1. SpecialisedVET training on Hippotherapy for professionals working
with children with intellectual, emotional, physical and
psychomotor disabilities
2019-1-TR01-KA202-074547
2. "Hippo", at için kullanılanYunanca bir kelimedir.
Amerikan Hippoterapi Derneği'ne göre,
hippoterapi, kişinin duyusal, nörolojik ve hareket
sistemlerini uyarmak için atın hareketlerinin,
uzmanlar tarafından yönlendirilerek, kişinin
fonksiyonlarında değişiklik yaratmak üzere
kullanılan atlı bir terapidir.
3. Hippoterapi, rehabilitasyon ekibi ve at eğitmeni
ile birlikte uygulanmaktadır.
İş-uğraşı terapistleri yada fizyoterapistler
hippoterapi uygulaması yaparlarken atın
hareketlerinin bir tedavi aracı olduğunu bilirler
ve bu doğrultu da uygun yöntemi kullanırlar.
Buna ek olarak çocuğun ihtiyacına göre bir
çalışma planı düzenlenerek çocuğun
fonksiyonlarının geliştirilmesi amaçlanmaktadır.
4. Atın hareketi ritmik, pürüzsüz, kesin ve belli
paternler şeklindedir ve bu da hippoterapinin
temelini oluşturur.
At üzerindeki kişi , terapi esnasında atın
değiştirdiği hareketlere cevap veren
katılımcılar rolündedir ve bu esnadaki atın
hareketleri simetrik ve çift taraflıdır.
5. • At hareketi, vestibüler, propriyoseptif, taktil ve görsel olarak iyi modüle edilmiş duyusal
girdi sunar.
• Aynı zamanda at hareketi, fonksiyonel günlük yaşam becerilerimizi destekleyen
nörofiziksel sistemleri kolaylaştırmak için kullanılabilir.
6. Hipoterapide bir ergoterapist, fizyoterapist veya dil konuşma terapisti seansı kişilerin
fonksiyonel hedeflere yönelik ihtiyaçlarını karşılamak için atın hareketini sürekli olarak
değiştirir.
Terapi faaliyetlerine aktif katılımın adaptasyonda iyileştirmelere ve günlük aktivitelere
katılma isteğinin artmasına yol açtığı gösterilmiştir.
15.2. Hippoterapi ve Duyu Bütünleme
7. Atın her adımı postürü korumada bir zorluk olduğundan,
hippoterapi postüral kontrolü iyileştirmek için eşsiz bir
fırsatlar sunar.
At dakikada yaklaşık 100 adım atmaktadır. Böylece, 45
dakikalık bir hippoterapi seansında, at yaklaşık 4.500
adım atmaktadır.
Sonuç olarak, çocuklar postürü korumak için atın
hareketindeki değişkenliğe tekrar tekrar cevap
vermelidirler.
8. Hippoterapinin koordinasyon, kas tonusu, postüral
denge, esneklik, dayanıklılık, yürüyüş ve
dengenin iyileştirilmesi üzerindeki olumlu fiziksel
etkileri birçok çalışmada gösterilmiştir.
Aynı zamanda atlar da dahil olmak üzere
hayvanlarla temas, çocuklarda ve ergenlerde
fizyolojik, psikolojik ve sosyal tepkileri uyarır.
9. Atın canlılığı ve vücut sıcaklığı terapiye katılan
çocuklara ayrıca bir duyusal girdi sağlar.
At simülasyonlarının bu canlılığının olmaması
nedeniyle etkisi hippoterapi gibi olmamaktadır.
10. Fizyoterapist- Ergoterapistler; oturma, ayakta durma ve yürüme gibi kaba motor
yetenekle ilgili beceri alanlarında fonksiyonel sonuçları teşvik etmek için atın
hareketi üzerine çeşitli motor görevleri yerleştirebilir.
Terapist ince motor kontrol, duyusal entegrasyon, beslenme, dikkat ve günlük
yaşam becerileri üzerinde çalışmak için at hareketinin etkilerini diğer standart
müdahale stratejileriyle aşamalı bir şekilde birleştirebilir.
11. Dil-konuşma terapistleri, konuşmayı ve dili destekleyen fizyolojik sistemleri
kolaylaştırmak için at hareketini kullanabilir.
