Proxecto de astronomía realizado na materia de Cultura Científica.

1. MATERIAL
Táboa de madeira.
Dúas barras da mesma lonxitude.
Cordas de distinto groso.
Láminas cunha elipse impresa.
Chisqueiro.
Tesoiras.
Pegamento de barra e líquido.
Bólas.
Marcador.
Táboa para anotar os datos.
Demostración da segunda lei
de Kepler
Demostración da segunda lei
de Kepler
Autora
Nerea Segade Rozas, alumna de Cultura Científica de 1º de bacharelato do IES Aller Ulloa.
Referencias
http://www.esa.int/Education/
PROCEDEMENTO
(1) Pegamos as láminas da elipse á táboa.
(2) Pegamos a corda grosa polo bordo da elipse
coa axuda do pegamento líquido.
(3) Colocamos un dos extremos das barras de
madeira nun dos focos da elipse (no que se sitúa o
sol).
(4) Enchemos a área delimitada polas barras con
bólas e ímolos movendo ao longo da traxectoria do
planeta.
(5) Imos realizando marcas a intervalos regulares
de tempo e medindo a distancia percorrida polo
planeta.
(6) Construímos unha táboa de datos coas
distancias percorridas en cada intervalo de tempo
e calculamos as velocidades.
ImaxedeESAeducation
9

2. RESULTADOS OBTIDOS
Demostración da segunda lei
de Kepler
Demostración da segunda lei
de Kepler
Autora
Nerea Segade Rozas, alumna de Cultura Científica de 1º de bacharelato do IES Aller Ulloa.
Referencias
http://www.esa.int/Education/
INTERPRETACIÓN.
(1) Se analizamos os resultados experimentais,
comprobamos que a velocidade do punto no
que se situaría o planeta vai aumentando a
medida que este se achega ao Sol.
(2) No perihelio a velocidade é máxima.
(3) A medida que o planeta se afasta do Sol, a
súa velocidade vai diminuíndo.
(4) No afelio a velocidade é mínima.
Imaxe de ESA education
CONCLUSIÓNS.
Tempo (s) Velocidade (cm/s)
1 10
2 7,9
3 7,7
4 9,8
5 12,6
6 19,2
7 47,4
8 19,9
9 10,5
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Tempo (s)
Velocidade(cm/s)
A segunda lei de Kepler dinos que a liña que
une o centro do Sol e o planeta, varre áreas
iguais en tempos iguais. Como consecuencia
disto, a velocidade do planeta non é constante
ao longo da traxectoria, senón que é maior no
perihelio ca no afelio.
No laboratorio empregamos un modelo sinxelo
para simular o movemento dos planetas arredor
do Sol. Con este modelo, puidemos comprobar
experimentalmente a segunda lei de Kepler.
Imaxe de http://lago.mine.nu/
10

3. MODELO HELIOCÉNTRICO
Astronomía na aula: modelos
xeocéntrico e heliocéntrico
Astronomía na aula: modelos
xeocéntrico e heliocéntrico
Autor
Óscar López Verde, alumno de Cultura Científica de 1º de bacharelato do IES Aller Ulloa.
Referencias
http://web.educastur.princast.es/proyectos/jimena/pj_franciscga/kepler.htm
http://www.esa.int/Education/Teach_with_Rosetta/Marble-ous_ellipses_images
https://www.fisicalab.com/apartado/leyes-kepler#contenidos
MODELO XEOCÉNTRICO
ÓRBITAS PLANETARIAS
O Sol é o centro do Universo e os demais
astros xiran arredor del.
O primeiro astrónomo que apoiou esta teoría
foi Aristarco de Samos (310 a.C. - 320 a.C.).
Copérnico (1473-1543) revolucionou a ciencia
ao expoñer a súa teoría heliocéntrica no
século XVI.
Galileo e Kepler demostrarían cos seus
traballos a validez do modelo heliocéntrico.
Imaxe de ESA education
Convencionalmente aceptado nas Idades Antiga
e Media.
Defendía que a Terra era o centro do Universo e
os demais astros xiraban ao seu arredor.
O seu máximo expoñente foi Claudio Ptolomeo
(100 d.C-170 d.C).
Imaxe de dominio público
Imaxe de ESA education
Unha órbita é a traxectoria que describe
un obxecto físico arredor doutro polo
efecto dunha forza central.
Os planetas describen órbitas elípticas
(curvas pechadas) arredor do Sol.
Kepler demostrou matematicamente nas
súas leis do movemento que estas
órbitas son elípticas, e non circulares
como pensaba Aristóteles.
11

