Güvenli Cerrahı Uygulamaları ve Cerrahı Hattaları

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ
Hasta Güvenliği Yüksek Lisans Programı
GÜVENLİ CERRAHİ UYGULAMALAR
VE CERRAHİ HATALAR
Hazırlayan
Yüksek Lisans Öğrencisi Mohamed Ahmed MOHAMED
Sorumlu Öğretim Üyesi
Doç. Dr. Fatma CEBECİ

içindekiler
Giriş
Güvenli Cerrahi Kontrol ListesiTR” (GCKLTR) 4
bölümler Nedir? Nasıl kullanılır ?
Cerrahide Bilinen 10 Ana Hedef
Cerrahide Bilinen 10 Gerçek
Cerrahi Hatalar
Hemşirelik mesleği ile ilgili Cerrahi ve Tıbbi hataları
Güvenli Cerrahi uygulama ve Madde 13

Güvenli
Cerrahi
uygulama
tarihini
birazcık
göz
atarsak
Aslan Eti Fatma 2009

• Hasta bakımının temel ilkesi olan
“önce zarar verme” (primum non
nocere) Hipokrat Andı MÖ 450-377
söyleminin en önemli konu
başlıklarından biri cerrahi güvenliğin
sağlanmasıdır.
• Güvenli cerrahi uygulamaları, bu
bağlamda dünya üzerinde yılda yapılan
yaklaşık 234 milyon ameliyatı güvence
altına almayı hedeflemektedir.

• Yapılan pilot çalışmanın sonuçlarıNew
England Journal of Medicine‘de 2009
yılında yayınlanmış Güvenli Cerrahi ve
kontrol listesi kullanımının cerrahi
komplikasyon ve ölüm oranının %30
azalttığı ispatlanmıştır.
• (Güvenli cerrahı 2010) (N Engl J Med 2009; 360:2372-2375May 28,
2009DOI: 10.1056/NEJMc090417)

• (Alex ve ark 2009) yaptığı çalışmada
Güvenli Cerrahi Kontrol listenin Morbidite
ve Mortalite azaldığını
• Çalışmanın sonucunda kontrol listesi
uygulanmadan önce ölüm oranı
%1.5’deyken uygulandıktan sonra 0.8%
duştu. Yatan hasta komplıkasyonlara ise
11.0% ken 7.0% duştu .
Alex etal . A Surgical Safety Checklist to Reduce Morbidity and Mortality
in a Global Population. Massachusetts Medical Society.
N Engl J Med ; 360:491-499January 29, 2009: 10.1056/NEJMsa0810119.

Güvenli Cerrahi Hayat Kurtarır
• ‘SAFE SURGERY SAVES LİFES’ Güvenli
Cerrahi Hayat Kurtarır oluşumu, Dünya
Sağlık Örgütü’nün tüm dünyada cerrahi
işlemlerden kaynaklanan ölümleri azaltma
çabalarının bir parçası olarak Dünya Hasta
Güvenliği İttifakı tarafından kurulmuştur.
• DSÖ (2009)

• “Güvenli Cerrahi Hayat Kurtarır” (Safe
Surgery Saves Lives) projesinin amacı
cerrahi bakım güvenliğini, tüm dünya
ülkelerinde kanıtlanmış bakım
standartlarına dayanarak sağlamaktır.
• (Güvenli cerrahı kitapcığı 2011)

Güvenli Cerrahi Kontrol
ListesiTR” (GCKLTR)
• Bu amaç doğrultusunda,Sağlık
Bakanlığı tarafından “Güvenli Cerrahi
Kontrol ListesiTR” (GCKLTR) adı ile
dört bölüm olarak düzenlenerek 2011
yılında uygulamaya sunulmuş ve
Türkiye de yaygın bir şekilde
kullanılmaktadır.
• (Cerrahi Güvenlik Kontrol ListesiTR Uygulama Kılavuzu 2011)

• Oluşturulan Kontrol listesinde her bölüm için
belirlenen ayrı bir kontrol sorumlusu olması
kurumların bu listeyi uygulatma sürecinde
uyumu artırmaktadır.
• Klinikten ayrılmadan önce ve ameliyat sırasında
kontrol listesini uygulamak için bir kişi listedeki
kutuların doldurulmasından sorumlu olmalıdır
(iş çevriminde her hangi bir hemşire olabilir).
• (Cerrahi Güvenlik Kontrol ListesiTR Uygulama Kılavuzu 2011)

