SlideShare a Scribd company logo
1 of 17
Download to read offline
‫َم‬‫ي‬‫هةر‬‫نةوتى‬‫؛‬
‫ناحةكيمانة‬‫َكى‬‫ي‬‫سياسيةت‬
‫كوردستان‬‫نةوتى‬‫زانيارى‬ ‫بؤ‬‫دؤر‬‫َكخراوى‬‫ي‬ٍ‫ر‬
SPECIAL
2015
‫شيكار‬/‫عةلى‬ ‫محةمةد‬ ‫غالب‬ ‫دكتؤر‬
DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan
1
‫َشةكى‬‫ي‬‫ث‬
‫نةوت‬ ‫شيكارى‬ ‫لة‬ ‫دكتؤرا‬ /‫عةلى‬ ‫محةد‬ ‫دكتؤرغالب‬‫ئةنجومةنى‬ ‫سروشتيةكانى‬ ‫سامانة‬ ‫ليذنةى‬ ‫ؤكى‬ ‫سةر‬ ‫و‬
‫َمان‬‫ي‬‫سل‬ ‫َزطاى‬‫ي‬‫ثار‬‫ى‬
"‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫ئةزموني‬
‫نةوتدا‬ ‫َنان‬‫ي‬‫دةره‬ َ‫ل‬‫لةطة‬
‫َت‬‫ي‬‫ئةكر‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ‫كورتة‬
‫َكي‬‫ي‬‫تةمةن‬‫كةميش‬
‫زؤري‬ ‫َكي‬‫ي‬‫بايةخ‬
‫َت‬‫ي‬‫هةب‬"
‫عةلى‬‫محةد‬‫دكتؤرغالب‬
‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ‫دذبةيةك‬ ‫دةستةواذةي‬ ‫دو‬ ، ‫طةزةراني‬ ‫خؤش‬ ‫يان‬ ‫مةرط‬ ، ‫ئاشتي‬ ‫يان‬ ‫شةر‬ ،‫نةوت‬
‫َنان‬‫ي‬‫دةره‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫ئةزموني‬ ،‫دةستواذانة‬ ‫لةم‬ ‫طوزارشتة‬ ‫نةوت‬ ‫نة‬ ‫يان‬ ‫َت‬‫ي‬‫بمانةو‬
‫َكي‬‫ي‬‫تةمةن‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةكر‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ‫كورتة‬ ‫نةوتدا‬: ‫َم‬‫ي‬َ‫ل‬‫ب‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةمةو‬ ، ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫زؤري‬ ‫َكي‬‫ي‬‫بايةخ‬ ‫كةميش‬
‫هةراج‬ ‫كةمان‬ ‫سةرمايةية‬ ‫هةية‬ ‫كةممان‬ ‫َكي‬‫ي‬‫ئةزمون‬ ‫َمة‬‫ي‬‫ئ‬ ‫كة‬ ‫ثوضةي‬ ‫بيانوة‬ ‫بةو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ناب‬
. ‫فرؤشبكةين‬
‫لةبواري‬ ‫نةبووة‬ ‫لةبار‬ ‫و‬ ‫طونجاو‬ ‫َكي‬‫ي‬‫سياسةت‬ ‫كوردستاندا‬ ‫َمي‬‫ي‬‫لةهةر‬ ‫َستا‬‫ي‬‫تائ‬ ‫هةية‬ ‫ئةوةي‬
‫هةنار‬ ‫بري‬ ، ‫ذمارةكان‬ ‫و‬ ‫ئامار‬ ‫نةوتدا‬، ‫َتةوة‬‫ي‬‫ناطر‬ ‫يةك‬ ‫طيرفانمان‬ ‫ثارةي‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫نةوت‬ ‫دةي‬
‫ذياني‬ ‫و‬ ‫خؤشطوزةراني‬ ‫َوةي‬‫ي‬‫ضوارض‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َمةش‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫نةوتي‬ ‫بري‬ ‫سةرمايةو‬
. ‫َتةوة‬‫ي‬‫ناطر‬ ‫يةك‬ ‫َطاكةماندا‬‫ل‬‫كؤمة‬
‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫لةم‬ ‫:نةوت‬ ‫َت‬‫ي‬َ‫ل‬‫ئة‬ ‫َمان‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةوتدا‬ ‫لةبواري‬ ‫هةنوكةية‬ ‫سياسةتة‬ ‫ئةم‬ ‫دةرئةنجامي‬
‫َران‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬ ‫شةر‬ ‫لة‬ ‫طوزارشتة‬‫سياسةتة‬ ‫ئةم‬ ‫داهاتووي‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةكر‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ، ‫بنياتنان‬ ‫مانةوةو‬ ‫نةك‬ ‫ي‬
‫َت‬‫ي‬‫ئةتوان‬ ‫ئةوة‬ ‫دوبةي‬ ‫بة‬ ‫بكات‬ ‫َك‬‫ي‬‫بيابان‬ ‫َت‬‫ي‬‫بتوان‬ ‫نةوت‬ ‫ئةطةر‬ ‫َت‬‫ي‬‫بطر‬ ‫لةبةر‬ ‫تر‬ ‫َطايةكي‬‫ي‬‫ر‬
‫َك‬‫ي‬‫زؤر‬ ‫كة‬ ‫َونةتةوةي‬‫ي‬‫ن‬ ‫طةشاوةي‬ ‫و‬ ‫َرين‬‫ي‬‫ز‬ ‫َوةيةكي‬‫ي‬‫ضوارض‬ ‫بة‬ ‫بكات‬ ‫كوردستانيش‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬
‫َن‬‫ي‬‫بطةر‬ ‫ستراتيذييةكان‬ ‫َطا‬‫ي‬‫ر‬ ‫لة‬.‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫بؤ‬ ‫َتةوة‬‫ي‬
[Typethedocumenttitle]
2
"‫دوونياى‬ ‫نةوتى‬ ‫ئةوةى‬
‫بةدةستةوةية‬
‫بةدةستةوةية‬ ‫جيهانى‬"
،‫َك‬‫ي‬‫كار‬ ‫ئةنجامداني‬ ‫توانستي‬ ‫لة‬ ‫بريتية‬ ‫ووزة‬ ‫زانستيةوة‬ ‫و‬ ‫ئةكاديمي‬ ‫ِووي‬‫ر‬‫لة‬‫ب‬‫ضةن‬ ‫ؤ‬
‫و‬ ‫جولة‬ ،‫طةرمي‬ ‫وزةي‬ ‫وةك‬ ‫دابةشكراوة‬ ‫َك‬‫ي‬‫جؤر‬‫و‬ِ‫ر‬ ‫و‬ ‫زة‬‫و‬‫وناكي‬‫و‬‫َت‬‫ي‬‫دةكر‬ ‫كة‬ . ‫وزة‬
.‫يةكدي‬ ‫سةر‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ِدر‬‫ر‬‫بطؤ‬
‫نة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َيةش‬‫ي‬‫ث‬ ‫بةو‬‫و‬ ‫وت‬‫غ‬‫وو‬ ‫لةو‬ ‫بريتين‬ ‫سروشتي‬ ‫ازي‬‫جا‬ ‫يةك‬ ‫تةنها‬ ‫كة‬ ‫زانةي‬‫ر‬
‫َتةوة‬‫ي‬‫بب‬ ‫دووبارة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ناكر‬ ‫و‬ ‫َنريت‬‫ي‬‫بةكاربه‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةتوانر‬َ‫ي‬‫بكر‬ ‫تازة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ناتوانر‬ ‫واتا‬‫تةوة‬،
‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫ئةوةشدا‬ َ‫ل‬‫لةطة‬65%‫كةواتة‬ ،‫سروشتية‬ ‫طازي‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫لةسةر‬ ‫دونيا‬ ‫وزةي‬
‫نةوت‬ ‫َت‬‫ي‬‫بوتر‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةتوانر‬‫بر‬‫ي‬‫كة‬ ‫زةويدا‬ ‫لةسةر‬ ‫سروشتي‬ ‫مادةي‬ ‫طرنطترين‬ ‫لة‬ ‫تية‬
‫و‬ ‫سةركي‬ ‫سةرضاوةيةكي‬‫د‬ ‫زانايةك‬ ‫وةك‬ ، ‫وزةية‬َ‫ي‬َ‫ل‬‫ة‬‫ت‬"‫لةشي‬ ‫بؤ‬ ‫طرنطة‬ ‫ضةن‬ ‫َن‬‫ي‬‫خو‬
‫مرؤظ‬‫ئ‬‫مرؤظ‬ ‫ذياني‬ ‫بؤ‬ ‫طرنطة‬ ‫نةوت‬ ‫ةوةندةش‬"‫و‬ ‫وةزيري‬ ‫هةروةك‬ ،‫و‬‫ئة‬ ‫زةي‬‫مريكا‬
‫دونيا‬ ‫نةوتي‬ ‫ئةوةي‬ ‫َت‬‫ي‬َ‫ل‬‫دة‬‫دون‬ ‫هةموو‬ ‫واية‬ ‫ئةوة‬ ‫وةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫بةدةستةوة‬ ‫ي‬‫يايي‬
‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫بةدةستةوة‬"‫دةرد‬ ‫بؤ‬ ‫نةوتمان‬ ‫طرنطي‬ ‫ئةوةش‬ ،‫دونيادا‬ ‫لة‬ ‫ةخات‬.
‫سروشتى‬‫غازى‬‫و‬ ‫نةوت‬
DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan
3
‫جيهان‬ /‫َوز‬‫ل‬‫خة‬ ‫و‬ ‫سروشتى‬ ‫غازى‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫يةدةطى‬
‫ووزة‬ ‫جؤرى‬ ‫يةدةط‬‫بةرميل‬ )‫مليؤن‬ ‫هةزار‬ ( ‫بةكاربردن‬‫ِؤذانة‬‫ر‬ ‫بةرميل‬ ‫/هةزار‬ ‫بةرهةم‬‫ِؤذانة‬‫ر‬ ‫بةرميل‬ ‫هةزار‬ /
‫نةوت‬ 1687.9 91331 86808
‫سروشتى‬ ‫غازى‬ ()‫َجا‬‫ي‬‫س‬ ‫مةتر‬ ‫ترليؤن‬185.7 )‫ِؤذانة‬‫ر‬ /‫َجا‬‫ي‬‫س‬ ‫مةتر‬ ‫مليار‬ (3347.6 )‫ِؤذانة‬‫ر‬ /‫َجا‬‫ي‬‫س‬ ‫مةتر‬ ‫مليار‬ (3369.9
‫َوز‬‫ل‬‫خة‬ (‫تةن‬ ‫مليؤن‬) 891531 3826.7 3881.4
‫ِاست‬‫ر‬‫ناوة‬ ‫ِؤذهةالتى‬‫ر‬‫ئةمريكا‬ ‫ِاستى‬‫ر‬‫ناوة‬ ‫و‬ ‫باشور‬‫ئةمريكا‬ ‫باكورى‬‫ِاسيا‬‫ر‬‫ئؤ‬ ‫و‬ ‫ئةوروثا‬‫ئةفريقا‬‫ئا‬‫سيا‬‫و‬‫َمن‬‫ي‬‫ه‬ ‫زةرياى‬
‫جيها‬‫بةذمارة‬‫َوز‬‫ل‬‫خة‬‫و‬‫سروشتى‬‫غازى‬‫و‬‫نةوت‬‫ن؛‬
48%
19%
14%
9%
8%
2%
‫جيهان‬ ‫ناوضةكانى‬ ‫َى‬‫ي‬‫بةث‬ ‫نةوت‬ ‫يةدةطى‬
43%
31%
8%
8%
6%
4%
‫جيهان‬ ‫ناوضةكانى‬ ‫َى‬‫ي‬‫بةث‬ ‫غاز‬ ‫يةدةطى‬
35%
32%
27%
4% 2%
‫جيهان‬ ‫ناوضةكانى‬ ‫َى‬‫ي‬‫بةث‬ ‫خةلوز‬ ‫يةدةطى‬
[Typethedocumenttitle]
4
‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫سروشتى‬‫غازى‬‫و‬‫نةوت‬
‫َراق‬‫ي‬‫ع‬‫و‬‫كوردستان‬
"‫يةدةطى‬‫َطيرى‬‫ي‬‫ناج‬
‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬
‫نزيكةى‬ ‫كوردستان‬80
‫بةرميلة‬ ‫مليار‬"
َ‫ي‬‫راثؤرتي(ئؤث‬ ‫تازةترين‬ ‫َي‬‫ي‬‫بةث‬( ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫خاوةني‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ )‫ك‬150‫مليا‬ )‫نةوتي‬ ‫بةرميل‬ ‫رد‬
‫و‬ ‫َطيرة‬‫ي‬‫ج‬ ‫يةدةكي‬‫زياتر‬( ‫لة‬300‫يةدةط‬ ‫بةرميل‬ ‫مليارد‬ )‫َطير‬‫ي‬‫ناج‬ ‫ي‬‫ئةمةش‬ ، ‫هةية‬ ‫ي‬
‫يةدةط‬ ‫دوةم‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ ‫وادةكات‬‫لة‬ ‫جيهان‬ ‫ي‬‫ئةوةي‬ ‫لةبةر‬ ، ‫سعودية‬ ‫َتي‬‫ال‬‫و‬ ‫دوايي‬
( ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫خاوةني‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ ‫لة‬ ‫َكة‬‫ي‬‫بةش‬ ‫كوردستانيش‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬50‫نةوتي‬ ‫بةرميل‬ ‫مليار‬ )
( ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫َطيريشي‬‫ي‬‫ناج‬ ‫يةدةكي‬ ‫يةدةطةو‬80( ‫هةروةها‬ ‫بةرميلة‬ ‫مليار‬ )8‫بؤ‬10‫ترلي‬ )‫ؤن‬
‫س‬ ‫مةتر‬‫َجار‬‫ي‬‫غ‬‫يةدةط‬ ‫سروشتي‬ ‫ازي‬‫ك‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫كة‬ ‫وادةكات‬ ‫ئةوةش‬ ، ‫هةية‬ ‫ي‬‫وردستا‬‫ن‬
ِ‫ر‬ ‫لة‬ِ‫ر‬‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫جيهان‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫هةشتةمي‬ ‫يزي‬‫غ‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫يةدةكي‬ ‫ووي‬. ‫ازةوة‬
‫يةدةط‬ ‫ئةو‬ ‫طرنطي‬: ‫ضية‬ ‫ة‬
‫د‬ ‫َمان‬‫ي‬‫ث‬ ‫سةرةوة‬ ‫ئامارانةي‬ ‫ئةو‬‫ك‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫و‬ ‫بةطشتي‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ ‫َت‬‫ي‬َ‫ل‬‫ة‬‫لةن‬ ‫وردستانيش‬‫َويدا‬‫ي‬
‫د‬‫ةتو‬‫ا‬‫و‬ ‫جيهان‬ ‫َزةكاني‬‫ي‬‫زله‬ ‫َتة‬‫ال‬‫و‬ ‫لة‬ ‫َك‬‫ي‬‫زؤر‬ ‫بؤ‬ ‫وزة‬ ‫سةرضاوةي‬ ‫بة‬ ‫ببن‬ ‫َت‬‫ي‬‫نر‬‫ةك‬
‫ئة‬‫ئةوروثا‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫َكاو‬‫ي‬‫مةر‬ِ‫ر‬‫لة‬ ‫وادةكات‬ ‫ئةوةش‬ ،‫و‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ ‫طرنطي‬ ‫ستراتيذيةوة‬ ‫ووي‬
‫َتان‬‫ال‬‫و‬ ‫لة‬ ‫َك‬‫ي‬‫زؤر‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫بطير‬ ‫لةبةرضاو‬ ‫هةميشة‬ ‫دونيادا‬ ‫لة‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬
‫هةريةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫بؤية‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫و‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫ثةيوةنديان‬ ‫َبدةن‬‫ل‬‫هةو‬َ‫ي‬‫هةر‬ ‫لة‬‫م‬
‫َوةية‬‫ي‬‫بةش‬ ‫َراقيش‬‫ي‬‫ع‬ ‫و‬‫ستراتي‬ ‫ك‬‫مام‬ ‫َزانانة‬‫ي‬‫ل‬ ‫ذيانةو‬‫ة‬‫هةيان‬ ‫كة‬ ‫بكةن‬ ‫وزةيةوة‬ ‫بةو‬ ‫َة‬‫ل‬‫و‬ ‫ة‬
‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةركةو‬ ‫سوديان‬ ‫زؤرترين‬ ‫بؤئةوةي‬ ‫َنن‬‫ي‬‫به‬ ‫بةكاري‬ ‫سياسي‬ ‫َكي‬‫ي‬‫كارت‬ ‫وةك‬
. ‫بكان‬ ‫نةتةوةيان‬ ‫َو‬‫ي‬‫ن‬ ‫ثشتطيري‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫دؤستيان‬ ‫زؤرترين‬
DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan
5
"‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬
‫كؤتا‬‫َت‬‫ال‬‫و‬‫د‬‫َت‬‫ي‬‫ةب‬
‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫نةوتي‬ ‫يةدةطي‬
‫د‬ ‫تةواو‬‫َت‬‫ي‬‫ةب‬"
‫وةك‬ ‫َكي‬‫ي‬‫َت‬‫ال‬‫و‬ ‫بؤنمونة‬( ‫بة‬ ‫َويستي‬‫ي‬‫ث‬ ‫رؤذانة‬ ‫َستادا‬‫ي‬‫ئ‬ ‫لة‬ ‫ئةمريكا‬ ‫و‬10‫تا‬13‫مليؤن‬ )
،‫هةية‬ ‫نةوت‬ ‫بةرميل‬‫سةرضاوة‬ ‫ئيستاش‬‫و‬ ‫ي‬‫و‬‫زةي‬‫وةك‬ ‫َكي‬‫ي‬‫َت‬‫ال‬‫و‬ ‫ضةن‬ ‫ئةمريكا‬
‫ضةن‬ ‫و‬ ‫سعودية‬ ‫و‬ ‫مةكسيك‬ ‫و‬ ‫كةنةدا‬ (‫د‬‫بة‬ )‫ئةفريقاية‬ ‫و‬ ‫التين‬ ‫ئةمريكايي‬ ‫َكي‬‫ي‬‫َت‬‫ال‬‫و‬
َ‫ي‬‫هةند‬ ‫نةوتي‬ ‫يةدةكي‬ ‫َينةوةكانيش‬‫ل‬‫َكؤ‬‫ي‬‫ل‬ ‫َي‬‫ي‬‫ث‬‫ئةمريك‬ ‫ئةفريقاو‬ ‫َتانةي‬‫ال‬‫لةوو‬ ‫ك‬‫ا‬‫ي‬
‫ك‬ ‫مةكسيكيش‬ ‫تةنانةت‬ ‫و‬ ‫التين‬‫َي‬‫ل‬‫تاسا‬ ‫ئةمريكان‬ ‫وزةي‬ ‫سةرضاوةي‬ ‫َستا‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ة‬
(2025‫خؤش‬ ‫بؤ‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫)تةواو‬‫وو‬ ‫هاوردةكردني‬ ‫بة‬ ‫َويستيان‬‫ي‬‫ث‬ ‫يان‬‫خ‬ . ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫زة‬‫ؤ‬
( ‫َي‬‫ل‬‫سا‬ ‫بة‬ ‫بطةين‬ ‫ئةطةر‬2025( ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫بة‬ ‫َويستي‬‫ي‬‫ث‬ ‫رؤذنة‬ ‫ئةمريكا‬ )20‫مليؤن‬ )
