"Αειφορία και Μοναστική ζωή"-Ι.Μ Ξενοφώντος

1. z
« Αειφορία και
μοναστική ζωή »
Τμήμα : Α΄ & Β΄ Λυκείου
Σχολείο : 3ο ΓΕΛ Πολίχνης

2. z
Ἡ Ιερά Μονή Ξενοφώντος βρίσκεται παραθαλάσσια, στην Νότιο Δυτική πλευρά της χερσονήσου του Αγίου
Όρους.
Είναι αφιερωμένη στον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο τον τροπαιοφόρο. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση,
στον σημερινό χώρο της Μονής, προϋπήρχε μικρό μονύδριο του Αγίου Δημητρίου, του οποίου σώζεται μέχρι
σήμερα Ναίσκος, που ανήγειρε ὁ Όσιος Ξενοφών ὁ συγκλητικός.
Στα τέλη του 10ου αιώνα, προ του έτους 998, με την θαυμαστή δια θαλάσσης έλευση της εικόνας του Αγίου
Γεωργίου, κτίστηκε προς τιμήν του το παλαιό Καθολικό της Μονής, από τον πρώτο Ηγούμενο Ξενοφώντα, από
τον οποίο έλαβε την επωνυμία της.
Από τους πρώτους αιώνες, ἡ Μονή δέχθηκε την στήριξη και τις δωρεές των Αυτοκρατόρων της Κωνστα-
ντινουπόλεως και με τον ζήλο και τις θυσίες των Μοναχών έφθασε σε μεγάλη ακμή, τον 14ο αιώνα.
Ακολούθησαν περίοδοι ακμής, με έντονες δραστηριότητες (κτηριακή επέκταση, τοιχογράφηση Καθολικού -
Τραπέζης, απόκτηση Μετοχίων κ.ἄ.), αλλά και παρακμής (λεηλασίες πειρατών, διωγμοί Μοναχών κ.ἄ.).
Κατά την τουρκοκρατία, ἡ λειψανδρία και οι φόροι την έκαμψαν σημαντικά.
Το 1784, έγινε και πάλι κοινοβιακή· επανδρώθηκε από την συνοδεία του Ιερομόναχου Παϊσίου
Καυσοκαλυβίτου, ὁ οποίος έγινε Ηγούμενος και με την πνευματική του διοίκηση και ακτινοβολία οδήγησε την
Μονή σε μεγάλη ακμή, και δημιουργήθηκαν προϋποθέσεις για επέκταση του κτηριακού οικοδομήματος με νέα
μεγάλη πτέρυγα (1801) και νέο Καθολικό (1819-1839), το μεγαλύτερο του Αγίου Όρους

3. z
Η ΜΟΝΗ ΣΗΜΕΡΑ
Από το έτος 1976 μέχρι σήμερα, ἡ Αδελφότητα της Μονής καθοδηγείται υπό του Γέροντος και Καθηγουμένου
Αυτής Ἀρχιμ. Αλεξίου. Ἡ πρόνοια και ἡ εύνοια του Θεού και της Εφόρου Παναγίας Οδηγήτριας επιφύλαξε στην
Αδελφότητα την βαριά ευθύνη αλλά και ευλογία της εξ ολοκλήρου ανακαινίσεως τής Μονής και επεκτάσεως του
κτηριακού συγκροτήματος. Ὁ σεβαστός Γέροντας είναι ὁ κτήτορας και πνευματικός πατέρας και τού γυναικείου Ἱ.
Ησυχαστηρίου Τιμ. Προδρόμου Ακριτοχωρίου Σιδηροκάστρου, που θεμελιώθηκε το 1981 καὶ λειτουργεί κατά την
τάξη του Άγιου Όρους. Τέλος, στην Ιερά Μονή Ξενοφώντος υπάγεται ἡ Σκήτη Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και το
Μετόχιο του Αγίου Φιλίππου. Εκτός Αγίου Όρους, έχει τα Μετόχια της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην
Σκόπελο, του Αγίου Τρύφωνος στην Ν. Καλλικράτεια Χαλκιδικής, και των Αγιορειτών Πατέρων στην Ν. Ιωνία
Αττικής. Ἡ ζωή του Αγιορείτου Μοναχού είναι ταγμένη στην λατρεία και την αγάπη του Θεού, στην τήρηση των
θείων εντολών και την άσκηση των θεοειδών αρετών, με πρώτη την καλλιέργεια της αγάπης του πλησίον, στο
πρόσωπο των συμμοναστών και των πολυπληθών προσκυνητών. Οι αδελφοί της Ἱερᾶς Μονῆς μας καλούνται να
διαφυλάξουν την Ορθόδοξη πίστη και να διασώσουν την υπερχιλιετή παράδοση των Αγιορειτών Πατέρων. Από το
πνεύμα αυτό διαμορφώνονται και χαρακτηρίζονται και τα διακονήματα των Μοναχών. Ὁ Εκκλησιαστικός, ὁ
αρχοντάρης, ὁ κηπουρός, ὁ δενδροκόμος, ὁ μάγειρος, ὁ τραπεζάρης, ὁ μάγκιπος (φούρναρης), ὁ νοσοκόμος κ.ἄ.,
διακονούν στην λατρεία του Θεού καὶ τους ἀνθρώπους. Παράλληλα όμως, ὁ αγιογράφος, ὁ ξυλουργός, ὁ ψάλτης
κ.ἄ., εκτός της διακονίας της Αδελφότητος, καλλιεργούν και διασώζουν μία μακραίωνα παράδοση και τέχνη, προς
έπαινο του Αγιορείτικού πνεύματος καὶ της Ορθόδοξης κληρονομιάς μας.

