SlideShare a Scribd company logo
1 of 21
ISIZULU ULIMI
LWASEKHAYA
IZINDLELA ZESENZO
IZINHLOBO ZEZINDLELA ZESENZO
 Indlela esabizo (The infinitive mood)
 Indlela ephoqayo
 (Imperative mood)
 Indlela yamandla (Potential mood)
 Indlela eqondisayo (Indicative mood)
 Indlela eyamile noma encikile (Subjunctive
mood)
 Indlela yesimo (Situative mood)
Izenzo ezisebenzisa izivumelwano
zenhloko
 Indlela yamandla
 Isibonelo: uSanele udla inkukhgu ayiqede yedwa.
 Indlela eqondisayo
 Isibonelo: Izinsizwa zidla inyama.
 Indlela eyamile noma encikile
 Isibonelo: Ngizodla ukuze ngizosutha.
Sakhiwa kanjani isenzo esisabizo
esivumayo?
 Isiqalo samabizo esigaba 15 + isiqu sesenzo = isenzo
 esisabizo
 ukuhamba
 ukudlala
 ukukhuluma
 ukugeza
 ukuwasha
 ukubhala
 ukubheka
Indlela ephoqayo noma yokuyalela
(Imperative mood)
 Izinhloso zalesi sifundo. Kumele nikwazi -
 Ukutomula izenzo ezisendleleni ephoqayo
 (ezivumayo) kunoma yimuphi umbhalo.
 Ukutomula izenzo ezisendleleni ephoqayo
 (eziphikayo) kunoma yimuphi umbhalo.
 Ukuzakhela imisho ngezenzo ezisendleleni
 ephoqayo (ezivumayo).
 Ukuzakhela imisho ngezenzo ezisendleleni ephoqayo:eziphikayo
IZINDLELA ZESENZO
Ukuqhubeka
Enzo eziphoqayo
 IZENZO EZIPHOQAYO AZINAZO
IZIVUMELWANO ZIKAMENZI:
 Khuluma kakhulu!
 • Finya!
 • Bhala usheshe!
 • Gijima!
 • Shanela!
 • Geza entanyeni!
Izenzo eziphoqayo zinazo
izivumelwano zikamenziwa
 Ibambe inja ingangilumi!
 Ziwashisise lezo zingubo!
 Siphekisise leso sitambu!
 Isule nangaphakathi imoto!
 Baphakeleni ukudla abantwana!
Izenzo eziphoqayo ezinhlamvumbili
ezibhekiswe kumuntu oyedwa
 Funda!
 Bhala!
 Geza!
 Dlala!
 Hamba!
Izenzo eziphoqayo ezinhlamvumbili
ezibhekiswe kubantu abaningi
 Izibonelo:
 Fundani!
 Bhalani!
 Gezani!
 Dlalani!
 Hambani!
Izenzo eziphoqayo ezinhlamvuntathu
ezibhekiswe kumuntu oyedwa

