εργασια β’ τετραμηνου γελ Αιγινίου Πιερίας, για τον μοντερνισμό στη νεοελληνική ποίηση

1. Εργασία από τις μαθήτριες:
Λοτζιανιώτη Μαρία
Μπουτάση Αριάδνη
Νιώπα Αικατερίνη
Παναγιωτίδου Αθηνά-Μαρία
Τερζή Πηνελόπη
Υπεύθυνη καθηγήτρια:
Μαγαλιού Λαμπρινή

3. αν μέν’ η σκέψις σου
υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και
το σώμα σου αγγίζει.

4. Τους Λαιστρυγόνας και τους
Κύκλωπας, τον άγριο Ποσειδώνα
δεν θα συναντήσεις,

6. να σταματήσεις σ’
εμπορεία Φοινικικά, και τες
καλές πραγμάτειες ν’
αποκτήσεις,
σεντέφια και κοράλλια,
κεχριμπάρια κ’ έβενους,

8. Το φθάσιμον εκεί είν’ ο
προορισμός σου.

9. πλούσιος με όσα κέρδισες στον
δρόμο, μη προσδοκώντας
πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.

11. Κι αν πτωχική την
βρεις, η Ιθάκη δεν σε
γέλασε.

12. Είναι ένα ποίημα διδακτικό
Είναι γραμμένο σε δεύτερο πρόσωπο. Με αυτό τον
τρόπο, γίνεται εντονότερη η αίσθηση της
προτροπής του ποιητή προς τον αναγνώστη. Με
τη χρήση του δεύτερου προσώπου το ποίημα
κερδίζει σε αμεσότητα και ο κάθε αναγνώστης
αισθάνεται πως το ποίημα απευθύνεται στον ίδιο.

13.  Στίχοι 1-3: Παρόλο που το ποίημα αναφέρεται στην
Ιθάκη, είναι ένα ταξίδι πηγαιμού. Ο ταξιδιώτης του
ποιήματος ξεκινά το ταξίδι του προς την Ιθάκη, και δεν
βρίσκεται σε αυτό της επιστροφής, όπως ο θρυλικός
Οδυσσέας. Το ταξίδι θα αυτό, πρέπει να ευχόμαστε να
διαρκέσει πολύ και να είναι γεμάτο με περιπέτειες και
γνώσεις. Ο Οδυσσέας αντίθετα, ευχόταν το ταξίδι του
να είναι σύντομο, ούτως ώστε μπορέσει να ξαναδεί ότι
είχε αφήσει πίσω του, πριν από τον δεκαετή πόλεμο
στην Τροία. Το ταξίδι του αναγνώστη όμως πρέπει να
διαρκέσει πολύ, έτσι ώστε να του προσφέρει πολλές
περιπέτειες και αμέτρητες εμπειρίες.

14.  Στίχοι 4-8: Στο ταξίδι προς την Ιθάκη δε θα υπάρξουν
εμπόδια όπως αυτά που συνάντησε ο Οδυσσέας στο δικό
του ταξίδι. Αν ο ταξιδιώτης έχει στο μυαλό του το στόχο του
και επιμένει σε αυτόν, δεν πρόκειται στην πορεία να
συναντήσει δυσκολίες, παρόμοιες με αυτές που είχε βρει ο
Οδυσσέας. Οφείλει, όμως, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού να
προσφέρει τόσο στο πνεύμα του, όσο και στο σώμα του. Αν
ο ταξιδιώτης φροντίζει να καλύπτει τις πνευματικές του
ανάγκες, τότε σίγουρα θα κρατήσει τη σκέψη του καθαρή
και θα μπορέσει να συνεχίσει το ταξίδι του χωρίς να
χρειάζεται να ανησυχεί για ενδεχόμενες δυσκολίες. Μόνο
αν ο ταξιδιώτης δεν φροντίσει για την πνευματική του
καλλιέργεια, τότε κάθε μικρό εμπόδιο θα του φαίνεται
‘’βουνό’’ και θα καθυστέρει το ταξίδι του προς την Ιθάκη.

15.  Στίχοι 9-12: Οι δυσκολίες που συνάντησε ο Οδυσσέας
ήταν πολύ μεγάλες και κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια για
να τις ξεπεράσει. Για τον ταξιδιώτη του ποιήματος, δεν
υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστούν τόσο σημαντικά
προβλήματα. Μόνο αν ο ταξιδιώτης φοβάται και
σκέφτεται αρνητικά θα προκύψουν δυσκολίες στο ταξίδι
του. Αν ο ταξιδιώτης δε φοβάται εύκολα, θα μπορέσει να
συνεχίσει ανεμπόδιστος το ταξίδι του. Εξάλλου, οι ίδιοι οι
άνθρωποι είναι αυτοί που στήνουν εμπόδια στο δρόμο
τους, αφού φοβούνται να αντιμετωπίσουν ακόμα και τις
πιο απλές ‘’δοκιμασίες’’ που τους παρουσιάζονται!

