Νεοελληνική Γλώσσα Β Γυμν Ενότητα 4

1. Φύλλο Εργασίας Δομημένης Μορφής
στη Νεοελληνική Γλώσσα της Β Γυμνασίου
Ενότητα 4η: Το σχολείο στο χρόνο…
Α Υπομνήσεις:
1) Λεξιλόγιο: Σχολείο: είναι βασικός θεσμός της κοινωνίας μέσω του οποίου
μορφώνονταικαι διαπαιδαγωγούνταιοινέοι προκειμένουνα μετατραπούνσεώριμους
,υπεύθυνουςκαι δημιουργικοί πολίτες.
2) Οι παρακάτωεικόνεςδείχνουνσχολείο στο παρελθόνκαι σήμερα.Βρες τις διαφορές.
Β ΔΡΑΣΕΙΣ : 3 ) Διάβασετο παρακάτωκείμενοκαι βρες τα κοινά στοιχείακαι τις
διαφορές με το σύγχρονοσχολείο.
Ευγενία Φακίνου [Η Αστραδενήστονέο σχολείο της}
Πρώτα είδα την κυρία μας. Τη δασκάλα μας. Δεν ξέρω αν είναι νέα ή μεγάλη. Έχει μαζεμένα τα
μαλλιά της σφιχτό κότσο και φοράει γυαλιά.«Τι συμβαίνει, κύριε Γιώργο;».«Μια καινούργια
μαθήτρια, δεσποινίς».(Ώστε είναι δεσποινίς κι όχι κυρία. Δεν έχει παντρευτεί κι είναι
μεγαλούτσικη).
«Στη δική μου τάξη βρήκανε να τη βάλουνε... Έχουμε κιόλας 62 παιδιά. Τέλος πάντων.
Ευχαριστώ, κύριε Γιώργο».
Στεκόμουνα κάπου κοντά στην έδρα. Κοίταξα την τάξη. Μεγάλη ήτανε κι όμως νόμιζες ότι θα
έσκαγε σε λίγο από τα πολλά παιδιά. Είχε τέσσερις σειρές θρανία. Στα πιο πολλά θρανία
καθόντουσαν τρία τρία παιδιά. Και είχε και δυο θρανία στο πλάι της έδρας.
«Βρες μια θέση και κάτσε», μου 'πε η κυρία.
Εκεί στη δεύτερη σειρά στο τρίτο θρανίο κάθονται δυο κορίτσια. Συμπαθητικά μου
φαίνονται. Προχωρώ προς τα κει. Όταν φτάνω όμως... έχουν κάτσει στις δυο άκρες του θρανίου
και κάνουν ότι δε με βλέπουν. Τι να κάνω τώρα; Να τους πω «πήγαινε πιο
μέσα...», δεν μπορώ. Κοιτάζω γύρω. Όλοι κάνουν ότι κοιτάνε τα
τετράδιά τους. Ξέρω όμως ότι εμένα κοιτάνε. Τι θα κάνω...
Αναστενάζω. Έχει και παρακάτω θρανίο με άδεια θέση. Πάω για
κει.
Κάθονται ένα αγόρι κι ένα κορίτσι. Όταν φτάνω έχουν πιάσει κι
αυτοί τις άκριες... Κοιτάω γύρω. Τι να κάνω;... Ακούω και κάτι
γέλια... Επίτηδες το κάνουνε... Δε με θέλουνε να καθίσω δίπλα

2. τους. Γιατί;... Πρέπει να 'χω γίνει κόκκινη σαν παντζάρι. Γυρνάω το κεφάλι μου και τους κοιτάω. Ν'
άνοιγε η γη να με καταπιεί... Στέκομαι εκεί στη μέση. Στο λαιμό μου κάτι ανεβοκατεβαίνει...
«Ακόμα να καθίσεις;», ρωτάει απ' την έδρα της η κυρία.
Τι να της πω... Ότι αυτοί με κοροϊδεύουν;...«Έλα να κάτσεις στα πλαϊνά θρανία», μου λέει.Πήγα.
