ЦАХИМ ГЭМТ ХЭРГЭЭС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ НЬ
•Download as PPTX, PDF•
2 likes•5,981 views
- Үндсэн ойлголт - Кибер гэмт хэргийн төрөл, хэлбэр - Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх бүтэц - Урьдчилан сэргийлэх арга зам
Recommended
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to ЦАХИМ ГЭМТ ХЭРГЭЭС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ НЬ
Similar to ЦАХИМ ГЭМТ ХЭРГЭЭС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ НЬ (15)
More from Galbaatar Lkhagvasuren
More from Galbaatar Lkhagvasuren (20)
ЦАХИМ ГЭМТ ХЭРГЭЭС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ НЬ
- 1. 2018.05.01 ЦАХИМ ГЭМТ ХЭРГЭЭС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ НЬ Л.ГАЛБААТАР Монголын Хуульчдын холбооны гишүүн-хуульч, судлаач http://galbaatar.blogspot.com/ Мэдээллийн аюулгүй байдлын эрх зүйн асуудал:
- 3. Агуулга 1. Үндсэн ойлголт 2. Кибер гэмт хэргийн төрөл, хэлбэр 3. Гэмт хэрэгтэй тэмцэх бүтэц 4. Урьдчилан сэргийлэх арга зам 5. АНХААРАХ АСУУДАЛ: ТЭНЦВЭРИЙГ ХАНГАХ НЬ
- 4. ҮНДСЭН ОЙЛГОЛТ, ТАНИН МЭДЭХҮЙ
- 5. Нэршил ... гэмт хэрэг •цахим /кибер /интернет /компьютер
- 6. Кибер гэмт хэргийн шалтгаан
- 7. Кибер гэмт хэргийн шалтгаан = Цахим засаг (87%)
- 8. Мэдээллийн аюулгүй байдлын үндэс
- 9. 1994 2010 Монгол Улсын мэдээллийн аюулгүй байдлын бодлого Мэдээллийн аюулгүй байдлын үндэс
- 10. КИБЕР ГЭМТ ХЭРГИЙН ТӨРӨЛ, ХЭЛБЭР
- 11. Кибер гэмт хэрэг гэж юу вэ? 11 Кибер гэмт хэргийн конвенц, 2001 Эрүүгийн хууль, 2002, 2015 Дэлхийн эрүүгийн загвар хууль, 2007
- 12. Кибер гэмт хэрэг гэж юу вэ? Компьютерын мэдээлэл, сүлжээний бүрэн бүтэн, нууцлагдсан, хүртээмжтэй байдлын эсрэг зөрчил Компьютер ашиглаж үйлдэх зөрчил Интернет дэх зохистой агуулгын эсрэг зөрчил Интернет дэх оюуны өмчийн эсрэг зөрчил 12
- 13. Кибер гэмт хэргийн төрөл, хэлбэр Төрөл Үйлдэл 1. Компьютерын мэдээлэл, сүлжээний бүрэн бүтэн, нууцлагдсан, хүртээмжтэй байдлын эсрэг зөрчил - Хууль бус хандалт - Хууль бусаар дундаас нь мэдээлэл олзлох - Өгөгдөлд саад хийх - Сүлжээнд саад хийх - Тоног төхөөрөмжийг урвуулан ашиглах 13
- 14. Кибер гэмт хэргийн төрөл, хэлбэр Төрөл Үйлдэл 2. Компьютер ашиглаж үйлдэх зөрчил - Компьютер ашиглан хуурамч баримт үйлдэх - Компьютер ашиглан залилах 14
- 15. Кибер гэмт хэргийн төрөл, хэлбэр Төрөл Үйлдэл 3. Интернет дэх зохистой агуулгын эсрэг зөрчил - Хүүхдийн порнографтай холбоотой гэмт хэрэг 15
- 16. Кибер гэмт хэргийн төрөл, хэлбэр 4. Интернет дэх оюуны өмчийн эсрэг зөрчил - Зохиогчийн эрх болон түүнд хамаарах эрхийг зөрчсөн гэмт хэрэг 16