Cerrahi Güvenlik Kontrol Listesi
Uygulama hemşirenin rolü
• Hemşirelik personeli Güvenli Cerrahi
uygulamanın tüm aşamalarında önemli
bir yer almaktadır.
http://www.patientsafetyfirst.nhs.uk/2010

Güvenli Cerrahi Kontrol ListesiTR”
(GCKLTR) 4 bölümleri
(GCKLTR)
• I Klinikten Ayrılmadan Önce
• II Anestezi vermeden Önce
• III Ameliyat Kesisinden Önce
• IV Ameliyattan Çıkmadan Önce
(WHO Guidelines for Safe Surgery 2009)

I Klinikten ayrılmadan önce
• Bu bölüm cerrahi tedaviye güven
içerisinde başlamak için hasta klinikten
ayrılmadan önce tamamlanır.
• Bu bölümün kontrolü için en az hemşire
veya sağlık görevlisinin orada olması
gerekir.
(Cerrahi Güvenlik Kontrol ListesiTR Uygulama Kılavuzu 2011)

• Bu aşamada cerrah da kontrole katılabilir.
“Klinikten Ayrılmadan Önce” içindeki
kutuları şöyledir:
Hasta Kimliğini
• Ameliyat Yerin
• Gerçekleştirilecek
Girişimini Teyit Etti
mi?
Hastanın Rızasını
Teyit Etti mi?
• Hasta Aç mı?
• Ameliyat Bölgesi Traşı
Yapıldı mi?
• Kullanılacak Malzeme,
İmplant, Kan veya Kan
Ürünü Hazır mı?
• Hastanın Yapılan Tüm
Tetkikleri Yanında mı?
Hasta Üzerindeki
Değerli Eşyaları Varsa
Makyaj/Oje ve
Protezlerini Çıkardı
mı?
• Hasta Ameliyat Önlüğünü
ve Bonesini Giydi mi?
• Ameliyat Öncesi de Özel
Bir İşlem Gerekli mi?

• Kontrol listesinin 1. bölümü hasta artık
güvenli
• bir şekilde ameliyathaneye teslim
edilebilir.

II. ANESTEZİ VERİLMEDEN ÖNCE
• Bu bölümün kontrolü için en az bir
anestezi görevlisi ve sağlık personelinin
orada olması gerekir. Kontrol listesi
koordinatörü, anestezi hazırlıklarının
akışına bağlı olarak bu bölümü bir
kerede veya sıralı olarak doldurabilir.

• “Anestezi verilmeden Önce” içindeki kutuları
şöyledir:
Hasta Kimliğini, Ameliyat
Yerini, Gerçekleştirilecek
Girişimini Teyit Etti mi?
Ameliyat Yeri
İşaretlenmiş mi?
Anestezi Güvenlik
Kontrolü Tamamlandı
mı?

Anestezi ekibi ABCDEyi tamamlamalıdır:
• Airway (havayolu) ekipmanı,
• Breathing (solunum) sistemi (buna
oksijen ve solunum ajanları dahildir)
• SuCtion (aspirasyon)
• Drugs (ilaçlar ) ve cıhazları
• Emergency (Acıl) ılaçları

Pulse Oksimetre Hasta Üzerinde
ve Çalışır Durumda mı?
Hastanın Bilinen Bir Alerjisi Var
mı?
Gerekli Görüntüleme Mevcut mu?
Hastanın >500 Ml Ya Da Daha
Fazla Kan Kaybı (Çocuklarda >7
Ml/Kg) Riski Var mı?
2. bölüm tamamlanmıştır ve ekip anestezi verme işlemlerine devam edebilir.

III. AMELİYAT KESİSİNDEN ÖNCE
• Cilt veya ameliyat kesisinin hemen
öncesinde, ekip tarafından belli başlı temel
güvenlik kontrollerinin yapıldığı ve ekipteki
her bir kişinin yer aldığı dakikalık bir
duraklamadır

Tüm Ekip Üyeleri Ad ve
Görevlerini Belirterek Kendilerini
Tanıtırlar
Cerrah, Anestezi Görevlisi ve
Hemşire; Hastanın Doğru Hasta
Olduğunu, Ameliyat Yerinin
Doğruluğunu,
Gerçeklestirilecek Girişimi.

Cerrahın Gözden
Geçirdikleri:
• Kritik ve
beklenmedik
adımlar, ameliyat
süresi, beklenen
kan kaybı nedir
Anestezi Ekibinin
Gözden Geçirdikleri
• Hastaya özgü
anestezi riskleri
var mı?
Hemşire Ekibinin
Gözden Geçirdikleri
• Sterilite (indikatör
sonuçları dahil
olmak üzere) teyit
edildi mi?
• Ekipmanla ilgili
sorun veya endişe
var mı?

