'Vertaling Clean Energy naar Energiewet'

1. Vertaling Clean Energy Package naar Energiewet

2. Vertaling CEP naar Energiewet
DutchPower d.d. 12 november 2020
Lars Meindert | EZK – DG Klimaat & Energie
Ter bespreking vandaag:
1. Terugblik, stand van zaken & planning
2. Energiewet: context, CEP & nationale wensen
3. Beoogde wijzigingen in zes pijlers

3. Energiewet | algemene introductie
Terugblik & stand van zaken:
➢ 2 juli 2020: webinar over de Energiewet
➢ 17 juli 2020: publicatie ‘Contouren van de Energiewet’
➢ 31 augustus 2020: ca 25 ‘zienswijzen’ ontvangen
Planning & consultatie:
➢ Thans: verdere voorbereiding Energiewet
• Wetsteksten, algemene toelichting, etc.
➢ Formele consultatie (eind 2020) en vervolg
• Consultatie: complete wettekst en algemene toelichting
• Vervolg: verwerken reacties & UHT-toetsen t.b.v. adviesaanvraag
Raad van State
3
Energiewet – algemene introductie
3. Bredere context Energiewet
1. Terugblik & stand van zaken
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
2. Planning & consultatie

4. Energiewet | algemene introductie
Bredere context: doel & maatschappelijke transities
➢ Verschillende maatschappelijke transities gaande
o … naar een klimaatneutrale economie en samenleving
o … naar een meer decentrale en duurzame energieopwekking
o … naar een (meer) digitale samenleving
o … naar een grotere mate van ‘zelfbeschikking’ van eindafnemers
➢ Doel: voorzien in modern, geactualiseerd, integraal en
toekomstbestendig ordeningskader gericht op markt voor
elektriciteit en gas, die…
o … energietransitie optimaal ondersteunt en stimuleert
o … bijdraagt aan generieke doelen energiebeleid
4
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
3. Bredere context Energiewet
Doel wetsvoorstel
Maatschappelijke transities
Het Clean Energy Package (CEP)
Nationale beleidswensen (NL)
1/2. ......

5. Energiewet | algemene introductie
Bredere context: het Clean Energy Package (1)
➢ Implementatie reguleringspakket elektriciteit
5
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
3. Bredere context Energiewet
Doel wetsvoorstel
Maatschappelijke transities
Het Clean Energy Package (CEP)
Nationale beleidswensen (NL)
1/2. ......
1. Versterking van de interne markt (beginselen)
2. Activering/versterking eindafnemer (empowerment)
o Versterking randvoorwaarden voor ‘actief’ worden (recht op…)
3. Herijking systeem balanceringsverantwoordelijkheid (BRP)
o Delegatie van verantwoordelijkheid & meerdere BRP’s op aansluiting
4. Borging en versterking bescherming eindafnemers
o Verbreding bescherming eindafnemers; vergelijkingsinstrumenten
Implementatie: Clean Energy Package (CEP)
>> Richtlijn 2019/944/EU & Verordeningen

6. Energiewet | algemene introductie
Bredere context: het Clean Energy Package (2)
➢ Implementatie reguleringspakket elektriciteit
6
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
3. Bredere context Energiewet
Doel wetsvoorstel
Maatschappelijke transities
Het Clean Energy Package (CEP)
Nationale beleidswensen (NL)
1/2. ......
5. Inzet slimme metersystemen t.b.v. eindafnemer en systeemoptimalisatie
6. Gegevensbeheer: bredere ontsluiting van gegevens
o Herziening beheer en uitwisseling gegevens
7. Nadere inkadering van rol en positie systeembeheerders
o Extra ruimte, maar ook inperking
8. Borging en versterking onafhankelijke markttoezicht
Implementatie: Clean Energy Package (CEP)
>> Richtlijn 2019/944/EU & Verordeningen

7. Energiewet | algemene introductie
Bredere context: nationale beleidswensen
7
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
3. Bredere context Energiewet
Doel wetsvoorstel
Maatschappelijke transities
Het Clean Energy Package (CEP)
Nationale beleidswensen (NL)
1/2. ......
1. Uitvoering Klimaatakkoord (2019)
o Infrastructuur, energiedata, flexibiliteit
2. Verbeteren en verduidelijken geldende wetgeving
o Eén kader E&G, stroomlijnen/verduidelijken, legaliteit (o.a. ‘codes’)
3. Rationaliseren van de beschikbare netcapaciteit & coördinatie
o Transparantie, aansluiten, investeren, regionale coördinatie
4. Versterkte inzet van (meet-) gegevens voor systeembeheer
5. Bescherming van eindafnemers
Nationaal beleid: afspraken, wensen, toezeggingen
>> Klimaatakkoord, Kamerstukken, beleidswensen, etc.