4. z
z
Αειφόρος Ανάπτυξη με άξονα το περιβάλλον
Η κύρια πηγή εσόδων του μοναστηριού είναι τα προϊόντα
που παράγει και πουλάει.
Ασχολούνται με την μελισσοκομία. Οι μοναχοί έχουν κυψέλες και
μπορούν να παράγουν το δικό τους μέλι που είναι εξαιρετικής ποιότητας.
Επίσης έχουν βιολογικούς αμπελώνες και έτσι παράγουν εξαιρετικής
ποιότητας βιολογικό κρασί.
Ένα άλλο προϊόν που πουλάνε είναι ελιές και ελαιόλαδο από τους
πολυάριθμους ελαιώνες που διαθέτει η Ι.Μονή.
Παράγουν και πουλάνε αλάτι με βότανα.
Οι μοναχοί λόγω του ότι ζούνε μέσα στο απίστευτο περιβάλλον που
περιβάλλει την Ι.Μονή έχουν τη δυνατότητα στο βουνό να βρίσκουν
πολλά βότανα μοναδικής ποιότητας και έτσι μπορούν να φτιάχνουν
προϊόντα με αγνά φυσικά συστατικά, που βοηθάνε την καλή λειτουργία
του οργανισμού.
Κάποια από αυτά βοηθάνε την αποτοξίνωση του οργανισμού ενώ άλλα
στην περιποίηση προσώπου και σώματος, στη φροντίδα μαλλιών, πολλά
στην τόνωση του οργανισμού και στην άμυνα του κ.α.

5. z
Κυκλική οικονομία
Τα χρήματα τα οποία συγκεντρώνονται από όλες αυτές τις δραστηριότητες
χρησιμοποιούνται για τη συντήρηση του μοναστηριού, για την αγορά ορισμένων
τροφίμων και πρώτων υλών που τους είναι απαραίτητες για την κατασκευή των
προϊόντων που πουλάνε. Αγοράζουν το ύφασμα για τις ενδυμασίες τους (ράσα).
Επίσης χρησιμοποιούνται και για σύγχρονες επενδύσεις π.χ. σε φωτοβολταϊκά
ώστε να έχουν αυτόνομη ηλεκτροδότηση του μοναστηριού.
Το ξύλο για το ξυλουργείο έρχεται όλο από τα δάση τη μονής. Καστανιά και δρυς
το πιο πολύ, αλλά το καλό είναι ότι δεν τελειώνει ποτέ. Χάρη σε ένα πρόγραμμα
που κρατάει από παλιά, εργάτες του δάσους ζουν εδώ και χρόνια με δαπάνες της
μονής και κάτω από την επίβλεψη των μοναχών, με σπίτια κοντά στα δέντρα, έχουν
αποκτήσει μεγάλη εμπειρία και τα γνωρίζουν πια ένα ένα. Δεν πετιέται τίποτα από
τους κορμούς που φτάνουν και επεξεργάζονται εδώ, όλα τ κομμάτια ξύλου θα βρουν
τη χρήση τους και ελάχιστα θα καταλήξουν για καύση.