Diğer standart dil-konuşma stratejileri ile birleştirildiğinde, dil-konuşma terapisti, iletişim
bozukluklarının etkili bir şekilde düzeltilmesini sağlayabilir.
12. Bunlara ek olarak hippoterapi duyusal işleme becerilerinin değerlendirilmesi ve tedavi
edilmesi için kullanılan mükemmel bir aktivitedir.
Vestibüler, taktil, görme ve işitme sistemlerine duyu girdisi sağlayan hippoterapi bireyin
duyu modülasyonunu, tedavi hedeflerine ulaşabilmek ve fonksiyonel aktivitenin açığa
çıkarılabilmesi için kullanılır.
13. Hippoterapi uygulamaları at hareketlerini kullanarak duyusal geri bildirim sağlar ve bu
özelliği sayesinde bu uygulamalar farklı nörolojik durumlarda kullanılmaktadır.
Hippoterapi sadece at üzerinde yapılan çalışmaları değil, atın yaşadığı ortamı, atın
bakımına katılımı, atın beslenmesi gibi süreçlerdeki uygulamaları da kapsar.
Ve bu ortamlar çocuklar için görsel, işitsel, taktil, fiziksel pek çok duyusal zenginlik içerir.
14. Fizyoterapistler hastanın tedavisi için atın hareket paternlerini
kullanırken, psikologlar ve ruh sağlığı terapistleri hastaların
uyumunu sağlamak veya artırmak için atın hareketliliğinden
yararlanır.
Atın pelvisi, tıpkı insan pelvisi gibi yürürken 3 eksenli bir
hareket paterni sergiler. Bu değişken ritmik ve tekrarlayan
hareketler hastaya fiziksel ve duyusal geri bildirim sağlar.
15. Terapi seansında, duyusal
süreçler, vestibüler,
propriyoseptif, taktil, görsel ve
işitsel sistemleri aynı anda
uyarabilir.
16. Duyusal işlemleme bozuklukları, beynin duyusal sistemlerden aldığı
duyusal girdiyi entegre edememesinden ve girdiyi etkili yanıtlara
çevirememesinden kaynaklanan nörolojik temelli sorunlar olarak
bilinmektedir.
Duyusal işlemleme zorlukları aynı zamanda, bir "bozukluk" ve "diğer
nörogelişimsel bozukluklarla ilişkili semptomlar kümesi" olarak
tanımlanmıştır.
Vücuttan ve çevreden gelen duyusal uyaranların yorumlanmasındaki
eksiklikler, akademik veya motor öğrenmedeki zorluklar yaşanmasına
neden olur.
17. BU
ÇOCUKLAR;
Çimlerin üzerinde çıplak ayakla yürürken
sanki iğne batıyormuş gibi tepki verir.
Yüksekteymiş gibi hissettirdiği için alçak bir
banktan düşmekten korkabilirler.
Bir yangın alarmında kulaklarını kapatır veya
çığlık atabilirler.
Çeşitli yiyecekleri yemeyi reddeder - birçok
tat ve dokuyu itici bulabilir.
Salıncakta sallanmaktan çok fazla hoşlanma-
rahatsız olma gibi davranışlara sahip olabilir
Hareket etmekten veya pozisyon
değişikliklerinden hoşlanmayabilir.
18. "Denge duygusu" olarak da adlandırılan vestibüler sistem,
çocukların ağırlık merkezlerindeki değişikliklere tepki verirken
beden farkındalığı geliştirmelerine yardımcı olur.
Proprioseptif duyu bize uzayda nerede olduğumuzu söyler.
Bozulmuş duyusal işlem, çocukların beceriksiz görünmesine
neden olur çünkü bu çocuklar koordinasyondan yoksun
olabilirler.
Propriosepsiyon stimülasyon, itme ve çekme ile meşgul
olunduğunda veya derin bir basınç yaşandığında (yani bir
bebeği battaniyeye sararken veya ağırlıklı bir yelek giyerken)
kaslardaki ve eklemlerdeki duyu reseptörlerini etkiler.
19. Taktil uyarı, derideki duyu reseptörlerini etkiler ve anne
karnında gelişen ilk duyu sistemidir.