8. Energiewet | algemene introductie
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
I: Versterkt toekomstkader
II: Energiedata als grondstof
III: Systemen op orde
IV: Ruimte nieuwe initiatieven
1/2/3. ......
V: Meer bescherming
VI: Versterking toezicht
Meer ruimte voor
nieuwe markt-
initiatieven
Pijler IV
Meer bescherming
eindafnemers
Pijler V
Versterking toezicht
Pijler VI
Versterkt kader voor
toekomstige
systeemintegratie
Pijler I
Energiedata als
noodzakelijke en
kansrijke grondstof
Pijler II
Systemen op orde en
ondersteunend voor de
energietransitie
Pijler III
CO2-arm Betrouw-
baar
Betaal-
baar
Veilig Inpasbaar
in ruimte
Generieke doelen energiebeleid / energievoorziening
Wat nemen we nu (nog) niet mee?
➢ Regulering waterstof (enkel E&G)
➢ Herziening tariefsysteem net op zee
➢ Afbouw gas in gebouwde omgeving

9. Energiewet | algemene introductie
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
I: Versterkt toekomstkader
II: Energiedata als grondstof
III: Systemen op orde
IV: Ruimte nieuwe initiatieven
1/2/3. ......
V: Meer bescherming
VI: Versterking toezicht
A. Voorbereid op toekomstige systeemintegratie (E&G)
o Combinatie gas (G) en elektriciteit (E) in één wet; uniform waar mogelijk
o Verduidelijken van rollen en verantwoordelijkheden (bredere deelname)
B. Verbeteren en verduidelijken van wet- regelgeving (E&G)
o Terugbrengen inzichtelijkheid, structuur, consistentie (t.b.v.
bruikbaarheid)
o Verbeteren wetskwaliteit: actualisatie, verduidelijkingen, definities, etc.
C. Versterken van de legaliteit (grondslag in wet- en regelgeving; E&G)
o Herschikking van bestaande regels, o.a. verschuiving vanuit ‘codes’
o Correcties op huidige stelsel van voorwaarden en methoden (‘codes’)
Pijler I: Versterkt kader toekomstige systeemintegratie
>> Belangrijkste drivers: nationaal beleid, beleidswensen
Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers

10. Energiewet | algemene introductie
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
I: Versterkt toekomstkader
II: Energiedata als grondstof
III: Systemen op orde
IV: Ruimte nieuwe initiatieven
1/2/3. ......
V: Meer bescherming
VI: Versterking toezicht
A. Verbeteren en rationaliseren van de meetketen (E&G)
o Continueren ingezette overgang naar slimme meetsystemen (digitaal)
o Verschuiven van regels over meten naar hogere regelgeving (vanuit
‘codes’)
B. Beschikbaarheid hoogwaardige & hoogfrequente gegevens (E&G)
o Vastleggen welke (categorieën aan) gegevens voor functioneren energie-
systeem beschikbaar moeten zijn; vastleggen wie gegeven dient aan te
leveren
o Beschikbaarheid gegevens vergroten (vanuit slimme metersystemen) t.b.v.
eerlijke afrekening, beperken verstoring ‘profielen’, systeembeheer
C. Grip op data: datadelen als fundament voor het systeem
o Vastleggen wie gegevens beheert i.c.m. met eisen aan toegang en
uitwisseling
o Vastleggen waar gegevens voor gedeeld moeten/kunnen worden
o Bredere beschikbaarheid, maar eisen aan privacy, beveiliging, etc.
Pijler II: Data als noodzakelijke / kansrijke grondstof systeem
>> Belangrijkste drivers: EU, Klimaatakkoord, nat. beleidswensen
Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers

11. Energiewet | algemene introductie
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
I: Versterkt toekomstkader
II: Energiedata als grondstof
III: Systemen op orde
IV: Ruimte nieuwe initiatieven
1/2/3. ......
V: Meer bescherming
VI: Versterking toezicht
A. Herziening kader inrichting systeembeheerders & infrastr. bedrijven (E&G)
o Diverse verbeteringen / verduidelijkingen / actualisaties
B. Herziening kader taken systeembeheerders & infrastr. bedrijven (vooral E)
o Herijking aansluit- & transporttaak (elektriciteit)
o Regels introduceren over congestiemanagement door systeembeheerders
o Aanpassing coördinatie rondom aanleg grootschalige energie-infrastructuren
o Aanpassing takenpakket systeembeheerders voor elektriciteit, met name op
grond van nieuwe voorschriften uit de Elektriciteitsrichtlijn (2019/944)
C. Herziening kader tariefregulering (E&G)
o Diverse verbeteringen / verduidelijkingen / actualisaties
Pijler III: Systemen op orde en ondersteunend aan transitie
>> Belangrijkste drivers: EU, Klimaatakkoord, nat. beleidswensen
Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers

12. Energiewet | algemene introductie
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
I: Versterkt toekomstkader
II: Energiedata als grondstof
III: Systemen op orde
IV: Ruimte nieuwe initiatieven
1/2/3. ......
V: Meer bescherming
VI: Versterking toezicht
A. Van afnemer naar ‘actieve afnemer’ (E)
o Meerdere actoren moeten op aansluiting eindafnemer actief kunnen zijn
o Balanceringsverantwoordelijkheid; afnemer verantwoordelijk, maar voor
huishoudens en micro-ondernemingen is de leverancier de default (opt-out)
B. Inbedding nieuwe marktinitiatieven in wet- en regelgeving (E)
o Inbedden (i) actieve afnemer, (ii) energiegemeenschap en (iii) aggregator >>
aansluiten op bestaande regels ‘produceren-handelen-leveren’
o Eis van leveringsvergunning; enkele uitzonderingen toegestaan
o Huishoudens en micro-ondernemingen: op primaire allocatiepunt kan enkel
een vergunninghoudende leverancier actief zijn (i.v.m. leveringszekerheid)
C. Vergroten markttransparantie: kader vergelijkingsinstrumenten (E&G)
o Introductie certificeringssysteem
Pijler IV: Ruimte voor nieuwe marktinitiatieven
>> Belangrijkste drivers: EU Richtlijn / Verordening
Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers

13. Energiewet | algemene introductie
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
I: Versterkt toekomstkader
II: Energiedata als grondstof
III: Systemen op orde
IV: Ruimte nieuwe initiatieven
1/2/3. ......
V: Meer bescherming
VI: Versterking toezicht
A. Nieuw begrippenkader voor afnemers (E&G)
o Introductie ‘huishoudelijke afnemers’ en ‘micro-onderneming’ >> technisch
onderscheid kleinverbruiker/grootverbruiker hier losgelaten
B. Uitbreiding bescherming eindafnemers (E&G, m.u.v. pijler IV)
o Eindafnemer: implementatie nieuwe bepalingen, o.a. (i) vrije
leverancierskeuze, (ii) overstappen, (iii) aggregatiecontract, etc.
‘Vangnetregulering’ vervalt.
o Eindafnemer: verruiming kader contractuele bescherming
o Huishouden & micro-onderneming: extra bepalingen, o.a.
overstapvergoeding; tevens aanpassing eisen voor (naleving van)
vergunningsplicht
C. Aanpassen nationale beschermingsbepalingen (E&G)
o Behoud stelsel, verbreding naar huishoudens & micro-onderneming
Pijler V: Meer bescherming voor eindafnemers
>> Belangrijkste drivers: EU Richtlijn i.c.m. nationaal beleid
/toezeggingen
Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers

14. Energiewet | algemene introductie
Energiewet – algemene introductie
4. Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers
I: Versterkt toekomstkader
II: Energiedata als grondstof
III: Systemen op orde
IV: Ruimte nieuwe initiatieven
1/2/3. ......
V: Meer bescherming
VI: Versterking toezicht
A. Toezichthouders Energiewet (E&G)
o ACM is toezichthouder; opnieuw aangewezen als ‘regulerende instantie’
o Systeemtoezicht
o Heldere afbakening tussen toezichthouders (o.a. bij aardgassystemen)
NB: Toezicht blijft grotendeels ongewijzigd
Pijler VI: Versterking toezicht
>> Belangrijkste drivers: nationaal, i.c.m. EU bepalingen
Beoogde wijzigingen: in 6 pijlers