6. z
Πνευματικότητα και Διακονήματα
Μια άλλη σημαντική απασχόληση των μοναχών είναι η ασχολία τους με διάφορες
τέχνες. Φτιάχνουν κομποσκοίνια, ξυλόγλυπτα, σταυρούς, ξύλινα εργόχειρα, σφραγίδες
προσφορών, μύρο, κεριά, δερμάτινες ζώνες και φυτιλίκια.
Είναι εξαιρετικοί αγιογράφοι άλλωστε στο χώρο της Ι. Μονής λειτουργεί σχολή
αγιογραφίας. Κατασκευάζουν αγιογραφίες,οι οποίες συνήθως απεικονίζουν τον Χριστό,
την Παναγία, τους Αρχάγγελους, Αγίους και Αγίες καθώς και παραστάσεις από το
Χριστιανικό Βίο.
Κατασκευάζουν και πουλάνε χειροποίητα κοσμήματα όπως ασημένιους σταυρούς,
μενταγιόν, δαχτυλίδια και αλυσίδες.
Εμπορεύονται αναμνηστικά για τους πιστούς όπως κεντήματα, θήκες αντίδωρου,
αρωματικά κομπολόγια, μπρελόκ, κούπες, σημαίες, αυτοκόλλητα και μαγνητάκια αλλά και
διάφορα εκκλησιαστικά είδη για τους πιστούς που θέλουν να τα έχουν σπίτι τους όπως
κηροπήγια, καντήλια, θυμιατά οικίας, δισκοπότηρα, σφραγίδες για κόλλυβα, επιγονατίδα
κ.α. πολλά.
Συγγράφουν βιβλία και τα τυπώνουν σε τυπογραφείο. Κάποια από αυτά αναφέρονται
στη ζωή και τον βίο των Αγίων όπως π.χ. του Αγίου Παϊσίου, του Αγίου Πορφυρίου,
και πολλών άλλων. Επίσης εκδίδουν μοναχικά και λειτουργικά βιβλία, προσευχητάρια και
άλλες εκδόσεις του Αγίου Όρους.
Τέλος ηχογραφούν CD με εκκλησιαστικό περιεχόμενο όπως Θεία Λειτουργία,
Απολυτίκια Της Μεγάλης Εβδομάδας Παρακλήσεις κ.α.

7. z
Τα προϊόντα παραγωγής της Αδελφότητός είναι δημιουργίες των παραδοσιακών διακονημάτων και του
φιλότιμου κόπου των αδελφών. Με επιμέλεια και σεβασμό, Μοναχοί της Μονής παρασκευάζουν και συσκευά-
ζουν σε εργαστήρια εντός του Μοναστηριακού συγκροτήματος, με ειδικές προδιαγραφές, συνθήκες και
πιστοποιήσεις, αγνά και παραδοσιακά προϊόντα, που αποστέλλονται σε όλον τον κόσμο.
Λάδι, κρασί, μέλι, ελιές, βότανα
Είναι αγνά προϊόντα της Αγιορείτικής φύσεως. Παράγονται στα αγροκτήματα της Μοναστηριακής περιοχής,
από αδελφούς της Μονής, με φυσικές μεθόδους, χωρίς χημικά λιπάσματα. Επεξεργάζονται καὶ συσκευάζονται
εντός της Μονής, με μόνο αυθεντικό κριτήριο την Αγιορείτική παράδοση καὶ ειλικρίνεια.
Λουκούμια, γλυκίσματα
Είναι προϊόντα που παρασκευάζονται από αδελφούς της Μονής, στο πιστοποιημένο εργαστήριο
ζαχαροπλαστικής, με απλές, παραδοσιακές Αγιορείτικές συνταγές.
Αλοιφές, σαπούνια, σπαθόλαδο, λαμπάδες
Είναι δημιουργίες των αδελφών της Μονής. Κατασκευάζονται με υπομονή, ακρίβεια και συνέπεια,
αποκλειστικώς σε εργαστήρια εντός της Μονής, έχοντας βάση μία απλή παλαιά συνταγή, με αγνό παρθένο
ελαιόλαδο, καθαρό μελισσοκέρι, εντόπια βότανα κ.ἄ., εξακριβωμένη από την παράδοση, την πρακτική καὶ
εμπειρογνώμονες ειδικούς μελετητές.
Εργόχειρα (κομποσκοίνια, σταυροί, θυμίαμα)
Προέρχονται ως επί τω πλείστων από ασκητές Μοναχούς των Σκητών του Αγίου Όρους καὶ αδελφούς της
Μονής μας, που τα κατασκευάζουν με υπομονή, προσευχή καὶ ακρίβεια, και προορίζονται για χρήση στην
προσωπική προσευχή και λατρεία του Θεού.