 Gijima!
 Khuluma!
 Goqoza!
 Khahlela!
 Khokhoba!
 Khalisa!
 Khumula!
Umehluko phakathi kwezinkathi
zesenzo nezindlela zesenzo
 Izibonelo…
INKATHI KUZINDLELA ZESENZO
 Inkathi yamanje – Umama upheka ukudla
okumnandi.
 Inkathi edlule – Umama wapheka ukudla
okumnandi.
 Inkathi ezayo – Umama uzopheka okumnandi.
Izenzo ezingazisebenzisi
izivumelwano zenhloko
 Izenzo ezisabizo
 Izibonelo: Kuhle ukuhamba kusakhanya.
 Akumnandi neze ukufunda
 usumdala.
 Izenzo eziphoqayo
 Izibonelo: Sukuma leli vila!
 Dlana lokhu kudla ukuqede!
Qaphela lokhu
 Izenzo eziphoqayo ziyasetshenziswa
 nezivumelwano zikamenziwa. Izibonelo:
 Ibambe inja ingangilumi.
 Ziwashisise lezo zingubo.
 Siphekisise leso sitambu.
 Isule kahle nangaphakathi imoto.
 •Kanjalo nezenzo ezisabizo ziyasetshenziswa
 nezivumelwano zikamenziwa. Izibonelo
Izenzo ezisebenzisa izivumelwano
zenhloko
 Indlela yamandla
 Isibonelo: Mina ngingayiqeda inkukhu
 ngingedwa.
 Indlela eqondisayo
 Isibonelo: Izinsizwa zishela izintombi.
 Indlela eyamile noma encikile
 Isibonelo: Ngifuna ukuba sisheshe silale
 namuhla.
Indlela esabizo (The infinitive mood)
 Iziqu zezenzo:
• Hamba
• Bhala
• Geza
• bhala
Zakhele imisho ngezenzo ezisabizo
ezilandelayo:
 ukuhamba
 ukudlala
 ukukhuluma
 ukugeza
 ukuwasha
 ukubhala
 ukubheka
Umsebenzi oqhubekayo
Yakha imisho ngamagama owanikiwe
ukukhombisa indlela esabizo.
Umsebenzi oqhubekayo
Ukubonisa osukufundile, ake uzakhele
isiqeshana sendaba lapho uzobonisa
khona ukusebenza kwendlela yesenzo.
References
 Masango,P.(2017) Izindlela Zesenzo. Available from slideshare.net/Izindlela
Zesenzo.
 Gasa,S.(2017) Izindlela Zesenzo. Available from slideshare.net/Izindlela
Zesenzo.
 Dlamini,C. (2018) Izindlela Zesenzo. Available from slideshare.net/Izindlela
Zesenzo.
 Khanye,V.(2017) Izindlela Zesenzo.Available from slideshare.net/Izindlela
Zesenzo.

More Related Content

What's hot (20)

Ukulumbana konkamisa(1)
Ukulumbana konkamisa(1)Ukulumbana konkamisa(1)
Ukulumbana konkamisa(1)
 
Ukulumbana konkamisa 2
Ukulumbana konkamisa 2Ukulumbana konkamisa 2
Ukulumbana konkamisa 2
 
Inkondlo
InkondloInkondlo
Inkondlo
 
Imikhakha
ImikhakhaImikhakha
Imikhakha
 
Izinguquko zemisindo uma silwangisa, singwaqazisa nalapho sinkankazisa
Izinguquko zemisindo uma silwangisa, singwaqazisa nalapho sinkankazisaIzinguquko zemisindo uma silwangisa, singwaqazisa nalapho sinkankazisa
Izinguquko zemisindo uma silwangisa, singwaqazisa nalapho sinkankazisa
 
Ukuhluza inkondlo
Ukuhluza inkondloUkuhluza inkondlo
Ukuhluza inkondlo
 
SIYINI ISENZO
SIYINI ISENZOSIYINI ISENZO
SIYINI ISENZO
 
Ukuhluzwa kwezinkondlo
Ukuhluzwa kwezinkondloUkuhluzwa kwezinkondlo
Ukuhluzwa kwezinkondlo
 
Isifundo sezincazelo
Isifundo sezincazelo   Isifundo sezincazelo
Isifundo sezincazelo
 
Sicikoza ngosiba
Sicikoza ngosibaSicikoza ngosiba
Sicikoza ngosiba
 
Ukulwangisa
UkulwangisaUkulwangisa
Ukulwangisa
 
FET Phase IsiZulu Language Caps Doc.
FET Phase IsiZulu Language Caps Doc.FET Phase IsiZulu Language Caps Doc.
FET Phase IsiZulu Language Caps Doc.
 
Izindlelazesenzo2 170828135830
Izindlelazesenzo2 170828135830Izindlelazesenzo2 170828135830
Izindlelazesenzo2 170828135830
 
Izinkondlo1(1)
Izinkondlo1(1)Izinkondlo1(1)
Izinkondlo1(1)
 
Ukufingqa
UkufingqaUkufingqa
Ukufingqa
 
IZINHLOBO ZEMISHO.pptx
IZINHLOBO ZEMISHO.pptxIZINHLOBO ZEMISHO.pptx
IZINHLOBO ZEMISHO.pptx
 
Amagama Week 04.pdf
Amagama Week 04.pdfAmagama Week 04.pdf
Amagama Week 04.pdf
 
Izinkondlo1(2)
Izinkondlo1(2)Izinkondlo1(2)
Izinkondlo1(2)
 
