Presentación empregada no obradoiro "A de Astrónomas".

1. As calculadoras de Harvard
Annie Jump Cannon

2. Annie Jump Cannon naceu en
Delaware en 1863. Aprendeu a amar o
ceo e a recoñecer as constelacións
grazas á súa nai, que a animou a
estudar ciencias noutro college para
mulleres, o Wellesley de Boston. Nesa
altura que enfermou de escarlatina e
a consecuencia diso perdeu moita
capacidade auditiva.
Imaxe: New York World-Telegram and the Sun
Newspaper Photograph Collection (Library of
Congress). Dominio público.

3. Annie graduouse en 1884 mais as dificultades de seguir unha carreira científica
sendo muller decidírona a volver ao Delaware natal durante dez anos.
Desenvolveu interese na fotografía e nunha viaxe a Europa incluso pasou por
España, estadía da que naceu un libro con textos e fotografías dela titulado In
the footsteps of Columbus.

7. A morte da súa nai en 1894 complicou as cousas.
Annie decidiu escribirlle a unha das súas antigas
profesoras en Wellesley e foi contratada para o
college. Adquiriu máis formación en física e
astronomía e familiarizose co estudo dos espectros.
Interesada en traballar con mellores telescopios
apuntouse ao college de Radcliffe, case unha
“sección feminina” da universidade de Harvard, e aí
foi que o seu camiño se acabou cruzando co de
Edward Pickering, que a colleu coma axudante en
1896.
En Harvard, Annie Jump Cannon dedicouse con
fervor á clasificación estelar, proseguindo -e
mellorando- o traballo de Mina Fleming.
Edward Charles Pickering (1846-1919)

8. Ademais de incansábel, Annie Jump Cannon era velocísima. Ao longo de horas e
horas de sistemática observación de espectros clasificou máis de trescentas mil
estrelas; contan que podía clasificar tres estrelas por minuto mirando espectros e
que armada dunha lupa chegaba a distinguir nas placas estrelas de magnitude 9,
moi por debaixo do límite visual humano. E todo iso por 25 centavos a hora.
Imaxe: Smithsonian
Institution. Sen
restricións para uso
persoal e didáctico.
Sitio web:
https://www.si.edu/

9. Annie agrupou as estrelas en sete tipos
básicos designados por letras do
alfabeto: O, B, A, F, G, K e M, por orde de
temperatura e de cor. Unha frase fixo
logo fortuna coma regra nemotécnica
para recordar a orde das letras: Oh Be A
Fine Girl Kiss Me (literalmente “Oh, sé
boa moza e bícame”). Esta clasificación
segue empregándose.
Imaxe: encontro da AAVSO en Harvard en 1916. As dúas
mulleres son Ida E. Woods (diante, de branco) e Annie Jump
Cannon (detrás dela). Dominio público.

10. Imaxe: Rursus [Wikipedia], CC BY-SA 3.0

11. Clase Temperatura Cor Masa na
secuencia
principal
(M☉
= masa solar)
Radio na
secuencia
principal
(R☉
= radio solar)
Fracción de
todas as
estrelas na
secuencia
principal
O ≥ 30000 K Azul ≥ 16 M☉
≥ 6,6 R☉
~0,00003%
B 10000-30000 K Branco azulada 2,1 – 16 M☉
1,8 – 6,6 R☉
0,13%
A 7500-10000 K Branco 1,4 – 2,1 M☉
1,4 – 1,8 R☉
0,6%
F 6000-7500 K Branco amarelo 1,04 – 1,4 M☉
1,15 – 1,4 R☉
3%
G 5200-6000 K Amarelo 0,8 – 1,04 M☉
0,96 – 1,15 R☉
7,6%
K 3700-5200 K Laranxa claro 0,45 – 0,8 M☉
0,7 – 0,96 R☉
12,1%
M 2400-3700 K Laranxa-
vermello
0,08 – 0,45 M☉
≤ 0,7 R☉
76,45%

12. Imaxe: adaptado de
Richard Powell, CC
BY-SA 2.5. Sitio web:
http://www.atlasoft
heuniverse.com/hr.
html