2. IDEOLOGIA FAXISTA
ESTATU TOTALITARIOA-
>estatuak bizitzako arlo guztiak
kontrolatu-> gizabanakoarekiko
nagusitasuna
ALDERDI BAKARRA
DIKTATORIALA
Buruzagiaren nortasunaren gurtza
ANTIKOMUNISTA ETA
ANTIKAPITALISTA(faltsua!!!)
Hirugarren bidea-> sozialismo
nazionala
erdi-mailako klaseak eta langileak
erakarri
6. Alemania nazia.
• WEIMARKO ERREPUBLIKA
• Espartakistak ( boltxebikeek) Errepublika sozialista ezarri nahi zuten.
• Sozialdemokratek matxinada indarrez zapaldu zuten.
• Konstituzioa: Errepublika federala. Printzipio demokratikoetan
oinarriturik. Sufragio unibertsala. Presidenteak kantzilerra aukeratu zuen.
7.
8. KRISIA…
• Hauteskundeetan hiru akderdi
moderatuek (Zentrokoa,
demokrata eta sozialdemokrata)
koalizio-gobernua eratu zuten.
• Versallesko Ituna sinatu zuten.
Alemaniarrentzat humiliagarria.
Errepublikarentzat zama handia.
• Gerraren ondorio ekonomiko
negatiboak.
• Larriago gerra ordainekin.
• Hiperinflazioa…
9.
10. Ekonomia krisiaren ondorioak
• Jendearen artean gero eta
mesfidantza gehiago…
• Langileen mobilizazioak
• Armadako sektore batzuk+
ultraeskuina= Estatu
kolpeen saiakerak.
• DEMOKRAZIAK babesa
galdu zuen.
11. Dena den… 1924-1929: Egonkortasun
aldia Weimarko errepublikan
• Gerran garaileek Alemaniari krisitik
ateratzeko laguntzak. (Dawes Plana
1924).
• Locarnolo Itunean (1926) Alemania
Nazioen Elkartean sartu zen.
12.
13. Nazismoaren hastapenak
• Alemaniar Langileen alderdia. Hitler
BURU.
• Nazionalsozialismoaren hasiera.
• 1920: Izena aldatu: Alemaniar
Langileen Alderdi
Nazionalsozialista (NSDAP).
• SA: Erakunde nazi paramilitarra.
Uniforme arrea eta esbastikaren
ikurra.
• Hasieran: kapitalismoaren aurkako
sozialismo nazionala defendatzen
zuten. (Baina sozialismo marxistan
ez bezala, klaseen arteko gatazkak
“nazioaren interes gorenen”
mesedetan.
17. • 1921: Hitler alderdiko burua. (FUHRER)
• Egitura elitista eta ierarkizatuta.
• 1923: Frantziar- Belgikar tropek Ruhr okupatu
zuten. Asaldura nazionalista areagotu zen.
• Municheko putscha. Eskuindarren Estatu
Kolpea. Porrota. Hitler espetxeratu.
18. Hitlerren aldaketak
• Kapitalismoaren aurkako
postulatuak mugatu.
• Finantziari juduen aurkako
jazarpena mantendu.
• Egoera antisemita eta
antikomunista.
• Parlamentu sistemako arauak
onartu.
• Poterea lortzeko bitartekoak:
– Propaganda
– Mitinak
– Ibilaldiak
– Uniformeak Instrukzio militarra.
19.
20.
21. Errepublikaren krisia eta nazismoaren
gorakada.
• (29-33) Depresio handia
Alemanian ere bai. Kolpe latza.
• Kanpoko inbertsioen mende
zegoenez…
• AEBk. Kapitalak aberriratzea.
• Alemaniako Banku sistemaren
porrota.
• Industria ekoizpenaren jaitsiera
(%44)
• Langabezien kopurua: 6 milioi.
• ONDORIOA: Weimarko gizate
babesa behera.
22. • SA: Indarkeria ekintzak areagotu.
• 1930ko hauteskundeetan NSDAP-ek
(Alemaniar langileen Alderdi Nazional
sozialista)12aulki 107 izatera Parlamentuan).
• Giza Talde babesa ematen:
– Nazionalistak.