Izinkondlo1(2)
Izinkondlo1(2)Izinkondlo1(2)
Izinkondlo1(2)
 
Imifanekisomqondo
ImifanekisomqondoImifanekisomqondo
Imifanekisomqondo
 

More from University of Johannesburg (10)

11
1111
11
 
10
1010
10
 
9
99
9
 
8
88
8
 
6
66
6
 
5
55
5
 
4
44
4
 
Sicikozangosiba 161125075523
Sicikozangosiba 161125075523Sicikozangosiba 161125075523
Sicikozangosiba 161125075523
 
Ukulumbanakonkamisa2 151030105824-lva1-app6891
Ukulumbanakonkamisa2 151030105824-lva1-app6891Ukulumbanakonkamisa2 151030105824-lva1-app6891
Ukulumbanakonkamisa2 151030105824-lva1-app6891
 
Umlandowemibhaloyesizulu 161129134753
Umlandowemibhaloyesizulu 161129134753Umlandowemibhaloyesizulu 161129134753
Umlandowemibhaloyesizulu 161129134753
 

Recently uploaded

TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
، ژیانا ئینگلیزا ب کوردی ، ئینگلیزەکان ، راپورتی کوردی ، راپورتا مێژوی ، ژ...
، ژیانا ئینگلیزا ب کوردی ، ئینگلیزەکان ، راپورتی کوردی ،    راپورتا مێژوی ، ژ...، ژیانا ئینگلیزا ب کوردی ، ئینگلیزەکان ، راپورتی کوردی ،    راپورتا مێژوی ، ژ...
، ژیانا ئینگلیزا ب کوردی ، ئینگلیزەکان ، راپورتی کوردی ، راپورتا مێژوی ، ژ...Idrees.Hishyar
 
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...Nguyen Thanh Tu Collection
 
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)
French Revolution  (फ्रेंच राज्यक्रांती)French Revolution  (फ्रेंच राज्यक्रांती)
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)Shankar Aware
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...Nguyen Thanh Tu Collection
 
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....سمير بسيوني
 

Recently uploaded (6)

TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
 
، ژیانا ئینگلیزا ب کوردی ، ئینگلیزەکان ، راپورتی کوردی ، راپورتا مێژوی ، ژ...
، ژیانا ئینگلیزا ب کوردی ، ئینگلیزەکان ، راپورتی کوردی ،    راپورتا مێژوی ، ژ...، ژیانا ئینگلیزا ب کوردی ، ئینگلیزەکان ، راپورتی کوردی ،    راپورتا مێژوی ، ژ...
، ژیانا ئینگلیزا ب کوردی ، ئینگلیزەکان ، راپورتی کوردی ، راپورتا مێژوی ، ژ...
 
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
 
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)
French Revolution  (फ्रेंच राज्यक्रांती)French Revolution  (फ्रेंच राज्यक्रांती)
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
 

