1. Μετανάστευση
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
• Γενικά(ορισμός μετανάστευσης)
• Η εξωτερική μετανάστευση της χώρας
• Προορισμοί
• Η ζωή στην Αμερική τα πρώτα χρόνια
• Επαγγέλματα
• Τρόπος ζωής παλιννόστησης : Ρεμπέτικο τραγούδι και μετανάστευση
• Μεταναστευτικός πυρετός
• Η μετανάστευση σήμερα
2. ΓΕΝΙΚΑ
Με τον όρο «μετανάστευση» εννοούμε την κάθε μετακίνηση ατόμου, που
γίνεται από μια περιοχή ή χώρα, όπου βρίσκεται ή κατοικία του, σε μιa άλλη,
με σκοπό την προσωρινή ή μόνιμη εγκατάσταση του σ’ αυτή.
Η μετανάστευση διακρίνεται σε εξωτερική και εσωτερική, σε ελεύθερη και
αναγκαστική και τέλος σε μόνιμη και προσωρινή.
Η εξωτερική μετανάστευση αναφέρεται στη μετακίνηση ατόμων έξω από
τα σύνορα μιας χώρας, ενώ η εσωτερική μετανάστευση αναφέρεται στη μετακί
νηση που γίνεται μέσα στη χώρα.
Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ
Μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμού σημειώθηκαν κατά τη βυζαντινή περίοδο
και κατά την εποχή της τουρκοκρατίας, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπο
λης. Το φεουδαρχικό καθεστώς και η οικονομική εκμετάλλευση των πληθυσμών,
οι φυλετικές διακρίσεις και ο πνευματικός σκοταδισμός ανάγκασαν πολλούς
Έλληνες να μεταναστεύσουν προς τη Δύση. Αίγυπτο, Ρωσία και Ρουμανία, όπου
πολλοί από αυτούς πέτυχαν οικονομικά και κοινωνικά και δημιούργησαν στους
τόπους αυτούς ελληνικές παροικίες. Το μεγαλύτερο όμως μεταναστευτικό ρεύμα
σημειώθηκε κατά την περίοδο 1900- 1921.
Κατά την περίοδο αυτή, 402.538 άτομα εγκατέλειψαν τη χώρα μας και εγκα
ταστάθηκαν μόνιμα σε διάφορες υπερπόντιες χώρες. Από τα άτομα αυτά, 383.993,
δηλαδή ποσοστό 95,4 % εγκαταστάθηκαν οριστικά στις Η.Π.Α. και δημιούργησαν
εστίες σ'ολόκληρη την Αμερικανική Ήπειρο.
Κατά τη διάρκεια 1921 - 1940 παρατηρείται μεγάλη μείωση στις υπερπόντιες
μεταναστεύσεις.
Το σύνολο των μεταναστών της περιόδου αυτής ανήλθε σε 92.735 άτομα,
από τα οποία 63.076 (68 %) εγκαταστάθηκαν στις Η.Π.Α. και τα υπόλοιπα 29.659
(32 %) μετανάστευσαν κυρίως στον Καναδά, την Αυστραλία, Αφρική και σε
άλλες χώρες.
Κατά την πολεμική περίοδο 1940-1949, έγιναν βίαιες μετακινήσεις πλη
θυσμού προς τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης (1940-1945) και προς τις χώ
ρες του Ανατολικού Συνασπισμού (1946 - 1949).
Πόσα ακριβώς άτομα μετακινήθηκαν προς την Κεντρική Ευρώπη, κατά
την περίοδο εκείνη, δεν το γνωρίζουμε. Όσοι όμως από τους μετανάστες αυτούς
επέζησαν, κατά το μεγαλύτερο μέρος, επιστρέψανε στην Ελλάδα.
Μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου και συγκεκριμένα μετά το 1946,
η μετανάστευση επαναλαμβάνεται με βραδύ ρυθμό και οι μετανάστες μετακι
νούνται κυρίως, όχι προς τις Η.Π.Α., αλλά προς τις άλλες υπερπόντιες χώρες.