«Λοιπόν», είπε αυτή και άνοιξε ένα πράσινο τετράδιο, «για σήκω εσύ, η καινούργια, και πες μου
τ' όνομά σου».
Στάθηκα όρθια δίπλα στο θρανίο μου κι είπα: «Αστραδενή Χατζηπέτρου».
Η κυρία δε με κοίταζε, ετοιμαζότανε να γράψει τ' όνομά μου στο τετράδιο —ο κατάλογος θα
ήταν— αλλά τα παιδιά άρχισαν τα γέλια... Γιατί άραγε;... Και τότε εκείνη σήκωσε το κεφάλι,
χτύπησε ένα χάρακα στο τραπέζι και είπε:
«Ησυχία εσείς! Πώς το είπες αυτό το όνομα;».«Αστραδενή Χατζηπέτρου».«Όχι το Χατζηπέτρου...
το Αστραδενή... Χριστιανικό είναι;...».«Ναι», έκανα με το κεφάλι. Έτρεμα. Δεν της άρεσε τ' όνομά
μου, φαίνεται.Δηλαδή, ΕΤΣΙ σε βάφτισε ο παπάς;», ξαναρώτησε.«Αστερόπη, με βάφτισε, αλλά με
φωνάζουν Αστραδενή».
«Και το... Αστραδενή είναι χριστιανικό;».«Μάλιστα. Η κυρία μας —η δασκάλα μου— θέλω να πω
η παλιά μου η δασκάλα, μου είπε ότι είναι πολύ αρχαίο όνομα. Είναι ένα αστέρι από τα εφτά της
Πούλιας...».
«Εγώ, δεν ξέρω τέτοιο όνομα. Πότε γιορτάζεις, τέλος πάντων, για να καταλάβω».«Οι Αστερόπες δε
γιορτάζουν. Μόνο γενέθλια έχουν».Άλλα γέλια από κάτω. Μα γιατί γελάνε ΕΤΣΙ όλοι αυτοί;...
Πρέπει να τα μπαλώσω, αλλιώς αυτή η δασκάλα θα με γράψει στα μαύρα κατάστιχα*...
«Μερικές Αστερόπες, κυρία, λέω, γιορτάζουν της Αγίας Ουρανίας. Εγώ όμως δεν κάνω γιορτή...».
«Λοιπόν, για να τελειώνουμε», είπε η κυρία κι έγραφε... «ΟΥ-ΡΑ-ΝΙ-Α ΧΑ-ΤΖΗ-ΠΕ-
ΤΡΟΥ».«Αστερόπη, κυρία!», φώναξα. «Αυτό είναι τ' όνομά μου».«Πρόσεξε, γιατί δε θα τα πάμε
καλά εμείς οι δύο!
ΟΥΡΑΝΙΑ θα σε φωνάζω. Αυτό είναι όνομα της Εκκλησίας μας».
4) Πως ονειρεύεσαι έναιδανικό για σένα σχολείο;
Διάβασε το παρακάτω κείμενο: Νέες τεχνολογίες και ποιοτική παιδεία
Οι νέες τεχνολογίες,ιδίωςη πληροφορικήμε
το τεράστιοπλήθος τωνσύγχρονωνεφαρμογών,
έχει σχεδόνταυτισθείμε ό,τι χαρακτηρίζουμεως
ανάπτυξη.Κάθεχώραπου προσβλέπειστην
ανάπτυξη(οικονομική,τεχνολογική κ.λπ.) έχει
κυριολεκτικά «γαντζωθεί»απότις νέες
τεχνολογίες:τις έχει εισαγάγειστην Εκπαίδευση,
ενισχύει την έρευνάτους, χρηματοδοτείτις
εφαρμογέςτους, προωθείμε κάθε τρόποό,τι
έχει σχέσημ’ αυτές,ιδιαίτεραμε την τεχνολογία
των Η/Υ. Εκείνο που δεν έχειίσως βαθύτερα
συνειδητοποιηθεί,ιδίως στην Ελλάδα, είναι η
σπουδαιότητατωννέωντεχνολογιώνγια μια
ποιοτική παιδείαπου αποτελείκαι την προϋπόθεσηγιακάθε μορφής ανάπτυξημιας
χώρας.