- 17. Кибер гэмт хэргийн бүрэлдэхүүн Гэмт хэргийн обьект № Кибер гэмт хэргийн конвенц, 2001 Эрүүгийн хууль, 2002 Эрүүгийн хууль, 2015 1 компьютерын мэдээлэл, сүлжээний нууцлал, бүрэн бүтэн байдал, ашиглалт иргэн, байгууллагын мэдээллийн аюулгүй байдал иргэн, байгууллагын мэдээллийн аюулгүй байдал 2 хүүхэд, гэр бүл, нийгмийн цахим аюулгүй байдал - хүүхэд, гэр бүл, нийгмийн цахим аюулгүй байдал 3 зохиогчийн эрх болон түүнд хамаарах эрх - -
- 18. Кибер гэмт хэргийн бүрэлдэхүүн Халдлагын зүйл № Кибер гэмт хэргийн конвенц, 2001 Эрүүгийн хууль, 2002 Эрүүгийн хууль, 2015 1 компьютерын мэдээлэл, сүлжээ компьютер, компьютерын программ, түүний төхөөрөмж цахим төхөөрөмж, мэдээллийн сүлжээ 2 компьютер компьютер, мэдээллийн сүлжээнд хадгалагдаж байгаа болон дамжуулж байгаа мэдээлэл цахим төхөөрөмжид хадгалагдаж байгаа мэдээлэл 3 ёс зүйтэй агуулга компьютер, мэдээллийн хамгаалалттай сүлжээ хувь хүн нууцалж хамгаалсан, олон нийтэд ил болгоогүй баримт, мэдээлэл 4 зохиогчийн эрх болон түүнд хамаарах эрхийн бүтээл компьютерын мэдээлэл ёс зүйтэй агуулга цахим карт
- 19. Кибер гэмт хэрэг үйлдэгсэд Тагнуулын алба Кибер террористууд Гэмт хэргийн бүлэглэл Хактивистууд Хакер Сэтгэл дундуур үлдэгсэд 19
- 20. КИБЕР ГЭМТ ХЭРЭГТЭЙ ТЭМЦЭХ БҮТЭЦ
- 21. Кибер аюулгүй байдлыг хангах бүтэц ҮАБЗ УИХ Ерөнхийлөгч Засгийн газар Төрийн байгууллагууд ТЕГ- Кибер аюулгүй байдлын газар Үндэсний дата төв Харилцаа Холбооны Зохицуулах Хороо Орон нутгийн байгууллагууд ҮАБЗ-ийн НБД
- 22. Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх бүтэц •Шүүгч, прокурор, цагдаа мэргэшсэн үү? •Хэргийг хэрхэн зүйлчилж байна вэ? •Шинжээчийг хэрхэн томилж байна вэ? Шүүгч ЦагдааПрокурор
- 23. Кибер гэмт хэргийг илрүүлэх нь Цахим нотлох баримтын онцлог Хэврэг Хувиргахад амархан Тархан байршсан хадгалалт Техникийн дэвшлийн хурд № Тоон шинжилгээ хийх үе шат 1 Нотлох баримтыг адилтган таних, байршлыг илрүүлэх 2 Нотлох баримтыг цуглуулах, хадгалах 3 Компьютерын технологи болон цахим нотлох баримтыг шинжлэн судлах 4 Нотлох баримтыг шүүхэд танилцуулах: Нотлох баримт цуглуулсан үйл ажиллагааг тайлбарлах
- 25. Кибер гэмт хэргийн хохирогч болох үндсэн хэлбэр: • Нууц үг /нэвтрэх үг/-гүй байх • Нууц үгээ бусдад алдах • Нууц үгээ тогтмол солихгүй байх • Хувийн мэдээллээ дэлгэх • Хуурамч хаяг, үйлчилгээ хэрэглэх буюу түүнд хууртах
- 26. Кибер гэмт хэргийн хохирогсод 26
- 27. Кибер гэмт хэргийн хохирогсод 27 • “Би интернет хэрэглэдэг ч онлайн худалдаанд оролцдоггүй. Тиймээс би кибер гэмт хэргийн хохирогч болохгүй.” • “Интернэт бол маш том орон зай. Интернетийн залилан, хувийн мэдээллийн хулгайд санаа зовох шаардлагагүй. Интернетийг их хэрэглэхгүй бол таныг хэн ч тоохгүй.”
