Cp Care IO2 Modül 1 İkincil Sorunların Önlenmesi

1. IO2 Modül 1
İkincil Sorunların Önlenmesi
CP-CARE - 2016-1-TR01-KA202-035094
(01.12.2016 – 30.11.2019)

2. Ünite [1] – [Önleme Prensipleri]

3.  Normal motor gelişimin kolaylaştırılması
 Tipik gelişim bilgisi, gelişimin her aşamasında SP'li
çocukların atipik gelişimini karşılaştırmak için
esastır, ancak, daha da ötesi, bozulmaların sıklıkla
belirgin olmadığı ilk aşamalarda bile önemlidir.
Prensipler

4.  Prensipler
 5 alanda Gelişimsel Gecikmeleri Tespit Etmek
◦ Yürüme, emekleme gibi kaba motor beceriler
◦ Blokları dizme, renklendirme gibi ince motor beceriler
◦ Konuşma ve anlamayı içeren dil becerileri
◦ Düşünme becerileri
◦ Sosyal etkileşim

5. Kilometre Taşları
•Sesinizi duyunca gülümser ve bir odayı dolaşırken sizi gözleri ile takip eder2 ay
•Karın üstü yatarken baş ve göğsünü kaldırır; nesneleri kavrar; diğer insanlara gülümser3 ay
•Agular, güler ve sesleri taklit etmeye çalışır; kafayı tutar
4 ay
•Sırt üstünden yüzüstüne, yüzüstünden sırt üstüne döner
Nesneleri elden ele taşır6 ay
•Kendi adına yanıt verir
Kısmen gizli nesneleri bulur7 ay
•Desteksiz oturur, emekler, "mama" ve "dada« seslerini çıkarır9 ay
•Destekli veya desteksiz yürür; En az bir kelime söyler; İnsanları taklit etmekten
hoşlanır12 ay
•Bağımsız bir şekilde yürür, bir bardaktan içer, en az 15 kelime söyler, vücut kısımlarını
işaret eder18 ay
•Koşar ve zıplar
•İki kelimelik cümlelerle konuşur; Basit talimatları takip eder; güven oyunlarına başlar2 yaş
•İyi tırmanır; Çok kelimeli cümlelerde konuşur; Nesneleri şekil ve renge göre sıralar3 yaş
•Ailenin dışındaki insanlarla birlikte olur; Daireler ve kareler çizer; üç tekerlekli bisiklet
sürer4 yaş
•İsim ve adres söyler; atlar, seker, zıplar; Giysilerini giyer; 10 veya daha fazla nesne
sayar5 yaş

6.  Prensipler
◦ Kas tonusunun düzenlenmesi
•Kas tonusunun düzenlenmesi normal duruşu
sürdürmeye ve hareketi kolaylaştırmaya
yardımcı olur.
Kas Tonusu
•Bir kas gerildiğinde, nöromüsküler sistem kas
tonusunu otomatik olarak değiştirerek cevap
verebilir.
•Germe refleksinin bu modülasyonu, hareket
ve dengeyi sürdürmenin kontrolünde
önemlidir.
Kas germe
•Bir kolun bükülmesi sırasında uygun kas
tonusu, biseps kasının kasılmasını gerektirir
ve triseps kasının gevşemesini gerektirir.
•Kas tonusu bozulduğunda, kaslar birlikte
çalışmaz ve hatta birbirine zıt olarak
çalışabilir.
Uygun kas
tonusu

7.  Prensipler
◦ Taşıma ve Kaldırma Prensipleri
 Serebral Palsili hastaları alırken ve taşırken
büyük özen gösterilmelidir.
 Omuz kuşakları ve kolların iyi bir şekilde
kullanılmasının kafayı kontrol etmeyi
kolaylaştırdığı hatırlanarak, baş kontrolü çok
az olan veya hiç olmayan hastayı kaldırırken
ekstra özen gösterilmelidir.