Τα οφέλη που αναμένονταιγια την Παιδείαμας, εφόσονεφαρμοσθούν σωστά
προγράμματαμε κατάλληλοεκπαιδευτικόλογισμικό, είναι κυρίως τα εξής: Πρώτα,το να
μπορεί να μπει κανείςσε μεγάλες βιβλιοθήκες, ξένες αλλάκαι ελληνικές και να αντλήσει
τις πληροφορίες πουχρειάζεται,να μελετήσει άρθρασε περιοδικά.Επιπλέον, να
χρησιμοποιηθούνεκπαιδευτικά προγράμματαμε συνδυασμό εικόνας – ήχου και
κειμένου. Με αυτή την τεχνολογίατα πολιτισμικά ή εθνικά μαθήματα του εκπαιδευτικού
συστήματος μιας χώραςμπορούν ναδιδαχθούν με νέους ελκυστικούς, ανανεωμένουςκαι

3. ουσιαστικούς τρόπους.Έτσι, διδάσκονταςτην ιστορία μιας περιόδου,μπορείςμαζί με τις
πληροφορίεςγια τα γεγονότακαι τα πρόσωπαναπαρουσιάζειςχάρτες,πορείες,σχέσεις,
παράλληλαγεγονότατης ιστορίας γειτονικώνχωρών,ναδίνεις συγχρόνωςπληροφορίες
για τη λογοτεχνία,τις επιστήμες,τις τέχνες, τηνπαράδοση,τη θρησκεία,τη γλώσσα ενός
λαού με εικόνα, με ήχο και φυσικά με κείμενο.
Τέτοια προγράμματαμπορούννα λειτουργήσουν σταπολιτισμικά μαθήματα,στα
μαθήματα αισθητικής καλλιέργειαςκαι στα μαθήματα γνώσεων.Το σημαντικότεροόμως
είναι ότι με τέτοια προγράμματα,τοΣχολείο και γενικότεραη Εκπαίδευσηκαι η
παρεχόμενηΠαιδεία,μπορούν νααποκτήσουνξανά το ενδιαφέρονπου χρειάζεταιγια
να προσελκύσουντην αγάπηκαι την ουσιαστική συμμετοχή των μαθητών.Εξίσου
σημαντικό είναι ότι τέτοια προγράμματαείναιβέβαιο ότι μπορούν νααποτελέσουντην
αφετηρίαμιας ριζικής ανανέωσηςτούεκπαιδευτικούσυστήματος της Ελλάδος και την
επαναλειτουργίατουσε νέες βάσεις.
Με την εισαγωγήτων νέωντεχνολογιώνστο Σχολείοαλλάζει τελείωςκαι ο ρόλος
τού δασκάλου και γενικότερατού εκπαιδευτικού.Μέχρισήμερα δάσκαλοςκαι σχολικά
βιβλία ήτανη κύρια πηγήπληροφοριών.Από εδώκαι στο εξής, ο δάσκαλος θα έχειως
πρόσθετορόλο να επιλέξειτα κατάλληλαπρογράμματα,ναοργανώσειτη χρήση τους
μέσα και έξωαπό την τάξη,να ελέγξειτις αξιολογήσεις τωνμαθητών του, ναεξηγήσει
δύσκολα ή δυσνόητα σημεία, και γενικάθα πρέπει παράλληλανα κατευθύνει και την
εκμάθηση με προγράμματα.
ΓεώργιοςΜπαμπινιώτης,Εφημερίδατο Βήμα, 3/12/2000 (διασκευή)
5). Ποιες αλλαγέςθα επέλθουνστον τομέα της εκπαίδευσηςμε
την είσοδο τωνΝέωνΤεχνολογιών,σύμφωνα με το συγγραφέα;
6). Ποιος θα είναι ο νέος ρόλος του δασκάλουστη νέα μορφή
εκπαίδευσης;Να τον συγκρίνετεμε τον παλαιότερο.
