Submit Search
Upload
سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا
•
0 likes
•
1,336 views
dr.luqmanraouf
Follow
سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا
Read less
Read more
Education
Report
Share
Report
Share
1 of 25
Download now
Download to read offline
Recommended
کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
dr.luqmanraouf
وشەی فەرهەنگی لە شیعرەکانی شێرکۆ بێکەسدا
وشەی فەرهەنگی لە شیعرەکانی شێرکۆ بێکەسدا
dr.luqmanraouf
Rathiswarani telugu sex magazine no.1 2013 full
Rathiswarani telugu sex magazine no.1 2013 full
Sanjana Reddy
Fore play
Fore play
venkatesha9
Microsoft word 2010 فێربوونی مایکرۆسۆفت ۆرد
Microsoft word 2010 فێربوونی مایکرۆسۆفت ۆرد
Bahzad5
Aunty help
Aunty help
venkatesha9
Anuvaada katha
Anuvaada katha
venkatesha9
023 uchchu-01-02
023 uchchu-01-02
Hari99
Recommended
کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
dr.luqmanraouf
وشەی فەرهەنگی لە شیعرەکانی شێرکۆ بێکەسدا
وشەی فەرهەنگی لە شیعرەکانی شێرکۆ بێکەسدا
dr.luqmanraouf
Rathiswarani telugu sex magazine no.1 2013 full
Rathiswarani telugu sex magazine no.1 2013 full
Sanjana Reddy
Fore play
Fore play
venkatesha9
Microsoft word 2010 فێربوونی مایکرۆسۆفت ۆرد
Microsoft word 2010 فێربوونی مایکرۆسۆفت ۆرد
Bahzad5
Aunty help
Aunty help
venkatesha9
Anuvaada katha
Anuvaada katha
venkatesha9
023 uchchu-01-02
023 uchchu-01-02
Hari99
Aeman dee ekkadunnaaru
Aeman dee ekkadunnaaru
venkatesha9
Aids 01-12
Aids 01-12
venkatesha9
Bhaarya akkato
Bhaarya akkato
venkatesha9
Amma lalita-01-02
Amma lalita-01-02
venkatesha9
Aedi asleelam-01
Aedi asleelam-01
venkatesha9
Agni gundam 01-02
Agni gundam 01-02
venkatesha9
Ammayi veta-01
Ammayi veta-01
venkatesha9
Bra
Bra
venkatesha9
Dondoo dondae
Dondoo dondae
venkatesha9
025 force
025 force
Hari99
Bramaram
Bramaram
venkatesha9
025 manjula
025 manjula
Hari99
Duula aunty
Duula aunty
venkatesha9
Evari daggaraku vellaali_javaabu
Evari daggaraku vellaali_javaabu
venkatesha9
Drkk 01-06
Drkk 01-06
venkatesha9
Evari saradalu-varivi
Evari saradalu-varivi
venkatesha9
Aedee tappu-kadu-01-03
Aedee tappu-kadu-01-03
venkatesha9
Chilipi
Chilipi
venkatesha9
Atadi katha-01
Atadi katha-01
venkatesha9
Dulist varalakshmi-01-03
Dulist varalakshmi-01-03
venkatesha9
speshal report d.xalb
speshal report d.xalb
Door Dopic
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
Hoshmand Ne'mat
More Related Content
What's hot
Aeman dee ekkadunnaaru
Aeman dee ekkadunnaaru
venkatesha9
Aids 01-12
Aids 01-12
venkatesha9
Bhaarya akkato
Bhaarya akkato
venkatesha9
Amma lalita-01-02
Amma lalita-01-02
venkatesha9
Aedi asleelam-01
Aedi asleelam-01
venkatesha9
Agni gundam 01-02
Agni gundam 01-02
venkatesha9
Ammayi veta-01
Ammayi veta-01
venkatesha9
Bra
Bra
venkatesha9
Dondoo dondae
Dondoo dondae
venkatesha9
025 force
025 force
Hari99
Bramaram
Bramaram
venkatesha9
025 manjula
025 manjula
Hari99
Duula aunty
Duula aunty
venkatesha9
Evari daggaraku vellaali_javaabu
Evari daggaraku vellaali_javaabu
venkatesha9
Drkk 01-06
Drkk 01-06
venkatesha9
Evari saradalu-varivi
Evari saradalu-varivi
venkatesha9
Aedee tappu-kadu-01-03
Aedee tappu-kadu-01-03
venkatesha9
Chilipi
Chilipi
venkatesha9
Atadi katha-01
Atadi katha-01
venkatesha9
Dulist varalakshmi-01-03
Dulist varalakshmi-01-03
venkatesha9
What's hot
(20)
Aeman dee ekkadunnaaru
Aeman dee ekkadunnaaru
Aids 01-12
Aids 01-12
Bhaarya akkato
Bhaarya akkato
Amma lalita-01-02
Amma lalita-01-02
Aedi asleelam-01
Aedi asleelam-01
Agni gundam 01-02
Agni gundam 01-02
Ammayi veta-01
Ammayi veta-01
Bra
Bra
Dondoo dondae
Dondoo dondae
025 force
025 force
Bramaram
Bramaram
025 manjula
025 manjula
Duula aunty
Duula aunty
Evari daggaraku vellaali_javaabu
Evari daggaraku vellaali_javaabu
Drkk 01-06
Drkk 01-06
Evari saradalu-varivi
Evari saradalu-varivi
Aedee tappu-kadu-01-03
Aedee tappu-kadu-01-03
Chilipi
Chilipi
Atadi katha-01
Atadi katha-01
Dulist varalakshmi-01-03
Dulist varalakshmi-01-03
Similar to سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا
speshal report d.xalb
speshal report d.xalb
Door Dopic
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
Hoshmand Ne'mat
سیستەمی پەمپی ئاو
سیستەمی پەمپی ئاو
Bahzad5
Leaflet
Leaflet
SoranUniversity
Scintific research kurdish
Scintific research kurdish
Brwa Chomani
Water pump
Water pump
kakamam mahmood
الوسائل العلمية لمكافحة الحشرات
الوسائل العلمية لمكافحة الحشرات
ابو عمر
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
QAMTARANI
El demo
El demo
Mohamed Yahya
نظم الوسائط المتعددة مدخل للتعليم والتدريب
نظم الوسائط المتعددة مدخل للتعليم والتدريب
Moselhy Hussein
SIRAH TAHUN 3
SIRAH TAHUN 3
Fasyah Tutor
رمضان حول العالم 1
رمضان حول العالم 1
language aldarayn
Similar to سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا
(12)
speshal report d.xalb
speshal report d.xalb
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
سیستەمی پەمپی ئاو
سیستەمی پەمپی ئاو
Leaflet
Leaflet
Scintific research kurdish
Scintific research kurdish
Water pump
Water pump
الوسائل العلمية لمكافحة الحشرات
الوسائل العلمية لمكافحة الحشرات
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
El demo
El demo
نظم الوسائط المتعددة مدخل للتعليم والتدريب
نظم الوسائط المتعددة مدخل للتعليم والتدريب
SIRAH TAHUN 3
SIRAH TAHUN 3
رمضان حول العالم 1
رمضان حول العالم 1
More from dr.luqmanraouf
گوتاری بۆلیفۆنی لەدەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
گوتاری بۆلیفۆنی لەدەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
dr.luqmanraouf
یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا
یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا
dr.luqmanraouf
یاخیبوون لە شیعرەكانی شێركۆ بێكەسدا دیوانی ( ئێستا كچێك نیشتمانمە) بە نموونە...
یاخیبوون لە شیعرەكانی شێركۆ بێكەسدا دیوانی ( ئێستا كچێك نیشتمانمە) بە نموونە...
dr.luqmanraouf
شوناسی شیعریی شێركۆ بێكەس، د. لوقمان رەئوف
شوناسی شیعریی شێركۆ بێكەس، د. لوقمان رەئوف
dr.luqmanraouf
دەقی شیعری كوردی لە روانگەی سیمیۆلۆژییەوە د لوقمان رەئوف
دەقی شیعری كوردی لە روانگەی سیمیۆلۆژییەوە د لوقمان رەئوف
dr.luqmanraouf
kurdology- dr.luqman
kurdology- dr.luqman
dr.luqmanraouf
شوناسی خۆشەویستی لە دەقی شیعریی(خۆشەویستی ) شێركۆ بێكەسدا
شوناسی خۆشەویستی لە دەقی شیعریی(خۆشەویستی ) شێركۆ بێكەسدا
dr.luqmanraouf
شوناسی خۆشەویستی لە دەقی شیعریی(خۆشەویستی ) شێركۆ بێكەسدا
شوناسی خۆشەویستی لە دەقی شیعریی(خۆشەویستی ) شێركۆ بێكەسدا
dr.luqmanraouf
رةخنةى ئةدةبى
رةخنةى ئةدةبى
dr.luqmanraouf
Course book-رةخنةى ئةدةبى
Course book-رةخنةى ئةدةبى
dr.luqmanraouf
dyalog leser sherko bekes -beshy3
dyalog leser sherko bekes -beshy3
dr.luqmanraouf
dyalol leser sherko
dyalol leser sherko
dr.luqmanraouf
شيوازو ريكةكانى وانةوتنةوة
شيوازو ريكةكانى وانةوتنةوة
dr.luqmanraouf
جةللاد ديوانى هاوار
جةللاد ديوانى هاوار
dr.luqmanraouf
Berewebirdiny pol
Berewebirdiny pol
dr.luqmanraouf
Berewebrdiny pol
Berewebrdiny pol
dr.luqmanraouf
3ئاشنابوون بة ظيَرجينيا وؤلف
3ئاشنابوون بة ظيَرجينيا وؤلف
dr.luqmanraouf
ئاشنا بوون به بهدیوى
ئاشنا بوون به بهدیوى
dr.luqmanraouf
Kirkegard
Kirkegard
dr.luqmanraouf
Arsto
Arsto
dr.luqmanraouf
More from dr.luqmanraouf
(20)
گوتاری بۆلیفۆنی لەدەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
گوتاری بۆلیفۆنی لەدەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا
یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا
یاخیبوون لە شیعرەكانی شێركۆ بێكەسدا دیوانی ( ئێستا كچێك نیشتمانمە) بە نموونە...