8. SP‘li bir hastayı taşımanın doğru şekilleri

9. SP‘li bir hastayı taşımanın yanlış şekilleri

10. SP‘li bir hastayı kaldırmanın doğru şekilleri

11. Pozisyonlama için
bazı örnekler:

12.  Prensipler
◦ Beslenme
 SP'li bireylerde sıklıkla yetersiz beslenme
durumuna, büyüme yetersizliğine, kronik
aspirasyona, özofajit ve solunum yolu
enfeksiyonlarına neden olabilecek beslenme ve
yutma problemleri vardır.

13.  Prensipler
◦ Beslenme
 Emme, çiğneme, yutma ve oral sensorimotor
yönetimi, konumlandırma, oral aparatlar, gıda
kalınlaştırıcılar, özel formüller ve nöromüsküler
stimülasyon dahil olmak üzere oral-motor
becerilerini geliştirmek için zorlukları ele almak
için çeşitli beslenme ve oral-motor müdahale
stratejileri geliştirilmiştir.

14.  Prensipler
◦ Beslenme
Bu müdahaleler, SP'li hastalarda beslenme ile
ilgili spesifik problemlerin aralığını yansıtan
beslenme zorluklarının farklı yönlerini ele
almaktadır.

15.  Farklı Stratejiler
•Oral-motor kontrolünü güçlendirmek ve oral
beslenmeyi iyileştirmek için anormal tonus ve
refleksleri engellemeyi amaçlar ve genellikle günlük
uygulama ayları gerektirir.
Sensorimotor
teknikler
•Zayıf postürel dizilim ve yutma zorluklarını
şiddetlendiren ve boynu ve gövdeyi stabilize etmeyi
içeren kontrolü ele alır.
•Pozisyonlama müdahaleleri yutmayı optimize etmek
için bireyselleştirilir ve sıklıkla video floroskopi
tarafından yönlendirilir.
Pozisyonlama
teknikleri
•Çeneyi sabitlemek ve emme, dil koordinasyonu,
dudak kontrolü ve çiğnemeyi geliştirmek için
kullanılmıştır.
Oral
uygulamalar

16. ◦ Sensorimotor stimülasyon, konumlandırma, gıda
koyulaştırıcıları ve kalori takviyesi dahil büyüme yetersizliği
olan çocuklarda çoklu yaklaşımlar kullanılabilir.
◦ Orofarengeal disfaji ve gastroözofageal reflü (GER) ile ilgili
orta ila şiddetli aspirasyon veya malnütrisyonlu çocuklar için
gastrostomi (doğrudan mideye tüp besleme) veya
jejunostomiye cerrahi müdahaleler gerekebilir, beslenme
durumunu iyileştirmek ve kronik aspirasyon riskini azaltmak
için tüpler ve antireflux prosedürleri gerekebilir.
◦ Beslenme müdahaleleriyle ilgili zararlar tam olarak gözden
geçirilmemiş ve yeni veya kötüleşen GER, aspirasyon riski
ve mortalite gibi cerrahi müdahalelerle ilgili potansiyel
ciddi zararlar konusunda önemli endişeler ortaya
konmuştur.

17. SP'de beslenme müdahalelerine ilişkin analitik çerçeve, alındı ve değiştirildi :
https://effectivehealthcare.ahrq.gov/topics/cerebral-palsy-feeding/research-
protocol/.

18.  Prensipler
 İletişim, bağlılık ve davranışsal tutumlar
İletişim
◦ ağır konuşma veya dil problemleri olan çocuklar ve
yetişkinler ile iletişim kurmanın başka yollarını bulmak
gerekebilir.
http://www.eastin.eu/en/searches/products/list?freetex
t=aac’de bulunabilecek birçok AAC (Destekleyici ve
Alternatif İletişim) türü vardır. (modül 3’e bakın, Daha
fazla bilgi için Ünite 2)
 Bağlılık
◦ Anneler ve çocuklar arasındaki duygusal bağ SP'nin
ciddiyetinden etkilenir.
◦ SP'li bir hasta, motor yakınlık, duyusal veya bilişsel
eksikliklerden dolayı geleneksel bir şekilde fiziksel
yakınlık veya yakınlık ihtiyacını işaret edemeyebilir.