Συγκεκριμένα, το σύνολο των μεταναστών της περιόδου 1946 - 1953 ανήλθε
σε 49.791 άτομα. Από αυτά, 21.722 (43,6%) άτομα είχαν προορισμό τις Η.Π.Α.
ενώ το υπόλοιπο (56,4 %) είχε προορισμό τον Καναδά και την Αυστραλία.
3. Παρά το γεγονός ότι δεν έγινε μέχρι σήμερα συστηματική απογραφή των
απόδημων, υπολογίζεται ότι 5.000.000 Έλληνες βρίσκονται διασπαρμένοι σε κάθε
γωνιά του πλανήτη μας
. . Η πατρίδα μας ήταν φτωχή και υπανάπτυκτη, το κατά κεφαλήν εισόδημα πολύ
χαμηλό, ο κλήρος περιορισμένος και οικογένειες πολυμελής. Δύσκολα, πολύ
4. δύσκολα, οι άνθρωποι εξοικονομούσαν τα «προς το ζην». Και τότε δεν υπήρχαν
αστικά και βιομηχανικά κέντρα στη χώρα μας για να πάνε οι φτωχοί να βρουν
εργασία (Αθήνα, Πάτρα, Καλαμάτα κ.λπ.). έπαιρναν λοιπόν «των ομματίων τους» και
έφευγαν για την Αμερική, την μόνη χώρα που δεχόταν τότε μετανάστες. Το ρεύμα
ήταν γενικό, ιδιαίτερα κατά τα χρόνια 1900, 1920, οπότε έφυγαν πολλές χιλιάδες
νέοι άνθρωποι, άνδρες και γυναίκες για την Αμερική. Από όλη την Ελλάδα και
περισσότερο από την Πελοπόννησο, και ιδιαίτερα τους νόμους Μεσσηνίας, Αρκαδίας
και Λακωνίας, πολλές χιλιάδες συμπατριωτών μας στοιβάζονταν στα υπερωκεάνια
της εποχής και έπειτα από 30ήμερο και πολλές φορές κουραστικότατο ταξίδι με τα
φτωχικά μπογαλάκια τους, έπαιρναν το δρόμο της ξενιτιάς. Εκεί τους περίμενε η
άγνωστη χώρα, η σκληρή δουλειά και η πικρή ξενιτιά. Πολλοί από τους μετανάστες
του καιρού εκείνου πάλεψαν σκληρά, σε σκληρές συνθήκες για να «πιαστούν» και να
φτιάξουν το νέο σπιτικό τους, κάποια περιουσία για τον εαυτό τους και για τους
δικούς τους που περίμεναν πίσω στην πατρίδα τα εμβάσματά τους για να
συντηρηθούν οι γέροι γονείς, να παντρευτούν οι αδελφές, να σπουδάσουν τα
μικρότερα αδέλφια τους ή τα παιδιά τους. Και ακόμη για να βοηθήσουν συγγενείς και
φίλους, να χαρίσουν στις εκκλησίες και στα σχολεία κλπ. Πόσοι δεν περιμένουν από
αυτούς! Η βολοδαρμένη ιστορία της νεοελληνικής μετανάστευσης, είναι τόσο παλιά,
όσο και η ιστορία μας. Πέρα από τους εξωτικούς μύθους, το φεγγαρόλουστο όνειρο
για μια καταπράσινη καρπερή όαση σε χώρες παραμυθένιες, πλέκεται σαν κισσός η
πολυτάραχη πορεία της Ελληνικής Οδύσσειας. Οι απάνθρωπες συνθήκες της ζωής,
οι ματωμένοι πόλεμοι, οι ανελέητες ληστείες, η σαρκοβόρα πείνα και ιδιαίτερα της
στείρας αγροτιάς, ξερίζωσε βίαια το μεγαλύτερο ποσοστό στο ορμητικό κύμα των
μεταναστών.