Sarılmak gibi erken deneyimler, taktil sistemi ve gelecekteki ayırt
etme yeteneklerini geliştirir (nesneleri dokunarak tanımlar).
Taktil duyu sistemi aynı zamanda parmağımızı ocaktan çekmemizi
söyleyen bir uyarı sistemidir.
Ancak DİB'li çocuklar aşırı aktif koruyucu taktil bir sisteme sahip
olabilirler - dokundukları hemen hemen her şeyi tatsız bulurlar.
Bu onları sürekli bir uyanıklık ve endişe durumunda tutar.
20. Duyu Bütünlüğü Tedavisi, vestibüler, propriyoseptif ve taktil
uyarının duyusal işlemeyi ve adaptif tepkileri (koordinasyon
gibi) desteklediği teorisine dayanır.
Hippoterapi, binici atın yürüyüşüne tepki olarak yukarı ve
aşağı (dikey), yan ve çapraz hareketleri deneyimlediğinden
yoğun vestibüler, propriyoseptif ve taktil stimülasyon sağlar.
Ayrıca ata binerken ve inerken tüm vücut derin basınç taktil
uyarımı deneyimler.
21. Binici yana ya da arkaya baktığında, sırtüstü yattığında ya da yüzüstü yattığında uyarının türü
değişir.
Bir at sabit dururken bile, binicinin iç kulaklarının, eklemlerinin ve kaslarının tepki verdiği
ince hareketler vardır.
Binicilik, kaslara ve eklemlere güçlü bir duyusal uyarı sağlar, ata sarılmak ve okşamak, atın
kişnemesini duymak ve ahırın kokusunu almak diğer duyuları etkilerken taktil bir deneyim
sunar.
22. Terapist, terapatik hedeflere ulaşmak için
duyusal girdinin türünü ve yoğunluğunu
aşağıdakileri seçerek kontrol edebilir.
Düz çizgilerde
veya eğrilerde
yürümek
Düz veya eğimli
arazi kullanımı
Binici
konumlandırma
Alternatif
yürüme/durma
ve değişen hızlar
23. Atın yelesi veya gövdesine dokunmak
At üzerinde hareketliyken farklı aktiviteler eklemek
Atın üzerinde şarkı söylemek
Atın üzerinde farklı yönlere dönmek
24. Binici, sarılmak veya ellerine ağırlık vermek için vücudunu atın etrafına sardığında
propriyoseptif ve taktil stimülasyon sağlanır.
Taktil hassasiyete sahip çocuklar, genellikle kürk veya binicilik pedine dokunma ve
ellerini yerleştirme konusundaki isteksizliklerinin üstesinden gelmek için motive
olurlar.
Ata binmek ve attan inmek, binici kayarken, ata bastırırken tam vücut taktil temas için
fırsatlar sağlar.
25. • Proprioseptif girdinin yoğunluğu ayrıca atın yürüyüşüne (otizm spektrum bozukluğu olan
çocuklar genellikle sarsıntılı bir yürüyüşü sever), hıza ve eğime bağlı olarak değişir.
• Örneğin, at yokuş yukarı yürürken arkaya bakmak omuz, kol ve el kaslarını uyarır, çünkü
binici atın arka kısmına bastırdığı avuç içlerine ağırlık verir.
26. • Çocuklar at üzerinde dik durmak ve ağırlık merkezinin nerede olduğunu anlamak
için salınımlara adapte olur ve bu da vestibüler sistemi (denge, hareket) harekete
geçirir.
27. İnişler, çıkışlar, salınımlar, her adımın kuvveti ve eyerden gelen basınç, çocuğun
hippoterapi seansı sırasında farklı duyusal girdiler almasını sağlar.
Atın dokusu ve eyerin derisi gibi doğal ortamda çok sayıda farklı taktil girdiye sahip
olmak çocukların duyusal süreçleri için değerlidir.
Ayrıca atın farklı durumlarda çıkardığı sesler ve ortamdaki sesler çocuklara farklı işitsel
girdileri deneyimleme fırsatı verir.
28. Görsel olarak heyecan verici, eğlenceli sesler çıkaran veya titreşen materyallerin
kullanılması, genellikle çocukları aktif katılmaya ve ellerini kullanmaya teşvik eder.
(işitsel- görsel uyaranlar).