19.  Davranışsal tutumlar
 Davranış terapi bireyi aşağıdaki sekilde güçlendirir:
 Zorlu durumlara daha etkili ve kabul edilebilir bir şekilde
cevap vermek.
 Görevleri tamamlama
 Memnuniyet
 Arkadaşlıklar geliştirme
 Akademik olarak uzmanlık
 Kabul bulma
 Perspektif kazanma
 Duyguları yönetme
 Odaklanmayı sürdürme
 Başa çıkma becerileri edinme
 Duygusal travmanın üstesinden gelme
 Kaygıyı azaltma
 Yanlışlara karşı direnme
 İlişki çatışmalarını çözme
 Depresyon tedavisi

20. ◦ Öfke
◦ Saldırganlık
◦ Anti-sosyal davranışlar
◦ Kaygı
◦ İştah kaybı
◦ Uyku düzenindeki değişim
◦ Depresyon
◦ Görev gerçekleştirme
zorluğu
◦ Sıkıntı
◦ Çaresizlik hisleri
◦ Hüsran
◦ Sinirlilik
◦ İzolasyon
◦ İlgi kaybı
◦ Düşük akademik
performans
◦ Huysuzluk
◦ Akran reddi
◦ Sosyal-duygusal eksiklikler
◦ Sızlanan
Hastada aranacak işaretler:

21.  Ev Tabanlı Eğitimin Prensipleri
 Günlük bakım ve eğitim planı için bir örnek
 Bakım ve eğitim planı hedefleri
◦ Birincil koşulları yönetme
◦ Komplikasyonları, ilişkisel koşulları ve yardımcı hafifletici
faktörleri önleme ve yönetme
◦ Ağrıyı kontrol etme
◦ Hareketliliği optimize etme
◦ İletişimi en üst düzeye çıkarma
◦ Öğrenme potansiyelini ve özel eğitim fırsatlarını en üst
düzeye çıkarma
◦ Sosyal ve akran etkileşimlerini teşvik etme
◦ Kişisel bakımı teşvik etme ve yaşam becerilerini geliştirme
◦ Bağımsızlığı ve kendine yeterliliği artırma
◦ Yaşam kalitesini ve refahı arttırma

22.  Günlük bakım ve eğitim planı, hastanın fiziksel,
gelişimsel ve psikolojik gelişimini iyileştirecek bir yol
haritasıdır
◦ Bir elektronik tablo programı kullanın
◦ Dikey hücrelerde günlük bakım ve eğitim ile ilgili görev /
ihtiyaçları düzenleyin
 Günlük bakım ve eğitim planı katı olmamalıdır
◦ Yatay hücrelerine, haftanın günlerini koyun
◦ Ardından, günlük olarak (ve gerekirse saat başı) atayın
◦ Sevdiklerinizin güvenliğini ve iyiliğini güvence altına almak
için esnek olmalısınız.İşe yaramıyor ise, planı değiştirmeye
istekli olmalısınız. Esneklik, yaratıcılık ve uyarlama,
başarının anahtarıdır.
◦ Bakım planını düzenli olarak gözden geçirin ve güncelleyin
◦ Etkinlik başına ortalama bir zaman verilmelidir.

