тагнайн гүйлсний орчмын буглаа

1. Тагнайн гүйлсний орчмын буглаа
Залгиур 12

2. Peritonsillar Abscess (PTA)
 PTA нь тагнайн гүйлсний орчмын эдэд, идээт
тонзиллитын улмаас болж үүсдэг идээний хуримтлал
юм.
 Сийрэг холбогч эдээс тогтох учир энэ хэсгийн хурц
үрэвсэл нь идээ үүсэх үйл явцад хурдан хүргэж болдог.
 Үрэвсэл болон идээлэх явц зөөлөн тагнай, залгиур
хоолойн ар хана, хэлний суурь гэх зэрэг газруудад
дамжих боломжтой.

3. Шинж тэмдэгүүд
 Залгих үед хүчтэй өвдөлт мэдрэгдэх
 Бие сулрах
 Халуурах
 Их хэмжээгээр шүлс ялгарах
 Тунгалгын зангилаа томрох
 Өвдөлтийг бууруулахын тулд толгойгоо буглаатай тал
руугаа налуулах
 Зажлуурын булчингуудын спазмын улмаас амаа
онгойлгоход хүндрэлтэй байх
 Зарим тохиолодолд амьсгалахад хүндрэлтэй байх

4. Шалтгаан
 Гүйлсний цочмог үрэвсэл
 Архаг тонзиллитын үрэвсэл
 Нийтлэг халдварт өвчнүүд
 Кариес
 Гадны биетын шалтгаантай гэмтэл

5. Эрсдэлт хүчин зүйл
 Нас (ихэвчлэн ажлын чадвартай хүмүүс өвчлөдөг)
 Хэт даарах
 Улирал: 7-8 сар
 Тамхи татах
 Архаг архидалт
 Сэдрээгчид: ихэвчлэн стрептококкууд. Streptococcus
pyogenes, Staphylococcus aureus, Staphylococcus
epidermidis, Neisseria.

6. Оношилгоо
 Амьсгалахад хүндрэлтэй байгаа өвчтөнд
назофарингоскопи эсвэл ларингоскопи хийж үзнэ.
Үүгээр эпиглотитис, супраглотитис гэх зэрэг бусад
эмгэгүүдээс ялгах боломж олгоно.
 Гүйлсний дээд хэсгийн очим салс цайсан, цэврүүтэй
байх магадлалтай
 Буглаа гүйлсэн булчирхайг урагш түлхэнэ
 Залгиурын ар талын зөөлөн тагнай улайж хавдана
 Хүүхэн хэл хавдаж буглааны эсрэг тал руу муруйна

7. Оношилгоо
 CBC
 Элетролитын түвшин
 Цусны шижилгээ
 Моноспот сорил (тонзилит болон билатерал
лимфаденопатитай байж болох өвчтнүүдэд
гетерофиль эсрэг биег ашиглан тавигдах сорил. Хэрэв
эерэг гэж гарвал элэгний томрол байж болзошгүй.)
 Хоолойноос арчдасан дээж авч өсгөвөрлөж болно

8. Эмчилгээ
 Булчингаар пенициллин тарьна.
 Буглаа нэгдээгүй тохиолдолд зүсэж, хатгаж тариураар
идээг соруулж авна
 Соруулж авсаны дараагаар амаар антибиотик
хэрэглэнэ
 Буглаа дахин давтагдах боломжтой учир мэс заслын
аргаар гүйлсийг авна