Son 60 Dakika İçinde Antibiyotik
Profilaksisi verildi mi?
Kullanılacak Malzemeler Hazır ve
Sterilizasyonu Uygun mu?
Kan Şekeri Kontrolü Gerekli mi?
Hasta Antikoagülan Kullanıyor
Mu? Derin ven Trombozu
Profilaksisi Gerekli mi?

IV. AMELİYATTAN ÇIKMADAN ÖNCE
• Bu bölüm hasta ameliyathaneden
çıkarılmadan önce tamamlanmalıdır. Amaç,
önemli bilgilerin, hastanın ameliyat sonrası
bakımından sorumlu olan bakım ekiplerine
aktarılmasını kolaylaştırmaktır.

• Hemşire Sözlü Olarak Şunları Ekip İle Teyit
Eder:
. Gerçekleştirilen Girişimin Teyit
Edilmesi
Alet, Spanç/Kompres ve İğne
Sayımlarının Doğruluğu
Numunenin Ne Şekilde Etiketlendiği
(Hasta Adı, Alınan Bölge Dâhil)
. Ele Alınması Gereken Ekipman
Sorunları Olup Olmadığı

• Cerrah, anestezi görevlisi ve hemşire,
özellikle hastayı etkileyebilecek ameliyat
ya da anestezi konularına odaklanarak,
ameliyat sonrası iyileşme ve yönetme
planını gözden geçirmelidir.

Türkiyede (GCKLTR) yapılan araştırma
• Sakarya Eğitim Araştırma Hastanesi ile
Sakarya Kadın Doğum ve Çocuk
Hastalıkları Hastanesi’nde bulunan
Hemşire, anestezi teknisyeni, sağlık
memuru ve hekim olmak üzere 245 kişi
oluşan sağlık personeli üzerine güvenli
cerrahi süreci hakkında sağlık çalışanlarına
farkındalık yaratmak icin yapıldığı
çalışmada
(8.uluslararası sağlıkta kaliteli,Akriditasyon ve hasta güvenliği
kongrese sunumu )

• Güvenli cerrahi kontrol liste uygulaması
için hasta yoğunluğu nedeni ile etkin
kullanılamadığı, yeterli zaman olmaması
nedeni ile de güvenli cerrahinin amacı olan
hasta güvenliğini tehdit etmektedir.
Hekimlerin sürece etkin olarak
katılmadıklarını (%22) tespit edilmiştir.
(8.uluslararası sağlıkta kaliteli,Akriditasyon ve hasta güvenliği kongrese
sunumu )

(Güvenli cerrahı kitapcığı 2011)

(Güvenli cerrahı kitapcığı 2011) DSÖ 2009

ANZ Journal of Surgery
Volume 80, Issue 1‐2, pages 1-2, 4 FEB 2010 DOI: 10.1111/j.1445-2197.2009.05166.x
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1445-2197.2009.05166.x/full#f1

T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel
Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire
Başkanlığı
• Güvenli Cerrahi
Hatalı Uygulama
• Güvenli Cerrahi
Doğru Uygulama
http://www.kalite.saglik
.gov.tr/index.php?lan
g=tr&page=272&vide
oCatID=2&videoID=7

Perioperatif Bakım zarar verme azaltılması
http://www.patientsafetyfirst.nhs.uk/ 2014

Perioperatif Bakım zarar verme azaltılması
Hemşirelik yaklaşım
• Yara yeri infeksiyonu azaltmak için ;
• Profilaktik antibiyotiklerin uygun kullanımı
• Normotermi bakımı
• Diyabetik olan hastalarda glisemik kontrolü sağlamak
• Önerilen Tüy Alma yöntemlerinin kullanılması
http://www.patientsafetyfirst.nhs.uk/ 2014

Cerrahide Bilinen
10 Ana Hedef
• Ekip; doğru hasta, doğru ameliyat ve doğru taraf
cerrahisi yaptığından emin olmalı
• Ekip, hastayı ağrıdan korurken anestezinin zararlı
etkilerinden de korumalı
• Ekip, hastayı hayatı tehdit eden hava yolu ve
solunum kaybından korumalı
• Ekip, aşırı kan kaybı riskine karşı hazırlıklı olmalı
• Ekip, hastaya alerjik veya yan etkisi olabilecek
ilaçları uygulamamalı
• DSÖ 2009

