλησιάσουμε, να τα γνωρίσουμε, να τα
προστατέψουμε
Η χρήση του ποδηλάτου για τις βόλτες και τις
μετακινήσεις σας μπορεί να έχει πολλά οφέλη για
την υγεία σας, τόσο τη σωματική όσο και την
ψυχική. Όπως εξηγούν προπονητές και αθλητές η
σωστή ποδηλασία μπορεί να βοηθήσει στο να
αναπτύξετε και να διατηρήσετε ένα υγιές και
καλογυμνασμένο σώμα. Με την ποδηλασία όχι μόνο
θα χάσετε τα περιττά κιλά γρήγορα και ανώδυνα
αλλά θα αποκτήσετε και ένα καλογυμνασμένο σώμα
με γραμμωμένους μυς. Επιπλέον, ποδηλατώντας θα
βελτιώσετε σημαντικά την φυσική σας κατάσταση
χωρίς να κινδυνεύετε ιδιαίτερα από τραυματισμούς,
αφού το σώμα δεν καταπονείται όπως για
παράδειγμα στο τρέξιμο όπου οι κραδασμοί είναι πολλοί. Παρόλα αυτά, τα επιθυμητά
αποτελέσματα έρχονται μόνο με τη σωστή χρήση. Σημαντικό είναι να επιλεχθεί αρχικά
το κατάλληλο ποδήλατο όσον αφορά τον τύπο (mountain, road, trekking κτλ.) αλλά και
τον σωματότυπο του ποδηλάτη. Γι΄αυτό, η αγορά ποδηλάτου είναι καλό να γίνεται από
εξειδικευμένα καταστήματα και κατόπιν δοκιμής.
32

29. Πέρα από τη σωματική υγεία, η ποδηλασία βελτιώνει σημαντικά και την ψυχική μας
υγεία. Η ποδηλασία έχει ιδιαίτερα χαλαρωτική επίδραση λόγω της ομοιόμορφης,
κυκλικής κίνησης, που σταθεροποιεί τις σωματικές και συναισθηματικές λειτουργίες του
οργανισμού. Αυτό μειώνει το άγχος, την κατάθλιψη και άλλα ψυχολογικά προβλήματα.
Η άσκηση βοηθάει επίσης την ορμονική ισορροπία. Ειδικότερα στην περίοδο κρίσης που
διανύουμε, η οικονομική λύση του ποδηλάτου φαίνεται πως έχει διπλά θετική επίδραση
στην ψυχολογία μας.
Μην ξεχνάτε το ποδήλατο είναι ζωή!!!
http://podilatakias.blogspot.com/p/blog-page.html
• Καταγράψτε σε μορφή σημείων τα πλεονεκτήματα του ποδηλάτου στη σωματική
και ψυχική μας υγεία, σύμφωνα με τον αρθρογράφο.
• Ανακοινώστε τα αποτελέσματα της εργασίας σας στην ολομέλεια της τάξης και
δημιουργήστε μια επιστολή προς το κοινοτικό συμβούλιο για να παρουσιάσετε
τα στοιχεία αυτά, αντιπαραβάλλοντάς τα με τα ευρήματα της αρχικής σας
έρευνάς, σε σχέση με τον τρόπο μετακίνησής σας από και προς το σχολείο.
33

30. • Διοργανώστε το δικό σας ποδηλατικό γύρο στο χώρο του σχολείου, σε μια
προσπάθεια να πείσετε τα διοικητικά στελέχη και τους γονείς σας, για τις αλλαγές
που θα φέρει στην κοινότητα η χρήση του ποδηλάτου, ως εναλλακτικού μέσου
διακίνησης. Στα πλαίσια αυτά, ζητήστε τη βοήθεια και συμμετοχή της κοινοτικής
αστυνόμευσης, του κοινοτικού συμβουλίου και των γονιών.
• Στο παρακάτω ημερήσιο πρόγραμμα καταγράψτε τα βήματα/δραστηριότητες που
θα πραγματοποιήσετε, για να καταλήξετε στον ποδηλατικό γύρο.
Το ποδήλατο στην πόλη βλάπτει σοβαρά την υγεία
Νέα έρευνα
34

