1. Λέξη
Ερμηνεία
-----------------------------α; ζπγλώκε δε θαηάιαβα; πσο είπαηε;
α κν! άληε βηάζνπ θάλε γξήγνξα
ε κν! θαιά κελ αλεζπρείο
αβέξηα ζπλερώο
αγάληα βι. αβέξηα
αγθνύζα (ε) ε δπζθνξία, ε δύζπλνηα, κηθ. ην άγρνο, επίζεο κηθ. νη
ζηνκαρηθέο δηαηαξαρέο
αγθσλάξη (ην) ε κηθξή πέηξα, ην ιηζάξη
άηζηεκαο πάκε λα θύγνπκε
αθόληην (ην) κηθ. ν κεζπζκέλνο
αιηκνύξα (ε) πέηαγκα ζηνλ αέξα αηάθησο ραξηηώλ
αιθή (ε) ε αινηθή, κηθ. ν κεζπζκέλνο
ακπιανύκπιαο (ν) άραξνο ζηηο θηλήζεηο, εηδηθά ζηα ρνξεπηηθά
ακπληάιεο (ν) αηζνύκπαινο, ρνληξνθνκκέλνο
ακπώρλσ ζπξώρλσ κε άθνκςν ηξόπν
αληξάια (ε) βαβνύξα, ηδεξηδειέο, παληθόο
αμηνύξαγνο (ν) ν αμύξηζηνο
απέθεηα από θεη
αξβάιαο (ν) ν άγαξκπνο, ν αηζνύκπαινο
αξεληεύσ γπξλάσ άζθνπα, θάλσ βόιηεο
αξνύγθαηνο (ν) ν άγαξκπνο, ν απξόζεθηνο
αζήθσηνο (ν) ή θαη αζηνύθσηνο, κηθ. ν κεζπζκέλνο
αηζνύκπαινο (ν) ν ακπληάιεο
απηνύ εθεί
αριάο (ν) ην θαγεηό
άρλα (ε) ε απόιπηε ζησπή
αρπάλ επάλσ
βάβσ (ε)
ε γηαγηά
βαγέξσ θεύγσ, ηξειαίλνκαη
βατδσ γέξλσ από ηε κηα πιεπξά ηνπ ζώκαηόο κνπ
βαθνύθθν (ην) θηήκα ή νηθόπεδν θνηλόηεηαο επί επνρήο
ηνπξθνθξαηίαο
βειέληδα (ε) ε θινθάηε, απαξαίηεην ζπκπιήξσκα ζηα κπάζηα
(βι.ι)
βεξβέξα (ε) κηθξό δών, ηξσθηηθό, πνπ δεη ζηα δέληξα θαη κνηάδεη
ζηνλ ζθίνπξν
βεηνύιη (ην) θαηζίθη ειηθίαο πεξίπνπ ελόο έηνπο
βίηζα (ε) ιεπηό θαη επιύγηζην θιαδί
βιηώξα (ε) ε βξσκηά
βνγγάια (ε) ηξέμηκν κε πνιύ γξήγνξν ξπζκό
βξνύβεο (νη) π.ρ. "πάκε γηα βξνύβεο", πάκε ζηα ρακέλα
γαινηύξη (ην) γαιαθηνκηθό πξντόλ
γθαγθάλο (ν) ν γθαληέκεο, ν άηπρνο
γθαληάδσ δηςάσ ππεξβνιηθά
γθάνπ - κπίνπ (ην) απηόο πνπ δεη ζην δηθό ηνπ θόζκν
γθαξγθαλνύιη (ην) καύξν ζην δέξκα, γπθηάθη
γθαθάιη (ην) ρακέλν θνξκί
γθίδα (ε) αλάιαην γαιαθηνθνκηθό πξντόλ ζε ζηεξεά κνξθή
1

2. γθηδεξάσ θάλσ άζθνπεο βόιηεο από δσ θη από θεη
