1. Μ α θ α ί ν ω και ψ υ χ α γ ω γ ο ύ μ α ι
στο Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
΢ην παξόλ θείκελν παξνπζηάδνληαη πξνηάζεηο γηα δξαζηεξηόηεηεο πνπ κπνξνύλ λα
πξαγκαηνπνηεζνύλ ζηα πιαίζηα ηεο επίζθεςεο ζην Πνιεκηθό Μνπζείν
Θεζζαινλίθεο. Οη δξαζηεξηόηεηεο αθνξνύλ δξάζεηο πξηλ ηελ επίζθεςε, θαηά ηε
δηάξθεηα ηεο επίζθεςεο, αιιά θαη κεηά ηελ απνρώξεζε ηνπ ζρνιείνπ από ην κνπζείν.
Μπνξείηε λα επηιέμεηε από ηηο δξαζηεξηόηεηεο πνπ αθνινπζνύλ, λα ηηο
ηξνπνπνηήζεηε είηε αθόκε λα πξνηείλεηαη ηδέεο δηθέο ζαο ή ησλ καζεηώλ ζαο.
Πξνζαξκόζηε ηηο δξαζηεξηόηεηεο αλάινγα κε ηελ ειηθία ησλ καζεηώλ. Θα ζέιακε
λα ζαο γλσζηνπνηήζνπκε όηη ην Πνιεκηθό Μνπζείν δηαζέηεη αίζνπζα πνιιαπιώλ
ρξήζεσλ (200 αηόκσλ), εζσηεξηθό ακθηζέαηξν (60 αηόκσλ) θαη βηβιηνζήθε κε
αλαγλσζηήξην, ηα νπνία απνηεινύλ καδί θπζηθά κε ηηο αίζνπζεο ησλ ζπιινγώλ θαη
ηνπο εμσηεξηθνύο ρώξνπο, θαηάιιεινπο ηόπνπο γηα δηάθνξεο δξαζηεξηόηεηεο.
Πριν την επίσκεψη
Δλεκεξσζείηε από ηελ ηζηνζειίδα ηνπ Πνιεκηθνύ Μνπζείνπ Θεζζαινλίθεο
(http://www.warmuseumthessaloniki.com).
Δπηθνηλσλήζηε κε ην κνπζείν (ηει. 2310 249803-4) γηα λα θαζνξίζεηε ηελ
εκεξνκελία θαη ηελ ώξα επίζθεςεο ηνπ ζρνιείνπ. Μπνξείηε λα αλαζέζεηε ζε
καζεηέο λα γξάςνπλ κηα επηζηνιή θαη λα ηε ζηείινπλ ζην κνπζείν κέζσ
ειεθηξνληθνύ ηαρπδξνκείνπ (parthessal@warmuseum.gr), όπνπ κπνξνύλ λα
αλαθέξνπλ ηελ επηζπκία ηνπο λα επηζθεθζνύλ ην κνπζείν, ηελ εκεξνκελία, ηε
δηάξθεηα θαη ηνλ ζθνπό ηεο επίζθεςεο, θαζώο θαη ηα πηζαλά ζέκαηα πνπ ζα
ηνπο ελδηαθέξνπλ πεξηζζόηεξν.
Γηα ηνλ ζρεδηαζκό ηεο επίζθεςήο ζαο θαη ηελ θαιύηεξε πξνεηνηκαζία,
επηζθεθηείηε ην κνπζείν κόλνη ζαο γηα λα δείηε από θνληά ηηο ζπιινγέο, ώζηε
λα γλσξίδεηε εθ ησλ πξνηέξσλ πνηα εθζέκαηα ζα κπνξνύζαλ λα ελδηαθέξνπλ
πεξηζζόηεξν ηνπο καζεηέο. Πνιιά από απηά ζα κπνξνύζαλ λα ζπλδπαζηνύλ

2. κε ηε δηδαζθαιία ηνπ καζήκαηνο ηεο Ηζηνξίαο. ΢πδεηήζηε κε ηα ζηειέρε θαη
ηνπο μελαγνύο ηνπ κνπζείνπ.
΢ε πεξίπησζε πνπ ε επίζθεςε ηεο ηάμεο ζαο απνηειεί ηελ πξώηε ζε έλα
κνπζείν, ζθόπηκν ζα ήηαλ λα αλαθέξεηε ζηνπο καζεηέο νξηζκέλα ζρεηηθά
ζέκαηα:
 ηη είλαη έλα κνπζείν, γηαηί ζπιιέγνπκε θαη εθζέηνπκε αληηθείκελα από
ην παξειζόλ, πνηνο είλαη ν ζθνπόο θαη ε ρξεζηκόηεηά ηνπ κνπζείνπ
γηα ηελ επηζηήκε θαη ηελ θνηλσλία, γηαηί είλαη αλαπόζπαζηα ηκήκαηα
ηνπ πνιηηηζκνύ ελόο έζλνπο θ.α.
