The Book of Tobit, also known as the Book of Tobias, is a 3rd or early 2nd century BC Jewish work describing how God tests the faithful, responds to prayers, and protects the covenant community.

2. KAPITOLU 1
1 Il- ktieb tal- kliem taʼ Tobit, bin Tobiel, bin Ananjel, bin
Aduel, bin Gabael, min- nisel taʼ Asael, mit- tribù taʼ
Neftali;
2 Li fi żmien Enemessar, sultan taʼ l-Assirja, ġie mmexxi l-
jasar minn Tisbe, li tinsab fuq in-naħa tal-lemin taʼ dik il-
belt, li proprju tissejjaħ Neftali fil-Galilija fuq Aser.
3 Jien Tobit imxejt il-jiem kollha taʼ ħajti fit-toroq tal-
verità u l-ġustizzja, u għamilt ħafna għemejjel taʼ l-
elemosina lil ħuti, u lill-ġens tiegħi, li ġew miegħi Nineve,
fl-art taʼ l-Assirjani.
4 U meta kont f’pajjiżi, fl-art taʼ Iżrael li kont għadni żgħir,
it-tribù kollu taʼ Neftali missieri waqaʼ mid-dar taʼ
Ġerusalemm, li kienet magħżula mit-tribujiet kollha taʼ
Israel, biex it-tribujiet kollha kellhom jissagrifikaw. hemm,
fejn it-tempju tal-abitazzjoni tal-Għoli kien ikkonsagrat u
mibni għal kull żmien.
5 Issa t- tribujiet kollha li flimkien irvellaw, u d- dar taʼ
missieri Neftali, issagrifikaw lill- għoġol Bagħal.
6 Imma jien waħdi kont immur spiss Ġerusalemm fil-festi,
kif ġie ordnat lill-poplu kollu taʼ Iżrael b’digriet taʼ dejjem,
li jkolli l-ewwel frott u l-għexieq taż-żieda, maʼ dak li kien
l-ewwel imqaxxar; u tajthom fuq l-artal lill-qassisin ulied
Aron.
7 L-ewwel għaxar parti taż-żieda kollha tajt lil ulied Aron,
li jaqdu f’Ġerusalemm: għaxra parti oħra biegħt, u mort, u
qattajtha kull sena f’Ġerusalemm;
8 U t-tielet tajthom lil min kien xieraq, kif kienet ordnatni
Debora omm missieri, għax jien tħallejt orfni minn missieri.
9 Barra minn hekk, meta wasalt fl-età taʼ raġel, iżżewwiġt
lil Anna taʼ familja tiegħi stess, u minnha nislet lil Tobija.
10 U meta ġejna l-jasar lejn Nineve, ħuti kollha u dawk li
kienu minn familja tiegħi kielu mill-ħobż tal-Ġentili.
11 Imma żammejt ruħi milli niekol;
12 Għax b’qalbi kollha ftakart f’Alla.
13 U l- Għoli tani grazzja u favur quddiem Enemessar, biex
jien kont il- fornitur tiegħu.
14 U mort Media, u tlaqt b’fiduċja maʼ Gabael, ħu Gabrias,
f’Rage belt taʼ Media għaxar talenti tal-fidda.
15 Issa meta Enemessar miet, ibnu Sennakerib issaltan
minfloku; li l-patrimonju tiegħu kien inkwiet, li ma stajtx
nidħol fil-Media.
16 U fi żmien Enemessar tajt ħafna elmozji lil ħuti, u tajt
ħobż lil dawk bil-ġuħ,
17 U ħwejjeġ tiegħi lill-għarwien: u jekk rajt xi ħadd mill-
ġens tiegħi mejjet, jew mitfugħa madwar il-ħitan ta 'Ninive,
jiena nidifnu.
18 U jekk is-sultan Sennakerib kien qatel xi ħadd, meta ġie,
u ħarab mil-Lhudija, jien difnuhom fil-moħbi; għax fir-
rabja tiegħu qatel ħafna; imma l-katavri ma nstabux, meta
kienu mfittxija mis-sultan.