Sağlık topları veya kum torbaları gibi ağırlıklı malzemeler vücut farkındalığını ve
koordinasyonunu destekler. (proprioseptif, taktil)
29. Ata binmek beden farkındalığını arttırır. Örneğin; sık sık çocuktan, ayaklarını üzengilere
bastırarak “ortada” oturup oturmadığını kontrol etmesini istemek (uyarı).
Çocuklar bunu at hareketsiz haldeyken nasıl yapacaklarını öğrendikten sonra, bu becerileri at
yürürken de öğrenmeye hazır hale gelirler.
30. • Çocuklar yüzleri öne dönüşten yana doğru geçiş yaparken motor planlama üzerinde çalışırlar,
ağırlıklarını diğer tarafa vererek bir bacağını yele üzerinde sallamak için dizginleri (veya tutacağı)
bırakmayı öğrenirler.
31. Atın kulaklarına ve kuyruğuna dokunmak.
Sağ eli sol ayağa, sol eli sağ ayağa dokunmak
Bir uçak gibi kolları iki yana uzatmak
Kol çemberleri yapmak
Sepete bir top sokmak için uzanmak
Bacaklarını daha fazla açarak gitmeye çalışmak
Kolları ve bacakları 'Süpermen' gibi uzatılmış pozisyonda durmak
Atın namlusu üzerinde sırtüstü, başı, kolları ve bacakları “Patates Çuvalı” gibi sarkmak
32. Tekrarlayan egzersizler, biniciye talimatları takip etme, sıralama ve sayma alıştırması
yapma fırsatı sağlar.
Önce hareketsizken ve daha sonra yürüyüş sırasında çeşitli pozisyonları almak ve
sürdürmek, aynı zamanda vücut farkındalığını ve motor kontrolünü de geliştirir.
33. El becerilerini geliştirmenin anahtarı, "tam doğru" seviyede, başarısızlığa
davet edecek kadar zorlayıcı olmayan, aynı zamanda sıkıcı olmayacak
kadar basit aktiviteler sağlamaktır.
Örneğin, normal bir halka yığını kullanmak yerine- Çocuklardan ses
çıkaran, parlak ışıkları olan ve aynı zamanda titreşen değnek'in
üzerine halkalar yerleştirmelerini istenir.
34. Bazen (uçları dikilmiş plastik torbalarla doldurulmuş çoraplardan yapılmış) bez halkalar
verilir, böylece çocuklar onları açmak ve direğin üzerine yerleştirmek için iki elini
kullanmalıdır.
Bu bez halkalar tamamen farklı bir dokunma deneyimi sağlar. Bazen bezler direklerin
üzerine yerleştirmeden önce çıkarmaları için çocuğun kollarına veya bacaklarına takılır. Bu
oyun soyunmak için gereken motor becerileri öğretirken aynı zamanda taktil uyarım da
sağlanır.
35. Düğmeleri veya bağcıkları açma
Bir elle hareket ederken diğer elle dengede tutma
Gerekli yapboz parçalarını bulmak için arenayı taramak
Köpükle doldurulmuş bir yastık kılıfıyla yakalama oynamak (toptan daha kolay kontrol
etmek)
Yerleştirme pimlerini yeleden çekmek için kıskaç kavramasının geliştirilmesi
Halkayı direğe yerleştirmek, motor planlama becerilerini ve elleri birlikte kullanmayı
teşvik eder.
36. Özel gereksinimleri olan çocuklar, duyusal uyaranlara tahammül etmede, hareketlerini
kontrol etmede ve bazı dokulara temasta rahatsızlık gibi duyusal entegrasyonla ilgili
zorluklar yaşarlar.
Örneğin, sürekli zıplayan, sallanan, iten ve çeken duyusal arayışlara sahip otizm spektrum
bozukluğu teşhisi konan bir çocuk için atın hareketleri düzenleyici olabilir ve ona ihtiyaç
duyduğu girdiyi verebilir.
37. Literatürde yapılan bir araştırma sonucunda, hippoterapi programına alınan otizmli çocukların
ebeveynleri, çocuklarının fiziksel, sosyal ve duyusal işlevlerinde önemli gelişmeler
gözlemlendiğini belirtmişlerdir.
Aynı çalışmada, hippoterapinin problemli davranış üzerinde olumlu etkisi tespit edilmiştir.
