จัดทำขึ้นเพื่อเป็นเอกสารประกอบการเรียนรายวิชา การจัดการเรียนรู้และการจัดการชั้นเรียน (Learning and Classroom Management) สำหรับนักศึกษาหรือผู้สนใจความรู้ในด้านการพัฒนาการจัดการเรียนรู้และการจัดการชั้นเรียน โดยคณะผู้จัดทำได้รวบรวมและเรียบเรียงเนื้อหาให้กระชับ และเข้าใจง่าย หวังเป็นอย่างยิ่งว่า เอกสารเล่มนี้จะยังเป็นประโยชน์กับนักศึกษา และผู้สนใจที่จะพัฒนาตนเองในด้านการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนได้เป็นอย่างดี

1. รายงงาน
เรื่อง 4 MAT
จัดทาโดย
นายพิทักษ์ เทียมไธสง รหัสนักศึกษา 600113189042
นายสิทธิศักดิ์ เจริญธนสโรช รหัสนักศึกษา 600113189046
นางสาวนิชาดา ไชยบุบผา รหัสนักศึกษา 600113189053
นางสาวอัมพิกา สงพิมพ์ รหัสนักศึกษา 600113189061
นักศึกษาชั้นปีที่ 3
เสนอ
อาจารย์ ดร.เบญจพร วรรณูปถัมภ์
รายงานฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา 1023101 การจัดการเรียนรู้และการจัดการชั้นเรียน
สาขาวิชาเทคโนโลยีและคอมพิวเตอร์เพื่อนการศึกษา
คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2562

2. ก
คานา
เอกสารประกอบการเรียนเล่มนี้ จัดทาขึ้นเพื่อเป็นเอกสารประกอบการเรียนรายวิชา การจัดการเรียนรู้
และการจัดการชั้นเรียน (Learning and Classroom Management) สาหรับนักศึกษาหรือผู้สนใจ
ความรู้ในด้านการพัฒนาการจัดการเรียนรู้และการจัดการชั้นเรียน โดยคณะผู้จัดทาได้รวบรวมและเรียบ
เรียงเนื้อหาให้กระชับ และเข้าใจง่าย
หวังเป็นอย่างยิ่งว่า เอกสารเล่มนี้จะยังเป็นประโยชน์กับนักศึกษา และผู้สนใจที่จะพัฒนาตนเองในด้าน
การพัฒนาการจัดการเรียนการสอนได้เป็นอย่างดี
คณะผู้จัดทา
มิถุนายน 2562

3. ข
สารบัญ
เรื่อง หน้า
คานา……………………………………………………………………………………………………………………….…….. ก
ประวัติความเป็นมาของการเรียนการสอนแบบ 4 MAT System..................................................
รูปแบบการเรียนการสอนตามวัฏจักรการเรียนรู้ 4 MAT…………………………………………………………
วัตถุประสงค์ของรูปแบบ.............................................................................................................
กระบวนการเรียนการสอนของรูปแบบ................................................................................................
ผลที่ผู้เรียนจะได้รับจากการเรียนรู้ตามรูปแบบ.................................................................................
สรุปการสอนแบบ 4 MAT...........................................................................................................
อ้างอิง…………………………………………………………………………………………....................................... ค
ก
1
1
2
2
3
3
ค

