2. Η Παγκόςμια Ημζρα Παιδικοφ Βιβλίου γιορτάηεται
κάκε χρόνο ςτισ 2 Απριλίου, τθν θμζρα που
γεννικθκε ο μεγάλοσ Δανόσ παραμυκάσ Χανσ
Κρίςτιαν Άντερςεν.
3. Σθν κακιζρωςε θ Διεκνισ Οργάνωςθ
Βιβλίων για τθ Νεότθτα το 1966.
Από τότε, κάκε χρόνο, ζνα
διαφορετικό εκνικό τμιμα τθσ
οργάνωςθσ αυτισ ετοιμάηει ζνα
μινυμα και μια αφίςα, που
διανζμονται ςε όλο τον κόςμο, με
ςκοπό να τονίςουν τθν αξία των
βιβλίων και τθσ ανάγνωςθσ, και να
ενκαρρφνουν τθ διεκνι ςυνεργαςία
για τθν ανάπτυξθ και τθ διάδοςθ τθσ
παιδικισ λογοτεχνίασ.
,
4. Σο μινυμα για το
2012 το ζγραψε ο
πολυβραβευμζνοσ
Μεξικανός
συγγραφέας
FranciscoHinojosa
5. ΧΑΝ ΚΡΙΣΙΑΝ ΑΝΣΕΡΕΝ
Δανόσ ςυγγραφζασ και ποιθτισ, παςίγνωςτοσ ς’ όλο τον
κόςμο για τα παραμφκια του. Γιοσ ενόσ παπουτςι και μιασ
πλφςτρασ, γεννικθκε ςτισ 2 Απριλίου του 1805 ςτθν πόλθ
Οντζνςε. Ζμεινε ορφανόσ από πατζρα ςτα 11 του χρόνια και
ζκανε διάφορεσ δουλειζσ για να τα φζρει βόλτα αυτόσ και θ
μθτζρα του. Σο ςχολείο ιταν μια πολυτζλεια για τον μικρό
Χανσ Κρίςτιαν.
Σο προςωπικό του καταφφγιο, τισ όποιεσ ελεφκερεσ ϊρεσ
είχε, ιταν ζνα μικρό κουκλοκζατρο. Ζφτιαχνε με τα ίδια του
τα χζρια τισ κοφκλεσ, τισ ζντυνε κι ζδινε τισ δικζσ του
προςωπικζσ παραςτάςεισ, με ζργα κυρίωσ του αίξπθρ, τα
οποία απομνθμόνευε με χαρακτθριςτικι ευκολία.
6. Σο 1835 δθμοςιεφει τα πρϊτα του
«Παραμφκια για παιδιά» και μόνο 8 χρόνια
αργότερα κερδίηουν τθν επιδοκιμαςία του
κόςμου. Θα γράψει ςυνολικά 168
παραμφκια ωσ το 1872 με πιο γνωςτά, «Σα
κόκκινα Παποφτςια», «Η πριγκίπιςςα και
το μπιηζλι», «Η βαςίλιςςα του χιονιοφ»,
«Σο αςχθμόπαπο», «Σο μολυβζνιο
ςτρατιωτάκι», «Σο μικρό ζλατο», «Η μικρι
γοργόνα», «Σα καινοφργια ροφχα του
αυτοκράτορα», «Σο κοριτςάκι με τα
ςπίρτα» και «Η Σοςοδοφλα».
Σθν άνοιξθ του 1872, ο Άντερςεν ζπεςε
από το κρεβάτι του και χτφπθςε ςοβαρά.
Δεν ξανάγινε ποτζ τελείωσ καλά και ςτισ 4
Αυγοφςτου του 1875 πζκανε, ςε θλικία 70
ετϊν.
7. ΕΝΑ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΙΟ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΤ ΤΓΓΡΑΦΕΙ
ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΕΙΝΑΙ Ο
ΕΤΓΕΝΙΟ ΣΡΙΒΙΖΑ
Ο Ευγζνιοσ Σριβιηάσ γεννικθκε
ςτθν Ακινα το 1946. Χαρακτθριηόταν από τθν
παιδικι του θλικία για τον αυκορμθτιςμό του, τθν
ευγζνεια, τθν επιμζλεια και τθν φανταςία του. αν
ςυγγραφζασ χαρακτθρίηεται από τθν πρωτοτυπία
και τθν μεγάλθ φανταςία.