8. z
Ενεργειακή και τροφική αυτονομία
Η απόφαση για τη χρηματοδότηση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων στο
Άγιον Όρος από ευρωπαϊκά κονδύλια ( 10/3/2021 ) ήταν απόφαση σταθμός.
Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, προβλέπεται να χρηματοδοτηθεί η εγκατάσταση
φωτοβολταϊκών πεδίων, η κατασκευή των απαιτούμενων υποδομών για τη συγκέντρωση,
μεταφορά και διανομή της παραγόμενης ενέργειας στον τόπο κατανάλωσης, καθώς και η
εγκατάσταση διατάξεων αποθήκευσης και ρύθμισης της διάθεσης της ενέργειας που θα
καλύψει τις ανάγκες ηλεκτροδότησης των Ιερών Μονών.
Σήμερα «οι ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια στο Περιβόλι της Παναγίας καλύπτονται
κυρίως με τη λειτουργία ηλεκτροπαραγωγών ζευγών, τα οποία καταναλώνουν πετρέλαιο,
ενώ γίνεται και εκτεταμένη χρήση καύσης ξύλων για την παραγωγή ηλεκτρικής
ενέργειας».
Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει και δεν έχει προβλεφθεί σύνδεση με το δίκτυο του
ΔΕΔΔΗΕ, κάθε μοναστήρι είναι ενεργειακά ανεξάρτητο, όμως ανακύπτουν πολλά
προβλήματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι υψηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, η
ηχορύπανση από τη λειτουργία των ηλεκτροπαραγωγών ζευγών -τα οποία πολλές φορές
είναι παλαιά με πολύ θόρυβο και χαμηλή απόδοση- η σημαντική δαπάνη, αλλά και
δυσκολίες για την προμήθεια, μεταφορά και αποθήκευση των καυσίμων, καθώς και η
δυσκολία κάλυψης των σταδιακά αυξανόμενων ενεργειακών αναγκών.

9. z
Με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων, θα διασφαλιστούν η κάλυψη των
ενεργειακών αναγκών του Αγίου Όρους, η προστασία του περιβάλλοντος, η μείωση των
εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αλλά και η προστασία του μοναδικού φυσικού και
περιβαλλοντικού δυναμικού του Αγίου Όρους (το οποίο είναι χαρακτηρισμένο ως ζώνη
Natura 2000 και έχει ενταχθεί στον κατάλογο των μνημείων της UNESCO).
Πρόκειται για μια παρέμβαση ζωτικής σημασίας για τους μοναχούς και τους
επισκέπτες, με σεβασμό στο περιβάλλον, που θα μειώσει το ενεργειακό κόστος και θα
ηλεκτροδοτήσει τα μοναστήρια με ‘καθαρή’ ενέργεια, εξασφαλίζοντας παράλληλα
ενεργειακή επάρκεια.
Η τροφική αυτονομία του μοναστηριού είναι δύσκολη διότι εκτός των προϊόντων που
παράγουν οι μοναχοί που απασχολούνται με τη γεωργία ή αυτά που έρχονται μέσω
δωρεών είναι αναγκασμένοι να αγοράζουν έναν αριθμό προϊόντων για την καθημερινή
διατροφή τους.

10. z
Διατήρηση της παράδοσης
Στην βιβλιοθήκη της Μονής φυλάσσονται 300 περίπου χειρόγραφα, διάφορα έγγραφα
και πάνω από 4.000 βιβλία. Η ζωή στο κοινόβιο αποτελεί εικόνα της αγγελικής
πολιτείας στον ουρανό.
Οι μοναχοί διψούν για την ζωή αυτή και ονομάζονται διακονητές της θείας
οικονομίας, εξαιτίας της καθαρότητας με την οποία υπηρετούν τον Τριαδικό Θεό. Ο
κάθε μοναχός εργάζεται, κοπιάζει, αγωνίζεται με το σώμα και με την ψυχή και για
αντάλλαγμα παραλαμβάνει ταπείνωση της καρδιάς. Ο μοναχός με μεγάλη αγάπη
λειτουργεί, προσεύχεται, ψάλλει, ακούει τα ζωοποιά λόγια των ψαλμών και τρέφεται με
την Θεία Ευχαριστία, με το άχραντο Σώμα και το τίμιο Αίμα του ενσαρκωμένου Λόγου
του Θεού.
Στα διακονήματα των μοναχών συμπεριλαμβάνεται η ανάπτυξη της τέχνης της
ξυλογλυπτικής (εκκλησιαστικές κατασκευές και άλλες κατασκευές με ξύλο) αλλά και της
τέχνης της αγιογραφίας, συνεχίζοντας πατροπαράδοτα την κατασκευή χειροποίητων
εικόνων. Κορυφαίο δείγμα αποτελεί η εικόνα της Παναγίας της Ξηροκρήνης που
αγιογραφήθηκε το έτος 2016 από τον μοναχό Λουκά Ξενοφωντινό και φυλάσσεται στον
Ιερό Ναό Αγίων Πάντων Θεσσαλονίκης.