4. 1
ประวัติความเป็นมาของการเรียนการสอนแบบ 4 MAT System
เบอร์นิส แมคคาร์ธี (Bernice McCarthy) ผู้พัฒนารูปแบบการเรียนการสอนแบบนี้เป็นคนแรกเป็นนัก
การศึกษาชาวอเมริกันที่มีประสบการณ์ในการสอนหลายระดับชั้นเรียนมาเป็นเวลานาน รวมทั้งการเป็นที่
ปรึกษาให้คาแนะนาเด็กทั้งหลาย ทาให้เธอเกิดความเข้าใจและมั่นใจว่าเด็กแต่ละคนมีความแตกต่างกันทั้ง
ทางด้านสติปัญญา การรับรู้ และการเรียนรู้อย่างสิ้นเชิง จึงเป็นแรงผลักดันให้เกิดงานวิจัยของเธอขึ้นมา
ในปี ค.ศ. 1979 แมคคาร์ธี ได้รับทุนสนับสนุนงานวิจัยชิ้นใหญ่จากบริษัท แมคโดนัลด์ ทาวิจัยเกี่ยวกับ
องค์ประกอบทางสมองและสไตล์การเรียนรู้ของเด็ก นั่นคือจุดเริ่มต้นในการพัฒนาแนวคิดที่ตอบสนอง
ความแตกต่างระหว่างบุคคลให้ชัดเจนและเป็นภาคปฏิบัติมากขึ้น แมคคาร์ธี ได้กลั่นกรองรูปแบบ
การศึกษาเกี่ยวกับสไตล์การเรียนรู้หลายรูปแบบ ในที่สุดก็ได้ดึงเอารูปแบบการเรียนรู้ของ เดวิด คอล์บ
(David Kolb) ปราชญ์ทางการศึกษาชาวอเมริกัน มาเป็นแนวความคิดในเรื่องการจัดกระบวนการเรียนรู้
ที่คานึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคลเป็นสาคัญตามทฤษฎีของคอล์บ (1976) นั้น จากการศึกษาพบว่ามี
2 มิติ ที่มีความสาคัญกับการเรียนรู้คือ การรับรู้ และกระบวนการ กล่าวว่าการเรียนเกิดจากการที่คน
ทั้งหลายรับรู้แล้ว นาเข้าไปจัดกระบวนการในสิ่งที่ตนรับรู้มาอย่างไร ถ้าจะลองนึกถึงตัวอย่าง คนที่มีความ
แตกต่างกันมากๆ ก็ได้แก่คนที่รับรู้ผ่านรูปธรรม แต่คนอีกประเภทหนึ่งรับรู้ผ่านนามธรรม คนสองกลุ่มนี้
สร้างความคิดแตกต่างกันในเรื่องเดียวกัน
รูปแบบการเรียนการสอนตามวัฏจักรการเรียนรู้ 4 MAT
แม็คคาร์ธี (Mc Carthy) พัฒนารูปแบบการเรียนการสอนนี้ขึ้นจากแนวคิดของโคล์บ (Kolb)
ซึ่งอธิบายว่า การเรียนรู้เกิดขึ้นจากความสัมพันธ์ของ 2 มิติ คือ การรับรู้ (Perception) และกระบวนการ
จัดกระทาข้อมูล (Processing) การรับรู้ของบุคคลมี 2 ช่องทาง คือ ผ่านทางประสบการณ์ที่เป็นรูปธรรม
(Concrete) และผ่านทางความคิดรวบยอดที่เป็นนามธรรม (Abstract Conceptualization)
ส่วนกระบวนการจัดกระทากับข้อมูลที่รับรู้นั้นมี 2 ลักษณะเช่นเดียวกัน คือ การลงมือทดลองปฏิบัติ และ
การสังเกตโดยใช้ความคิดอย่างไตร่ตรอง เมื่อลากเส้นตรงของช่องทางการรับรู้ 2 ช่องทาง และเส้นตรง
ของกระบวนการจัดกระทาข้อมูลเพื่อให้เกิดการเรียนรู้มาตัดกัน แล้วเขียนเป็นวงกลมจะเกิดเกิดพื้นที่เป็น
4 ส่วนของวงกลม ซึ่งสามารถแทนลักษณะการเรียนรู้ของผู้เรียน 4 แบบ คือ
รูปที่ 1 ชื่อภาพ : 4mat-model
ที่มา : https://teachingthem.com/2012/06/08/4mat-learning-styles-of-biblical-characters-
biblical-case-study/