‫بةرميل‬‫لة‬ ‫تةنها‬ ‫ِةش‬‫ر‬‫ب‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ‫هةية‬ ‫نةوت‬‫ضةن‬ ‫و‬‫د‬َ‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫ناخات‬ ‫دةست‬ ‫َتة‬‫ال‬‫و‬‫ويست‬‫ي‬
‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫كةنداو‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫كة‬ ‫بخات‬ ‫دةست‬ ‫َوة‬‫ي‬‫ل‬ ‫وزةي‬ ‫ئةوةي‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫ترئةب‬ ‫بةسةرضاوةي‬
‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫َمةوة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫و‬ ‫َراق‬‫ي‬‫بةع‬ ‫كةنداو‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫،ضونكة‬65%‫وطازي‬ ‫نةوت‬ ‫يةدةكي‬
‫ه‬ ‫َدايةو‬‫ي‬‫ت‬ ‫دونيايي‬ ‫سروشتي‬‫كةيةدةط‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫َت‬‫ال‬‫و‬ ‫ئاخرين‬ ‫كوردستانيش‬ ‫َمي‬‫ي‬‫ةر‬‫ي‬
‫تةواو‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫نةوتي‬‫بةمان‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬‫د‬ ‫َت‬‫ال‬‫و‬ ‫كؤتا‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫تر‬ ‫ايةكي‬‫ةب‬‫ضاوي‬ ‫َت‬‫ي‬
‫ِويي‬‫ر‬‫لة‬ ‫ئةوةش‬ ‫طاز‬ ‫نةوت‬ ‫وزةي‬ ‫خستني‬ ‫دةست‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫البض‬ ‫لةسةر‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬
‫دة‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫طرنطي‬ ‫ستراتيذيةوة‬‫غ‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫َت‬‫ي‬َ‫ل‬‫ئة‬ ‫َمان‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫رئةخات‬‫ا‬‫ز‬
‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫بؤ‬ ‫باشبن‬ ‫و‬ ‫َز‬‫ي‬‫بةه‬ ‫فشاري‬ ‫َكي‬‫ي‬‫كارت‬ ‫ئةتوانن‬َ‫ي‬‫تابتوان‬ ‫و‬‫ت‬
‫َطيرترب‬‫ي‬‫ج‬ ‫ناوضةكةدا‬ ‫لة‬ ‫خؤي‬ ‫سةنطي‬ ‫و‬ ‫بكات‬ ‫زياتر‬ ‫خؤي‬ ‫دؤستةكاني‬‫ه‬ ، ‫كات‬‫ةربؤية‬
‫د‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬،‫وزةكةيةوة‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫بة‬ ‫َةكردني‬‫ل‬‫مامة‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫هوشيارب‬ ‫زياتر‬ ‫َت‬‫ي‬‫ةب‬
. ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َتيانيشي‬‫ال‬‫هاو‬ ‫خؤشطوزةراني‬ ‫و‬ ‫سةربةخؤي‬ ‫َني‬‫ي‬‫هةو‬ ‫ئةتوانن‬ ‫ضونكة‬
[Typethedocumenttitle]
6
‫بةذمارة‬‫َوز‬‫ل‬‫خة‬‫و‬‫سروشتى‬‫غازى‬ ‫و‬‫نةوت‬‫كوردستان؛‬‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬
‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫سروشتى‬ ‫غازى‬ ‫يةدةطى‬
)‫َجا‬‫ي‬‫س‬ ‫مةتر‬ ‫(ترليؤن‬
‫يةدةطى‬‫نةوتى‬‫َم‬‫ي‬‫هةر‬
(‫بةرميل‬ ‫مليار‬)
‫هةناردةى‬‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫سروشتى‬ ‫غازى‬
‫توركيا‬ ‫بؤ‬(‫مليا‬‫ر‬)‫َجا‬‫ي‬‫س‬ ‫مةتر‬
‫هةناردةى‬‫نةوتى‬‫َم‬‫ي‬‫هةر‬
‫توركيا‬ ‫بؤ‬2016(‫ِؤذانة‬‫ر‬ /‫بةرميل‬ ‫مليؤن‬)
97%
3%
‫جيهان‬ ‫والتانى‬ ‫لةضاو‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫يةدةطى‬
DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan
7
‫سامانة‬ ‫وةزارةتي‬ ‫َمدا‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتي‬ ‫سياسةتي‬ ‫لة‬ ‫هةية‬ ‫ئةوةي‬ ‫رابردودا‬ ‫لةدةيةيي‬
( ‫بة‬ ‫دابةشكردوة‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫سروشتيةكان‬57( َ‫ل‬‫،لةطة‬ ‫نةوتيةوة‬ ‫)بلؤكي‬25)‫كؤمثانياييةكي‬
‫ئةو‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ، ‫كردوة‬ ‫َبةستي‬‫ي‬‫طر‬ ‫نةوت‬ ‫طواستنةوةي‬ ‫و‬ ‫َنان‬‫ي‬‫دةره‬ ‫و‬ ‫طةران‬ ‫بؤ‬ ‫بياني‬ ‫زةبةالحي‬
َ‫ي‬‫تائ‬ ‫َبةستانة‬‫ي‬‫طر‬‫واتا‬ ‫(ثشكدار)بوو‬ ‫َبةستي‬‫ي‬‫طر‬ ‫ستا‬(production sharing
agreemenet. ‫خزمةتطوزارية‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫نةب‬ ‫َبةستانة‬‫ي‬‫طر‬ ‫لةو‬ ‫َك‬‫ي‬‫جطةلةيةك‬ )
‫(ث‬ ‫َبةستي‬‫ي‬‫طر‬ ‫لةضوارضيوةي‬‫نةوتي‬ ‫داهاتي‬ ‫لة‬ ‫شةريكي‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةب‬ ‫كؤمثانيا‬ ‫)خاوةني‬ ‫شكداردا‬
‫َبةستي‬‫ي‬‫طر‬ ‫لة‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ، ‫بلؤكةدا‬ ‫ئةو‬،‫نية‬ ‫بوني‬ ‫شةريكي‬ ‫خزمةتطوزاريدا‬‫لة‬ ‫هةروةها‬
( ‫َذةي‬‫ي‬‫ر‬ ‫ثشكداردا‬ ‫َبةستي‬‫ي‬‫طر‬15%‫خاوةني‬ ‫بؤ‬ ‫َنراوةكة‬‫ي‬‫دةره‬ ‫نةوتة‬ ‫داهاتي‬ ‫ي‬ )
‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫وة‬ ‫كؤمثانياكةية‬55%‫كةسةرفي‬ ‫ثارةيةيي‬ ‫ئةو‬ ‫بري‬‫كرد‬‫لةو‬ ‫و‬ ‫ئةبات‬ ‫بؤخؤي‬ ‫وة‬
‫د‬ ‫كة‬ ‫نةوتةي‬َ‫ي‬‫دةه‬ ‫بةدةست‬ ‫خؤي‬ ‫سةرفكراوةكةي‬ ‫ثارة‬ ‫ئةوكاتةي‬ ‫تا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ةيفرؤش‬‫َت‬‫ي‬‫ن‬‫ةوة‬
‫د‬ ‫شةريكي‬ ‫هةربة‬ ‫دواتريش‬.‫َتةوة‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫ةم‬
‫َتي‬‫ال‬‫هاو‬ ‫نةك‬ ‫خاوةنةكةيةتي‬ ‫و‬ ‫كؤمثانيا‬ ‫يةكةم‬ ‫مةندي‬ ‫سود‬ ‫َبةستةدا‬‫ي‬‫طر‬ ‫جؤرة‬ ‫لةم‬ ‫بةواتا‬
‫َضةوان‬‫ي‬‫ث‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫َةشدا‬‫ل‬‫خا‬ ‫،لةو‬‫َبةستةكاني‬‫ي‬‫طر‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ ‫ضونكة‬ ‫َراقة‬‫ي‬‫ع‬ ‫ةي‬
.‫ثشكدار‬ ‫نةك‬ ‫خزمةتطوزراية‬
‫كوردستان‬‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬‫نةوتى‬ ‫سياسةتى‬
)‫بةنمونة‬‫َبةستةكان‬‫ي‬‫(طر‬
"‫َبةس‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئةو‬‫تانةى‬
‫كؤمثانيا‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬
‫نةوتيةكانى‬‫كردووة‬
(‫ثشكدارة‬)‫و‬
‫س‬‫جؤرة‬ ‫ئةم‬ ‫روشتى‬
،‫واية‬ ‫َبةستةش‬‫ي‬‫طر‬
‫كؤمثاني‬‫دةكات‬ ‫قازانج‬ ‫ا‬‫نة‬
‫حكومةت‬"
[Typethedocumenttitle]
8
"32‫دؤالر‬ ‫مليار‬‫لة‬
‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫داهاتى‬
،‫نية‬ ‫ديار‬‫ثارةى‬ ‫كة‬
‫فر‬‫ؤ‬‫نةوتى‬ ‫شراوى‬
‫لة‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬2007‫تا‬ ‫وة‬
2014
‫د‬ ‫بؤية‬‫كؤكردنةوةي‬ ‫نةك‬ ‫بووة‬ ‫بةهةدةردان‬ ‫زياتر‬ ‫َستا‬‫ي‬‫تائ‬ ‫َبةستانة‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئةو‬ ‫َت‬‫ي‬‫بوتر‬ ‫َت‬‫ي‬‫ةكر‬
( ‫نؤفةمبةري‬ ‫داتايي‬ ‫َي‬‫ي‬‫بةث‬ ‫ضونكة‬ ، ‫َتيان‬‫ال‬‫هاو‬ ‫خؤشطوزةراني‬ ‫و‬ ‫داهات‬2014‫سامانة‬ )
‫َوك‬‫ال‬‫ب‬ ‫وةزارةتةكة‬ ‫َثةري‬‫ل‬‫ما‬ ‫كةلة‬ ‫سروشتيةكان‬( ‫َي‬‫ل‬‫سا‬ ‫لة‬ ‫راوةتةوة‬2007‫َي‬‫ل‬‫سا‬ ‫تاكؤتايي‬ )
(2014( ‫بري‬ )263‫َي‬‫ي‬‫بةث‬ ‫ثارةكةشي‬ ‫بري‬ ‫كة‬ ‫َنراوة‬‫ي‬‫دةره‬ ‫نةوت‬ ‫بةرميل‬ ‫)مليؤن‬
( ‫دةكاتة‬ ‫كردوومة‬ ‫راثؤرتة‬ ‫ئةو‬ ‫بؤ‬ ‫كة‬ ‫من‬ ‫شيكاريةكي‬23ِ‫ر‬‫ب‬ ‫ئةو‬ ، ‫دؤالر‬ ‫)مليارد‬‫بوجةي‬ ‫ةش‬
‫هةنا‬‫ر‬‫ئ‬ ‫َي‬‫ي‬‫ث‬ ‫َراقةوة‬‫ي‬‫ع‬ ‫لة‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫كة‬ ‫ئةكات‬ َ‫ل‬‫دوسا‬ ‫كراويي‬ ‫دة‬‫ياخود‬ ‫َت‬‫ي‬‫ةدر‬
‫،ئاخؤ‬ ‫ئةوةية‬ ‫ثرسيار‬ ‫َم‬‫ال‬‫،بة‬ ‫ئةكات‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫فةرمانبةراني‬ ‫َي‬‫ل‬‫ضوارسا‬ ‫موضةي‬
‫و‬ ‫شةو‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫خؤراني‬ ‫موضة‬ ‫وا‬ ‫َخا‬‫ي‬‫كو‬ ‫بة‬ ‫بوة‬ ‫َي‬‫ي‬‫ث‬ ‫َي‬‫ي‬‫ك‬ ‫َيةو‬‫ي‬‫ك‬ ‫الي‬ ‫داهاتة‬ ‫ثارةو‬ ‫ئةو‬
‫بةر‬ ‫ضؤناية‬ ‫؟‬ ‫َةكانيان‬‫ل‬‫مندا‬ ‫و‬ ‫خؤيا‬ ‫ذياني‬ ‫َوي‬‫ي‬‫بذ‬ ‫بؤ‬ ‫ئةكةنةوة‬ ‫شةقامةكان‬ ‫لةسةر‬ ‫رؤذ‬‫ث‬‫رس‬
‫لةوالوة‬ ‫دارايش‬ ‫قةيراني‬ ‫و‬ ‫ئةكةن‬ ‫نةوتدا‬ ‫داهاتي‬ ‫ناو‬ ‫لة‬ ‫مةلة‬ ‫َة‬‫ل‬‫با‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫حزبةكاني‬ ‫و‬
( ‫َك‬‫ي‬َ‫ل‬‫سا‬ ‫هةمو‬ ‫كةنداو‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫بؤضي‬ ‫؟‬ ‫َضنيوين‬‫ل‬‫َهة‬‫ي‬‫ث‬ ‫تةنطي‬10%‫نةوت‬ ‫داهاتي‬ ‫)ي‬
‫ماف‬ ‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫دةطوش‬ ‫داهاتومان‬ ‫و‬ ‫َستا‬‫ي‬‫ئ‬ ‫نةوةي‬ ‫َني‬‫ي‬‫خو‬ ‫َمةش‬‫ي‬‫ئ‬ ‫داهاتوو‬ ‫نةوةي‬ ‫بؤ‬ ‫َدةطرن‬‫ل‬‫هة‬
‫داهاتيا‬ ‫و‬‫فرؤش‬ ‫هةراج‬ ‫ن‬‫؟‬ ‫ئةكةين‬
‫نؤ‬ ‫راثؤرتي‬ ‫َي‬‫ي‬‫هةربةث‬‫ظ‬( ‫ةمبةري‬2014‫لة‬ ‫كةمتر‬ ‫سروشتيةكان‬ ‫سامانة‬ ‫وةزارةتي‬ ‫)ي‬60%
‫ئةركي‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫لؤجستي‬ ‫كاري‬ ‫بؤ‬ ‫زؤربةيان‬ ‫وة‬ ‫َمةو‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ناوخؤي‬ ‫كاري‬ ‫دةستي‬
‫نةسياسةتي‬ ‫و‬ ‫ئةبين‬ ‫نةوت‬ ‫َناني‬‫ي‬‫دةره‬ ‫َري‬‫ي‬‫نةف‬ ‫َمة‬‫ي‬‫ئ‬ ‫واتا‬ ‫،ئةوةش‬ ‫َردراوة‬‫ي‬‫َنةسث‬‫ي‬‫ث‬ ‫طرنطيان‬
‫س‬‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫كارةش‬ ‫دةستي‬ ‫َذة‬‫ي‬‫ر‬ ‫،لةو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫ةربةخؤمان‬40%‫وة‬ ‫ترة‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫َكي‬‫ل‬‫خة‬
‫دراوةتة‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫وةزةي‬ ‫كةرتي‬ ‫طرنطةكاني‬ ‫اليةنة‬ ‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫هونةري‬ ‫و‬ ‫تةكنيكي‬ ‫بؤكاري‬
‫ئةوكةرتة‬ ‫داهاتي‬ ‫َكي‬‫ي‬‫زؤر‬ ‫َكي‬‫ي‬‫بةش‬ ‫.ئةوةش‬ ‫ناوخؤي‬ ‫نةك‬ ‫بياني‬ ‫كاري‬ ‫دةستي‬ ‫دةست‬
‫بياني‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫دةست‬ ‫ئةداتةوة‬. ‫نابن‬ ‫مةند‬ ‫سود‬ ‫َي‬‫ي‬‫ل‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫دانيشتواني‬ ‫و‬
DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan
9
‫ئةو‬ ‫َى‬‫ي‬‫بةث‬ ‫خؤى‬ ‫بةووتةى‬ ‫و‬ ‫بآلويكردةوة‬ ‫سروشتيةكان‬ ‫سامانة‬ ‫وةزارةتى‬ ‫هاوبةش؛‬ ‫َبةستى‬‫ي‬‫كر‬ ‫نمونةى‬
‫دةكات‬ ‫نةوت‬ ‫كؤمثانياكانى‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َة‬‫ل‬‫مامة‬ ‫َبةستة‬‫ي‬‫طر‬
‫حكومةت‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َبةستة‬‫ي‬‫طر‬ ‫جؤرة‬ ‫ئةم‬ ‫َى‬‫ي‬‫بةث‬ ‫و‬ ‫جيهان‬ ‫لة‬ ‫نةوت‬ ‫َبةستةكانى‬‫ي‬‫طؤر‬ ‫لة‬ ‫َكة‬‫ي‬‫جؤر‬
‫بةهاوبةشى‬ ‫َوةدةبةن‬‫ي‬ِ‫ر‬‫بة‬ ‫نةوتيةكة‬ ‫َطةكة‬‫ل‬‫كي‬ ‫َكةوة‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةوتيةكة‬ ‫كؤمثانيا‬ ‫و‬،‫بةآلم‬
‫نةوتةكة‬ ‫ئةطةر‬ ‫بةآلم‬ ،‫نةوتةكة‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫تا‬ ‫ئةستؤ‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ناطر‬ ‫دارايى‬ ‫ِيسكى‬‫ر‬ ‫حكومةت‬
.‫َتةوة‬‫ي‬‫وةردةطر‬ ‫هاتوو‬ ‫بةرهةم‬ ‫نةوتى‬ ‫لةسةر‬ ‫َضوون‬‫ي‬‫ت‬ ‫ئةوا‬ ‫دؤزرايةوة‬
‫هاوبةش‬ ‫َبةستى‬‫ي‬‫طر‬
‫كؤمثانيا‬ ‫قازانجى‬ ‫و‬ ‫َضوو‬‫ي‬‫ت‬
‫نةوتةيةكانى‬/‫َم‬‫ي‬‫هةر‬2014$
‫كؤمثانيا‬ ‫و‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫حكومةتى‬ ‫َبةستةكةى‬‫ي‬‫طر‬ ‫لة‬
‫لةسةدا‬ ‫نةوت‬ ‫كاركةرةكانى‬10‫و‬ ‫َكانة‬‫ل‬‫مو‬ ‫داهاتى‬
‫لةسةدا‬4.8‫شرينى‬ ‫و‬ ‫كؤمةآليةتيةكان‬ ‫سودة‬ ‫ى‬
‫بةنايارى‬ ‫َبةستةكان‬‫ي‬‫طر‬‫ضؤن‬ ‫َت‬‫ي‬‫نازانر‬ ‫و‬ ‫ماوةتةوة‬
‫خةرجكراوة‬ ‫ضؤن‬ ‫و‬ ‫وةرطيراوة‬
[Typethedocumenttitle]
10
"‫ب‬‫حكومةتي‬ ‫ؤئةوةي‬‫َم‬‫ي‬‫هةر‬
‫شةفافة‬ ‫َت‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫بيسةلم‬‫د‬‫َت‬‫ي‬‫ةب‬
