Recommended
More Related Content
Similar to ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Similar to ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (14)
ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
- 1. ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΡΟΣΟΤΣΑΝΗΣ ΔΡΑΜΑΣ Σχολικό Έτος: 2009-2010 Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με θέμα: Συντονίστριες καθηγήτριες: Βαράτη Κυριακή Χαρπαντίδου Ζαχαρούλα Συνεργάστηκαν μαθητές των Α’ και Β’ τάξεων του Γυμνασίου
- 3. Κριτήρια επιλογής θέματος Το ενεργειακό πρόβλημα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα του πλανήτη, που απαιτεί άμεσες λύσεις. Οι μαθητές χρησιμοποιούν καθημερινά – πολλές φορές άσκοπα – ηλεκτρική ενέργεια χωρίς να σκέφτονται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό ενέργειας που χρησιμοποιούμε προέρχεται από τις συμβατικές πηγές ενέργειας που αργά ή γρήγορα θα εξαντληθούν.
- 4. Στόχοι - σκοποί του προγράμματος Στόχος Στόχος του προγράμματος ήταν να φέρει τους μαθητές σε επαφή με ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της εποχής μας, το ενεργειακό πρόβλημα. Ειδικοί σκοποί Να αναγνωρίσουν οι μαθητές τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σαν λύση για το ενεργειακό πρόβλημα. Να αντιληφθούν τη χρησιμότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για το μέλλον του πλανήτη. Να κατανοήσουν την αναγκαιότητα συμμετοχής όλων των πολιτών στην προσπάθεια διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος. Επί μέρους στόχοι Οι μαθητές να αναπτύξουν ικανότητες για να : Συλλέγουν-αναλύουν-αξιολογούν πληροφορίες Σχεδιάζουν και να εκτελούν δραστηριότητες Συμμετέχουν σε ομάδες
- 5. Εισαγωγή στην έννοια των Α.Π.Ε. Οι σύγχρονες κοινωνίες καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας για τη θέρμανση των χώρων, τη μετακίνηση των μέσων μαζικής μεταφοράς, την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και για τη λειτουργία βιομηχανικών μονάδων. Με την πρόοδο της οικονομίας και την αύξηση του βιοτικού επιπέδου η ενεργειακή ζήτηση αυξάνεται ολοένα. Στις μέρες μας το μεγαλύτερο ποσοστό ενέργειας που χρησιμοποιούμε προέρχεται από τις συμβατικές πηγές ενέργειας που αργά ή γρήγορα θα εξαντληθούν. Η παραγωγή και χρήση της ενέργειας που προέρχεται απ’ αυτές τις πηγές δημιουργούν μια σειρά από περιβαλλοντικά προβλήματα με αιχμή τους, το γνωστό σε όλους μας, φαινόμενο του θερμοκηπίου.
- 7. Απ’ την άλλη πλευρά, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ανανεώνονται μέσω του κύκλου της φύσης και θεωρούνται πρακτικά ανεξάντλητες. Ο ήλιος, ο άνεμος, τα ποτάμια, οι οργανικές ύλες, όπως το ξύλο και ακόμη τα απορρίμματα οικιακής και γεωργικής προέλευσης, είναι πηγές ενέργειας που η προσφορά τους δεν εξαντλείται ποτέ. Είναι οι πρώτες μορφές ενέργειας που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος, σχεδόν αποκλειστικά, μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, οπότε και στράφηκε στην εντατική χρήση του άνθρακα και των υδρογονανθράκων.
- 8. Για πολλές χώρες οι ΑΠΕ αποτελούν μια σημαντική εγχώρια πηγή ενέργειας, με μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, συμβάλλοντας στη μείωση της εξάρτησης από το ακριβό και εισαγόμενο πετρέλαιο και στην ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού τους εφοδιασμού. Παράλληλα, συντελούν και στην προστασία του περιβάλλοντος, αφού δε συνοδεύονται από παραγωγή ρύπων ή αερίων που ενισχύουν τον κίνδυνο για κλιματικές αλλαγές. Έχει πλέον διαπιστωθεί ότι ο ενεργειακός τομέας είναι ο πρωταρχικός υπεύθυνος για τη ρύπανση του περιβάλλοντος, καθώς σχεδόν το 95% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης οφείλεται στην παραγωγή, το μετασχηματισμό και τη χρήση των συμβατικών καυσίμων.
- 9. Η Ελλάδα διαθέτει αξιόλογο δυναμικό ΑΠΕ οι οποίες μπορούν να προσφέρουν μια πραγματική εναλλακτική λύση για την κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών. ΜΟΡΦΕΣ ΤΩΝ ΑΠΕ Ενέργεια από Βιομάζα Υδραυλική ενέργεια Θαλάσσια ενέργεια Γεωθερμική ενέργεια Αιολική ενέργεια Ηλιακή ενέργεια
- 10. Μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα Για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα επελέγησαν στην αρχή μαθητές και μαθήτριες της Β’ Γυμνασίου: Βόλακλη Κυριακή Γαζάνη Μαρία Ήλτσιου Γεώργιος Καρπιτσάρη Παναγιώτα Κούνιος Χρήστος Κύρτση Μαρία Λαζαρίδου Μαρία Μανλής Αθανάσιος Μαυρουδή Γεωργία Μπαρακτάρης Κωνσταντίνος Παπαδημητρίου Καλλιόπη Παπαδοπούλου Λαμπρινή Παπαμαρίνου Χρυσάνθη Παπαχριστοδούλου Βαΐα Στάικου Ιωάννα Σταμπουλή Σταματία Τσαμπάζη Δήμητρα
- 11. Στις 20 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη στο ΚΠΕ Παρανεστίου και συμπεριλήφθησαν και μαθητές της Α’ Γυμνασίου, ώστε να συμπληρωθεί ο αριθμός των 30 μαθητών. Έκτοτε συνεργαζόταν κι αυτοί με την περιβαλλοντική ομάδα: Βόλακλη Μαρία Γάιδας Ευάγγελος Γιάντσιου Μαρία Καμπουράκη Κωνσταντίνα Κυνηγοπούλου Στυλιανή Μακρίδου Ελένη Μιχαηλίδου Μαρία Λεωνίδου Ναταλία Μωυσίδου Παρασκευή Ουρούμη Νίκη Αθηνά Παγιοπούλου Σοφία Πολίτη Αικατερίνη Ροδίτης Νικόλαος
- 13. Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2009 Πρώτη συνάντηση με την περιβαλλοντική ομάδα. Καθορισμός του τρόπου εργασίας και των στόχων του προγράμματος. Εισαγωγή της έννοιας της ενέργειας. Χρησιμοποιώντας τα παρακάτω φύλλα εργασίας η ομάδα κάνει μία έρευνα για το τι είναι ενέργεια.
