Neste espazo está incluída a parte oriental da ría do Barqueiro, a zona exterior da ría de Viveiro e a costa ata a punta de Morás (San Cibrao). Inclúe tamén as illas Coelleira, Ansarón, Os Farallóns e numerosos illotes (Gaveira, Area, Os Netos, Insua da Cal...).
Concellos: Cervo, O Vicedo, Viveiro e Xove (Lugo).
2. A costa da Mariña Occidental vai desde o Cabo de Burela ata a desembocadura
do río Sor. Forma parte do tramo coñecido como Arco Cantábrico, chamado
tamén Rías Altas, costa orientada ao norte, de Ribadeo ao Cabo Ortegal, á beira
do mar Cantábrico. É unha zona moi exposta na que alternan cantís de diferentes
alturas con rías e pequenos esteiros, illas e illotes, e algúns areais que manteñen
sistemas dunares.
Neste espazo está incluída a parte oriental da ría do Barqueiro, a zona exterior da
ría de Viveiro e a costa ata a punta de Morás (San Cibrao). Inclúe tamén as illas
Coelleira, Ansarón, Os Farallóns e numerosos illotes (Gaveira, Area, Os Netos,
Insua da Cal...).
3. O espazo ten un grande interese xeolóxico, paisaxístico e ecolóxico, con
ecosistemas mariños (areosos e rochosos), cantís, dunas e esteiros e unha
grande diversidade de flora e fauna.
4.
5. SITUACIÓN: Na Mariña Occidental luguesa: Localidades de
referencia: O Vicedo, Viveiro, Celeiro e San Cibrao.
SUPERFICIE: 491 ha
CONCELLOS: Cervo, O Vicedo, Viveiro e Xove (Lugo)
VALORES NATURAIS: cantís, praias, dunas, esteiros, illas, aves
acuáticas...
6. ZEPA: COSTA DA MARIÑA OCCIDENTAL (2.169 ha)
É unha estreita faixa costeira entre a ría do Barqueiro e Xove (concellos de Cervo,
O Vicedo, Viveiro e Xove) e a área mariña limítrofe.
O máis destacado deste espazo son as aves mariñas. Os illotes acollen
importantes colonias de aves nidificantes, ás que hai que engadir un grande
número de especies nas épocas de paso (carráns, mascatos, corvos mariños...)
7. PROTECCIÓN
•Lugar de Importancia Comunitaria (LIC) 29 de decembro de 2004.
•Zona de Especial Conservación (ZEC) 31 de marzo de 2014
•Zona de Especial Protección para as Aves: ZEPA “Costa da Mariña Occidental”,
con 2.169 ha.
9. XEOLOXÍA
O espazo acolle cantís con rochas de composición variada (granitos, neis,
cuarcitas, xistos...), depósitos dunares, coídos, areais, illotes... e alterna áreas
abrigadas (rías de Viveiro e O Barqueiro) con costa exposta.
As praias abertas ao
Cantábrico son de area
fina procedente de
rochas de gran miúdo.
10. Xistos nos cantís de Punta Louseira. As rochas, ao seren atacadas polas ondas desgástanse e rompen
de forma diferente segundo a súa consistencia e orientación.
12. As rías do Cantábrico caracterízanse por teren dimensións reducidas (ata 8 km de lonxitude
e menos de 15 m de profundidade) e forma de funil. Formáronse cando os ríos que
discorren cara ao norte se encaixaron no seu curso inferior (aproveitando as fallas) e
posteriormente os vales foron invadidos polo mar ao producirse, entre períodos glaciares,
variacións no nivel do mesmo. Estas rías atópanse nun estadio de colmatación bastante
avanzado, aparecen recheas de area e lama, porque a forza do mar e a pouca capacidade
dos ríos non fan posible a saída dos sedimentos cara a fora.