iSIZULU

  • 2. IZINHLOBO ZEZINDLELA ZESENZO  Indlela esabizo (The infinitive mood)  Indlela ephoqayo  (Imperative mood)  Indlela yamandla (Potential mood)  Indlela eqondisayo (Indicative mood)  Indlela eyamile noma encikile (Subjunctive mood)  Indlela yesimo (Situative mood)
  • 3. Izenzo ezisebenzisa izivumelwano zenhloko  Indlela yamandla  Isibonelo: uSanele udla inkukhgu ayiqede yedwa.  Indlela eqondisayo  Isibonelo: Izinsizwa zidla inyama.  Indlela eyamile noma encikile  Isibonelo: Ngizodla ukuze ngizosutha.
  • 4. Sakhiwa kanjani isenzo esisabizo esivumayo?  Isiqalo samabizo esigaba 15 + isiqu sesenzo = isenzo  esisabizo  ukuhamba  ukudlala  ukukhuluma  ukugeza  ukuwasha  ukubhala  ukubheka
  • 5. Indlela ephoqayo noma yokuyalela (Imperative mood)  Izinhloso zalesi sifundo. Kumele nikwazi -  Ukutomula izenzo ezisendleleni ephoqayo  (ezivumayo) kunoma yimuphi umbhalo.  Ukutomula izenzo ezisendleleni ephoqayo  (eziphikayo) kunoma yimuphi umbhalo.  Ukuzakhela imisho ngezenzo ezisendleleni  ephoqayo (ezivumayo).  Ukuzakhela imisho ngezenzo ezisendleleni ephoqayo:eziphikayo
  • 7. Enzo eziphoqayo  IZENZO EZIPHOQAYO AZINAZO IZIVUMELWANO ZIKAMENZI:  Khuluma kakhulu!  • Finya!  • Bhala usheshe!  • Gijima!  • Shanela!  • Geza entanyeni!
  • 8. Izenzo eziphoqayo zinazo izivumelwano zikamenziwa  Ibambe inja ingangilumi!  Ziwashisise lezo zingubo!  Siphekisise leso sitambu!  Isule nangaphakathi imoto!  Baphakeleni ukudla abantwana!
  • 9. Izenzo eziphoqayo ezinhlamvumbili ezibhekiswe kumuntu oyedwa  Funda!  Bhala!  Geza!  Dlala!  Hamba!
  • 10. Izenzo eziphoqayo ezinhlamvumbili ezibhekiswe kubantu abaningi  Izibonelo:  Fundani!  Bhalani!  Gezani!  Dlalani!  Hambani!
  • 11. Izenzo eziphoqayo ezinhlamvuntathu ezibhekiswe kumuntu oyedwa   Gijima!  Khuluma!  Goqoza!  Khahlela!  Khokhoba!  Khalisa!  Khumula!
  • 12. Umehluko phakathi kwezinkathi zesenzo nezindlela zesenzo  Izibonelo…
  • 13. INKATHI KUZINDLELA ZESENZO  Inkathi yamanje – Umama upheka ukudla okumnandi.  Inkathi edlule – Umama wapheka ukudla okumnandi.  Inkathi ezayo – Umama uzopheka okumnandi.
  • 14. Izenzo ezingazisebenzisi izivumelwano zenhloko  Izenzo ezisabizo  Izibonelo: Kuhle ukuhamba kusakhanya.  Akumnandi neze ukufunda  usumdala.  Izenzo eziphoqayo  Izibonelo: Sukuma leli vila!  Dlana lokhu kudla ukuqede!
  • 15. Qaphela lokhu  Izenzo eziphoqayo ziyasetshenziswa  nezivumelwano zikamenziwa. Izibonelo:  Ibambe inja ingangilumi.  Ziwashisise lezo zingubo.  Siphekisise leso sitambu.  Isule kahle nangaphakathi imoto.  •Kanjalo nezenzo ezisabizo ziyasetshenziswa  nezivumelwano zikamenziwa. Izibonelo
  • 16. Izenzo ezisebenzisa izivumelwano zenhloko  Indlela yamandla  Isibonelo: Mina ngingayiqeda inkukhu  ngingedwa.  Indlela eqondisayo  Isibonelo: Izinsizwa zishela izintombi.  Indlela eyamile noma encikile  Isibonelo: Ngifuna ukuba sisheshe silale  namuhla.
  • 17. Indlela esabizo (The infinitive mood)  Iziqu zezenzo: • Hamba • Bhala • Geza • bhala
  • 18. Zakhele imisho ngezenzo ezisabizo ezilandelayo:  ukuhamba  ukudlala  ukukhuluma  ukugeza  ukuwasha  ukubhala  ukubheka
  • 19. Umsebenzi oqhubekayo Yakha imisho ngamagama owanikiwe ukukhombisa indlela esabizo.
  • 20. Umsebenzi oqhubekayo Ukubonisa osukufundile, ake uzakhele isiqeshana sendaba lapho uzobonisa khona ukusebenza kwendlela yesenzo.
  • 21. References  Masango,P.(2017) Izindlela Zesenzo. Available from slideshare.net/Izindlela Zesenzo.  Gasa,S.(2017) Izindlela Zesenzo. Available from slideshare.net/Izindlela Zesenzo.  Dlamini,C. (2018) Izindlela Zesenzo. Available from slideshare.net/Izindlela Zesenzo.  Khanye,V.(2017) Izindlela Zesenzo.Available from slideshare.net/Izindlela Zesenzo.