15. 15
A. Voorbereid op toekomstige systeemintegratie
• Combinatie gas (G) en elektriciteit (E) in één wet;
uniform waar mogelijk en logisch
• Verduidelijken rollen & verantwoordelijkheden
B. Verbeteren & verduidelijken wetgeving
• Terugbrengen structuur & interne consistentie
• Verbeteren wetskwaliteit: actualisatie, correcties,
verduidelijkingen, definities, etc.
C. Versterken legaliteit
• Herschikken bestaande regels (naar hoger niveau);
correcties stelsel voorwaarden & methoden (‘codes’)
Pijler I: beoogde wijzigingen
A. Verbeteren en rationaliseren meetketen
• Continueren ingezette overgang naar digitaal
• Legaliteit: verschuiven van regels (naar hoger niveau)
B. Meer hoogwaardige & -frequente gegevens
• Vastleggen noodzakelijke gegevenscategorieën i.c.m.
(i) plicht tot aanleveren, en (ii) verruiming van
beschikbaarheid gegevens (collecteren)
C. Grip op data: datadelen als fundament voor systeem
• Vastleggen van beheer gegevens, i.c.m. (i) eisen aan
toegang en uitwisseling en (ii) vastleggen processen;
bredere beschikbaarheid, met eisen aan identificatie,
privacy, beveiliging, etc.
Pijler II: beoogde wijzigingen
A. Herziening kader inrichting systeembeheerders
• Verduidelijkingen, actualisaties, correcties
(systeembeheerders & infrastructuurbedrijf)
B. Herzien kader taken systeembeheerders
• Verduidelijkingen, actualisaties, correcties
• Herijken aansluitplicht & transporttaak *
• Introductie regels congestiemanagement *
• Aanpassing takenpakket systeembeheerders, vanwege
bepalingen Richtlijn (EU) 2019/944 *
C. Herzien kader besluitvorming tarieven
• Verduidelijkingen, actualisaties, correcties
• Aanpassingen t.a.v. proces, methode, grondslagen
Pijler III: beoogde wijzigingen
A. Van afnemer naar actieve afnemer *
• Meerdere actoren op aansluiting eindafnemer
• Afnemer balanceringsverantwoordelijk, maar voor
huishoudens en micro-ondernemingen de leverancier
als ‘standaard’ (opt-out)
B. Inbedding nieuwe marktinitiatieven *
• Voor actieve afnemer, energiegemeenschap en
aggregator: aansluiting op bestaande regels
• Leveranciersvergunning: enkele uitzonderingen
toegestaan; altijd vergunning op primaire allocatiepunt
C. Kader vergelijkingsinstrumenten
• Introductie certificeringssysteem
Pijler IV: beoogde wijzigingen
A. Nieuw begrippenkader voor afnemers
• Nieuw: ‘huishoudelijke afnemers’ (HHA) en ‘micro-
onderneming’ (MO); technisch onderscheid tussen
kleinverbruiker/grootverbruiker hier losgelaten
B. Uitbreiding bescherming eindafnemers
• Eindafnemer: implementatie nieuwe EU bepalingen;
‘vangnetregulering’ vervalt.
• Eindafnemer: verruiming contractuele bescherming
• HHA & MO: extra bepalingen, o.a. overstap-
vergoeding; aanpassing eisen vergunningsplicht
C. Aanpassen nationale beschermingsbepalingen
• Behoud stelsel, omzetting ‘kleinverbruikers’ naar HHA
&MO; herroepingsrecht ook voor MO
Pijler V: beoogde wijzigingen
A. ACM is algemeen toezichthouder voor de Energiewet
• ACM wordt aangewezen als toezichthoudende
regulerende instantie voor de Energiewet
B. In de Energiewet wordt uitgegaan van systeemtoezicht
• Systeemtoezicht houdt in dat er wordt uitgegaan van
het borgen van de regels vooraf
• Hierbij wordt gebruik gemaakt van de eigen
activiteiten van de onder toezicht gestelden, die
gericht zijn op het systematisch vergroten van de eigen
kwaliteit en naleving (het kwaliteitsborgingssysteem)
Pijler VI: beoogde wijzigingen
Hoofd-
thema’s&
wijzigingen
Toezicht
Pijler VI
Meer
bescherming
eindafnemers
Pijler V
Meer ruimte
voor nieuwe markt-
initiatieven
Pijler IV
Systemen op orde
en ondersteunend
voor energietransitie
Pijler III
Energiedata als
noodzakelijke en
kansrijke grondstof
Pijler II
Versterkt kader
voor toekomstige
systeemintegratie
Pijler I
CO2-arm Betrouwbaar Betaalbaar Veilig Inpasbaar in ruimte
Ministerie van Economische Zaken,
‘Contouren van de Energiewet’ d.d. 17 juli 2020
* Enkel van toepassing op elektriciteit
Energiewet|samenvatting