γθίθνο (ν) ζηίβα από ξνύρα
γθηιληάξεο (νη) θύβηζε θαη αλαθύβηζε, θσινηνύκπεο
γθηνξεύσ πεξηπιαληέκαη άζθνπα
γθηνπκ (ην) ε κηθξή ζηάκλα
γθιαγθαλάσ πίλσ
γθιαμηά (ε) γνπιηά
γθιηνύκ (ην) πιηάηζηθν, ν ρακόο, γθόξηζν (ην) ν θαξπόο ηεο
γθνπξηζηάο
γθνπληιάσ παξαπαηάσ, θνπηνπιάσ, επίζεο γαξγαιάσ
γθνπξηζηά (ε) νπσξνθόξν δέληξν ηνπ δάζνπο (αριαδηά)
γθνπζηέξα (ε) ε ζαύξα
γθνπηδάκ είλαη πιένλ ζηελ θαηάιιειε ειηθία ή κέγεζνο
γθξηηδνύλη (ην) ν θαιηθάληδαξνο
γθξηδνππ (ην) όξζην, ζηεηό, ππνλνεί θαη ην αηίζαζν
γθπιηέκαη ζέξλνκαη (βι. δβαξληέκαη)
γνύπαην (ην) κηθξό κέξνο πνπ βξίζθεηαη ρακήινηεξα από ηε γύξσ
πεξηνρή
γξέθη (ην) ύπλνο βαξύο, ηάθσκα
γξεληά βγαίλεη από ην "γξεληηά" πνπ είλαη ην θεληξηθό δνθάξη πνπ
θξαηά ηελ ζηέγε ζηα παιηά ζπίηηα.
δξαγάηο (ν) παιηά ν ρσξνθύιαθαο ή ν αγξνθύιαθαο
δξαγαηζνύξα (ε) ζηαζκόο ειέγρνπ θπθινθνξίαο, ε ελέδξα
δξνκίηζα (ε) είδνο ςαξηνύ κηθξό ζε κέγεζνο πνπ δεη ζε γιπθά λεξά
δξνηζίιη (ην) κηθξό ζππξάθη ζην πξόζσπν
δάθησ ηξώσ κε κπηζηνβιηαθηά
δβάξα κε ηο κπάληεο, καιηνθνύβαξα
δβαξληέκαη ζέξλνκαη, θπιηέκαη θάησ. αόξ.
δβίγθν (ην) ηίπνηε, θελό, άδεην
δηάπα (ε) ν κεγάινο ζε κέγεζνο βάηξαρνο
δηαπώλσ ζπιιακβάλσ
δηνπγθάξ (ην) ιίπσκα εκθαλέο ζην ζώκα
δηνπιάσ καιάδσ
δηνπκπάο (ν) ν πνιύ θνληόο άλζξσπνο
δηνππάσ πηέδσ αθόξεηα
διαπ (ην) ην δαξθάδη
δκαξ (ην) ην δπκάξη
δκη (ην) ην πγξό απνηέιεζκα βξαζίκαηνο, δνπκί
δκπνπδηέκαη παξαπαηάσ (ζπλήζσο έρνπκε θαη πηώζε),
ζθνληάθησ
δνύδην κηθξό δσύθην
δνύια (ε) πξάμε παξάλνκε πνπ γίλεηαη δηαθξηηηθά
δνύθην (ην) αθπδαησκέλν θξνύην
ζιεθώλσ θνπκπώλσ
θαιπαδηάλεο (ν) απηόο πνπ πεξπαηάεη ζαλ λα θαιπάδεη (πεγαίλεη
νιόθιεξνο πάλσ-θάησ)
θαπλόο (ν) πνλνθέθαινο
θαπνύζθν (ην) ην θνπκπξνιάραλν
θαξαθώλνκαη αξπάδσ θξπνιόγεκα
θάξγα ππεξβνιηθά, πάξα πνιύ
2

3. θαζάξα (ε) ε κεγάιε θαη ζηξαβή κύηε.