Ερήμωσαν τα κακορίζικα χωριά, ξεράθηκαν τα αμπέλια, μαράζωσαν οι ελιές,
πικραμένες μάνες, αδελφές και κοπελιές απέμειναν μόνες να κοιτάζουν με μαράζι το
πέλαγος. Ο βαριόμοιρος Έλληνας αγρότης ζούσε σε μια θλιβερή αθλιότητα- μια
άβυσσο δίχως ουρανό. Ξυπόλυτος, γυμνός, κουρελής, ατροφικός. Τον πολυπόθητο
καρπό που έφτυνε αίμα για να τον μαζέψει, του τον λήστευαν οι αετομάτηδες
τοκογλύφοι, οι έμποροι και οι φεουδαρχικοί ιδιοκτήτες. Σχολεία δεν υπήρχαν,
γράμματα δεν μάθαινε, ζούσε σε άθλιες τρώγλες, και έκλαιγε μοιρολογώντας την
άσπλαχνη μοίρα του. Όλα του ήταν μαύρα και σκοτεινά γύρω του. Καμιά χαραμάδα
ελπίδας δεν γέννησε η βαλαντωμένη καρδιά του. Για αυτό άμα άνοιξε η στράτα της
Αμερικής πήρε φουριόζικα το πενιχρό δισάκι του στον ώμο και σαλπάρισε με
δονκιχωτικό ενθουσιασμό και μεθυσμένα όνειρα. Η μετανάστευση ήταν η μόνη σανίδα
σωτηρίας. Άλλη δεν υπήρχε.
ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ
•
Η έξαρση της εξωτερικής μετανάστευσης που σημειώνεται στις αρχές
του αιώνα αρχίζει ουσιαστικά µετά το 1890. Χαρακτηριστικό της
περιόδου από τότε µέχρι τον Β’ παγκόσμιο πόλεµο, είναι πως το
5. μεταναστευτικό ρεύµα κατευθύνεται σχεδόν όλο προς τις Η.Π.Α.,
τις Δυτικές Πολιτείες, τις βιομηχανικές πόλεις της Νέας Αγγλίας και
τις μεγάλες πόλεις του Βορρά, ειδικά στη Νέα Υόρκη και το Σικάγο.
Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ
Η ζωή που περίμενε, στο νέο περιβάλλον τους μετανάστες, δεν έμοιαζε καθόλου μ΄
αυτήν που περιγράφανε στους αγρότες στην Ελλάδα, οι
πράκτορες των ατμοπλοϊκών εταιρειών και των
εκμισθωτών εργασίας για τους τόπους δουλειάς στην
Αμερική.
Καθώς πήγαιναν στην Αμερική με πρόθεση να μείνουν
προσωρινά, πολλοί αρνιόντουσαν να μάθουν την
αγγλική γλώσσα και καθώς ήσαν και ανειδίκευτοι, δεν
τους απέμεινε παρά να δουλέψουν στα μεταλλεία ή
στους σιδηροδρόμους ενώ πολλοί εκδηλώνοντας το
"επιχειρηματικό δαιμόνιο του Έλληνα", έστηναν
καροτσάκια πουλώντας λαχανικά ή φρούτα κ.λ.π. στους
δρόμους. Σύμφωνα με μια έκθεση το 1901 υπήρχαν 1500 περίπου πλανόδιοι
πωλητές στη Νέα Υόρκη.
Οι συνθήκες της ζωής τους ήταν άθλιες. Η φυματίωση εθέριζε. Υπέμεναν όμως τα
πάντα προκειμένου να εξασφαλίσουν το γυρισμό τους στην πατρίδα, με κάποια άνεση
και είναι γνωστό ότι πολλοί δεν γύρισαν πολύ πλουσιότεροι απ΄ ό,τι έφυγαν.