31. Τα άτομα που μετακινούνται με ποδήλατο
σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως το
Λονδίνο και το Άμστερνταμ,
συγκεντρώνουν υψηλά επίπεδα μαύρου
άνθρακα στο αναπνευστικό τους σύστημα.
Ο μαύρος άνθρακας αποτελείται από
εισπνεόμενα σωματίδια που εκλύονται
μεταξύ άλλων από τις μηχανές εσωτερικής
καύσης των αυτοκινήτων και την καύση
των ξύλων. Η μελέτη που παρουσιάστηκε
στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής
Αναπνευστικής Εταιρείας έδειξε πως οι αστικοί ποδηλάτες διατρέχουν υψηλότερο
κίνδυνο επειδή αναπνέουν βαθύτερα και με ταχύτερο ρυθμό το μολυσμένο αέρα των
πόλεων. Ο μαύρος άνθρακας συνδέεται με μια σειρά ασθενειών, όπως καρδιοπάθειες και
δυσλειτουργίες του αναπνευστικού συστήματος. Έτσι, η επιλογή ενός «καθαρού» τρόπου
μετακίνησης μπορεί να αποδειχθεί επιβαρυντική για την υγεία του ποδηλάτη. Η
σύγκριση ανάμεσα σε πέντε υγιείς ποδηλάτες και πέντε πεζούς έδειξε πως οι πρώτοι
είχαν 2,3 φορές περισσότερο μαύρο άνθρακα στους πνεύμονές τους. Την έρευνα
παρουσίασε ο γιατρός Jonathon Grigg σε συνεργασία με τη σχολή Ιατρικής του
Λονδίνου.
http://www.econews.gr/2011/09/30/podilato-poli-ygeia/
• Σε τι διαφέρει το άρθρο της ηλεκτρονικής εφημερίδας econews από το άρθρο
«Μία ορθοπεταλιά την ημέρα... το γιατρό τον κάνει πέρα»;
• Ποιος κατά τη γνώμη σας είναι ο στόχος της εφημερίδας;
• Να αυξήσει τη χρήση του ποδηλάτου.
• Να τονίσει τη μόλυνση του περιβάλλοντος από τα καυσαέρια.
• Να περιορίσει τη χρήση του ποδηλάτου.
Στηρίξτε την άποψή σας με επιχειρήματα.
• Ερμηνεύστε τη παρακάτω γελοιογραφία.
35

32. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΑΣ ΕΦΑΡΜΟΖΕΙ
ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ Ε.Ε. ΓΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ
ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ;
Η διαδρομή που έχει καταγραφεί πραγματοποιείται
36

33. 2 φορές την ημέρα,
5 μέρες κάθε βδομάδα,
35 βδομάδες μέσα στο έτος.
ΑΥΤΟ ΙΣΟΔΥΝΑΜΕΙ ΜΕ 350 ΦΟΡΕΣ ΤΟ ΧΡΟΝΟ!
H εφαρμογή γίνεται για μια μέρα
ΤΥΠΟΣ
ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ
ΕΝΔΕΙΞΗ
ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΩΝ
ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ
(Α)
ΕΝΔΕΙΞΗ
ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΩΝ
ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ
ΤΗΣ
ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ
(Β)
ΔΙΑΦΟΡΑ
(Γ=Β-Α)
ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ
ΔΙΑΝΥΟΝΤΑΙ
ΣΕ ΕΝΑ ΕΤΟΣ
(Γ Χ 350)
Αυτοκίνητο km Km km Km/έτος
Ποδήλατο km km Km Km/έτος
ΤΥΠΟΣ
ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ
ΤΥΠΙΚΗ
ΜΟΡΦΗ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ
ΕΚΠΟΜΠΩΝ
CO2
ΣΥΜΦΩΝΑ
ΜΕ ΤΗΝ Ε.Ε.
(Α)
ΑΠΟΣΤΑΣΗ
ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ
ΣΕ ΕΤΗΣΙΑ
ΒΑΣΗ
(Β)
ΕΚΠΟΜΠΕΣ
CO2 ΣΕ
ΕΤΗΣΙΑ ΒΑΣΗ
(ΑΧΒ)
Αυτοκίνητο Βενζίνη,
πετρέλαιο
kg/km
Ποδήλατο Φαγητό και
νερό
Καμιά
Πόδια Φαγητό και
νερό
Καμιά
Ποιες λύσεις θα προτείνατε για να περιοριστεί το
πρόβλημα της κυκλοφοριακής συμφόρησης στην περιοχή
του σχολείου σας τις ώρες αιχμής; Μπορείτε να
αναζητήσετε λύσεις που βρήκαν άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
37
ΣΥΝΟΛΟ

34. 38

35. • Διοργανώστε σε συνεργασία με την κοινοτική αστυνόμευση διάλεξη προς τους
γονείς, με στόχο να τους παρουσιάσετε τα ευρήματα και τις προτάσεις σας.
• Δημιουργήστε μια σχετική παρουσίαση στο Microsoft PowerPoint.
• Στείλτε επιστολή στην κοινοτική αστυνόμευση ζητώντας τη συνεργασία τους.
• Δημιουργήστε και κυκλοφορήστε στην κοινότητα διαφημιστικό για την
εκδήλωσή σας. Τα παρακάτω διαφημιστικά, που δημιούργησαν παιδιά Δ΄Τάξης
θα σας βοηθήσουν.
39

36. 40
Βεβαιώνεται ότι ο/η μαθητής/ρια
………………………………
αποφοίτησε με άριστα από το Πανεπιστήμιο
«Κάνε το Ποδήλατο Φίλο Σου»!!!
ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ!!!

37. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
• Actgreen. Βάζοντας μπροστά για Οικολογικά Ταξίδια. Ανάκτηση 5 Μαρτίου,
2012, από το διαδικτυακό τόπο: http://www.actgreen.gr/pdf/ecotravel.pdf
• Αποστολίδου, Γ. (2005-2006). Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας: Κυκλοφοριακή
Αγωγή. Ανάκτηση 28 Απριλίου, 2012, από το διαδικτυακό τόπο της Ελληνικής
Πύλης Παιδείας: http://www.eduportal.gr/zoi/kykloforiaki_ agogi.pdf
• Αστυνομία Κύπρου. (2012). Στατιστικά στοιχεία τροχαίας 2011. Ανάκτηση 31
Ιανουαρίου, 2012, από το διαδικτυακό τόπο: http://www.police.gov.cy/
police/police.nsf/index_gr/index_gr?opendocuμent
• Econews. (30 Σεπτεμβρίου 2011). Το ποδήλατο στην πόλη βλάπτει σοβαρά την
υγεία. Ανάκτηση 1 Απριλίου, 2012, από το διαδικτυακό τόπο: http://www.
econews.gr/2011/09/30/podilato-poli-ygeia/
• Εσύ και το ποδήλατό σου: Κυκλοφοριακή Αγωγή στο Δημοτικό Σχολείο. Ανάκτηση
3 Μαΐου, 2012, από το διαδικτυακό τόπο: http://bikeline.wikidot.com/how-to-
edit-pages
• Ευρωπαϊκή Επιτροπή. (2009). Η Οδός Ανθούλας. Ανάκτηση 30 Ιανουαρίου,
2012, από τον Επίσημο Διαδικτυακό Τόπο της Ε.Ε.: http://europa.eu/teachers-
corner/0_9/index_el.htm
• Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Αντιπροσωπεία στην Κύπρο. (15 Σεπτεμβρίου 2011).
Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας 2011: «Εναλλακτική Κινητικότητα» -
Εκδηλώσεις στην Κύπρο. Ανάκτηση 1 Φεβρουαρίου, 2012, από τον επίσημο
διαδικτυακό τόπο της Ε.Ε.: http://ec.europa.eu/cyprus/events/event_110915_el. htm
• Καρύδης, Χ. (21 Δεκεμβρίου 2012). Το κυκλοφοριακό κάνει κακό στην υγεία.
Ανάκτηση 1 Απριλίου, 2012, από το διαδικτυακό τόπο της εφημερίδας Η
Σημερινή: http://www.sigmalive.com/simerini/analiseis/other/102820
41

38. • Κρεμαστινός, Δ. (12 Σεπτεμβρίου 2012). Πόσο επιβλαβής είναι η ατμοσφαιρική
ρύπανση. Ανάκτηση 1 Απριλίου, 2012, από το διαδικτυακό τόπο της ιατροnet:
http://www.iatronet.gr/article.asp?art_id=15811
• Let’s cycle. Μία ορθοπεταλιά την ημέρα... το γιατρό τον κάνει πέρα. Ανάκτηση 19
Απριλίου, 2012, από το διαδικτυακό τόπο: http://podilatakias.blogspot.com/
p/blog-page.html
• Λογισμικά Αγωγής Υγείας. Ανάκτηση 19 Απριλίου, 2012, από το διαδικτυακό
τόπο: http://www.webteach.gr/top-softw/top-softadik/73-soft-
• Νικολάου, Α. (13 Νοεμβρίου 2003). Έλλειψη πολιτικής για μείωση ατμοσφαιρικής
ρύπανσης καταγγέλλουν οι Οικολόγοι. Ανάκτηση 5 Απριλίου, 2012, από το
διαδικτυακό τόπο της Εφημερίδας Φιλελεύθερος: www.phileleftheros.com.
main/main.asp?gid=138&id=214133&issuenum=15839
• Τζ, Χ. (13 Σεπτεμβρίου 2011). Μόνο 5 πόλεις στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα
Κινητικότητας. Ανάκτηση 7 Μαρτίου, 2012, από το διαδικτυακό τόπο της
εφημερίδας Ελευθεροτυπία: http://www.enet.gr/?i=news.el. article&id =3091 41
• Το Κυκλοφοριακό. (14 Νοεμβρίου 2003). Ανάκτηση 5 Απριλίου, 2012, από το
διαδικτυακό τόπο της Εφημερίδας Φιλελεύθερος: www.phileleftheros.com.
main/main.asp?gid=395&ισσθενθμ=15840
• Υπουργείο Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Εκπαιδευτική
Τηλεόραση-Ποδήλατα. Ανάκτηση 2 Μαΐου, 2012, από το διαδικτυακό τόπο της
Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης: http://www. edutv.gr/
42