ِ‫ر‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫ئةندام‬َ‫ي‬‫ك‬‫خراوي‬
‫شةفافيةت‬ ‫بؤ‬ ‫َةتي‬‫ل‬‫َودةو‬‫ي‬‫ن‬"
‫دةكات‬‫دةربازمان‬‫َطايانةى‬‫ي‬ِ‫ر‬‫ئةو‬
‫نةوت‬‫نةطبةتى‬‫لة‬
ِ‫ر‬ ‫نةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نانةوةي‬ ‫بونيات‬ ‫و‬ ‫خؤشبةخي‬ ‫كليلي‬ ‫نةوت‬ ‫بؤئةوةي‬ ‫َت‬‫ي‬‫ضيبكر‬‫ة‬‫و‬ ‫زالةت‬
، ‫نةخؤشي‬ ‫و‬ ‫رةشي‬ ‫ضارة‬َ‫ي‬‫ث‬،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫شةفاف‬ ‫داهاتةكةي‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫َك‬‫ي‬‫شت‬ ‫هةموو‬ ‫ش‬‫داها‬ ‫وتا‬‫تي‬
‫ناو‬ ‫َتة‬‫ي‬‫بخر‬ ‫َتةوة‬‫ي‬‫كؤبكر‬ ‫نةوت‬‫و‬ ‫َكةوة‬‫ي‬‫سندوق‬‫نةك‬ ‫بكات‬ ‫سندوقة‬ ‫ئةو‬ ‫َري‬‫ي‬‫ضاود‬ ‫ثةرلةمان‬
‫وة‬ ، ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫حكومةتي‬ِ‫ر‬‫َة‬‫ل‬‫جو‬ ‫ئاطاداري‬ ‫َتيةك‬‫ال‬‫هاو‬ ‫هةموو‬ ‫ؤذانة‬‫ى‬ِ‫ر‬‫ب‬ ‫و‬ ‫نرخ‬‫نةوت‬ ‫داهاتي‬ ‫و‬
‫َت‬‫ي‬‫ب‬،‫ب‬‫حكومةتي‬ ‫ؤئةوةي‬َ‫ي‬‫بيسةلم‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ِ‫ر‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫ئةندام‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫شةفافة‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ن‬َ‫ي‬‫ك‬‫خراوي‬
ِ‫ر‬ ‫َنة‬‫ال‬‫سا‬ ‫كة‬ ‫شةفافيةت‬ ‫بؤ‬ ‫َةتي‬‫ل‬‫َودةو‬‫ي‬‫ن‬ِ‫ر‬‫ب‬ ‫لةسةر‬ ‫دةكاتةوة‬ ‫َو‬‫ال‬‫ب‬ ‫خؤي‬ ‫اثؤرتي‬‫دةر‬ ‫ي‬‫َناني‬‫ي‬‫ه‬
‫فرؤشتن‬ ‫َتي‬‫ي‬‫ضؤن‬ ‫و‬ ‫نرخ‬ ‫و‬ ‫نةوت‬. ‫داهاتةكةشي‬ ‫و‬
ِ‫ر‬‫طؤ‬‫و‬ ‫حكومةت‬ ‫بةسودي‬ ‫ئةوةي‬ ‫بؤ‬ ‫كردويةتي‬ ‫كة‬ ‫َبةستانةي‬‫ي‬‫طر‬ ‫لةو‬ ‫َك‬‫ي‬‫بةند‬ ‫ضةن‬ ‫يني‬
َ‫ال‬‫هاو‬‫تياني‬‫زيانيان‬ ‫نةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫كؤتايي‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬‫وة‬ ،‫بؤ‬‫َت‬‫ي‬‫ئةكر‬ ‫َبةست‬‫ي‬‫طر‬ ‫ضي‬ ‫ال‬ ‫لةمةو‬
‫َو‬‫ي‬‫بةش‬‫و‬ ‫ثشكداري‬ ‫نةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫خزمةتطوزاري‬ ‫ةي‬‫بةكار‬ ‫سةرضاوةيةك‬ ‫وةك‬ ‫نةوت‬ ‫داهاتي‬
َ‫ي‬‫َنر‬‫ي‬‫به‬‫ثيشةسازي‬ ‫وةك‬ ‫تر‬ ‫َكتةرةكاني‬‫ي‬‫س‬ ‫بوذاندنةوةي‬ ‫بؤ‬ ‫ت‬،َ‫ل‬‫،كشتوكا‬ ‫بازرطاني‬... ‫هتد‬ ‫و‬
‫نةوت‬ ‫كة‬ ‫كارطانةي‬ ‫ئةو‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكر‬ ‫دروست‬ ‫ثيشةسازي‬ ‫كارطةيةيكي‬ ‫ضةن‬ ‫َت‬‫ي‬‫َبدر‬‫ل‬‫هةو‬
‫ئةوةي‬ ‫بةجياتي‬ ‫نةوت‬ ‫بةرميلي‬ ‫َوةية‬‫ي‬‫ش‬ ‫بةو‬ ‫ضونكة‬ )‫(ثترؤكيمياوي‬ َ‫ال‬‫كا‬ ‫بؤ‬ ‫ئةطؤرن‬
(100‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫قازانجي‬ ‫)دؤالر‬‫هةروةها‬ .‫َندة‬‫ي‬‫ه‬ ‫ضةن‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫قازانجةكةي‬
‫د‬ ‫بؤ‬ ‫كار‬ ‫فةرهةمكردني‬ ‫بؤ‬ ‫باشيشة‬ ‫سةرضاوةيكي‬. ‫َي‬‫ل‬‫خؤما‬ ‫كاري‬ ‫ةستي‬
DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan
11
"‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫سياسةتى‬
‫ئةو‬ ‫و‬ ‫نية‬ ‫سةربةخؤ‬
‫لةنةوت‬ ‫داهاتةى‬
‫دةستكةوتو‬‫بانكةكانى‬ ‫ة‬
‫ئةمريكاى‬ ‫و‬ ‫ئةوروثا‬
َ‫ي‬‫ث‬‫لةضاوى‬ ‫و‬ ‫ِكراوة‬‫ر‬‫ث‬
‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫هاوآلتيانى‬
‫شارراوةتةوة‬".
‫َوطةي‬‫ال‬‫ثا‬ ‫دروستكردني‬ ‫َطةي‬‫ي‬‫لةر‬ ‫ئةويش‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫وزةمان‬ ‫سةربةخؤي‬ ‫َت‬‫ي‬‫َبدر‬‫ل‬‫هةو‬
‫و‬ ‫بين‬ ‫خؤمان‬ ‫نةوتي‬ ‫َناني‬‫ي‬‫دةره‬ ‫خاوةني‬ ‫خؤمان‬ ‫ئةوةي‬ ‫بؤ‬ ‫َنةوة‬‫ي‬‫مؤد‬‫طاز‬ ‫ئةوةي‬ ‫بةجياتي‬
‫بكةين‬ ‫هةناردةشي‬ ‫تةنانةت‬ ‫و‬ ‫َنين‬‫ي‬‫ب‬ ‫بةرهةمي‬ ‫َمة‬‫ي‬‫ئ‬ ‫َنين‬‫ي‬‫ب‬ ‫لةدةروة‬ ‫بةنزين‬ ‫و‬،‫س‬‫زياتر‬ ‫َنة‬‫ال‬‫ا‬
‫مليارد‬ )َ‫ي‬‫(س‬ ‫لة‬،‫لةوبوارةدا‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةكر‬ ‫خةرج‬ ‫دؤالر‬‫خستنة‬ ‫بؤ‬ ‫َطةيةكيش‬‫ي‬‫ر‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةب‬ ‫هةروةها‬
. ‫َكاري‬‫ي‬‫ب‬ ‫َذةي‬‫ي‬‫ر‬ ‫كردنةوةي‬ ‫كةم‬ ‫و‬ ‫كار‬ ‫دةستي‬ ‫سةركاري‬
َ‫ي‬‫َبدر‬‫ل‬‫هةو‬ ‫هةروةها‬‫و‬ ‫َنانيدا‬‫ي‬‫دةره‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫بواري‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكر‬ ‫شارةزا‬ ‫َي‬‫ل‬‫خؤما‬ ‫كاري‬ ‫دةستي‬ ‫ت‬
‫َطةي‬‫ي‬‫لةر‬ ‫و‬ ‫نةيةن‬ ‫بةكار‬ ‫لؤجيستيدا‬ ‫لةبواري‬ ‫تةنها‬ َ‫ل‬‫خؤما‬ ‫كاري‬ ‫دةستي‬‫خولةوة‬
‫شارةز‬‫تةكنيكدا‬ ‫وةك‬ ‫بواري‬ ‫لة‬ ‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫ابكر‬،‫ئةوةش‬‫سةربةخؤي‬ ‫بؤ‬ ‫باشة‬ ‫َطةيكي‬‫ي‬‫ر‬
‫سياسة‬‫ت‬‫ى‬‫خؤ‬ ‫َوةيكي‬‫ي‬‫بةش‬ ‫َناني‬‫ي‬‫دةره‬ ‫و‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتي‬. ‫َي‬‫ل‬‫ما‬
:‫بةكورتي‬‫ماوةي‬ ‫لة‬‫لة‬ ‫زياتر‬‫رابردودا‬ ‫َي‬‫ل‬‫دةسا‬‫دارنةبووة‬ ‫بةرهةم‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتي‬ ‫سياسةتي‬
‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫َتياني‬‫ال‬‫هاو‬ ‫بؤ‬‫روناك‬ ‫َطةي‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬‫نةبووة‬ ‫كوردستان‬ ‫نانةوةي‬ ‫بونيات‬ ‫بوذانةوةو‬ ‫كردنةوةو‬
ِ‫ر‬ ‫،ئةوةندةي‬‫لة‬ ‫وي‬،‫بووة‬ ‫َك‬‫ي‬‫تاقم‬ ‫و‬ ‫طروث‬ ‫بةرذةوةندي‬‫فرؤشتني‬ ‫كةلة‬ ‫داهاتةي‬ ‫ئةو‬ ‫واتا‬
‫ئةمريكا‬ ‫و‬ ‫ئةوروثا‬ ‫بانكةكاني‬ ‫و‬ ‫كوردستان‬ ‫َنراوةتة‬‫ي‬‫نةه‬ ‫كةوتووة‬ ‫دةستيان‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتي‬
‫َثركراوة‬‫ي‬‫ل‬ ‫تري‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫و‬‫َستاش‬‫ي‬‫وةتائ‬ ، ‫شاردراوةتةوة‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫َتياني‬‫ال‬‫هاو‬ ‫لةضاوي‬ ‫و‬
‫نية‬ ‫سةربةخؤ‬ ‫وزةمان‬ ‫سياسةتي‬ ‫َمة‬‫ي‬‫ئ‬‫لة‬ ‫بةنزين‬ ‫و‬ ‫طاز‬ ‫و‬ ‫نةوتداين‬ ‫بيري‬ ‫و‬ َ‫ل‬‫ضا‬ ‫لةناو‬ ‫و‬
‫َتان‬‫ال‬‫و‬. ‫ئةكةين‬ ‫هاوردة‬ ‫ةوة‬
َ‫ي‬‫ئةب‬ ‫بؤلةمةوال‬ ‫بؤية‬‫سروشتيةوة‬ ‫سةرضاوة‬ ‫بةم‬ ‫َة‬‫ل‬‫مامة‬ ‫شارةزايانةتر‬ ‫و‬ ‫رونتربين‬ ‫بةرضاو‬ ‫ت‬
. ‫دونيادا‬ ‫لة‬ ‫خؤسةثاندنمانة‬ ‫و‬ ‫سةربةخؤي‬ ‫َطةي‬‫ي‬‫ر‬ ‫كة‬ ‫بكةين‬
[Typethedocumenttitle]
12
‫َثشتى‬‫ل‬‫ثا‬‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫حكومةتى‬‫و‬ ‫سوتةمةنى‬
‫كارةبا‬‫ساآلنة‬$
6.000.000.000
‫بيانى‬ ‫َكارانى‬‫ي‬‫كر‬ ‫ذمارةى‬‫نةوت‬‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫لة‬
‫كوردستان‬
1.693
‫بوودجةى‬ ‫لة‬ ‫نةوت‬ ‫داهاتى‬ ‫بةشدارى‬‫طشتى‬
‫َم‬‫ي‬‫هةر‬
%90
‫ِكردنةوةى‬‫ر‬‫ث‬ ‫لة‬ َ‫ل‬‫كشتوكا‬ ‫بةشدارى‬
‫ناوخؤ‬ ‫بةرهةمى‬
%45
DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan
13
:‫دةرئةنجام‬
-‫َيان‬‫ي‬‫ث‬ ‫شارةزايان‬ ‫هةربؤية‬ ،‫جيهان‬ ‫وآلتانى‬ ‫بؤ‬ ‫هةية‬ ‫طةورةى‬ ‫َكى‬‫ي‬‫بايةخ‬ ‫غاز‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫بةتايبةتى‬ ‫جيهانى‬ ‫ووزةى‬
‫واية‬"‫بةدة‬ ‫جيهانى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫لةدةست‬ ‫نةوتى‬ ‫هةركةس‬‫ستةوةية‬"‫نةو‬ ‫بؤ‬ ‫ئاماذةيةك‬ ‫وةكو‬‫ت‬‫كة‬‫ئاب‬ ‫و‬ ‫سياسيةت‬‫ورى‬
.‫َت‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬ِ‫ر‬‫َدةسو‬‫ل‬‫هة‬ ‫جيهان‬
-‫سةرضاوةية‬ ‫وةكو‬ ‫كوردستان‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬‫هةية‬ ‫طةورةى‬ ‫بايةخى‬ ‫جيهان‬ ‫بؤ‬ ‫سروشتى‬ ‫غازى‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫تازةى‬ ‫كى‬.
-‫كوردستان‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫َطيرى‬‫ي‬‫ناج‬ ‫يةدةطى‬80‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫جيهانى‬ ‫نةوتى‬ ‫يةدةطى‬ ‫كؤتا‬ ‫و‬ ‫بةرميلة‬ ‫مليار‬
‫َى‬‫ل‬‫سا‬ ‫تا‬ ‫نةوت‬ ‫َنةرى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫طةورة‬ ‫ئةمريكاى‬ ‫َكداية‬‫ي‬‫لةكات‬ ‫ئةوةش‬ ،‫َت‬‫ي‬‫تةواودةب‬2025‫لة‬ ‫َك‬‫ي‬‫بةش‬
‫ل‬ ‫سةرضاوةكانى‬.‫ةدةستدةدات‬
-‫كة‬ ‫نةوتيةكان‬ ‫َبةستة‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئةنجامدانى‬ ‫َنةى‬‫ي‬‫لةو‬ ‫نةبووة‬ ‫سةركةوتوانةى‬ ‫نةوتى‬ ‫َكى‬‫ي‬‫سياسيةت‬ ‫كوردستان‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬
.‫حكومةت‬ ‫تا‬ ‫دةكات‬ ‫قازانج‬ ‫زؤتر‬ ‫كؤمثانياكة‬ ‫كة‬ ‫واية‬ ‫َبةستةش‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئةو‬ ‫سروشتى‬ )‫(هاوبةشة‬
-‫و‬ ‫داهات‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫شةفاف‬ ‫َويستة‬‫ي‬‫ث‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫سةركةوتوى‬ ‫نةوتى‬ ‫َكى‬‫ي‬‫سياسةت‬ ‫كوردستان‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةوةى‬ ‫بؤ‬
.‫دوونيا‬ ‫لة‬ ‫كورد‬ ‫سياسةتى‬ ‫سةثاندنى‬ ‫هؤى‬ ‫َتة‬‫ي‬‫بب‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫سياسةتى‬ ‫َويستة‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةروةك‬ ،‫تر‬ ‫ثرؤسةكانى‬
[Typethedocumenttitle]
14
‫سةرضاوةكان‬
‫االحتالل‬ ‫و‬ ‫النفط‬‫و‬ ‫كاظم‬ ‫(د.عبدالعلي‬ ‫تاليف‬ ،‫العراق‬ ‫في‬
)‫دحام‬ ‫د.مالك‬
‫كلير‬ ‫(مايكل‬ ‫تاليف‬ ،‫نفط‬ ‫و‬ ‫دم‬)
‫االقتصاد‬‫العراقي‬‫الهيكلي_البطالة،تاليف‬ ‫النفط_االحتالل‬
)‫الحلفي‬ ‫(د.عبدالجبار‬
‫(سكؤتيا‬ ‫كاركةن‬ ‫كوردستانا‬ ‫كةلة‬ ‫كؤمثانيايانةي‬ ‫ئةو‬ ‫راثؤرتي‬
َ‫ل‬‫كاثيتة‬،‫شامةران‬‫ثترؤليؤم‬،‫شيفرؤني‬‫ئةمريكي،طؤل‬‫ط‬ ‫ف‬)‫يستؤن‬
(‫ئؤثيك‬ ‫راثؤرتي‬OPEC.)
َ‫ي‬‫بةرهةمه‬ ‫راثؤرتةكاني‬‫ناني‬‫وةزارةتي‬‫سامانة‬‫سروشتيةكاني‬‫ه‬َ‫ي‬‫ةر‬‫مي‬
‫كوردستان‬‫لة‬(‫تشريني‬‫ئةكةمي‬2013)‫و‬(‫كانووني‬‫دووةك‬_‫ئاب‬
2014)‫و‬(‫نؤظةمبةري‬2014.)
‫بى‬‫ثى‬‫س‬‫ت‬‫را‬‫تي‬‫ذ‬‫ري‬‫ظ‬‫ي‬‫و‬2014
DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan
15
‫ئامادةكار‬‫ثةيامى‬
‫كور‬ ‫لةم‬ ‫ئامانج‬‫باس‬ ‫تة‬‫وةكو‬ ‫زانياريانة‬ ‫ئةو‬ ‫ِووى‬‫ر‬‫خستةنة‬ ‫و‬ ‫ة‬
‫وةكو‬ ‫هةميش‬ ‫ئةكاديمةيةك‬ ‫نةوت‬ ‫بوارى‬ ‫شيكةرةوةيةكى‬
‫بةرثرسان‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةمةو‬ ‫و‬ ‫سةرشانمة‬ ‫لة‬ ‫كة‬ ‫خةمةية‬ ‫ئةو‬ ‫ثؤستةكةم‬
‫نةوت‬ ‫كةرتى‬ ‫لة‬ ‫ئاطايان‬ ‫زياتر‬‫هؤى‬ ‫َنتة‬‫ي‬‫ب‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةكر‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬
‫هيوادارم‬ ‫بؤية‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َضةوانةوة‬‫ي‬‫ث‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةشكر‬ ‫و‬ ‫خؤشطوزةرانى‬
‫و‬ ‫بةطشتى‬ ‫ووزة‬‫خؤشطوزةرانى‬ ‫هؤى‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ب‬ ‫بةتايبةتى‬ ‫غاز‬ ‫و‬ ‫نةوت‬
‫كوردستان‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫هاوآلتيانى‬ ‫بؤ‬
‫عةلى‬‫محةد‬‫دكتؤرغالب‬
‫نةوت‬ ‫شيكارى‬ ‫لة‬ ‫دكتؤرا‬
[Typethedocumenttitle]
16
dopic2014@gmail.com 07506551075
07501245430
‫ذمارة‬ ‫َةتى‬‫ل‬‫مو‬ ‫خاوةنى‬ ‫دؤر‬ ‫َكخراوى‬‫ي‬ِ‫ر‬
(2427‫ى‬ )‫َكخراوة‬‫ي‬ِ‫ر‬ ‫فةرمانطةى‬
‫ناحكوميةكانى‬‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫حكومةتى‬
‫كوردستانة‬.
‫كوردستان‬ ‫نةوتى‬ ‫زانيارى‬ ‫بؤ‬ ‫دؤر‬ ‫َكخراوى‬‫ي‬ِ‫ر‬