Από το βιβλίο του Μπ. Μαλαφούρη σχετικά με τις συνθήκες ζωής των Ελλήνων
μεταναστών στις αμερικανικές πόλεις πληροφορούμεθα:
«Στριμωγμένοι σε ανήλια και δίχως επαρκή αερισμό υπόγεια έμεναν πέντε ή
περισσότεροι σ΄ ένα δωμάτιο, όπου μετά τον κάματο της ημέρας, ήρχοντο το βράδυ
να ξεκουράσουν το κατάκοπο κορμί τους. Ούτε και η διατροφή τους ήταν
καλύτερη ..... στην Αμερική όσοι δεν διαιτώνται καλά καταλήγουν στο φθισιατρείο».
Και συνεχίζει για τα παιδιά που δούλευαν σαν πλανόδιοι πωλητές για λογαριασμό
των «πατρόνων» τους (κυρίως Ελλήνων για την περίπτωση αυτή). «Έμεναν σε
βρωμερά και ανθυγιεινά δωμάτια, συχνά στα ίδια κτίρια που ήταν και οι στάβλοι των
αλόγων που έσυραν τα καροτσάκια τους... Σπανιότατα άνοιγαν τη νύχτα τα παράθυρα
και ακόμα πιο σπάνια έπλεναν τις κουβέρτες των κρεβατιών τους με αποτέλεσμα να
είναι αποπνικτική και δύσοσμη η ατμόσφαιρα των δωματίων τους... όπου εκοιμούντο
τρεις και τέσσερες μαζί... Τις περισσότερες φορές έμεναν νηστικά όλη την ημέρα και
έτρωγαν μόνο το βράδυ όταν επέστρεφαν στα δωμάτια τους (όπου στοίβαζαν και τα
απούλητα φρούτα και λαχανικά της ημέρας)...».
Τα πράγματα ήταν ακόμη χειρότερα για τα παιδιά που δούλευαν στα στιλβωτήρια.
... Σε μερικά δωμάτια ήταν αραδιασμένα το ένα πλάι στο άλλο δύο ή τρία κρεβάτια
6. στα οποία έπεφταν από τρία ή τέσσερα παιδιά. Σε άλλα δωμάτια δεν υπήρχαν
κρεβάτια και τα παιδιά εκοιμούντο στο πάτωμα... Όταν η κατοικία τους ήταν σε
μεγάλη απόσταση από το κέντρο (ως συνήθως) ξυπνούσαν στις 4.30 το πρωί.
Πάντοτε έμεναν στην εργασία τους μέχρι τις 9.30 και 10 τη νύχτα... Μετά το
κλείσιμο των στιλβωτηρίων, έμεναν για να καθαρίσουν τα μάρμαρα, να σφουγγαρίσουν
τα πατώματα και να ξεσκονίσουν τις καρέκλες... Τις περισσότερες φορές όμως οι
εργοδότες έδιναν μόνο τυρί, ελιές και ξερό ψωμί. Τη νύχτα ήταν τόσο εξαντλημένα,
ώστε έπεφταν συχνά στο κρεβάτι χωρίς να ξεντυθούν (αφού είχαν κάνει μια και
περισσότερη ώρα δρόμο με τα πόδια)... Τα στιλβωτήρια έμεναν ανοιχτά κάθε μέρα
της εβδομάδος και τις Κυριακές και τις γιορτές...» ( Εφημερίδα «Καθημερινή», 1996,
«Επτά Ημέρες» (15/12) αφιέρωμα σ. 19) Υπάρχει όμως και μια άλλη ακόμη
χειρότερη πτυχή της ζωής στην Αμερική, αυτή των παρανόμων μεταναστών, που
έζησε και ο Ανδρέας Κορδοπάτης. Μετά δυόμισι χρόνια αγωνίας και τρόμου από τα
κυνηγητά των κλητήρων της μεταναστευτικής υπηρεσίας, δουλεύοντας σα ζώο
κυνηγημένο, μια στους σιδηροδρόμους και στους φούρνους των ορυχείων, από το να
μέρος στο άλλο οι αποστάσεις χιλιάδων μιλιών, πιάστηκε και στάλθηκε πίσω στην
Ελλάδα....