 ηη είδνπο κνπζεία ππάξρνπλ (Αξραηνινγηθό, Βπδαληηλνύ Πνιηηηζκνύ,
Φπζηθήο Ηζηνξίαο, Λανγξαθηθό, Κηλεκαηνγξάθνπ θιπ.) θαη ηη
ζπιινγέο δηαζέηεη ην θαζέλα.
 πνηα είλαη ε θαηάιιειε ζπκπεξηθνξά ζε έλα κνπζείν (ηη επηηξέπεηαη/ηη
απαγνξεύεηαη).
΢πδεηήζηε κε ηνπο καζεηέο ην όλνκα ηνπ κνπζείνπ (Πνιεκηθό Μνπζείν) θαη
ζρνιηάζηε όηη απνηειεί έλα ηζηνξηθό κνπζείν πνπ θύξην ζθνπό έρεη λα
θαιιηεξγήζεη αηζζήκαηα θηινπαηξίαο θαη αγάπεο πξνο ηελ ειεπζεξία, ηελ
εηξήλε θαη ηε δεκνθξαηία.
Οξηνζεηείζηε ρξνλνινγηθά ηελ ηζηνξηθή πεξίνδν πνπ θαιύπηεη ην Πνιεκηθό
Μνπζείν, ώζηε νη καζεηέο λα γλσξίδνπλ ηη ζπιινγέο ζα ζπλαληήζνπλ.
΢ε ζπλδπαζκό κε ην κάζεκα ηεο Ηζηνξίαο, ηνπνζεηήζηε ηα ζπνπδαηόηεξα
ηζηνξηθά γεγνλόηα ζε ρξνλνινγηθή ζεηξά θαη ζπδεηείζηε γηα ηηο πνιηηηθέο θαη
θνηλσληθέο ζπλζήθεο ηεο εθάζηνηε επνρήο.
 Φηηάμηε θαξηέιεο (ή ζηνλ πίλαθα) κε ηηο θπξηόηεξεο ηζηνξηθέο
πεξηόδνπο (π.ρ. Δπαλάζηαζε ηνπ 1821, Μαθεδνληθόο Αγώλαο,
Βαιθαληθνί Πόιεκνη, Α’ θαη Β’ Παγθόζκηνο Πόιεκνο) θαη θαξηέιεο
κε ηηο αληίζηνηρεο ρξνλνινγίεο. Εεηήζηε από ηνπο καζεηέο λα ηηο
ηνπνζεηήζνπλ ζε ρξνλνινγηθή ζεηξά κε ηε βνήζεηά ζαο. ΢ρνιηάζηε ηα
θύξηα ηζηνξηθά γεγνλόηα, ηηο πηζαλέο αηηίεο θαη αθνξκέο, θαζώο θαη ηα
θύξηα ηζηνξηθά πξόζσπα ηεο θάζε πεξηόδνπ.
 Παξαζέζηε θσηνγξαθηθό πιηθό από ηηο δηάθνξεο πεξηόδνπο θαη
δηαβάζηε ηζηνξηθέο πεγέο πνπ πηζαλώο ζπλδένληαη κε θεηκήιηα πνπ
εθζέηνληαη ζην κνπζείν. Αλαζέζηε κηθξέο εξγαζίεο πνπ πηζαλώο λα

3. θεληξίζνπλ ην ελδηαθέξνλ ησλ καζεηώλ. Με απηόλ ηνλ ηξόπν νη
καζεηέο ζα γλσξίδνπλ εθ ησλ πξνηέξσλ ηη ζα ζπλαληήζνπλ,
δεκηνπξγνύλ εξσηήκαηα θαη πξνζκέλνπλ λα δνπλ από θνληά ηηο
ζπιινγέο ηνπ κνπζείνπ. Ζ επίζθεςε ζην κνπζείν γίλεηαη έηζη έλα
ζεκαληηθό γεγνλόο γηα ηελ ηάμε.