- 28. Кибер гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх Арга зам ЭРХ ЗҮЙ ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ ТЕХНИК, ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ
- 29. Кибер гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх Мэдээллийн аюулгүй байдлын тухай хууль Тусгайлсан бодлого, журам Дотоод дүрэм, журам Эрх зүйн зохицуулалт
- 30. Кибер гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх Сургалт Мэдээлэлд хандах нөхцөлийн ялгамжтай байдал Соёл, хандлага Зохион байгуулалт
- 31. Кибер гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх Аюулгүй байдлын тоног төхөөрөмж Аюулгүй байдлын програм хангамж Хувийн хэрэглээний төхөөрөмж, програм хангамж Техник, тоног төхөөрөмж
- 32. ХИЙЖ БОЛОХ ЗҮЙЛ • ОЙЛГОЛТ, МЭДЛЭГТЭЙ БАЙХ. • Танаас хувийн мэдээлэл хүссэн сэжиг бүхий мэйл, хуудас нь хэрэгтний өгөөш, гэмт үйлдлийн халхавч байдаг. • Хэр баргийн хүн мэдэхээргүй нууц код ашиглах /Том үсэг, тоо, тусгай тэмдэгт орсон байх/ • Фэйсбүүктээ гар утас, ажил болон гэрийн хаяг зэргээ бичихгүй байх • Нүүр зурган дээрээ өөрийнхөө зургийг тавиагүй болон танихгүй фэйсбүүк хаягийг найзаараа бүртгэхгүй байх • Ямар нэгэн зүйл бичихдээ "Location" буюу байршлаа бусдад мэдэгдэхгүй байх • Чатаар найз орж ирээд сэжигтэй яриа өрнүүлбэл тухайн хүн рүү шууд утсаар холбогдон баталгаажуулах. • ПРОГРАМ ХАНГАМЖАА ТОГТМОЛ ШИНЭЧИЛЖ БАЙХ. • ВИРУСНЫ ЭСРЭГ ПРОГРАМ ХАНГАМЖ АШИГЛАХ. ХИЙЖ БОЛОХГҮЙ ЗҮЙЛ • ЭХ ҮҮСВЭРИЙГ НЬ МЭДЭХГҮЙГЭЭР ХАВСРАЛТ, ХОЛБООС ДЭЭР ДАРАХ. • Сэжиг бүхий дүрс бичлэг, зураг нь үнэндээ таны хувийн мэдээллийг хулгайлах зорилготой хортой програм байдаг. Спам, хуурамч мэйлд хуурагдсанаар та хувийн чухал мэдээллээ кибер гэмт хэрэгтэнд алдах нөхцөл болдог. • ШААРДЛАГАГҮЙ НӨХЦӨЛД ХУВИЙН МЭДЭЭЛЛЭЭ ӨГӨХ. • НИЙТИЙН СҮЛЖЭЭНИЙ КОМПЬЮТЕР, ИНТЕРНЭТЭЭС ХУВИЙН ХАЯГТ НЭВТРЭХ.
- 33. Хуурамч апп хэрэглэхээс сэргийлэх • Зохиогчийн мэдээллийг шалгах • Бусад хэрэглэгчийн сэтгэгдэл, үнэлгээтэй танилцах • Огноог шалгах • Хэдэн удаа татаж авсныг шалгах • Үг, үсгийн алдааг шалгах • Хувийн мэдээллийн талаарх нөхцөлтэй танилцах • Албан ёсны вэб сайтаас татах
- 37. Цахим орчин дахь эрх зүйн зохицуулалт Цахим орчин дахь эрх, эрх чөлөө Кибер аюулгүй байдал
- 38. Тогтвортой хөгжлийн зорилтууд ба МХХ-ны технологи Бүс нутаг Улс Олон улсын үзүүлэлт Цахим засгийн хөгжлийн индекс 2016 Кибер аюулгүй байдлын индекс 2016 Европ ИБУИНВУ 1 12 Эстони 13 5 ОХУ 35 10 Aзи-Номхон далай Aвстрали 2 7 БНХАУ 63 32 Энэтхэг 107 23 БНСУ 3 13 Aфрик ӨАБНУ 76 57 Aмерик, Карибын тэнгис АНУ 12 2 Панам 99 61 Цахим засгийн хөгжлийн индекс ≠ Кибер аюулгүй байдлын индекс
- 39. Кибер аюулгүй байдал ба цахим орчин дахь хүний эрхийн зохист харьцаа Түвшин/Улс Эстони ОХУ Энэтхэг Кибер аюулгүй байдлын индексийн түвшин-2016 Тэргүүлэх Тэргүүлэх Хөгжиж буй Цахим орчин дахь эрх чөлөө-2016 /0=Хамгийн эрх чөлөөтэй, 100=Эрх чөлөөгүй/ Интернет хэрэглээнд учрах саад 0/25 10/25 12/25 Агуулгын хязгаарлалт 3/35 23/35 9/35 Хэрэглэгчийн эрхийн зөрчил 3/40 32/40 20/40 Нийт оноо 6 эрх чөлөөтэй 65 эрх чөлөөгүй 41 хагас эрх чөлөөтэй Аюулгүй байдал ба цахим орчин дахь эрх чөлөө хоорондын тэнцвэр Тэнцвэржсэн Тэнцвэржээгүй Тэнцвэржээгүй
- 40. Цахим орчин дахь эрх зүйн зохицуулалтын хандлага Кибер аюулгүй байдал Цахим орчин дахь эрх, эрх чөлөө
Editor's Notes
- Нууцлал: Зөвхөн зөвшөөрөлтэй этгээд мэдээллийг үзэх Бүрэн бүтэн байдал: Мэдээлэл зөв, алдаагүй байх ёстой бөгөөд зөвшөөрөлгүй хэрэглэгч, програм түүнийг өөрчлөх боломжгүй байх Хүртээмж: Мэдээллийн сан зөвшөөрөлтэй хэрэглэгчдэд хүртээмжтэй байх ёстой.