4. Astronomía na aula: as leis de
Kepler
Astronomía na aula: as leis de
Kepler
KEPLER O ASTRÓNOMO
PRIMEIRA LEI DE KEPLER
SEGUNDA LEI DE KEPLER
TERCEIRA LEI DE KEPLER
T
2
r
3 = constante
va=
dA
dT
Johannes Kepler (1571-1630) foi un
astrónomo alemán famoso polo
enunciado das súas leis do movemento
planetario.
Todos os planetas se desprazan arredor
do Sol describindo órbitas elípticas.
O Sol encóntrase nun dos focos da
elipse.
O radio vector que une un planeta e o
Sol varre areas iguais en tempos iguais.
Isto significa que a velocidade areolar é
constante:
En consecuencia, a velocidade lineal do
planeta aumenta cando o planeta se
acerca ao perihelio (o punto máis
cercano ao Sol).
Autor
Óscar López Verde, alumno de Cultura Científica de 1º de bacharelato do IES Aller Ulloa.
Referencias
http://web.educastur.princast.es/proyectos/jimena/pj_franciscga/kepler.htm
http://www.esa.int/Education/Teach_with_Rosetta/Marble-ous_ellipses_images
https://www.fisicalab.com/apartado/leyes-kepler#contenidos
Para calquera planeta, o cadrado do seu
período orbital é directamente
proporcional ao cubo da lonxitude do
semieixe maior da elipse que describe.
Imaxe de ESA education
12

5. Astronomía na aula:
os cometas
Astronomía na aula:
os cometas
Autora
Antía Arias Pardo, alumna de Cultura Científica, 1º de bacharelato do IES Aller Ulloa.
Referencias
http://www.todoelsistemasolar.com
http://www.esa.int/Education
http://www.astromia.com
DEFINICIÓN
ORIXE
Imaxe de ESA education
ESTRUTURA E COMPOSICIÓN
Cometa PANSTARRS
Imaxe de http://www.astronomia-iniciacion.com/
Imaxe de
https://alhadradigital.wordpress.com
Posición dos cometas respecto ao SoL. A cola sempre apunta en dirección oposta.
Imaxe de http://www.astronomia-iniciacion.com.
13
Son corpos que xiran arredor do Sol
de maneira similar á dos planetas,
pero en órbitas elípticas moi
alargadas.
Proveñen, principalmente de dous lugares,
a Nube de Oort, situada entre 50.000 e
100.000 UA (unidades astronómicas) do
Sol, e do cinto de Kuiper, localizado máis
aló da órbita de Neptuno.
Os cometas de longo período crese que
teñen a súa orixe na Nube de Oort, que
leva o nome do astrónomo Jan Hendrick
Oort.
A medida que o cometa se retira do
Sol perde po sublimado e a cola
desaparece.
Algúns cometas con órbitas pequenas
teñen colas tan curtas que son case
invisibles.
NÚCLEO
Conglomerado de pedra e po.
Tamaño entre 1 e 100 Km.
Abundan amoníaco, metano, monóxido de
carbono, dicianóxeno e auga.
COMA
Envoltura gasosa que rodea o núcleo
cometario.
Tamaño entre 10.000 e 100.000 Km.
COLA
Tamaño que rolda os 100 millóns de km.
Formada por simples móleculas ionizadas,
como o monóxido de carbono e o CO2
.

6. QUE É A ÓRBITA DUN COMETA?
Astronomía na aula: os cometas,
exemplos.
Astronomía na aula: os cometas,
exemplos.
Autora
Sarai Fernández López, alumna de Cultura Científica de 1º de bacharelato do IES Aller Ulloa.
Referencias
http://es.gizmodo.com/este-es-el-extrano-sonido-que-produce-el-cometa-67p-1657341894 ,
http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2014/10/P02_Marble-ous_ellipses_Figure_2 http://imagenesdeluniverso.com/wp-content/uploads/2013/03/Cometahalley.jpg
https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia
http://www.juntadeandalucia.es/averroes/centros-tic/41700038/mediawiki/index.php?title=Cometas%3B_%C3%B3rbitas%2C_composici%C3%B3n_y_procedencia
NOMENCLATURA DOS COMETAS
A cada cometa correspóndelle un nome
atendendo ás seguintes características:
•
Ano do descubrimento.
•
Letra que indica a metade do mes no que se
viu por primeira vez, seguida dun número de
orde. Por exemplo, B2 para o segundo
cometa observado na segunda metade de
xaneiro.
•
Prefixo que indica a natureza do cometa
precedido dun número de orde. Por exemplo,
P para un cometa periódico observado e C
para un cometa non periódico.
UN COMETA FAMOSO: 1P / HALLEY
Nome sistemático: 1P / 1682 Q1
Foi descuberto por Edmond Halley . É un cometa
grande e brillante que orbita arredor do sol cun
período de 76 anos.
Pode verse a simple vista dende a Terra cando
se vai achegando ao Sol.
O seu seguinte paso polo perihelio (punto máis
próximo ao Sol na órbita) será no 2061.
67P/CHURYUMOV-GERASIMENKO
Cometa descuberto no 1969 por Klim
Ivánovich Churyumov. Ten un
período orbital de 6,6 anos.
Foi o destino da misión Rosetta da
Axencia Espacial Europea, lanzada o
2 de marzo do 2004.
14
É a traxectoria que realiza o cometa arredor dun corpo baixo a
influenza dunha forza centrípeta. Pode ser de varios tipos:
Circular Hiperbólica e parabólica Elíptica