- 16. Παροτρύνουμε τα μέλη της ομάδας στον ελεύθερο χρόνο τους μέσα στην εβδομάδα να κάνουν προσωπική έρευνα μέσα από βιβλία (σχολικά ή μη), εφημερίδες, περιοδικά και Internet για τις «συμβατικές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
- 17. Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2009 Μετά από την αναζήτηση που έκαναν τα μέλη της περιβαλλοντικής ομάδας κατά τη διάρκεια της εβδομάδας που πέρασε σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, έγινε συζήτηση και ανταλλάξαμε απόψεις πάνω στο θέμα των συμβατικών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ανάθεση εργασίας: Παρακολουθήστε μια μέρα τον εαυτό σας και καταγράψτε σε ποιες δραστηριότητές σας κάνατε χρήση κάποιας μορφής ενέργειας.
- 18. Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2009 Παρουσιάστηκαν από τα μέλη της περιβαλλοντικής ομάδας τα εντυπωσιακά αποτελέσματα : πόσο έντονα είναι εξαρτημένη ιδιαίτερα η νέα γενιά από τη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος. Τα μέλη της ομάδας ανέφεραν ότι καθημερινά χρησιμοποιούν πολλές ώρες ηλεκτρικές – ηλεκτρονικές συσκευές οι οποίες λειτουργούν αποκλειστικά με ρεύμα όπως η τηλεόραση, ο υπολογιστής, το MP3, το IPOD, το Play Station κ.λ.π.
- 19. Ενημερώσαμε την ομάδα για την ύπαρξη οργανισμών που σκοπό έχουν την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών για τους κινδύνους που εγκυμονεί για το περιβάλλον και τον άνθρωπο η απερίσκεπτη χρήση ενέργειας ή η κατασπατάληση των ενεργειακών πόρων. Τους παροτρύναμε να περιηγηθούν στο Internet σε σελίδες όπως www.climatechange.eu.com www.wwf.gr/climate
- 20. Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2009 Ζητήσαμε από τα μέλη της ομάδας να προσπαθήσουν για μια εβδομάδα να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας και κάθε φορά που κάνουν κάποια κίνηση που οδηγεί σε οικονομία της ενέργειας να την καταγράφουν. Τους ενημερώσαμε για την ύπαρξη του Centre of Renewable Energy Sources (cres) και του αντίστοιχου ελληνικού κέντρου ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΚΑΠΕ): www.cres/kape.gr καθώς επίσης και για την ύπαρξη από το 1992 του UN Framework Convention on Climate Change (UNFCCC).
- 21. Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου 2009 Πολλά από τα μέλη της ομάδας κατάφεραν να κάνουν οικονομία ενέργειας κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Χαρακτηριστικά ανέφεραν ότι έσβηναν την τηλεόραση από το διακόπτη όταν δεν τη χρησιμοποιούσαν, έσβηναν τα φώτα όταν έβγαιναν από κάποιο δωμάτιο, μείωσαν τη χρήση του υπολογιστή και των υπόλοιπων ηλεκτρονικών συσκευών που χρησιμοποιούν καθημερινά.
- 22. Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου 2009 Αναθέσαμε μία αποστολή-δραστηριότητα στους μαθητές ανά ομάδες ανάλογα με τον τόπο κατοικίας τους: Προσοτσάνη, Πετρούσα και Βώλακα. Κατά τη διάρκεια των Διακοπών των Χριστουγέννων, όταν θα βρεθείτε στην πλατεία του χωριού σας, παρακολουθήστε πού και πότε γίνεται χρήση ενέργειας και καταγράψτε αναλυτικά τις παρατηρήσεις σας.
- 23. Παρασκευή 15 Ιανουαρίου 2010 Το διάστημα «παρακολούθησης της πλατείας» συνέπεσε με τις μέρες των Χριστουγέννων οπότε τα αποτελέσματα της δραστηριότητας ήταν αρκετά. Υπήρχε πλούσια φωταγώγηση, ηχητικές εγκαταστάσεις, λειτουργία ηχοσυνόλων, θέρμανση με σόμπες αλογόνου, καλοριφέρ, μανιτάρια υγραερίου, παρασκευή ροφημάτων.
- 24. Τέλος Ενημερώσαμε την ομάδα σχετικά με την επικείμενη εκπαιδευτική εκδρομή στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Παρανεστίου.