ποφδαςε νομικά και οικονομικά και είναι
κακθγθτισ εγκλθματολογίασ ςτθν Αγγλία. Διδάςκει
ςτο Πανεπιςτιμιο του Reading, όπου διατελεί
Ομότιμοσ Κακθγθτισ, και ςε άλλα πανεπιςτιμια.
Με τθ λογοτεχνία ο Ευγζνιοσ Σριβιηάσ ζχει
αςχολθκεί από τα παιδικά του χρόνια.
8. Είναι γνωςτόσ ωσ ςυγγραφζασ
βιβλιϊν για παιδιά από τεςςάρων
χρονϊν και πάνω. Ζχει γράψει γφρω
ςτα 150 βιβλία που είναι:
μυκιςτοριματα, παραμφκια,
κεατρικά ζργα, αλφαβθτάρια,
διθγιματα, κόμικσ, εκπαιδευτικά
βιβλία και ζχει ςυνεργαςτεί με
παιδικά περιοδικά. Από τα πιο
γνωςτά του ζργα είναι θ Φρουτοπία,
Νηςί των πυροτεχνημάτων, Τα μικρά
Λυκάκια, η Δόνα Τερηδόνα, Ο
Ιγνάτιοσ και η Γάτα, η Φρικαντζλα, η
μάγιςςα που μιςοφςε τα κάλαντα και
το θεατρικό ζργο Το όνειρο του
Σκιάχτρου.
9. υνζντευξθ του ςυγγραφζα ςτθν εφθμερίδα
ΣΟ ΒΗΜΑ
Ο εφευρζτθσ του γαργαλιοφ
Ο Ευγζνιοσ Σριβιηάσ δεν γεννικθκε ςτο Περοφ και δεν ςποφδαςε
γαλακτοκομία ςτθ Γουαδελοφπθ. Είναι ςχεδόν βζβαιο ότι ο παπποφσ
του δεν ιταν ζνασ κοκκινομάλλθσ παραγεμιςτισ μαξιλαριϊν από τον
Αγιο Δομίνικο οφτε ζνασ αιωνόβιοσ μελιςςοκόμοσ. φμφωνα με
ζγκυρεσ πλθροφορίεσ, το επάγγελμά του δεν είναι δοκιμαςτισ
καναπζδων και τα βράδια δεν δουλεφει ςε ζνα διανυκτερεφον
ηαχαροπλαςτείο που παραςκευάηει ηελζδεσ για νάνουσ ςτθν
Αβθςςυνία. Δεν ζγραψε ποτζ το πρϊτο του μυκιςτόρθμα, ζγραψε
απευκείασ το δεφτερο και μετά το εικοςτό τζταρτο. Αυτόσ είναι και ο
λόγοσ που παρατθροφνται κάτι ανεξιγθτα κενά ςτθ ςκεπτικι του
βιβλιογραφία. Σο αγαπθμζνο του χρϊμα δεν είναι το ςκοφρο τςαγαλί
και το ηϊδιό του δεν είναι πεταλουδόςαυροσ. Αν κάτι μπορεί να ζχει
τα παραπάνω χαρακτθριςτικά ςίγουρα δεν είναι ο Ευγζνιοσ Σριβιηάσ
αλλά και πάλι ποιοσ ξζρει, μπορεί και να είναι.
10. Σελικά ποιο είναι το επάγγελμά ςασ; Εφευρζτθσ,
ταχυδακτυλουργόσ ι ηογκλζρ μελάτων αβγϊν;
«Σο μόνο ςίγουρο είναι ότι γράφω παραμφκια.
Και μζςα από αυτά αλλάηω ειδικότθτεσ».
Από τα λεγόμενά ςασ λοιπόν ςυγγραφζασ δεν
είναι ζνα ακόμθ επάγγελμα;
«Μα και βζβαια όχι. Και ζτςι κα ζπρεπε να ιταν
όλα τα επαγγζλματα. Δεν πρζπει να βλζπουμε τθ
δουλειά ωσ αγγαρεία αλλά ωσ ικανοποίθςθ».
