2018.04.23

1. ТООН ТОЙМ:
Монгол Улс дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдал
НҮБ болон ХЭҮК-ийн баримт бичиг, тайланд
Судлаач Л.Галбаатар
2018.04.23

2. Агуулга
1. НҮБ-аас Монголын хүний эрхийн нөхцөл байдалтай
холбогдуулан гаргасан эрх зүйн баримт бичгийн төлөв
2. Монгол Улсаас хүний эрхийн нөхцөл байдлын талаар НҮБ-
д танилцуулсан тайлангийн дүн шинжилгээ
3. ХЭҮК-оос Монгол Улс дахь хүний эрхийн нөхцөл байдлын
талаар УИХ-д танилцуулсан тайлангийн дүн шинжилгээ

3. Хүний эрхийг
хангах талаарх
олон улсын
гэрээгээр
хүлээсэн
үүргийн
хэрэгжилтийн
тайлан
Засгийн газар хүний эрх, эрх
чөлөөг хамгаалах арга
хэмжээ авч хэрэгжүүлнэ.
/Үндсэн хууль, 38.2.7/
Засгийн газар Монгол Улсын олон
улсын гэрээгээр хүлээсэн үүргийн
биелэлтэд хяналт тавьж,
хэрэгжилтийг зохион байгуулна.
/Олон улсын гэрээний тухай хууль,
24.4/
ОУГ-ний хэрэгжилтийн тайланг ЗГ-
ын хуралдаанаар хэлэлцэх бөгөөд
ЗГ олон улсын гэрээгээр хүлээсэн
үүргийн хэрэгжилтийн тайланг
хэлэлцэн гаргасан шийдвэрийг
үндэслэн ГХЯ тайланг тогтоосон
хугацаанд холбогдох байгууллагад
хүргүүлнэ. /ОУГТХ, 25.3, 25.4/

4. НҮБ-аас Монголын хүний эрхийн нөхцөл байдалтай
холбогдуулан гаргасан эрх зүйн баримт бичгийн төлөв
2
1 1
3
4
1
3
1
8
2
1
2 2
1
0
2
4
6
8
10
1996 1997 2003 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2015 2016
1. НҮБ-ын Хүний эрхийн комисс, Хүний эрхийн зөвлөлөөс
Монгол Улс дахь хүний эрхийн талаар гаргасан баримт бичгийн
тойм
НҮБ-ын Хүний эрхийн комисс НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөл

5. 1. НҮБ-ын Хүний эрхийн комисс болон НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлөөс Монгол Улс дахь хүний эрхийн талаар
гаргасан баримт бичгийн товч агуулга
Он
Агуулга
Хүний эрхийн төрөл Бусад
1996 хоригдож буй иргэний эрх техникийн хамтын ажиллагаа
1997 - ХЭҮК байгуулах
2003 сэтгүүлчдийн эрх/гүтгэлгийн гэмт хэрэг/ -
2005
эрүү шүүлтээс ангид байх эрх; эрүүл мэндийн үйлчилгээ авах эрх;
дүрвэгчийн эрх
-
2006
уул уурхайн салбар дахь хүний эрх; эрүү шүүлтээс ангид байх эрх;
үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх эрх; эмнэлгийн үйлчилгээ авах эрх
ядуурал; хүний эрхийг хамгаалагч
2007 дүрвэгчийн эрх -
2008 дүрвэгчийн эрх; эрүү шүүлтээс ангид байх эрх; эмэгтэйчүүдийн эрх хүний наймаа
2009 - ХЭҮК-ийн оролцоо
2010
дүрвэгчийн эрх; эрүү шүүлтээс ангид байх эрх; эмэгтэйчүүдийн эрх;
бэлгийн цөөнхийн эрх; эрүү шүүлтээс ангид байх эрх; боловсрол
эзэмших эрх; хууль зүйн туслалцаа авах эрх
Хүний эрхийн хэрэгжилт; Хүний эрхийн
төлөв байдлын ээлжит хэлэлцүүлэг /UPR/
2011 - Хүний эрхийн төлөв байдлын хэлэлцүүлэг
2012 эрүү шүүлтээс ангид байх эрх -
2013 хөдөлмөрлөх эрх
хөдөлмөрлөх эрхийн олон улсын стандартыг
хангах; ядуурлыг бууруулах
2015 хоол хүнсээр хангагдах эрх; шашин шүтэх, эс шүтэх эрх;
Хүний эрхийн төлөв байдлын ээлжит
хэлэлцүүлэг /UPR/
2016 хүүхдийн эрх -