Κατά την επίσκεψη
Σν ζρνιείν μελαγείηαη ζηνπο εθζεζηαθνύο ρώξνπο από ηνπο μελαγνύο ηνπ
κνπζείνπ. Ωζηόζν, νη καζεηέο κπνξνύλ λα αλαιάβνπλ κε θαηάιιειε
πξνεηνηκαζία θαη βνήζεηα από ηνπο εθπαηδεπηηθνύο λα κεηαθέξνπλ
πιεξνθνξίεο γηα θάπνην θεηκήιην ή θάπνηα ηζηνξηθή πεγή ζηνπο ζπκκαζεηέο
ηνπο θαη λα γίλνπλ νη ίδηνη μελαγνί ζηελ ηάμε ηνπο (ζε ζπλδπαζκό κε ηηο
κηθξέο εξγαζίεο πνπ αλαθέξζεθαλ παξαπάλσ). Παξαδείγκαηα: κπξνζηά από
ηε Χάξηα ηνπ Ρήγα Φεξαίνπ θάπνηνο καζεηήο κπνξεί λα δηαβάζεη νξηζκέλα
ζηνηρεία γηα ηε βηνγξαθία θαη ην έξγν ηνπ, Παύινο Μειάο, πξσηόθνιιν
παξάδνζεο ηεο Θεζζαινλίθεο ην 1912, ηνξπηιηζκόο ηεο «Έιιεο» ην 1940 θαη
θήξπμε ηνπ πνιέκνπ, νρπξό Ρνύπει, ΢νθία Βέκπν θ.ά.
Ο ρώξνο ησλ ζπιινγώλ κπνξεί λα κεηαηξαπεί ζε ρώξν παηρληδηνύ, π.ρ. α)
κνηξάδνληαη θσηνγξαθίεο ζηνπο καζεηέο κε εθζέκαηα, ηα νπνία νη καζεηέο ζα
πξέπεη λα εληνπίζνπλ, β) παηρλίδη εξσηήζεσλ, όπνπ ε απάληεζε ζα είλαη έλα
ζπγθεθξηκέλν θεηκήιην, ην νπνίν νη καζεηέο ζα πξέπεη λα αλαγλσξίζνπλ θαη
λα εληνπίζνπλ, γ) παηρλίδη αλαδήηεζεο, όπνπ ζην ζεκείν έλαξμεο ζα δίλνληαη
πιεξνθνξίεο ζηνπο καζεηέο γηα έλα θεηκήιην. Οη καζεηέο πξέπεη λα
εληνπίζνπλ ζηελ έθζεζε ην θεηκήιην, όπνπ εθεί ζα ππάξρεη έλα θνπηάθη κε
πόληνπο αιιά θαη πιεξνθνξίεο πνπ ζα νδεγνύλ ζην επόκελν θεηκήιην θ.ν.θ.
Όζα πεξηζζόηεξα θεηκήιηα εληνπίδνπλ νη καζεηέο ηόζνη πεξηζζόηεξνη θαη νη
πόληνη. Σα θνπηάθηα-θεηκήιηα πξέπεη λα εληνπηζηνύλ κε ζπγθεθξηκέλε ζεηξά,
θαζώο ην έλα ζα νδεγεί ζην άιιν κε ηπραία ηζηνξηθή-ρξνλνινγηθή ζεηξά.
Μπνξεί λα παηρηεί θαη ζε νκάδεο κε θνπηάθηα δηαθνξεηηθνύ ρξώκαηνο, όπνπ
ληθήηξηα νκάδα ζα είλαη απηή πνπ ζα έρεη ζπιιέμεη ηνπο πεξηζζόηεξνπο ή
όινπο ηνπο πόληνπο.

4. Καζώο ην κνπζείν δηαζέηεη αίζνπζα πνιιαπιώλ ρξήζεσλ, είλαη δπλαηή ε
νξγάλσζε ελόο καζεηηθνύ «ζπλεδξίνπ» (πξνηεηλόκελνο ρξόλνο 30 ιεπηά),
είηε ακέζσο κεηά ηελ μελάγεζε είηε ζε θάπνηα άιιε κέξα. Ζ δξαζηεξηόηεηα
απηή ζα κπνξνύζε λα πξαγκαηνπνηεζεί θαη ζε ζπλεξγαζία κε άιια ζρνιεία
ιακβάλνληαο ηε κνξθή κίαο καζεηηθήο ζπλάληεζεο. ΢ε ζπλελλόεζε κε ην
κνπζείν κπνξεί λα ηππσζεί ζειίδα κε ην πξόγξακκα ηεο εθδήισζεο. Με ηε
βνήζεηα ελόο πξνεδξείνπ (εθπαηδεπηηθόο), νη καζεηέο ζα αλεβαίλνπλ ζην
έδξαλν θαη ζα δηαβάδνπλ ζηνπο ζπκκαζεηέο ηνπο κηθξέο εξγαζίεο (κέγηζην 5
ιεπηά ε θάζε κία) πνπ έρνπλ πξνεηνηκάζεη. Οη εξγαζίεο ησλ καζεηώλ
πξνηείλεηαη λα έρνπλ ζπγθεθξηκέλν ηζηνξηθό πιαίζην (π.ρ. Βαιθαληθνί
Πόιεκνη), έηζη ώζηε λα ππάξρεη ζπγθεθξηκέλε ζεκαηηθή ελόηεηα γηα ηελ
θαιύηεξε ζπλνρή θαη ηελ επηζπκνύκελε θαηαλόεζε από ηνπο καζεηέο.