θαζάξαο (ν) ν έρσλ κεγάιε θαη ζηξαβή κύηε
θαζθαξίθα (ε) θαξηθαηνύξα
θαζηξαβέηο (ην) ην αγγνύξη
θαηόπη (ην) έπεηηα. "παίξλσ ζην θαηόπη" : αθνινπζώ
θαηζαπιηάο (ν) άηνκν πνπ δε πξέπεη λα εκπηζηεπόκαζηε, ν
αληάξηεο, ν άηαθηνο ζηξαηηώηεο
θαηζηνύια (ε) ξνύρν γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ θεθαιηνύ από ηηο
άζρεκεο θαηξηθέο ζπλζήθεο
θαηώη (ην) ην ππόγεην
θίθηα (ηα) θαςνύιηα, κεηαθνξηθά νη δπλάκεηο π.ρ. "κε ηη θίθηα ζα ... ;"
θηρ (ην) άρλα
θιαπαηζίγθαια (ηα) κνπζηθά όξγαλα
θιαπέην (ην) κεηαθνξηθά ην κπαιό
θιαξίλα (ηα) θαηά ην : "κπνπδνύθηα"
θιηηζλάξ (ην) ην ηζηγθέιη
θόθθαιν (ην) κηθ. ν κεζπζκέλνο
θνθόλη (ην) ζθπιί θαιναλαζξεκέλν θαη ηεκπέιηθν.
θνληνηνύξηο (ν) ν ζθνξπηόο, ν κπηηζθάνπξαο
θνπξηά (ε) πεξηηηώκαηα δώσλ, ν κπνπρέζαο, ν ηεκπέιεο
θνξθόδεηινο (ν) κηθ. ν κεζπζκέλνο (επεηδή ζέξλεηαη!)
θνπκάξ (ην) ν ηδόγνο
θνπκνύηζη (ην) θξέαο, ςαρλό
θνπκπιηά (ε) νπσξνθόξν δέληξν, θνξνκειηά
θνύκπιν (ην) ν θαξπόο ηεο θνπκπιηάο
θνπξίηα (ε) ε ζηέξλα, ε βξύζε
θνπζί (ην) πεγαίλσ θάπνπ κε γξήγνξν βάδηζκα
θνύζηαιν (ην) πνιύ ειηθησκέλνο άλζξσπνο, αιιηώο ζηάςαιν ή
ρνύθηαιν
θνπζηεύσ πεξπαηώ γξήγνξα, ζπεύδσ
θνπςνθέθαινο (ν) απηόο πνπ ην κπαιό ηνπ "θόβεη"
θνςίδη (ην) θνκκάηη θξέαο
θξαληάδσ πιεξώλσ, βήρσ
θξαηζλάσ ηξώσ κε πάξα πνιύ ζόξπβν
θξεκαηδιηέκαη θξεκηέκαη
θξέλσ κηιάσ
θξνύσ αγγίδσ
ιαθάσ θεύγσ, θόθησ πέξα. Αόξ. ιάθζα
ιαιάσ ζηνπξάσ, παίδσ κνπζηθή κε βαζηθό όξγαλν ην θιαξίλν
ιαηζαξηέκαη ζπαξηαξάσ
ιειέθη (ην) ν ππεξβνιηθά αδύλαηνο, πειαξγόο
ιηαλόο (ν) ν αδύλαηνο
ιηάπζ' (ν) ιηάπεδεο είλαη νη αξβαλίηεο.
ιηζάξ (ην) πέηξα
ιν ζθαζκόο, πρ. "βγάιε ιν", "ιν ην κπνπξί (ζηόκα)"
ινύηζα (ε) κηθξή ηερλεηή ιίκλε όπνπ μεδηςάλε δώα
κακόληα (ηα) ηα ρξήκαηα, ηα γθαθξά
καληδαθιάξ (ην) ιεπηό θαη κπηεξό αληηθείκελν, ην καξθνύηζ
καληδηάξσ ηξώσ, από ην ηηαιηθό mangiare
3

4. καληξαβίηζα (ε) κηθξό εμόγθσκα ζην δέξκα, ζαλ θξεαηνειηά αιιά
ρσξίο ηδηαίηεξν ρξσκαηηζκό, πνπ βγαίλεη "άκα κεηξάο η' αζηέξηα",
όπσο ιέλε ζηα ρσξηά καο. Γηα ηελ εμαθάληζή ηεο απαηηείηαη
θαπηεξηαζκόο
καμηνύκ (ην) ην κηθξό παηδί
καξίηζη (ην) κηθξό ιηκλίζην ςάξη
καξθνύηζ (ην) ιεπηό θαη κπηεξό αληηθείκελν, ην καληδαθιάξ
καζηά (ε) ή θαη ν καζηάο. Είλαη ε ππξάγξα, ε ηζηκπίδα γηα ηελ
θσηηά π.ρ. ζην ηδάθη
καζηξαπάο (ν) ε θαλάηα
