Seminar 3,4

1. Семинар -3
I.Үнэн/ Худал
1. Даатгалын үйл ажиллагаа нь ирээдүйд учирч болох аливаа эрсдэлээс даатгуулагчийг зөвхөн
санхүүгийн хувьд хамгаалдаг.
2. Даатгагч нь хураамжийн орлого авсан л бол даатгуулагчад нөхөн төлбөр төлөх үүрэгтэй.
3. Даатгальн компаниуд сайн дурын даатгалыг хэрэгжүүлдэг.
4. Даатгалын компанийн хураамжийн орлого нь компанийн нийт орлого юм.
5. Даатгалын компани дүрмиин сангийн хөрөнгөө өсгөх зорилгоор комианийн бондод хөрөнгө
оруулалт хийж болно.
6.Үнэт цаасны компаниуд арилжаанд оролцохын тулд хөрөнгийн биржийн гишүүн байх
шаардлагатай.
7. Хөрөнгийн бирж нь үнэт цаасны компанийн нэг юм.
8. Брокер нь үнэт цаас гаргагчийн үнэт цаасыг нийтэд танилцуулж зуучлан борлуулах үйл
ажиллагааг явуулдаг.
9. Банк бус санхүүгийн байгууллага нь зөвхөн өөрийн хөрөнгийн оруулсан хөрөнгөөрөө зээл олгох
үйл ажиллагаа явуулдаг.
10. Банк бус санхүүгийн байгууллага санхүүгийн түрээсийн үйлчилгээг үзүүлж болно.
II. Тест
1.Ямар тохиолдолд даатгуулагч нь даатгагчаас нөхөн төлбөрийг хэсэгчлэн буюу бүрэн авахгүй вэ?
a) Хураамж төлсөн
b) Даатгалын тохиолдол учраагүй
c) Гэрээ байгуулсан
d) Аль нь ч биш
2.Заавал даатгальн хэлбэр аль нь вэ?
a) Амь нас эрүүл мэнд
b) Нийтмийн даатгал
c) Хариуцлагын даатгал
d) Хадгаламжийн даатгал
3. Даатгалын компани ямар хөрөнгөөс нөөцийн сан байгуулдаг вэ?
a) Дүрмийн сан
b) Хураамжийн орлого
c) a ба b
d) Аль нь ч биш
4. Даатгалын компани нөөцийн санг ямар хэлбэрээр байршуулдаг вэ?
a) Орлогод тооцоогүй хураамжийн нөөц
b) Нэхэмжилсэн хохирлын нөөц
c) Учирч болзошгүй хохирилын нөөц
d) Бүгд
5.Даатгалын компапи дүрмийн сангийнхаа хэд хүртэл хувийг төв банкны үнэт цаасанд хөрөнгө
оруулалт хийж болох вэ?
a) 100
b) 60%
c) 20%
d) 10%
6. Үнэт цаасны арилжааны үйл ажиллагааг явуулдаг санхүүгийн байгууллага аль нь вэ?
a) Брокер
b) Хөрөнгө оруулалтын банк
c) Андеррайтер
d) Бүгд
7. Үнэт цаасны компаниудын актив талын дийлэнх хэсгийг ямар хөрөнгө эзэлдэг вэ?
a) Харилцах дахь мөнгө