• Ekip, cerrahi alan enfeksiyon riskini azaltacak
tüm önlemleri almalı
• Ekip cerrahi alanda alet ve/veya spanç
kalmasını engellemeli
• Ekip, ameliyatta ortaya çıkan tüm patolojik
numunelerin doğru şekilde isimlendirilmesini
sağlamalı
• Ekip, ameliyatın güven içerisinde başlayıp
tamamlanması için sürekli iletişim içinde
olmalı
• Hastanelerden, ameliyat kapasitesi ile
bilginin rutin olarak elde edilmesi sağlanmalı
DSÖ 2009

Cerrahide Bilinen 10
Gerçek
• Dünya üzerinde yapılan araştırmalar
sonucunda elde edilen ve Dünya Sağlık
Örgütünün çalışmalarında temel teşkil eden
Cerrahi konusunda bilinen 10 Gerçek:
(Güvenli Cerrahı 2012)(www.kalite.saglik.gov.tr
2014)(DSÖ 2009)

Cerrahide Bilinen 10 Gerçek: 1
• Dünya'da yılda toplam 234 milyon
ameliyat yapılmakta, bu da her 25
kişiden birine denk gelmektedir. Bu
ameliyatların 63 milyonu travma, 31
milyonu kanser, 10 milyonu
obstetrik/jinekolojik nedenlerden
yapılmakta.
• (Güvenli Cerrahı 2012)(8.uluslararası sağlıkta
kaliteli,Akriditasyon ve hasta güvenliği kongrese
sunumu )

Cerrahide Bilinen 10 Gerçek:2
Cerrahi hastaların %3
25’indekompleks durumlardan
dolayımorbidite gelişmekte ve
hastanede kalış süresi uzamaktadır.
Dünya üzerinde yaklaşık 7 milyon
postoperetif komplikasyon
görülmekte. 1 milyon kişinin
ölümüne dahil yılda anne
ölümlerinin sayısının iki katı
olmaktadır.
(lancet ve DSÖ 2009) Resim 2
(www.kalite.saglik.gov.tr2014)

Cerrahide Bilinen 10 Gerçek : 3
• Majör cerrahi sonrası %0.4-
10 ölüm gerçekleşmekte,
yani yılda yaklaşık 1
milyon insan ameliyat
öncesi, ameliyat sırasında
ve sonrasında hayatını
kaybetmekte.
• (Güvenli Cerrahı 2012)
Resim 3

Cerrahide Bilinen 10 Gerçek: 4
• Cerrahi bakım, cerrahi
güvenliğin sağlanması,
hastalıkları önleme ve
hasta bakımının
geliştirilebilmesi için
sistematik bir şekilde
standartize edilmeli.
Resim 4:

5 ve 6
• Gelişmiş endüstriyel
ülkelerde tıbbi ve teknik
hataların yarısı cerrahi
kliniklerde oluşmakta ve bu
hatalar, güvenli cerrahi
uygulamaları ile yarı yarıya
azaltılmaktadır.
• Cerrahi bakım maliyet etkin
olmalı
Resim 5 ve 6

7
• Son 30 yıl içersinde anestezi uygulamalarında
dramatik bir değişiklik olmuştur. Ancak Dünya
ülkelerinden bazılarında halen 150 kişiden biri
genel anestezi sırasında hayatını kaybeder.

8
• Çok basit gibi görünen adımlara ilşkin
tedbirler komplikasyon oranını oldukça
fazla düşürebilir. Örneğin cilt insizyonu
öncesi antibiyotik verilmesi yara yeri
enfeksiyonu gelişmesini %50
azaltmaktadır.

9
• Dünya Sağlık Örgütü
Güvenli cerrahi
uygulamaları için bir
rehber oluşturdu ve
Güvenli Cerrahi
Kontrol Listesi’ni 8
pilot ülkede
uygulamıştır
(Güvenli Cerrahı 2012)

10
• Bu uygulama ile 200’den fazla Sağlık Bakanlığı
tarafından ölüm ve komplikasyonları azaltmak için
işbirliği içindedir.
• (T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri
Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve
Akreditasyon Daire Başkanlığı 2009)

• 1995-2013 yılları arasında bildirilen tüm
sentinel olayların yaklaşık % 10 nu
anestezi/cerrahi müdahaler sırasında
oluşan hatalar.
(Joint Commission Raporu2014)

http://www.jointcommission.org/assets/1/18/Event_Type_by_Year_1995-2Q2013.pdf

Aslan Eti Fatma 2009 http://www.istanbulsaglik.gov.tr/

Literaturde Cerrahi hatalar
• 'Anormal prosedürü' (AP) yada (Never
events) bir operasyon veya prosedür
planlanan amaca bir istenmeyen sapma
olarak tanımlanan, yararlı bir terimdir.
• Yanlış hasta, yanlış sitesi, yanlış tarafı,
yanlış prosedür, ya da yanlış protez
olabilir. (Hugh ve ark 2009)