Αθνινπζεί ζρεηηθή ζπδήηεζε θαη απνξίεο ησλ καζεηώλ. Γεκνζηνγξαθηθή
νκάδα ηεο ηάμεο κπνξεί λα θαηαγξάςεη ην γεγνλόο κε θείκελν θαη
θσηνγξαθίεο.
΢ηελ αίζνπζα πνπ είλαη αθηεξσκέλε ζηε ΢νθία Βέκπν, νη καζεηέο κπνξνύλ
λα ηξαγνπδήζνπλ θάπνην ηξαγνύδη. Δάλ θάπνηνο καζεηήο έρεη γλώζε θάπνηνπ
κνπζηθνύ νξγάλνπ (π.ρ. θηζάξα) κπνξεί λα ζπλνδέςεη ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπ.
Οη καζεηέο κπνξνύλ λα παξνπζηάζνπλ κηθξά ζεαηξηθά δξώκελα κε ηζηνξηθά
ζέκαηα. Ζ αίζνπζα πνιιαπιώλ ρξήζεσλ, ην εζσηεξηθό ακθηζέαηξν, αιιά θαη
νη εμσηεξηθνί ρώξνη ηνπ κνπζείνπ απνηεινύλ θαηάιιεινπο ρώξνπο γηα ηελ
πξαγκαηνπνίεζε ηέηνηνπ είδνπο δξαζηεξηνηήησλ.
΢ην ρώξν ησλ ζπιινγώλ, νη καζεηέο κπνξνύλ λα δσγξαθίζνπλ όπνην έθζεκα
ηνπο έρεη αξέζεη, είηε ζε ηξαπέδηα ηα νπνία κπνξνύλ λα κεηαθεξζνύλ ζηηο
αίζνπζεο είηε αθόκε θαη θαζηζκέλνη ζην πάησκα κπξνζηά αθξηβώο από ηηο
πξνζήθεο ησλ θεηκειίσλ.
Εεηήζηε από ηα παηδηά κίαο νκάδαο λα ζθηηζάξνπλ ζε ραξηί έλα από ηα
εθζέκαηα ηνπ κνπζείνπ θαη από ηα παηδηά ηεο άιιεο νκάδαο λα καληέςνπλ ην
έθζεκα, θαζώο θαη ηελ ηζηνξηθή πεξίνδν ζηελ νπνία αλήθεη.
Εεηήζηε από ηνπο καζεηέο λα θηηάμνπλ ζε ραξηί πξόρεηξα ζρέδηα ησλ
ηζηνξηθώλ αηζνπζώλ ηνπ κνπζείνπ, ζεκεηώλνληαο ηηο ελόηεηεο ησλ ζπιινγώλ
θαη ηηο ρξνλνινγίεο. Με απηόλ ηνλ ηξόπν ηνπνζεηνύλ ζε ρξνλνινγηθή ζεηξά
ηα ηζηνξηθά γεγνλόηα θαη πξαγκαηνπνηνύλ κία γξήγνξε ππελζύκηζε όισλ

5. όζσλ είδαλ πξνεγνπκέλσο. Αληίζηνηρε εξγαζία ζα κπνξνύζε λα γίλεη ζην
ζρνιείν ζε έλα κεγάιν ραξηόλη, όπνπ νη καζεηέο ζα κπνξνύζαλ λα θνιιήζνπλ
απνθόκκαηα ή θσηνγξαθίεο πνπ έρνπλ ηξαβήμεη νη ίδηνη, λα θάλνπλ ζθίηζα
αιιά θαη λα θαηαγξάςνπλ ηζηνξηθά ζηνηρεία ή νπνηαδήπνηε άιιε
πιεξνθνξία.
Ζ αίζνπζα πνιιαπιώλ ρξήζεσλ δηαζέηεη πξνβνιείν, από ην νπνίν είλαη
δπλαηό λα γίλεη πξνβνιή ληνθηκαληέξ/ηαηληώλ πνπ πξνηείλνληαη από ηνπο
εθπαηδεπηηθνύο είηε λα γίλεη επηινγή ησλ δηαζέζηκσλ ληνθηκαληέξ ηνπ
Πνιεκηθνύ Μνπζείνπ.