- 25. Εκπαιδευτική επίσκεψη στο ΚΠΕ Παρανεστίου Με την ομάδα της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης επισκεφτήκαμε το ΚΠΕ Παρανεστίου, για να διευρύνουμε τις γνώσεις μας για το θέμα της Ενέργειας του Νερού. 30 παιδιά και 2 καθηγήτριες επιβιβαστήκαμε στο λεωφορείο και αναχωρήσαμε από το σχολείο. Μέσα στο λεωφορείο η ώρα κύλισε ευχάριστα καθώς ακούγαμε μουσική και συζητούσαμε. Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2010
- 26. Επίσης ενημερώσαμε από το μικρόφωνο του λεωφορείου και τους νεοφερμένους σχετικά με το πρόγραμμα που εκπονούμε και τις έως εκείνη τη στιγμή δραστηριότητές μας. Τελικά φτάσαμε περίπου στις 9:15. Εκεί μας υποδέχθηκαν θερμά δύο από τους υπεύθυνους του κέντρου.
- 27. Εκεί γνωριστήκαμε καλύτερα με τους υπεύθυνους μέσα από ένα παιχνίδι στο οποίο πετούσαμε μία χαρτοταινία στους συμμαθητές μας και όποιος την έπιανε στα χέρια του έλεγε λίγα λόγια για τον εαυτό του.
- 28. Παίξαμε και άλλα παιχνίδια που ήθελαν να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη μας στην ομάδα
- 29. Το κρύο ήταν δυνατό οπότε μπήκαμε μέσα στο κέντρο όπου «βραχήκαμε» από τα νερά του Νέστου.
- 30. Στη συνέχεια ο κ. Γιώργος μας ενημέρωσε για την «Ενέργεια του νερού».
- 31. Στη συνέχεια ενημερωθήκαμε για το φράγμα του Νέστου
- 32. Μετά κάναμε ένα διάλειμμα γιατί κουραστήκαμε!!!
- 33. Μετά το διάλειμμα χωριστήκαμε σε 6 ομάδες και πήραμε μπογιές και χαρτόνια και δημιουργήσαμε
- 35. Τα αποτελέσματα της εργασίας μας ήταν καταπληκτικά.
- 39. Παρασκευή 22 Ιανουαρίου 2010 Οι μαθητές επέστρεψαν όλοι ενθουσιασμένοι από την εμπειρία τους και όλα όσα είδαν, άκουσαν, έμαθαν κατά τη διάρκεια του μονοήμερου προγράμματος στο ΚΠΕ Παρανεστίου. Οι εντυπώσεις ήταν τόσο θετικές, ώστε οι μαθητές της Α΄ Γυμνασίου , που συμμετείχαν μόνο για να συμπληρώσουν τα 30 άτομα της εκδρομής αυθόρμητα εξέφρασαν την επιθυμία να τους συμπεριλάβουμε κι αυτούς στο πρόγραμμα και τις εργασίες του.
- 40. Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου 2010 Οι ομάδες, όπως ορίστηκαν από το ΚΠΕ Παρανεστίου, με βάση τη σειρά των μαθητών ανάλογα με την ημερομηνία γέννησής τους αναλαμβάνουν να εργαστούν η καθεμιά πάνω σε μια συγκεκριμένη μορφή ενέργειας, και καθώς οι ομάδες είναι έξι, όσες και οι μορφές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας η διανομή θεμάτων γίνεται απλή. Έτσι αναλαμβάνουν η 1η ομάδα: Ενέργεια από Βιομάζα η 2η ομάδα: Υδραυλική ενέργεια η 3η ομάδα: Θαλάσσια ενέργεια η 4η ομάδα: Γεωθερμική ενέργεια η 5η ομάδα: Ηλιακή ενέργεια η 6η ομάδα: Αιολική ενέργεια
- 41. Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2010 Παρουσίαση εργασίας 1ης ομάδας: Παραγωγή ενέργειας από Βιομάζα
- 42. Ο πρωτόγονος άνθρωπος, για να ζεσταθεί και να μαγειρέψει, χρησιμοποίησε την ενέργεια (θερμότητα) από την καύση των ξύλων. Αλλά και μέχρι σήμερα, πολλοί φτωχοί αγροτικοί πληθυσμοί, ιδίως της Αφρικής, της Ινδίας και της Λατινικής Αμερικής, για να ζεσταθούν, να μαγειρέψουν και να φωτιστούν χρησιμοποιούν ξύλα, φυτικά υπολείμματα (άχυρα, πριονίδια, άχρηστους καρπούς ή κουκούτσια....) και ζωϊκά απόβλητα (κοπριά, λίπος ζώων, άχρηστα αλιεύματα...) 'Ολα τα παραπάνω υλικά, που άμεσα ή έμμεσα προέρχονται από το φυτικό κόσμο, αλλά και μέρος από τα υγρά απόβλητα και τα σκουπίδια (υπολείμματα τροφών, χαρτί...) των πόλεων και των βιομηχανιών, τα ονομάζουμε βιομάζα. Αλλά και οι κάτοικοι των ανεπτυγμένων χωρών σήμερα χρησιμοποιούν βιομάζα σε ολοένα μεγαλύτερες ποσότητες. 'Ετσι, η βιομάζα αποτελεί για όλη την ανθρωπότητα μια σημαντική πηγή ενέργειας.