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ
Οι Έλληνες που εγκαταστάθηκαν στις
μεγάλες πόλεις απασχολούνταν ως εργάτες
σε εργοστάσια τυποποίησης τροφίμων, σε
χαλυβουργεία και σε εργοστάσια, αν και
πολλοί ξεκίνησαν ως πλανόδιοι πωλητές
φρούτων, γλυκών και λουλουδιών.
Σημαντικός επίσης οικονομικός παράγοντας
της εποχής για τους Έλληνες ήταν τα
στιλβωτήρια παπουτσιών. Σ΄ όλο τον
αμερικανικό Βορρά υπήρχαν εκατοντάδες τέτοιων επιχειρήσεων που ανήκαν σε
Έλληνες. Η άνθηση των επιχειρήσεων αυτών οδήγησε στο να θεωρούνται συνώνυμες
οι λέξεις «λούστρος» και «Έλληνας» στα μεγάλα αστικά κέντρα του Βορρά της
εποχής εκείνης.
Τα ογδόντα τουλάχιστον εκατοστά των Ελλήνων της Αμερικής είναι εργάται,
παράγουν καθημερινώς και ενίοτε νυχθημερόν, δημιουργούν πλούτον μεταγγίζουν
τον ιδρώτα τους εις τας φλέβας του οικονομικού συστήματος της Αμερικής είναι
τμήματα της τεραστίας μηχανής, η οποία παράγει τα περίφημα ανά την υφήλιον
7. Αμερικανικά δολάρια...
Οι Έλληνες εργάται ακολουθούν το κοινοβιακόν σύστημα της ζωής τόσον εις τα
βιομηχάνους πόλεις, όπου εργάζονται εις τα εργοστάσια, όσον και εις τας
σιδηροδρομικάς γραμμάς και τα μεταλλεία."
Αντίθετα με τους άνδρες, οι Ελληνίδες μετανάστριες (παντρεμένες ή ανύπαντρες)
δεν εργάζονταν έξω από το σπίτι. Υπήρχαν βέβαια και κάποιες εξαιρέσεις στον
κανόνα αυτό, όπως για παράδειγμα το να εργάζεται μια γυναίκα στην οικογενειακή
επιχείρηση. Επιπλέον, στις Δυτικές Πολιτείες αρκετές Ελληνίδες διηύθυναν
ξενώνες για Έλληνες εργάτες. Ωστόσο, στη Νέα Αγγλία πολλές Ελληνίδες (ίσως και
η πλειοψηφία) εργάζονταν ως υπάλληλοι στις βιομηχανίες υφασμάτων και
παπουτσιών. Ακόμη και εκεί όμως, οι γυναίκες δεν συνέχιζαν να εργάζονται μετά το
γάμο τους ή όταν ο σύζυγος είχε εξασφαλίσει ένα ικανοποιητικό οικονομικό επίπεδο
διαβίωσης.
Λίγα, μόλις, χρόνια μετά την αρχή της μαζικής μετανάστευσης, άρχισε να
εμφανίζεται μεταξύ των Ελλήνων μεταναστών το φαινόμενο της κοινωνικής
στρωματοποίησης που χαρακτηρίζει - άλλωστε - ολόκληρη την αμερικανική κοινωνία.