11. Πόςεσ χϊρεσ ζχετε ανακαλφψει;
«Γφρω ςτισ 484. Η πιο γνωςτι από όλεσ θ Φρουτοπία. Σο
Αβγανιςτάν, το Κουφζιτ, το Νθςί των Πυροτεχνθμάτων,
κακϊσ και το Ανω και Κάτω Βόλτα. το Ανω μζνουν αυτοί
που ζχουν πάρει τθν κάτω βόλτα και αντίςτροφα».
Η πιο γνωςτι εφεφρεςι ςασ;
«Ο γαργαλιόσ. Ενα μθχάνθμα που ςε γαργαλάει όταν
είςαι λυπθμζνοσ και ςε κάνει να γελάσ».
Μια εφεφρεςθ που κα ζλυνε τα χζρια των Ακθναίων;
«Ο ταξιμαγνιτθσ. Οποιοσ τον κρατάει τα ταξί αιςκάνονται
μια ακαταμάχθτθ ζλξθ προσ το μζροσ του».
12. Και θ τελευταία ςασ εφεφρεςθ;
«Σο ελαφρφδι».
- Μασ διευκρινίηετε για τι ακριβϊσ
πρόκειται;
«Σο αντίκετο από το βαρφδι. Σα κάνει όλα
ανάλαφρα. Ξζρετε, ταξιδεφω πολφ ςυχνά·
βάηω λοιπόν ζνα - δφο ελαφρφδια ςτθ
βαλίτςα μου και τθ ςθκϊνω με μεγάλθ
ευκολία».
- Ποιο μζςο χρθςιμοποιείται ςυνικωσ ςτισ
μετακινιςεισ ςασ;
«Σο ιπτάμενο κρουαςάν».
13. Με τι γράφετε τα βιβλία ςασ;
«Με φτερό παγονιοφ βουτθγμζνο ςε
μελάνι αςθμζνιασ ςουπιάσ».
Ο αγαπθμζνοσ ςασ γλωςςοδζτθσ;
«Μια κάμπια, μα ποια κάμπια, μια
κάμπια με κουμπιά».
- Μζνετε ςχεδόν μόνιμα ςτο Λονδίνο·
να υποκζςω ότι μιλάτε και άπταιςτα
αγγλικά;
«Οχι, ςτο Λονδίνο ςυνεννοοφμαι
μιλϊντασ "ςοκολατινικά"».
14. Ποιο είναι το θςυχαςτιριό ςασ;
«Σο δάςοσ με τα ερωτευμζνα τρυποκάρυδα».
Πϊσ ςασ αρζςει να απολαμβάνετε ζνα
παραμφκι ςασ;
«Πάντα όταν διαβάηω ζχω κοντά μου ζνα
ποτιρι βυςςινάδα με παγάκια από
δροςοςταλίδεσ».
Πότε γράψατε το πρϊτο ςασ ζργο;
«Δεν ζγραψα ποτζ το πρϊτο. Εγραψα
απευκείασ το δεφτερο. Μετά ζγραψα το
εικοςτό τζταρτο».
15. - Σι κα κζλατε να είςτε αν δεν ιςαςτε
αυτό που είςτε;
«Κουνελοφπι».
- Σι ακριβϊσ είναι το κουνελοφπι;
«Κάτι ςαν τςουτςουροφφι, αλλά λίγο
πιο ςυμπακθτικό».
Τπάρχει κάτι που ςασ φοβίηει;
«Σίποτε, εκτόσ από το ςκοτάδι, τουσ
δράκουσ, τισ ανκρωποφάγεσ μπανιζρεσ
και τα φερμουαρόφιδα».
16. Ποιο είναι το πιο αγαπθμζνο ςασ
βιβλίο ;
«Σα "88 Ντολμαδάκια". Είναι κάτι
μεταξφ παραμυκιοφ και παιχνιδιοφ.
Σο βιβλίο αποτελείται από 160
ενότθτεσ με τισ οποίεσ ο
αναγνϊςτθσ μπορεί να ςυνκζςει
δεκάδεσ διαφορετικζσ ιςτορίεσ».
17. - Σι ανταπόκριςθ είχε το βιβλίο;
«Εχει προκαλζςει μια κάποια ςφγχυςθ ςτθν αγορά.