Neste espazo atópanse as
rías de Viveiro e a parte
leste da do Barqueiro
Ría do
Barqueiro
Ría de Viveiro
13. RÍA DO BARQUEIRO
Ábrese entre as puntas de Embarcadoiro e Bares. Ten dous tramos ben definidos,
o esteiro do Sor, máis pechado e pouco influído polo mar (agás as mareas), con
abundantes sedimentos que quedan ao descuberto ao debalar o mar, e a parte
que vai desde o porto de Barqueiro, ata a boca da ría, máis aberta e profunda. É
unha ría de beiras escarpadas, con cantís, máis altos entre O Vicedo e Punta
Cameiro (na parte oriental) e nas puntas Almeiro e do Santo. Destacan as praias
de Arealonga, O Vicedo e Xilloi.
As rochas dominantes son granitos resistentes, con abundante seixo, e, no
esteiro aparecen tamén cuarcitas, lousas e gneises. Na banda oriental da ría
aparecen algúnhas bandas de ollo de sapo.
Vista xeral da Ría do Barqueiro desde o Semáforo de Bares
21. Faro da Illa Coelleira (O Vicedo) construído en 1893
Altura: 7 m sobre o terreo e 89 m sobre o nivel do mar
Alcance: 7 millas
22. PUNTA DO EMBARCADOIRO, E ILLA COELLEIRA,
NO REMATE DA RÍA DO BARQUEIRO E COMEZO DA RÍA DE VIVEIRO
23. Vista da ría de Viveiro desde Monte Maior
RÍA DE VIVEIRO
Ocupa o comezo da chamada falla de Viveiro que chega case ata o Courel. Ábrese
entre as puntas de Cameiro e da Mansa ou Saíñas, cun largor de 7 km e bastante
profundidade.
Na formación desta ría tivo unha grande influencia a diferente resistencia das
rochas. A súa beira esquerda é de xistos e a dereita de granito de mica negra.
No seu interior acolle as praias de Area, Celeiro e Esteiro, na marxe dereita; e
Covas, Abrela, A Cuncha, Sacido, Teixoso e Area Grande, na esquerda.
O fondo da ría (Marismas do Landro) forma parte do LIC “Río Landro”. Figura tamén como
Punto de Interese Xeolóxico de Galiza e como Paisaxe Sobresaínte.
26. PRAIA DE AREA GRANDE (San Román, O Vicedo). Mide case 1 km de lonxitude e conta cun
importante sistema dunar que obstaculiza a saída ao mar do río Rendo.
34. PRAIA DA ABRELA (O Vicedo), de 560 m de lonxitude, e PUNTA DA ÍNSUA
35. PRAIA DE AREA desde o Monte Faro. Ten máis de 1 km de lonxitude. Na praia de Area hai
unha lenda que fai referencia á cidade de Estabañón que quedou asolagada por unha
36. MONTE FARO
Vista da boca da ría
desde o Faro
Illa de Area, chamada tamén A Ínsua
37. ENSEADA E PRAIA DO ESTEIRO, onde desemboca o rego do Esteiro
40. PUNTA MANSA E OS NETOS. Ao fondo o faro da punta Roncadoira
41. Vista desde a PUNTA RONCADOIRA cara á boca da Ría de Viveiro: punta Fontásn e illotes
Os Netos. A punta Roncadoira é un espléndido miradoiro sobre a costa da Mariña.
44. ILLA SARÓN OU ANSARÓN E PUNTA DE ARXENTES desde a punta Roncadoira. Ao fondo a
punta de Morás e os Farallóns.
45. OS FARALLÓNS, formado polas illas Baixa, Sombriza e Pé.
A Maruxaina é unha serea da Mariña de Lugo que atrae aos homes cos seus cantos e berros facendo que
naufraguen nos Farallóns. Outra lenda conta que é unha serea ou Afogada (metade peixe, metade muller)
que berra para avisar aos mariñeiros dun posible naufraxio. Vive nas covas dos Farallóns, debaixo do
illote da Sombriza. En San Cibrao celébrase unha festa para conmemorar o día en que os mariñeiros
prenderon e queimaron á Maruxaina.