Αν και πολλοί Έλληνες μετανάστες έμειναν εργάτες για όλη τους τη ζωή, η
μεσοαστική τάξη αρχίζει να εμφανίζεται γύρω στα 1910. Το 1920 υπήρχαν αρκετοί
Έλληνες που ήταν ιδιοκτήτες μικροεπιχειρήσεων, κυρίως στους τομείς των
γλυκισμάτων, των εστιατορίων, στο λιανικό και χονδρικό εμπόριο, στις αίθουσες
ψυχαγωγίας, σε ανθοπωλεία, σε καπελάδικα, καθαριστήρια και σε επιδιορθώσεις
παπουτσιών. Είναι η εποχή της ουσιαστικής έναρξης εμπορικών δραστηριοτήτων από
τους Έλληνες της Αμερικής (Οικονομικός Ταχυδρόμος, 1997, Ειδικό τεύχος, σ. 54)
8. ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ
ΡΕΜΠEΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟYΔΙ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝAΣΤΕΥΣΗ
Οι Έλληνες μετανάστες βρήκαν καταφύγιο στα τραγούδια της πατρίδας, δημοτικά
και ρεμπέτικα, και στα ελληνικά καφενεία όπου μαζεύονταν, μετά από τη σκληρή
δουλειά της μέρας. Έτσι, υπάλληλοι σιδηροδρόμων, εργάτες εργοστασίων,
μεταλλείων, μαγαζάτορες, επαγγελματίες, άνεργοι, συνδικαλιστές και χαρτοπαίχτες
μαζεύονταν στα καφενεία αυτά, συζητούσαν, χαρτόπαιζαν ή άκουγαν τα τραγούδια
της πατρίδας. Κάποιες φορές μετά από ορισμένες συγχορδίες σε μινόρε, μια πολύ
λυπητερή εισαγωγή, δινόταν το σύνθημα και δυο ή τέσσερα παλικάρια έπιαναν τα
χέρια και χόρευαν. Ενώ οι υπόλοιποι τους ενθάρρυναν και τους χειροκροτούσαν.
Μεταφέρθηκε λοιπόν και συντηρήθηκε το ρεμπέτικο τραγούδι στις Η.Π.Α. Είναι
χαρακτηριστικό, πως σ΄ αυτή την περίοδο ηχογραφήθηκαν τραγούδια παραδοσιακά,
παλιά, που κουβαλούσαν οι μετανάστες απ΄ όλα τα μέρη της Ελλάδας και που δεν
ηχογραφήθηκαν ποτέ στην Ελλάδα (Μια καταγραφή αυτών των τραγουδιών έγινε από
το Kέντρο έρευνας και μελέτης των ρεμπέτικων τραγουδιών στο δίσκο «Το
ρεμπέτικο τραγούδι»).
9. Μεταναστευτικός πυρετός
H «χρυσή δεκαετία» του μεταναστευτικού πυρετού προς τις Ηνωμένες Πολιτείες
της Aμερικής ήταν η δεκαετία 1906-1915, όπου από την Ελλάδα μετανάστευσαν
προς τις HΠA 250.555 άτομα, δηλαδή το 65% περίπου των Ελλήνων μεταναστών
προς τις υπερπόντιες χώρες κατά την περίοδο 1881-1920. H υπερδιόγκωση αυτή
του πρώτου μεταναστευτικού ρεύματος την περίοδο 1906-1915 αποκαλύπτει με
σαφήνεια ότι στους «απωθητικούς» παράγοντες, δηλαδή στους παράγοντες που
ωθούν προς την υπερπόντια μετανάστευση, σημαντική θέση δίπλα στις οικονομικές
και κοινωνικές συνθήκες κατέχουν και οι πολιτικές συνθήκες. H εμπόλεμη
κατάσταση, αλλά και οι πολιτικές εκτροπές και ανωμαλίες γίνονται πρόξενοι
μεγάλων πληθυσμιακών μετακινήσεων. H ανυποταξία είναι σημαντική αυτήν τη
δεκαετία, καθώς και την προηγούμενη, όπως διαφαίνεται από τις καταστάσεις
επιστρατεύσεων κατά νομό των ετών 1897 και 1912. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα
ποσοστά των ανυπότακτων είναι αυξημένα για στρατεύσιμους που κατάγονται από
σταφιδοφόρες επαρχίες, όπου η οικονομική δυσπραγία, εξαιτίας της πτώσης της
σταφιδικής οικονομίας, είναι πολύ μεγάλη και ο αριθμός των φυγόστρατων
αυξημένος. Είναι αξιοσημείωτο ότι ενώ κάποιοι διαφεύγουν τη στράτευση ή την
επιστράτευση μεταναστεύοντας προς τις υπερπόντιες χώρες, κάποιοι άλλοι,
παλαιότεροι, μετανάστες στη Βόρεια Aμερική επιστρέφουν στην Ελλάδα και παίρνουν
μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους.