یاخیبوون لە شیعرەكانی شێركۆ بێكەسدا دیوانی ( ئێستا كچێك نیشتمانمە) بە نموونە...
شوناسی شیعریی شێركۆ بێكەس، د. لوقمان رەئوف
شوناسی شیعریی شێركۆ بێكەس، د. لوقمان رەئوف
دەقی شیعری كوردی لە روانگەی سیمیۆلۆژییەوە د لوقمان رەئوف
دەقی شیعری كوردی لە روانگەی سیمیۆلۆژییەوە د لوقمان رەئوف
kurdology- dr.luqman
kurdology- dr.luqman
شوناسی خۆشەویستی لە دەقی شیعریی(خۆشەویستی ) شێركۆ بێكەسدا
شوناسی خۆشەویستی لە دەقی شیعریی(خۆشەویستی ) شێركۆ بێكەسدا
شوناسی خۆشەویستی لە دەقی شیعریی(خۆشەویستی ) شێركۆ بێكەسدا
شوناسی خۆشەویستی لە دەقی شیعریی(خۆشەویستی ) شێركۆ بێكەسدا
رةخنةى ئةدةبى
رةخنةى ئةدةبى
Course book-رةخنةى ئةدةبى
Course book-رةخنةى ئةدةبى
dyalog leser sherko bekes -beshy3
dyalog leser sherko bekes -beshy3
dyalol leser sherko
dyalol leser sherko
شيوازو ريكةكانى وانةوتنةوة
شيوازو ريكةكانى وانةوتنةوة
جةللاد ديوانى هاوار
جةللاد ديوانى هاوار
Berewebirdiny pol
Berewebirdiny pol
Berewebrdiny pol
Berewebrdiny pol
3ئاشنابوون بة ظيَرجينيا وؤلف
3ئاشنابوون بة ظيَرجينيا وؤلف
ئاشنا بوون به بهدیوى
ئاشنا بوون به بهدیوى
Kirkegard
Kirkegard
Arsto
Arsto
Recently uploaded
لطلاب المرحلة الابتدائية طرق تدريس التعبير الكتابي
لطلاب المرحلة الابتدائية طرق تدريس التعبير الكتابي
fjalali2
عرض تقديمي عن اسم المفعول.امل عرفات محمد العربي جامعة جنوب الوادي تربيه عام ...
عرض تقديمي عن اسم المفعول.امل عرفات محمد العربي جامعة جنوب الوادي تربيه عام ...
أمل عرفات محمد العربي . جامعة جنوب الوادي -كلية تربيه عام الفرقة الثالثة قسم اللغه العربيه
sass session by ali ramadan to themifiiy
sass session by ali ramadan to themifiiy
h456ad
الترادف بين اللغة العربية والإنجليزية.pptx
الترادف بين اللغة العربية والإنجليزية.pptx
ssuser53c5fe
عرض تقديمي دور مجتمعات التعليم في تحسين جودة الحياة الجامعية .pdf
عرض تقديمي دور مجتمعات التعليم في تحسين جودة الحياة الجامعية .pdf
r6jmq4dqcb
شكل الحرف وطريقة الرسم DOC-20240322-WA0012..pdf
شكل الحرف وطريقة الرسم DOC-20240322-WA0012..pdf
shimaahussein2003
عرض تقديمي تكليف رقم (1).الرسوم التعليمية
عرض تقديمي تكليف رقم (1).الرسوم التعليمية
fsaied902
سلسلة في التجويد للدورات التمهيدية والمتوسطة والمتقدمة.pdf
سلسلة في التجويد للدورات التمهيدية والمتوسطة والمتقدمة.pdf
bassamshammah
تطبيقات الذكاء الاصطناعي و استخداماتها في العلوم البيولوجية والطبية
تطبيقات الذكاء الاصطناعي و استخداماتها في العلوم البيولوجية والطبية
Mohammad Alkataan
أسامه رجب علي أحمد (عرض تقديمي عن الجمل التي لها محل من الاعراب والتي ليس لها...
أسامه رجب علي أحمد (عرض تقديمي عن الجمل التي لها محل من الاعراب والتي ليس لها...
Osama ragab Ali
دور مجتمعات التعلم في تحسين جودة الحياة الجامعية .pdf
دور مجتمعات التعلم في تحسين جودة الحياة الجامعية .pdf
575cqhpbb7
إعادة الإعمار-- غزة فلسطين سوريا العراق
إعادة الإعمار-- غزة فلسطين سوريا العراق
OmarSelim27
الوعي المعلوماتي لدى العاملين في المكتبات و مراكز المعلومات
الوعي المعلوماتي لدى العاملين في المكتبات و مراكز المعلومات
MohamadAljaafari
تهيئة ممتعة استراتيجية شريط الذكريات.pptx
تهيئة ممتعة استراتيجية شريط الذكريات.pptx
fjalali2
1-G9-حل درس سورة الواقعة للصف التاسع 57-74 (1).pptx
1-G9-حل درس سورة الواقعة للصف التاسع 57-74 (1).pptx
AhmedFares228976
الصف الثاني الاعدادي -علوم -الموجات .pptx
الصف الثاني الاعدادي -علوم -الموجات .pptx
v2mt8mtspw
Recently uploaded
(16)
لطلاب المرحلة الابتدائية طرق تدريس التعبير الكتابي
لطلاب المرحلة الابتدائية طرق تدريس التعبير الكتابي
عرض تقديمي عن اسم المفعول.امل عرفات محمد العربي جامعة جنوب الوادي تربيه عام ...
عرض تقديمي عن اسم المفعول.امل عرفات محمد العربي جامعة جنوب الوادي تربيه عام ...
sass session by ali ramadan to themifiiy
sass session by ali ramadan to themifiiy
الترادف بين اللغة العربية والإنجليزية.pptx
الترادف بين اللغة العربية والإنجليزية.pptx
عرض تقديمي دور مجتمعات التعليم في تحسين جودة الحياة الجامعية .pdf
عرض تقديمي دور مجتمعات التعليم في تحسين جودة الحياة الجامعية .pdf
شكل الحرف وطريقة الرسم DOC-20240322-WA0012..pdf
شكل الحرف وطريقة الرسم DOC-20240322-WA0012..pdf
عرض تقديمي تكليف رقم (1).الرسوم التعليمية
عرض تقديمي تكليف رقم (1).الرسوم التعليمية
سلسلة في التجويد للدورات التمهيدية والمتوسطة والمتقدمة.pdf
سلسلة في التجويد للدورات التمهيدية والمتوسطة والمتقدمة.pdf
تطبيقات الذكاء الاصطناعي و استخداماتها في العلوم البيولوجية والطبية
تطبيقات الذكاء الاصطناعي و استخداماتها في العلوم البيولوجية والطبية
أسامه رجب علي أحمد (عرض تقديمي عن الجمل التي لها محل من الاعراب والتي ليس لها...
أسامه رجب علي أحمد (عرض تقديمي عن الجمل التي لها محل من الاعراب والتي ليس لها...
دور مجتمعات التعلم في تحسين جودة الحياة الجامعية .pdf
دور مجتمعات التعلم في تحسين جودة الحياة الجامعية .pdf
إعادة الإعمار-- غزة فلسطين سوريا العراق
إعادة الإعمار-- غزة فلسطين سوريا العراق
الوعي المعلوماتي لدى العاملين في المكتبات و مراكز المعلومات
الوعي المعلوماتي لدى العاملين في المكتبات و مراكز المعلومات
تهيئة ممتعة استراتيجية شريط الذكريات.pptx
تهيئة ممتعة استراتيجية شريط الذكريات.pptx
1-G9-حل درس سورة الواقعة للصف التاسع 57-74 (1).pptx
1-G9-حل درس سورة الواقعة للصف التاسع 57-74 (1).pptx
الصف الثاني الاعدادي -علوم -الموجات .pptx
الصف الثاني الاعدادي -علوم -الموجات .pptx
سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا
1.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 32 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) http://jgu.garmian.edu.krd https://doi.org/10.24271/garmian.202 كات سيميؤلؤذياى:كورديدا شيعري دةقى لة رةئوف لوقمان كوردستان تةكنيكى ثةميانطةى Luqman.ali@kti.edu.krd ثوختة ِؤرئةمسيميؤلؤذياَكىيبايةخطرنطىلةميتؤدةرةخنةييةهاوضةرخةكاندا،هةيةئةمبايةخةشلةاليةكلةو طشتطريييةوةيةكةئةمميتؤدة،هةيةتىلةاليةكىتريشةوةكارلةسةربنيانانةوةى َوةشانةوةولهةدةق،دةكاتئةوةش َناويلةثرزطاركردنىوشةوئازادبوونىنيشانةوماناكانلةَبىلقامانادا. هةرضةندةتاوةكوَستايئلةبارةىدياريكردنىضةمكى،سيميؤلؤذياوةَةرانلَكؤيلبةميكانيزمى َوازويشجياوازةوة َىلسةرقائةم،كارةبوونبؤيةَنةريخورووبةرووىطرفتوزاراوةىجياواز،َتةوةيدةببةتايبةتىَكيكاتَنةريخوسيميؤلؤذيا َتةوةويَنيدةخوَدةداتلهةوَييلَيتبطاتوضةمكوسنورةكاندياري،بكاتضونكةلةاليةكفرةزاراوةيي،هةيةلةاليةكى ترةوةسيميؤلؤذياقوتاخبانةيةكىطشتطريةوتةواوىبوارةكانى،لؤذيك،بريكارى،رؤشنبريى.....تاد،َتةوةيدةطرهةر لةبةرئةوةشسيميؤلؤذيابةسةردةستةىراستةقينةىهةمووَينةوةلَكؤيلزمانةوانييةكانَتيدادةنر. سيميؤلؤذياَكةيزانستلةفؤرمةوةَتيدةضبؤ،ِؤكرناوةلةنيشانكاربؤبؤنيشانكراو(دالةوةبؤمةدلول)ودواتر كانطاومةرجوَكدانةوةويلبوونىثةيوةندييةكانَيتاوتو،دةكاتواتاِؤكةرناوة و فؤرم َكدانةوةىيل ثرؤسةي،هةموو ئةمانةشلةسةربنةماىَكدانةوةىيلبنة(سيميؤلؤذييةكانة ما،َاليةنىيببونيا،دطةرىطوتارخوازى)،َكدانةوةىيلَاليةنيبى بةو،مانايةيةكةكارلةسةركارنامةىدةق،دةكاتضونكةثةيامىَاليةنىيببةشداريلةَنانىيبةرهةمهمانادادةكات، َمالبةَكدانةوةىيلبونيادطةرىطرنطىبةبونيادىدةقدةداتولةَطايرجياوازةكانةوةلةماناكان،دةطاتهةرضىَكدانةوةىيل طوتارخوازييةتةنهالةسةرماناىِستةركان،َتيناوةستَكولبةَدةداتلهةوبةدواىضؤنييةتىَنانىيبةرهةمهدةقوجياوازيية روكةشىوَكةوتنةيرَةكاندالقووَتيِربطة. سيميؤلؤذياَكةيزانستكارلةَكدانةوةىيل سةردةقدا،دةكاتئيدىدةقةكةشيعرَتيبيان،ثةخشانوةكوَكيبونيادو َوةيةكىيضوارضزمانةوانيىفرةاليةنىسةيري،دةكاتضونكةئةوةزمانةدةقةكةىَناوةويبةرهةمهلةسةربنةماىوشةو َكهاتةكانىيثَيلهةَتيَنيِردةسو،ئةوثرؤسةيةشبريتييةلةسيستمىنيشانةكان. َكدانةوةىيلسيميؤلؤذي،سرتاتيذييةكىثةتييةوئاماجنىدؤزينةوةوئاشكراكردنىيةكةىبونيادنانىَكستةيكؤنت ،ثةيوةنديداريةكانةبؤيةلةو،َةتةدالحاَكدانةوةويلشرؤظةكردنةكةبريتييةلةَوةشاندنةوةىلهةدةق،يان ثارضةثارضةكردنىبونيادةكان،َناويلةثدؤزينةوةىماناوَلرؤوكارنامةىنيشانةكانوميكانيزمىَكىيكارلمانايي
2.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 33 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) َكستيكؤنتةكا،نبؤيةَكدانةوةىيلسيميؤلؤذىَتةيناضَريذبارىَطةيةكىير،دياريكراويانتةكنؤلؤذياوهةنطاوى ،دياريكراوةوةئةمةشلةاليةكلةبةرسروشتى،دةقةكانلةاليةكىترةوةثرؤسةىَندنةوةىيخودةقةكةوَطةيشتنىيتو َوةشاندنةوةىلهةوثةيوةستكردنىبةَكستةيكؤنترؤشنبريىوَيةتىالكؤمةو.....،تادكةثةيوةستةبةتواناوئةزموونى َكدةرةوةوةيل. وشة كليلة:سيميؤلؤذيا,كات,شيعر.كوردي. بابةت َبذاردنىلهة هؤى: -لةبةرئةوةىتاوةكوَستايئكارلةسةرسيميؤلؤذياىكات،نةكراوةبؤيةئةمَينةوةيةملَكؤيلئةجنامداوة. -دةرخستنىبايةخوطرنطىكاتلةَوةىيضوارضسيميؤلؤذيادا. َينةوةكةلَكؤيل َتؤدىيم: سروشتىَينةولَكؤيلةكةواكة َتيدةخوازميتؤدىسيميؤلؤذىخؤ،َتيَنيبسةثضونكةئةوةسيميؤلؤذيايةَتيدةتوانكؤدو نيشانةكانبكاتةوةوَلرؤوطرنطىكاتودةقَتيَنيَسةنطلهةوجوانىوتوانستةكاندةرخبات. ضونكةلةَكىيبةشَكؤلينةوةكةدايلثشتبةَذووىيمَدانىلسةرهةسيميؤلؤذيابةسرتاوة،بؤيةميتؤدىَذووييشيم ،َنراوةيبةكارهواتةبةطشتىميتؤدىَذوويييموسيميؤلؤذىِةوكراونرثةي. ِيزبةنديىربابةتةكة: ئةمَينةوةيةلَكؤيللةدووَكهاتوةيث بةش:لةبةشىيةكةمداباسلةضةمكوَناسةىيثسيميؤلؤذياوسيميؤلؤذياىكاتو َذووىيمسيميؤلؤذياكراوة. لةبةشىدووةمداباسلةسيميؤلؤذياىكاتلةدةقىشيعرييكراوة كوردي-لةَوانينَنىالسا1951-1975-،بؤئةو مةبةستةششيعرىشاعريان(،طؤران،ديالننورى،وةشتىكامةران،كامل،ذيرحةسيب،قةراغىَركؤيش،َكةسيبَالَلعةبدو ،َويثةشسوارة)بةمنونةوةرطرياونوشيعرةكانبةَىيثبارودؤخىسياسيَنىالسا ي1950-1975بةسةرضوارقؤناغدا دابةشكراون:قؤناغىيةكةم1950-1957،قؤناغىدووةم1958-1962،قؤناغىَيةميس1963-1969،قؤناغى ضوارةم1970-1975 يةكةم بةشى ضسيميؤلؤذيا َناسةىيث و ةمك: َكدانةوةيةيل ميكانيزمى و نيشانةكان زانستى سيميؤلؤذيالة نيشانةكانيش زانستى ،ئةلة سةربةخؤ َكىيزانست بووةتة ِؤدارم َكدانةوةيلىدةقدابن سروشتى ئيدى ، دةكات نيشانةكان َنىيثؤل َكةيزانست ميتؤدو ضونكة ،و بن دةوروبةر دروستكراوى يان ، و َكستيكؤنت كؤدو َىيبةث......دةكات شرؤظةيان تاد.
3.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 34 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) بةطشتىسيميؤلؤذيا زاراوةى هةردوو سيميؤلؤذيا(Semiologie)وسيميؤتيكا(Semiotique)بةكارهاتووةو بؤ ى هوشةى لة ةردووكيشيان(Semio)وةرطرياون ةوةيؤناني وشةي بؤ َتةوةيِردةطة بنضينةكةشى و(Semeion)،نيشانة واتة يةكةمدا زاراوةى لة بةوةى ،جياوازن َكسةكانيانةوةيسةف لةرووى تةنها َمالبة(logie)وشةي بؤ َتةوةيِردةطة بنضينةكةى يؤنانى(Logos)جاريش َيهةند ،طوتار واتةدووةميشدا لةزاراوةى ،هاتوة زانست بةواتاى(Tique)بنضينةكةى كة بةكارهاتووة َكتيكىيديال لة َذةيةكير بةواتاى و التينى زمانى بؤ ِيتةوةردةطة1 . لؤك جؤنَيبيكت لة(مرؤظ َطةيشتينيت بؤ نامةيةك1690)وشةي دا(Semon)ميتؤدة بةواتاى طريكييةكةو َوةيش وةك ى ئةثستمؤلؤذيية(مةعريفيية)داناوة فةلسةفةي سةرةكييةكاني لقة لة َكييةك بة َناوةويبةكاره فةلسةفييةكان2 "ئةم دواتر ، و نةريت و داب سينةماو هونةرو كلتورو و ئةدةب دواتريش و زمان زانستى و لؤذيك بواري بؤ طوازرايةوة زاراوةية....َرةوةيل ،تاد نيشانة لةسةر كاركردن واتا ، نيشانةكان زانستى لة بريتيية سةربةخؤو َكىيميتؤد بة بوو سيميؤتيكا يان سيميؤلؤذيا(Sign) واتاكان و(Meaning )بةكارهاتووة نيشانةكان تيؤرى بةواتاى ثاشان ،. (َرتيالمث)وشةى هةذدةدا سةدةى لة َمانىلئة فةيلةسوفى ى(Semiotique)َناوةيبةكاره لؤذيك وشةى هاوواتاى وةكو3 " ئةمريكي فةيلةسويف دواتريش(َرسيث ساندرس ضارلس)سيميؤتيك زاراوةيا-(Semioticsِوانطةيةوةرلةو ،َناوةيَكهيث َيل ئةو"يةكسانة َثستمؤلؤذياويئ لقةكاني لة َكةيلق سيميؤلؤذيا ئةو لةالي َداوينو لةسةدةي سيميؤلؤذياية رابةريئةو و لؤذيك بة َرسيث بؤ جار يةكةم بؤ زاراوةكة َنانىيبةكاره كةواتة ،َتةوةيَلدةكؤ كارةكانيان جؤرو و نيشانةكان ئةركى لة كة زانستةية بةماناى َنانةكةشيبةكاره ،َتةوةيَلدةكؤ نيشانة لة كة زانستةية ئةو ، ئةوةية زاراوةية لةو مةبةستيشى ، َتةوةيِردةطة ني لة كاركردنة،ئةمريكى قوتاخبانةى بة كاريطةرن نوسةرانةى ئةو لةوة جطة ،شانةكانداهةمانَرسيث زاراوةكةى سيميؤلؤذى وشةى َرةيسؤس هةرضى ،َننةوةيبةكاردةه(Semiology)بة كاريطةرن كة نوسةرانةى ئةو ،َناوةيبةكاره ى َمالبة ،َننةوةيبةكاردةه َريسؤس زاراوةكةى ،فةرةنسييةكةوة قوتاخبانةلة زاراوةكةيان َريسؤس و َرسيث هةية ئةوةندة(جؤن لؤك)دروستكردوة َيل زاراوةكةيان كارةكةيان مةبةستى َىيبةث وةرطرتوةو ةوة. ،فةرةنسيية سيميؤلؤذياي ِابةرير َريسؤس ئةمريكييةو سيميؤلؤذياي رابةري َرسيث كةواتةبؤيةَتيَلدة ظان ئارت"سيميؤلؤذيا باوك دوو ِىركوَتيبناس دى ئةوى َكيانييةك ئةوةى َيبةب ،َريسؤس تريان ئةوي و َرسيث يةكةميان ،ة" 4 لة ئةمريكييةكان(َرسيث)لة ئةوروثييةكانيش وةرطرتوةو سيميؤتيكايان زاراوةى ةوة(َريسؤس)ةوةزاراوةي سيميؤلؤذياوةرطرتوة يانبةرةو زمانةوانيي سنورى كؤمةآليةتيدا لةذيانى َريسؤس ،َناوةيبةكاريه لةوانةكانيدا َيةىيث بةو ، َينةوةىلَكؤيل سنوورى بةوةش ،ِاندرَثةيت َطةداللةكؤمة داليةكانى روودانة هةموو واتا ،برد نيشانةكان َينةوةىلَكؤيل 1 -،االختالف،بريوت االدب،منشورات السيمياء و العامة السيمياء ،املرابط عبدالواحد2010،ص17 2 -، تهران ، هفتم ضاث ، مركز نشر ، منت وتأويل ساختار ، امحدى بابك1384ص ،21 3 -سو ،احلضارى االمناء مركز ،عياشى منذر :ترمجة ،النص العلم و العالماتية ،االخرون و مارى جان،ريا2009،ص33 4 -،سوريا ،احلضارى االمناء مركز ،عياشى منذر :ترمجة ،النص العلم و العالماتية ،االخرون و مارى جان2009،ص33
4.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 35 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) و ئةرك فراوانكردنى هؤى بة هةر ،فراوانكرد سيميؤلؤذياىكة ،دانا شتةكان هةموو زانستى بة سيميؤلؤذياى ،ماناكانييةوة هةرضى َمالبة ،َتيَدةطرلهة واتا ِووىرخستنة ئةركى(َرسيث)دةاللةتة و لؤذيك َوةىيضوارض لة نيشانةى كاركردنى ة ِكردووةتةوةرض لؤذيكييةكاندا. َتيَلدة َرسيث"تيؤرى و نيشانةكان تيؤرى لة بريتيية سيميؤتيكانيشانةكان بؤ َكيميتؤد لة بريتيية ياخود ،نواندن طشتيى (doctrine of signs)" 5 نيشانةو َوانيلةن َلقوو َكىيثةيوةندي كة ،َتيدةطر سةرضاوة لةوةوة بةنيشانةبوونيش دى َكىيشت بؤ َتيب َكدراوةيل َكىيسيفةت َطرىلهة َتةيدةب َكيشت َكيكات بةمةش ،هةية َكدانةوةكةدايل. َتيَلدة سيميؤلؤذياوة لةبارةي َريسؤس"لة نيشانةكان ئاماذةي لةسةر كاركردنة بابةتةكةي َكةويزانست سيميؤلؤذيا طشيت دةروونناسيى لة َكةيبةش ،َةكةىلِؤر َييبةث و َيةتيالكؤمة دةروونناسي لة َكةيبةش زانستةش جؤرة ئةو ،َطادالكؤمة" 6 كة َيوايةيث َريسؤس كةواتة"سي زمانتاكى َكىيكار قسةكردن َمالبة ، دةكةن َكيبري لة طوزارشت و نيشانةكان لة َكةيستم َيةلعةق ء ئريادى"7 نيية بةهايان َضةوانةوةيث بة دالةكانء َىبةب بري كةواية. ثةيوةن لة َينةوةلَكؤيل ئةندازةيةي بةو ،َتةوةيَلدةكؤ َماكانيه ئاماذةو لة كة زانستةية ئةو سيميؤلؤذيا،دةكات دييةكانيان جياوازةكانةوة دةاللةتة واتاو بة8 . نيشانةى يةكةمدا هةنطاوى لة َتيدةتوانر ئةطةرنا ،َمايه وةكو َمايه نةوةك ،نيشانة لةسةر كاركردنة سيميؤلؤذيا َلئاذة و مرؤظ َيدايت سيميؤلؤذييةو ئاماذةيةكى نيشانة بةطشتى هةيةو هيمادا نيشانةو َوانيلةن جياوازى ضونكة ،َتيَوةربطرييل جطةلةمة ،بةشداردةبن بةيةكةوةهةستيية ئاماذةيةكى نيشانة ش-َمايه َمالبة ،مادديية َكىيبابةت يان ،واقيع بؤ حسي ثلةى بة و ثةتى ماددى زانستى لة َكةيبةش نيشانةية هةرضى ،َكيروداو بة تايبةت طشتيى مانايةكى بؤ رؤذانةيية َكىيطوزارشت مان بة تايبةتة َمايه َمالبة ،ثراطماتيكيية بةهايةكى َطرىلهة يةكةمسيميؤلؤذيا بؤية ،ا"َينةوةيلَكؤيل بة طرنطي َكةيزانست َنمايةكانيِر ، ئاماذة ئؤرطاني ،زمان ،نيشانة ئؤرطاني.....لةسيميا َتيب َكيبةش زمان دةكات وا دابةشكردنةش ئةم ،دةدات تاد "9 وةستاون تيؤر دوو لةسةر َناسةكانيث كؤى طشتى َوةيةكىيش بة: 1.،َرسيث سيانى تيؤرىسيانى ثةيوةندى لةسةر كة(َنراوينو ،بابةت ،دال/َكدراوةيل)تةواوى بةومانايةى ،وةستاوة َةرةلَكؤيل لةسةر و ئامادةية نيشانةكاندا لةناو هةية دةق ناوةوةى دةرةوةو بة ثةيوةندى ئةوةى ماناوة لةرووى بابةتةكة َتيَنيبيناس. 5 -،لبنان ،بريوت ،البيضاء الدار ،العربى الثقايف املركز ،النص وعلم العالماتية ، عياشى منذر2004.ص15 6 -الع اللغة علم ، سوسور دى فرديناد، بغداد ،العربية آفاق ،عزيز يوسف يوئيل :ت ، ام1985ص ،34 7 -،التوزيع و للنشر جمدالوى دار ،املالك بن رشيد :ترمجة ،التاريخ و القواعد و االصول السميائية ،اينو ان2008ص ،30 8 -كو ،الصباح سعاد دار ،النفسي والتحليل النفس علم موسوعة ،واخرون طه عبدالقادر فرج .دط ،يت1،1993،ص403 9 -،باريس ،بريوت ،عويدان منشورات ،ابوزيد أنطوان : ترمجة ،السيمياء ،غريو1984ص ،5
5.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 36 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) َطيتو لةاليةك ثةيوةنديداري لةلوذيكي بريتيية كة ، َتيدةردةكةو لوذيكدا َوةييضوارض لة َرسيث الي نيشانة بؤ سياني ةيشتين َتيدةردةكةو روون َوةيةكييبةش ،سيميؤلؤذيايةدا لوذيكي ئةم َكردنييَبةجيج لة ثراطماتييةش ئةم ،ترةوة لةاليةكي ثراطماتي بةدةاللة ثرؤسةي شرؤظةي بةرةو وتكردن–التدليل(( Semiosisِواتردة. 2.لة مانايةى بةو ،نادات دةرةكى سةرضاوةى بة طرنطى وةستاوةو و مةدل و دال بنةماى لةسةر كة ،َريسؤس دوانةيي تيؤرى َـتيَنيدةه مةبةست بة كؤتايي ماناكةدا خودى. رةفتارييةكانى دياردة هةموو بة دةدات طرنطى لةبةرامبةريشدا ،طشتطرية و فراوان َكىيزانس سيميؤلؤذيا ئةوةشدا َللةطة لة ضونكة ،مرؤظبنضينةدابةندة سيميؤلؤذى ئةركىبةمرؤظةوة. بوونياتى دياريكردنى َناويلةث ئةمةش ،ئاماذةكانةوة لةميانةى ،بونيادنانةوة َوةشانةوةولهة زانستى لة بريتيية سيميؤلؤذيا بؤية ،طوتوويةتى َيك نةك ،دةيطةيةنن دةقدا لة نيشانانة ئةم كة ،طرنطة بةالوة ئةوةى سيميؤلؤذيا كةواتة ،دةقدا َىلقوو ئايكؤن نيشانةو َكدانةوةىيلو َكسيئيند و...دةق نوسةرى لة جياوازتر و َينو بونيانانةوةيةكى واتة تاد. بة مانا ثةيوةندى واتة ،دةاللةتةكانةوة بة ثةيوةنديان و َماكانيه نيشانةو لة َينةوةيةلَكؤيل سيميؤلؤذيا كةواتة ،َـتةوةيَلدةكؤ نيشانةكان َكستىيكؤنت لة َكةيزانست بةوةش ،سةرضاوةكةيةوةطشتيةكةوة ِوانطةر لة َكةيزانست جطةلةمةش ئةو هةموو دذى سيميؤلؤذيا ،نيشانةييةكان ء َمايىيه ئؤرطانة لة َينةوةيةلَكؤيل ِؤكيشدارناوة لة ء دةدات نيشانةكان بة طرنطي مادى اليةنى دال زمانى نيشانةى مةدلول بري اليةنىدةروونى دةنطى َنةىيو َنراوينو بابةتَكدراوةيل