23. Günlük yaşam
aktiviteleri
Onları hasta ile kim
yapacak?
Zaman Pazartesi Salı ...
Yataktan çıkmak Anne 07:00 x x
Şımartmak Anne 07:10 x x
Kıyafet giymek Anne 07:20 x x
Besleme Baba 07:30 x x
Fizyoterapi Baba 08:00 x x
... ... ... ... ...
Fizyoterapist ziyareti Anne & Baba 15:00 x

24. Referanslar
1. WebMD, https://www.webmd.com/parenting/baby/features/is-
your-baby-on-track#1
2. Bar-On L, Molenaers G, Aertbeliën E, Van Campenhout A, Feys
H, Nuttin B, et al. Spasticity and its contribution to hypertonia
in cerebral palsy. Biomed Res Int (2015) 2015:1–
10.10.1155/2015/317047,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4306250/
3. http://www.eastin.eu/en/searches/products/list?freetext=aac

25. Ünite [2] – [Kişisel asistanlar / bakıcılar
/ fizyoterapistler için kas-iskelet sistemi
hastalıklarının önlenmesi]

26.  Kaldırma ve yeniden konumlandırma için
sorunları belirleme ve çözümleri uygulama
◦ Aşırı kullanımın önlenmesinde temel
biyomekanik prensipler
 Sırt ve boyun (biyomekanik) problemlerinin
önlenmesi

27. Temel biyomekanik kuralları benimsenmelidir.
Ağırlığı vücudunuzun mümkün olduğunca yakınında
taşımaya çalışın.

28. Gevşetme
1
•Tüm taşıma işlemleri hasta ile rahat bir konumda başlamalıdır. Tüm hareketler
yavaş yapılmalıdır.
2
•Gövdeyi döndürmek için, hastanın omzunu avucunuzun içinde (parmak uçları
değil) ileriye doğru hafifçe itin. Ellerinizi orta hatta getirmek için iki omuzunuzu
kullanın. Bu teknik ayrıca sıkılı bir yumruğu açmak için de kullanılabilir.
3
•Sıkılı bir yumruğu açmak için, avuç içi ile hastanın sıkılı elinin üstüne hafifçe
bastırabilirsiniz.
4
•Bir hastanın kafasını bükmek için, yavaşça başın tepesinden öne doğru itin, asla
boyundan değil.

29. 1. Tüm transferlerde hastaya yakın olun
2. Hastayı hareket ettirmek için sadece elleri kullanmak
yerine tüm vücut parçalarınızı kullanın.
3. Hasta çok ağırsa diğer kişilerden yardım isteyin

30.  Kaldırma
1
• Dizlerinizi bükün ve sırtınızı dik veya hatta biraz çukur tutun.
2
• Hastayı bir ayağını diğerinin biraz önünde almak daha kolay
olabilir.
3
• Hastayı kaldırmadan önce vücudunuza mümkün olduğunca
yakın tutun.
4
• Bacaklarınızın güçlü kaslarını kullanarak kaldırın, sırtınızı
kullanmayın.
5
• Hastanız çok daha büyük ve daha ağır hale gelirse, tercihen
onu yalnız kaldırmayın, birinden size yardım etmesini isteyin.
6
• Başka biriyle kaldırıyorsanız, kaldırmadan önce sayın, böylece
her iki kişi de aynı anda kaldırabilir.

31.  Pozisyonlama
1
• Tekerlekli sandalyede veya masada, hasta simetrik olarak
konumlandırılmalıdır.
2
• Gövdeyi desteklemek ve hastayı sandalyeye ortalamak için
sarılmış havlu veya bebek bezlerinden yapılmış yastıklar
veya minderler kullanılır.
3
• Ayaklar desteklenmeli, asla sarkmamalıdır.
4
• Çocuklar, standart emniyet kemeriyle tekerlekli
sandalyelerde emniyete alınmalıdır.