- 43. Σε μερικές μάλιστα εγκαταλειμμένες, αλλά και σε γόνιμες περιοχές, καλλιεργούνται κάποια φυτά ειδικά για να χρησιμοποιηθούν ως βιομάζα για παραγωγή ενέργειας (ενεργειακές καλλιέργειες). Η ενέργεια που είναι δεσμευμένη στις φυτικές ουσίες προέρχεται από την ηλιακή ενέργεια. Με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, τα φυτά μετασχηματίζουν την ηλιακή ενέργεια σε βιομάζα. Οι ζωικοί οργανισμοί αυτή την ενέργεια την προσλαμβάνουν με την τροφή τους και αποθηκεύουν ένα μέρος της. Αυτή την ενέργεια αποδίδει τελικά η βιομάζα, μετά την επεξεργασία και τη χρήση της. Για να πάρουμε ενέργεια από τη βιομάζα την καίμε, είτε απ' ευθείας, είτε αφού προηγουμένως την υποβάλουμε σε επεξεργασία (κοπή, ξήρανση ή άλλες πιο πολύπλοκες διαδικασίες).
- 44. Άλλες πάλι φορές, με κατάλληλη επεξεργασία ορισμένων φυτών που καλλιεργούνται σε ενεργειακές καλλιέργειες, μπορούν να παραχθούν υγρά καύσιμα, που λέγονται βιοκαύσιμα. Αυτά είναι πιο αποδοτικά και λιγότερο ρυπαντικά από τα γνωστά μας καύσιμα, αλλά δυστυχώς είναι ακόμα ακριβά. Τα βιοκαύσιμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θέρμανσή μας, για την παραγωγή ηλεκτρισμού αλλά, και ως καύσιμα μεταφορών. Σε μερικές μάλιστα χώρες, όπως η Βραζιλία, χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό για την κίνηση των αυτοκινήτων(αλκοόλη). ‘Οσο υπάρχουν φυτά και ζώα στον πλανήτη, όσο δηλαδή υπάρχει ζωή, θα έχουμε και την ανεξάντλητη, ανανεώσιμη πηγή ενέργειας που λέγεται βιομάζα.
- 45. Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2010 Παρουσίαση εργασίας 2ης ομάδας: Υδραυλική ενέργεια
- 46. Όπως όλα τα σώματα που κινούνται, έτσι και τα νερά που προέρχονται από την τήξη των πάγων και του χιονιού ή τη βροχή που έπεσε σε μεγάλο υψόμετρο, έχουν ενέργεια καθώς κατεβαίνουν προς χαμηλότερες περιοχές. ‘Ομως, όταν η κάθοδός τους γίνεται από πολλά σημεία και συνεχώς, δεν είναι εύκολο ή δυνατό να χρησιμοποιήσουμε αυτή την ενέργεια. Αντίθετα, συγκεντρώνοντας τα νερά σε τεχνητές λίμνες (ταμιευτήρες) σε μεγάλο υψόμετρο, στην ουσία αποθηκεύουμε την ενέργειά τους. Αφήνοντάς τα, στη συνέχεια, να ρέουν μέσα σε αγωγούς με ταχύτητα (λόγω της διαφοράς του υψομέτρου) προς χαμηλότερες περιοχές, μπορούμε να εκμεταλλευτούμε αυτή την αποθηκευμένη ενέργεια, μετατρέποντάς τη σε άλλη μορφή ενέργειας. Πραγματικά, το νερό, πέφτοντας με ταχύτητα, είναι δυνατό να περιστρέψει μεγάλους τροχούς που έχουν πτερύγια στην περιφέρειά τους, τους υδροστρόβιλους.
- 47. Αυτή την περιστροφή είχε εκμεταλλευτεί από παλιά ο άνθρωπος για τη λειτουργία υδρόμυλων, κυρίως, που άλεθαν τα σιτηρά. Ακόμα και σήμερα υπάρχουν παραδοσιακές εγκαταστάσεις που λειτουργούν με το νερό μικρών ταμιευτήρων ή/και το νερό υδατορευμάτων, που βρίσκονται σε κάποιο υψόμετρο. Σήμερα το νερό των ταμιευτήρων, που συνήθως δημιουργούνται με τεχνητά φράγματα, χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (υδροηλεκτρικοί σταθμοί). ‘Οπως όλα τα σώματα που κινούνται, έτσι και τα νερά που προέρχονται από την τήξη των πάγων και του χιονιού ή τη βροχή που έπεσε σε μεγάλο υψόμετρο, έχουν ενέργεια καθώς κατεβαίνουν προς χαμηλότερες περιοχές. Στη χώρα μας, όπου τα νερά δεν είναι άφθονα, οι υδατοταμιευτήρες δεν είναι δυνατό να τροφοδοτούν συνεχώς με νερό τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.
- 48. Συνήθως, οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί λειτουργούν μόνο μερικές ώρες της ημέρας, τις ώρες αιχμής όπως λέγονται, όταν δηλαδή χρειαζόμαστε πρόσθετη ηλεκτρική ενέργεια. Σε πολλές υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις, το νερό των ταμιευτήρων χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τον υδροηλεκτρικό σταθμό και, στη συνέχεια, το ίδιο νερό αξιοποιείται για την ύδρευση κοντινών πόλεων ή για την άρδευση γεωργικών εκτάσεων! Στη χώρα μας λειτουργούν μερικοί μεγάλοι υδροηλεκτρικοί σταθμοί και πολλοί μικρότεροι, ενώ έχουμε τη δυνατότητα να εγκαταστήσουμε και άλλους σε πολλές περιοχές της χώρας, όπου υπάρχουν μεγάλα η μικρά υδατορεύματα. Το νερό, λοιπόν των ταμιευτήρων είναι μια ανεκτίμητη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, που δεν ρυπαίνει το περιβάλλον, είναι δηλαδή μια καθαρή πηγή ενέργειας.
