Εργασία στην Κ.Π.Α. Γ΄ Γ.: 7.3

1. ΕΝΕΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Ο ενεργός πολίτης είναι ο υπεύθυνος
πολίτης που είναι ενημερωμένος και
γνωρίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις
του, εκφράζει την άποψή του και
συμμετέχει ενεργά στην κοινωνία.

2. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΕΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
 Κάνοντας μια σύντομη έρευνα στο διαδίκτυο δεν βρήκα πουθενά έναν ολοκληρωμένο ορισμό
για να με βοηθήσει στην απάντηση της ερώτηση τι είναι «ενεργός πολίτης»;
Οπότε θα κάνω μια προσπάθεια να αναπτύξω εγώ έναν ορισμό:
 Ο ενεργός πολίτης αποτελείται από την πιο απλή ανθρώπινη ομάδα σε μια οργανωμένη
κοινωνία… τον ΕΝΑΝ πολίτη. Αυτονόητο, αλλά το αναφέρω διότι χωρίς πολλούς μοναδικούς
πολίτες δεν μπορεί να υπάρξει, να θεωρηθεί και να λειτουργήσει μια κοινωνία. Άρα,
καταλήγουμε πως ο πολίτης είναι αναγκαστικά το θεμέλιο μιας κοινωνίας και όχι το πιόνι
της. Ποια όμως η διαφορά του πολίτη, με τον ενεργό πολίτη;
 Αν ο πολίτης είναι τα θεμέλια μιας κοινωνίας, η πολιτεία ο μηχανικός, ο ενεργός πολίτης είναι ο
αρχιτέκτονας. Είναι αυτός που με την σωστή αντικειμενική γνώση, παίρνει το θάρρος και από
τελευταίος τροχός γίνεται σκληρό γρανάζι στην μηχανή, πολύτιμο μέρος ενός πολύπλοκου
συστήματος που άμα απουσιάσει, η μηχανή δεν λειτουργεί σωστά. Είναι αυτό που παίρνει
υπεύθυνα θέση σε όλα τα θέματα και ξεφεύγει από τις αθόρυβες συμμετοχές. Βλέπει την
κοινωνία σαν μέρος της οικογένειας του και όχι σαν κακό γείτονα. Ενεργεί πάντα και σε όλα, σαν
να είναι ο μοναδικός που μπορεί να βοηθήσει ή να τα αλλάξει. Και αντιμετωπίζει την οκνηρία
στα κοινώς ομολογουμένως κακώς κείμενα, σαν καρκίνωμα.
 Τελικώς, ενεργός πολίτης είναι αυτός που διαβάζοντας τον παραπάνω ορισμό μου, θα
εκφράσει την διαφωνία του, να προχωρήσει στην διόρθωση και τελικά θα οδηγήσει τον
ορισμό στην βελτιώσει…

3. ΕΝΕΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ

Προστατεύει το περιβάλλον
και ενδιαφέρεται για την
προστασία του φυσικού
περιβάλλοντος.
Δεν ρυπαίνει, υιοθετεί
πρακτικές που ενισχύουν το
πράσινο, την εξοικονόμηση
ενέργειας, προσέχει την
κατανάλωση του νερού,
ανακυκλώνει, κινείται με τα
Μέσα Μαζικής Μεταφοράς ή
το ποδήλατο.

4. ΕΝΕΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Η έννοια του «πολίτη», και κατ’
επέκταση του «ενεργού πολίτη»,
γεννήθηκε στην αρχαία Ελλάδα στο
πλαίσιο της «πόλεως». Σύμφωνα με
τον Αριστοτέλη, ο πολίτης, «δι’
απλώς ουδέν των άλλων ορίζεται ή τω
μετέχειν κρίσεως και αρχής», και
αχρείος πολίτης, δηλαδή άχρηστος
πολίτης, ήταν αυτός που δεν είχε
συμμετοχή στα κοινά. Στον αντίποδα
της αριστοτελικής παράδοσης η
νεώτερη φιλελεύθερη πολιτική
παράδοση θέτει στο επίκεντρο τις
ελευθερίες και τα δικαιώματα του
ατόμου, ενώ στην κοινωνία της
παγκοσμιοποίησης η ιδιότητα του
πολίτη αποκτά μια οικουμενική
διάσταση. Στο πλαίσιο μιας κοινωνίας
με υπερεθνικά χαρακτηριστικά, η
έννοια του πολίτη συνδέεται με νέες
‘κρίσιμες’ έννοιες όπως είναι η μετα-
εθνική πολιτειότητα (post-national
citizenship), η ευρωπαϊκή
διακυβέρνηση, (european
governance), η παγκόσμια κοινωνία
των πολιτών, (global civil society) και

5.  Σέβονται τη διαφορετικότητα, τα ανθρώπινα
δικαιώματα, βοηθάνε τους
συμπολίτες τους, τηρούν τους κανόνες που
θεσπίζονται για τη διευκόλυνσή τους και
είναι ανοιχτοί απέναντι στους μετανάστες της
πόλης, διεκδικώντας την κοινωνική
ένταξή τους.
 Παρατηρούν τι συμβαίνει στην κοινωνία και
παρεμβαίνουν, σε συνεργασία
με συμπολίτες τους, όταν διαπιστώνουν
παρανομίες δημόσιων ή ιδιωτικών φορέων.

6.  Η έννοια της πολιτότητας και
αυτό που ονομάζουμε «σωστός
πολίτης» ανάγεται στην εποχή
του Αριστοτέλη ο οποίος όρισε
το σωστό πολίτη, ως εκείνο το
άτομο που εμπλέκεται στα
κοινά.
 Από τότε φυσικά, παρόλο που
έχουμε διανύσει πολύ χώρο και
χρόνο εν τούτοις η έννοια του
πολίτη αποτελεί ακόμα
αντικείμενο αντιπαλότητας και η
ποικιλία των ορισμών που
παίρνει έχει να κάνει σε μεγάλο
βαθμό και με τις ανάγκες της
εποχής, αλλά πρωτίστως με τις
ανάγκες όσων εξουσιάζουν.

7.  Ο ενεργός πολίτης είναι
υπεύθυνος απέναντι
στον
εαυτό του, φροντίζει για
την υγεία και την ευεξία
του, την προσωπική του
ευημερία
και ανάπτυξη.
 Ενημερώνεται για τα
κοινά, αναζητά
πληροφορίες, συμμετέχει
στο
χώρο της δημόσιας
συζήτησης με
παραδοσιακούς ή
σύγχρονους τρόπους,
διαμορφώνει κριτική
σκέψη και παίρνει θέση.

9.  Στη μελέτη των περιβαλλοντικών προβλημάτων είναι
δυνατή η καλλιέργεια ενεργών πολιτών με την ανάπτυξη
παρεμβάσεων που δίνουν την ευκαιρία στα άτομα να
συμμετέχουν σε δημοκρατικές διαδικασίες και να
αναπτύσσουν ικανότητες δράσης.
 Η συμμετοχή του ατόμου σε αυτές τις διαδικασίες παρέχει τη
δυνατότητα να μοιραστεί τις σκέψεις και τις απόψεις του, να
συνεργαστεί με τους άλλους και να αναπτύξει συλλογικές
δράσεις.
 Η συνεργασία με τους άλλους ενισχύει την έννοια της
κοινότητας και τη σημασία της αλληλοβοήθειας στην
επίτευξη των κοινών στόχων. Παράλληλα ενδυναμώνει την
πεποίθηση ότι η επίτευξη ενός μέλλοντος δίκαιου με όρους

12. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜΙΔΗΣ