1. Cách viết kế hoạch kinh doanh
Khi bạn có ý định khởi nghiệp, cho dù ý định đó nhỏ hay lớn thì bước đầu tiên bạn
cần phải làm. Đó là viết kế họach kinh doanh của bạn ra giấy nếu bạn muốn
thành công.
Tại sao phải viết kế hoạch kinh doanh?
Khi nảy sinh ý định kinh doanh và bắt đầu khởi nghiệp người ta thường chỉ nghĩ
đến các ý tưởng kinh doanh mới mà không suy nghĩ một cách đầy đủ, chi tiết,
nghiên cứu và đánh giá tiềm năng cũng như những khó khăn, rủi ro của dự án.
Thời gian đầu là khoảng thời gian những nhà kinh doanh mới này là những người
muốn đưa ý tưởng kinh doanh vào thị trường một cách nhanh chóng vì cho rằng
cánh cửa cơ hội sẽ chỉ có trong một thời gian rất ngắn và đôi khi họ thiếu kinh
nghiệm cũng như sự nghiêm túc trong kinh doanh. Do đó, họ thường bỏ qua giai
đoạn nghiên cứu và lập một kế hoạch chiến lược cho ý tưởng, dự đoán khó khăn để
đối phó với những rào cản có thể gặp phải. Một nhà kinh doanh khôn ngoan hiểu
2. rõ tầm quan trọng của kế hoạch kinh doanh. Những kế hoạch sẽ cho biết dự án có
đi đến thành công hay không. Thiếu những kế hoạch và nghiên cứu là một trong
những nguyên nhân cơ bản nhất làm những nhà kinh doanh bị thất bại trong những
năm đầu của quá trình hoạt động. Và nếu bạn dành thời gian để viết kế hoạch kinh
doanh trước khi bắt đầu, thì những thất bại sẽ khó xảy ra.
Bắt đầu viết kế hoạch như thế nào?
Nhiều người cảm thấy khó khi bắt đầu viết ra 1 kế hoạch kinh doanh, họ thường
đặt ra nhiều câu hỏi như: Khi nào nên bắt đầu? Chi tiết kế hoạch như thế nào? Dài
bao nhiêu trang?… Và nhiều vấn đề sẽ làm họ lúng túng. Trước khi viết, bạn hãy
liệt kê những câu hỏi tập trung vào mọi khía cạnh của việc bắt đầu kinh doanh và
trả lời những câu hỏi này một cách rõ ràng, càng rõ ràng bao nhiêu càng tốt bấy
nhiêu. Những câu trả lời này có thể sẽ dẫn đến những thông tin khác và những câu
hỏi khác. Độ dài cũng là một vấn đề đáng lưu ý. Bản kế hoạch chỉ nên bao gồm
những gì thật sự cần thiết để cung cấp đầy đủ thông tin. Có nhiều yếu tố quyết định
đến độ dài của bản kế hoạch, phụ thuộc vào sự phức tạp của ý tưởng và đòi hỏi
những nguồn tài chính tiềm năng, một bản kế hoạch có thể dài 30 trang không bao
gồm phụ lục. Bạn cũng không cần lo lắng quá nhiều về cách viết, hãy sử dụng
ngôn ngữ đơn giản và trực tiếp, câu nên rõ ràng và chính xác. Quan trọng nhất,
người viết nên sử dụng kiểu viết dễ hiểu nhất cho người thực hiện. Nên tránh
những trạng từ diễn tả cảm xúc và khoa trương.
Cấu trúc của một kế hoạch kinh doanh
Kế hoạch kinh doanh nên được viết một cách logic để người đọc có thể theo dõi và
biết được những gì họ có thể đọc tiếp theo. Dưới đây sẽ trình bày cấu trúc nên có
của một bản kế hoạch kinh doanh.
3. 1. Trang bìa
Hãy tạo một trang bìa thật đơn giản, bao gồm tên, địa chỉ, số điện thoại, số fax với
mã vùng và địa chỉ email của công ty bạn. Tốt nhất là để hình ảnh sản phẩm hoặc
nếu doanh nghiệp kinh doanh về dịch vụ hãy để logo của bạn lên trang bìa.
2. Mục lục
Mục lục rất quan trọng để giúp tìm kiếm thông tin một cách nhanh chóng và dễ
dàng. Thông thường người ta không chú ý đến phần này, hoặc nếu có làm thì cũng
làm sơ sài và hay quên đánh số trang.
3. Tóm tắt dự án
Phần tóm tắt dự án là một trong những phần quan trọng nhất của một kế hoạch
kinh doanh. Đây cũng là một bản kế hoạch kinh doanh nhỏ được nói một cách
thuyết phục trong hai trang giấy. Hầu hết những nhà kinh doanh thành công đều có
những bản tóm tắt rõ ràng và súc tích về những nội dung kinh doanh cơ bản của
họ. Nếu một người cảm thấy khó để nói chính xác những dự định mà họ sẽ làm, đó
là dấu hiệu cho thấy họ chưa xác định một cách chính xác mục tiêu cũng như chưa
sẵn sàng tham gia vào công việc.
4. Kế hoạch quản lý và tổ chức
Một trong những việc quan trọng nhất là tổ chức: Ai sẽ làm tốt những công việc
được mô tả trong bản kế hoạch, ai sẽ là người quản lý đội, nhóm? Thành công của
dự án phần lớn là từ người khởi đầu. Nhưng họ sẽ không làm một mình mà cần
nhiều người tham gia vào dự án. Và họ phải tự tin rằng người quản lý được chọn
có thể làm được những điều mà người kinh doanh dự định. Bạn cũng cần phải suy
nghĩ đến vấn đề này trước khi bắt tay vào khởi nghiệp bằng việc phác thảo rõ ràng
trong bản kế hoạch kinh doanh của mình.
4. 5. Kế hoạch sản phẩm/dịch vụ
Sản phẩm/dịch vụ sẽ kinh doanh cũng phải được đề cập đến trong bản kế hoạch.
Nên giải thích những chi tiết của sản phẩm, tuy nhiên nên tránh sa đà vào những
thông tin chi tiết về kỹ thuật. Những thông tin này có thể cung cấp trong phần phụ
lục của kế hoạch kinh doanh. Trong phần này bạn cũng cần phải khẳng định được
sản phẩm hay dịch vụ của mình khả thi và sẵn sàng để kinh doanh.
6. Kế hoạch marketing
Trong kế hoạch kinh doanh nên viết một cách chi tiết và chính xác những gì mà
công ty sẽ làm để bán sản phẩm của mình. Kế hoạch marketing nên bao gồm: Mục
tiêu marketing là gì? Kế hoạch tổng quát để đưa sản phẩm ra thị trường; Ai là
khách hàng mục tiêu? Phân khúc thị trường nào công ty sẽ phục vụ? Công ty sẽ sử
dụng kênh phân phối nào? Đây là phần rất quan trọng bởi vì phân phối là trở ngại
chính để sản phẩm đi đến thị trường. Ai sẽ là người cung cấp hàng hóa ra ngoài?
Kế hoạch xúc tiến cho hoạt động kinh doanh là gì? Quảng cáo, quan hệ công
chúng, hội chợ thương mại và những hoạt động khác cũng phải được lên kế hoạch.
Ai sẽ là đối thủ cạnh tranh? Đây là điều quan trọng để nhận biết một cách chính
xác những công ty mới sẽ cạnh tranh với mỗi đối thủ như thế nào. Thị trường sẽ trả
bao nhiêu cho sản phẩm hay dịch vụ của công ty? Giá trị gia tăng gì công ty dành
cho khách hàng?
7. Kế hoạch tài chính
Không thể có được kế hoạch tài chính khi tất cả những kế hoạch khác chưa được
trình bày rõ ràng vì tổng số tiền phải dựa trên những kế hoạch mà bạn dự định làm.
Trong bản kế hoạch kinh doanh của mình, bạn cần phải dự đoán được bao nhiêu
tiền sẽ cần để đầu tư. Bạn cần phải hoạch định tài chính cho từng giai đoạn phát
triển của công ty từ ý tưởng, bắt đầu, phát triển đến bão hòa và giai đoạn cuối là
5. sáng kiến mới hay suy thoái.
8. Kế hoạch hệ thống quản lý và điều hành
Những nhà kinh doanh mới phải hiểu rõ tầm quan trọng của hệ thống quản lý và
điều hành để chắc chắn rằng mọi việc phải được diễn ra như dự tính. Khi một công
ty nhận đơn đặt hàng, nó cần sự vận động của tất cả các hoạt động. Trong bản kế
hoạch kinh doanh, bạn nên trình bày mình sẽ thiết kế và thực hiện hệ thống quản lý
và điều hành nên như thế nào.
9. Kế hoạch phát triển
Trong suốt quá trình hoạt động của mình, công ty bạn nên tiếp tục mở rộng kế
hoạch kinh doanh. Vì thế cần phải dự đoán và hoạch định những sản phẩm/dịch vụ
nào có khả năng mở rộng? Những thị trường nào khác sẽ phục vụ? Hoặc bạn định
mở thêm văn phòng, chi nhánh ở đâu?
10. Phụ lục
Tất cả những tài liệu hỗ trợ nên để ở phần phụ lục để kế hoạch kinh doanh trở nên
gọn gàng. Phụ lục có chiều dài dựa trên tổng số thông tin chi tiết cần có để hỗ trợ
cho kế hoạch kinh doanh. Nếu phần phụ lục quá dài, có thể chia ra thành một tài
liệu riêng. Nên có bản mục lục của phụ lục để có thể dễ dàng tìm những thông tin
đặc biệt.