Comezo do reinado dos RR Católicos, Estilo Plateresco e Primeiro Renacemento

1. Reinado dos Reis Católicos: a
monarquía autoritaria
En 1479 Fernando
convértese en rei de
Aragón por morte do
seu pai. No mesmo ano
a súa muller Isabel
vence na guerra civil
contra a súa sobriña
Dna. Xoana e toma o
trono de Castela.
No seu reinado non se
uniron Castela e Aragón,
que mantiveron as súas
fronteiras, Cortes e leis.
Cada rei reinou no seu
reino por separado,
aínda que se axudaron
para realizar es
empresas militares de
cada coroa.
Representan na
península un novo estilo
de goberno: a
monarquía absoluta e
afirmaron a
superioridade da coroa
sobre os nobres e
impuxero, en común,
distintas políticas de
unificación dos reinos
peninsulares.

2. Comezos do reinado
1479 Tratado de Alcaçovas
castela quédase cosas
Canarias e Portugal pode
explorar a costa africana
ao sur do cabo Bojador
1482-1492 Guerra de
Granada.
Termina coa rendición de
Boabdil e a entrega de
Granada
1492 Capitulacións de
Santa Fe.
Acordos con Colónpara
financiar a expedición a
América
1494 Tratado de
Tordesillas.
Coa arbitraxe do Papa
Alexandro Castela e
Portugal se reparten o
mundo

3. PlaterescoChamado tamén gótico
plateresco, é un estilo
artístico, especialmente na
arquitectura que aparece
entre o Gótico final e o
Renacemento, a finales del
século XV. Nace da fusión
de elementos decorativos
mudéxares do gótico
flamíxero con elementos
renacentistas e recibe este
nome por reproducir en
pedra o estilo decorativo
dos plateiros. Comezou cos
Reis Católicos, e chegou a
su máxima expresión
durante el reinado de
Carlos I especialmente en
Salamanca.
Caracterízase por realizar
fachadas-retábulo, cubertas
cunha decoración moi
abundante de elementos
vexetais, candelabros,
festóns, criaturas
fantásticas y todo tipo de
figuraciones.Moi
caracerística e a inclusión
de escudos, medallóns e
pináculos.
Imaxes de Salamanca:
Fachada da Universidade
de Salamanca(1). Casa das
Cunchas (2).
1
2

4. Plateresco- 2
Pazo do
Infantado
(Guadalajara)
Pazo do
Jabalquino
(Úbeda)
San Esteban(1)
(Salamanca)
San Pablo (2)
(Valladolid)
Colexio de San
Gregorio (3)
(Valladolid)
1 2 3

5. Plateresco Galicia: Hostal dos Reis
Católicos
Os Reis Católicos
mandaron construir
unha gran hospedería na
Praza do Obradoiro coa
axuda das rendas
recibidas na victoria de
Granada. Os papas
ofreceron indulxencias
aos que axudasen
economicamente. Entre
as figuras podemos ver:
Adán e Eva, varios
santos,os 12 apóstolos.
En las enxutas,
medallóns de Isabel e
Fernando, e nos
pináculos anxos con
instrumentos musicais.
Hai dous grandes
escudos aos lados da
portada, coas armas de
Castela, e aos flancos, a
cruz nun redondel que é
o emblema del Hospital.

6. O humanismo
É un movemento intelectual, filosófico e
cultural europeo orixinado no século XIV ,
vencellado ao Renacemento. Iniciouse na
península Itálica: Florencia, Roma,
Venecia…
A invención da imprenta por Gutenberg
permitíu o abaratamento do custo e a
través dos libros a difusión masiva das
ideas humanistas e do sentido crítico
contra o magister dixit ou argumento de
autoridade medieval.
A aparición de mecenas como os Médici
de Florencia ou pontífices romanos
como Xulio II personas que por aprecio
polo saber antigo ou afán coleccionista
prestaron a súa protección política, e
económica a artistas e intelectuais.
Carácterízase por:
- recuperación da cultura da Antigüidade
clásica.
- antropocentrismo ou consideración do
home como importante pola súa
intelixencia
– valoración da fama como virtude do
mundo clásico, o esforzo na superación e
o conocemento.
-a razón humana adquire valor supremo.
- vese como lexítimo o desexo de fama,
gloria, prestixio e poder (O príncipe, de
Maquiavelo), valores pagáns que melloran
ao home
- desexo da unidade política e religxosa de
Europa baixo un só poder político e un
relixioso.
- separación de moral política;
autoridade relixiosa e temporal.
- o optimismo fronte ao pesimismo e
milenarismo medievais.
- existe fe no home retorno ás fontes do
saber:la lectura dos clásicos nos textos
originais.
-búsqueda dunha espiritualidade máis
humana e interior ou persoal.
- Uso das linguas vernáculas