H διερεύνηση της σύνθεσης αυτού του πρώτου μεταναστευτικού ρεύματος όσον
αφορά τα δημογραφικά, οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά παρουσιάζει
μεγάλο ενδιαφέρον προκειμένου να γίνουν κάποιες υποθέσεις εργασίας σχετικά με τη
στάση των μεταναστών απέναντι στη νέα εργασία τους, τους πρωτόγνωρους
κοινωνικούς θεσμούς, τη θρησκεία, τον πολιτισμό και τα νέα ήθη.
10. Η μετανάστευση σήμερα
Η βολοδαρμένη ιστορία της νεοελληνικής μετανάστευσης, είναι τόσο παλιά, όσο και η
ιστορία μας. Πέρα από τους εξωτικούς μύθους, το φεγγαρόλουστο όνειρο για μια
καταπράσινη καρπερή όαση σε χώρες παραμυθένιες, πλέκεται σαν κισσός η
πολυτάραχη πορεία της Ελληνικής Οδύσσειας. Οι απάνθρωπες συνθήκες της ζωής,
οι ματωμένοι πόλεμοι, οι ανελέητες ληστείες, η σαρκοβόρα πείνα και ιδιαίτερα της
στείρας αγροτιάς, ξερίζωσε βίαια το μεγαλύτερο ποσοστό στο ορμητικό κύμα των
μεταναστών. Καθώς πυκνώνουν τα κακά μαντάτα για την Ελληνική οικονομία και
ολοένα περισσότεροι Έλληνες αναζητούν επαγγελματικές ευκαιρίες στο εξωτερικό.
Τον 20ό αιώνα η Ελλάδα υπήρξε χώρα αποστολής μεταναστών. Η εξωτερική
μετανάστευση των Ελλήνων παρουσιάζει περισσότερες ομοιότητες με την πρόσφατη
εισροή ξένων εργατών στη χώρα μας από όσες θέλει μερίδα της ελληνικής κοινωνίας
να παραδεχθεί· ενώ βέβαια δεν μπορεί να ερμηνευτεί με βάση τα ιδεολογήματα της
συνέχειας και της φυσικής ροπής του Έλληνα προς την αποδημία.
Ένα νέο μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα έχει ξεκινήσει προς την Αμερική, αυτή την
περίοδο , το τρίτο ιστορικά κατά σειρά στην ιστορία του σύγχρονου νεότερου
Ελληνισμού. Ένα νέο αυτή την φορά επίσης αρκετά μεγάλο κύμα Ελλήνων
μεταναστών που έρχονται κυνηγώντας το όνειρο. Αναζητώντας την ελπίδα για μια
καλύτερη ζωή. Ένα καλύτερο αύριο. Μέλλον για τα παιδιά τους.
Σύμφωνα με ανταπόκριση από τη Νέα Υόρκη στο Πρώτο Θέμα, υπολογίζεται ότι
περισσότεροι από 70.000 Έλληνες έχουν έρθει νόμιμα στις ΗΠΑ. Ένα μεγάλο
μεταναστευτικό ρεύμα με πολλά και διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Ξέρουν
τι θέλουν. Δεν πάνε στα τυφλά. Έχουν πτυχία. Masters. Διδακτορικά. Αλλά παρόλα
αυτά ξεκινούν από απλές δουλειές της καθημερινότητας. Και από τις πρώτες ημέρες
όλοι τους αλλάζουν συναισθήματα. Γεμίζουν ελπίδα και αρχίζουν και κάνουν όνειρα.
Κάνουν σχέδια. Χτίζουν το προσωπικό τους όραμα.
