veterinary

2. Гинекологийн шинжилгээ хийх
шаардлага
• Удаан хугацаагаар ороо нь илрээгүй
• Удаан хугацаагаар үргүйдсэн
• Ороо нь олон дахин давтан илэрсэн
• Хээл хаясан

3. Үзлэг явуулахад анхаарах зүйлс
Ариутгасан багаж, хэрэгсэл
Бэхлэх хашлага Бэхлэгээний хэрэгсэл
Ариутгалын
бодис

4. Гинекологийн шинжилгээ
1. Эмнэлзүйн
шинжилгээ
Ерөнхий
шинжилгээ
Тусгай
шинжилгээ
2. Лабораторийн
шинжилгээ
3. Багажит
шинжилгээ

5. Ерөнхий үзлэг хийх
Өвчний түүх хөтлөх үзлэг
• Малын тарга хүч
• Биеийн төрөх байдал
• Зүрх, судас тогтолцоо
• Амьсгалын тогтолцоо
• Тэжээл боловсруулах
тогтолцоо
• Мэдрэл, дотоод шүүрлийн
тогтолцоо

6. Үржлийн эрхтний гадаад үзлэгээр юу илрүүлэх вэ?
Бэлгийн
уруулын
хавагналт,
хөөлт
Шарх,
шалбархай,
сорив
Салс
Гоожидос
Салст
бүрхүүлийн
өнгө

7. Шулуун гэдсээр юу шинжлэх вэ?

8. Шулуун гэдсээр шинжлэх
Сав,
• Хэлбэр
• Хэмжээ
• Хатуу зөөлөн байдал,
• Агшилт
• Эмзэглэлт

9. Үтрээгээр юу шинжлэх вэ?

10. Хэт авиан оношлогоог хэрхэн хийх вэ?

11. Үтрээний түрхэцийн шинжилгээ(мазок)
• Мазокийн шинжилгээ
гэдэг нь үтрээнээс авсан
арчдасыг микроскопоор
харж судалдаг.
• Энэ шинжилгээний үр дүн
нь эс, эдийн өөрчлөлт,
хэвийн бус эс үтрээний
үрэвсэл, нян,
мөөгөнцөрөөр үүсдэг
өвчнүүдийн үүсгэгч
(трихомоназ, нийлүүлгийн
өвчин) зэргийг илрүүлдэг

12. Үтрээний түрхэцийн (мазок)
шинжилгээнд хэрэглэгдэх зүйлс

13. Дээж авах, түрхэц бэлтгэх
• Баян түрүү орчмын гадна
хэсгийг цэвэрлэх (бүлээн усаар
угааж, ариутгалын уусмал
бүхий алчуураар арчих)
• Бэлгийн уруулыг дэлгэн
сөхөж, үтрээний салст
бүрхүүлээс арчдас авах
• Цэвэр хуруу шилэнд арчдас
бүхий савааг хийж лаборатори
луу явуулах эсвэл түрхэцийг
цэвэр тавиур шилэн дээр жигд
түрхэж, хатаах

14. Түрхэцийг будах арга (эс будах)
Романовский – Гимзийн
 Арчдасыг цэвэр тавиур шилэн
дээр жигд түрхэж тараах
 Өрөөний хэмд тавьж эсвэл
спиртэн дэн дээр гүйлгэж
хатаах
 Түрхэцийг метилийн спиртэнд
хэдхэн секунд бэхжүүлж
хатаах
 Романовский – Гимзийн
будгаар 15 – 20 минут будах
 Түрхэцийн будгийг нь усаар
угааж хатаах

15. Түрхэцийг грамын арга будах
 Бэхжүүлэлт: Түрхэцийг тасалгааны температурт эсвэл спиртэн дэнгийн
дөлөн дээр гүйлгэх байдлаар хатаах
 Анхдагч будалт: Бэхжүүлсэн түрхэц дээр шүлтлэг хөх ягаан будаг болох
кристалл виолет дусааж 1-2 минут байлгах
 Иодын боловсруулалт: Түрхэцээ усаар угааж дээр нь Люголийн уусмалаас
дусааж, 1-2 минут байлгах
 ( усаар зайлаад микроскопоор харахад грам эерэг, грам сөрөг бактерийн эсийн
аль аль нь ягаан харагдана).
 Спиртийн боловсруулалт: Түрхэц дээрээ 96% этилийн спиртийн уусмал
дусааж 1 минут болгоод усаар угаах (спирт нь бактерийн эсийг будсан зарим
будгийг уусган өнгөгүй болгох ба зарим нь өнгөө хэвээр хадгалдаг)
 Хоёрдогч будалт: Түрхэц шүлтлэг шинжтэй улаан ягаан өнгийн
фуксин(сафранин, эозин гэх мэт) дусааж 1-2 минут болгох, дараа нь дахин
усаар угааж хатаагаад микроскопоор харах (Этилийн спиртээр боловсруулалт
хийх үед будаг нь арилсан эсүүд улаан ягаан болсон байх ба харин будгаа
хадгалан үлдсэн эсүүд хөх ягаан өнгөөр харагдана)
 Улаан ягаанаар будагдсаныг – Грам сөрөг, Хөх ягаанаар будагдсаныг – Грам
эерэг