6.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 37 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) ،دادةخةن ئاماذةكان لةسةر دةرطا خؤياندا لةناو كة دةقانةيةسنوربةندييةش ئةمسستيى و الوازى نيشانةى ،شيعريي زمانى شاعريةكةيةَنةريخو لةبةرئةوة ،/بوويةرةكانى َتيدةيةو ،دةق ناو شاراوةكانى مانا ِانىرطة بةدوادا َناكردنءيو لةميانةى وةرطر وةرطرة َكدانةوةكانىيل َندنةوةءيخو َتيىيضؤن ئاشكراكردنةش ئةو ،بكات ئاشكرا رابردوو َستاويئ. سيميؤلؤ زانستى َدانىلسةرهة َذووىيمذيا: بةوَيةىيثكة،َتيدةردةخر ئاشكرا بة و مةبةست بة كة مانايةى ئةو و َكستيكؤنت وشةو ميتاى لةسةر كاركردنة سيميؤلؤذيا ئةم ،مرؤظايةتييةوة َطةىلكؤمة دوروستبوونى لةسةرةتاى هةر ضونكة ،كؤنة زؤر َذويةكىيم خاوةن سيميؤلؤذيا بؤية ،بةكارهاتوون َكستانةيكؤنتبؤية"َطيِرلة لةسةرةتادا سيميؤلؤذيااَوةىيكةلةضوارض ،دةركةوت ضةمكةكانةوة بؤضوونء َناويو ى َكىيزانست وةك َمالبة ،هةبوون يؤنانيدا فةلسةفى طوتارىَدالسةريهة بيستةمدا لةسةدةى ،واتاييةكان َكستةيتةواوىكؤنت"10 بةهؤكار نيشانةية َطريلهة خؤى سروشيت بة َكيكار هةموولة َطةيشنتيت مةبةسيت بة َدةكاتيوامانل كة ،زةينييةوة ي َننييبةكاريبه دي بةواني زانياريةكامنان َشكةشكردنييث َناويلةث يان ،شتةكان" 11 و طريكةكان الى سيميؤلؤذى بريى َدانىلسةرهة سةرةتاى"طؤمانكارى قوتاخبانةى لة-الشكاكيون(scepticism)كة طومان مةبةستياندةستى لةسةر زاينء َشيث هةشتةمى سةدةى لة ِوانينةشر ئةو ،َكردوةيدةستيث لةمةعريفة بوو كردن (ئانيسيدميؤسAenesidemus)َنكردنىيثؤل لةسةر كارى كة َكيكات ،َدالهة سةري فةيلةسوفةوة ى(دة)كة ،كردوة طوزاشت هةبووة ثزيشكيدا َينةوةىلَكؤيل لةطةأل َيانلتوندوتؤ َكىيثةيوةند12 . كراتيلدا طفتوطؤى لة بةتايبةتى ،داوة زمانييةكان بةنيشانة طرنطى ئةفالتون هةروةها13 "َبىيلةكت ئةرستؤ دواتر (دةستةواذة)َوانيلةن جياوازيى شيعرةوةو ماناء لةبارةى بووة نيشانة َىلسةرقا دا(بابةت و ئاخاوتن)و(نووسني ء بري)دا بكاتةوة ِوونر َوانيانين ثةيوةنديى سروشتى َتةوةءيبدؤز ِةطةزانةر لةو هةريةكة َتيىيتايبةمتةند بؤئةوةى ، كردوة".14 جطةلةمةشبة ئةوةش َتةوةويَدةكةويل جياجياي ئاماذةي بؤضوونةكانيان و دةكةن مانا تيؤري لة باس ئةرستؤ و ئةفالتون سيميؤ(Semio)ناودةبةنب لة كة ،َتيد ئاماذة ماناي بة طريكييةو وشةيةكي ِةتدارنة"15 ِوانينةر ئةم ثاشانَنايه خؤيدا بةدواى ترى هةنطاوىَكيَوازيبةش ،"مياليدا دووةمى لةسةدةى(َريكوسيئةمثEmpiricus )ىثزيشك،بةآلم ،َنكرديثؤل ناديارةكانى نيشانة(طالينؤسGalenos)َوانيلةن جياوازىنيشانةى و طشتى نيشانةى تايبةتيدةكات دياريكراو َكىيشت بة ئاماذة سةردةمةدا لةو كة ،كردوة دا"16 10 -،بريوت ،ناشرون للعلوم العربية الدار ،االدب سيمياء و العامة السيمياء ،املرابط عبدالواحد2010ص ،7 11 - Greenlee , Peirce s Consept of Sign Mouton , 1973 . p . 19 12 -،االردن ،احليث الكتب عامل ،البالغى للنقد السيمائى التحليل ،النص مملكة ،سعداهلل سامل د.حممد2007ص ،14 13 -املصرية،ط االجنلو مكتبة ،االلفاض داللة ،انيس ابراهيم .د5،1985،ص63 14 - Aristot:lappoetique(E.d seuil,paris)1979.p5 15 -ئةسوة ئةمحةد نةوزاد، َمانىيسل َوكردنةوةىالب ء ضاث َوةبةرايةتىيِربة ،ِةخنةيىر و ئةدةبى زاراوةى فةرهةنطى ،د2011ل ،89 16 -،سةرضاوة هةمانل14
7.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 38 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) كراوة لةوة باس ئةطةرضي،بنضينةي راستيدا لة َمالبة ،َريسؤس و َرسيث وتةكاني بؤ َتةوةيِردةطة سيميؤلؤذيا بنضينةي كة زؤر ضونكة ، هةية كؤنرتي َذوويةكييم زانستة ئةم، كردووة زمان فةلسةفةي نيشانةو لةسةر قسةيان فةيلةسوفةكان لة َكي بةوةش"ثةيوةندييةوةك ئاسيت تا َزيبةه كيوتيؤرى و لؤذيك سيميؤلؤذياو َوانين لة يةكيمةغريفةهةية داَول بةمةش ،ذيكي طريكيوةك يوسيميؤلؤذياية يةكةمي لؤذيكي" 17 َرسيثبةهؤىباسكردنىنيض شانةوةشنةكانيَيبيكت لة(العالمة حول كتابات،)داَشيث واتة ،كةوتوة َريسؤس َشيث َريسؤس َبةكةييكت َوبوونةوةيالب(َيلسا لة طشيت زمانةواني لة وانةيةك ضةند1916))18 ،َتيَلدة َرسةيث هةرضى"ئةوةندة زانستةم ئةم دةرطاي بكةرةوةي دي َوةيةكييش بة يان ، رابةرم دةزامن"19 لةسةر جةخت دولودالبؤضوونىَتيَلدة دةكاتةوةو َرسيث َشينةيييث"بووةو َريسؤس سيميؤلؤذياي َشيث َرسيث سيميؤتيكاي نيية طفتؤطؤ شياوى َكةيشت"20 َمالبة(َنستيَنظيب)دي ئةوي كةسيان ئةوةي َيبةب ،بووة َكدايسةردةم لة كاركردنيان َيوايةيث َتيبناس21 "ئةوةندة َمالبة ،لؤذيك و فةلسةفى رةوتى هةمان َدةرىيَذةثيدر َرسيث هةيةيوةك سيميؤلؤذيا بؤية ،رابردووة ى َكيزانست"دةكات ثةيوةنديةكان و دةاللةت َماويه لةسةر كار َكردوةويدةستيث َرسدايث َللةطة22 "هةية ئةوةندة َمالبة" ئ َرسيث كة َتينةب كارانة بةو تةنها ،زانست نةبووةتة سيميؤلؤذياةجناميدان" 23 نةبوو سيميؤلؤذيا تر بةمانايةكىةتة ب كاركردن َكىيميتؤدةوةك سيميؤلؤذياى َرسيث َمالبة ،ناسانديان َريسؤس و َرسيث كاتةى ئةو تا ،سيميؤلؤذييةكةى َوةيشو بةزان زمانى سنوري و فراوان و طشتطري َكييتيؤر بووية سيميؤلؤذيا بةمةش ،لؤذيك بة كردوة يةكسان َكيزانستد"َللةطة ِرلة ، َتيوتراب نيشانةكان دةربارةى َرسةوةيث ئةمركى زاناى سؤسريو سويسرى زاناى َشيث َكيشت هةر ئةمةشداوانطةى لة سيميؤلؤذيا بة َرنةوةيمؤد سيميؤلؤذياىَتينادر َةملقة" 24 لةِرَذووةىيم ئةو ضونكة ،َةيةلهة َكىيبؤضوون ئةمة استيدا ميك لةو بريتيية خراوةتةرووفؤكةسى هاوضةرخدا سيميؤلؤذياى لة َمالبة ،دةكات لةسةر كارى سيميؤلؤذيا كة كاركردنةى انيزمى دةكاتةوة يةكاليي لةدةقةكةدا ئةمةش و َكيتايبةتةمةند سةر دةخاتة لةسةر زياتر. ئة َدانيلسةرهة سةرةتايوبوارة بة َذووييةوةيم لةرووي كة تةمومذييةي ئةو و دةستنيشانكراوة زؤر ِادةيةكير تا ،زانستة َتيبةديناكر سيميؤلؤذيادا لة ،ديارة ترةوة مرؤظايةتيةكاني.َتيَلدة كريستيفا جوليا"َىينو زاراوةى َنانىيلةبةكاره َرسنييث قةرزارى َمةيئ ،بةراستى سيميؤلؤذيادا"25 17 -ص ،،جزائر األغوط ثاجيى عمار جامعة ، االثر جملة ،املعاصر اجلزائرى النقد يف السيميائى التأسيس خطاب ،داود بو وذنانى .د11 18 -، مغرب ،، اخلطابات و النصوص فى السيميائى املعنى ،بناء محداوي مجيل .د2011ص ،11 19 -، لبنان ، العربية الفلسفية املوسوعة ، واخرون زياده معني1986ص ،753 20 -( عدد ، العاملى والفكر العرب جملة3،بريوت )1988ص ،114 21 -ج ، ط . ب ، العصرية الياس دار ، قاسم سيزا : ت ،السيميوطيقا اىل مدخل يف ،بنفنست اميل2ص ،9 22 -، ط ، االردن ، عمان ، الثقافة وزارة ، العنوان سيمياء ، قطوس بسيام2001ص ،16 23 -الرتمجة،ط و للدراسات طالل دار ، االشارة علم ،مقدمة الوعر د.مازن1،1988ص ،10 24 -، سةالحةدين زانكؤى ، ماستةر نامةى ، مشةختى خةليل ئيرباهيم كامةران ،دا )جزيرى (مةالى شيعرةكانى لة سؤفيطةرى زمانى سيميؤلؤذياى2007ل ،5 25 -،البيضاء دار ،توبقال دار ،الزاهى فريد :،ت النص علم ،كريستفا جوليا1991،ص15