καηδάην (ην) ε ηξαπεδαξία
καηζηαιάσ καζνπιάσ. Μαηζηαιάσ κε ηα ηζηανύιηα κ': καζνπιάσ
κε έληνλν ζόξπβν
κεζάιη (ην) καθξόζηελν παλί κε ην νπνίν ηύιηγαλ ην ςσκί
κνζθέην (ην) ληνπιαπάθη πνπ παιηόηεξα ρξεζηκνπνηνύληαλ ελ
είδεη ςπγείνπ
κνύθαο (ν) απηόο πνπ δε κηιάεη, ν ζησπειόο
κνπκνύδη (ην) ην έληνκν, κηθ. ν νθλεξόο
κνπζηηξήο (ν) ν πειάηεο
κνπηεύσ πιαθώλσ ζην μύιν
κπάδσ βάδσ κέζα
κπαίιληζα μεζεώζεθα, έκεηλα απν αλάζα
κπάθα (ε) ε θνηιηά
κπαθαθάθη (ην) ην βαηξαράθη
κπαθαιηό (ην) ην κπαθάιηθν, καγαδί ρσξίο γνύζην
κπακπιίθα (ε) ην ζηξνγγπιό θνπινύξη, κηθ. ην κεγάιν απηί
κπαληαιηάδσ ραδεύσ, ζηνπξάσ
κπαληαιόο (ν) ραδόο
κπάζη (ην) κεγάιν ληηβάλη κε καμηιάξηα, ρξώκαηνο
θνθθηλνπξάζηλνπ
κπαηδηάθιαο (ν) βι. καμιάξαο
κπάηζα (ε) ραζηνύθη
κπαηζαξηά (ε) είδνο Ηπεηξώηηθεο πίηαο κε ρόξηα, επίζεο θαη
κπιαηζαξηά
κπαθηάδσ ιαραληάδσ, δελ είκαη ζε θαιή θπζηθή θαηάζηαζε
κπαθηόξα (ε) ην ηζηγάξν
κπαραβξάο (ν) ληαβαληνύξη, θαζαξία, βι. θαη ηδεξηδειέο
κπαριάβαο (ν) ρακέλν θνξκί, κπαληαιόο
κπεξληέο (ν) ηα γθαθξά, ηα ρξήκαηα
κπίκηζα (ε) ην ππόγεην, ην θειάξη
κπηζηνβιηαθηά (ε) ε ιαηκαξγία
κπηζηόβιηαθνο (ν) ν ιαίκαξγνο
κπηη εληειώο
κπηηδηάξσ θιέβσ
κπίηζα ζρόιαζα, ηειείσζα (από ην κπηη)
κπηηζθάνπξαο (ν) ν ζθνξπηόο
κπηηζθάξσζηνπξάσ, κνπ ιαζθάξηζε ε βίδα
κπηηζιηάθνο (ν) ν κπηηζθάνπξαο
κπηηραβάο (ν) απηόο πνπ δε ηνπ θόβεη θαη πάξα πνιύ, αληηζ. ηνπ
θνπςνθέθαινο
4

5. κπιαδέξα (ε) αξξώζηηα πνπ ρηππάεη ηα θαηζίθηα
κπιάλα (ε) θνκκάηη (ζπλήζσο θαγεηνύ) κε κέγεζνο όζν ε παιάκε,
κπιέηο (ην) ν γπκλόο από ηε κέζε θαη πάλσ
κπιεηζθώλσ θαηαβξνρζίδσ
κπόζθα (ηα) ραιαξά, μεζθηγκέλα
κπνύδη (ην) θξύν
κπνπξδέγγεο (νη) ρόξηα ηνπ βνπλνύ
κπνπξδνπθιώλνκαη κπεξδεύνκαη
κπνπξκπνπραιεύσ ςάρλσ ζηα κνπισρηά
κπνπξηζνθιαίσ πξνζπνηνύκαη πσο θιαίσ
κπνύηζθνο (ν) ρνληξνθνκκέλνο, ην κακκόζξεθην
κπνπραξί (ην) ε θακηλάδα (ηνπξθηθή), επίζεο θαη κπνπξί
κζθαξ (ην) ην κνζράξη
λνύια (ε)
κεδέλ
ληαβάο (ν) κεγάιν ηαςί, κέζα από ην νπνίν έηξσγε παιηόηεξα όιε
ε νηθνγέλεηα
ληαγιαξάο (ν) ληεξέθη κε αλεπηπγκέλνπο κπο
ληάια θαηαθνύηεια
ληανύιη (ην) ν πξεζκέλνο είηε από ην πνιύ θαΐ είηε από
ηζηκπήκαηα εληόκσλ
ληαηζθαλάξο (ν) ν ληηπ ληάηζθνο
ληάηζθνο (ν) ν ρσξηάηεο κε ηελ θαθή έλλνηα
ληάθθαξνο (ν) ν αζίγγαλνο
ληέκπιαο (ν) πνιύ ςειόο θαη άραξνο, ακπιανύκπιαο (βι.ι.)