32.  Pozisyonlama
1
• Çocukları sandalyelere bağlamak, üst gövdenin hareketliliğini sınırlandırır, nefes
almayı kısıtlar ve hastanın sandalyeden hızlı bir şekilde çıkarılması durumunda
güvenlik tehlikesi oluşturur (örn. Yangın).
2
• Pozisyon olmalı:
• (a) iş ve öğrenmede rahat olmak,
• (b) denge zorluklarını asgariye indirmek,
• (c) ellerin en iyi şekilde kullanılmasını sağlamak,
• (d) el-göz koordinasyonu için en kolay olmak (sonraki slayttaki resimlere bakın)
3
• Bir kucak masası, hastayı pozisyonda tutmaya yardımcı olmakla kalmaz, aynı
zamanda aletlerin ve kitapların yerleştirileceği bir çalışma yüzeyi sağlar.

33.  ADD PICTURES

34.  Yeniden Konumlandırma
1
• Hastayı taşımaya / yeniden konumlandırmaya yardımcı olma
• Sert ise, önce onu gevşetmelisin.
• Onu bir pozisyona zorlayamaz ve orada kalmasını bekleyemezsiniz.
2
• Hastanızı mümkün olan en iyi pozisyona getirmeye çalışın
• ‘İdeal pozisyonlar’ hedefleyin.
• İlk başta yeni bir pozisyonda rahat olmayabilir.
3
•Her 30 dakikada bir pozisyonunu sık sık değiştirin.
4
•Onu cesaretlendirin veya konumunu değiştirmesine yardım edin.
•Unutmayın, bir hastayı saatlerce bir pozisyonda bırakırsanız, basınç yaraları
meydana getirebilir ve bedeni yavaş yavaş bu pozisyona geçerek
yetersizliğini artırabilir.
•Gün boyunca çeşitli yardımcı pozisyonlara yerleştirilmesi gerekir.

35.  Tutma ve Taşıma
Ortezsiz küçük çocuklar kolların ve
bacakların salınmaya karşı kontrol
edilmesini sağlayacak en kolay
şekilde taşınabilirler.
Hastayı arkadan alıp kolunuzu
kalçaların altına getirerek hastanın
dizlerinin üzerinden bükülmesini
sağlayın.
Hastayı vücudunuza yakın tutun,
böylece, diğer kolunuzu, baş
döndüğünde dışarı doğru kaçabilecek
kolları kontrol etmek için hastanın
omuzlarının etrafına sarabilirsiniz.

36.  Kucakta Oturtma
• Hastayı kendinizden uzağa koyabilir, gövdeniz
ile hastanın sırtını destekleyebilirsiniz.
• Hastayı size dönük olacak şekilde bacakları
kalçalarınızın her iki tarafında olacak şeklilde
oturtabilirsiniz.
Küçük bir hastayı
sallanma vb. için
kucağınızda tutmanın 2
yolu.
•Hastayı uzanmış bacaklarınıza sırtüstü
yatırın.
•Yavaşça dizlerinizi bükün,
•Hastayı yine kalçalarınızın her iki tarafında
bacakları olacak şekilde, kademeli olarak
oturma pozisyonuna getirin,
•Hastanın sırt ve başını uyluklarınız
tarafından destekleyin.
•Gerekirse kollarınızla omuzlardan kontrol
edin.
Yerde otururken
hastayı bu pozisyona
getirebilirsin ...

37.  Motor beceri için yardım
◦ Hemiplejik bir hasta uzanma ve kavramak için iyi
elini kullandığında (örneğin, bir alet veya mikser) ,
vücudun etkilenen tarafındaki yumruğu sıkarak tepki
vermesi muhtemeldir.
 Gevşemek için, dirseği ve avuç içi yukarı ve açık
tutarak kolu, omuza doğru yukarı çevirin. Eğer
hasta destek için avuç içi kullanıyorsa, bu;
pozisyonun korunmasına yardımcı olacaktır.
 Hastaya manipülasyon için bir nesne veya araç
vermeden önce gerekli olacak hareket kalıplarını
uygulayın. Bu, hastanın kas fonksiyonunu kontrol
etmesine yardımcı olur ve aktivitenin heyecanı ile
ortaya çıkan gerginliği azaltır.

38. ◦ Atetoz hastaları gibi bazı çocukların
(yani atetoidin) motor cevapları
engelleyen istemsiz hareketleri vardır.
 Başarı şansı, hastanın bir enstrümanı çalarken (örneğin,
rezonatör zilleri gibi) bacaklarını bir arada tutmak gibi
stabilite sağlayarak arttırılır. Bu, hastanın başını ve
kollarını sabit tutmasını kolaylaştırır ve bir aleti tutma ve
kullanma becerisini geliştirir.
 Bir enstrümanı veya başka bir nesneyi sağ elini kullanan
bir müşteriye götürürken, doğrudan öne doğru ama
sadece orta çizginin soluna yaklaştırın. Daha sonra
hastanın başını çevirmesi gereksiz olacaktır, bu da uzama
ve istemsiz hareketlere neden olabilir.

39.  Birleşik hareketlerin önlenmesi
◦ Birleşik hareket nedir?
 Bir hareket sırasında, ilişkili olmayan kasların istemsiz
ve gereksiz kasılmalarıdır. Örneğin diğer tarafla spastik
hareket ederken sağlam tarafla yazma
 Fizyoterapi postürü iyileştirmek ve kontraktürler ve
ortez yoluyla kontraktürleri önlemek için kullanılır.
 AMA: Bazı durumlarda, uzuvların immobilizasyonu
periferik olarak indüklenen distoniyi indükleyebilir.

40. ◦ Kaldırma ve yeniden konumlandırma için
teknolojik desteğin kullanımı (Modül 3 Yardımcı
Teknoloji ve SP'de ayrıntılı olarak açıklanmıştır)
◦ Pediatrik yeniden konumlandırma cihazları
◦ Çocukların yemek yeme, uyuma, yazma, okuma, çizim
ve tuvalet gibi etkinlikleri yerine getirmede uygun
pozisyonda olmalarına yardımcı olacak destekleyici
ekipmanlara odaklanır
◦ bir "yan katman" bir kanepe şeklindedir ve hasta
üzerine uzandığı zaman taban hastayı saracak şekilde
açılıdır
◦ Yan yatmaya izin verecek ilave konumlandırma
donanımları, yüzü koyun (aşağı bakacak şekilde),
sırtüstü (yüz yukarı),uzun bacak oturma

41.  Ayakta Durma
Yardımcıları
◦ Ayakta durma
ekipmanları
 Askılar
◦ Askı koltuğu
 Hareketlilik
◦ tekerlekli sandalye
◦ adaptif üç tekerlekli
bisiklet (terapötik
bisiklet için)
◦ oturak scooter (yürüyüş
eğitimi için dahil)
◦ araba koltukları
◦ kayan merdiven /
asansörler
◦ mekanik asansörler

42. ◦ Kaldırma ve yeniden konumlandırma sorunları
◦ Kaldırma (6)
◦ Annelerin, aşağıdakiler tarafından belirlenen yoğunluğu
ile çeşitli yer ve yoğunlukta sırt ağrısı çekmesine neden
olur:
 Hastanın lokomotor becerileri ve bağımsızlık seviyesi
 Hastayı günde birkaç kez kaldırma zorunluluğu
 Anne tarafından gerçekleştirilen ek görevlerin sayısı
 Hastanın yaşı ve vücut ağırlığı
◦ Doğru kaldırma prosedürünün önemi
 Yeniden Konumlandırma
◦ Yeniden konumlandırılmama bası alanlarına,
kontraktürlere ve deformasyonlara neden olabilir