16. Грамын аргаар будах схем

17. Шинжлэгээний дүн унших
• Түрхэцний хучуур эсүүдийг тоолохдоо том /Т/, дунд /Д/, жижиг
/Ж/, бөөмгүй /Бү/, дүрс өөрчлөгдсөн /Дө/ гэж тэмдэглэнэ.
• Салсанд цусны дүрст махбодууд их байвал түүнийг тэмдэглэхдээ
их буюу +++, дунд зэрэг буюу ++, бага буюу +, байхгүйг - гэж үзнэ.
Түрхцэнд 500 эсийг тоолно /Манасян/.
• Савны салстын хурц үрэвслийн үед дунд /Д/ эсүүд зонхилох ба
хэлбэргүй эсүүд мөн ажиглагдана. Савны салстын архаг салстах
үрэвслийн үед бөөмгүй эс 6 хувь, том эс 55 хувь, дүрс өөрчлөгдсөн
эс 1-6 хувь дайралдана.
• Өндгөвчийн уутанцрын цэвцрүүний үед дунд зэргийн хучуур
эсийн тоо 43-68 хувь, том, жижиг эсүүд харьцангуй бага, харин
бөөмгүй эс байхгүй, шар биемийн цэвцрүү, саатмал шар бием
үүссэн үед дээрх зураглал эсрэг байдалтай илэрнэ.

18. Шинжилгээний дүн

19. Савнаас сойзоор биопси шинжилгээ хийх үед
хэрэглэгдэх зүйлс

20. Савнаас сойзоор биопси шинжилгээ хийх

21. Савны биопси шинжилгээ дүн

22. Үтрээний салсны шинжилгээ хийх
• Ариутгалын уусмалыг найруулж бэлтгэх,
метрачекийг дүрж тавих
• Баянтүрүү орчмыг цэвэрлэх, ариутгах
• Метрачекийг үтрээнд оруулж, салсыг авах
• Салсыг том хуруу шилэнд хийж, таглах
• Үнэлгээ хийх

23. Шинжилгээний хариу унших

24. Будагт шингэн юүлж шинжлэх арга
(хромогидротубацийн арга)
• 1 % метилений хөхийн усан уусмалаас
60 мл-г авч дээр нь 3 сая нэгж
пенициллин, стрептомициныг нэмж, 1%
новокайны уусмалаас 300 мл хүртэл
нэмж будагч уусмалыг бэлтгэнэ.
• Малын саванд шахахын өмнө шингэнийг
40-42 хэм халааж, Бобровын аппаратанд
хийнэ.
• .

25. Будагт шингэн юүлж шинжлэх арга
(хромогидротубацийн арга)
• Шингэнийг 60 мм мөнгөн усны
баганын хуваарь хүртэл шахаад 1-2
минут завсарлан гунжинд 100 мм,
үнээнд 130 мм хүртэл үргэлжлүүлэн
шахна. Гунжны саванд 100-200 мл,
үнээнд 200-300 мл уусмал юүлнэ.
• Будагт шингэнийг малын саванд
хийснээс хойших 3, 6, 12, 24 цагуудад
катетераар үнээний шээсийг авч
хэмжээ, өнгө нь ижил хуруу шилэнд
хийнэ.

26. Шинжилгээний дүнг унших
 Өндөг дамжуулуур битүүрээгүй,
будагт шингэн хэвлийн хөндийд
чөлөөтэй орж байвал шээсний өнгө
метилений хөхийн уусмалыг саванд
хийсний дараа 3-6 цагт ногоон өнгөтэй
болж 12-15 цагийн дараа уул өнгө
арилна.
 Хоёр талын өндөг дамжуулуур
будгийн уусмалыг нэвтрүүлэхгүй
байвал шээсний өнгө өөрчлөгдөхгүй.
 Саванд хий ба будагт шингэн шахахын
өмнө малд хүхэр хүчлийн атропины 0.1
уусмалаас 5-7 мл-ээр тарина. Энэ нь
хөндийт эрхтнүүд хүчтэй агшихаас
сэргийлж буй арга юм.

27. Үтрээний салсны рН тодорхойлох.
• Үнээний савны хүзүүвчинд бэлгийн мөчлөгийн сэрлийн
шатанд рН-ийг шууд хэмжих нь илүү үр дүнтэй.
• Үтрээний толиор дамжуулан тусгай уртасгагчийн
тусламжтайгаар рН-ийн электродыг савны хүзүүвчийн
сувагт түүний ханыг шүргэхгүйгээр хийнэ. Хээлтэй үнээнд
электродыг савны хүзүүвчийн салст бөглөөнд хүргэнэ.
• Салсны рН-ийн хэвийн үзүүлэлт 7.1-7.8 байна.
Beckwith-Cohen, B.,

28. Анхаарал
хандуулсанд
баярлалаа