ληεληάξσ κπήγσ
ληεξέθη (ην) ν πνιύ ςειόο
ληεθ (ην) κηθ. ν ζνπξσκέλνο
ληηπ γηα ληηπ εληειώο παληειώο
ληνβ θαιό
ληνπγξνύ απεξίζθεπηα
ληξακηδάλα (ε) κεγάιν γπάιηλν δνρείν γηα νηλνπλεπκαηώδε πνηά
μεδγθαξίδνκαη γδέξλνκαη, βγάδσ αίκα.
μεηζνπκπξίδσ βγάδσ έλα-έλα ηα ζπόξηα από ην θαιακπόθη, βγάδσ
κία-κία ηηο ξόγεο ηνπ ζηαθπιηνύ
μεράσ μερλώ
μηάσ, μηέκαη μύλσ, μύλνκαη
μηέο (ε) πξόζβαζε
μηνύθη (ην) κπηη θιάηζθα, κπαληαιό
μηνππαξκέλνο (ν) ν εμσπξαγκαηηθόο, ζαιατζκέλνο, ζηνπξγκέλνο
μιηάο (ν) ν πνιύ ιεπηόο
μλίζξα (ε) ζηνκαρηθή δηαηαξαρή, μηλίιεο
μύθη (ην) μύγθη, ιίπνο
νληάο (ν) ην θαζηζηηθό
νξγηό (ην) ην θξύσκα
νύη! ζνβαξά;;; αιήζεηα;;; ηη είλαη απηό;;;
παπιακνύδα (ε) ην παρύ ρηόλη.
παπο (ν) γέξνληαο, παππνύο
παξί-παξί ηα ρξήκαηα, εθ ηνπ ζιαβηθνύ παξί=ρξήκαηα
παηαηνύθα (ε) έλδπκα πξνζηαζίαο απν ην ρεηκεξηλό ςύρνο, ρνληξό
παιηό
5

6. παηνύλα (ε) θάιηζα κε ρνληξή πιέμε, ηδαληθή γηα θηελνηξνθηθέο
εξγαζίεο
παηξηηδηάλα (ε) ε κειηηδάλα
παληδηάξ (ην) κπζνπιαζία, ςέκα, βι. θαη ηξηάξ
παληδηαξηαλόο (ν) ν κπζνπιάζηεο, ν παξακπζάο, ν ηξηαηδήο (βι.
ηξίν)
παξηζαθιόο (ν) απηόο πνπ δελ κπνξεί λα κηιήζεη θαζαξά
παηίθηα (ηα) ππνδήκαηα γηα ρξήζε κέζα ζην ζπίηη
πδάξ (ην) ην πόδη
πειεθάσ μπινθνξηώλσ βι. θαη ηζηνπθαλάσ
πεξδηθιώλνκαη βι. δκπνπδηέκαη
πιάθα (ε) αλαζηαηώλνκαη, ζνθαξίδνκαη, παζαίλσ πιάθα
πιαηζηαλάσ ρηππώ κε δύλακε ηα λεξά
πιαηζθνθέθαινο (ν) ν έρσλ ην ραξαθηεξηζηηθό Ηπεηξσηηθό θεθάιη
πιήζξα (ε) αλάκεημε μεξάο θαη πγξήο ηξνθήο ζην ζηνκάρη
πιη (ην) πηελό
πιηγνύξ (ην) λόζηηκν θξέαο
πιύρσξν επξύρσξν, άλεην
πνπκπώλνκαη ή "κ' έπηαθεπνύκπσκα", δελ κπνξώ λα αλαζάλσ.