2. b) Богино хугацаат хөрөнгө оруулалт
c) Касс дахт бэлэн мөнгө
d) Богино хугацаат өр төлбөр
8. Үнэт цаасны компани нь тусгай зөвшөөрлөө хаанаас авах вэ?
a) Монгол банк
b) Засгийн газар
c) Хөрөнгийн бирж
d) СЗХ
9.ББСБ-ын эрхлэх үйл ажиллагаа аль нь вэ?
a) Зээл
b) Хадгаламж татах
c) Үнэт цаасны зуучлан борлуулах
d) Бүгд
10. ББСБ-ын тайлан тэнцлийн аль хэсэгт факторингийн тооцооны авлага үүсэх вэ?
a) Актив
b) Пассив
c) Өөрийн хөрөнгө
d) Аль нь ч биш
Семинар -4
IlI. Нөхөж бичнэ үү
1. Санхүүгийн байгууллагууд .........................................................................................хадгаламжийг
........................................................... болон ..................................................................... болгон
хувиргах ...................................................................................... юм.
2. Санхүүгийн зуучлагч хөрвөх чадварын эрсдлийг .......................................................................
оролцох замаар эрсдлээ богино хугацаанд бууруулах боломжтой.
3. Хадгаламж, зээлийн хоршоог ...................................................................хугацаагаар, эсхүл
.......................................... хугацаагаар байгуулж болно.
4. ХЗХ – ны хөрөнгийг.....................................................................................................нь, өр төлбөрийг
.....................................................................................нь дэс дараалуулан тайлан тэнцэлд тусгана.
5.…...................................…………… учирсан үед даатгуулагч нь хохирлыг нөхөхөд шаардлагатай
хөрөнгийг байгуулсан гэрээнийхээ үндсэн дээр олж авдаг.
6. ББСБ-ын .....................................................................үйл ажиллагаанууд нь зээл, үнэт цаасаарх
хөрөнгө оруулалт,санхүүгийн түрээс, гадаад валютын арилжаа юм.
7...........................................................................................гэдэг нь харилцагчиддаа даатгалын баталгааг
олгох явдал юм.
8. Даатгалын үйл ажиллагаа нь ирээдүйд учирч болох аливаа эрсдэлээс даатгуулагчыг зөвхөн .......
....................................................................хувьд хамгаалдаг
9.......................................................................нь үнэт цаас гаргагчийн үнэт цаасыг нийтэд танилцуулж
,зуучлан борлуулах үйл ажиллагаа явуулдаг
10......................................................нь санхүүгийн зах зээл дээр................................................эрхлэх
тусгай зөвшөөрөл бүхий мэргэжлийн байгууллагууд байх бөгөөд СЗХ – оос зохицуулалттай
үйл ажиллагаа эрхлэх хуулийн этгээд байна.

3. IV. Бодлого
ББСБ - ын тайлан тэнцлийн дараах үзүүлэлтүүд өгөгджээ.
Дүн /мян.төг/
1. Мөнгөн хөрөнгө
2 Итгэлцлийн үйлчилгээний өглөг
3. Богино хугацаат хөрөнгө оруулалт
/цэврээр/
4. Дотоод, гадаадын банк,
санхүүгийн байгууллагад төлөх өглөг
5. Хуримтлагдсан ашиг /алдагдал/
6 . Нийт зээл
(Зээлийн эрсдлийн сан)
7. Нийт санхүүгийн түрээсийн тооцооны авлага
(Санхүүгийн түрээсийн эрсдлийн сан)
8.Хувьцаат капитал
9. Бусад эх үүсвэр
10.Сангууд
11.ББСБ – аас гаргасан өрийн бичиг
12. Нийт факторингийн тооцооны авлага
(Факторингийн авлагын эрсдлийн сан)
13. Өмчлөх бусад үл хөдлөх болон өмчлөх бусадх өрөнгө
/цэврээр/
14. Төслийн зээлийн санхүүжилт
15 . Бусад хөрөнгө
16. Үндсэн /биет/ ба биет бус хөрөнгө
(Хуримтлагдсан элэгдэл)
17. Бусад өмч
18 .Хоёрдогч өглөг /5 жилээс дээш хугацаатай /
19 . Бусад өр төлбөр
126,909,554.4
1. ББСБ – ын тайлан тэнцлийн дараахь үзүүлэлтүүдийгтооц
1.Эргэлтийн хөрөнгө
2. Эргэлтийн бусх өрөнгө
3.НИЙТ ХӨРӨНГӨ
4.Нийт өр төлбөр
5.Эзэмшигчдийн өмч
6.НИЙТ ӨР ТӨЛБӨР БА ЭЗЭМШИГЧДИЙН ӨМЧ
2. Актив, пассив болон өөрийн хөрөнгийн бүтцийг хувиар
тооц
126,909,554.4
24,333,744.8
10,798,192.1
113,733,652.5
47,254,600.9
270,357,033.0
10,669,849.9
6,394.3
0.0
221,865,334.5
2,509,963.5
306,815.4
1,757,000.0
81,800.0
1,500.0
1,310,061.0
12,525,716.0
28,315,849.4
20,592,292.8
4,168,871.6
8,248,645.7
1,790,112.8
9,205,369.5