6. 2. Хэрэгжилтэд мониторинг хийх хороо бүхий хүний эрхийн олон улсын гэрээ, конвенц
Д/д Олон улсын гэрээний нэр
Батлагдса
н огноо
Монгол Улсын
соёрхон
баталсан огноо
1
Арьс үндсээр алагчилах үзлийн бүх хэлбэрийг устгах тухай
олон улсын конвенц
1965.12.21 1969
2 Иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын пакт 1966.12.16 1974
3 Эдийн засаг, нийгэм, соёлын эрхийн тухай олон улсын пакт 1966.12.16 1974
4 Эмэгтэйчүүдийг алагчилах бүх хэлбэрийг устгах тухай конвенц 1979.12.18 1981
5
Эрүүдэн шүүх болон бусад хэлбэрээр хэрцгий, хүнлэг бусаар
буюу хүний нэр төрийг доромжлон харьцаж, шийтгэхийн эсрэг
конвенц
1984.12.10 2002
6 Хүүхдийн эрхийн тухай конвенц 1989.11.20 1990
7
Бүх цагаач ажилтан ба тэдний гэр бүлийн гишүүдийн эрхийг
хамгаалах тухай олон улсын конвенци
1990.12.18 -
8
Хүчээр алга болгохоос бүх хүнийг хамгаалах тухай олон улсын
конвенц
2006.12.20 2015
9 Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай конвенц 2006.12.13 2009

7. 2. Хэрэгжилтэд мониторинг хийх хороо бүхий хүний эрхийн олон улсын гэрээ, конвенц
Д/д Олон улсын гэрээний нэр
Батлагдсан
огноо
Монгол Улсын
соёрхон
баталсан огноо
10
Эдийн засаг, нийгэм, соёлын эрхийн тухай олон улсын пактын нэмэлт
протокол
2008.12.10 2010
11
Иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын пактын 1 дүгээр
нэмэлт протокол
1966.12.16 1991
12
Иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын пактын цаазаар авах
ялыг халахад чиглэсэн 2 дугаар нэмэлт протокол
1989.12.15 2012
13
Эмэгтэйчүүдийг алагчилах бүх хэлбэрийг устгах тухай конвенцын нэмэлт
протокол
1999.12.10 2002
14
Хүүхдийн эрхийн тухай конвенцын зэвсэгт мөргөлдөөний үед хүүхдийг
хамгаалахтай холбоотой нэмэлт протокол
2000.05.20 2004
15
Хүүхдийн эрхийн тухай конвенцын хүүхдийг худалдах, хүүхдийн биеийг
үнэлүүлэх, хүүхдийг садар самуунд сурталчлахын эсрэг нэмэлт протокол
2000.05.25 2003
16
Хүүхдийн эрхийн тухай конвенцын гомдол хянан шалгахтай холбоотой
нэмэлт проткол
2014.04.14 2015
17
Эрүүдэн шүүх болон бусад хэлбэрээр хэрцгий, хүнлэг бусаар буюу хүний
нэр төрийг доромжлон харьцаж, шийтгэхийн эсрэг конвенцын нэмэлт
протокол
2002.12.18 2015
18 Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай конвенцын нэмэлт протокол 2006.12.12 2009

8. Монгол Улсаас хүний эрхийн нөхцөл байдлын талаар НҮБ-д
танилцуулсан тайлангийн дүн шинжилгээ
1
3
1
2
1 1 1 1 1 1
2 2 2
1994 1998 1999 2003 2005 2006 2008 2009 2010 2012 2014 2015 2016
2. 1992 оноос хойш НҮБ-ын хүний эрхийн асуудлаарх олон улсын
гэрээ, конвенцын хэрэгжилтийн талаар холбогдох хороонд
Монгол Улсаас өгсөн тайлангийн тоо

9. 3. НҮБ-ын хүний эрхийн асуудлаарх олон улсын гэрээний хэрэгжилтийн талаарх Монгол Улсын тайлангийн
байдал /1992 оноос хойш/
Д/д Олон улсын гэрээний нэр
Монгол Улсаас өгсөн
тайлангийн огноо
1
Эрүүдэн шүүх болон бусад хэлбэрээр хэрцгий, хүнлэг бусаар буюу хүний нэр төрийг
доромжлон харьцаж, шийтгэхийн эсрэг конвенц
2016.08.02
2 2015.03.25
3 2010.11.19
4
Иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын пакт
2016.03.30
5 2009.09.14
6 1999.06.16
7
Эмэгтэйчүүдийг алагчилах бүх хэлбэрийг устгах тухай конвенц
2014.12.11
8 2006.09.03
9 1998.12.08
10
Арьс үндсээр алагчилах үзлийн бүх хэлбэрийг устгах тухай олон улсын конвенц
2014.05.22
11 2005.09.27
12 1998.04.20
13
Эдийн засаг, нийгэм, соёлын эрхийн тухай олон улсын пакт
2003.06.30
14 1998.04.21
15
Хүүхдийн эрхийн тухай конвенц
2015.06.08
16 2008.03.31
17 2003.05.06
18 1994.12.20
19 Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай конвенц 2012.02.23

10. Хүний эрхийн үндэсний комиссоос Монгол Улс дахь хүний эрхийн
нөхцөл байдлын талаар УИХ-д танилцуулсан тайлангийн шинжилгээ
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
27
15
9
3 2 3
5 4 3
12
8 7
4
6
4 5 4
Монгол Улс дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын илтгэлд
тусгайлан дүгнэсэн хүний эрхийн төрөл, хэлбэр: 2001-2017