8.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 39 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) لةراستيدو َنكردنيثؤل َكدانةوةويل نيشانةو لةسةر لؤذيكي ء فةلسةيف بريكردنةوةي لة طرنطن َكييبةش َرسيث كارةكاني ا كة دةكاتةوة ئةوة لةسةر جةخت بؤية ،كاركردن ميكانيزمي"لة بريتيية كة ،بةشةكةوة َيبةهةرس لؤذيكة خودي سيميا( فانريوسكوبي زانسيتPhanero scopicو ، نيشانةكانفانريون كة فؤرمةى ئةو اتةPhanerons))َدايت ةكان مرؤييداية َيلعةق لة كة سةرةتاييةي وةسةفة بةو ، بةرجةستةدةبن"26 وشةي بيستةمدا سةدةي لةسةرةتاي لةوانةكانيداو َريسؤس ئةطةرضى(Semiologie)بة سةبارةت َمالبة ،َناوةيبةكاره زماندا زانستى لةناو كاركردن"َريسؤسدةدات َينو َكييزانست مذدةي كةسة يةكةمنيشانةكان ذياني لة َينةوةلَكؤيل لةبارةي ، لة طرنط َكييَنيشو َتيدةتوان كة ،َوةينو ياساي ئاشكراكردنى َطةييِر لة َيةتيداوالكؤمة ذياني لةناو(َيةتيالكؤمة ، مرؤيي) فؤرمى سنورو ِشتنةوةيردا َيسةرلةنو َطةييِر لة بكةين شرؤظةَكستانةوةيكؤنت ئةم"27 لة مانايةك هةموو َتيدةبين واي َريسؤسنيشانكارءبؤنيشانكراوَكهاتوةيث،نيشانكاروشةكةء دةنطي َنةييو لة بريتيية بؤنيشانكراوزةين ماناي لة بريتيية يشيَكييَوةريث هيض و لةخؤوةية ثةيوةنديةكي ءمةدلول دال َوانين ثةيوةندي ،وشةكة ي َتيوةرناطر َشوةختيث. هةريةك دةرووني بنةماى و َيةتيالكؤمة بةردةوامى ،دابةشبووة نيشانةدا جياي َطةيشتينيت دوو بةسةر َريسؤس سيميؤلؤذياي واتة نيشانةش اليةنانةي لةمنيشانكارءبؤنيشانكراوزمان بؤ سةرةكي َناسةييث ئةوةي َللةطة ،هةية دةروونيان َكييسروشت (longue)َريسؤس كة ،لةوةية جيابوونةوةيةش ئةم لةراستيدا ،َيةتيالكؤمة بةردةوامى ء سروشت بة ثةيوةستة نيشانةكاني و و ديارن ئاشكراو َناسةكةدايلةث دوانيان كة ،دياريكردوة ضةمك ضوار لةسةر نيشانةيوةك نائاشكران تريان دوانةكةىو نيشانكارءبؤنيشانكراوكانطا ، نيشانة دةرةكي واقيعي ،. هاوضةرخةكان سيميؤلؤذيية لة َكييةك بيستةمدا سةدةى كؤتايي ضارةكى لة(كل مارى جانينكيمربط-Jean Marie Klinkenberg)بةلذيكي ىوزانكؤى لة مامؤستا(ليج(َيوايةيثسيميؤلؤذياَكىيَكارلَيهضوارييةتةنها وبؤ زمانى نيشانةى كردوة زياد َرسيث سيانييةكةى َنةيثؤل"َتيَلدة ،َتيِردةطة ثةيوةنديدارةكان مةبةستة ماناو لة سيميؤلؤذيا28 سيميؤلؤذيا بةوةى دياريدةكةن دةق بةهاى و نرخ كة مانايانةى ئةو و دةق شاراوةكانى مانا بةدواى ِانةرطة. ئة لةكؤىوِبووةرَثةيت قؤناغدا دوو بة سيميؤلؤذيا كة ،دةخةينةروو ئةوة بؤضوونانةش: :يةكةم قؤناغىدووةم قؤناغي ،َكردوةيث دةستى يؤنانةوة هةلةسةردةمى لؤذيكةو فةلسةفةو قؤناغى كة َكيقؤناغ:قؤناغى بة لؤذيكى ئاراستةى بةهةردوو ،قوتاخبانة ميتؤدو وةك سيميؤلؤذياية سةربةخؤبوونىو َرسيث ِابةرايةتىربة زمانةوانى و َريسؤس. 26 - Charles s.peirce : collected papres , vol . p . 141 27 -تطبيقاتها،ص و مفاهيمها و السيميائيات ،بنكراد سعيد87 28 - http://almothaqaf.com/index.php/qadaya2009/63069.html
9.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 40 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) كات سيميؤلؤذياى: واتة ،هةية كاتةكةكان َىيبةث رووداوةكانيان َكدانةوىيل لةسةر كاريطةرى يان ، دياريكردن تواناى كة ماوانةية ئةو كات دياريدة دةقةكةدا َللةطة واتةكةى تريشةوة لةاليةكى و زةمةن لةاليةك َزةيةيه ئةو كاتدياريكردنى لة َىلرؤ كاتيش و كات كات ئةركى كة ،بةدةقةوة ثةيوةستة ئةوةندة كات بةمةش ،هةية َكدانةوةكانيل ميكانيزمى َنةرويخو لةسةر مةدلولةكان َت،ويدةناس جياواز واتاى َطرىلهة نيشانةو وةك كات سيميؤلؤذيا لةبةرئةمة ،رستةكان وشةو لة َكيسةربةش َتةيدةكةو َطةيةوةيِرلةَكدةداتةوةيل كاتةكان. َكدانىيلةت كار َئةوةىيب ،َكدةداتيل بةشةكانى كة زجنريةية ئةو ،َكدةخاتير رووداوةكان كة ثةيوةستةيةية ئةو كات َتيهةب طرنطى كاردانةوةى و بايةخ ء زيندو َكىيشت هةموو دؤزي َتةيبب كات وايكردوة ئةمةش ،َنةطةينيَيانتيل بكاتء رووداوةكان ،هةية واتادا هةم بيناو لة هةم َىلرؤ َطةويث شيعردا لة كات. بة َوةيةدايضوارض لة و رووداوةكان بة ثةيوةستةيةكة كات بؤية ،َكيِووداور لة باسكردنة َيةىيث بةو ئةدةبى َكىيدةق هةموو بةرهة لة بةشدارى ،دةخات َكيانير يةكدا بةدواى لةوةى بةدةر َتةوةويدةبةست يةكيانةوة،دةكات مةبةستداردا واتاى َنانىيمه كات ئةركى ماناو لةسةر كار سيميؤلؤذياية ئةركى بةمةش ،َنةريخو بؤ َتيَلَيَيدةهيبةج كاتةكةدا لة نوسةر كة مانايةى ئةو واتة بكات دةقدا لة. َلخةس لةو َكةييةك َدةداتءيطر َكةوةيث ئةدةبى دةقى ناو َةكانىلَيه ئةدةبيدا دةقى لة كاتئةدةبى كةدةقى ،َزانةىيبةه ةتة لةبنضينةدا ئةدةبى دةقى ضونكة ،َتيَرلَيَدةهيج بة واتاكةى َكدانةوةىيل جؤرى بؤ واتا كاتدا سيميؤذياى ،لة َتيدةطر لةخؤى َكهاتةيىءيث َكؤتايىءيب كرانةوةيةكى لةبةرئةوةى ،نيية دةاللةتةكان واتاء بؤ كؤتايى سنووردارء ضةمكى بةبوونى ِواىرب َتةوةيوةردةطر َكدانةوةكانىيل دةقةكة َةىلجو ئاستى نوآء ئاسوى بنةماى لةسةر هةيةء َوةشاندنةوةييلهة. َنيتيج جريار(G.Genette)َيوايةيث";كةَكىيطوزارشت ضونكة ،َتيَناسلهة خؤى بةكارى ئاسانى بة هةروا ئةدةب مانى ه هةمةضةشنى زؤرو واتاى َكولبة ،نيية واتايى يةكراستةقينةو واتاى لة واتايةك لة زياتر وشةيةك واهةية جارى ،ةية َىدةنر بنياد خوازةييدا حةقيقىء مةدلوىل َوانيلةن دةالليش واتاى و َتيخؤدةطر لة خوازةييةكة"29 َىلرؤ كاتيش سيميؤلؤذياى بةمةش ، هةية دةقةكة ماناى لةسةر رةنطدانةوةى كاتةو جؤرى و كات دياريكردنى لةناو واتايي َنىيبةرهةمه َكىيبةش َتةيدةب هةيةو خؤى َطةىيث و َلرؤ و ئةرك كاتةو هةر َكولبة ،نيية لةخؤوة دةقدا ناو لة َبذردنىلهة يان ،كات َنانىيه كةواتة ،دةق بةشداريية بةمةش ،خؤيةتى مةدلوىل نيشانةو ئاماذةو َطرىلهة ،دةقدا َكستىيكؤنت لة يان ،بةتةنها ض هةريةكشيانلة كارا كى دةكات دةقدا طشتى و تايبةتى ماناى َنانىيبةرهةمه. 29 -،دمشق ،سورية ،الثقافة وزارة منشورات ،لالدب السيميائى حتليل والداللة،حنو النقد ،عزام حممد1996ص ،285