Πολλζσ νοικοκυρζσ το αγοράηουν πιςτεφοντασ ότι
περιλαμβάνει ςυνταγζσ για ντολμαδάκια. Από τθν
άλλθ πλευρά όμωσ άλλεσ νοικοκυρζσ μοφ ςτζλνουν
ντολμαδάκια ςε τάπερ. Είναι από τισ ςπάνιεσ
περιπτϊςεισ βιβλίου που εμπνζει τουσ αναγνϊςτεσ
να ςυμβάλουν απευκείασ ςτθ διατροφι του
ςυγγραφζα. Αν γράψω μερικά ακόμθ βιβλία με
παρόμοιουσ τίτλουσ, ίςωσ εξαςφαλίςω τθ διατροφι
μου για το άμεςο μζλλον».
18. - Σι κάνετε ξανά και ξανά;
«Προςπακϊ να μθν
επαναλαμβάνομαι».
Σι βλζπετε ξανά και ξανά;
«Ενα αόρατο πράςινο καγκουρό».
- Ενασ ςυγγραφζασ παραμυκιϊν
πρζπει να αγαπά τα παιδιά;
«Οχι μόνο να τα αγαπά, αλλά και να
βλζπει τον κόςμο μζςα από τα δικά
τουσ μάτια».
19. Αν δίνατε μια ςυμβουλι ςτουσ γονείσ
των αναγνωςτϊν ςασ, κα ιταν:
«Ολεσ οι ιςτορίεσ είναι αλθκινζσ, αν
υπάρχει κάποιοσ που να τισ πιςτεφει».
Αν ζπρεπε να δϊςετε μια ςυμβουλι
ςτουσ αναγνϊςτεσ ςασ;
«Μθν τρϊτε όλα μαηί και τα 88
ντολμαδάκια (να τα τρϊτε οχτϊ οχτϊ)
και ςκεφτείτε το καλά προτοφ
γαργαλιςετε ζνα γορίλα».
20. - Σι γνϊμθ ζχετε για τουσ πολιτικοφσ;
«Καλά που δεν είναι φτιαγμζνοι όπωσ ο
Πινόκιο, γιατί διαφορετικά κα ζπρεπε να
κακιερωκεί και επίδομα ςυντιρθςθσ μφτθσ».
- Ενα πολιτικό παραμφκι κα ξεκινοφςε...
«Ηταν ζνασ υπουργόσ, ςπουδαίοσ και ςοφόσ,
που για κάκε κζμα ζλεγε ζνα ψζμα. Αλλά
αντί να του μεγαλϊνει θ μφτθ τοφ μίκραινε
το ςτόμα, ϊςπου δεν τον άκουγε κανείσ και
αναγκάςτθκε να αλλάξει κόμμα...».
21. - Ξζρω ότι ζχετε μια ςυλλογι από ςπάνια
κομμάτια παλαιϊν παραμυκιϊν· τι ακριβϊσ
περιλαμβάνει;
«Ενα ποφπουλο από το μαξιλάρι όπου
κοιμόταν θ πεντάμορφθ πριγκιποποφλα, το
κορδόνι από το δεξί παποφτςι του
παπουτςωμζνου γάτου, ζνα τοφβλο από το
ςπίτι που είχαν χτίςει τα τρία γουρουνάκια,
τθ φοφντα από το ςκουφάκι τθσ
κοκκινοςκουφίτςασ, το φιτίλι από το λυχνάρι
του Αλαντίν, ζνα κομμάτι από τον κακρζφτθ
τθσ κακιάσ μάγιςςασ και πολλά άλλα».
22. Σα παιδιά πιςτεφουν ότι όλα αυτά είναι αλθκινά;
«Σο πιο πικανό είναι να καταλαβαίνουν ότι όλα
αυτά δεν είναι πραγματικά. Απλϊσ θ γοθτεία ςε όλα
αυτά είναι θ αναςτολι τθσ αξιοπιςτίασ. Δεν είναι
λίγεσ οι φορζσ που πιςτεφουμε ότι μια ιςτορία είναι
φανταςτικι αλλά δεχόμαςτε να κλάψουμε και να
γελάςουμε με αυτιν».
Ο αγαπθμζνοσ ςασ ιρωασ;
«Ο Λοφκουλλοσ. Ενα λαίμαργο ελεφαντάκι, το
οποίο μεταμορφϊνεται ανάλογα με το τι τρϊει».