Μετά την επίσκεψη
Οη καζεηέο κπνξνύλ λα αλαιάβνπλ ηε δεκηνπξγία ελόο ιεπθώκαηνο ηνπ
κνπζείνπ ή ελόο πίλαθα-θνιιάδ κε θσηνγξαθίεο, απνθόκκαηα θαη ηζηνξηθά
ζηνηρεία πνπ ζα έρνπλ ζπγθεληξώζεη νη ίδηνη, αιιά θαη κε ηε βνήζεηα ησλ
εθπαηδεπηηθώλ. ΢ε πεξίπησζε πνπ έρεη πξνεγεζεί επίζθεςε ζην Αξραηνινγηθό
θαη ην Βπδαληηλό Μνπζείν, κπνξεί λα γίλεη έλαο εληαίνο πίλαθαο-θνιιάδ , ν
νπνίνο ζα θαιύπηεη όιε ηελ ηζηνξία ηεο Διιάδαο. Μεγαιύηεξνη ειηθηαθά
καζεηέο κπνξνύλ λα αλαιάβνπλ ζε νκάδεο παξνπζίαζε ηνπ κνπζείνπ ή
θάπνηνπ ηζηνξηθνύ ζέκαηνο ζε κνξθή project.
Δίλαη δπλαηό αθόκε λα δεκηνπξγήζνπλ εθδήισζε πνπ λα πεξηιακβάλεη
εθζέζεηο θεηκέλσλ, δσγξαθηθήο ή θσηνγξαθηώλ κε ηελ επίζθεςή ηνπο ζην
Πνιεκηθό Μνπζείν, ηελ νπνία ζα κπνξνύζαλ λα πξαγκαηνπνηήζνπλ είηε ζην
ζρνιείν ηνπο είηε ζηνλ ρώξν ηνπ κνπζείνπ, γξάθνληαο ηηο πξνζθιήζεηο γηα
ηνπο καζεηέο άιισλ ηάμεσλ, ηνπο δαζθάινπο/θαζεγεηέο θαη ηνπο γνλείο ηνπο
θαη θαηαζθεπάδνληαο ηελ αθίζα ηεο εθδήισζεο.
Δάλ ην ζρνιείν δηαζέηεη εθεκεξίδα, κπνξεί λα γίλεη έλα ξεπνξηάδ κε θείκελα,
ζπλεληεύμεηο, δσγξαθηέο, ζθίηζα θ.α. αθηεξσκέλν ζηελ επίζθεςε ηεο ηάμεο
ζην Πνιεκηθό Μνπζείν, ε νπνία λα ζηαιεί θαη ζην κνπζείν.

6. Οη καζεηέο κε ηελ βνήζεηα ησλ εθπαηδεπηηθώλ κπνξνύλ λα επηλνήζνπλ
απηνζρέδηα θείκελα/δηαιόγνπο, ηα νπνία ζηε ζπλέρεηα είηε λα
ζεαηξνπνηήζνπλ είηε λα δεκηνπξγήζνπλ κία ηαηλία κηθξνύ κήθνπο.
Σν κνπζείν δηαζέηεη βηβιηνζήθε, όπνπ νη καζεηέο κπνξνύλ λα αλαδεηήζνπλ
πξόζζεηεο πιεξνθνξίεο.
Σν Πνιεκηθό Μνπζείν Θεζζαινλίθεο επηζπκεί ηε ζπλεξγαζία κε ηα ζρνιεία
θαη κεηά ην πέξαο ηεο επίζθεςήο ηνπο ζηνπο ρώξνπο ηνπ κνπζείνπ. Οη
καζεηέο θαη νη εθπαηδεπηηθνί κπνξνύλ λα επηθνηλσλήζνπλ κε ην κνπζείν
ζηέιλνληαο θσηνγξαθίεο από ηελ επίζθεςή ηνπο ζε απηό, ζρόιηα ή αθόκα θαη
εξγαζίεο ησλ καζεηώλ, ηα νπνία κπνξνύλ λα αλαξηεζνύλ ζηελ ηζηνζειίδα
ηνπ Πνιεκηθνύ Μνπζείνπ, αιιά θαη ζε ηζηνζειίδεο θνηλσληθήο δηθηύσζεο,
όπσο ην Facebook θαη ην Twitter.
Καιή εθπαηδεπηηθή ρξνληά!
Με εθηίκεζε,
΢πληαγκαηάξρεο (ΠΒ) Φαξκάθεο Γεώξγηνο
Γηεπζπληήο Πνιεκηθνύ Μνπζείνπ Θεζζαινλίθεο