7) Αφού γράψειςέναν πλαγιότιτλοσε κάθε παράγραφο,να
γράψειςτην περίληψη του κειμένου.
8). Να βρεις ένασυνώνυμο στις παρακάτωλέξειςτουκειμένου.
(Τεράστιο,προσβλέπει,ενισχύει,ανάπτυξη,ναεπιλέξει)
9) . Ναγράψετεμια νέα λέξη (απλήή σύνθετη) από το πρώτοσυνθετικό των λέξεωνπου
σας δίνονται.
Τεχνολογίες,προσβλέπει,εισαγάγει,ενισχύει,προωθεί,αναμένονται,εκπαιδευτικό,
δυσνόητα,συγχρόνως,επιλέξει.
10) Αφού βρεις τον τρόποανάπτυξηςτης δεύτερηςπαραγράφου,να εντοπίσεις και να
καταγράψεις τις λέξεις πουβοηθούν στη συνοχήκαι την αλληλουχίατων νοημάτωντης.
Γ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

4. 11 ). Στις παρακάτωπροτάσειςναβρείτετα μεταβατικά,αμετάβαταρήματα,τα
μονόπτωτα δίπτωτακαι νααναγνωρίσετεταάμεσα έμμεσα αντικείμενα.
 Ο Γιώργος δουλεύει πολύ και κουράζεται.
 Οι φίλαθλοι παρακολουθούντον αγώνα.
 Του είπαόλη την αλήθεια.
 Μας διηγήθηκε τι συνέβη.
 Τους εξέτασεστην ιστορία.
 Θα του αφήσω μήνυμα στον τηλεφωνητή.

12). Ναεντοπίσετετις διαθέσεις τωνρημάτωντων παρακάτωπροτάσεων.
 Το πρωί χτενίστηκαμπροστάστονκαθρέφτητουμπάνιου.
 Τρέχωόλη μέρα σε διάφορεςυποχρεώσεις.
 Τα σπίτια καλύφθηκαναπόδύο μέτραχιόνι καθιστώνταςδύσκολητην
μετακίνηση.
 Τα παιδιάκοιμούνται στο δωμάτιότους.
 Το πρωί ετοιμάστηκεγιατο ταξίδι.
 Αυτό το σπίτι πουλιέταισε καλή τιμή.
13). Ναμεταφέρετετις παρακάτωπροτάσειςαπότηνενεργητική σύνταξηστην παθητική
και το αντίστροφο.
 Ο οδοκαθαριστήςμάζεψεμε προσοχήταπεταμένασκουπίδιαστοδρόμο .
 Στην ΑρχαίαΣπάρτη,οιπολίτες καταπίεζαντουςείλωτες.
 Απότον σύλλογό μας προσφέρθηκεσημαντικήοικονομική ενίσχυσησε άπορες
οικογένειες.
 Ο Κώσταςθεωρείταιιδιαίτεραεπιπόλαιοςαπότουςγονείς του.
 Ρώτησατην καθηγήτριάμουγια το βαθμόμου στο διαγώνισμα.
 Το έργο αυτόπροβάλλειτην προσωπικότητατουκαλλιτέχνη.
 Το κινητό του τηλέφωνοκαι το ηλεκτρονικότου ρολόι κατασχέθηκαναπότο
διευθυντή.
 Πολλές φορές βοηθήσαμετουςφίλους μας.
14). Σε μια επιστολή προςτο Διευθυντήτου σχολείου σας, ως μέλος του 15μελούς, να
παρουσιάσετε μερικάαπό ταβασικά προβλήματατου σχολείου σας και να προτείνετε
τρόπουςαντιμετώπισήςτους.
Μαρία Βουρτσιάνη : filologosab.blogspot.gr