• ABD’de Ulusal hasta güvenliği ajansın
(NPSA) verilerine göre 2009 den 2010
(Never events )toplam 111 olgulara
bildirildi .57 (yanlış site ameliyat) (Wrong
Site Surgery ) 41 yanlış yerleştirilmiş Nazo
veya orogastrik tüpler rapor edilmiş .
• ANNUAL REPORT kitapcığı 2009/10

Cerrahi Hatalar
• Nordqvist ve ark 2012 ABD’de yaptığı hasta
güvenliği araştırmalarına göre haftada 39
defa hastanın vücudunun içinde yabancı bir
cisim (gazlı bez vb) bırakıldığını , haftada 20
defa yanlış bir yöntemle ameliyat
uygulandığın ve Haftada 20 defa yanlış yere
ameliyat (wrong site surgery )
uygulanıldığınıbelirlenmiş.
http://www.medicalnewstoday.com/articles/254426.php.

Cerrahı hatalar
• Mehtsun ve ark yaptı çalışmanın sonucunda
Cerrahi hatalar için malpraktis ödemeler $ 13
milyar dollara ulaştı.mortality 6.6% ,kalıcı
yaralanma 32.9% ve geçici yaralanma
59.2%’dır.ABD’de her yıllda cerrahı hatalar yaklaşık
4,082 vakaları oluyor.
Mehtsun, Winta T. et al. Surgical never events in the United States ,Surgery , Volume
153 , Issue 4 , 465 – 472. http://dx.doi.org/10.1016/j.surg.2012.10.005 2012.

• Cerrahi müdahaleler, başlangıçlarından, hastanın
ameliyathaneden çıkarılmasına kadar devam eden süreçte
meydana gelen komplikasyonların değerlendirilmesiyle
neticelendirilen hassas bir sürece sahiptir.
• Bu süreçte yapılabilecek en ufak hata ve hata sonucu
hastada meydan gelebilecek zararlar, müdahaleye iştirak
eden hekim ve hemşire kaynaklı hasta hakkı ihlaline ve aynı
zamanda cezai ve tazmini sorumluluğa neden olabilecektir.
• Cerrahi müdahale esnasında vücutta yabancı cisimlerin
unutulması da doğrudan, bahsedilen durumlardan bir
tanesidir.
Kerem Yılmaz. Cerrahi müdahale sırasında vücutta yabancı cisim
unutulmasının hasta hakları açısından değerlendirilmesi 2012

• Rupp ve ark 2012 University of North
Carolina Hospitals from September 2009
to August 2010 yaptığı çalışmada
radyofrekans algılama sistemi ve manuel
gaz bazı sayım yöntemleri karşılaştırarak
2,285 hastaya uygulandı. Sonuçta Cerrahi
personel katılarak tamamlanan Anketler
cerrahı hataları (gaz bezi unutma)
önlenmesi için (radyofrekans algılama
sistemi) RFDs yüksek güven önerdi.
.
Christopher C. Rupp, Mary J. Kagarise, Stella M. Nelson, Allison M.
Deal, Susan Phillips, Janet Chadwick, Tamara Petty, Anthony A.
Meyer, Hong Jin Kim
J Am Coll Surg. 2012 October; 215(4): 524–533. Published online 2012 July

http://phys.org/news/2011-04-nxp-technology-
aids-sponge-left.html
Surgical nurse Vanessa Byczko, RN, at St.
Mary Medical Center demonstrates a new
FDA-approved radio-frequency detection
system for tracking and locating surgical
sponges.
http://www.comhs.org/stmary/pr_view.asp
?pr=259

Hemşire tarafından vark edilen Yanlış bacak
amputasyonu
• 51 yaşında , diabetik olan hastaya sağ ayakta dizden
aşağıya doğru gangeren tanısı konulmuş. Genel cerrahı
servisinde yatırılmış.hemşire hastaya ameliyethaneye
götürmüş. Dr gelmeden önce ameliyet ekipi hemşire ve
aneztesizt her şey tamamladılar . Amaliyet başlamış
sorumlu hemşire odaya kontrol etmeye gelmiş. Evrekleri
düzenleme yaparken hastanın yanlış bir ameliyet
uygulandığını fark etti ve ameliyet ekipine haber verdi.
Yalnız ameliyet bitmek üzere dr hastanın sağ diz altı
amputasyonu yapmak zorunda kaldı. Ertesi gün hasta
başka cerrahı tarafından sol diz altı ameliyete
yapılmış.(klein 2014)
Klein Eric N.Ann Patricia.Wrong-Site Surgery. Patient Safety. pp 145-159 Springer New
York: Springer Science+Business Media, LLC 10.1007/978-1-4614-7419-7_10.(2014)

