Deel 5 van een hele serie

1. Verandermanagement 5
De consultant

2. De consultant
Centraal: wat werkt en wat niet
 Wat zijn kwakzalvers?
Zelfonderzoek:
 Kleurentest
 Invloedstijlentest
 Transformationeel leiderschap
 ? Big Five ?

3. Kerncompetenties
 Vaardigheden
 sociaal-communicatief (individueel / groep)
 Presenteren / rapporteren
 Groepsprocessen / Procesmanagement / conferenties
 Verandermanagement & fasering / Projectmanagement
 Beïnvloeden & overtuigen
 Deskundigheid
 Organisatiekunde / Sociaal-psychologisch
 Domein: omgeving / product / proces / structuur
 Persoonlijkheid
 Transformationeel leider
 Invoelend & doelgericht & creatief & analytisch & betrokken
 Stressbestendig
 kunnen werken met weerstand
 Ervaring
 Junior (= begeleid) / medior (= zelfstandig) / senior (= onafh.)

4. Ontwikkelingsfasen
 Vakinhoudelijk
(Wolfe)
 Conceptueel leren
 Vakmatig leren
 Oefenen in de
praktijk
 Integratie van
competenties
 Creativiteit
 Levenfasen
 Vestigen (25)
 Ontwikkelen (30)
 Verdiepen (40)
 Verbreden (45-50)
 Overdragen / Mentor (55)
 Competentie (Lynn)
 De beginner
 De technoloog
 De professional
 De ‘master practioner’

5. Leerfasen van Kolb
 Observeren en reflecteren
 Bewust & onbewust
 intuïtie
 Conceptualiseren en
betekenis geven
 Metaforen
 Theorieën
 Experimenteren en
committeren
 Focussen
 convergeren
 (niet) Handelen en ervaren
 niet-handelen
 doen

6. Adviseren: ‘paradigma’s’
 Monoparadigmatisch
 Binnen de vanzelfsprekendheden van de klant
 ‘verbeteren’
 Polyparadigmatisch
 Hetzelfde ‘anders’ zien
 Meerdere perspectieven op wat & hoe & waarom
 Nieuwe paradigma’s
 Metaparadigmatisch
 Anders leren kijken
 Eigen wijze van kijken relativeren

7. Transformationeel Leiderschap
 Drie functies:
 Resultaatgerichtheid
 Groepsgerichtheid / cohesie
 toekomstgericht
 Drie kwaliteiten:
 Charisma
 Coaching doormiddel van een visie
 Relatiegericht leiderschap
 Beïnvloedingstechnieken

8. De Rollen
Perspectieven
 Intern < > Extern
 Adviseerstijlen
 Strategieën
 Adviesgebieden
 Junior / Medior / Senior
Rollen
 Expert
 Opleider / Leermeester
 Consultant
 Ontwikkelaar
 Coach
 Procesmanager
Manager Expert
Coach Consultant
Sturend
Steunend
Inhoud
Proces

9. Adviesmodellen & rollen
 Arts & patiënt model
 Opdrachtgever is ‘radeloos’
 Adviseur verzorgt diagnose & interventie
 Adviseur heeft de leiding
 Ingehuurde Expert
 Opdrachtgever schakelt expert in
 Koper mist deelkennis
 Procesmodel
 Opdrachtgever en adviseur werken samen
 Adviseur focust op de processen bij veranderen
 Opleider / trainer
 Mengvormen

10. Adviesgebieden
 Management & Organisatie
 Visie / Missie / Strategie
 Structuur / Inrichting
 Cultuur / management
 Functioneel management
 Marketing & verkoop & R&D
 Financieel & Administratief & Juridisch
 Productie & ICT & Kwaliteit & Research
 HRM
 PR & Communicatie
 Processen
 Projectmanagement
 Verandermanagement
 Interim-management

11. De vijf kleuren van veranderaars
TYPERING
VOORBEELDINTERVENTIES
INDIVIDU GROEP ORGANISATIE
VALKUIL
Geel
Politie / macht / win-win-
situaties / onderhandelen
eens worden
Personal commitment
Statement
Outplacement
Protégé-constructies
Confrontatievergadering
Derdepartijstrategie
Topstructuur
Verbeteren van de
kwaliteit van arbeid
Strategische allianties
CAO-onderhandelingen
Gezamelijk belang is er
niet altijd > lose-lose
Blauw
Regelen / Plannen
Beheersen
Duidelijke resultaten
Management by
Objectives
Hygiënisch werken
Werken met agenda
Werken in projecten
Archiveren
Besluitvorming
Strategisch management
Business Process Redesign
Doorlichting / Audit
Geen aandacht voor
irrationele aspecten, haast
en ongeduld
Rood
Motiveren / betrekken
Wij-gevoel / prikkelen
Straffen en belonen
Loopbaanontwikkeling
Werving & selectie
Taakontwerp
Sociale activiteiten
Teamrollen
Management by Speech
Belonen in organisaties
Mobiliteit en diversiteit
Triple ladder
Gebrek aan harde
uitkomsten
Groen
Bewustwording / leren
Uitwisselen
elkaar leren kennen
Coaching
Intensive ‘clinic’
Feedbackgesprekken/
Spiegelen
Teambuilding
Gaming
Intervisie
Open systems planning
Parallelle leerstructuren
Kwaliteitscirkels
Onwil / onvermogen te
leren / teveel reflectie
Geen harde uitkomsten
Wit
Evolutie vanuit chaos
Natuurlijke weg
Energie / creativiteit
Sensitivity-groep
Persoonlijke groei
Networking
Zelfsturende teams
Open-spacebijeenkomsten
Appreciative inquiry
Zoekconferenties
Rituelen en Mystiek
Heilige huisjes afbreken
Ideologiseren / zelfsturing
Betekenisloos gezwets