πνπξλό (ην) ην πξσί, ζπλήζσο ρξεζηκνπνηείηαη εηο δηπινύλ γηα λα
δειώζεη ηηο πξώηεο πξσηλέο ώξεο
πξάδσ ελνριώ, πεηξάδσ. πρ. "πξάδ αλ ηξάσ (βι.ι.);"
πξαηζαιάσ θνιπκπάσ αηζνύκπαια
πξέληδα (ε) γαιαθηνθνκηθό πξντόλ
πξεζάξσ πεηζώλσ
πξεηόξ ιεξώλσ ηα πάληα γύξσ κνπ
πξνπγθάσ ζπξώρλσ δώα θαηεπζύλνληάο ηα ζην καληξί
πξνπηζαιέθηα (ηα) ην πνπ-θνξλ, νη παπαδίηζεο
ξεύσ θάλσ / παζαίλσ θάηη ζε κεγάιν βαζκό πρ. "έξεςε ζην θατ" =
ξνύπσζε, "έξεςε" = αδπλάηηζε πνιύ
ξνππώλσ ηθαλνπνηώ ηε δίςα ή ηε πείλα κνπ
ζαιεύσ
κεηαθηλνύκαη
ζηάδ (ην) ην ίζησκα π.ρ. έλα επίπεδν ρσξάθη.
ζηατηάλο (ν) ν δσεξόο, από ην ζαηαλάο.
ζηακνύηα (ε) ην ηζίπνπξν πνπ βγαίλεη πξνο ην ηέινο θαη
μαλαξίρλεηαη ζην θαδάλη κε ηα λέα ζηαθύιηα.
ζηαιαγάσ καδεύσ, π.ρ. "ζηαιάγαηα ηα πξάηα"
ζηάιηαγθαο (ν) ην ζαιηγθάξη
ζηαιίξα πνιύ αικπξό, ππεξβνιηθά αιαηηζκέλν θαγεηό
ζηαπέξα παξαπέξα, ίζηα πέξα
ζηαπέξαο (ν) βι. θινέξαο. Αιιηώο θαη ατζηαπέξαο (ν καθξπά από
ζηαπέξσ θαηαιαβαίλσ, αληηιακβάλνκαη
ζηάςαιν (ην) πνιύ ειηθσκέλνο, θνύζηαιν
ζηέκνο (ν) πάζιαο, γθόξνο θηι., από ην ηηαιηθό siemo
ζηιεκνπά γηα ηνλ εαπηό κνπ
ζηκεληιηθνπέξαο (ν) ν ειίζηνο, από ην ηηαιηθό siemodellaguerra
(ειίζηνο ηνπ πνιέκνπ)
ζηνπξάσ ην ρσ ληηπ ρακέλν
ζθάκληα (ε) ε κνπξηά
ζθαπεηάσ πεηάσ θάηη καθξπά κε πνιύ δύλακε
6

7. ζθεκπέο (ν) πεξηηηά θηιά ζπζζσξεπκέλα γύξσ από ηελ θνηιηαθή
ρώξα
ζθεπάξλ (ην) εξγαιείν νηθνδνκώλ, ζηόθνο
ζθηάδνκαη θνβάκαη
ζθιέηδαο (ν) ππεξβνιηθά αδύλαηνο
ζθιη (ην) ζθπιί
ζθιίθη (ην) ζθνπιήθη
ζθνπ (ην) κπαζηνύλη, μπινδαξκόο
ζθνπγκόο (ν) δάθξπα θαη νδύλε
ζθνύδσ θιαίσ κε ιπγκνύο
ζλη (ην) ην κηθξό ηαςί
ζνξνιόπ (ην) ηα θόξησζα ζην θόθνξα
ζπάξηζηα (ε) ην ζθνπγγάξη
ζηάθα πεξίκελε
ζηαληάξσ έξρνκαη ζηα ίζηα κνπ
ζηαξ (ην) ην ζηηάξη, είδνπο δεκεηξηαθνύ
ζηιάθη (ην) ε κπαηαξία
ζηιηάξ (ην) καθξύ θαη ιεπηό θνκκάηη μύινπ
ζηόθνο (ν) ν αλήκπνξνο λα θαηαιάβεη
