Presentatie op de HR Onderwijsparade 2019 over het veranderproces dat de opleidingen van de Career Academy hebben doorgemaakt onderweg naar meer flexibilisering

1. Onderweg naar flexibeler onderwijs: het slopen van oude manieren en het
afscheid nemen van beperkende gedachten
Onderwijsparade 2019: Tijd om te bouwen!
Robert Bouwhuis, chief dreamer Career Academy HRBS

2. De (op)bouw van een vierjarige opleiding binnen de Career Academy:
Creating Added Value (nlqf 5) Opleidingsspecifiek (nlqf 5)
Opleidingsspecifiek (nlqf 5) Performance & procesmanagement (nlqf 5)
Strategisch denken (nlqf 6) Opleidingsspecifiek (nlqf 6)
Opleidingsspecifiek (nlqf 6) Vrije keuze student (nlqf 5 of 6)
• acht modules van 30 studiepunten,
• deels generiek en deels opleidingsspecifiek,
• deels getoetst op associate degree niveau en deels op bachelor niveau (semester 5, 6, 7)

3. Enkele voorbeelden van leeruitkomsten van de Career Academy
• Initiëren, creëren en realiseren van innovaties in
producten, processen en diensten voor ‘betalers’ en/of
‘gebruikers’ van de ‘uitkomsten’ die een organisatie
produceert.
• Je bent in staat om voor jouw organisatie bij te dragen
aan het borgen van kwaliteit en het versterken van het
lerend vermogen van de organisatie.
• Je bent in staat om een visie te ontwikkelen op de mate
waarin de organisatie op lange termijn betekenisvol kan
zijn voor haar relevante belanghebbenden en om te
adviseren over de wijze waarop de organisatie aan deze
betekenis vorm kan geven.
• Je bent in staat om de IT-behoefte voor (delen van) een
organisatie in kaart te brengen en een koppeling te
maken tussen bedrijfsarchitectuur, informatie-architectuur,
applicatie-architectuur en technologie-architectuur.
• Je bent in staat om jouw organisatie inzicht te geven in de
mate waarin haar personeelscapaciteit nu en op termijn in
staat is om bij te dragen aan de waarde die de organisatie
voor haar belanghebbenden wil creëren.
• Het versterken van het besluitvormingsvermogen van een
organisatie door relevante en accurate informatie te
verzamelen, te agenderen en te (doen) betrekken bij de
besluitvorming op managementniveau.
• Het geven van een getrouw beeld aan de stakeholders
(personeel, investeerders, financiers, leveranciers, fiscus)
van de bezittingen en schulden van een organisatie en van
haar inkomsten en uitgaven.
• Je bent in staat om bij te dragen aan een consistente
reputatie van jouw organisatie bij de relevante
stakeholders, zoals (potentiele) klanten, werknemers,
leveranciers of financiers door:
• het opstellen van marketingcommunicatieplannen zowel on- als
offline (o.a. ook content management, lead generation) binnen de
context van de strategie van de organisatie.
• het versterken van merkbeleving door medewerkers (interne
communicatie)

4. Aanleiding deelname pilot flexibilisering leeruitkomsten
• We constateerden met elkaar verschillende deficiënties die weliswaar niet voor het gehele assortiment geldend
zijn, maar dusdanig van aard dat een proces van assortimentsbepaling en revitalisering zeer welkom was.
De uitkomst van de analyse was:
• dat opleidingen werden aangeboden als deeltijdvariant van het voltijdonderwijs;
• er geen rekening werd gehouden met de werkende student die andere wensen en behoeften heeft dan een voltijdstudent;
• het werkplekleren niet per definitie een onderdeel van het curriculum was;
• de student geen verantwoordelijkheid leek te (kunnen) nemen voor het eigen leerproces;
• de student vooral diplomagericht was in plaats van gefocust op de mogelijkheden van een geïnspireerde leeromgeving;
• de kwaliteit, maatschappelijke relevantie en betaalbaarheid werd onvoldoende gestuurd;
• de instroom terugliep, vanwege een veranderend economisch tij en nieuwe bekostigingsregels.
Bron: p.16 Aanvraag pilot flexibilisering Hogeschool Rotterdam 15 oktober 2015
• En we hadden zelf als docenten ook nog wel wat op te merken..
• Het studiesucces was soms erg laag (en soms 100 procent..)
• De betrokkenheid van studenten bij de aangeboden vakken was ook niet altijd even hoog.
• Je stond er als docent toch vaak alleen voor, zeker als externe inhuur: ‘dit is de klas, dit is het vak en veel succes ermee’.

