Slaid ini membicarakan pemerintahan Kerajaan al-Muwahhidun di al-Maghrib (Afrika Utara) dan juga al-Andalus

1. PJ1253 STI DI AFRIKA UTARA DAN ANDALUS
Ezad Azraai Jamsari, JPATI, FPI, UKM
Perkuliahan 9
Kerajaan
al-Muwahhidun

2. OBJEKTIF KULIAH M9
• Memahami sebab kemunculan
Kerajaan al-Muwahhidun.
• Mengenal pasti sejarah kemunculan
Kerajaan al-Muwahhidun.
• Mengenal pasti tokoh-tokoh
pembangun Kerajan al-
Muwahhidun.
Kuliah M9 / 2

3. Kerajaan AL-MUWAHHIDUN
di Andalus
• Buku al-Da’wah al-Muwahhidiyyah bi al-
Maghrib (1964, DT199.A8): menjelaskan
al-Muwahhidun ialah ‘memerintah dengan
melakukan kebaikan dan menegah drpd
melakukan kemungkaran’.
• Disebut juga sebagai Almohades, bangsa
Barbar dari suku Masmudah.
• Golongan ini menentang kuat puak al-
Murabitun, khasnya Mazhab Maliki.
Kuliah M9 / 3

4. Kerajaan AL-MUWAHHIDUN
di Andalus
• Al-Muwahhidun berasal daripada ‘satu
gerakan keagamaan yang menggelar diri
mereka sebagai = gerakan kaum tauhid’.
• Mereka berhasrat untuk memurnikan
kepercayaan terhadap Allah (s.w.t.).
• Ia dipimpin oleh Muhammad b. Tumart,
atau lebih dikenali sebagai Ibn Tumart.
• Beliau sering menuntut ilmu hingga ke
Kaherah dan Baghdad.
Kuliah M9 / 4

5. Kerajaan AL-MUWAHHIDUN
di Andalus
• Bahkan, Ibn Tumart juga pernah berguru
dengan Imam al-Ghazali di Madrasah al-
Nizamiyyah.
• Beliau dibantu oleh ‘Abd al-Mu’min b. ‘Ali
al-Kufi untuk berdakwah di Marrakesh.
• Mereka mengkritik secara keras golongan
al-Murabitun yang telah leka dengan
keduniaan, kemewahan dan kuasa.
• Lantas umat Islam wajib berjihad.
Kuliah M9 / 5

6. Kerajaan AL-MUWAHHIDUN
di Andalus
• Tambahan pula, rakyat sudah mula tidak
berpuas hati dengan pemerintahan al-
Murabitun.
• Ibn Tumart dianggap sebagai seorang yang
berilmu dan tokoh dalam pelbagai bidang,
spt hadith, syariah dan usuluddin.
• The Almohad Movement in North Africa
(1969, DT199.L4): Ibn Tumart bergerak
dalam dakwah, tidak aktif dalam politik.
Kuliah M9 / 6

7. Kerajaan AL-MUWAHHIDUN
di Andalus
• Dalam ajarannya, konsep Imam Mahdi
turut diperluaskan, gelaran Imam ma’sum
• Ini boleh dibandingkan dengan Gerakan
Syiah yang akhirnya berjaya tubuhkan
Kerajaan Fatimiyyah di Mesir, turut
dipengaruhi dengan konsep Imam Mahdi.
• Golongan ini tidak bermazhab, mereka
lebih kpd ‘tauhid berdasarkn al-Qur’an
dan al-Hadith, serta ijmak ulama’.
Kuliah M9 / 7

8. Kerajaan AL-MUWAHHIDUN
di Andalus
• Pendekatan mereka hampir serupa dgn
gerakan Ibn Taymiyyah dan Wahhabiyyah.
• Bahkan golongan ini mempercayai Ibn
Tumart ialah Imam Mahdi yang ditunggu.
• Setelah Ibn Tumart meninggal, beliau
digantikan oleh ‘Abd al-Mu’min dengan
gelaran Amir al-Mu’minin atau Khalifah.
• 1146M: AM berjaya menguasai Andalus
daripada kuasa al-Murabitun.
Kuliah M9 / 8

9. Kerajaan AL-MUWAHHIDUN
di Andalus
• Selain berjaya menawan kota-kota utama
di Andalus, AM turut memberi perhatian
kepada pembangunan tamadun spt
perkembangan ilmu pengetahuan.
• Muncul tokoh-tokoh spt Ibn Tufayl dan Ibn
Rushd.
• Bidang ekonomi dibangunkan, masjid
dibina, al-kharaj dan al-ihsa’ telah
dilaksanakan secara berkesan.
Kuliah M9 / 9

10. Kerajaan AL-MUWAHHIDUN
di Andalus
• Bahkan beliau mewujudkan pula ribat sbg
satu lembaga sosial yang menjaga
kebajikan rakyat, mustashfayat sbg
tempat rawatan sakit dan perubatan
secara percuma.
• Setelah kedudukan di Andalus sudah mula
tenang dan stabil (ekonomi dan politik),
beliau mula mengawal keadaan di Afrika
Utara = era gemilang Andalus & AU.
Kuliah M9 / 10

11. Kerajaan AL-MUWAHHIDUN
di Andalus
• Setelah memerintah lebih drpd 3 dekad,
pimpinan digantikan oleh anaknya, Yusuf.
• Beliau pula berjaya menguasai Kepulauan
Balaeric di Lautan Mediterranean. Beliau
juga berjaya membangunkan aspek
tamadun di Andalus dan AU.
• Pemerintah seterusnya ialah Ya’qub b.
Yusuf (al-Mansur): sezaman dengan Salah
al-Din al-Ayyubi, saling bantu membantu.
Kuliah M9 / 11

12. Kerajaan AL-MUWAHHIDUN
di Andalus
• Kemudian, digantikan pula oleh anaknya,
Muhammad (al-Nasir), berdepan dengan
Perang Las Navas (1212M) dan tewas.
• Mula saat kemunduran dalam kerajaan al-
Muwahhidun.
• Beberapa siri pemberontakan dalaman
yang perlu didepani para pemerintah
seterusnya.
• 155 tahun berkuasa, 1120-1275M.
Kuliah M9 / 12

13. RUMUSAN
• Kerajaan al-Muwahhidun berpusat di
Afrika Utara, dan pernah menguasai
bumi Andalus.
• Kerajaan al-Muwahhidun menguasai
Andalus selama lebih 1½ abad, berasal
drpd satu gerakan keagamaan = tauhid.
• Kerajaan al-Muwahhidun
menyumbangkan tamadun yang hebat.
• Ramai tokoh muncul pada era ini
seperti Ibn Tufayl dan Ibn Rushd.
Kuliah M9 / 13