Τον 19ο και 20ο αιώνα οι Έλληνες που ήρθαν στην Αμερική απλώς αναζητούσαν μια
καλύτερη ζωή. Στην Όλοι μεγάλη πλειοψηφία τους δεν είχαν σπουδές και προσόντα
για καριέρα. Άνθρωποι απλοί. Μεροκαματιάρηδες. Δούλεψαν στα πιάτα, στα
εστιατόρια, στις πίτσες και τις οικοδομές. Στα χρόνια που πέρασαν έκαναν λεφτά.
Δούλεψαν και απέκτησαν. Έφτιαξαν την μεγαλύτερη και την πλέον εύρωστη
οικονομικά κοινότητα. Με κόπους. Με θυσίες. Με μόχθο. Έχτισαν σχολεία,
Εκκλησίες κοινοτικά και πολιτιστικά κέντρα. Η Ελλάδα στις θύμισες και τις
συζητήσεις τους ήταν κάτι για το οποίο μιλούσαν με δέος. Με σεβασμό. Με αγάπη.
Με ιερή προσέγγιση.
Σήμερα, σε αντίθεση με το χτες, οι 10αδες χιλιάδες που έχουν κατακλύσει τις
αμερικανικές πολιτείες είναι εξαγριωμένοι με την Ελλάδα! Μιλούν με τα χειρότερα
λόγια – όχι βέβαια για την πατρίδα – αλλά για αυτούς που την κυβέρνησαν τις
τελευταίες 10ετιες. Μιλούν με οργή. Με αγανάκτηση. Θυμωμένοι και οργισμένοι με
την νοοτροπία των τελευταίων ετών. Νοοτροπία που εξέθρεψε το πολιτικό σύστημα
11. δεκαετιών πριν. Νοοτροπία του βολέματος. Του ρουσφετιού. Της μίζας και της
απάτης.
“Αγαπώ την Ελλάδα και πληρώνω για να είμαι Έλληνας στην Αμερική. Πληρώνω το
παιδί για να μαθαίνει ελληνικά γιατί αγαπώ την χώρα μου. Αγαπώ την πατρίδα μου
και τα παιδιά μου θέλω να μείνουν Ελληνόπουλα. Αλλά είμαι θυμωμένος.
Οργισμένος. Αγανακτισμένος με αυτούς εκεί κάτω. Με όλους. Με τους πράσινους.
Τους κόκκινους. Τους γαλάζιους. Όλοι με εξαπάτησαν! Με εξαπάτησαν. Μας
εξαπάτησαν». Είναι τα λόγια ενός Έλληνα μετανάστη που αναγκάστηκε να φύγει
από τη χώρα του σε αναζήτηση καλύτερης τύχης .
Εν έτη 2014 ο Έλληνας νέος αναγκάζεται να ακολουθήσει τον δρόμο των
παππούδων του. Όλο και πιο πολλοί νέοι αρχίζουν να αναζητούν την ελπίδα για μια
καλύτερη ζωή στο εξωτερικό. Μετανάστευση στην Αμερική, μετανάστευση στην
Αυστραλία, μετανάστευση στο ... πόσες φορές το έχουμε ακούσει τους τελευταίους
μήνες? Λυπηρό αλλά είναι η πραγματικότητα .Μια πραγματικότητα που γίνεται
ολοένα και πιο σκληρή κάνοντας την μετανάστευση επιτακτική ανάγκη και όχι
επιλογή.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
• http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%AC
%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7
• http://ithaque.gr/metanasteysi-ellinon-stin-ameriki/#.Ut4Yd9L8Jkg |
Ithaque
• http://www.tsamantas.com/leute/metanastefsi/metanastefsi.htm
• http://www.eposfilis.gr/%CE%91%CE%BB%CE%AF%CE%BA%CE%B7-%CE%92%CE
%B5%CE%B3%CE%AF%CF%81%CE%B7/elliniki-metanasteysi.html