11. z
Μοναστηριακή Οικονομία
Η μοναστηριακή οικονομία είναι μία οικονομία κλίμακας με τους μοναχούς να προσπαθούν να είναι αυτάρκης σε
μεγάλο αριθμό προϊόντων όμως να λειτουργούν και ως μία επιχείρηση όπου η πώληση αγαθών που οι ίδιοι έχουν
παράγει, έχουν κατασκευάσει είναι πηγή χρημάτων για αγορά των αναγκαίων αγαθών για τροφή των ίδιων όσο
και υλικών για συντήρηση του μοναστηριού.
Η πώληση των εικόνων που κατασκευάζει η σχολή αγιογραφίας που λειτουργεί εντός του μοναστηριού, αλλά και
των ξύλινων κατασκευών από το ξυλουργείο σε όλη την Ελληνική επικράτεια και όχι μόνο σε συνδυασμό με τις
πωλήσεις των παραγόμενων αγαθών από τους μοναχούς αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων για την Ι. Μονή.
Το ξύλο έρχεται όλο από τα δάση τη μονής. Καστανιά και δρυς το πιο πολύ, αλλά το καλό είναι ότι δεν
τελειώνει ποτέ. Χάρη σε ένα πρόγραμμα που κρατάει από παλιά, εργάτες του δάσους ζουν εδώ και χρόνια με
δαπάνες της μονής και κάτω από την επίβλεψη των μοναχών, με σπίτια κοντά στα δέντρα, έχουν αποκτήσει
μεγάλη εμπειρία και τα γνωρίζουν πια ένα ένα.

12. z
Βιβλιογραφία
 https://www.monastiriaka.gr/iera-moni-xenofontos-w-62424.html
 https://www.newmoney.gr/roh/palmos-oikonomias/energeia/agion-oros-
energiaki-aftonomia-me-ilektrodotisi-apo-fotovoltaika-ipegrafi-i-apofasi-
gia-21-stathmous/
 https://www.newmoney.gr/roh/palmos-
oikonomias/energeia/tzitzikostas-me-fotovoltaika-i-ilektrodotisi-sto-
agion-oros/
 https://www.tovima.gr/2008/11/25/science/sti-moni-ksenofwntos-i-agapi-
einai-efeyretiki/
 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CE%AE_%C
E%9E%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CF%86%CF%8E%CE%BD%CF%84
%CE%BF%CF%82

13. z
ΕΥΧΑΡΙ ΣΤΟΥΜΕ ΓΙ Α Τ ΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ
ΣΑΣ! !!!
Σχολείο : 3ο ΓΕΛ ΠΟΛΙΧΝΗΣ
1 Δαγκλής Χρήστος Εμμανουήλ Α2
2 Κριζέας Παναγιώτης Παντελεήμων Α2
3 Μαντέλας Δημήτριος Δημοκράτης Α3
4 Νικολάου Ανδρέας Αθανάσιος Α3
5 Ντινόπουλος Μιλτιάδης Κωνσταντίνος Α3
6 Ντισλής Γεώργιος Φώτιος Α3
7 Ξάνθος Αναστάσιος Χρήστος Α3
8 Ουζούνογλου
Μακρίδης
Χαράλαμπος Άγγελος Α3
9 Παπαδόπουλος Σωκράτης Ανδρέας Α3
10 Παπακωνσταντίνου Γρηγόριος Τρύφωνας Α3
11 Ράπτης Κωνσταντίνος Απόστολος Α3
12 Βαγενάς Κωνσταντίνος Γεώργιος Β1
13 Βασιλειάδης Θεόδωρος Ιωάννης Β1
14 Ελευθεριάδης Σωκράτης Δημήτριος Β1