Atlar, terapi sürecindeki en değerli takım arkadaşları olarak görülür. Yapılan çalışmalarda
maksimum gelişmeyi sağlamak için at ile kurulan samimi ve doğal etkileşim çok önemlidir.
38. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite
Bozukluğu: Dikkat eksikliği ve hiperaktivite
bozukluğu olan çocuklarda, dikkatin at ve
eğitmene yoğunlaştırılması, kendine güvenin
geliştirilmesi ve takım çalışmasının
desteklenmesi gibi yararları vardır.
39. Otizm Spektrum Bozukluğu: At binme,
hippoterapi ve at-yardımıyla psikoterapi
eğitimleri, bu grup hastalarda iyi sonuçlar
vermiştir. Bass, ve ark., otizm spektrum
bozukluğu teşhisi olan çocuklara at ile verilen
eğitim sonrasında, Sosyal Sorumluluk Skalası
ve Sensory Profile (SP) puanlarında artış ve
duyu bütünlüğünde gelişme saptamıştır.
Bass, M. M., Duchowny, C. A., & Llabre, M. M. (2009). The effect of therapeutic
horseback riding on social functioning in children with autism. Journal of autism and
developmental disorders, 39(9), 1261-1267.
40. Serebral Palsi: Bu çocuklarda binicilik hoşa giden
bir aktivite olmasının yanı sıra, postür,
koordinasyon, denge ve motor kontrolün
geliştirilmesinde çok iyi sonuçlar vermektedir.
41. Ward, S. C.,Whalon, K., Rusnak, K.,Wendell, K., & Paschall, N. (2013).The association between therapeutic horseback riding and the social
communication and sensory reactions of children with autism. Journal of autism and developmental disorders, 43(9), 2190-2198.
Lindroth, J. L., Sullivan, J. L., & Silkwood-Sherer, D. (2015).Does hippotherapy effect use of sensory information for balance in people with
multiple sclerosis?. Physiotherapy theory and practice, 31(8), 575-581.
Junior, J. R. B. G.,de Oliveira,A. G. F., Cardoso, S. A., Jacob, K. G., & Magalhães, L.V. B. (2020). Neuromuscular activation analysis of the trunk
muscles during hippotherapy sessions. Journal of Bodywork and Movement therapies, 24(3), 235-241.
Koca,T.T., & Ataseven, H. (2015).What is hippotherapy? The indications and effectiveness of hippotherapy. Northern clinics of Istanbul, 2(3),
247.
Martín-Valero, R.,Vega-Ballón, J., & Perez-Cabezas,V. (2018).Benefits of hippotherapy in children with cerebral palsy: A narrative
review. European Journal of Paediatric Neurology, 22(6), 1150-1160.
Cotton, G. S. (2021).Effect of Hippotherapy on Sensory Integration Among Children With Autism Spectrum Disorder: A Pilot Study. The
American Journal of Occupational Therapy, 75(Supplement_2), 7512515368p1-7512515368p1.
https://hsc.unm.edu/school-of-medicine/pediatrics/assets/doc/coc-presentations-a-h/hippotherapy.pdf
https://2019.recyclingot.com/how-hippotherapy-promotes-hand-skills/#.Yp-b2ahBxPa
https://hippoterapiturkiye.com/en/blog/hippotherapy-and-ergotherapy-in-children-b28.html
https://hiddentalentsaba.com/horse-therapy-for-autism/#Is_Hippotherapy_Effective_for_Children_With_Autism
https://chariotinnovations.com/autism-and-sensory-issues-how-hippotherapy-helps/
https://lifeskillscenter.com/services/hippotherapy/
https://tr.pinterest.com/herbmaster/hippotherapy/
42. Avrupa Komisyonu'nun bu yayının üretimine verdiği destek, yalnızca yazarların
görüşlerini yansıtan içeriklerin onaylandığı anlamına gelmez ve burada yer alan
bilgilerin herhangi bir şekilde kullanılmasından Komisyon sorumlu tutulamaz.
https://www.hippotherapy-training.eu/
https://www.facebook.com/HippotherapyProject/
https://www.hippotherapy-training.eu/elearning/?lang=en
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.hippotherapy.mobile
https://apps.apple.com/app/id1526453884