Nederlands

1. vakkenlijn 1.4 Nederlands
Mondelinge taalvaardigheid/
beginnende geletterdheid

2. Doelen
• kent het begrip ontluikende geletterdheid in relatie tot
beginnende geletterdheid en gevorderde geletterdheid en kan
voorbeelden herkennen uit de praktijk
• beargumenteert waarom de leerkracht belangrijk is in de
geletterdheidsontwikkeling van kinderen
• kan taalactiviteiten ondernemen die de geletterdheid van
leerlingen bij het jonge kind stimuleren
• kan verschillende groeperingsvormen toepassen (zelfstandig,
tweetallen, groepjes, klassikaal)
• herkent in Schatkist en Kleuterplein activiteiten die het
schrijfproces stimuleren en kan deze in de praktijk uitvoeren
• kent de ICT-middelen die ingezet worden bij Veilig Leren
Lezen om aanvankelijk schrijven te bevorderen en kan
aangeven wat voor- en nadelen hiervan zijn
• beschrijft hoe ouderparticipatie tot stand kan komen en kan
beargumenteren waarom dit zo belangrijk is

3. Vakkenlijn 1.4
Receptief Productief
Mondeling Luisteren spreken
Schriftelijk Lezen schrijven
jeugdliteratuur woordenschat taalbeschouwing

4. Toetsing
• Schriftelijke theorietoets over de didactieklijn en
kennisbasislijn
• Bronnen
– Huizenga, H. & Robbe, R. (2013). Basiskennis
taalonderwijs. Groningen: Noordhoff Uitgevers.
– Artikelen: terug te vinden op BB
– Collegestof: terug te vinden op BB
– Kennisbasis: terug te vinden op BB en op
www.lesintaal.nl

5. Schrijfopdracht
1. Fictief verhaal
• Aanpassen op jouw stagegroep
• Toepassen in stage
2. Column
• Over jouw stage-ervaringen
• Plaatsen in nieuwsbrief/website stageschool

6. Ontwikkeling geletterdheid
• Hoe zat het ook alweer?
Ontluikend Beginnend Gevorderd
0-4 jaar Groep 1 t/m (half) groep 3 (half) groep 3 t/m …

7. Belang van de school
Kinderen
krijgen in hun
leven slechts
één kans om
goed te leren
lezen/schrijven.
Deze ene kans
ligt op de
basisschool.
prof.dr.Letschert

8. Ontwikkeling van het
schrijven
1. tekenen 2. krabbelen 3. ketens letterachtige vormen of letters
invented spellingHet gebruik van één of enkele letters voor het woord

9. Wat doe je o.a. als
leerkracht?
- Multisensorieel leren
- Visuele ondersteuning
- Verschillende groeperingsvormen
- Ouderbetrokkenheid
- Aantrekkelijk tastbaar (digitaal) materiaal

10. Stage-ideeën
beginnende geletterdheid
• Vijf hoeken met materialen
• Bedenk met je groepje een activiteit op het niveau
van beginnende geletterdheid die je met deze
materialen kunt doen
• Let op: bedenk verschillende groeperingsvormen
bij je opdrachten

11. Ontwikkeling van
mondelinge taal
Prelinguaal/preverbaal
- huilen
- vocaliseren
- vocaal spel
- brabbelfase
Linguale/talige fase
- Vroeglinguale periode
- Differentiatiefase
- Voltooiingsfase

12. Prelinguale fase
huilen vocaliseren vocaal spel brabbelen

13. Ouderparticipatie
Ouders
hebben een
grote invloed
op de mate
van
geletterdheid
van hun
kinderen

14. Beginnende geletterdheid in
de methode
• Schatkist/kleuterplein (nog aanvullen met
materiaal)

15. Veilig leren lezen
leerkrachtassistent

16. Verhaal schrijven
Werken met de ingenieursaanpak

17. Voor de volgende keer
- Meenemen
- Eerste versie van het verhaal
- Literatuur lezen