7. Humanistas salientables
Dante Alighieri (1265-1321), o primeiro en
situar á Antigüidade no centro da vida cultural
Francesco Petrarca (1304-1374), pai do
humanismo. Foi o primeiro en sinalar que para
ser culto e adquirir verdadeira humanidadi, era
indispensable o estudo das linguas e letras
dos clásicos
Giovanni Boccaccio (1313-1375),escritor usa o
italiano
Leon Battista Alberti (1404-1472). Sacerdote,e
humanista secretario persoal de seis papas,
doutor en Dereito Canónico, físico, matemático
e arquitecto apoiou as novas ideas
Pico della Mirandola (1463-1494),
probablemente o primero en utilizar a palabra
humanista
Erasmo de Rotterdam (1469 - 1536), a gran
figura intelectual no debate entre católicos e
protestantes. Creador unha corrente persoal
dentro do humanismo de crítica do cristianismo
medieval tradicional, o erasmismo.
Tomás Moro (1478-1535), humanista inglés
autor dun escrito satírico que sirvíu de
modeloa outros moitos, a Utopía.
Enfrentóouse ao rei Enrique VIII.
Antonio de Nebrija (1441-1522), renovou os
métodos de ensino das linguas clásicas en
España

8. Quatroccento
Pintura: Sandro Botticelli
Alessandro di Mariano di
Vanni Filipepi (Florencia
1451 – 1510)
O pai mandouno aos
catorce anos ao
obradoiro de Frei Filippo
Lippi. Máis tarde,
frecuenta o de Andrea del
Verrocchio, onde
traballou ao lado de
Leonardo da Vinci.
Traballou baixo o
mecenado de Lourenzo
de Médici e tamén
chamouno o papa Sixto
IV a Roma, onde pintou
frescos nas paredes da
Capela Sixtina.
Voltou a Florencia, e logo
da morte do seu protector
pasou tempos dificis.
Esquecido durante moito
tempo, a finais do século
XIX foi redescuberto
como o gran
representante da pintura
do primeiro renacemento

9. Características da pintura de Botticelli
Delicadeza
na expresión
das caras
Abundancia
de detalles
decorativos.
contornos claros, e
minimizando os
contrastes fortes de luz
e sombra.
gusto polas
composicións
delicadas e
fermosas
Representa
ción de
corpos
espidos
como na
antigüidade
clásica
Representación de temas cristianos e pagáns,
neste caso dun tema mitolóxico clásico:
O nacemento de Venus
Personaxes
mitolóxicos e
alegorías:
Flora,Céfiro,
Primavera
Cores claros e
suaves, non
sfumatto
Moda e roupas
renacentistas
Imitación
posturas da
escultura
clásica
corpos
idealizados:
altos e
delgados

10. Botticelli: obras mestras
Nacemento de
Venus
Representa o
tema mitolóxico grego
do nacemento da
deusa Afrdita (Venus)
que nace da espuma
do mar. Nace na
primavera e Flora
corre a tapala. Cefiro
(o vento do oeste,
mensaxeiro da
primavera) e a súa
muller Cloris, que
domina frores e
froitos, están
presentes
A Primavera
Representa a
Chegada da
Primavera, do
amor e das frores.
Están presentes
Venus ( no
centro), Flora, as
tres Grazas
(simbolizan a
fermosura e a
ledicia), Cupido e
Mercurio
Venus
Flora

11. Outras obras de Botticelli
• y
La historia de Nastagio degli Onesti é una narración do Decamerón de Giovanni Boccaccio.
Trátase da historia dun xove de Rávena rexeitado pola súa amada que ve no bosque a unha muller perseguida por un
xinete, que a ataca e mata. Inmediatamente, ela érguese e volve a comezar a persecución, pois é unha fantasmas
maldita, por provocar o suicidio do mozo (o xinete) ao desprezar o seu amor. Nastagio convida á súa amada a un
banquete no lugar para que ela vexa a escea e así consegue que acceda a casar.