• Cerrahi güvenlik kontrol listesin kullanımı
Cerrahi malpraktisten önlenmesi ile ilgili
yapıldığı çalışmada, Kontrol listesin
kullanımı ölümlerin% 40 ve kalıcı hasara
yol açan olayların% 29 engellemiş
olduğunu belirlenmiş.
Vries , Eikens-Jansen , Hamersma , Smorenburg , Gouma D, Boermeester M. . Prevention of surgical malpractice claims
by use of a surgical safety checklist.2011 Mar;253(3):624-8. doi: 10.1097/SLA.0b013e3182068880.

• Balanuye ve ark 2014 Cerrahi Kliniklerde Çalışan
Hemşirelerin İş Yükünün Hasta Güvenliğine Etkisi yaptığı
çalışmada Günlük cerrahi girişim sayısı arttıkça
hemşirelerin iş yükü puan ortalamalarının arttığı
belirlenmiştir (p<0.05). Bu sonuçlardan yola çıkarak ve
hemşirelerin belirttikleri hata nedenleri ve çözüm
önerileri dikkate alınarak iş yükünün azaltılmasına yönelik
düzenleyici faaliyetlerin arttırılması, hemşirelerin iv bakım
verdikleri hasta sayısının dağılımının dengeli olması,
bakım gereksinimlerinin dikkate alınması ve hasta-hemşire
oranının planlanması önerilebilir.

• Oliveira ve ark 2014Brazilyada 116 sağlık
çalışanların üzerinde yaptığı çalışmada , 1090
eldivenlere analize edilmiş , Ameliyetten sonra
12% dilek olduğunu tespit edilmiş. Araştırmanın
sonucunda çift eldivenlerin çok önemli olduğunu
, perforasyon gösterge sistemi kullanılarak ve
≥ 150 dakika süreli ameliyatlarda eldiven
değiştirme özellikle açık kesiler içeren
prosedürlerde önemli bir cerrahi güvenli
uygulama olduğunu desteklemiş.
• Oliveira AC, Gama CS Am J Infect Control. 2014 Oct;42(10):1093-6. doi:
10.1016/j.ajic.2014.06.021.Pubmed.2014

• Hemşire Joint Commission International
Hasta Güvenliği Hedefleri’nin hastanesinde
uygulanmasından sorumludur.
örnek alırsak :
• Doğru Hasta, Doğru işlem, Doğru Taraf
Cerrahisinden Emin Olmalı
• Güvenli cerrahi kontrol listesi kullanmalı .
HASTA GÜVENLİĞİ : TÜRKiYE VE DÜNYA 2011

GAZ BAZI IÇERINDE DEĞIL
National Patient safey kitapcığı 2010

Tıbbi Uygulamada Hata Kaynakları
Dikkatsizlik
Tedbirsizlik
Emir ve
yönetmeliklere
uymamak
Meslekte
acemilik-yetersizlik
Özen eksikliği
(Ertem gül ve ark. 2009)

• Hemşire ve hekim arasındaki iletişim kopuklukları ya da
sağlık ekibinin diğer üyeleri ile hasta bakımına ilişkin
iletişim bozukluğu hatalı tıbbi uygulamalara neden olur.
• Hemşire, hekim istemi olsun ya da olmasın yaptığı bütün
girişimlerden yasal olarak sorumludur. Bu nedenle;
hemşire istemler için bilimsel bilgisini mantıklı bir şekilde
kullanmakla yükümlü olup bir istemin yanlış olduğunu
düşünüyor ise uygulamayı reddetmeli ve hekimi bu
konuda uyarmalıdır.
9. Asiye Ersan. Uygulamada tıbbi hatalar ve Algoloji hemşireliği. Birinci
Baskı 978-605-89639-2-4

• Türkiyede retrospektive bir
araştırmaya göre, tıbbi hataları
yapan kişilerin %65.2’lik dilimini
hekimler, %12.2’sini hemşireler,
%9.9’unu hekim ve hemşireler
beraber, %2.3’ünü laboratuvar
görevlileri oluşturmuştur.
• Bu oranlar Kuruma Göre; %38.4 özel
hastaneler, %31 devlet hastaneleri ve
%16.9 üniversite hastaneleri olarak
sınıflanmaktadır.
Ertem gül.Dirim Tıp Gazetesi 2009.