More Related Content

Viewers also liked

Lectura n° 03 Psicologia ⒽⓈⒽ
Lectura n° 03 Psicologia ⒽⓈⒽLectura n° 03 Psicologia ⒽⓈⒽ
Lectura n° 03 Psicologia ⒽⓈⒽHenry Upla
 
2010.12.28開発勉強会資料(タイ・コミュニティでの保健・医療とエンパワメント)
2010.12.28開発勉強会資料(タイ・コミュニティでの保健・医療とエンパワメント)2010.12.28開発勉強会資料(タイ・コミュニティでの保健・医療とエンパワメント)
2010.12.28開発勉強会資料(タイ・コミュニティでの保健・医療とエンパワメント)Toshiyuki Okui
 
FASCIO di CUBICHE PASSANTI per 3 PUNTI - ESEMPIO 1 - CALCOLI e GRAFICI PASSO ...
FASCIO di CUBICHE PASSANTI per 3 PUNTI - ESEMPIO 1 - CALCOLI e GRAFICI PASSO ...FASCIO di CUBICHE PASSANTI per 3 PUNTI - ESEMPIO 1 - CALCOLI e GRAFICI PASSO ...
FASCIO di CUBICHE PASSANTI per 3 PUNTI - ESEMPIO 1 - CALCOLI e GRAFICI PASSO ...Ist. Superiore Marini-Gioia - Enzo Exposyto
 
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 83-84
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 83-84Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 83-84
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 83-84luisprista
 
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 79-80
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 79-80Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 79-80
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 79-80luisprista
 

Viewers also liked (7)

All For You
All For YouAll For You
All For You
 
EE Topics
EE TopicsEE Topics
EE Topics
 
Lectura n° 03 Psicologia ⒽⓈⒽ
Lectura n° 03 Psicologia ⒽⓈⒽLectura n° 03 Psicologia ⒽⓈⒽ
Lectura n° 03 Psicologia ⒽⓈⒽ
 
2010.12.28開発勉強会資料(タイ・コミュニティでの保健・医療とエンパワメント)
2010.12.28開発勉強会資料(タイ・コミュニティでの保健・医療とエンパワメント)2010.12.28開発勉強会資料(タイ・コミュニティでの保健・医療とエンパワメント)
2010.12.28開発勉強会資料(タイ・コミュニティでの保健・医療とエンパワメント)
 
FASCIO di CUBICHE PASSANTI per 3 PUNTI - ESEMPIO 1 - CALCOLI e GRAFICI PASSO ...
FASCIO di CUBICHE PASSANTI per 3 PUNTI - ESEMPIO 1 - CALCOLI e GRAFICI PASSO ...FASCIO di CUBICHE PASSANTI per 3 PUNTI - ESEMPIO 1 - CALCOLI e GRAFICI PASSO ...
FASCIO di CUBICHE PASSANTI per 3 PUNTI - ESEMPIO 1 - CALCOLI e GRAFICI PASSO ...
 