5. 2
แบบที่ 1 เป็นผู้เรียนที่ถนัดจินตนาการ (Imaginative Learners) เพราะมีการรับรู้ผ่านทาง
ประสบการณ์เป็นรูปธรรม และใช้กระบวนการจัดกระทาข้อมูลด้วยการสังเกตอย่างไตร่ตรอง
แบบที่ 2 เป็นผู้เรียนที่ถนัดการวิเคราะห์ (Analytic Learners) เพราะมีการรับรู้ผ่านทางความคิดรวบ
ยอดที่เป็นนามธรรม และชอบใช้กระบวนการสังเกตอย่างไตร่ตรอง
แบบที่ 3 เป็นผู้เรียนที่ถนัดใช้สามัญสานึก (Common Sense Learners) เพราะมีการรับรู้ผ่าน
ความคิดรวบยอดที่เป็นนามธรรม และชอบใช้กระบวนการลงมือทา
แบบที่ 4 เป็นผู้เรียนที่ถนัดในการปรับเปลี่ยน (Dynamic Learners) เพราะมีการรับรู้ผ่านทาง
ประสบการณ์ที่เป็นรูปธรรม และชอบใช้กระบวนการลงมือปฏิบัติ มาประกอบกับแนวคิดเกี่ยวกับ
การทางานของสมองทั้งสองซีก ทาให้เกิดเป็นแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยใช้คาถามหลัก
4 คาถาม คือ ทาไม (Why ?) อะไร (What ?) อย่างไร (How ?) และถ้า (If ?) ซึ่งสามารถพัฒนาผู้เรียนที่มี
ลักษณะการเรียนรู้แตกต่างกันทั้ง 4 แบบ ให้สามารถใช้สมองทุกส่วนของตนในการพัฒนาศักยภาพของตน
ได้อย่างเต็มที่
วัตถุประสงค์ของรูปแบบ
เพื่อช่วยให้ผู้เรียนมีโอกาสได้ใช้สมองทุกส่วน (Whole Brain) ทั้งซึกซ้ายและขวา ในการสร้าง
ความรู้ความเข้าใจให้แก่ตนเอง
กระบวนการเรียนการสอนของรูปแบบ
การเรียนการสอนตามวัฏจักรการเรียนรู้ 4 MAT มีขั้นตอนดาเนินการ 8 ขั้น ดังนี้
ขั้นที่ 1 การสร้างประสบการณ์ ผู้สอนเริ่มต้นจากการจัดประสบการณ์ให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของ
เรื่องที่เรียนด้วยตนเอง ซึ่งจะช่วยให้ผู้เรียนสามารถตอบคาถามได้ว่า ทาไม (Why) ตนจึงต้องเรียนรู้เรื่องนี้
ขั้นที่ 2 การวิเคราะห์ประสบการณ์ หรือสะท้อนความคิดจากประสบการณ์ ช่วยให้ผู้เรียนเกิด
ความตระหนักรู้ และยอมรับความสาคัญของเรื่องที่เรียน
ขั้นที่ 3 การพัฒนาประสบการณ์ เป็นความคิดรวบยอดหรือแนวคิดเมื่อผู้เรียนเห็นคุณค่าของ
เรื่องที่เรียนแล้ว ผู้สอนจึงจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ช่วยให้ผู้เรียนสามารถสร้างความคิดรวบยอดขึ้นด้วย
ตนเอง
ขั้นที่ 4 การพัฒนาความรู้ความคิด เมื่อผู้เรียนมีประสบการณ์ และเกิดความคิดรอบยอดหรือ
แนวความคิดพอสมควรแล้ว ผู้สอนจึงกระตุ้นให้ผู้เรียนพัฒนาความรู้ความคิดของตนให้กว้างขวางและ
ลึกซึ้งขึ้น โดยการให้ผู้เรียนศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมจากแหล่งความรู้ที่หลากหลาย การเรียนรู้ในขั้นที่ 3 และ
4 นี้คือการตอบคาถามว่า สิ่งที่ได้เรียนรู้คือ อะไร (What)
ขั้นที่ 5 การปฏิบัติตามแนวคิดที่ได้เรียนรู้ ในขั้นนี้ผู้สอนเปิดโอกาสให้ผู้เรียนนาความรู้ความคิดที่
ได้รับจากการเรียนรู้ในชั้นที่ 3 – 4 มาทดลองปฏิบัติจริง และศึกษาผลทีเกิดขึ้น
ขั้นที่ 6 การสร้างสรรค์ชิ้นงานของตนเอง จากการปฏิบัติตามแนวคิดที่ได้เรียนรู้ในขั้นที่ 5
ผู้เรียนจะเกิดการเรียนรู้ถึงจุดเด่นจุดด้อยของแนวคิด ความเข้าใจแนวคิดนั้นจะกระจ่างขึ้น ในขั้นนี้ผู้สอน
ควรกระตุ้นให้ผู้เรียนพัฒนาความสามารถของตนโดยนาความรู้ความเข้าใจนั้นไปใช้หรือปรับประยุกต์ใช้ใน
การสร้างชิ้นงานที่เป็นความคิดสร้างสรรค์ของตนเอง ดังนั้นคาถามหลักที่ใช้ในชั้นที่ 5 – 6
ก็คือจะทาอย่างไร (How)
ขั้นที่ 7 การวิเคราะห์ผลงานและแนวทางในการนาไปประยุกต์ใช้ เมื่อผู้เรียนได้สร้างสรรค์
ชิ้นงานของตนตามความถนัดแล้ว ผู้สอนควรเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้แสดงผลงานของตน

