2. SOSYOLINGGUWISTIKS
Pag-aaral ng wika na may
ugnayan sa panlipunang
kadahilanan, kabilang ang mga
pagkakaiba ng mga rehiyunal,
class at occupational dialect,
mga pagkakaiba ng mga
kasarian at bilingguwalismo
3. termino sa sosyolingguwistiks
na tumutukoy sa mga taong
gumagamit sa iisang uri ng
barayti ng wika at
nagkakaunawaan sa mga
ispesipikong patakaran o mga
alintuntunin sa paggamit ng
wika.
4. Nagkakasundo ang mga
miyembro sa kahulugan
ng wika at interpretasyon
nito, maging ang
kontekstong kultural na
kaakibat nito.
5. LINGGUWISTIKO
o LINGGUISTIC
KOMUNIDAD
Ang pamayanan o komunidad ay
pangkaraniwang tumutukoy sa
isang yunit na panlipunan o
pakikipagkapwa na mas malaki
kaysa sa isang tahanan, mag-
anak, o pamamahay (kabahayan) na
may pinagsasaluhang karaniwang
mga pagpapahalaga at may matibay
na pagsasamang panlipunan.
6. Ang wika at pamamaraan ng
paggamit nito ay isang porma ng
panlipunan identidad at
ginagamit, malay man o hindi
upang ipahiwatig o maging
palatandaan ng pagiging kasapi ng
isang tao sa isang tiyak na
grupong panlipunan.
8. Ang Wikang Kapampangan ay isa sa mga pangunahing wika ng
Pilipinas. Ito ang pangunahing wika ginagamit sa Pampanga. Ang
naturang wika ay tinatawag ding Pampango, Capampangan,
Pampangueno, at Amanung SIsuan (wikang pinauso).
Mga halimbawa:
saan-nukarin
panaginip- paninap
malaki-maragul
ilalim-lalam
9. -Isang wikang Awstronesyo na sinasalita sa Pilipinas ng humigit
kumulang 33 milyong tao at nasa ilalim o kasapi ng pangkat ng
mga wikang Bisaya.
-May pinakamalaking bilang ng katutubong mananalita sa
Pilipinas kahit na hindi ito pormal na itinuturo sa mga paaralan
at pamantasan.
-CEBU + ano (likas o isang lugar)
11. Isang wika sa mga lalawigan ng Samar, Hilagang Samar,
Silangang Samar, Leyte (silangang bahagi) at Biliran sa
Pilipinas.
Ang pangkat ng mga Wikang Waray ay binubuo ng
Waray, Waray Sorsogon, at Masbate Sorsogon. Bisakol
ang tawag naman sa Wikang Waray Sorsogon, Masbate
Sorsogon, dahil komplementaryo sila ng mga wikang
Bisaya at Bikolano.
12. Magandang (umaga/tanghali/hapon/gabi)
*Maupay nga (aga/udto/kulop/gab-i)
Nakakaintindi ka ba ng Waray?
*Nakakaintindi/Nasabut ka hin Winaray? (hin o hiton)
Ang ganda-ganda mo talaga: *Kahuhusay nimo hin
duro
Mahal kita: *Hinihigugma ko ikaw o Ginhihigugma ko
ikaw o Pina-ura ta ikaw.
13. Ang mga wikang Bikol ay mga wikang Austronesyano na
ginagamit sa Pilipinas tangi sa tangway ng Bicol sa
silangan ng pulo ng Luzon, sa pulo ang Catanduanes,
Burias at lalawigan ng Masbate, Bicol-Naga ang isa sa
mga halimbawa nito.
Mga halimbawa:
Magayon (maganda)
14. Ang wikang Ilonggo ay tumutukoy sa wika at kultura na may kaugnayan sa
Negros Occidental, Bacolod, Iloilo at Capiz. Kilala rin sa tawag sa Wikang
Hiligaynon.
Ginagamit rin ito sa mga grupo ng isla sa panay, at probinsya na rin tulad ng
Koronadal, Timog Cotabato, Sulta Kudarat, at gayundin ang malalaking parte
ng Hiligang Cotabato.
Meron itong mahigit 7, 000 katao sa loob at maging labas ng Pilipinas na
bihasa sa Wikang Hiligaynon, at ang karagdagang 4,000,000 katao naman
na marunong ito ay karagdagan lang sa kanilang lingua franca.
15. Meron itong mahigit 7, 000 katao sa loob at maging
labas ng Pilipinas na bihasa sa Wikang Hiligaynon, at
ang karagdagang 4,000,000 katao naman na
marunong ito ay karagdagan lang sa kanilang lingua
franca.
Halimbawa:
Maayong aga/gab-i-Magandang umaga/gabi
Tagbalay -Tao po
Malakat kana?-aalis kana?
16. Isa sa mga pangunahing wika ng Pilipinas. Ito ang
wikang gamit (lingua franca) na halos kabuuan ng
Hilagang Luzon lalo na sa rehiyon ng Ilocos, sa Lambak
ng cagayan at sa maraming bahagi ng Abra at
Pangasinan. Marami narin nagsasalita ng Iloko sa Nueva
Ecija, Tarlac, Mindoro at isang lalawigan sa Mindanao.
Tinatayang mahigit 9 na milyon ang gumagamit ng
wikang iloko sa Pilipinas.
17. Mga halimbawa:
napintas - maganda
naimas - masarap
napudot - mainit
papanan - san ka pupunta
manganen- kain na