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 83-84
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 83-84Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 83-84
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 83-84
 
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 79-80
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 79-80Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 79-80
Apresentação para décimo primeiro ano de 2015 6, aula 79-80
 

Similar to speshal report d.xalb

الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...Facebook
 
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...Facebook
 
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...awderahmed1989
 
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...AWDERQAMTARANI
 
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...awderahmed1989
 
Golden Visa presentation
Golden Visa presentationGolden Visa presentation
Golden Visa presentationIvan Yurkin
 
هونه‌ری كرین
هونه‌ری كرینهونه‌ری كرین
هونه‌ری كرینBrwa Chomani
 
Abcds mémorandum migration-20_mars2014_ar
Abcds   mémorandum migration-20_mars2014_arAbcds   mémorandum migration-20_mars2014_ar
Abcds mémorandum migration-20_mars2014_arHicham Baraka
 
كات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت گرنگي كات له‌ ژياني باوه‌رِدار--ا...
كات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت گرنگي كات له‌ ژياني باوه‌رِدار--ا...كات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت گرنگي كات له‌ ژياني باوه‌رِدار--ا...
كات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت گرنگي كات له‌ ژياني باوه‌رِدار--ا...Facebook
 
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَتكات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَتQAMTARANI
 
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟Hoshmand Ne'mat
 
انجازات فرع الاسكندرية 2020-2021
انجازات فرع الاسكندرية 2020-2021انجازات فرع الاسكندرية 2020-2021
انجازات فرع الاسكندرية 2020-2021National Council for Women
 
سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا
 سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا
سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیداdr.luqmanraouf
 
مقتطف من مؤلف القات وشيوع تعاطيه في المجتمع اليمني
مقتطف من مؤلف القات وشيوع تعاطيه في المجتمع اليمنيمقتطف من مؤلف القات وشيوع تعاطيه في المجتمع اليمني
مقتطف من مؤلف القات وشيوع تعاطيه في المجتمع اليمنيحسن قروق
 
سیستەمی پەمپی ئاو
سیستەمی پەمپی ئاوسیستەمی پەمپی ئاو
سیستەمی پەمپی ئاوBahzad5
 
Onecoin presentation in kurdish
Onecoin presentation in kurdishOnecoin presentation in kurdish
Onecoin presentation in kurdishsaminwr
 

Similar to speshal report d.xalb (20)

الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
 
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
 
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
 
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
 
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...  الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
الصدق - گرنگی ڕاستگۆيي -سوده‌كانی ڕاستگۆيیی - ئاودێر أحمد عبدالله-راستگۆ-Aw...
 
Leaflet
LeafletLeaflet
Leaflet
 
Edrees
EdreesEdrees
Edrees
 
Golden Visa presentation
Golden Visa presentationGolden Visa presentation
Golden Visa presentation
 
هونه‌ری كرین
هونه‌ری كرینهونه‌ری كرین
هونه‌ری كرین
 
Abcds mémorandum migration-20_mars2014_ar
Abcds   mémorandum migration-20_mars2014_arAbcds   mémorandum migration-20_mars2014_ar
Abcds mémorandum migration-20_mars2014_ar
 
كات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت گرنگي كات له‌ ژياني باوه‌رِدار--ا...
كات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت گرنگي كات له‌ ژياني باوه‌رِدار--ا...كات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت گرنگي كات له‌ ژياني باوه‌رِدار--ا...
كات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت گرنگي كات له‌ ژياني باوه‌رِدار--ا...
 
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَتكات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
 
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
بؤضي طرنطة بةذداربم لةضالاكيةكان؟
 
Hamwii (1)
Hamwii (1)Hamwii (1)
Hamwii (1)
 
انجازات فرع الاسكندرية 2020-2021
انجازات فرع الاسكندرية 2020-2021انجازات فرع الاسكندرية 2020-2021
انجازات فرع الاسكندرية 2020-2021
 
سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا
 سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا
سیمیۆلۆژیای کات لەشیعری کوردیدا
 
فن الحوار
فن الحوارفن الحوار
فن الحوار
 
مقتطف من مؤلف القات وشيوع تعاطيه في المجتمع اليمني
مقتطف من مؤلف القات وشيوع تعاطيه في المجتمع اليمنيمقتطف من مؤلف القات وشيوع تعاطيه في المجتمع اليمني
مقتطف من مؤلف القات وشيوع تعاطيه في المجتمع اليمني
 
سیستەمی پەمپی ئاو
سیستەمی پەمپی ئاوسیستەمی پەمپی ئاو
سیستەمی پەمپی ئاو
 
Onecoin presentation in kurdish
Onecoin presentation in kurdishOnecoin presentation in kurdish
Onecoin presentation in kurdish
 