ζηνπθάξσ ηξαθάξσ, ζπλαληώ αλεπηζύκεηα πξόζσπα
ζηνύθαο (ην) παιηά ηα ρύκα ηζηγάξα
ζηνύθη (ην) ην ραξηνπαίγλην 21
ζηξέγνκαη ζπκθσλώ, κε ζπκθέξεη
ζθάιηαγθαο (ν) ε αξάρλε
ζθαιαγθσληά (ε) ν ηζηόο ηεο αξάρλεο
ηάβια (ε) κηθξό ηξαπεδάθη γηα θαγεηό
ηαγάξαο (ν) απηόο πνπ δελ παίξλεη ζηξνθέο ην κπαιό ηνπ
ηάιηαξν (ην) ην θαηαθέθαιν
ηαιηάξσ ρεηξνδηθώ
ηαπίθνππα αλάζθεια
ηάξα (ε) "δελ πήξα ηάξα": δελ πήξα είδεζε, ρακπάξη
ηαξαηόξ γαιαθηνθνκηθό παξαζθεύαζκα από γηανύξηη
ηέλεο (νη) αζιεηηθά παπνύηζηα
ηεξιίθηα (ηα) παηνύκελα γηα ην ζπίηη, ελίνηε μύιηλα
ηδακάιεο (νη) Ηπεηξώηηθν έζηκν ηηο απόθξηεο (κεγάιεο θσηηέο ζηηο
γεηηνληέο θαη γιέληη κέρξη πξσίαο)
ηδαλακπέηεο (ν) ν απαηεώλαο
ηδαηδαξώλσ θαηζαξώλσ
ηδεξεκέο (ν) ηαγάξαο, ζηέκνο
ηδεξηδειέο (ν) βαβνύξα, ραβαιέο
ηδεο (ν) ν ηύπνο
ηδηακπνύλαο (ν) απηόο πνπ θσλάδεη ζπλέρεηα, επίζεο ν
κεζπζκέλνο .
ηδηλάσ θεληξίδσ, πεηξάδσ
ηδηόξαο (ν) ηδηνπκπιέθαο, ν ζηόθνο
ηδηνπκπάλο (ν) θάηνρνο αηγνπξνβάησλ
ηδόβελν (ην) ν ειηθησκέλνο πνπ βγάδεη ληάηα
ηξατ (ην) ν ηξάγνο
ηξάσ θνηηάδσ
ηξηαηδήο (ν) ν ςεύηεο
7

8. ηξίκαηα (ηα) ηα ςίρνπια
ηξίν, ηξηάξ κπζνπιαζία, θαηαζθεύαζκα ηεο θαληαζίαο.
ηξίςα (ε) παπάξα, θνκκάηηα ςσκηνύ ζε γάια
ηξόγαιν (ην) γαιαθηνθνκηθό είδνο
ηξνμόο (ν) βι. κπαληαιόο
ηξόραιν (ην) πέηξα κηθξνύ κεγέζνπο
ηζάθλν (ην) πνιύ ιεπηό θιαδί, ρξεζηκνπνηείηαη ζπλήζσο γηα ην
άλακκα θσηηάο
ηζάιε-κάιε (ην) ε θινπή
ηζ'άιινη ηνπο άιινπο π.ρ. "Πνύ είλαη ν Μήηζνο; - Είλαη κε ηζ'άιινη"
ηζαπξάγθαιν (ην) ρακέλν, θνπηό, ραδό, πρ. "Απηό ην παίδη είλαη
ληηπ ηζαπξάγθαιν"
ηζάραια (ηα) ραιίθηα, ρώκαηα, άκκνο
ηζεθιίδσ ζθίδσ
ηζέθιην ηξύπην
ηζεξβέιν (ην) ην θεθάιη, από ην ηηαιηθό cervelo
ηζηαθκάθη (ην) ν αλαπηήξαο
ηζηαιεύσ αθαηξώ δηαθξηηηθά θαη παξάλνκα, θιέβσ
ηζηανύιη (ην) ε θάησ γλάζνο
ηζηαπιηάδσ δηαιύσ, θάλσ ιηώκα. Σπλήζσο κε ην επηθσλεκαηηθό
επίξξεκα "νύη", π.ρ. "νύη, ην ηζηάπιαζε"