6. 3
ชื่นชมกับความสาเร็จ และเรียนรู้ที่จะวิพากษ์วิจารณ์อย่างสร้างสรรค์ รวมทั้งรับฟังข้อวิพากษ์วิจารณ์เพื่อ
การปรับปรุงงานของตนให้ดีขึ้น และการนาไปประยุกต์ใช้ต่อไป
ขั้นที่ 8 การแลกเปลี่ยนความรู้ความคิด ขั้นนี้เป็นขั้นของการขยายขอบข่ายของความรู้ โดยการ
แลกเปลี่ยนความรู้ความคิดแก่กันและกันและร่วมกันอภิปรายเพื่อการนาการเรียนรู้ไปเชื่อมโยงกับชีวิตจริง
และอนาคต คาถามหลักในการอภิปรายก็คือ “ถ้า.....?” (If) ซึ่งอาจนาไปสู่การเปิดประเด็นใหม่สาหรับ
ผู้เรียนในการเริ่มต้นวัฏจักรของการเรียนรู้ในเรื่องใหม่ต่อไป
ผลที่ผู้เรียนจะได้รับจากการเรียนรู้ตามรูปแบบ
ผู้เรียนจะสามารถสร้างความรู้ด้วยตนเองในเรื่องที่เรียน จะเกิดความรู้ความเข้าใจและนาความรู้
ความเข้าใจนั้นไปใช้ได้ และสามารถสร้างผลงานที่เป็นความคิดสร้างสรรค์ของตนเอง รวมทั้งได้พัฒนา
ทักษะกระบวนการต่างๆ อีกจานวนมาก
สรุปไดวา วิธีการสอนแบบ 4 MAT เปนวิธีการสอนที่คานึงถึงความแตกตางระหวางบุคคล ในการ
เรียนรู โดยแบงผูเรียนออกเปน 4 แบบ ครูและนักเรียนจะดาเนินกิจกรรมรวมกันจนครบ 8 ขั้นตอน ของ
กิจกรรมที่เนนการใชสมองทั้งสองซีกอยางสมดุล มีการจัดกิจกรรมอยางหลากหลายและยืดหยุน เหมาะสม
กับนักเรียนทุกแบบ ทาใหการเรียนรูเปนไปอยางมีความสุข โดยไดเรียนรูจากประสบการณจริง มีการคิดวิ
เคราะห ไดลงมือปฏิบัติจริง คนพบความรูดวยตนเอง และประยุกตเปนแนวคิดที่สัมพันธ เชื่อมโยงกับชีวิต
จริง นาไปสูทักษะทางสังคมอันดีงามในตัวผูเรียน

7. ค
อ้างอิง
ธัญมา หลายพัฒน. 2550. วิธีการสอนแบบ 4 MAT ที่มีต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่องเพศศึกษา
ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่5. สาขาวิชาสุขศึกษา : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. ปริญญานิพนธ.
กลุ่มวิชาหลักสูตรและการสอน. (2562). การจัดการเรียนรู้และการจัดการชั้นเรียน.
บุรีรัมย์ : มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์.