Hemşirelik mesleği ile ilgili Tıbbi hataların
sınıflandırılması :
Bakım standartlarını uygulama/izleme
yetersizliği
İzlem ve iletişim yetersizliği
Kayıt tutma yetersizliği
Değerlendirme ve izlem yetersizliği
Hasta güvenliği ve koruyuculuğu ile ligili
girişimlerin yetersizliği vb. Şeklinda sıralanabilir.
(Ertem gül ve ark. 2009)

Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanması ve
Korunmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ MADDE 13’e göre:
A) Güvenli cerrahi uygulamalarıGüvenli cerrahi uygulamaları için
alınması gereken tedbirler şunlardır:
 Hatalı gaz ve gaz karışımı verilmesini önlemek amacıyla, ameliyat
öncesi gerekli kontroller yapılır.
 Cerrahi işleme başlamadan önce tüm ekipmanların mevcut ve
fonksiyonel olduğu kontrol edilir.
 Yapılacak uygulamanın eksiksiz ve doğru olmasını sağlamak için
süreçle ilgili bir kontrol listesi hazırlanır.
 Ameliyattan hemen önce durdurma, son kontrol uygulaması
mutlaka yapılır ve Ek-9'da yer alan Cerrahi / İnvaziv İşlem
Doğrulama Formu ekip tarafından duyulacak şekilde okunarak
doldurulur
Resmi Gazete:29.4.2009 – 27214 http://www.ttb.org.tr/2014

B) Yanlış hasta ve yanlış taraf cerrahi
uygulamalarının önlenmesinde
Cerrahi işlemlerin, Dünya
Sağlık Örgütü tarafından
belirlenen hasta güvenliği
çözümlerine ve evrensel
protokole uygunluğunun
sağlanması esastır.
Hastaya ameliyat öncesi
servis hemşiresi
tarafından kimlik
doğrulama işlemi yapılır ve
hasta, dosyası ile birlikte
görevli refakatinde
ameliyathaneye gönderilir.
Hasta ameliyathaneye
kabul edilirken,
ameliyathane hemşiresi
ve anestezi teknisyeni
tarafından kimlik
doğrulama işlemi yapılarak
beraberce teslim alınır.

c) Cerrahi işlemlerde taraf işaretleme sürecinde
uygulanacak kurallar şu şekildedir;
• Taraf işaretlemesi için cerrahi taraf işaretleme kalemi kullanılır
• Yapışkan taraf işaretleyicileri kullanılmaz.
• Taraf işaretleme mutlaka hastanın uyanık ve bilinçli olduğu
zaman diliminde yapılır.
• Göz tarafı işaretlemesi için kaşın üzeri kullanılır.
• Tek organ vakaları (sezaryen bölgesi, kalp cerrahisi gibi),
müdahaleler sırasında,kateter ve enstrümanların takılmasında,
cerrahi prosedürün tasarlandığı açık yara ve lezyonlarda, acil
müdahalelerde, prematüre bebeklerle ilgili müdahalelerde
işaretleme yapılmaz

ç) Elektro cerrahi, lazer
ve diğer elektrikli
cihazlarla yapılan
işlemlerde cerrahi
yanıkların oluşmasını
önlemek için cihazların
kullanımında dikkat
edilecek hususlar
şunlardır:
Cihazın kalibrasyon
periyodu belirlenir ve
sadece kalibrasyonlu
cihazlar kullanılır.
Özellikle koter cihazları için
ekonomik kullanma ömrü
belirlenir ve bu süre
sonunda demirbaş
kaydından düşürülür.
Üretici firmanın belirtmiş
olduğu bakım aralıklarında
bakım yapılır (altı aylık veya
yıllık).

d) Cerrahi işlem sürecinde dikkat edilecek
hususlar şunlardır:
Cihazların teknik kontrolünde kabloların
yeterli uzunlukta olduğu ve bağlantıların
doğru kullanılıp kullanılmadığı kontrol edilir.
Hastanın ekstremiteleri metal masa kısmıyla temas
etmemelidir.
Hastanın altında sıvı birikmesi önlenir.
İşlem yapılacak bölgenin nem oranı % 50 seviyesinde tutulur

Kaynaklar
1. ERTEM Gül, OKSEL Esra, AKBIYIK
Ayşe. Hatalı Tıbbi Uygulamalar
(Malpraktis) ile İlgili Retrospektif Bir
İnceleme. Dirim Tıp Gazetesi
2009;sayı3.
2. Alex etal . A Surgical Safety
Checklist to Reduce Morbidity and
Mortality in a Global Population.
Massachusetts Medical Society.N Engl
J Med ; 360:491-499January 29, 2009:
10.1056/NEJMsa0810119.