- 49. Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2010 Παρουσίαση εργασίας 3ης ομάδας: Θαλάσσια ενέργεια
- 50. Το νερό που κινείται με ταχύτητα από φυσικούς ή τεχνητούς υδατοταμιευτήρες μεγάλου υψόμετρου προς χαμηλότερες περιοχές, μας δίνει τη γνωστή μας υδραυλική ενέργεια. Όμως, αυτόματα μας έρχεται στο μυαλό ο μεγάλος υδατοταμιευτήρας του πλανήτη μας, η θάλασσα. Δυστυχώς το νερό της, όπως και το νερό των μεγάλων λιμνών που βρίσκονται σε μικρό υψόμετρο, δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας με τον τρόπο που περιγράψαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο, διότι δεν είναι δυνατό να κινηθεί με ταχύτητα προς χαμηλότερες περιοχές. Κινείται, όμως αφού ανεβαίνει (πλημμυρίς) και κατεβαίνει (άμπωτις) λόγω της παλίρροιας, κυκλοφορεί ως ρεύματα (λόγω της διαφοράς της θερμοκρασίας σε διάφορα σημεία του νερού, όπως ακριβώς συμβαίνει με τον άνεμο στην ατμόσφαιρα) ή κινείται παλινδρομικά (κύματα).
- 51. Αυτές τις κινήσεις μπορούμε να τις εκμεταλλευτούμε για να περιστρέψουμε τροχούς με πτερύγια και, στη συνέχεια, να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια. Επίσης, είναι δυνατό να εκμεταλλευτούμε τη θερμοκρασιακή διαφορά μεταξύ της επιφάνειας και των βαθύτερων στρωμάτων της θάλασσας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας η θερμική ενέργεια μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια. Όλες αυτές οι εφαρμογές βρίσκονται ακόμη σε πειραματικό στάδιο. Αν, όμως, οι επιστήμονες κατόρθωναν να κάνουν τις εφαρμογές αυτές και οικονομικά αποδοτικές, θα μπορούσαμε να αντλήσουμε ενέργεια από μια αστείρευτη δεξαμενή - πηγή, όπως είναι η θάλασσα και οι μεγάλες λίμνες, χωρίς καμμία απολύτως επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Πρόκειται δηλαδή για πηγές καθαρές και ανανεώσιμες, αφού η πρωταρχική πηγή - και εδώ - είναι ο ‘Ηλιος.
- 52. Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010 Παρουσίαση εργασίας 4ης ομάδας: Γεωθερμική ενέργεια
- 53. Ένα παλιό όνειρο του ανθρώπου είναι η εκμετάλλευση της μεγάλης θερμοκρασίας που επικρατεί στο εσωτερικό της Γης. Η ιδέα προήλθε από την ανάβλυση μεγάλης ποσότητας θερμού νερού ή/και ατμών ή, απλώς, θερμού αέρα (τα ονομαζόμενα γεωθερμικά ρευστά) σε πολλές περιοχές της Γης. Σε άλλες πάλι περιοχές, που δεν έχουν αυτό το προνόμιο, γίνονται γεωτρήσεις σε μεγάλα βάθη, για να βρεθούν τα γεωθερμικά αυτά ρευστά. Η ενέργεια των γεωθερμικών ρευστών λέγεται γεωθερμική ενέργεια. Η γεωθερμία είναι μια ήπια και ανανεώσιμη ενεργειακή πηγή, που μπορεί, με τις σημερινές τεχνολογικές δυνατότητες, να καλύψει ενεργειακές ανάγκες θέρμανσης, αλλά και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, σε ορισμένες περιπτώσεις.
- 54. Η θερμοκρασία του γεωθερμικού ρευστού ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή και μπορεί να έχει τιμές από 25 οC μέχρι 350 οC. Στις περιπτώσεις που τα γεωθερμικά ρευστά έχουν υψηλή θερμοκρασία (πάνω από 150 οC), η γεωθερμική ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Όταν η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη, η γεωθερμική ενέργεια αξιοποιείται για τη θέρμανση κατοικιών και άλλων κτιρίων ή κτιριακών εγκαταστάσεων, θερμοκηπίων, κτηνοτροφικών μονάδων, ιχθυοκαλλιεργειών κ.λπ. Η χώρα μας λόγω της διαμόρφωσης του υπεδάφους της, είναι πλούσια σε γεωθερμική ενέργεια, όπως φαίνεται στο χάρτη.
- 55. Η ενέργεια αυτή αξιοποιείται σήμερα με αυξανόμενους ρυθμούς. Στην περιοχή του Νότιου Αιγαίου οι θερμοκρασίες των γεωθερμικών ρευστών είναι πολύ ψηλές, ενώ περιοχές πλούσιες σε γεωθερμία, με ρευστά χαμηλότερων θερμοκρασιών, είναι διάσπαρτες σε ολόκληρη τη χώρα. Η γεωθερμική ενέργεια είναι ανεξάντλητη και φυσικά καθαρή.
- 56. Παρασκευή 12 Μαρτίου 2010 Παρουσίαση εργασίας 5ης ομάδας: Ηλιακή ενέργεια
- 57. Η κύρια και πρωταρχική πηγή ενέργειας για τη Γη είναι ο ήλιος μας. Η ακτινοβολία του Ήλιου, η ηλιακή ακτινοβολία, όπως συνηθίζουμε να τη λέμε, έχει τροφοδοτήσει και εξακολουθεί να τροφοδοτεί με ενέργεια όλες σχεδόν τις ανανεώσιμες και μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η ενέργεια του ήλιου είναι όμως και από μόνη της μια σημαντική πηγή, την οποία αξιοποίησε ο άνθρωπος από τα αρχαία ακόμα χρόνια. Η χώρα μας, που δέχεται άφθονη ηλιακή ακτινοβολία, προσφέρεται ιδιαίτερα για την εκμετάλλευση αυτής της πηγής ενέργειας.