10.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 41 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) بةوَتيب َيةشيث،كاتةكةو جؤرى َىيبةث دةق كاتى نيشانةبوونى بة َكدانةوةويل شرؤظةو لة بريتيية كاتة سيميؤلؤذياى بةهةمان سيميؤلؤذيادا ميتؤدى لة كات بةمةش ،َتيبيطةيةن َتيدةيةو دةق كة مانايةى ئةوَتةوةيدةب كات ،تر كؤدةكانى َوةىيش دةق ناو ماناكانى ميتا يان ،شاراوةكان مانا َطرىلهة لة َكيبةش بة. دووةم بةشى شيعرييدا لةدةقى كات سيميؤلؤذياى يةكةم قؤناغى1950-1957: 1.ديالن:لةشيعرى(نةورؤز(1953َيطرتوةولهة لةخؤيدا كةنةورؤز ،ِووردةخاتة طرنطة كاتة ئةو دارةهةندانةوة ئةم بةهؤى لةم ،هةستانةوةية زيندوبوونةوةو ئازادىء َذووىيم كورد بؤ نةورؤز ،َنيَنريِوخردة ديكتاتؤرةكان َمءلزا كؤشكى و َتالدةسة يةكطرتويى دةنطىء يةك ،َتةوةيكؤدةب َدايت طةىل َزىيكةه رؤذانةى لةو َكةيرؤذ نةورؤز ،رووندةكاتةوة ئةوة شاعرية شيعرةدا َدايتِةنطر ئايدؤلؤذياء بريو هيض َدانةيطو بةبآ ،َتيدةب بةرجةستة...يان ،لةمانة َكييةك هيض بةبآ كة جةذنة تاكة واتة ،تاد ِشءرشؤ سةرخستنى هؤى َتةيبب وايكردوة خاسيةتةش ئةم هةر ،كؤبكاتةوة َةييدالرةنطا لةسايةيةكى دةنطةكان ، َكيكؤسث من َرةوةيل ،ِؤذةدار لةم ِينةكانرراثةبؤية ،ئازايةتيية نةورؤزو سيمبوىل كورد بؤ كة ،َناوةتةوةيه ئاسنطةرى كاوةى ونةى َزويه رؤذى نةورؤز رؤذى ، َتيَلب ئةوة َتيدةيةو واتة ،َناوةتةوةيه سةردةمةكانى ديكتاتؤرى ضةندين ناوى لةبةرامبةريشدا َتيَلدة وةك ،كورد بؤ سةركةوتنةكانة و يةكيةتى: "ِآرئاو...َكىيِرئاودوور لةرؤذى....سوور َكىيرؤذ سوور َكىيلةرؤذ ِآرئاو ِايةوةرَطةلهة َىلةتةخت نةو َكىيرؤذ طزنطى بؤ!! َيِرئاو.....َيعيربةت َتةيبب....ل ،ديالن31 كةَناويكةلةث ضةوسانةوةكانة ضنى َكارىءيكر خةباتى سوريش نةورؤزةو رؤذى ،نةو رؤذى سوورو رؤذى ِةكةورئاو واية َتةوة،وةكيَنيٍِِرَطةلهة َتالدةسة توانيويةتى َزةيه ئةم ،كاوةوة لة هةر و دةبةخشن َنيانيخو ئازاديانداوَتيَلدة: لةخةو ِاثةرآركة شةو سامى بةرامبةر نةو َكىيرؤذ طزنطى بؤ ِآرئاو...عيربةتآ َتةيبب ثةتآ ، دارآ ،َىَملزا بؤ
11.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 42 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) بؤ يا...وةحةى(زوحاك) ماك ء ءضار هيتلةر بؤبةخاك بوو كؤشكآ شان بة لةضةكوش ِآرئاو قارةمان لةكاوةى......ل ،ديالن32 وشةى لة خؤى كة كات(شةو ،رؤذ)و هيواكان و كات َطةىيث دةرخستنى َناويلةث دذى َضةوانةويث دوانةيةكى ،َتةوةيدةبين دا رون هيواو نيشانةى رؤذ بؤية ،َناوةتةوةيه ديكتاتؤرى و ئازادى ناساندنىو تاريكى نيشانةى شةويش ئاسؤيةو و اكى َكوضكةىيس ،رؤذة ئةم ئاطرء كاوةء روانطةوة لةم ،َتيدةب بةرجةستة ماناكة ،دذةوة دوو ئةم ضواراليي لة ضةوسانةوةيةو ، دةبةخشن مةدلوالوى كراوةى واتايةكى َيانةيس لةم هةريةكة دةقةدا لةم بؤية ،دةقةكةن سيميؤلؤذى واتاى تةواوكةرى لةربةرفراوانكردوة دةقةكةيان ،سةرةكيةوة كةرةستة سآ ئةو َطةىي. 2.وةشتى نورى:شيعرى(رابردوو يادى(10/3/1955تةواوبووةء كات بةسةرضونةوة ِووىرلة لةرابردووةء باس ئةطةرضى بةخشانةى ئازار ساتة ئةو بةآلم ،رابردوو كاتى بووةتة نةماوةء كات لةسةر كاريطةريةكى هيض ئيدىبةردةوام هةن كةلةدةقدا َيةىيبةوث ،دةقة واتاى َنانىيَكهيث طرنطى َكىيبةش لةدةقدا كات بةوواتايةى ،بةردةوامة كاريطةريان َزةوةيه ِووىرلة زةمةنةكاندا لةطةأل رابردوو بايةخى جوانىء بةهةمان ،َدايةيت ياديان نرخء كةجوانء رازانةى ئةو ،رابردوو ساتةكانى لةط ،َتيَزيدةثاربةستنةوةى َكدانةوةءيل كةبنيادى ،َتيَلَيَدةهيبةج َكدانةوةكانىيل َنةرءيخو الى َكةوتةيج ئةو ئةمةشدا ةأل منونة بؤ ،َتيبونيادةن لةسةر دةقةكةى: دةربةدةرى َىءلَيبةو بةرى بآ ذيان لةتامى نيوةشةو َةىلنا ئازار َشءيئ خةو لةضاو ضوو كةم قوتى بةرووتىء ئةودآ بؤ دآ لةمشار ئةو بؤ شار لةم هار ِندةىرد زؤر بوون بةرةنطارم......ل12 دةاللةتةمان ئةو نيوةشةو َنانىيه َمالبة ،دةكات رابردوودا ناخؤشى َكىيسات لةضةند باس ئةطةرضى دةقةدا لةم د و تاريك ساتة ئةو ماناى نيوةشةو بؤية ،زؤرن مةينةتييةكان ضةوسانةوةو و ترس كة ،َتيَدةبةخشيثكة ،َيدةدات رةنطانةمان ساتانة ئةم بةآلم ،َزييةيخؤثار و َهاتنلهة دةرفةتى تاكة ،شةون تاريكى زؤر و خةوتن ساتى ضونكة ، دةبات بؤ هاناى مرؤظ ئازارو لة بريتيية رابردو تر بةمانايةكى ،بةخشيوة بةدةق طرنطيان َكىيبايةخ يادء جوانى َكىيشت بوونةتة لةدةقدا دةر ضةوسانةوةوبةردةوامى مانةوةو َزىيه لةبةرامبةريشدا ،ديكتاتؤر َكىيَتالدةسة شوناسى خستنةرووى لة بريتني ،بةدةرى
12.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 43 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) ئةوا ،َننيَبهيث شكستى َتينةيانتوانيب كؤسثانة ئةم ئةطةر بؤية ،َتيِربب كؤسثانة ئةم هةموو توانيويةتى كة ،دةخاتةروو َتيَلدة وةك ،َبدةنيث ضؤكى ناتوانن يار طرفتةكانى: ئاطر َسةىيَلب كةوا لةكاتى ِرلةث دةرئةضوو دةروون لةناخى َتةوةيناكوذ كات هيض ئاطرى َتةوةيدانةمر رووناكى ِءرط راثةري طيانيش كاتةدا لةم ئا هاتةبةرى تؤ ضؤى هاتء َطاىير رابردوو رؤذى وةك تا َميَلئة دواقسة بةآلم َميك كةمن بثرسة باش بآ شكا َتلد ئةطةرضى لةمن رووتبآ ِارَيوةرط َيِابرثض ثةيوةندميان........ل14-16 ِانرداب ضونكة ،ياد بوونةتة هةبوونء كةلةرابردوودا جوانانةى ئةوساتة ،ئةوةية بةخشيوة دةقة بةو نةمريةى ئةم ئةوةى بو ضونكة ،بةردةوامن لةدةقدا جوانيانة ئةم بةردةوامةء ثةيوةندية ئةم شاعري الى بةآلم ،روويداوةو ِاوردانةب َكىيبةش ونةتة َستاييةوةيئ َزىيه بةم بؤية ،رابردوو نةبوونةتة شاعري الى َستايةويئ َشتايه رابردوو كاتى واتة ،شاعري ذيانى بةردةوامى َتيَلدة وةك ،َتيِوانردة َيانيل: خؤشةويستى تؤ بةدووتةوةم من ثةستى تؤ طةرضى ثاكة َملد من دابووت كة َةلد بةو َندميسوبةمن من ِيبووتةرب جوانةى ضاوة بةو رابوردوو رؤذى جاران بةيادى بةسةرضوو ساردى طةرمء بةكاتى ئةكةم تؤ يادى هةروةها َستاشيئ ئةبةم ِنؤشرك بؤت بتبينم لةكوآ......ل16 ن شاعري ،َتيروويداب ِانيشرداب طةر بؤية ،جوانى هيواو و ذيان لة بريتيية شاعري بؤ رابردوو كاتىَيانيل َتياتوان َتةوةيَنيمب لةال بةزيندويي رابردوى شاعري وادةكات ،دروستيكردون شاعريدا َىلد لة كة جوانييةى ئةو بةهؤى َتةوةويدووربكةو.