Kaynaklar
3- N Engl J Med 2009; 360:2372-2375May 28, 2009DOI:
10.1056/NEJMc090417
4- HughThomas, ParkerDavid , Furnival Colin, Kennedy John, Atlas
Marcus ,Kearsley JamesGetting surgery right is more complex than it
appears: A new look is needed at aberrant procedures. ANZ Journal
of Surgery V.79, Issue 7-8, pages 548–553, July/August 2009
5- The National Patient Safety Agency (NPSA) annual report book
pdf2009/10.
6- Nordqvist, J. (2012, December 22). "Surgical Errors Occur More Than
4,000 Times A Year In The U.S.." Medical News Today. Retrieved
from http://www.medicalnewstoday.com/articles/254426.php.
7- Kerem Yılmaz. Cerrahi müdahale sırasında vücutta yabancı cisim
unutulmasının hasta hakları açısından değerlendirilmesi 2012

8- (Cerrahi Güvenlik Kontrol ListesiTR Uygulama Kılavuzu 2011)
9- (8.uluslararası sağlıkta kaliteli,Akriditasyon ve hasta güvenliği
kongrese sunumu )
10- ANZ Journal of Surgery V.80, Issue 1‐2, p.1-2, 4 FEB 2010 DOI: 10.1111/j.1445
2197.2009.05166.x http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1445-
2197.2009.05166.x/full#f1
11- http://www.patientsafetyfirst.nhs.uk/ 2014
12- (www.kalite.saglik.gov.tr 2014)(DSÖ 2009)
13- Lancet, Standardised metrics for global surgical
surveillance.Volume 374, Issue 9695, Pages 1113 – 1117,
World Health Organization , 26 September 2009,
doi:10.1016/S0140-6736(09)61161-2.
14- Graafland, M. Schraagen, J. M. C. Boermeester, M. A.
Bemelman, W. A. Schijven, M. P. Training situational
awareness to reduce surgical errors in the operating
room.[Review] British Journal of Surgery. (C) 2014 John
Wiley & Sons, Ltd . 10.1002/bjs.9643.

15- The Joint Commission .Sentinel Event Data Event Type by Year 1995 –
2013.http://www.jointcommission.org/assets/1/18/Event_Type_by_Year_
1995-2Q2013.pdf.(2013)
16- Adverse Health Events in Minnesota. Fifth Annual Public Report. St.
Paul, MN: Minnesota Department of Health;January 2009.
http://www.health.state.mn.us/patientsafety/publications/consumerguide.
pdf, 2009.
17- Sentinel Event Statistics. September 30, 2009. The Joint Commission
Web site.
18- Ring DC, Herndon JH, Meyer GS. N Engl J Med. 2010;363:1950-1957.
19- Mehtsun, Winta T. et al. Surgical never events in the United States
,Surgery , Volume 153 , Issue 4 , 465 – 472.
http://dx.doi.org/10.1016/j.surg.2012.10.005 2012.
20- Rupp CC, Kagarise MJ, Nelson SM, Deal AM, Phillips S, Chadwick
J, Petty T, Meyer AA, Kim HJ. Effectiveness of a radiofrequency
detection system as an adjunct to manual counting protocols for tracking
surgical sponges: a prospective trial of 2,285 patients. J Am Coll
Surg; 215(4): 524–533. 2012 . 10.1016/j.jamcollsurg.2012.06.014

21- SAĞLIK KURUM VE KURULUŞLARINDA HASTA VE
ÇALIŞAN GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI VE KORUNMASINA
İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ (Yürürlükten
Kaldırıldı) Resmi Gazete:29.4.2009 – 27214
http://www.ttb.org.tr/2014
• Aslan Eti Fatma Cerrahide Hasta Güvenliği pdf .2009 .
http://www.istanbulsaglik.gov.tr

Güvenli Cerrahı Uygulamaları ve Cerrahı Hattaları

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Güvenli Cerrahı Uygulamaları ve Cerrahı Hattaları

Similar to Güvenli Cerrahı Uygulamaları ve Cerrahı Hattaları (20)

Güvenli Cerrahı Uygulamaları ve Cerrahı Hattaları

Editor's Notes