46. TIPOS DE HÁBITATS DO ANEXO I DA DIRECTIVA
92/43/CEE
-Bancos de area cubertos permanentemente por auga
mariña, pouco profunda
-Esteiros
-Chairas lamacentas ou areentas que non están cubertos
de auga na baixamar
-Grandes calas e baías pouco profundas
-Arrecifes
-Vexetación anual sobre argazos
-Vexetación perenne de coídos
-Cantís con vexetación das costas atlánticas e bálticas
-Pasteiros salinos atlánticos (Glauco-Puccinellietalia
maritimae)
-Dunas móbiles embrionarias
-Dunas móbiles de litoral con Ammophila arenaria (dunas
brancas)
-Dunas costeiras fixas con vexetación herbácea (dunas
grises)
-Depresións intradunales húmidas
...
A área pertence á rexión eurosiberiana, provincia atlántica-europea e
subprovincia cántabro-atlántica, e adscríbese ao sector galaico-asturiano.
47. ...
-Ríos dos pisos basal a montano con vexetación de Ranunculion fluitantis e de Callitricho-
Batrachion
-Queirogais húmidos atlánticos de zonas temperadas de Erica ciliaris e Erica tetralix
-Queirogais secos europeos
-Queirogais secos atlánticos costeiros de Erica vagans
-Matogueiras arborescentes de Laurus nobilis
-Zonas subestépicas de gramíneas e anuais do Thero-Brachypodietea
-Prados con molinias sobre substratos calcáreos, turbosos ou arxilo-limosos(Molinion
caeruleae)
-Megaforbios eutrofos hidrófilos das orlas de chaira e dos pisos montano a alpino
-Mananciais petrificantes con formación de tuf (Cratoneurion)
-Encostas rochosas silíceas con vexetación casmofítica
-Rochedos silíceos con vexetación pioneira do Sedo-Scleranthion ou do Sedo albi-
Veronicion dillenii
-Furnas mariñas
-Bosques aluviais de Alnus glutinosa e Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae,
Salicion albae)
48. FLORA
O espazo acolle unha grande variedade vexetal asociada ás dunas e os cantís:
herba de namorar (Armeria pubigera subsp. pubigera, Armeria pubigera subsp.
depilata) Silene uniflora, Rumex acetosa subsp. biformis (Leucanthemum
pluriflorum) exclusiva das costas do norte de Galiza e Asturias, herba leiteira
( Euphorbia paralias), correola das praias (Calystegia soldanella)... Abondan as
algas.
Liques e pirixel do mar
56. Corvo mariño real (Phalacrocorax carbo), visitante invernal.
FAUNA
O máis representativo son as aves e as especies mariñas de areais e cantís.
Destaca a presenza de aves mariñas, principalmente nas illas e illotes. Crían a
gaivota patiamarela (Larus michahellis), o corvo mariño cristado (Phalacrocorax
aristotelis) a gaivota escura (Larus fuscus), o paíño pequeno (Hydrobates
pelagicus). O número e diversidade aumenta O número e diversidade aumenta
cos pasos migratorios.
73. O VICEDO: praias Chamadoiro, Area Longa, O Caolín, Xilloi, Area Grande e
Abrela. Puntas do Embarcadoiro, Lodelas e Fuciño de Porco. Illa Coelleira e
illotes dos Castelos. Faros da Punta do Castro e Fuciño de Portco.
Faro da Punta do Castro
74. VIVEIRO:
Praia da Area. Puntas Ínsua e do
Faro. Illote Queimado e illa da Area.
Faro da da punta do Faro. Área de
interpretación do Cargadoiro.
Área de lecer creada no antigo
cargadoiro de mineral procedente da
Silvarosa, unhas minas de ferro
pechadas.
75. XOVE: praias de Esteiro e Portocelo. Puntas do Campanario, Mansa, Fontáns e
Roncadoira. Illas dos Netos, Ínsua da Cal e Ansarón. Faro da punta Roncadoira.
Restos da ermida de Santo Tirso.
Illa Ansarón. Ao fondo a punta Roncadoira.