- 58. Τα συστήματα αυτά συλλέγουν την ηλιακή ακτινοβολία και τη μετατρέπουν σε θερμότητα. Διακρίνονται σε ενεργητικά και παθητικά συστήματα. Ενεργητικά Ηλιακά Συστήματα Η “καρδιά” ενός ενεργητικού ηλιακού συστήματος είναι ο ηλιακός συλλέκτης, που είναι, συνήθως, τοποθετημένος στην ταράτσα ή στη στέγη ενός σπιτιού. Ο συλλέκτης παγιδεύει την ηλιακή ακτινοβολία για να παράγει θερμότητα. Στη συνέχεια, αυτή η θερμότητα μεταφέρεται στον τόπο που θα αποθηκευτεί ή θα καταναλωθεί. O Αρχιμήδης, τον 3ο π.Χ. αιώνα, έκαψε το Ρωμαϊκό στόλο συγκεντρώνοντας τις ηλιακές ακτίνες με ασπίδες - κάτοπτρα.
- 59. Είναι γνωστό ότι η ακτινοβολία του ήλιου όχι μόνο δίνει φως, αλλά επίσης θερμαίνει τα σώματα στα οποία προσπίπτει. Αυτή τη θερμότητα μπορούμε είτε να τη χρησιμοποιήσουμε αμέσως καθώς έρχεται από τον Ήλιο, είτε να την αποθηκεύσουμε με τεχνητά μέσα και να τη χρησιμοποιήσουμε όταν τη χρειαστούμε. Λιγότερο γνωστό είναι ότι η ηλιακή ακτινοβολία αλλάζει και τις ιδιότητες κάποιων υλικών, που παράγουν έτσι ηλεκτρικό ρεύμα. Για να εκμεταλλευτούμε όσο γίνεται πιο αποδοτικά την ηλιακή ενέργεια, πρέπει να έχουμε στο νου μας πώς μεταβάλλεται η θέση του ήλιου στη διάρκεια της μέρας και στη διάρκεια του έτους. Από το παραπάνω διάγραμμα φαίνεται ότι στις χώρες του βορείου ημισφαιρίου, όπως είναι η Ελλάδα, οι επιφάνειες που είναι προσανατολισμένες στο Νότο δέχονται περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία. Επίσης, παρατηρούμε ότι το καλοκαίρι ο ήλιος βρίσκεται ψηλά ως προς τον ορίζοντα, ενώ το χειμώνα είναι χαμηλά. Ας δούμε πως αξιοποιούμε άμεσα την ηλιακή ακτινοβολία για ενεργειακούς σκοπούς.
- 60. Θερμότητα από τον Ήλιο Η πρώτη, άμεση χρήση της ηλιακής ενέργειας είναι η θέρμανση των ίδιων των ανθρώπων, των χώρων που κατοικούν και εργάζονται, του νερού που χρησιμοποιούν, αλλά και φούρνων για την παρασκευή φαγητού. Αυτές είναι παλιές, παραδοσιακές πρακτικές που σήμερα χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο, μαζί με νέες πρακτικές. Ολόκληρα νοικοκυριά μπορούν να πάρουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που χρειάζονται για θέρμανση, ζεστό νερό αλλά και δροσισμό, από τη θερμότητα της ηλιακής ακτινοβολίας. Η θερμότητα που προσφέρει ο ήλιος αξιοποιείται επίσης στα θερμοκήπια, καθώς και για την ξήρανση γεωργικών προϊόντων. Ο άνθρωπος εκμεταλλεύεται τη θερμότητα του ήλιου με τη χρήση των θερμικών ηλιακών συστημάτων. Τα συστήματα αυτά συλλέγουν την ηλιακή ακτινοβολία και τη μετατρέπουν σε θερμότητα. Διακρίνονται σε ενεργητικά και παθητικά συστήματα.
- 61. Ενεργητικά Ηλιακά Συστήματα Η “καρδιά” ενός ενεργητικού ηλιακού συστήματος είναι ο ηλιακός συλλέκτης, που είναι, συνήθως, τοποθετημένος στην ταράτσα ή στη στέγη ενός σπιτιού. Ο συλλέκτης παγιδεύει την ηλιακή ακτινοβολία για να παράγει θερμότητα. Στη συνέχεια, αυτή η θερμότητα μεταφέρεται στον τόπο που θα αποθηκευτεί ή θα καταναλωθεί. Ας παρακολουθήσουμε, με τη βοήθεια του παρακάτω σχήματος, πώς συμβαίνει αυτό: Πάνω από την απορροφητική επιφάνεια βρίσκεται ένα διαφανές κάλυμμα, συνήθως από γυαλί ή πλαστικό, που αφήνει τις ακτίνες του ήλιου να περάσουν αλλά εμποδίζει τη θερμότητα να ξεφύγει (φαινόμενο θερμοκηπίου). Αν τοποθετήσουμε σωληνώσεις μέσα στις οποίες κυκλοφορεί νερό, σε επαφή με την απορροφητική επιφάνεια, μπορούμε να της αποσπάσουμε την πολύτιμη, συγκεντρωμένη ενέργεια. Αυτή την ενέργεια τη μεταφέρουμε, με τη μορφή ζεστού νερού, σε μια μονωμένη δεξαμενή αποθήκευσης, απ’ όπου θα την πάρουμε όταν τη χρειαστούμε.