16.  Στίχος 13: Ποιητής μας προτρέπει επανειλημμένα
να ευχόμαστε να διαρκέσει πάρα πολύ το ταξίδι
προς την Ιθάκη. Ο ποιητής θεωρεί σημαντικό να
μη βιαστούμε να ολοκληρώσουμε το ταξίδι μας. Το
ταξίδι αυτό συσχετίζεται με τη ζωή μας και γι’ αυτό
θα πρέπει όλοι να ευχόμαστε να διαρκέσει για
μεγάλο χρονικό διάστημα.

17.  Στίχοι 14-16: Η προτροπή αυτή μπορεί να θεωρηθεί
κυριολεκτική (εκφράζει την αξία που έχει η γνωριμία με
πολλούς νέους τόπους) ή μεταφορική (κάθε νέα εμπειρία,
κάθε νέος άνθρωπος που γνωρίζουμε, θα πρέπει να
θεωρείται κέρδος). Οι εμπειρίες που θα αποκομίσουμε από το
ταξίδι μας, θα έρθουν μέσα από τους καινούργιους τόπους
που θα γνωρίσουμε.
 Στίχοι 17-19: Η Φοινίκη ήταν γνωστή στην αρχαιότητα
(σημαντικό εμπορικό κέντρο). Ο ποιητής μας προτρέπει να
βρεθούμε σε χώρους όπου θα μπορέσουμε να έχουμε την
ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με ξένους πολιτισμούς και με
νέους ανθρώπους, μέσω των οποίων θα αποκτήσουμε νέες
γνώσεις και εμπειρίες. Η γνωριμία με διαφορετικούς
πολιτισμούς είναι ένα παράθυρο προς τη γνώση. Ο ποιητής
περιγράφει διάφορα πολύτιμα προϊόντα, όπως είναι τα οποία
μας προτρέπει να αποκτήσουμε. Ό,τι πολυτιμότερο έχει να
προσφέρει κάθε λαός είναι κάτι καινούργιο για έναν άλλο λαό.

18. Σεντούκι από σεντέφι Κεχριμπαρένιο κομπολόι
Κοραλλένια πόρπη κομπολόι από έβενο
Τα πολύτιμα προϊόντα που περιγράφει ο Καβάφης
στο ποίημα του

19.  Στίχοι 20-21: Ο ποιητής μας προτρέπει να
γνωρίσουμε και τον έρωτα, καθώς ο άνθρωπος δεν
έχει μόνο πνευματικές ανάγκες. Έτσι, ο άνθρωπος
μπορεί να είναι πλήρης.
 Στίχοι 22-23: Ο ποιητής μας προτρέπει να πάμε σε
Αιγυπτιακές πόλεις. (Ο ίδιος έζησε στην Αίγυπτο).
Επίσης, η γνώση για τον ποιητή είναι το
σημαντικότερο απόκτημα για τον άνθρωπο και γι’ αυτό
μας προτρέπει να αποκτήσουμε όλο και περισσότερες
γνώσεις
 Στίχοι 24-25: Θα πρέπει ο ταξιδιώτης να έχει πάντοτε
στο νου του την Ιθάκη, το στόχο του, τον προορισμό
του, γιατί αν δεν σκέφτεται αυτά, δεν μπορεί να φτάσει
στην πραγματοποίηση του ταξιδιού και του στόχου
του.

20.  Στίχοι 26-28: Ο ποιητής λέει ότι δεν υπάρχει λόγος να
βιαστούμε, καθώς ,όπως προαναφέραμε, το ταξίδι
προς την Ιθάκη συσχετίζεται με την ζωή του
ανθρώπου. Έτσι, όπως δεν βιαζόμαστε για να
δώσουμε τέλος στο ταξίδι της ζωής μας, με το ίδιο
σκεπτικό δεν πρέπει να βιαστούμε για το ταξίδι προς
την Ιθάκη. Το ταξίδι είναι ο μόνος τρόπος για την
απόκτηση εμπειριών και γνώσεων. Όταν πια έχουμε
γεράσει και το τέλος της ζωής μας πλησιάζει, τότε
μπορούμε να φτάσουμε στην Ιθάκη, στον τερματισμό
του ταξιδιού μας.
 Στίχοι 29-30: Στην Ιθάκη θα φτάσουμε πλούσιοι από
γνώσεις και εμπειρίες που θα έχουμε αποκτήσει κατά
τη διάρκεια του ταξιδιού μας. Η Ιθάκη δεν έχει να μας
δώσει πλούτη, η Ιθάκη είναι το τέλος του ταξιδιού.