12. Outras obras de Botticelli-2
Castigo de Coré, Datán e Abiram
(Capela Sixtina – Roma)
Natividade
San Sebastián

13. Outras obras de Botticelli-3
O Inferno:
Debuxos
ilustrativos
da Divina
comedia de
Dante
Alligieri

14. Fra Filippo Lippifrei Filippo di
Tommaso Lippi
(1406 – 8 de
octubre de 1469
utiliza paisaxes
en lugar de
fondos planos;
búsqueda dos
efectos de cor, é
un dos mellores
coloristas desa
época. elegancia
no dibuxo, que
inflúe
decisivamente
en Botticelli,
destaca polo
movimiento e
gusto polo
anecdótico,introd
uce personaxes
menores. Trata
temas relixiosos,
enfoca a arte
relixiosa dende o
seu lado
humano.

15. Filippo BrunellesciCúpula de Il duomo
(catedral) de Florencia
obra de Arnolfo di Cambio
Debido á construcción do
cruceiro, a cúpula non
podia ser semiesférica.
Brunellesci soluciona o
problema coa
superposición de
dúas bóvedas octogonais,
unha dentro da outra,
feitas de ladrillo e
divididas en tramos como
os cuarteróns dunha
laranxa. Esta innovación
permitía repartir as
cargas, ademais de
conseguir a sensación de
lixeireza.
Era unha cúpula de
tamaño enorme, :100
metros de altura interior,
41 metros de diámetro
interior e 45,5 metros de
diámetro exterior; a
maior da súa época

16. León Battista Alberti
Santa María
Novella
- Uso de formas
xeométricas simples
- Utilización de
elementos clásicos:
- Frontóns
- Arcos de medio
punto
- Parte inferior
inspirada nun arco de
trunfo
- Dimensións humanas
- Equilibrio e simetría
- Uso das proporcións
e relacións
matemáticas

17. Donatello
Recuperación da estética
greco-latina:
- Corpos espidos (culto
ao corpo)
- Beleza idealizada
- Figuras serenas (1)
(como no período
clásico grego) ou
amosando dignidade
dun patricio romano
(2)
- Canon clásico
- Figuras en
desequilibrio
(iniciando o
mevemento)
- Temas relixiosos
1.- David 2.- San Xurxo

18. Donatello-2
1 - Rostro digno e sereno. 2 - Figura ecuestre (arte romano)
- Estudo das arrugas da roupa, - Figura equilibrada e digna
cabelo… ( período clásico)
1.- Moisés 2.-Condotiero Gattamelata

19. Batisterio de s. Xoán (Florencia)
Seguindo o gusto italiano,
edificio separado para
bautizar (os non cristiáns
non podían entrar na
igrexa):
- Estética exterior
semellante ao duomo
- Edificio renacentista
+ dimensións humanas
+ Divisións horizontais
+ arcos de medio punto
+ simetría e equilibrio
+ Uso elemetos clásicos
como frontóns
Giovanni Villani s XIV en el siglo XIV
Edificio octogonal con tres portas.En 1329, Andrea
Pisano (recomendado por Giotto) diseña o primero
conxunto de portas (as Portas sur). Portas norte
(1401) e leste (1425) - Portas do Paraíso - realizadas
por Giberti e o seu obradoiro

20. Lourenzo Ghiberti
BATISTERIO DE FLORENCIA: PORTAS DO PARAÍSO
- Varios planos de
profundidade en
perspectiva
- temas relixiosos
- realis,o e retratos
- Preocupación polo
mevemento,
realismo
- Detallismo e
coidado dos
efectos de
roupas…