- 62. Μια μαύρη επιφάνεια όταν εκτεθεί στον ήλιο, θερμαίνεται πιο εύκολα (έντονη απορρόφηση ηλιακής ακτινοβολίας) απ’ ότι μια ανοιχτόχρωμη επιφάνεια (ανάκλαση ηλιακής ακτινοβολίας). Το θερμό νερό που μας δίνει ένα ενεργητικό ηλιακό σύστημα μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε, στη συνέχεια, για τις καθημερινές μας ανάγκες, δηλαδή για τη θέρμανση χώρων κατοικίας ή εργασίας, τη θέρμανση κολυμβητικών δεξαμενών, γεωργικών εγκαταστάσεων, κ.λ.π. Το πιο απλό, και πιο διαδεδομένο σήμερα, ενεργητικό ηλιακό σύστημα είναι ο γνωστός μας ηλιακός θερμοσίφωνας, που βρίσκεται ήδη στα περισσότερα ελληνικά σπίτια, μια και η χώρα μας εμφανίζει υψηλές τιμές σε ηλιοφάνεια.
- 63. Οι ηλιακοί συλλέκτες των θερμοσιφώνων έχουν πάντα νότιο προσανατολισμό στη χώρα μας και κλίση 30ο - 60ο, γιατί έτσι συλλέγουν περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία στη διάρκεια της μέρας και στη διάρκεια του έτους. Ένας ηλιακός θερμοσίφωνας μπορεί να δώσει όσο ζεστό νερό χρειάζεται καθημερινά μια οικογένεια (τις μέρες βέβαια που έχουμε ήλιο !). Μπορούμε, όμως, να παράγουμε μεγάλη ποσότητα ζεστού νερού αν συνδέσουμε μεταξύ τους πολλούς ηλιακούς συλλέκτες και αποθηκεύσουμε το ζεστό νερό σε μεγάλες μονωμένες δεξαμενές..... Οι ηλιακοί συλλέκτες που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα είναι περίπου οι μισοί απ’ όσους έχουν εγκατασταθεί σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης....
- 64. Μερικά από τα πλεονεκτήματα των ενεργητικών ηλιακών συστημάτων είναι η απλότητα κατασκευής και εγκατάστασής τους, τα σχετικά φτηνά υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή τους και η αποδοτική μετατροπή της ενέργειας, που επιτυγχάνεται με αυτά. Ενεργητικά ηλιακά συστήματα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, επίσης, και για το δροσισμό χώρων, με τη βοήθεια κατάλληλων ενεργειακών τεχνολογιών. Ακόμα, με τη χρήση κοίλων κατόπτρων, είναι δυνατό να συγκεντρώσουμε τις ακτίνες του ήλιου σε μικρή επιφάνεια ή σε ένα μόνο σημείο και έτσι να επιτύχουμε υψηλές θερμοκρασίες για βιομηχανική χρήση ή για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Δυστυχώς όμως, αυτές οι εφαρμογές είναι ακόμα αρκετά ακριβές. Η ηλιακή ακτινοβολία προσπίπτει στη μαύρη, μεταλλική συνήθως, επίπεδη επιφάνεια του ηλιακού συλλέκτη, η οποία απορροφά την ακτινοβολία και θερμαίνεται.
- 65. Παρασκευή 19 Μαρτίου 2010 Παρουσίαση εργασίας 6ης ομάδας: Αιολική ενέργεια
- 66. Οι μετακινήσεις του αέρα, ο άνεμος, προέρχονται από τις μεταβολές και τις διαφορετικές από τόπο σε τόπο, τιμές της ατμοσφαιρικής πίεσης. Οι διαφορετικές αυτές τιμές της πίεσης οφείλονται στη διαφορετική θέρμανση (απορρόφηση ενέργειας) της ατμόσφαιρας κάθε τόπου από τον ‘Ηλιο. Ο άνεμος, όπως από παλιά έχει διαπιστώσει ο άνθρωπος, είναι δυνατό να περιστρέψει ανεμόμυλους ή ανεμοτροχούς, να προωθήσει ιστιοφόρα πλοία και οχήματα ή να κινήσει αντικείμενα, να μας δώσει δηλαδή ενέργεια. Αυτή η ενέργεια, η αιολική (ο Αίολος ήταν ο “διαχειριστής” των ανέμων, κατά τους αρχαίους ‘Ελληνες), αξιοποιείται στις μέρες μας ολοένα και περισσότερο, σε περιοχές όπου συχνά φυσούν ισχυροί άνεμοι.
- 67. Για την αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας χρησιμοποιούμε σήμερα τις ανεμογεννήτριες, με τις οποίες μετατρέπεται η κινητική ενέργεια του ανέμου σε ηλεκτρική. Το πρώτο πράγμα που προσέχουμε σε μια ανεμογεννήτρια είναι τα πτερύγιά της, που περιστρέφονται όταν φυσάει. Η κίνηση αυτή των πτερυγίων μεταδίδεται σε έναν άξονα περιστροφής, ο οποίος χάρη σε ένα σύστημα προσανατολισμού, βρίσκεται πάντα παράλληλα προς την κατεύθυνση του ανέμου. Η κινητική ενέργεια του άξονα περιστροφής μετατρέπεται από μια γεννήτρια σε ηλεκτρική ενέργεια. Όλο αυτό το σύστημα είναι τοποθετημένο πάνω σ’ ένα ψηλό πύργο. Η σπουδαιότερη εφαρμογή των ανεμογεννητριών είναι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία μπορεί στη συνέχεια, να διοχετεύεται στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
- 68. Οι ανεμογεννήτριες χρησιμοποιούνται, φυσικά, και για την κάλυψη ή τη συμπλήρωση των ενεργειακών αναγκών απομακρυσμένων εξοχικών κατοικιών, βιομηχανικών μονάδων, ιστιοφόρων πλοίων κ.λπ.. Στις περιπτώσεις αυτές, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της άπνοιας ή οι αυξημένες ανάγκες σε ενέργεια κάποιες ώρες της ημέρας, η ενέργεια αποθηκεύεται σε ηλεκτρικούς συσσωρευτές (μπαταρίες) και χρησιμοποιείται όταν χρειάζεται. Είναι επίσης δυνατό, παράλληλα με τις ανεμογεννήτριες, να γίνεται χρήση ντηζελογεννητριών, που λειτουργούν όταν οι ανάγκες το απαιτούν. Πολλές ανεμογεννήτριες μαζί, συστοιχίες ανεμογεννητριών όπως τις λέμε, σχηματίζουν τα λεγόμενα αιολικά πάρκα, που επιτρέπουν τη μαζική εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας και τη διοχέτευσή του συνόλου της παραγόμενης ενέργειας στο ηλεκτρικό σύστημα.
