Ενότητα 4 - Αρχαία ελληνικά β γυμνασίου

1. Προτροπές προς
τους Αθηναίους
Ενότητα 4: Κείμενο – Μετάφραση

2. Ο συγγραφέας:
Δημοσθένης
• Ο Δημοσθένης (384 π.Χ. - 12
Οκτωβρίου 322 π.Χ.) ήταν Έλληνας
πολιτικός και ρήτορας της αρχαίας
Αθήνας. Οι λόγοι του αποτελούν
σημαντική έκφραση της αθηναϊκής
πνευματικής ικανότητας και
παρέχουν μία εικόνα για την
πολιτική και τον πολιτισμό της
Αρχαίας Ελλάδας κατά τον 4ο
αιώνα π.Χ.

3. Tο έργο:
Περὶ τῶν ἐν
Χεῤῥονήσῳ
• Ο λόγος του Δημοσθένη υπερασπίζεται τον
Αθηναίο στρατηγό Διοπείθη για τις αδικίες
που διέπραξε στη Θράκη, παραβιάζοντας
συμφωνίες με το βασιλιά Φίλιππο. Στο
απόσπασμα ο Δημοσθένης κατηγορεί και
ειρωνεύεται τους Αθηναίους, οι οποίοι, ενώ
συμφωνούν με τις προτροπές του, δεν
θέλουν να εισφέρουν χρήματα και να
στρατευθούν για αντιμετώπιση της
επεκτατικής πολιτικής του Φιλίππου.

4. Κείμενο -
Μετάφραση
Βούλομαι τοίνυν [ὑμᾶς]
μετά παρρησίας ἐξετάσαι
τά παρόντα πράγματα τῇ πόλει,
καί
σκέψασθαι
τί ποιοῦμεν αὐτοί νῦν
καί
ὅπως χρώμεθ ́ αὐτοῖς.
Θέλω (τι;) να ….
και να …

5. Κείμενο - Μετάφραση
Βούλομαι τοίνυν [ὑμᾶς]
μετά παρρησίας ἐξετάσαι
τά παρόντα πράγματα τῇ πόλει,
Θέλω λοιπόν εσείς να εξετάσετε με ελεύθερο λόγο (=ειλικρίνεια) την παρούσα
κατάσταση στην πόλη
καί
σκέψασθαι
τί ποιοῦμεν αὐτοί νῦν
καί
ὅπως χρώμεθ ́ αὐτοῖς.
και να σκεφτείτε τι κάνουμε εμείς οι ίδιοι τώρα και πώς αντιμετωπίζουμε αυτή.

6. Κείμενο - Μετάφραση
Ἡμεῖς οὔτε χρήματ ́ εἰσφέρειν βουλόμεθα,
οὔτ ́ αὐτοί στρατεύεσθαι,
οὔτε τῶν κοινῶν ἀπέχεσθαι δυνάμεθα […]
Εμείς ούτε θέλουμε (τι;)
να ….
ούτε να …
ούτε μπορούμε (τι;) να …

7. Κείμενο - Μετάφραση
Ἡμεῖς οὔτε χρήματ ́ εἰσφέρειν βουλόμεθα,
Εμείς ούτε θέλουμε να εισφέρουμε χρήματα
οὔτ ́ αὐτοί στρατεύεσθαι,
ούτε οι ίδιοι να εκστρατεύουμε (=να παίρνουμε μέρος στις εκστρατείες)
οὔτε τῶν κοινῶν ἀπέχεσθαι δυνάμεθα […]
ούτε μπορούμε να απέχουμε από τα δημόσια ζητήματα,

8. Κείμενο - Μετάφραση
ἐπειδήπερ οὕτως ἔχομεν,
τά ἡμέτερ ́ αὐτῶν πράττειν ἐθέλομεν,
ἀλλ ́
ἐν μέν τοῖς λόγοις
τούς τῆς πόλεως λέγοντας ἄξι ́ ἐπαινοῦμεν,
ἐν δέ τοῖς ἔργοις
τοῖς ἐναντιουμένους τούτοις συναγωνιζόμεθα.
Επειδή …
θέλουμε (τι;) να ….
αλλά
στα λόγια …
όμως στα έργα …

9. Κείμενο - Μετάφραση
ἐπειδήπερ οὕτως ἔχομεν,
επειδή βρισκόμαστε σ ́ αυτήν την κατάσταση,
τά ἡμέτερ ́ αὐτῶν πράττειν ἐθέλομεν,
επιθυμούμε να εκτελούμε τις υποχρεώσεις μας,
ἀλλ ́
ἐν μέν τοῖς λόγοις
τούς τῆς πόλεως λέγοντας ἄξι ́ ἐπαινοῦμεν,
αλλά (ενώ) στα λόγια επαινούμε εκείνους που μιλούν αντάξια της πόλης,
ἐν δέ τοῖς ἔργοις
τοῖς ἐναντιουμένους τούτοις συναγωνιζόμεθα.
στα έργα όμως συμμαχούμε με αυτούς που εναντιώνονται σ ́ αυτά.

10. Κείμενο - Μετάφραση
Ὑμεῖς μέν τοίνυν εἰώθαθ ́ ἑκάστοτε
Εσείς λοιπόν συνηθίζετε κάθε φορά
τόν παριόντ ́ ἐρωτᾶν,
να ρωτάτε εκείνον που παρουσιάζεται (στο βήμα):
τί οὖν χρή ποιεῖν;
«Τι λοιπόν πρέπει να κάνουμε;»
Ἐγώ δ ́ ὑμᾶς ἐρωτῆσαι βούλομαι τί οὖν χρή λέγειν;
Εγώ όμως θέλω να σας ρωτήσω: «Τι λοιπόν πρέπει να σας πω(/λέω);»

11. Σχήματα λόγου –
Πολυσύνδετο
σχήμα
Όταν τρεις ή περισσότερες προτάσεις ή όροι της
πρότασης συνδέονται με συμπλεκτικούς ή
διαζευκτικούς συνδέσμους, προκύπτει σχήμα λόγου,
που ονομάζεται πολυσύνδετο.
Ἡμεῖς οὔτε χρήματ ́ εἰσφέρειν βουλόμεθα,
οὔτ ́ αὐτοί στρατεύεσθαι,
οὔτε τῶν κοινῶν ἀπέχεσθαι δυνάμεθα […]

12. Σχήματα λόγου –
Αντίθεση
Στην αντίθεση προβάλλονται η μια κοντά στην
άλλη δύο έννοιες (ιδιότητες, καταστάσεις,
ενέργειες, εικόνες...) που έχουν ολότελα
διαφορετικά γνωρίσματα.
ἐν μέν τοῖς λόγοις …
ἐν δέ τοῖς ἔργοις …

13. Σχήματα λόγου –
Ομοιοτέλευτο
Το σχήμα κατά το οποίο διαδοχικές προτάσεις
τελειώνουν με ομοιοκατάληκτες λέξεις
ονομάζεται ομοιοτέλευτο ή ομοιοκατάληκτο.
… τί οὖν χρή ποιεῖν;
… τί οὖν χρή λέγειν;