Alles is gezondheid conferentie 4 februari 2015 Publiek-private samenwerking Door Vrije Universiteit Amsterdam

1. publiek-private samenwerking
kapitalistische boeven en
bureaucratische monsters
Brian Tjemkes b.v.tjemkes@vu.nl
(Pepijn Vos pepijn.vos@TNO.nl)
Sanne Bogaarts (Lidl)
4 februari 2015
www.loketgezondleven.nl/gezonde-
gemeente/uitvoeren-en-
samenwerken/samenwerken/publiek-privaat

2. Superior performance= f(Alliance objective + ADF)
Wat is PPS? ALLIANTIE-MODEL
Een tijdelijk samenwerkingsverband tussen
twee of meer organisaties uit de publieke én
private sectoren die middelen, risico’s en
opbrengsten delen om individuele
organisatiedoelen, gezamenlijke
samenwerkingsdoelen en maatschappelijke
doelen te behalen
CONCESSIE-MODEL

3. Wat is PPS niet?
• Uitbesteden/ inkopen
• Sponsoring/donatie
• Inkoopovereenkomst
• Licentie of franchise
Andere vormen van participatie, maar geen PPS:
• Informeren van partijen
• Consulteren van partijen
• Delegeren aan partijen
PPS is slechts één van de manieren
om externe partijen te betrekken!

4. PPS
NIET DOEN!!

5. “Germans feel shame as computerised
road-toll system flops”
“Ontwikkeling allianties gehinderd door interne “blame
culture”, slecht verandermanagement en
ontwikkelingsgat in denken tussen beleidsmakers”
“Effect van PPS op gedragsverandering onbekend”
“PPS zorgt voor meer en meer legitieme branding van schadelijke
producten”
“Oplevering HSL 1,5 jaar vertraagd, met
flinke kostenstijging”

6. PPS -falen
1. Afwezigheid van hiërarchische aansturing
(geen baas)
2. Coöperatie en competitie
(taart en verdeling van de taart)
Formatiefase
• Verkeerde strategie en partner(s)
• Verkeerd ontwerp
Uitvoeringsfase
• Mismanagement lancering / dagelijks werk
• Mismanagement evaluatie
Beëindigingsfase
• Conflicten over beëindigen/ verlaten
• Negatief effect op reputatie
Welke uitdagingen ervaren jullie in
proces van formeren, managen en
beëindigen van PPS?

7. PPS
DOEN!!

8. “Realisatie van een complex infrastructureel
werk: De Waardse Alliantie verdient
navolging”
“JOGG-gemeente Utrecht: Pilot ‘Makkelijke
Moestuinen voor peuters’ succesvol”
“Eneco gaat associate partnerschap
met Energy Institute aan”
“Veghel bindt strijd aan met overgewicht”

9. Succesvolle PPS vraagt om….
1. Formuleren strategie
2. Selecteren
4. Ontwerpen
3. Onderhandelen
5. Managen
6. Evalueren
7. Beëindigen
PPS-raamwerk
• Activiteiten, resultaten en beslissingen in
de ene fase hebben direct effect op de
volgende fase(s)
• Elke fase kent algemene
samenwerkingsuitdagingen en specifieke
PPS-uitdagingen
PPS-prestatie
• Inzicht in doelen, processen en
maatschappelijke bijdrage
PPS-vaardigheden
• Kennis en kunde om PPS aan te sturen

10. Formuleren
strategie
Is PPS een geschikte instrument om
beoogde doelen te realiseren?
Als geschikt zorg dat
• Activiteit en
organisatiedoel helder is
• Inzicht hebt in noodzakelijke middelen
• Inzicht in middelen die je mist als organisatie
• Duidelijkheid waarom PPS beste optie is
• Potentiele risico’s/ consequentie aangaan PPS
geëxpliciteerd zijn
Zelf
Ontwikkelen
beleid
Inkopen
Schoonmaak
Samen
Interventies
Gezond-
gewicht

11. Selecteren
partners
Zorg dat o.a. helder is:
• Doel en middelen-fit
• Verschillen tussen organisatiekenmerken
• (strategie, organisatie, operatie, cultuur)
• Potentiële risico’s
• Potentiële maatregelen
Welke partner(s) past(passen) het
best?
Overgewicht te
stabiliseren en
bewegingsarmoede te
verminderen onder de
Rotterdamse jeugd door
het bevorderen van
gezonde voeding en
beweging.

12. Onderhandelen
Win-win resultaat betekent o.a. :
• Voorwaarden naar
tevredenheid van alle
partners
• Voldoende korte- én langetermijn prikkels
voor samenwerken
• Voldoende basisvertrouwen
• Afspraken zijn vastgelegd
Onder welke voorwaarden wordt
samengewerkt?

13. Probleem
Mythe
Ongeïnteresseerde boeven en
bureaucratische monsters

14. Oplossing
Triple Win: Doelen hiërarchie
Wat is het maatschappelijk
probleem/issue?
Wat is het gezamenlijke doel van
de betrokkenpartners?
Wat zijn de individuele doelen die de partners
willen bereiken?

15. FitFoodFun factor

16. Verkenning van de Triple Win!
• Formeer teams van 3-4 personen
• Zoek een vel (aan de muur)
• Vervolgens:
– Beschrijf een situatie
– Bepaal individuele doelen partner A en B
– Bepaal gezamenlijke doelen
– Bepaal maatschappelijke doel
• 20 minuten
• Plenair afronding
Opdracht

17. Triple Win vraagt om….
Expliciteer de triple-win als basis voor de PPS.
• Formuleer als organisatie helder op welke activiteiten uw wilt samenwerken met
derden en welke individuele doelen u hiermee wil realiseren.
• Organiseer een creatieve sessie waarin u samen met uw partner de triple-win
expliciteert.
• Negeer het vooroordeel dat publiek en private partijen per definitie tegen gestelde
belangen hebben en zoek een gezamenlijk doel vinden waarin de verschillende
belangen worden gediend.
Monitor de realisatie van de triple-win.
• Formuleer gezamenlijk indicatoren waarop u voortgang in de realisatie van triple
win kan bepalen en monitor hier met regelmaat op.
• Zorg dat bij de opstart van uitvoering van samenwerkingsplannen alle betrokken
personen uit de verschillende organisatie bewust zijn van de triple-win die
gerealiseerd dient te worden.
• Bewaak bij “elke” besluit die genomen of er voldoende rekening gehouden wordt
met de triple-win.

18. Samenvattend
Echter…
 Triple-win is basis voor de samenwerking!
 Ambitieniveau van de organisatie bepaalt de aard en
de mate van investeren in PPS
 Kennis, kunde en creativiteit van betrokken bepaalt mede
succes van PPS
 Vragen?
PPS-prestatie =
f(PPS-condities + PPS-raamwerk)
* PPS-vaardigheden