5. We wilden iets anders en we zijn begonnen bij het eind: a star is born
• Meer inspiratie en motivatie bij onze studenten:
• Meer eigenaarschap voor het eigen leerproces (eigen keuzes)
• Sneller aantoonbare relevante werkervaring opbouwen
• Dieper leren (hoger abstractieniveau: liever produceren dan
reproduceren)
• Grotere betekenis van het geleerde voor het beroepenveld (relevante
vragen, nieuwe inzichten, nieuwe manieren van werken en
organiseren)
• Kortom:
• Onze studenten zijn sterren die wij helpen om te stralen.
• Wij geven onze studenten de gelegenheid om het verschil te maken
binnen hun organisatie door hen vragen mee te geven om dieper na
te denken over relevante praktijkproblemen.
• Door te ondersteunen op de kwaliteit van dat denkproces hopen we
dat onze studenten sneller impact hebben binnen hun organisatie.

6. Wat doen we niet meer (en wat wel)?
• We toetsen niet reproductief op specifieke kennis (‘BOKS’), maar we toetsen integraal op een hoger
abstractieniveau: leeruitkomsten die beoordeeld worden met behulp van criteria waaronder ook rubrics liggen,
toepassen van relevante kennis binnen de eigen beroepscontext)
• Vakken (zakelijke communicatie, arbeidsrecht, inleiding marketing, organisatiekunde 1, organisatiekunde 2, etc.)
zijn afgeschaft. (Theorie is niet afgeschaft, vaardigheden ook niet, oefenen ook niet)
• Verplichte literatuur bestaat in principe niet meer, want we hebben geen tentamen. (We hebben wel gedeelde
literatuur, die zowel door docenten als door studenten kan worden samengesteld.)
• We geven geen cijfers. (We geven wel een oordeel: ‘expert, competent of nog niet competent’.)
• De zes is afgeschaft. Competent = dan kun je wat = 7.
• De vier en lager is ook afgeschaft. Nog niet competent = nog niet voldoende beheersing laten zien om het oordeel
competent te geven, dus er valt nog iets (of veel) te repareren. Een 5 moedigt meer aan dan een 1.
• De modulehouder is afgeschaft (want een divers samengesteld onderwijsteam weet het beter dan een individu)

7. Waarover zijn we anders gaan denken: beperkende overtuigingen
waar we afstand van hebben genomen.
1. Eerst denken, dan doen: vakbekwaamheid moet (disciplinair) worden getoetst voordat een student
beroepsbekwaamheid mag aantonen.
2. Je moet ieder BOKS-element apart toetsen om de kwaliteit van een opleiding aan te kunnen tonen.
3. De docent als almachtige bron van kennis: gelukkig is er iemand die weet hoe het moet: de docent weet alles
over alles en vertelt je wat je moet doen in een specifieke situatie.
4. De docent als ‘geestelijk leider bij het ontwikkelen van bekwaamheid’: als je het niet weet dan kun je het ook
niet uitleggen, je moet boven de stof staan.
5. Pas wanneer je een hele opleiding hebt afgerond (met een diploma) ben je beroepsbekwaam.

8. Waarover zijn we anders gaan denken: beperkende overtuigingen
waar we afstand van hebben genomen.
6. Het gereedschap dat wij gebruiken (DE METHODE, bijvoorbeeld de taxonomie van Bloom) is leidend voor
het leren.
7. De student is iemand die ‘het’ moet leren.
a) De student wil een diploma halen zodat hij ‘mee mag doen’.
b) Daarom wil hij een vak halen want als je genoeg vakken haalt haal je een diploma.
c) Als je doet wat de docent zegt dan haal je het vak.
d) De student is onderwijsconsument.
8. Laten we het goede behouden.
9. We moeten ‘evidence based werken’: we doen alleen dingen die elders al zijn gedaan, onderzocht en
‘goedgekeurd’ door de wetenschap, het ministerie en andere gezagsdragers.

9. 1-4: “Beoordeel geen competenties maar beoordeel professioneel gedrag dat competent
handelen demonstreert.” – Dominique Sluysmans
Lectoraat Professioneel beoordelen Hogeschool Zuyd
We toetsen of de student in staat is om in de complexe
beroepspraktijk aan te tonen dat zij of hij in staat is om een
voor de organisatie relevant en bruikbaar resultaat (business
outcome) te bereiken door:
• na te denken over de ‘juiste’ vragen,
• bij het nadenken over deze vragen gebruik te maken
van actuele professionele en wetenschappelijk
inzichten,
• te verantwoorden op welke wijze een keuze is
gemaakt uit de beschikbare methoden en modellen
• de gekozen methoden correct toe te passen.
Als docent weet je niet alles. Je leert ook samen met jouw
studenten over nieuwe ontwikkelingen.
Je hebt collega’s nodig om vanuit ‘niet weten’ te ontwerpen
en om vanuit ‘ onderwijs te verzorgen. Vijf weten meer dan
één.

10. 5: je hebt een afgeronde opleiding nodig om beroepsbekwaam te zijn
• Een diploma zegt soms meer over uithoudingsvermogen en het vermogen om je als student te
conformeren dan over jouw inhoudelijke potentieel: Je hoeft geen diploma te hebben om goede zorg te
kunnen verlenen of om een goede ontwerper te maken of om een berekening te kunnen maken of om
een onderbouwd advies te geven over een bepaald onderwerp.
• Bij schaarste op de arbeidsmarkt geldt: wat heb je op dit moment nodig om het werk goed te kunnen
doen? Welke aspecten van beroepsbekwaamheid moet je hebben binnen deze specifieke
beroepscontext?
• Wat goed is komt snel(ler): een deeldiploma (micro-credential) is een bewijs dat je (aspecten van)
beroepsbekwaamheid hebt gedemonstreerd aan ‘examinerende deskundigen’. Daarmee is jouw
arbeidsmarktpositie al sterker geworden.
• Beroepsbekwaamheid is niet statisch: je zult je moeten blijven ontwikkelen.
• Ook na het afronden van een studie ontstaan er nieuwe inzichten in een vakgebied: nieuwe inzichten en
werkwijzen, nieuwe technologie, nieuwe materialen waarmee wordt gewerkt, etc.

11. 6. Een taxonomie is een hulpmiddel dat ons helpt om leerresultaten
te formuleren, geen doel op zich (=format dat ingevuld moet worden
‘voor de accreditatie’).

12. 7. Studenten moeten niet leren maar willen iets leren (en als ze dat niet
zouden willen dan horen ze niet in het hoger onderwijs)

13. 8. Het goede behouden houd je tegen bij het ontwerpen van nieuw onderwijs:
begin bij het eind, en kijk daarna pas of er nog iets is wat je kunt gebruiken
Bron afbeelding: https://score.hva.nl/docent/toetscyclus/Paginas/Ontwerpen.aspx
Bron: Andriessen, D., Sluijsmans, D.MJ.A., Snel, M. & Jacobs, A.(2017).
Protocol Verbeteren en Verantwoorden van Afstuderen in het hbo 2.0. Den
Haag: Vereniging Hogescholen.

14. 9. Over evidence based werken:
wanneer je een nieuw pad maakt zijn er weinig richtingaanwijzers
No hay camino
Se hace camino al andar
Er is geen pad
Een pad ontstaat, gaandeweg
Antonio Machado

15. Bedankt voor jullie aandacht. Zijn er nog vragen?