1. Улаанбаатар Их Сургууль
Бизнес менежментийн тэнхим
Хичээлийн нэр: Аудит
Лекц № 14,15
Сэдвийн нэр: Өглөг, өр төлбөр, эзэмшигчийн өмчийн
бүртгэлд аудит хийх нь
 Хичээлийн кредит: 3 кредит
 Хичээлийн индекс:
 Судлах анги: НББ-4 анги

2. Өглөг, өр төлбөр, эзэмшигчийн өмчийн бүртгэлд
аудит хийх нь
Өр төлбөртэй холбоотой ажил гүйлгээ ба дансдын аудитын зорилго нь
дараах үндэслэлтэй нотолгоог олж авахад оршино.
Үүнд:
1. Өрийн бүх данс , өглөгийн бичгийн дансдын үнэлгээ,ангилал,
тодруулга зөв эсэхэд дүгнэлт гаргах
2. Балансын гадуур бүртгэгдсэн хариуцлага буюу өр төлбөрийг судлах
олж тогтоох
3. Өр төлбөртэй холбоотой хүү, хөнгөлөлт, урамшууллын ажил
гүйлгээ, дансдын үнэлгээ, ангилал, тодруулга зөв эсэхийн нотолгоо
бүрдүүлэх
4. Өр төлбөртэй холбоотой бүх нөхцөл, заавар үүрэг хариуцлагыг зөв
тодорхойлж дагаж мөрдөн тодруулсан эсэхэд хяналт тавих зэрэг
болно.

3. Аудитор тухайн компаний төсөвтэй ямар төрлийн
тооцоо хийдгийг мэдэх хэрэгтэй. Ингэсний үндсэн
дээр төлбөр татвар тус бүрээр нь дор дурдсан
чиглэлийн судалгаа явуулбал зохино. Үүнд:
 Татвар тооцох баазын тооцоолол /суурь/
 Татвар, төлбөрийн үнэлгээг хэрэглэсэн байдал
 Татварын дүнгийн тооцоо
 Татвар тооцоолох, төлөх үед хэрэглэсэн хөнгөлөлт
 Төсөвт төлөх татварыг цаг хугацаанд нь бүрэн
төлсөн байдал
 Татвар, төлбөрийн тооцоо болон төлөлтийг
бүртгэлд тусгасан байдал
 Татварын байгууллагад өгөх тайланг цаг
хугацаанд нь гаргасан эсэх зэрэг эдгээр чиглэл
байдлыг шалгана.

4. Аудитор нь өөрийн ажлын горимыг тогтоож, гүйцэтгэсэн хугацаа, биелэлтээ
хүснэгтлэн тэмдэглэж байна.
 Богино хугацаат өрийн аудит гүйцэтгэх ажлын горим
 Шинжилгээний горим : дараах шалгалтуудыг гүйцэтгэнэ.
 Өр төлбөрийн эхний үлдэгдлийг өмнөх жилийн аудитлагдсан үлдэгдэл рүү
хөөн шалгах
 Гол чухал гэж үзсэн өглөгийн дансдын үлдэгдлийг өмнөх жилийн эцсийн
үлдэгдэлтэй харьцуулж, анхаарал татсан өөрчлөлт байгаа эсэхийг тогтоох.
Шинжилгээний үр дүнг өр төлбөрийн аудитын хүснэгтээр баримтжуулах
 Богино хугацаат өр төлбрөийн эхний үлдэгдлийг өмнөх жилийн өр
төлбөрийн туслах дэвтэр дэх дүнтэй тохируулах
 Өр төлбөрийн эргэцийг тодорхойлж, өмнөх жилийн хэмжээтэй харьцуулах
 Тулган баталгаажуулалт хийнэ
 Дахин тооцоолох
 Өрийн ангилалыг шалгах
 Өглөгийн дансны туслах дэвтрийг шалгах
 Өртэй холбоотой маргаантай асуудал байгаа эсэхийг шалгах

5. Биет шалгатын хөтөлбөрийг аудитор гүйцэтгэх явцдаа өглөг
өр төлбөрийн болон эзэмшигчийн өмчийн хэсэгт, эсвэл
тэдгээрийн тус бүрийн дотоод бүтцэд гарсан
өөрчлөлтүүдэд судалгаа хийж, өмнөх тайлангийн жил ба
төсөв төлөвлөгөөт тоотой зэрэгцүүлэн үзэж шинжилгээ
дүгнэлт гаргана. Тухайлбал: Өглөг өр төлбөр гэхэд урт
богино хугацааны төрлөөр нь, эзэмшигчдийн өмчийн
тухайд өмчийн өөрчлөлтийн бүтэц байдлаар нь судалж
дүгнэлт хийх юм. Мөн өглөг өр төлбөрийн данс бүртгэлд
аудит хийх явцад гарах уламжлалт болон хяналтын
эрсдэлийн байдлыг авч үзэж аудиторын зүгээс зохих
үнэлгээг өгөх учиртай.

6. Орлого, зарлагын бүртгэлд аудит хийх нь:
Аудитор үйлчлүүлэгч байгууллагын зардал, үр дүнгийн дансдын
зохион байгуулалт, бүртгэлийн системтэй нь танилцахдаа
худалдан авалт, үйлдвэрлэл борлуулалтын орчлуудын
хүрээнд захирал ба удирдлага, ажил хариуцагч
мэргэжилтнүүд бүртгэлийн ажилтнуудын хийж гүйцэтгэсэн
ажил үүрэг, тэдгээрийн бодит үр дүнтэй заавал холбон үзэж
үнэлэлт өгнө.
 Аудит хийх зорилт:
 Иж бүрэн байдал
 Үнэн зөв
 Бодит
 Тасалбар болголт
 Үнэлгээ
 Эрх ба үүрэг
 Тайлагнал ба нэмэлт тодруулга

7. LOGO
Add your company slogan
www.themegallery.com