23. - Γιατί ςτα παιδιά αρζςουν τα παραμφκια;
«Γιατί ςυνδυάηουν τθν περιπζτεια με το χιοφμορ. Σα
παραμφκια επιβάλλεται να είναι φανταςτικά γιατί το παιδί
δζχεται αρκετά μεγάλεσ δόςεισ πραγματικότθτασ ςτθν
κακθμερινι του ηωι».
- Από ποφ αντλείτε τα κζματα για τα παραμφκια ςασ;
«Από τα λεκτικά λάκθ που κάνω αλλά και από τθ
ςυναναςτροφι μου με τουσ αναγνϊςτεσ μου. ε μια
ςυγκζντρωςθ λοιπόν ρϊτθςα τα παιδιά τι ςθμαίνει θ λζξθ
"κλωνοποίθςθ", και ζνα μου απάντθςε ότι είναι όταν οι
άνκρωποι γίνονται κλόουν. Μου φάνθκε υπζροχθ ιδζα και
ζτςι ζγραψα μια ιςτορία για τθ χϊρα των ςοβαρϊν
ανκρϊπων που μια μζρα αρχίηουν να παρουςιάηουν
ςυμπτϊματα... κλονοποίθςθσ, γίνονται δθλαδι κλόουν».
24. - Σι προςόντα πρζπει να διακζτει ζνασ ςυγγραφζασ
παραμυκιϊν;
«Πρϊτον, να ζχεισ ζναν παπαγάλο που να ςου ψικυρίηει ςτο
αφτί παραμφκια· δεφτερον, ζναν παπποφ πειρατι και αν
διακζτεισ και ζνα πράςινο αόρατο καγκουρό για να ςε
οδθγεί ςε όλα αυτά τα μζρθ, τότε είςαι ο ιδανικόσ
ςυγγραφζασ».
- Εχετε μετανιϊςει για κάτι;
«Είναι άγνωςτο το τι μπορεί να κάνει κανείσ. Οταν ιμουν
μικρόσ μου άρεςαν πολφ τα βότςαλα και όταν φεφγαμε από
τθν παραλία ζλεγα ςτουσ γονείσ μου ότι κζλω να τα πάρω
μαηί μου. Ετςι μάηευα μερικά, αλλά πάντα ζλεγα ότι πιο
πολλά ιταν αυτά που άφθνα. Είναι λοιπόν περιςςότερα
αυτά που δεν κάνουμε ςτθ ηωι μασ».
25. - Ενα παραμφκι είναι μόνο μια φανταςτικι
ιςτορία;
«Δεν γράφω παραμφκια για να περάςω μθνφματα
ι μια άποψθ. Αν ικελα κάτι τζτοιο κα ζγραφα ζνα
άρκρο. Ο κόςμοσ του παραμυκιοφ δεν πρζπει να
ανταποκρίνεται ςτθν πραγματικότθτα».
Δϊςτε μασ ζνα παράδειγμα.
«Ενα κορίτςι φτιάχνει ζνα χιονάνκρωπο και
εκφράηει τθν επικυμία να μθ λιϊςει ποτζ. Για να
γίνει αυτό λοιπόν ο χιονάνκρωποσ αποφαςίηει να
πάει ςτον Βόρειο Πόλο και τελικά τα καταφζρνει και
φτάνει. Νιϊκει όμωσ τόςο ευτυχιςμζνοσ που τελικά
λιϊνει από τα δάκρυα τθσ ευτυχίασ του».
26. - Ποιο είναι το πιο δφςκολο αναγνωςτικό κοινό;
«Πολλζσ φορζσ ζχουμε ξεγελαςτεί νομίηοντασ ότι
αυτό των παιδιϊν είναι εφκολο. Και όμωσ είναι πιο
απαιτθτικό. Ενα παιδί όταν ακοφει κάτι που δεν το
ενδιαφζρει κα ςθκωκεί από τθ κζςθ του, κα κάνει
φαςαρία. Δεν το ανζχεται».
Σα παιδικά προγράμματα είναι άξια των
απαιτιςεων των παιδιϊν;
«Ποτζ δεν κατάλαβα γιατί τα παιδιά βλζπουν
προγράμματα για μεγάλουσ, ενϊ κα ζπρεπε τα
παιδικά προγράμματα να ιταν τόςο καλά που να τα
ζβλεπαν οι μεγάλοι».