- Монгол Улсын Үндэсний аюулгүй байдлын үзэл баримтлал (2010) /3.6.2, 3.6.3, 3.6.4/ Бүрэн бүтэн байдал: Мэдээлэл, мэдээллийн орчин, түүний дэд бүтцэд хууль бусаар нөлөөлөх, өөрчлөх үйлчлэлээс хамгаалснаар мэдээллийн бүрэн бүтэн байдал хангагдана. Нууцлал: Мэдээлэл, түүний бүрдэл хэсэгт хууль бусаар хандах, халдах, задрахаас хамгаалагдсанаар нууцлал хангагдана. Хүртээмжтэй байдал: Хуулиар хориглоогүй мэдээллийг чөлөөтэй хайх, олж авах, үүсгэх, дамжуулах, түгээх эрх, эрх чөлөөг хангах, мэдээллийн дэд бүтэц, түүний бүрдэл хэсэг, үйлчилгээнд чөлөөтэй хандах боломжийг бүрдүүлснээр мэдээллийн хүртээмжтэй байдал хангагдана.
- Хэврэг: Компьютерын сүлжээгээр боловсруулсан зарим цахим өгөгдөл маш хэврэг бөгөөд амархан устаж, өөрчлөгддөг. Үүнийг цахим нотлох баримтыг цуглуулах үед онцгой анхаарах нь зүйтэй. Өгөгдөл зөвхөн RAM сүлжээний санах ойд хадгалагдах бөгөөд урьдчилан сэргийлэх техникийн тусгай арга хэмжээ аваагүй бол сүлжээ гэмтэх буюу унтрах аюултай. Сүлжээний санах ойд хадгалагдсан мэдээлэл мөрдөн шалгах үйл ажиллагаанд маш чухал бөгөөд ийм нотлох баримтыг цуглуулах технологи нь уламжлалт нотлох баримтыг цуглуулах ажиллагаанаас ялгаатай. Хувиргахад амархан: Цахим өгөгдлийг хувиргах буюу өөрчлөхөд амархан байдаг. Компьютерын шинжилгээний хамгийн суурь зарчмын нэг бол цахим нотлох баримтын бүрэн бүтэн байдлыг хадгалах юм. Компьютерын өгөгдлийг бүрэн бүтэн хадгалах аргыг хэрэглэх, зохих бичиг баримтыг бүрдүүлэх нь мөрдөн байцаагчийн хувьд нотлох баримтыг цуглуулах, бэхжүүлэх талаар хуульд заасан журмыг баримтлаагүй буюу зөрчсөн гэх асуудлаар сэжигтний зүгээс гомдол гаргахаас зайлсхийхэд чухал юм. Тархан байршсан хадгалалт: Өргөн зурвасын хүртээмж, серверт зайнаас хадгалах боломж нь мэдээлэл хадгалах арга замд нөлөөлсөн. Өмнө нь мөрдөн байцаагчдын хувьд сэжигтний орон байранд төвлөрч компьютерын өгөгдлийг хайж болдог байсан бол одоо цагт тэдний хувьд тоон мэдээллийг хилийн чанадад хадгалагдаж, шаардлагатай бол сэжигтэн зөвхөн алсаас хандаж хадгалж болно гэдгийг анхаарч үзэх шаардлагатай болсон. Техникийн дэвшлийн хурд: Техникийн дэвшил хурдацтай урагшилж байна. Энэ нь криминалистикийн шинжилгээнд шинэ сорилтыг бий болгож байна. Ийм хөгжил нь нотлох баримт цуглуулах үүрэгтэй хүмүүсийг сургах, түүнчлэн одоогийн криминалистикийн шинжилгээний багаж, хэрэгслийг шинэчлэхийг шаардаж байна. Үйлдлийн систем болон бусад программ хангамжийн бүтээгдэхүүнүүдийн шинэ хувилбарууд мөрдөн шалгах үйл ажиллагаанд холбоотой янз бүрийн мэдээлэл, өгөгдөл бий болгож байна. Ийм дэвшил программ хангамжаас гадна техник хангамжид хамаарах болов.
- Real Time Cyber Threat Maps https://www.youtube.com/watch?v=jTea_nk0pXU
- “I have internet access but I don’t shop online, this means I won’t become a victim of Cyber Crime.” This statement is false, anyone can become a victim of Cyber Crime whether they do online shopping or not. You can become a victim through online banking, dating and even social media. “The Internet is so big that things like fraud or identity theft shouldn't really concern you; the probability you will be targeted is very small unless you use the Internet a lot.” This statement is false, anybody can become a victim at any given time. Just because someone has used the internet for 10 minutes or 10 years doesn’t change the probability of becoming a vic.