– Armada
– Industria astuneko industrialariak (Krupp,
Thyssen, Siemens)
– Lur jabe handiak.
24. ARDATZ KRONOLOGIKOA
• 1932: Krisiaren unerik larriena.
• Gobernu autoritarioak. Presidenteari potere
gehiago…
• Hinderbug (hautagai): Eskuindar moderatuen
eta sozialdemokraten babesa eman zioten.
(nazien kontra).
• Uztailean berriro hauteskundeak (NSDAP 107-
…230). Lehen alderdia. Gero, berriro
hauteskundeak… NSDAP behera…
• HITLER kantzilerra izendatu zuten… eta ez
zen moderatu espero zuten moduan.
25. DIKTADURA NAZIA ETA HIRUGARREN REICH.
https://m.youtube.com/watch?v=GSAs2m4nknw
Desde min 2.55. Juventudes hitlerianas
• 1933-34: Estatu totalitarioa bihurtu zen.
Botere absolutua lortu zuen Hitlerrek.
• Botere guztiak lortzen saiatu zen.
• 1933. Berriro hauteskundeak. Bitartean,
hauteskunde kanpainian muturreko indarkeria
piztu zen.
• Erakunde nazi paramilitarrek (SS – hitlerren
goardia pertsonala) eta SAk ezkerreko
alderdiak etengabe jazarri zituzten.
27. • Reichstageko sutea. 33eko otsailaren 27an.
(Nazien ustez, konplot komunista. Parlamentutik
bota zituzten eta oinarrizko eskubideak bertan
behera geratu ziren horren aitzakipean.
• Salbuespen egoeran hauteskundeak (33ko
martxoan).
• Eskuindarren babesaren NSDAP-k kantzilerrari
lau urterako potere osoa eman zioten. (Ez zuten
kontsultatu behar legeak egiteko).
• Hitler diktadore eta Alemania alderdi bakarreko
diktadura bihurtu zen.
28.
29. Hitlerren ESTATU BERRIA (1933TIK
AURRERA…)
• BABESA:
– Armada
– Oligarkia
• Labana luzeen gaua. (Saren
burua hil eta beste aurkari).
• Hindenburg hil zen. Hitlerren
kantzilergoa eta Estatu
presidentzia hartu zituen.
• Ssak eta GESTAPO
(Himmler buru) 3. Reicheko
politika bermatzen zuten.
30. DOKTRINATZEA ETA PROPAGANDA
POLITIKOA
• Gizartean ideologia
nazionalsozialista barnerarzea
helburu.
• Fuhrer akatsik gabeko gizakia.
Gurtzen zuten.
• Hezkuntza eta gazte erakundeak
dokrinatzea bideratzeko. (Hitlerren
gazteak)
• Irakasleak elkarte horien kideak ere
bai.
• Unibertsitateak gobernuaren
agintepean.
• Adierazpen askatasunak
deuseztatuta.
• Literatura eta arte jarduerak
zentsuratuta.
• Propaganda komunikabideetan (
prentsa, irratia) eta kultura bitarteko
33. ARRAZISMOA ETA ANTISEMITISMOA
• Gizarte kohesioa.
• Klaseen banaketa
gaindituz (JA!!)
• Batasuna eta arraza
nagusitasuna.
• Eutanasia
programa:
– Buruko gaixoak.
– Elbarrituak
– Gaizotasun
kronikokoak.
34. LEGE ARRAZISTAK. KRUDELKERIA
ARLO JURIDIKOAN.
• 1933-38. Nurenbergko legeak: Juduen
eskubide politikoak eta sozialak
ezabatzeko. Ondasunak kendu
zizkieten. Ezkontza mistoak debekatuta.
• 1938tik aurrera: KRISTAK HAUTSIEN
GAUA. SA eta SS talde juduen dendak
eta sinagogak arpilatu eta suntsitu
zituzten. Milaka judu atxilotu eta
konzentrazio esparruetan giltzapetu.
• 1942tik aurrera: Hitlerren azken
irtenbidea. Europako biztanle judu
guztiak akabatu nahi zituen.
– Bortxazko lanen eremuetan.
– Sarrazkitzeetan, konzentrazio
esparruetan.