ηζηαηάιη (ην) ην θνκκάηη πνπ πξνεμέρεη
ηζηάθ (ην) ε θαιηζνζηεθηά ζην κπηιηάξδν, "έθαλα ηζηάθ": κ' μέθθε
ηζηαθιέθη (ην) ε δπλαηή θισηζηά
ηζηγαιηά (ε) ε ακπγδαιηά
ηζίγαιν (ην) ν θαξπόο ηεο ηζηγαιηάο
ηζηγθιάσ ελνριώ, πεηξάδσ, ηδηλάσ
ηζηθλεξόο (ν) ν πνιύ αδύλαηνο, απηόο πνπ είλαη ζαλ ηζάθλν
ηζίκα (ε) είδνο κηθξνύ ςαξηνύ
ηζίκα-ηζίκα ίζα-ίζα
ηζηόθαιν (ην) θόθθαιν, επίζεο
ηζηνύθα (ε) ε θνξπθή βνπλνύ
ηζηνπθαλάσ θνπαλάσ, ρηππάσ
ηζηνύπξα (ε) ε θνπέια
ηζηξηπνύιη (ην) ζπνπξγίηη
ηζίξια (ε), ηζεξιηό (ην) θόπξαλα ζε πγξή κνξθή
ηζηξιηπηπί (ην) ην θόςηκν
ηζόπια (ε) πέηξηλε πιάθα πνπ πέθηεη κε κεραληζκό κόιηο ην
πνπιί πάεη από θάησ - παγίδα
ηζόηζνο (ν) κηθξόο ζην κέγεζνο
ηζνπηζέθη (ην) ην πνιύ κηθξό.
ηθέθη (ην) ην όπιν, ην ηπθέθηνλ
ηράξη (ην) ηνίρνο κηθξνύ κήθνπο
θαγθξί (ην) ρξεζηκνηείηαη κε ην ξήκα παίξλσ, π.ρ. "πήξα θαγθξί"
= είδα
θαγθξίδσ κηζαλνίγσ ην ζηόκα θαη ελίνηε ραδνγειάσ ζπλήζσο από
ακεραλία.
θαηνύξν (ην) Οκαδηθή επίζεζε ζε αηπρή
θινέξαο (ν) άηνκν πέξα βξέρεη, ζνπξσκέλνο
θνπιηάθα (ε) κεγάιν ζππξί κε πύνλ, θνπζθάια
8

9. θνύξθα (ε) μύιν κε δηράια ζηελ άθξε πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα
ππνζηήισκα
θνπξθαιηάδσ παίξλσ θσηηά
θξακπαιάο (ν) ηδεξηδειέο
θξακπαιαηδήο (ν) ν εθεηδήο, ν ραβαιέο
θξηηδιάσ πεηάσ
θζέθη (ην) κεζπζκέλνο, αιιηώο γθνι, αεξνπιάλν, θδνύλα, ληεθ,
θινέξα,
θνπζθή (ε) είδνο θπζηθνύ ιηπάζκαηνο, θνπξηά
ραιέο (ν)
ε ηνπαιέηα
ραιεύσ γπξεύσ, αλαδεηώ
ρακπιάο (ν) ν ςειόο θαη άραξνο άλζξσπνο
ρεηκνπλθό (ην) ην θαξπνύδη
ριαπαθηάδσ θαηαβξνρζίδσ
ριεκπόλα (ε) βι. ξνράια
ριεκπνληάξεο (ν) ν θαρεθηηθόο
ριέπα (ε) ε ξνράια
ριεριέο (ν) ν βνπηπξνκπεκπέο
ριηάξ (ην) ην θνπηάιη
ριηκίηδνπξαο (ν) ραδνβιάθαο
ρνιηάσ αλεζπρώ
ρνπγηάδσ ηξνκάδσ
ρνύη (ην) ε ηδηνηξνπία.
ρνύθηαιν (ην) βι. θνύζηαιν
ρνριάδσ βξάδσ
ςηά ιίγν
ςηέο ερζέο
ςίρα ιίγν
http://ariscap.blogspot.gr/2011/07/blog-post_06.html
9