- 69. Yπολογίζεται ότι είναι δυνατό μερικές χιλιάδες ανεμογεννήτριες να παράγουν την ενέργεια που δίνει η καύση μερικών εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου ή η λειτουργία ενός μικρού πυρηνικού εργοστασίου.... Η εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας με συστηματικό τρόπο άρχισε παγκοσμίως στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 και αυξήθηκε πολύ τα τελευταία χρόνια. Η χώρα μας, με μεγάλη παράδοση στην εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας, προσφέρεται ιδιαίτερα για την αξιοποίηση αυτής της ανανεώσιμης και καθαρής πηγής αφού διαθέτει ισχυρούς ανέμους, βουνοκορφές και απομονωμένα νησιά. Μεμονωμένες ανεμογεννήτριες και αιολικά πάρκα λειτουργούν ήδη σε αρκετές περιοχές, με τάση να αυξηθούν τα επόμενα χρόνια.
- 70. Η αιολική ενέργεια και ανεξάντλητη (αφού ο καλός μας ήλιος θα φροντίζει πάντα να υπάρχουν θερμοκρασιακές διαφορές μεταξύ των διάφορων περιοχών της γης, ώστε να προκαλούνται οι άνεμοι), δηλαδή ανανεώσιμη, αλλά και καθαρή, “φιλική” προς το περιβάλλον (αφού η μετατροπή της σε ηλεκτρική δεν το επιβαρύνει)......
- 71. Παρασκευή 26 Μαρτίου 2010 Εκπόνηση φυλλαδίου για την «ΩΡΑ ΤΗΣ ΓΗΣ» Προετοιμασία και οργάνωση για τη διακίνησή του
- 72. Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΓΗΣ Σας καλούμε και φέτος να δώσετε τη δική σας ταυτότηα στην παγκόσμια εκστρατεία: «Ωρα της Γης 2010» στις 27 Μαρτίου στις 8:30 μ.μ. Συμμετέχουμε και στηρίζουμε την παγκόσμια προσπάθεια της WWF για ευαισθητοποίηση του κοινού ενάντια στις κλιματικές αλλαγές και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Πρόκειται για μια συμβολική κίνηση με την οποία καλούνται όλοι να δράσουν, να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να συμμετέχουν ενεργά σε πρωτοβουλίες για ένα βιώσιμο μέλλον. Ο πλανήτης έχει υπερθερμανθεί 0,8ο C. Όλοι μαζί όμως μπορούμε να τον σώσουμε και να τον προστατέψουμε. Για να δείξουμε πόσο αποφασισμένοι είμαστε καλούμαστε το Σάββατο 27 Μαρτίου στις 8:30 μ.μ. να σβήσουμε τα φώτα και όλες τις ηλεκτρικές συσκευές για μια ώρα. Ας στείλουμε ένα ηχηρό μήνυμα προς όλους του ηγέτες του κόσμου να δεσμευτούν με συμφωνίες και να πάρουν άμεσα μέτρα για τη μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, που προκαλούν την κλιματική αλλαγή και τις ολέθριες συνέπειές της. ΑΣ ΜΗΝ ΤΟ ΞΕΧΝΟΥΜΕ: Η ΓΗ ΠΟΥ ΚΑΤΟΙΚΟΥΜΕ ΔΕ ΔΙΑΘΕΤΕΙ ΕΞΟΔΟ ΚΙΝΔΥΝΟΥ!!! Δράση του Γυμνασίου Προσοτσάνης με το πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.
- 74. Παρασκευή 16 Απριλίου 2010 Μελέτη του φυλλαδίου του ΕΣΠΑ για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας . Προσπάθεια εξεύρεσης μηνυμάτων και συνθημάτων σχετικών με το θέμα του προγράμματος, όπως: Το περιβάλλον σκέψου – τις ΑΠΕ εκμεταλλεύσου!!!
- 75. Παρασκευή 23 Απριλίου 2010 Ανάθεση δραστηριότητας την περιβαλλοντική ομάδα: Να φωτογραφίσουν οτιδήποτε πιστεύουν ότι έχει σχέση με την ενέργεια (συμβατική ή εναλλακτική μορφή)
- 76. Παρασκευή 30 Απριλίου 2010 Παράδοση από την ομάδα κολλάζ – αφισών – επεξεργασμένου υλικού
- 80. Παρασκευή 7 Μαΐου 2010 Παράδοση φωτογραφιών και έναρξη έκθεσης φωτογραφίας στην είσοδο του σχολείου