12. Kleurentest

13. Het invloedmodel
'Invloedmodel®, Bureau Zuidema'
energie invloedstijlen gedrag
1. duwen
a. overreden voorstellen doen
argumenteren
b. stellen normen stellen
waarderen
faciliteren/sanctioneren
2.
trekken
a. overbruggen betrekken
luisteren
onthullen
b. inspireren koppelen
visie delen
3. wegbewegen afstand nemen
ontwijken

14. Educatieve strategieën
 Wegbewegen
 Ontwijken
 Meebewegen
 Faciliteren
 Informeren
 Participatie
 Ondersteunen
 Gemengd
 Gemeenschappelijke visie scheppen
 Onderhandelen
 Tegenbewegen
 Overtuigen
 afdwingen

15. Advies-gespreksstijlen
 Meebewegen / Trekken
 Overbruggen
 Inspireren
 Tegenbewegen / Duwen
 Stellen
 Overtuigen
 Wegbewegen
 Ontwijken
 Afstand nemen
 Judo / Paradoxaal
 Overdrijven
 Humor

16. Advies-gespreksstijlen A
 Meebewegen / Trekken
 Overbruggen
 Betrekken / Wij
 Luisteren / invoelen
 Verhelderen
 Onderhandelen
 Inspireren
 Bemoedigen / bevestigen
 Visie opbouwen
 Vertrouwen / hoop wekken

17. Advies-gespreksstijlen B
 Tegenbewegen / Duwen
 Stellen
 Ik..wil / het is / moeten
 Confronteren
 Normeren / sanctioneren
 Overtuigen
 Voorstellen doen
 Argumenteren
 Logos & Ethos & Pathos

18. Advies-gespreksstijlen C
 Wegbewegen
 Ontwijken
 Tegenstellingen bagatelliseren
 Negeren / niet op ingaan
 Iets anders aanpakken
 Afstand nemen
 Uitstellen / tijd geven
 Loslaten / verzoenen
 Bemiddelaar

19. Advies-gespreksstijlen D
 Paradoxale benadering / Judo
 Overdrijven
 Catastrofe / dramatiseren
 Karikatuur
 Humor
 Provocatie
 ‘Wat je zegt; wat je bent’
 ‘Waarom zit jij niet in het management?’
 Judo
 ‘tegenkracht’ inschakelen
 ‘Gelijk geven’ en laten uitwerken

20. Provocatief Coachen
‘een ezel aan de staart trekken’
 Het meest persoonlijke is universeel
 Mensen zijn veerkrachtiger dan ze lijken
 Mensen lachen sneller dan je denkt
 Een beetje scepsis is gezond
 Om een ezel vooruit te krijgen moet je hem aan de
staart trekken
 Uitdaging schept een band
 Als de coach het niet doet doet de cliënt het
 Zijpaden en omwegen leiden naar de kern

21. Provocatief adviseren
Warmte
(goed contact)
Humor
(the laughing state)
Provocatief
adviseren
Provocatie
(zeggen wat je denkt)

22. ‘Instrumentarium’
Bewustwording Diagnose
Ontwerpen
Ontwikkelen
Implementatie
Leren
Verankering
Macro
Strategie /
Structuur
Conferentie
Missie / visie
Gegevens verzamelen>
Conferentie
Data-analyse
SWOT
Bench-marking
INK / BSC-card
Conferentie
Denktank / R&D
Divergeren
Convergeren
ICT-creativiteit
projectmanagement
Kennismanagement
HRM beleid
Rapportage
Vieren van succes
Meso
Team
Brainstorm
Empathie / intuïtie
Teamrol analyse Belbin
Metaforen>
Bono
Metaforen
Delphimethode
Bono
Inspiratie
invloedstijlen
Teambuilding
Competentiemanag.
Belonen
Micro
Individu
< Humor >
Meditatie
Intervisie
Coaching
Assessment /Test
Interview
Intervisie / Coaching
Creativiteit
Rollenspel
Coaching
Training / Instructie
Gedragsverandering
Coaching
HRM gesprekken

23. The Conference Model®
 Visioning conference
 Customer conference
 Technical c.
 Design c.
 Implementation c.

24. Werken met beelden
Doel: Herkennen & verbinden & bewegen
 Bewustwordend
 Slapen & waken
 Sprookjes
 Ziek / Gezond
 Diagnostisch
 Huis
 Lichaam
 Vruchtbaarheid
 landschap
 Visionair
 Droom
 Visioen
 Toekomst
 Beweging
 Ondersteunend
 Beschermengel
 Brug
 Energie
 Weg

25. Besluitvormingsprocedures
 Iedereen moet vóór zijn. (consent)
 Iedereen stemt in. (consensus)
 De meerderheid beslist. (Bijv. de helft + 1,
of 2/3
 Niemand heeft bezwaar.
 Één persoon beslist,
 Vetorecht: Een voorstel wordt verworpen, als
er ook maar één persoon tegen is.