speshal report d.xalb

  • 2. DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan 1 ‫َشةكى‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةوت‬ ‫شيكارى‬ ‫لة‬ ‫دكتؤرا‬ /‫عةلى‬ ‫محةد‬ ‫دكتؤرغالب‬‫ئةنجومةنى‬ ‫سروشتيةكانى‬ ‫سامانة‬ ‫ليذنةى‬ ‫ؤكى‬ ‫سةر‬ ‫و‬ ‫َمان‬‫ي‬‫سل‬ ‫َزطاى‬‫ي‬‫ثار‬‫ى‬ "‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫ئةزموني‬ ‫نةوتدا‬ ‫َنان‬‫ي‬‫دةره‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةكر‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ‫كورتة‬ ‫َكي‬‫ي‬‫تةمةن‬‫كةميش‬ ‫زؤري‬ ‫َكي‬‫ي‬‫بايةخ‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬" ‫عةلى‬‫محةد‬‫دكتؤرغالب‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ‫دذبةيةك‬ ‫دةستةواذةي‬ ‫دو‬ ، ‫طةزةراني‬ ‫خؤش‬ ‫يان‬ ‫مةرط‬ ، ‫ئاشتي‬ ‫يان‬ ‫شةر‬ ،‫نةوت‬ ‫َنان‬‫ي‬‫دةره‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫ئةزموني‬ ،‫دةستواذانة‬ ‫لةم‬ ‫طوزارشتة‬ ‫نةوت‬ ‫نة‬ ‫يان‬ ‫َت‬‫ي‬‫بمانةو‬ ‫َكي‬‫ي‬‫تةمةن‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةكر‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ‫كورتة‬ ‫نةوتدا‬: ‫َم‬‫ي‬َ‫ل‬‫ب‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةمةو‬ ، ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫زؤري‬ ‫َكي‬‫ي‬‫بايةخ‬ ‫كةميش‬ ‫هةراج‬ ‫كةمان‬ ‫سةرمايةية‬ ‫هةية‬ ‫كةممان‬ ‫َكي‬‫ي‬‫ئةزمون‬ ‫َمة‬‫ي‬‫ئ‬ ‫كة‬ ‫ثوضةي‬ ‫بيانوة‬ ‫بةو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ناب‬ . ‫فرؤشبكةين‬ ‫لةبواري‬ ‫نةبووة‬ ‫لةبار‬ ‫و‬ ‫طونجاو‬ ‫َكي‬‫ي‬‫سياسةت‬ ‫كوردستاندا‬ ‫َمي‬‫ي‬‫لةهةر‬ ‫َستا‬‫ي‬‫تائ‬ ‫هةية‬ ‫ئةوةي‬ ‫هةنار‬ ‫بري‬ ، ‫ذمارةكان‬ ‫و‬ ‫ئامار‬ ‫نةوتدا‬، ‫َتةوة‬‫ي‬‫ناطر‬ ‫يةك‬ ‫طيرفانمان‬ ‫ثارةي‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫نةوت‬ ‫دةي‬ ‫ذياني‬ ‫و‬ ‫خؤشطوزةراني‬ ‫َوةي‬‫ي‬‫ضوارض‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َمةش‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫نةوتي‬ ‫بري‬ ‫سةرمايةو‬ . ‫َتةوة‬‫ي‬‫ناطر‬ ‫يةك‬ ‫َطاكةماندا‬‫ل‬‫كؤمة‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫لةم‬ ‫:نةوت‬ ‫َت‬‫ي‬َ‫ل‬‫ئة‬ ‫َمان‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةوتدا‬ ‫لةبواري‬ ‫هةنوكةية‬ ‫سياسةتة‬ ‫ئةم‬ ‫دةرئةنجامي‬ ‫َران‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬ ‫شةر‬ ‫لة‬ ‫طوزارشتة‬‫سياسةتة‬ ‫ئةم‬ ‫داهاتووي‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةكر‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ، ‫بنياتنان‬ ‫مانةوةو‬ ‫نةك‬ ‫ي‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةتوان‬ ‫ئةوة‬ ‫دوبةي‬ ‫بة‬ ‫بكات‬ ‫َك‬‫ي‬‫بيابان‬ ‫َت‬‫ي‬‫بتوان‬ ‫نةوت‬ ‫ئةطةر‬ ‫َت‬‫ي‬‫بطر‬ ‫لةبةر‬ ‫تر‬ ‫َطايةكي‬‫ي‬‫ر‬ ‫َك‬‫ي‬‫زؤر‬ ‫كة‬ ‫َونةتةوةي‬‫ي‬‫ن‬ ‫طةشاوةي‬ ‫و‬ ‫َرين‬‫ي‬‫ز‬ ‫َوةيةكي‬‫ي‬‫ضوارض‬ ‫بة‬ ‫بكات‬ ‫كوردستانيش‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫َن‬‫ي‬‫بطةر‬ ‫ستراتيذييةكان‬ ‫َطا‬‫ي‬‫ر‬ ‫لة‬.‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫بؤ‬ ‫َتةوة‬‫ي‬
  • 3. [Typethedocumenttitle] 2 "‫دوونياى‬ ‫نةوتى‬ ‫ئةوةى‬ ‫بةدةستةوةية‬ ‫بةدةستةوةية‬ ‫جيهانى‬" ،‫َك‬‫ي‬‫كار‬ ‫ئةنجامداني‬ ‫توانستي‬ ‫لة‬ ‫بريتية‬ ‫ووزة‬ ‫زانستيةوة‬ ‫و‬ ‫ئةكاديمي‬ ‫ِووي‬‫ر‬‫لة‬‫ب‬‫ضةن‬ ‫ؤ‬ ‫و‬ ‫جولة‬ ،‫طةرمي‬ ‫وزةي‬ ‫وةك‬ ‫دابةشكراوة‬ ‫َك‬‫ي‬‫جؤر‬‫و‬ِ‫ر‬ ‫و‬ ‫زة‬‫و‬‫وناكي‬‫و‬‫َت‬‫ي‬‫دةكر‬ ‫كة‬ . ‫وزة‬ .‫يةكدي‬ ‫سةر‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ِدر‬‫ر‬‫بطؤ‬ ‫نة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َيةش‬‫ي‬‫ث‬ ‫بةو‬‫و‬ ‫وت‬‫غ‬‫وو‬ ‫لةو‬ ‫بريتين‬ ‫سروشتي‬ ‫ازي‬‫جا‬ ‫يةك‬ ‫تةنها‬ ‫كة‬ ‫زانةي‬‫ر‬ ‫َتةوة‬‫ي‬‫بب‬ ‫دووبارة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ناكر‬ ‫و‬ ‫َنريت‬‫ي‬‫بةكاربه‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةتوانر‬َ‫ي‬‫بكر‬ ‫تازة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ناتوانر‬ ‫واتا‬‫تةوة‬، ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫ئةوةشدا‬ َ‫ل‬‫لةطة‬65%‫كةواتة‬ ،‫سروشتية‬ ‫طازي‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫لةسةر‬ ‫دونيا‬ ‫وزةي‬ ‫نةوت‬ ‫َت‬‫ي‬‫بوتر‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةتوانر‬‫بر‬‫ي‬‫كة‬ ‫زةويدا‬ ‫لةسةر‬ ‫سروشتي‬ ‫مادةي‬ ‫طرنطترين‬ ‫لة‬ ‫تية‬ ‫و‬ ‫سةركي‬ ‫سةرضاوةيةكي‬‫د‬ ‫زانايةك‬ ‫وةك‬ ، ‫وزةية‬َ‫ي‬َ‫ل‬‫ة‬‫ت‬"‫لةشي‬ ‫بؤ‬ ‫طرنطة‬ ‫ضةن‬ ‫َن‬‫ي‬‫خو‬ ‫مرؤظ‬‫ئ‬‫مرؤظ‬ ‫ذياني‬ ‫بؤ‬ ‫طرنطة‬ ‫نةوت‬ ‫ةوةندةش‬"‫و‬ ‫وةزيري‬ ‫هةروةك‬ ،‫و‬‫ئة‬ ‫زةي‬‫مريكا‬ ‫دونيا‬ ‫نةوتي‬ ‫ئةوةي‬ ‫َت‬‫ي‬َ‫ل‬‫دة‬‫دون‬ ‫هةموو‬ ‫واية‬ ‫ئةوة‬ ‫وةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫بةدةستةوة‬ ‫ي‬‫يايي‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫بةدةستةوة‬"‫دةرد‬ ‫بؤ‬ ‫نةوتمان‬ ‫طرنطي‬ ‫ئةوةش‬ ،‫دونيادا‬ ‫لة‬ ‫ةخات‬. ‫سروشتى‬‫غازى‬‫و‬ ‫نةوت‬
  • 4. DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan 3 ‫جيهان‬ /‫َوز‬‫ل‬‫خة‬ ‫و‬ ‫سروشتى‬ ‫غازى‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫يةدةطى‬ ‫ووزة‬ ‫جؤرى‬ ‫يةدةط‬‫بةرميل‬ )‫مليؤن‬ ‫هةزار‬ ( ‫بةكاربردن‬‫ِؤذانة‬‫ر‬ ‫بةرميل‬ ‫/هةزار‬ ‫بةرهةم‬‫ِؤذانة‬‫ر‬ ‫بةرميل‬ ‫هةزار‬ / ‫نةوت‬ 1687.9 91331 86808 ‫سروشتى‬ ‫غازى‬ ()‫َجا‬‫ي‬‫س‬ ‫مةتر‬ ‫ترليؤن‬185.7 )‫ِؤذانة‬‫ر‬ /‫َجا‬‫ي‬‫س‬ ‫مةتر‬ ‫مليار‬ (3347.6 )‫ِؤذانة‬‫ر‬ /‫َجا‬‫ي‬‫س‬ ‫مةتر‬ ‫مليار‬ (3369.9 ‫َوز‬‫ل‬‫خة‬ (‫تةن‬ ‫مليؤن‬) 891531 3826.7 3881.4 ‫ِاست‬‫ر‬‫ناوة‬ ‫ِؤذهةالتى‬‫ر‬‫ئةمريكا‬ ‫ِاستى‬‫ر‬‫ناوة‬ ‫و‬ ‫باشور‬‫ئةمريكا‬ ‫باكورى‬‫ِاسيا‬‫ر‬‫ئؤ‬ ‫و‬ ‫ئةوروثا‬‫ئةفريقا‬‫ئا‬‫سيا‬‫و‬‫َمن‬‫ي‬‫ه‬ ‫زةرياى‬ ‫جيها‬‫بةذمارة‬‫َوز‬‫ل‬‫خة‬‫و‬‫سروشتى‬‫غازى‬‫و‬‫نةوت‬‫ن؛‬ 48% 19% 14% 9% 8% 2% ‫جيهان‬ ‫ناوضةكانى‬ ‫َى‬‫ي‬‫بةث‬ ‫نةوت‬ ‫يةدةطى‬ 43% 31% 8% 8% 6% 4% ‫جيهان‬ ‫ناوضةكانى‬ ‫َى‬‫ي‬‫بةث‬ ‫غاز‬ ‫يةدةطى‬ 35% 32% 27% 4% 2% ‫جيهان‬ ‫ناوضةكانى‬ ‫َى‬‫ي‬‫بةث‬ ‫خةلوز‬ ‫يةدةطى‬
  • 5. [Typethedocumenttitle] 4 ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫سروشتى‬‫غازى‬‫و‬‫نةوت‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬‫و‬‫كوردستان‬ "‫يةدةطى‬‫َطيرى‬‫ي‬‫ناج‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫نزيكةى‬ ‫كوردستان‬80 ‫بةرميلة‬ ‫مليار‬" َ‫ي‬‫راثؤرتي(ئؤث‬ ‫تازةترين‬ ‫َي‬‫ي‬‫بةث‬( ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫خاوةني‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ )‫ك‬150‫مليا‬ )‫نةوتي‬ ‫بةرميل‬ ‫رد‬ ‫و‬ ‫َطيرة‬‫ي‬‫ج‬ ‫يةدةكي‬‫زياتر‬( ‫لة‬300‫يةدةط‬ ‫بةرميل‬ ‫مليارد‬ )‫َطير‬‫ي‬‫ناج‬ ‫ي‬‫ئةمةش‬ ، ‫هةية‬ ‫ي‬ ‫يةدةط‬ ‫دوةم‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ ‫وادةكات‬‫لة‬ ‫جيهان‬ ‫ي‬‫ئةوةي‬ ‫لةبةر‬ ، ‫سعودية‬ ‫َتي‬‫ال‬‫و‬ ‫دوايي‬ ( ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫خاوةني‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ ‫لة‬ ‫َكة‬‫ي‬‫بةش‬ ‫كوردستانيش‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬50‫نةوتي‬ ‫بةرميل‬ ‫مليار‬ ) ( ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫َطيريشي‬‫ي‬‫ناج‬ ‫يةدةكي‬ ‫يةدةطةو‬80( ‫هةروةها‬ ‫بةرميلة‬ ‫مليار‬ )8‫بؤ‬10‫ترلي‬ )‫ؤن‬ ‫س‬ ‫مةتر‬‫َجار‬‫ي‬‫غ‬‫يةدةط‬ ‫سروشتي‬ ‫ازي‬‫ك‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫كة‬ ‫وادةكات‬ ‫ئةوةش‬ ، ‫هةية‬ ‫ي‬‫وردستا‬‫ن‬ ِ‫ر‬ ‫لة‬ِ‫ر‬‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫جيهان‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫هةشتةمي‬ ‫يزي‬‫غ‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫يةدةكي‬ ‫ووي‬. ‫ازةوة‬ ‫يةدةط‬ ‫ئةو‬ ‫طرنطي‬: ‫ضية‬ ‫ة‬ ‫د‬ ‫َمان‬‫ي‬‫ث‬ ‫سةرةوة‬ ‫ئامارانةي‬ ‫ئةو‬‫ك‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫و‬ ‫بةطشتي‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ ‫َت‬‫ي‬َ‫ل‬‫ة‬‫لةن‬ ‫وردستانيش‬‫َويدا‬‫ي‬ ‫د‬‫ةتو‬‫ا‬‫و‬ ‫جيهان‬ ‫َزةكاني‬‫ي‬‫زله‬ ‫َتة‬‫ال‬‫و‬ ‫لة‬ ‫َك‬‫ي‬‫زؤر‬ ‫بؤ‬ ‫وزة‬ ‫سةرضاوةي‬ ‫بة‬ ‫ببن‬ ‫َت‬‫ي‬‫نر‬‫ةك‬ ‫ئة‬‫ئةوروثا‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫َكاو‬‫ي‬‫مةر‬ِ‫ر‬‫لة‬ ‫وادةكات‬ ‫ئةوةش‬ ،‫و‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ ‫طرنطي‬ ‫ستراتيذيةوة‬ ‫ووي‬ ‫َتان‬‫ال‬‫و‬ ‫لة‬ ‫َك‬‫ي‬‫زؤر‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫بطير‬ ‫لةبةرضاو‬ ‫هةميشة‬ ‫دونيادا‬ ‫لة‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫هةريةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫بؤية‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫و‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫ثةيوةنديان‬ ‫َبدةن‬‫ل‬‫هةو‬َ‫ي‬‫هةر‬ ‫لة‬‫م‬ ‫َوةية‬‫ي‬‫بةش‬ ‫َراقيش‬‫ي‬‫ع‬ ‫و‬‫ستراتي‬ ‫ك‬‫مام‬ ‫َزانانة‬‫ي‬‫ل‬ ‫ذيانةو‬‫ة‬‫هةيان‬ ‫كة‬ ‫بكةن‬ ‫وزةيةوة‬ ‫بةو‬ ‫َة‬‫ل‬‫و‬ ‫ة‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةركةو‬ ‫سوديان‬ ‫زؤرترين‬ ‫بؤئةوةي‬ ‫َنن‬‫ي‬‫به‬ ‫بةكاري‬ ‫سياسي‬ ‫َكي‬‫ي‬‫كارت‬ ‫وةك‬ . ‫بكان‬ ‫نةتةوةيان‬ ‫َو‬‫ي‬‫ن‬ ‫ثشتطيري‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫دؤستيان‬ ‫زؤرترين‬