13.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 44 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) 3.موكرى كامةران:لةشيعرى(بةهار ى جوانى1957 ))كة دادياريكراوى َكىيوةرز كاتء كة ،بكات لةبةهار باس َتيدةيةو سيفةت خاوةنكة كاتة خودى لةسةر قسة َرةدايل كةواتة ،َتيبةهارب جوانةكة نةك ،كةجوانة بةهارة ئةوة واتة ،جوانيية ى دميةنة خودى جوانييةكةى واتة ،هةن وةرزةدا ئةم كةلةناو جياوازانةداية دميةنة لةو بةهاريش جوانى ،بةهارة وةرزى دياريكراوا كاتة يان ،كةلةوساتة ،كاتةكةية جياوازةكانىدميةنة ئةم َطةىيِرلة َتيدةيةو شاعرييش ،روودةدةن نةدا َتَيَلدة وةك ،ِوورخباتة مرؤظ لةسةر كاريطةريان جوانييةكانء َوةىيلةضوارض بةهار بايةخى طرنطىء ،جياوازانةوة: ِازاوةر جوانى بةهارى بووكى َداوةلهة خةميةى لةكوردستانا نيطا ورشةى وةك ،طوأل ِةىرثة ورشةى بلبلىشةيدا ئةبآ بؤى عاشق مةى بؤتة شةومن ،بادة كاسةى طوأل ئؤخةى ِرث دةمى سةرخؤش مةستء مةل َوةريولهة َىلطو فريشتة وةكو زيو وةكو جؤطةى ،ئاو لةسةرسنطى...................ل76 و مةست َةكانلد و َتيب َةكانلطو عاشقى بولبول دةكات وا كاتةكةية َزىيه ئةوة كةواتةئةو تر بةمانايةكى ،بن سةرخؤش كؤبكاتةوةو هةمووان َتيدةتوان كة ساتانةن و كات ئةو ،خاوةنيان َتةيدةب دياريكراودا َكىيكات لة بةهار كة تايبةمتةنديانةى مانابةخشى َطرولهة َتةيدةب كاتةكان لة َكيكات و دياريكراون جوانيةكان بؤية ،سروشت طشتى كؤى َتةيببةخش خؤشى و جوانى شيعرةكة ماناى دةاللةتى كردوةتة بةهارى كاتةى ئةو شاعرييش بؤية ،جوانييانة ئةم. دووةم قؤناغى1958-1962: 1.ديالن:لةشيعرى(14تةموز)تةموزى ِشىرلةشؤ كةباس دا1958كودةتاى يان1958عةبدوسالم ئةوةى ثاش ،دةكات ليواى َطةىيلةر عارف(20)ب ،دابوو فةرمانى َريكةلةذ ةوةبةسةر ،دةستى ئازادخيوازةكان نيشتمانىء ئةفسةرة ةهاوكارى كؤمارى سيستمى َنراويروخ دووةم َىلفةيسة ثاشايةتى سيستمى ، طرت تةلةفوندا تةلةفزيونء راديؤو ء طشتى سوثاى بةست ،ئاوارةوة بولبوىل َطةىيِرلة َتيدةيةو دةقةدا لةم شاعرييش ،راطةيةنرا عارف عةبدوسالم بةسةرؤكايةتىَةكانلد ةى ئابوريش بووةء بةريتانى ثاشكؤيى َكىيسيستم ،ثاشايةتى سيستمى ضونكة ،روويانداوة ِشةوةرشؤ ئةم كةبةهؤى ،ِوورخباتة لةبةرئةمةش ،بيطاتة لةدةستى بوو عرياق ئازادكردنى عرياق بؤ ِشةرشؤ ئةم بؤية ،نةوت بةتايبةتى ،دابووة بيانى لةخزمةتى َوةيةكيبةش َةكانلد بةستةىواتة ،ِوورخباتة تةموزدا لةضواردةى َكىلخة هةستى َتيدةيةو شاعري ،ِووردةخاتة طةشاوة ى َذوةشيم ئةم ،كؤمارى سيستمى بؤ َردةستىيذ لة عرياقة طةىل رزطاربوونى َدىيئوم َزويه و َذوويييم َكىيسات تةموز ضواردةى و خؤيةتى تايبةمتةندى جياوازو دةاللةتى ماناو َطرىلهة بةردةوامَتيَلدة ةك:
14.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 45 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) ئاوارة بولبوىل ئةى َنةيخبو بؤمطةشكةدار مةستء لةسةر ، َىلد بةستةى هةستة لةتريقةء ِرث ،َىلد بةستةىبةهارة دا لةهاوين كاتآ مةستى بةشؤية ِربةفة ضيمةن كاتآ بةستةىنزارة َنةكةىيئاو بووكء ئامسان بةستةىكاتآ...ِازاوةر َىءلئا شادىئازارة لووشينى َلهة ِكراوةىرطؤ...ديالن،ل98 ِشىرشؤ هةلومةرجى رةخساندنى زةمينة مةستى ،كات مةستى14هاويندا لة و َدةكاتيدةستث بةهارةوة لة كة ،تةموزة َزارييب طةرماو وةرزى َللةطة هاوين َشيث تر بةمانايةكى ،َتيسةردةكةوَيةوينو َكىيبةهار سةرةتاى ِشةرشؤ ئةم بؤ َمالبة ،ية ِواننردة َرتينو َكىيذيان لة بةهيواوة َنةوةويدةطةش َدةكانيئوم هيواو َيدايت. َتيَلدة يان: قةنارة دارى ثةتء َىيج لة َىَلبهةنارة دار ضنارو واناشتنى زارى بآ ضةرمةسةرىء َىيج لة َىَلببةبارة كامةرانى شادمانىء رابطرآ َزيثةر دوورة َنآيسةنط َلهة َكةلخة ئةم بآ َكيبةستةي...كارة بآ بةختيارة ئازادء ئةوا طةليش سةربةستى هانآ َىَلب بآ َكيبةستةي...ل ،ديالن99 ئةطةرض ،َدةكانةيئوم هيواو َدانىلسةرهة كاتى كات كةواتةئازاد رؤذى تةموز َرةدايل َمالبة ،هاوينة لوتكةى طةرماو كاتى ى ئاسؤكان بةرةو هةنطاونان و سيستم لة َيةينو َكىيوةرضةرخان َىلخا َيدايت َكةيرؤذ ،ضةرمةسةريةكان َدارةويس و ثةت لة بوونة َراقيع طةالنى لةالى بةبايةخة و طرنط َذويةكىيم بؤية ،َكرديدةستيث. 2.ذير كامل:لةشيعرى(كورد نةورؤزى(1959َيكةدةب ِووردةخاتة ئةوة ،دةزانآ ئازادى شادىء بةرؤذى َوةيش بةهةمان لة مةبةستى سروشتيش(21/3)سةربةخؤ كورد ئةبآ َنيَلدة ،َتيرادةطةيةن سةربةخؤيى ئازادىء دةكاتةوةء نوآ كةخؤى نةورؤز ضونكة ،َتيسةربةخؤب ئازادء واتة ،َبكاتلهة ئاآلكةىو سةركةوتن َذووييم سةربةخؤبوونةو و ئازادبوون رؤذى كورد الى َذووةدايم ئةم سايةى َريذ لة َتيَلب َتيدةيةو شاعري بؤية ،سةملاندوة ئةوةى رؤذةدا لةم رزطاربوون(3/21)كورد َكيضةند ، َستىيَولهة هةمان و دةردةخةن خؤيان سةربةخؤ يةكطرتوو َكىيميللةت وةك ،َتيب َردةستةشيذ،نيشاندةدةن يةكطرتوو َكىيطةل َتيَلدة وةك: ئاهةنطة ء شايى لةسؤزى ِرسةرث هةراية جةذنة ،نةورؤزة ِؤرئةم بةنانة خةنة من لةالى ِؤرئةمَكراوةلالهة رةنطم ضوار ئاآلى ئاآلكةى َكالهة سةربةخؤ ئةبآ قارةمان كوردى َىَلئة سروشتيش َتةوةيبطر يةكتاكةى؟ ئيرت دةستى َريذ ء ديلى جوان كوردستانى وردة تازةيةو ،هةية ِىرباوة ئةمساأل نةورؤزى ئةداتآ مذدةم. كوردة نةتةوةى َبازىير تاكة ساماأل ء رؤشن بةرزء ثريؤزء....زيرةك،ل َبةستةكانىلهة25
15.
طةرميان زانكؤي طؤظاريJournal
of Garmian Universityكرميان جامعة جملة 46 | acadj@garmian.edu.krd Vol.4, No.4 (December, 2017) وةرطرتن كؤبوونةوةو كاتى ،نةورؤز لة بريتيية كات لةاليةك،ئازاديية راطةياندنى كوردو كؤكردنةوةى َزىيه ،مافةكانة ى ئةوة كةواتة21/3ئايندةى كة بةطشتى كوردستان خةباتى و كوردستان َكىلخة هةم شاعريو هةم َتةيدةبةخش َزةيه ئةو ية َنيشو جياوازى َيبةب ،هةية كورد تاكى نةستى سايكؤلؤذياو لةسةر زؤرى كاريطةرى نةورؤز واتة ،نزيكةو سياسى بارى و....تاد. 3.موكرى كامةران:لةشيعرى((نةورؤز دياريى)(1958)ديارى ئةطةرضى ،َيدةطاتيث ويست ضى َكيطةل َتيَلب َتيدةيةو ،كوردة نةتةوةيى جةذنى هاتنى نيشانةى ناسنامةو ء سيمبوأل َرطزين لةاليةك بةآلم ،َرطزين َكيضةثك لة بريتيية نةورؤزةكة تريشةو لةاليةكى،بةخشيوة طيانيان طةلةدا ئةم َناويلةث كة ،ئةوانةى بةطيانى و َكيضين بةضةند َشكةشةيث ،َرطزين خودى ة ئةم َشكةشكردنىيث بؤ َبذاردوةلهة رؤذةى ئةم بؤية ،خةباتة وزةى َزءيه نةورؤز ،شةهيدانة يادى شاعري الى نةورؤز كةواية كةواتة ،بةهارة هاتنى ء ميوانى َىلكةسيمبو َةىلطو21/3بؤمنوونة ،جياوازة مةدلوىل ماناو ضةندين َطرىلهة كورد بؤ: ضةثك سآ نةورؤز رؤذى بؤنةسك َىلطو َرطسءيلةن جوان يةكى بةديارى ئةكةمقةرةمان كوردى طةىل بؤ بةوةى َشكةشيث من َةىلطو ضةثكة ئةم(ِرط)باوةش َتةيئةطر وةتةن بؤ كة الدانةى بةونادةن ثشوو لةخةبات ذيان َرطسةىين ضةثكة ئةمطيان داية بآ بةتؤ َشكةشيث دوذمن ذنانةى بةو ،ء بةتؤكوشنت طةجنةكانى ِةركو تا ال ذيانى بةوةى َةلثا َىيِربةهاو ،بآ َشكةشيثَةل ِىرسةرة كةسانى بةبآ دآ شارء بةهةذارانى...موكرى،ل كامةران109 ،كورددا دةرونى باطراوندى لة رؤذةية ئةم كاريطةرى َزىيه نيشانةى ،نةورؤزدا رؤذى لة َلطو َرطزوين َشكةشكردنةىيث ئةم كةواتة بةبةر دةكاتةوة َينو ئريادةى َزويه َذووةيم ئةم ياخودبة ثةيوةندى كة َتانةىالخة ئةو ساتى باشرتين و كورددا تاكى طيانى نةورؤزة رؤذى ،هةية نةتةوةوة. 3.طؤران:لةسةر شيعر لةدوو(نةورؤز-)1960)ئازارةكان َشتنىينةه ِووبوونةوةءررووبة َزىيبةه نةورؤز بةئاشكرا زؤر طؤران دا َبوونةوينو َماىيه كورد الى نةورؤز بؤية ،دةزانآو بةسيستم َنانةيه كؤتايى نةورؤز ،سةركةوتنة ئازادىء َنانىيبةدةسته ةء َـتيَلدة وةك ،رزطارى بةرةنطارىء رةمزى كردويانةتة وزةيةء َردةستةكانيذ نةتةوة هةموو بؤ َةشلهةو ئةم ،ناخؤشيةكان: ِرب قةف قةف زجنري كاوةى نةتةوةى ئةى ِرد ، زستان بةهةورى داى نةورؤز رؤذى تازجنريلةطةردن ئةذدةهاكى ى ئاسن ثيكى َىلداما نةتةوةيةك بةشادى ،خةم بةرؤذ بوو ديلى شةوى ئازادى بةهارى بة ِارطة زستان.
Download now