21.  Στίχοι 31-33: Η Ιθάκη αποτέλεσε το κίνητρο γι’ αυτό το
ταξίδι, ήταν ο λόγος για τον οποίο ξεκινήσαμε την πορεία
μας. Η Ιθάκη δεν έχει κάτι άλλο να δώσει πέρα από το ίδιο
το μακρινό ταξίδι που κάναμε για να βρεθούμε σε αυτή.
 Στίχοι 34-36: Όταν ξεκινά ο ταξιδιώτης για πρώτη φορά την
πορεία του στη ζωή είναι άπειρος και χωρίς πολλές
γνώσεις και θεωρεί ότι η Ιθάκη είναι κάτι το ξεχωριστό που
αξίζει κάθε προσπάθεια από μέρους του. Όταν όμως φτάνει
σε αυτήν, έχει πια αποκτήσει πολλές γνώσεις. Κατανοεί ότι
η Ιθάκη ήταν το κίνητρο που του έδινε το κουράγιο να
ξεπερνά τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε στη ζωή του και να
συνεχίζει να προσπαθεί μέχρι να τα καταφέρει, ήταν η
πηγή της δύναμης, για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις
ανάγκες της ζωής και γι’ αυτό άξιζε τελικά κάθε
προσπάθεια. Ουσιαστικά, η Ιθάκη είναι όλοι εκείνοι οι
στόχοι που θέτουμε στην ζωή μας! Κάθε φορά που
φτάνουμε στην Ιθάκη, θέτουμε έναν υψηλότερο στόχο και
συνεχίζουμε την πορεία μας.

22.  Ελεύθερος στίχος (δεν υπάρχει ομοιοκαταληξία)
 Χρήση καθημερινού και απλού λεξιλογίου, για την
καλύτερη κατανόηση του ποιήματος από τους
αναγνώστες
 Το ποίημα δεν έχει σαφές νόημα
 Δραματικότητα του στίχου
 Χρήση εκφραστικών μεσών, κυρίως με εικόνες

23. Ο Κωνσταντίνος Καβάφης (Αλεξάνδρεια, 29
Απριλίου 1863 - Αλεξάνδρεια, 29 Απριλίου 1933) είναι ένας
από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές της
σύγχρονης εποχής. Γεννήθηκε και έζησε στην Αλεξάνδρεια.
Τα σημαντικότερα έργα του τα δημιούργησε μετά την ηλικία
των 40 ετών. Ο ποιητής έγραψε την Ιθάκη το 1910 και το
ποίημα δημοσιεύτηκε ένα χρόνο μετά, το 1911.

24. Το ποίημα γράφτηκε το 1910 και δημοσιεύτηκε για πρώτη
φορά το 1911.Στην έκτη ενότητα ο ποιητής προσπαθεί να
αποτρέψει τον αποδέκτη από την απογοήτευση που
μπορεί να νοιώσει όταν φτάσει στον προορισμό στ.34.

25. Η προσφορά της Ιθάκης είναι ανεκτίμητη και οι γνώσεις
του ταξιδιού ταυτίζονται με την σοφία, την ικανότητα του
ανθρώπου να κατανοεί το βαθύτερο νόημα της ζωής. Πηγή
έμπνευσής του Καβάφη, ήταν ο μύθος του Οδυσσέα και ο
προορισμός του, δηλαδή η Ιθάκη. Η «Ιθάκη» υποδηλώνει
την πραγματοποίηση ενός στόχου που έχει θέσει ο κάθε
άνθρωπος ξεχωριστά. Η Ιθάκη μας έδωσε ό,τι μπορούσε,
μας έδειξε το δρόμο και μας ώθησε να τον βαδίσουμε.

26. – Διάλογος ή μονόλογος με δραματικό χαρακτήρα
– Λιτά εκφραστικά μέσα
--Φωτεινότητα και ειρωνεία.
– Ρεαλισμός, πεζολογία.
– Αποφθεγματικός και επιγραμματικός λόγος.
– Δημοτική γλώσσα με στοιχεία της καθαρεύουσας.
– Χρήση συμβόλων και απόκρυψη.
– Ιαμβικός στίχος, ανισοσύλλαβος.
– Ελεύθερος και απέριττος στίχος.
– Λιτότητα και πυκνότητα, ακρίβεια στη γλώσσα.
– Υψηλή αντίληψη για την τέχνη.
– Νοσταλγική μετατόπιση στο χώρο και το χρόνο.
– Μελαγχολικός τόνος.

27.  https://lambrinim.wordpress.com/
 http://latistor.blogspot.gr/2010/04/blog-post_9733.html
 http://siamantoura.blogspot.gr/2010/05/blog-
post_3506.html
 http://newpost.gr/entertainment/123451/i-zoi-kai-to-ergo-
toy-konstantinoy-kavafi
 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%89%CE%B
D%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE
%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82_%CE%9A%CE%B1
%CE%B2%CE%AC%CF%86%CE%B7%CF%82