  • 6. DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan 5 "‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫كؤتا‬‫َت‬‫ال‬‫و‬‫د‬‫َت‬‫ي‬‫ةب‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫نةوتي‬ ‫يةدةطي‬ ‫د‬ ‫تةواو‬‫َت‬‫ي‬‫ةب‬" ‫وةك‬ ‫َكي‬‫ي‬‫َت‬‫ال‬‫و‬ ‫بؤنمونة‬( ‫بة‬ ‫َويستي‬‫ي‬‫ث‬ ‫رؤذانة‬ ‫َستادا‬‫ي‬‫ئ‬ ‫لة‬ ‫ئةمريكا‬ ‫و‬10‫تا‬13‫مليؤن‬ ) ،‫هةية‬ ‫نةوت‬ ‫بةرميل‬‫سةرضاوة‬ ‫ئيستاش‬‫و‬ ‫ي‬‫و‬‫زةي‬‫وةك‬ ‫َكي‬‫ي‬‫َت‬‫ال‬‫و‬ ‫ضةن‬ ‫ئةمريكا‬ ‫ضةن‬ ‫و‬ ‫سعودية‬ ‫و‬ ‫مةكسيك‬ ‫و‬ ‫كةنةدا‬ (‫د‬‫بة‬ )‫ئةفريقاية‬ ‫و‬ ‫التين‬ ‫ئةمريكايي‬ ‫َكي‬‫ي‬‫َت‬‫ال‬‫و‬ َ‫ي‬‫هةند‬ ‫نةوتي‬ ‫يةدةكي‬ ‫َينةوةكانيش‬‫ل‬‫َكؤ‬‫ي‬‫ل‬ ‫َي‬‫ي‬‫ث‬‫ئةمريك‬ ‫ئةفريقاو‬ ‫َتانةي‬‫ال‬‫لةوو‬ ‫ك‬‫ا‬‫ي‬ ‫ك‬ ‫مةكسيكيش‬ ‫تةنانةت‬ ‫و‬ ‫التين‬‫َي‬‫ل‬‫تاسا‬ ‫ئةمريكان‬ ‫وزةي‬ ‫سةرضاوةي‬ ‫َستا‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ة‬ (2025‫خؤش‬ ‫بؤ‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫)تةواو‬‫وو‬ ‫هاوردةكردني‬ ‫بة‬ ‫َويستيان‬‫ي‬‫ث‬ ‫يان‬‫خ‬ . ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫زة‬‫ؤ‬ ( ‫َي‬‫ل‬‫سا‬ ‫بة‬ ‫بطةين‬ ‫ئةطةر‬2025( ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫بة‬ ‫َويستي‬‫ي‬‫ث‬ ‫رؤذنة‬ ‫ئةمريكا‬ )20‫مليؤن‬ ) ‫بةرميل‬‫لة‬ ‫تةنها‬ ‫ِةش‬‫ر‬‫ب‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ‫هةية‬ ‫نةوت‬‫ضةن‬ ‫و‬‫د‬َ‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫ناخات‬ ‫دةست‬ ‫َتة‬‫ال‬‫و‬‫ويست‬‫ي‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫كةنداو‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫كة‬ ‫بخات‬ ‫دةست‬ ‫َوة‬‫ي‬‫ل‬ ‫وزةي‬ ‫ئةوةي‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫ترئةب‬ ‫بةسةرضاوةي‬ ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫َمةوة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫و‬ ‫َراق‬‫ي‬‫بةع‬ ‫كةنداو‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫،ضونكة‬65%‫وطازي‬ ‫نةوت‬ ‫يةدةكي‬ ‫ه‬ ‫َدايةو‬‫ي‬‫ت‬ ‫دونيايي‬ ‫سروشتي‬‫كةيةدةط‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫َت‬‫ال‬‫و‬ ‫ئاخرين‬ ‫كوردستانيش‬ ‫َمي‬‫ي‬‫ةر‬‫ي‬ ‫تةواو‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫نةوتي‬‫بةمان‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬‫د‬ ‫َت‬‫ال‬‫و‬ ‫كؤتا‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫تر‬ ‫ايةكي‬‫ةب‬‫ضاوي‬ ‫َت‬‫ي‬ ‫ِويي‬‫ر‬‫لة‬ ‫ئةوةش‬ ‫طاز‬ ‫نةوت‬ ‫وزةي‬ ‫خستني‬ ‫دةست‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫البض‬ ‫لةسةر‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫دة‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫طرنطي‬ ‫ستراتيذيةوة‬‫غ‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫َت‬‫ي‬َ‫ل‬‫ئة‬ ‫َمان‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫رئةخات‬‫ا‬‫ز‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫بؤ‬ ‫باشبن‬ ‫و‬ ‫َز‬‫ي‬‫بةه‬ ‫فشاري‬ ‫َكي‬‫ي‬‫كارت‬ ‫ئةتوانن‬َ‫ي‬‫تابتوان‬ ‫و‬‫ت‬ ‫َطيرترب‬‫ي‬‫ج‬ ‫ناوضةكةدا‬ ‫لة‬ ‫خؤي‬ ‫سةنطي‬ ‫و‬ ‫بكات‬ ‫زياتر‬ ‫خؤي‬ ‫دؤستةكاني‬‫ه‬ ، ‫كات‬‫ةربؤية‬ ‫د‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬،‫وزةكةيةوة‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫بة‬ ‫َةكردني‬‫ل‬‫مامة‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫هوشيارب‬ ‫زياتر‬ ‫َت‬‫ي‬‫ةب‬ . ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َتيانيشي‬‫ال‬‫هاو‬ ‫خؤشطوزةراني‬ ‫و‬ ‫سةربةخؤي‬ ‫َني‬‫ي‬‫هةو‬ ‫ئةتوانن‬ ‫ضونكة‬
  • 7. [Typethedocumenttitle] 6 ‫بةذمارة‬‫َوز‬‫ل‬‫خة‬‫و‬‫سروشتى‬‫غازى‬ ‫و‬‫نةوت‬‫كوردستان؛‬‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫سروشتى‬ ‫غازى‬ ‫يةدةطى‬ )‫َجا‬‫ي‬‫س‬ ‫مةتر‬ ‫(ترليؤن‬ ‫يةدةطى‬‫نةوتى‬‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ (‫بةرميل‬ ‫مليار‬) ‫هةناردةى‬‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫سروشتى‬ ‫غازى‬ ‫توركيا‬ ‫بؤ‬(‫مليا‬‫ر‬)‫َجا‬‫ي‬‫س‬ ‫مةتر‬ ‫هةناردةى‬‫نةوتى‬‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫توركيا‬ ‫بؤ‬2016(‫ِؤذانة‬‫ر‬ /‫بةرميل‬ ‫مليؤن‬) 97% 3% ‫جيهان‬ ‫والتانى‬ ‫لةضاو‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫يةدةطى‬
  • 8. DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan 7 ‫سامانة‬ ‫وةزارةتي‬ ‫َمدا‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتي‬ ‫سياسةتي‬ ‫لة‬ ‫هةية‬ ‫ئةوةي‬ ‫رابردودا‬ ‫لةدةيةيي‬ ( ‫بة‬ ‫دابةشكردوة‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫سروشتيةكان‬57( َ‫ل‬‫،لةطة‬ ‫نةوتيةوة‬ ‫)بلؤكي‬25)‫كؤمثانياييةكي‬ ‫ئةو‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ، ‫كردوة‬ ‫َبةستي‬‫ي‬‫طر‬ ‫نةوت‬ ‫طواستنةوةي‬ ‫و‬ ‫َنان‬‫ي‬‫دةره‬ ‫و‬ ‫طةران‬ ‫بؤ‬ ‫بياني‬ ‫زةبةالحي‬ َ‫ي‬‫تائ‬ ‫َبةستانة‬‫ي‬‫طر‬‫واتا‬ ‫(ثشكدار)بوو‬ ‫َبةستي‬‫ي‬‫طر‬ ‫ستا‬(production sharing agreemenet. ‫خزمةتطوزارية‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫نةب‬ ‫َبةستانة‬‫ي‬‫طر‬ ‫لةو‬ ‫َك‬‫ي‬‫جطةلةيةك‬ ) ‫(ث‬ ‫َبةستي‬‫ي‬‫طر‬ ‫لةضوارضيوةي‬‫نةوتي‬ ‫داهاتي‬ ‫لة‬ ‫شةريكي‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةب‬ ‫كؤمثانيا‬ ‫)خاوةني‬ ‫شكداردا‬ ‫َبةستي‬‫ي‬‫طر‬ ‫لة‬ ‫َم‬‫ال‬‫بة‬ ، ‫بلؤكةدا‬ ‫ئةو‬،‫نية‬ ‫بوني‬ ‫شةريكي‬ ‫خزمةتطوزاريدا‬‫لة‬ ‫هةروةها‬ ( ‫َذةي‬‫ي‬‫ر‬ ‫ثشكداردا‬ ‫َبةستي‬‫ي‬‫طر‬15%‫خاوةني‬ ‫بؤ‬ ‫َنراوةكة‬‫ي‬‫دةره‬ ‫نةوتة‬ ‫داهاتي‬ ‫ي‬ ) ‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫وة‬ ‫كؤمثانياكةية‬55%‫كةسةرفي‬ ‫ثارةيةيي‬ ‫ئةو‬ ‫بري‬‫كرد‬‫لةو‬ ‫و‬ ‫ئةبات‬ ‫بؤخؤي‬ ‫وة‬ ‫د‬ ‫كة‬ ‫نةوتةي‬َ‫ي‬‫دةه‬ ‫بةدةست‬ ‫خؤي‬ ‫سةرفكراوةكةي‬ ‫ثارة‬ ‫ئةوكاتةي‬ ‫تا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ةيفرؤش‬‫َت‬‫ي‬‫ن‬‫ةوة‬ ‫د‬ ‫شةريكي‬ ‫هةربة‬ ‫دواتريش‬.‫َتةوة‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫ةم‬ ‫َتي‬‫ال‬‫هاو‬ ‫نةك‬ ‫خاوةنةكةيةتي‬ ‫و‬ ‫كؤمثانيا‬ ‫يةكةم‬ ‫مةندي‬ ‫سود‬ ‫َبةستةدا‬‫ي‬‫طر‬ ‫جؤرة‬ ‫لةم‬ ‫بةواتا‬ ‫َضةوان‬‫ي‬‫ث‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫َةشدا‬‫ل‬‫خا‬ ‫،لةو‬‫َبةستةكاني‬‫ي‬‫طر‬ ‫َراق‬‫ي‬‫ع‬ ‫ضونكة‬ ‫َراقة‬‫ي‬‫ع‬ ‫ةي‬ .‫ثشكدار‬ ‫نةك‬ ‫خزمةتطوزراية‬ ‫كوردستان‬‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬‫نةوتى‬ ‫سياسةتى‬ )‫بةنمونة‬‫َبةستةكان‬‫ي‬‫(طر‬ "‫َبةس‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئةو‬‫تانةى‬ ‫كؤمثانيا‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتيةكانى‬‫كردووة‬ (‫ثشكدارة‬)‫و‬ ‫س‬‫جؤرة‬ ‫ئةم‬ ‫روشتى‬ ،‫واية‬ ‫َبةستةش‬‫ي‬‫طر‬ ‫كؤمثاني‬‫دةكات‬ ‫قازانج‬ ‫ا‬‫نة‬ ‫حكومةت‬"
  • 9. [Typethedocumenttitle] 8 "32‫دؤالر‬ ‫مليار‬‫لة‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫داهاتى‬ ،‫نية‬ ‫ديار‬‫ثارةى‬ ‫كة‬ ‫فر‬‫ؤ‬‫نةوتى‬ ‫شراوى‬ ‫لة‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬2007‫تا‬ ‫وة‬ 2014 ‫د‬ ‫بؤية‬‫كؤكردنةوةي‬ ‫نةك‬ ‫بووة‬ ‫بةهةدةردان‬ ‫زياتر‬ ‫َستا‬‫ي‬‫تائ‬ ‫َبةستانة‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئةو‬ ‫َت‬‫ي‬‫بوتر‬ ‫َت‬‫ي‬‫ةكر‬ ( ‫نؤفةمبةري‬ ‫داتايي‬ ‫َي‬‫ي‬‫بةث‬ ‫ضونكة‬ ، ‫َتيان‬‫ال‬‫هاو‬ ‫خؤشطوزةراني‬ ‫و‬ ‫داهات‬2014‫سامانة‬ ) ‫َوك‬‫ال‬‫ب‬ ‫وةزارةتةكة‬ ‫َثةري‬‫ل‬‫ما‬ ‫كةلة‬ ‫سروشتيةكان‬( ‫َي‬‫ل‬‫سا‬ ‫لة‬ ‫راوةتةوة‬2007‫َي‬‫ل‬‫سا‬ ‫تاكؤتايي‬ ) (2014( ‫بري‬ )263‫َي‬‫ي‬‫بةث‬ ‫ثارةكةشي‬ ‫بري‬ ‫كة‬ ‫َنراوة‬‫ي‬‫دةره‬ ‫نةوت‬ ‫بةرميل‬ ‫)مليؤن‬ ( ‫دةكاتة‬ ‫كردوومة‬ ‫راثؤرتة‬ ‫ئةو‬ ‫بؤ‬ ‫كة‬ ‫من‬ ‫شيكاريةكي‬23ِ‫ر‬‫ب‬ ‫ئةو‬ ، ‫دؤالر‬ ‫)مليارد‬‫بوجةي‬ ‫ةش‬ ‫هةنا‬‫ر‬‫ئ‬ ‫َي‬‫ي‬‫ث‬ ‫َراقةوة‬‫ي‬‫ع‬ ‫لة‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫كة‬ ‫ئةكات‬ َ‫ل‬‫دوسا‬ ‫كراويي‬ ‫دة‬‫ياخود‬ ‫َت‬‫ي‬‫ةدر‬ ‫،ئاخؤ‬ ‫ئةوةية‬ ‫ثرسيار‬ ‫َم‬‫ال‬‫،بة‬ ‫ئةكات‬ ‫كوردستان‬ ‫َمي‬‫ي‬‫هةر‬ ‫فةرمانبةراني‬ ‫َي‬‫ل‬‫ضوارسا‬ ‫موضةي‬ ‫و‬ ‫شةو‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫خؤراني‬ ‫موضة‬ ‫وا‬ ‫َخا‬‫ي‬‫كو‬ ‫بة‬ ‫بوة‬ ‫َي‬‫ي‬‫ث‬ ‫َي‬‫ي‬‫ك‬ ‫َيةو‬‫ي‬‫ك‬ ‫الي‬ ‫داهاتة‬ ‫ثارةو‬ ‫ئةو‬ ‫بةر‬ ‫ضؤناية‬ ‫؟‬ ‫َةكانيان‬‫ل‬‫مندا‬ ‫و‬ ‫خؤيا‬ ‫ذياني‬ ‫َوي‬‫ي‬‫بذ‬ ‫بؤ‬ ‫ئةكةنةوة‬ ‫شةقامةكان‬ ‫لةسةر‬ ‫رؤذ‬‫ث‬‫رس‬ ‫لةوالوة‬ ‫دارايش‬ ‫قةيراني‬ ‫و‬ ‫ئةكةن‬ ‫نةوتدا‬ ‫داهاتي‬ ‫ناو‬ ‫لة‬ ‫مةلة‬ ‫َة‬‫ل‬‫با‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫حزبةكاني‬ ‫و‬ ( ‫َك‬‫ي‬َ‫ل‬‫سا‬ ‫هةمو‬ ‫كةنداو‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫بؤضي‬ ‫؟‬ ‫َضنيوين‬‫ل‬‫َهة‬‫ي‬‫ث‬ ‫تةنطي‬10%‫نةوت‬ ‫داهاتي‬ ‫)ي‬ ‫ماف‬ ‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫دةطوش‬ ‫داهاتومان‬ ‫و‬ ‫َستا‬‫ي‬‫ئ‬ ‫نةوةي‬ ‫َني‬‫ي‬‫خو‬ ‫َمةش‬‫ي‬‫ئ‬ ‫داهاتوو‬ ‫نةوةي‬ ‫بؤ‬ ‫َدةطرن‬‫ل‬‫هة‬ ‫داهاتيا‬ ‫و‬‫فرؤش‬ ‫هةراج‬ ‫ن‬‫؟‬ ‫ئةكةين‬ ‫نؤ‬ ‫راثؤرتي‬ ‫َي‬‫ي‬‫هةربةث‬‫ظ‬( ‫ةمبةري‬2014‫لة‬ ‫كةمتر‬ ‫سروشتيةكان‬ ‫سامانة‬ ‫وةزارةتي‬ ‫)ي‬60% ‫ئةركي‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫لؤجستي‬ ‫كاري‬ ‫بؤ‬ ‫زؤربةيان‬ ‫وة‬ ‫َمةو‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ناوخؤي‬ ‫كاري‬ ‫دةستي‬ ‫نةسياسةتي‬ ‫و‬ ‫ئةبين‬ ‫نةوت‬ ‫َناني‬‫ي‬‫دةره‬ ‫َري‬‫ي‬‫نةف‬ ‫َمة‬‫ي‬‫ئ‬ ‫واتا‬ ‫،ئةوةش‬ ‫َردراوة‬‫ي‬‫َنةسث‬‫ي‬‫ث‬ ‫طرنطيان‬ ‫س‬‫لة‬ ‫زياتر‬ ‫كارةش‬ ‫دةستي‬ ‫َذة‬‫ي‬‫ر‬ ‫،لةو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫ةربةخؤمان‬40%‫وة‬ ‫ترة‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫َكي‬‫ل‬‫خة‬ ‫دراوةتة‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫وةزةي‬ ‫كةرتي‬ ‫طرنطةكاني‬ ‫اليةنة‬ ‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫هونةري‬ ‫و‬ ‫تةكنيكي‬ ‫بؤكاري‬ ‫ئةوكةرتة‬ ‫داهاتي‬ ‫َكي‬‫ي‬‫زؤر‬ ‫َكي‬‫ي‬‫بةش‬ ‫.ئةوةش‬ ‫ناوخؤي‬ ‫نةك‬ ‫بياني‬ ‫كاري‬ ‫دةستي‬ ‫دةست‬ ‫بياني‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫دةست‬ ‫ئةداتةوة‬. ‫نابن‬ ‫مةند‬ ‫سود‬ ‫َي‬‫ي‬‫ل‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫دانيشتواني‬ ‫و‬
  • 10. DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan 9 ‫ئةو‬ ‫َى‬‫ي‬‫بةث‬ ‫خؤى‬ ‫بةووتةى‬ ‫و‬ ‫بآلويكردةوة‬ ‫سروشتيةكان‬ ‫سامانة‬ ‫وةزارةتى‬ ‫هاوبةش؛‬ ‫َبةستى‬‫ي‬‫كر‬ ‫نمونةى‬ ‫دةكات‬ ‫نةوت‬ ‫كؤمثانياكانى‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َة‬‫ل‬‫مامة‬ ‫َبةستة‬‫ي‬‫طر‬ ‫حكومةت‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َبةستة‬‫ي‬‫طر‬ ‫جؤرة‬ ‫ئةم‬ ‫َى‬‫ي‬‫بةث‬ ‫و‬ ‫جيهان‬ ‫لة‬ ‫نةوت‬ ‫َبةستةكانى‬‫ي‬‫طؤر‬ ‫لة‬ ‫َكة‬‫ي‬‫جؤر‬ ‫بةهاوبةشى‬ ‫َوةدةبةن‬‫ي‬ِ‫ر‬‫بة‬ ‫نةوتيةكة‬ ‫َطةكة‬‫ل‬‫كي‬ ‫َكةوة‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةوتيةكة‬ ‫كؤمثانيا‬ ‫و‬،‫بةآلم‬ ‫نةوتةكة‬ ‫ئةطةر‬ ‫بةآلم‬ ،‫نةوتةكة‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫تا‬ ‫ئةستؤ‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ناطر‬ ‫دارايى‬ ‫ِيسكى‬‫ر‬ ‫حكومةت‬ .‫َتةوة‬‫ي‬‫وةردةطر‬ ‫هاتوو‬ ‫بةرهةم‬ ‫نةوتى‬ ‫لةسةر‬ ‫َضوون‬‫ي‬‫ت‬ ‫ئةوا‬ ‫دؤزرايةوة‬ ‫هاوبةش‬ ‫َبةستى‬‫ي‬‫طر‬ ‫كؤمثانيا‬ ‫قازانجى‬ ‫و‬ ‫َضوو‬‫ي‬‫ت‬ ‫نةوتةيةكانى‬/‫َم‬‫ي‬‫هةر‬2014$ ‫كؤمثانيا‬ ‫و‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫حكومةتى‬ ‫َبةستةكةى‬‫ي‬‫طر‬ ‫لة‬ ‫لةسةدا‬ ‫نةوت‬ ‫كاركةرةكانى‬10‫و‬ ‫َكانة‬‫ل‬‫مو‬ ‫داهاتى‬ ‫لةسةدا‬4.8‫شرينى‬ ‫و‬ ‫كؤمةآليةتيةكان‬ ‫سودة‬ ‫ى‬ ‫بةنايارى‬ ‫َبةستةكان‬‫ي‬‫طر‬‫ضؤن‬ ‫َت‬‫ي‬‫نازانر‬ ‫و‬ ‫ماوةتةوة‬ ‫خةرجكراوة‬ ‫ضؤن‬ ‫و‬ ‫وةرطيراوة‬