43.  Bir hastayı nasıl kaldırabilir, taşıyabilir,
tutabilir ve konumlandırabilir ve herhangi bir
kas sertliğini veya kontrolsüz kas hareketlerini
nasıl kontrol edeceğinizi öğrenebilirsiniz.
◦ Bir bebek veya genç hastayı idare etmenin en iyi yolu
yaşa, SP tipine ve vücudun nasıl etkilendiğine bağlıdır
◦ Hastayı aniden veya sarsıntılı bir şekilde hareket
ettirmemeye çalışın, kasların pozisyondaki değişikliklere
cevap vermek için zamana ihtiyacı olabilir.
◦ Bazı çocukların kasları gerilir (spazm), kasların kendi
zamanlarında gerilmelerine ve gevşemelerine izin verin -
kuvvet hareketleri yapmayın.
◦ Korku kas spazmlarını daha da kötüleştirebilir, bu yüzden
hastayı idare ederken hastaya ihtiyaç duyduğu kadar
destek verin, hastanın ihtiyacından daha fazla destek
vermemeye dikkat edin.

44. ◦ Bozukluğun büyüklüğü veya seviyesi ne
olursa olsun, bireyin zamanını farklı
pozisyonlarda geçirdiğinden emin olun.
◦ Hastayı pozisyonlandırmaya çalışın ki
etrafta neler olup bittiğini görebilsin.
◦ Fiziksel engelli çocukların çoğu uygun
şekilde yerleştirerek ve destekleyici oturma
ile büyük ölçüde avantajlıdır.
◦ Ayaklar yerde düz olmalı, dizler dik açıda
bükülmeli, kalçalar koltuğun arkasına sıkıca
dayanmalıdır. (bazı çocuklar kolları olan
sandalyelerden yararlanır).
◦ Bazı çocuklar hızlı büyüme atakları sırasında
ağırlık merkezlerini kaybetmeye özellikle
duyarlıdır ve bu çocuklar beceriksiz ve daha
düzensiz olabilirler.

45. Referanslar
1. Palmer FB, Hoon AH (2011). Cerebral palsy. In M Augustyn et al., eds., The
Zuckerman Parker Handbook of Developmental and Behavioral Pediatrics for
Primary Care, 3rd ed., pp. 164-171. Philadelphia: Lippincott Williams and
Wilkins.
2. Kıymet Muammer, Rasmi Muammer, Rasmi Muammer (2009). Pulmonary
Rehabilitation and Encountered Difficulties In Disabled children. Yeditepe
Medical Journal 2009;(11):220-226
3. WebMD, https://www.webmd.com/parenting/baby/features/is-your-baby-
on-track#1
4. https://www.cerebralpalsy.org.au/what-is-cerebral-palsy/how-cerebral-
palsy-affects-people/
5. Bar-On L, Molenaers G, Aertbeliën E, Van Campenhout A, Feys H, Nuttin B,
et al. Spasticity and its contribution to hypertonia in cerebral palsy. Biomed
Res Int (2015) 2015:1–10.10.1155/2015/317047,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4306250/
6. Krzysztof, Czupryna & Nowotny-Czupryna, Olga & Nowotny, Janusz. (2014).
Back Pain in Mothers of Cerebral Palsied children. Ortopedia, traumatologia,
rehabilitacja. 16. 497-505. 10.5604/15093492.1128840,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25406923

46. CP-Care proje ortakları
 Gazi University (Turkey)
 PhoenixKM BVBA (Belgium)
 Bilge Special Education And Rehabilitation
Clinic (Turkey)
 Spastic children Foundation Of Turkey
(Turkey)
 Serçev- Association For children With
Cerebral Palsy (Turkey)
 Asociacion Espanola De Fisioterapeutas
(Spain)
 National Association Of Professionals Working
With People With Disabilities (Bulgaria)

47. CP-CARE curriculum, learning material,
handbook by www.cpcare.eu is licensed
under a Creative Commons Attribution-
NonCommercial 3.0 Unported License.
Based on a work at www.cpcare.eu
Permissions beyond the scope of this
license may be available at www. cpcare.eu
This project (CP-CARE - 2016-1-TR01-
KA202-035094) has been funded with
support from the European Commission.
This communication reflects the views only
of the author, and the Commission cannot
be held responsible for any use which may
be made of the information contained
therein.