7. Astronomía na aula: a misión
Rosetta.
Astronomía na aula: a misión
Rosetta.
Autores
Laura Arcay Rozas, alumna de Cultura Científica de 1º de bacharelato do IES Aller Ulloa.
Referencias
http://www.esa.int/es/ESA_in_your_country
QUÉ É?
DURACIÓN
TRAXECTORIA
PLANS PARA O FUTURO
ESA–C.Carreau/ATGmedialab
ESA/ATG medialab
ESA/NASA
É unha misión da Axencia Espacial
Europea (ESA), cuxa función foi a de
orbitar arredor do cometa
67P/Churiumov-Gerasimenko e enviar
un módulo de aterraxe, a sonda
Philae, á superficie do cometa.
Foi lanzada o 2 de marzo do 2004, logo de
pospoñer a misión nos dous anos anteriores
por mor de dificultades técnicas nos foguetes
implicados nela.
Despois dalguhas viaxes polo Sistema Solar,
Rosetta entrou nun estado de repouso do que
“espertou” o 20 de xaneiro do 2014.
Tras 31 meses sen enviar sinais á Terra,
Rosetta emprendeu de novo o camiño cara ao
seu cometa obxectivo, estando a tan só 9
millóns de kilómetros del.
É bastante complexa (ver figura inferior) xa que inclúe tres pasadas pola Terra e
unha por Marte. Rosetta tamén entra e sae do principal cinto de asteroides que se
atopa entre Marte e Xúpiter.
A pesar de que se esperaba que a
misión chegase ao seu fin a finais do
ano 2015, a ESA ampliou o prazo
durante todo o 2016.
A sonda continuará observando como
o cometa se achega ao Sol ata que
acade o punto de maior proximidade
ao (perihelio), suceso previsto para o
13 de agosto.
15

8. QUE É?
Astronomía na aula: a sonda
Philae
Astronomía na aula: a sonda
Philae
Autores
Iria Fernández Trabazo, alumna de Cultura Científica de 1º de bacharelato do IES Aller Ulloa.
Referencias
https://es.wikipedia.org/wiki/Philae_(sonda_espacial)
http://blogs.esa.int/rosetta/tag/philae-2/
http://www.abc.es/ciencia/abci-philae-afronta-hibernacion-eterna-cometa-201602131307_noticia.html
http://motherboard.vice.com/read/goodbye-philae
Philae pousouse na superficie do cometa o 12 de
novembro de 2014.
A sonda tiña varios sistemas de ancoraxe: parafusos,
que se suxeitarían ao chan nada máis pousarse nel
(a); arpóns (b e c) e un pequeno motor de gas.
Ao comezo, a zona destinada á aterraxe era unha
zona á que chamaron Agilkia, pero debido a que
fallaron os arpóns, Philae foi rebotando pola
superficie do cometa ata acabar nunha zona de
sombra á que bautizaron como Abydos.
Debido a iso, a sonda non puido recargar as
baterías mediante os seus paneis solares.
Permaneceu prendida menos de dous días ata que
finalmente entrou en hibernación.
A sonda espertou o 13 de xuño de 2015 e
permaneceu activa durante sesenta horas, que
aproveitou para recolectar novos datos
científicos e envialos á ESA.
Cando se lle acabou a batería, tivo que facer
fronte a unha nova hibernación. Non dá sinais
de vida dende o 9 de xullo de 2015.
ImaxedeESA/Rosetta/MPSforOSIRISTeam
MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA
Sistemas de anclaxe de Philae
Imaxe de a, MPS, Lindau–Katlenburg; b, Schtone; c, MPE, Garching.
As dúas zonas de aterrizaxe, Agilkia e Abydos.
http://www.sternwarte-nms.de/artikel/die-mission-rosetta-die-
spannung-steigt/wo-bist-du-philae/
A sonda Philae
Imaxe de ESA/ATG medialab
É unha sonda espacial enviada pola
Axencia Espacial Europea (ESA) dentro
da misión Rosetta.
O seu obxectivo é a análise do cometa
67P/Churyumov-Gerasimenko e o
almacenamento de datos con fins
científicos.
16