  • 11. [Typethedocumenttitle] 10 "‫ب‬‫حكومةتي‬ ‫ؤئةوةي‬‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫شةفافة‬ ‫َت‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫بيسةلم‬‫د‬‫َت‬‫ي‬‫ةب‬ ِ‫ر‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫ئةندام‬َ‫ي‬‫ك‬‫خراوي‬ ‫شةفافيةت‬ ‫بؤ‬ ‫َةتي‬‫ل‬‫َودةو‬‫ي‬‫ن‬" ‫دةكات‬‫دةربازمان‬‫َطايانةى‬‫ي‬ِ‫ر‬‫ئةو‬ ‫نةوت‬‫نةطبةتى‬‫لة‬ ِ‫ر‬ ‫نةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نانةوةي‬ ‫بونيات‬ ‫و‬ ‫خؤشبةخي‬ ‫كليلي‬ ‫نةوت‬ ‫بؤئةوةي‬ ‫َت‬‫ي‬‫ضيبكر‬‫ة‬‫و‬ ‫زالةت‬ ، ‫نةخؤشي‬ ‫و‬ ‫رةشي‬ ‫ضارة‬َ‫ي‬‫ث‬،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫شةفاف‬ ‫داهاتةكةي‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫َك‬‫ي‬‫شت‬ ‫هةموو‬ ‫ش‬‫داها‬ ‫وتا‬‫تي‬ ‫ناو‬ ‫َتة‬‫ي‬‫بخر‬ ‫َتةوة‬‫ي‬‫كؤبكر‬ ‫نةوت‬‫و‬ ‫َكةوة‬‫ي‬‫سندوق‬‫نةك‬ ‫بكات‬ ‫سندوقة‬ ‫ئةو‬ ‫َري‬‫ي‬‫ضاود‬ ‫ثةرلةمان‬ ‫وة‬ ، ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫حكومةتي‬ِ‫ر‬‫َة‬‫ل‬‫جو‬ ‫ئاطاداري‬ ‫َتيةك‬‫ال‬‫هاو‬ ‫هةموو‬ ‫ؤذانة‬‫ى‬ِ‫ر‬‫ب‬ ‫و‬ ‫نرخ‬‫نةوت‬ ‫داهاتي‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬،‫ب‬‫حكومةتي‬ ‫ؤئةوةي‬َ‫ي‬‫بيسةلم‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ِ‫ر‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫ئةندام‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫شةفافة‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ن‬َ‫ي‬‫ك‬‫خراوي‬ ِ‫ر‬ ‫َنة‬‫ال‬‫سا‬ ‫كة‬ ‫شةفافيةت‬ ‫بؤ‬ ‫َةتي‬‫ل‬‫َودةو‬‫ي‬‫ن‬ِ‫ر‬‫ب‬ ‫لةسةر‬ ‫دةكاتةوة‬ ‫َو‬‫ال‬‫ب‬ ‫خؤي‬ ‫اثؤرتي‬‫دةر‬ ‫ي‬‫َناني‬‫ي‬‫ه‬ ‫فرؤشتن‬ ‫َتي‬‫ي‬‫ضؤن‬ ‫و‬ ‫نرخ‬ ‫و‬ ‫نةوت‬. ‫داهاتةكةشي‬ ‫و‬ ِ‫ر‬‫طؤ‬‫و‬ ‫حكومةت‬ ‫بةسودي‬ ‫ئةوةي‬ ‫بؤ‬ ‫كردويةتي‬ ‫كة‬ ‫َبةستانةي‬‫ي‬‫طر‬ ‫لةو‬ ‫َك‬‫ي‬‫بةند‬ ‫ضةن‬ ‫يني‬ َ‫ال‬‫هاو‬‫تياني‬‫زيانيان‬ ‫نةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫كؤتايي‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬‫وة‬ ،‫بؤ‬‫َت‬‫ي‬‫ئةكر‬ ‫َبةست‬‫ي‬‫طر‬ ‫ضي‬ ‫ال‬ ‫لةمةو‬ ‫َو‬‫ي‬‫بةش‬‫و‬ ‫ثشكداري‬ ‫نةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫خزمةتطوزاري‬ ‫ةي‬‫بةكار‬ ‫سةرضاوةيةك‬ ‫وةك‬ ‫نةوت‬ ‫داهاتي‬ َ‫ي‬‫َنر‬‫ي‬‫به‬‫ثيشةسازي‬ ‫وةك‬ ‫تر‬ ‫َكتةرةكاني‬‫ي‬‫س‬ ‫بوذاندنةوةي‬ ‫بؤ‬ ‫ت‬،َ‫ل‬‫،كشتوكا‬ ‫بازرطاني‬... ‫هتد‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫كة‬ ‫كارطانةي‬ ‫ئةو‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكر‬ ‫دروست‬ ‫ثيشةسازي‬ ‫كارطةيةيكي‬ ‫ضةن‬ ‫َت‬‫ي‬‫َبدر‬‫ل‬‫هةو‬ ‫ئةوةي‬ ‫بةجياتي‬ ‫نةوت‬ ‫بةرميلي‬ ‫َوةية‬‫ي‬‫ش‬ ‫بةو‬ ‫ضونكة‬ )‫(ثترؤكيمياوي‬ َ‫ال‬‫كا‬ ‫بؤ‬ ‫ئةطؤرن‬ (100‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫قازانجي‬ ‫)دؤالر‬‫هةروةها‬ .‫َندة‬‫ي‬‫ه‬ ‫ضةن‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةب‬ ‫قازانجةكةي‬ ‫د‬ ‫بؤ‬ ‫كار‬ ‫فةرهةمكردني‬ ‫بؤ‬ ‫باشيشة‬ ‫سةرضاوةيكي‬. ‫َي‬‫ل‬‫خؤما‬ ‫كاري‬ ‫ةستي‬
  • 12. DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan 11 "‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫سياسةتى‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ‫نية‬ ‫سةربةخؤ‬ ‫لةنةوت‬ ‫داهاتةى‬ ‫دةستكةوتو‬‫بانكةكانى‬ ‫ة‬ ‫ئةمريكاى‬ ‫و‬ ‫ئةوروثا‬ َ‫ي‬‫ث‬‫لةضاوى‬ ‫و‬ ‫ِكراوة‬‫ر‬‫ث‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫هاوآلتيانى‬ ‫شارراوةتةوة‬". ‫َوطةي‬‫ال‬‫ثا‬ ‫دروستكردني‬ ‫َطةي‬‫ي‬‫لةر‬ ‫ئةويش‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫وزةمان‬ ‫سةربةخؤي‬ ‫َت‬‫ي‬‫َبدر‬‫ل‬‫هةو‬ ‫و‬ ‫بين‬ ‫خؤمان‬ ‫نةوتي‬ ‫َناني‬‫ي‬‫دةره‬ ‫خاوةني‬ ‫خؤمان‬ ‫ئةوةي‬ ‫بؤ‬ ‫َنةوة‬‫ي‬‫مؤد‬‫طاز‬ ‫ئةوةي‬ ‫بةجياتي‬ ‫بكةين‬ ‫هةناردةشي‬ ‫تةنانةت‬ ‫و‬ ‫َنين‬‫ي‬‫ب‬ ‫بةرهةمي‬ ‫َمة‬‫ي‬‫ئ‬ ‫َنين‬‫ي‬‫ب‬ ‫لةدةروة‬ ‫بةنزين‬ ‫و‬،‫س‬‫زياتر‬ ‫َنة‬‫ال‬‫ا‬ ‫مليارد‬ )َ‫ي‬‫(س‬ ‫لة‬،‫لةوبوارةدا‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةكر‬ ‫خةرج‬ ‫دؤالر‬‫خستنة‬ ‫بؤ‬ ‫َطةيةكيش‬‫ي‬‫ر‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةب‬ ‫هةروةها‬ . ‫َكاري‬‫ي‬‫ب‬ ‫َذةي‬‫ي‬‫ر‬ ‫كردنةوةي‬ ‫كةم‬ ‫و‬ ‫كار‬ ‫دةستي‬ ‫سةركاري‬ َ‫ي‬‫َبدر‬‫ل‬‫هةو‬ ‫هةروةها‬‫و‬ ‫َنانيدا‬‫ي‬‫دةره‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫بواري‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكر‬ ‫شارةزا‬ ‫َي‬‫ل‬‫خؤما‬ ‫كاري‬ ‫دةستي‬ ‫ت‬ ‫َطةي‬‫ي‬‫لةر‬ ‫و‬ ‫نةيةن‬ ‫بةكار‬ ‫لؤجيستيدا‬ ‫لةبواري‬ ‫تةنها‬ َ‫ل‬‫خؤما‬ ‫كاري‬ ‫دةستي‬‫خولةوة‬ ‫شارةز‬‫تةكنيكدا‬ ‫وةك‬ ‫بواري‬ ‫لة‬ ‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫ابكر‬،‫ئةوةش‬‫سةربةخؤي‬ ‫بؤ‬ ‫باشة‬ ‫َطةيكي‬‫ي‬‫ر‬ ‫سياسة‬‫ت‬‫ى‬‫خؤ‬ ‫َوةيكي‬‫ي‬‫بةش‬ ‫َناني‬‫ي‬‫دةره‬ ‫و‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتي‬. ‫َي‬‫ل‬‫ما‬ :‫بةكورتي‬‫ماوةي‬ ‫لة‬‫لة‬ ‫زياتر‬‫رابردودا‬ ‫َي‬‫ل‬‫دةسا‬‫دارنةبووة‬ ‫بةرهةم‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتي‬ ‫سياسةتي‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫َتياني‬‫ال‬‫هاو‬ ‫بؤ‬‫روناك‬ ‫َطةي‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬‫نةبووة‬ ‫كوردستان‬ ‫نانةوةي‬ ‫بونيات‬ ‫بوذانةوةو‬ ‫كردنةوةو‬ ِ‫ر‬ ‫،ئةوةندةي‬‫لة‬ ‫وي‬،‫بووة‬ ‫َك‬‫ي‬‫تاقم‬ ‫و‬ ‫طروث‬ ‫بةرذةوةندي‬‫فرؤشتني‬ ‫كةلة‬ ‫داهاتةي‬ ‫ئةو‬ ‫واتا‬ ‫ئةمريكا‬ ‫و‬ ‫ئةوروثا‬ ‫بانكةكاني‬ ‫و‬ ‫كوردستان‬ ‫َنراوةتة‬‫ي‬‫نةه‬ ‫كةوتووة‬ ‫دةستيان‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتي‬ ‫َثركراوة‬‫ي‬‫ل‬ ‫تري‬ ‫َتاني‬‫ال‬‫و‬ ‫و‬‫َستاش‬‫ي‬‫وةتائ‬ ، ‫شاردراوةتةوة‬ ‫َمة‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةم‬ ‫َتياني‬‫ال‬‫هاو‬ ‫لةضاوي‬ ‫و‬ ‫نية‬ ‫سةربةخؤ‬ ‫وزةمان‬ ‫سياسةتي‬ ‫َمة‬‫ي‬‫ئ‬‫لة‬ ‫بةنزين‬ ‫و‬ ‫طاز‬ ‫و‬ ‫نةوتداين‬ ‫بيري‬ ‫و‬ َ‫ل‬‫ضا‬ ‫لةناو‬ ‫و‬ ‫َتان‬‫ال‬‫و‬. ‫ئةكةين‬ ‫هاوردة‬ ‫ةوة‬ َ‫ي‬‫ئةب‬ ‫بؤلةمةوال‬ ‫بؤية‬‫سروشتيةوة‬ ‫سةرضاوة‬ ‫بةم‬ ‫َة‬‫ل‬‫مامة‬ ‫شارةزايانةتر‬ ‫و‬ ‫رونتربين‬ ‫بةرضاو‬ ‫ت‬ . ‫دونيادا‬ ‫لة‬ ‫خؤسةثاندنمانة‬ ‫و‬ ‫سةربةخؤي‬ ‫َطةي‬‫ي‬‫ر‬ ‫كة‬ ‫بكةين‬
  • 13. [Typethedocumenttitle] 12 ‫َثشتى‬‫ل‬‫ثا‬‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫حكومةتى‬‫و‬ ‫سوتةمةنى‬ ‫كارةبا‬‫ساآلنة‬$ 6.000.000.000 ‫بيانى‬ ‫َكارانى‬‫ي‬‫كر‬ ‫ذمارةى‬‫نةوت‬‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫لة‬ ‫كوردستان‬ 1.693 ‫بوودجةى‬ ‫لة‬ ‫نةوت‬ ‫داهاتى‬ ‫بةشدارى‬‫طشتى‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ %90 ‫ِكردنةوةى‬‫ر‬‫ث‬ ‫لة‬ َ‫ل‬‫كشتوكا‬ ‫بةشدارى‬ ‫ناوخؤ‬ ‫بةرهةمى‬ %45
  • 14. DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan 13 :‫دةرئةنجام‬ -‫َيان‬‫ي‬‫ث‬ ‫شارةزايان‬ ‫هةربؤية‬ ،‫جيهان‬ ‫وآلتانى‬ ‫بؤ‬ ‫هةية‬ ‫طةورةى‬ ‫َكى‬‫ي‬‫بايةخ‬ ‫غاز‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫بةتايبةتى‬ ‫جيهانى‬ ‫ووزةى‬ ‫واية‬"‫بةدة‬ ‫جيهانى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫لةدةست‬ ‫نةوتى‬ ‫هةركةس‬‫ستةوةية‬"‫نةو‬ ‫بؤ‬ ‫ئاماذةيةك‬ ‫وةكو‬‫ت‬‫كة‬‫ئاب‬ ‫و‬ ‫سياسيةت‬‫ورى‬ .‫َت‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬ِ‫ر‬‫َدةسو‬‫ل‬‫هة‬ ‫جيهان‬ -‫سةرضاوةية‬ ‫وةكو‬ ‫كوردستان‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬‫هةية‬ ‫طةورةى‬ ‫بايةخى‬ ‫جيهان‬ ‫بؤ‬ ‫سروشتى‬ ‫غازى‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫تازةى‬ ‫كى‬. -‫كوردستان‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫َطيرى‬‫ي‬‫ناج‬ ‫يةدةطى‬80‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫جيهانى‬ ‫نةوتى‬ ‫يةدةطى‬ ‫كؤتا‬ ‫و‬ ‫بةرميلة‬ ‫مليار‬ ‫َى‬‫ل‬‫سا‬ ‫تا‬ ‫نةوت‬ ‫َنةرى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫طةورة‬ ‫ئةمريكاى‬ ‫َكداية‬‫ي‬‫لةكات‬ ‫ئةوةش‬ ،‫َت‬‫ي‬‫تةواودةب‬2025‫لة‬ ‫َك‬‫ي‬‫بةش‬ ‫ل‬ ‫سةرضاوةكانى‬.‫ةدةستدةدات‬ -‫كة‬ ‫نةوتيةكان‬ ‫َبةستة‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئةنجامدانى‬ ‫َنةى‬‫ي‬‫لةو‬ ‫نةبووة‬ ‫سةركةوتوانةى‬ ‫نةوتى‬ ‫َكى‬‫ي‬‫سياسيةت‬ ‫كوردستان‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ .‫حكومةت‬ ‫تا‬ ‫دةكات‬ ‫قازانج‬ ‫زؤتر‬ ‫كؤمثانياكة‬ ‫كة‬ ‫واية‬ ‫َبةستةش‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئةو‬ ‫سروشتى‬ )‫(هاوبةشة‬ -‫و‬ ‫داهات‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫شةفاف‬ ‫َويستة‬‫ي‬‫ث‬ ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫سةركةوتوى‬ ‫نةوتى‬ ‫َكى‬‫ي‬‫سياسةت‬ ‫كوردستان‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫ئةوةى‬ ‫بؤ‬ .‫دوونيا‬ ‫لة‬ ‫كورد‬ ‫سياسةتى‬ ‫سةثاندنى‬ ‫هؤى‬ ‫َتة‬‫ي‬‫بب‬ ‫َم‬‫ي‬‫هةر‬ ‫نةوتى‬ ‫سياسةتى‬ ‫َويستة‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةروةك‬ ،‫تر‬ ‫ثرؤسةكانى‬
  • 15. [Typethedocumenttitle] 14 ‫سةرضاوةكان‬ ‫االحتالل‬ ‫و‬ ‫النفط‬‫و‬ ‫كاظم‬ ‫(د.عبدالعلي‬ ‫تاليف‬ ،‫العراق‬ ‫في‬ )‫دحام‬ ‫د.مالك‬ ‫كلير‬ ‫(مايكل‬ ‫تاليف‬ ،‫نفط‬ ‫و‬ ‫دم‬) ‫االقتصاد‬‫العراقي‬‫الهيكلي_البطالة،تاليف‬ ‫النفط_االحتالل‬ )‫الحلفي‬ ‫(د.عبدالجبار‬ ‫(سكؤتيا‬ ‫كاركةن‬ ‫كوردستانا‬ ‫كةلة‬ ‫كؤمثانيايانةي‬ ‫ئةو‬ ‫راثؤرتي‬ َ‫ل‬‫كاثيتة‬،‫شامةران‬‫ثترؤليؤم‬،‫شيفرؤني‬‫ئةمريكي،طؤل‬‫ط‬ ‫ف‬)‫يستؤن‬ (‫ئؤثيك‬ ‫راثؤرتي‬OPEC.) َ‫ي‬‫بةرهةمه‬ ‫راثؤرتةكاني‬‫ناني‬‫وةزارةتي‬‫سامانة‬‫سروشتيةكاني‬‫ه‬َ‫ي‬‫ةر‬‫مي‬ ‫كوردستان‬‫لة‬(‫تشريني‬‫ئةكةمي‬2013)‫و‬(‫كانووني‬‫دووةك‬_‫ئاب‬ 2014)‫و‬(‫نؤظةمبةري‬2014.) ‫بى‬‫ثى‬‫س‬‫ت‬‫را‬‫تي‬‫ذ‬‫ري‬‫ظ‬‫ي‬‫و‬2014
  • 16. DoorOrganizationforPetroleumInformationofKurdistan 15 ‫ئامادةكار‬‫ثةيامى‬ ‫كور‬ ‫لةم‬ ‫ئامانج‬‫باس‬ ‫تة‬‫وةكو‬ ‫زانياريانة‬ ‫ئةو‬ ‫ِووى‬‫ر‬‫خستةنة‬ ‫و‬ ‫ة‬ ‫وةكو‬ ‫هةميش‬ ‫ئةكاديمةيةك‬ ‫نةوت‬ ‫بوارى‬ ‫شيكةرةوةيةكى‬ ‫بةرثرسان‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةمةو‬ ‫و‬ ‫سةرشانمة‬ ‫لة‬ ‫كة‬ ‫خةمةية‬ ‫ئةو‬ ‫ثؤستةكةم‬ ‫نةوت‬ ‫كةرتى‬ ‫لة‬ ‫ئاطايان‬ ‫زياتر‬‫هؤى‬ ‫َنتة‬‫ي‬‫ب‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةكر‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫هيوادارم‬ ‫بؤية‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َضةوانةوة‬‫ي‬‫ث‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةشكر‬ ‫و‬ ‫خؤشطوزةرانى‬ ‫و‬ ‫بةطشتى‬ ‫ووزة‬‫خؤشطوزةرانى‬ ‫هؤى‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ب‬ ‫بةتايبةتى‬ ‫غاز‬ ‫و‬ ‫نةوت‬ ‫كوردستان‬ ‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫هاوآلتيانى‬ ‫بؤ‬ ‫عةلى‬‫محةد‬‫دكتؤرغالب‬ ‫نةوت‬ ‫شيكارى‬ ‫لة‬ ‫دكتؤرا‬
  • 17. [Typethedocumenttitle] 16 dopic2014@gmail.com 07506551075 07501245430 ‫ذمارة‬ ‫َةتى‬‫ل‬‫مو‬ ‫خاوةنى‬ ‫دؤر‬ ‫َكخراوى‬‫ي‬ِ‫ر‬ (2427‫ى‬ )‫َكخراوة‬‫ي‬ِ‫ر‬ ‫فةرمانطةى‬ ‫ناحكوميةكانى‬‫َمى‬‫ي‬‫هةر‬ ‫حكومةتى‬ ‫كوردستانة‬. ‫كوردستان‬ ‫نةوتى‬ ‫زانيارى‬ ‫بؤ‬ ‫دؤر‬ ‫َكخراوى‬‫ي‬ِ‫ر‬