19 U meta wieħed min-Ninivi mar ilmenta minni lis-sultan,
li jien difnihom, u ħbejt lili nnifsi; fehem li ġejt imfittex
biex inqatel, irtira ruħi minħabba l-biża’.
20 Imbagħad il-beni kollha tiegħi ttieħdu bil-forza, u ma
kien baqaʼ xejn, minbarra marti Anna u ibni Tobija.
21 U ma għaddewx ħames u ħamsin jum, qabel ma tnejn
minn uliedu qatluh, u ħarbu lejn il-muntanji taʼ Ararath; u
Sarkedonus ibnu issaltan minfloku; li ħatar fuq il-kontijiet
ta 'missieru, u fuq l-affarijiet kollha tiegħu, Achiacharus
iben ħu Anael.
22 U Achiacharus talab għalija, erġajt lura Ninwe. Issa
Achiacharus kien il-kuċċier, u l-kustodju tas-sinjal, u l-
amministratur u l-kontroll tal-kontijiet, u Sarkedonus ħatru
ħdejh, u kien iben ħu.
KAPITOLU 2
1 Issa meta erġajt ġejt id-dar, u marti Anna ġiet restawrata
lili, ma’ ibni Tobija, fil-festa ta’ Pentekoste, li hija l-festa
qaddisa tas-seba’ ġimgħat, kien ippreparat ikla tajba li fiha.
Poġġejt niekol.
2 U meta rajt laħam abbundanza, għedt lil ibni, Mur u ġib
dak fqir li ssib minn ħutna, li jiftakar fil-Mulej; u, ara,
noqgħod għalik.
3 Imma reġa ġie, u qal, Missier, wieħed mill-ġens tagħna
huwa maħnub, u mkeċċi fis-suq.
4 Imbagħad qabel ma ddqt xi laħam, bdejt, u ħadtu f’kamra
sakemm inżel ix-xemx.
5 Imbagħad erġajt lura, ħsilt lili nnifsi, u kilt il-laħam bi
tqila,
6 Waqt li niftakru f’dik il-profezija ta’ Amos, kif qal, Il-
festi tiegħek jinbidel f’biki, u l-ferħ kollu tiegħek f’niket.
7 Għalhekk bkijt: u wara li nżel ix-xemx mort u għamilt
qabar, u difnu.
8 Imma l-ġirien tiegħi fakkruni, u qalu: “Dan ir-raġel
għadu ma jibżax li jinqatel minħabba din il-ħaġa: li ħarab;
u madankollu, ara, jerġa’ jidfen lill-mejtin.
9 L-istess lejl ukoll ġejt lura mid-difna, u rqadt ħdejn il-ħajt
tal-bitħa tiegħi, imniġġes u wiċċi nkixfu;
10 U jien ma kontx naf li kien hemm għasafar fil-ħajt, u
għajnejn tiegħi huma miftuħa, il-għasafar siekta demel
sħun f'għajnejja, u bjuda daħlet f'għajnejja: u mort għand
it-tobba, imma dawn ma għenuni: barra minn hekk
Achiacharus rawni, sakemm mort f’Elimaj.
11 U marti Anna ħadet x-xogħlijiet tan-nisa x-xogħol.
12 U meta bagħtethom id-dar għand is-sidien, dawn
ħallsulha l-paga, u tawha wkoll minbarra tifel.
13 U meta kien fid-dar tiegħi, u beda jibki, jien għedtilha,
Minn fejn ġej dan it-tifel? mhux misruqa? jagħtiha lis-
sidien; għax mhux leġittimu li tiekol xi ħaġa li tkun
misruqa.
14 Imma hi wieġbet fuqi, Kien mogħti bħala rigal aktar
mill-pagi. Madankollu ma emminthiex, imma għedtilha
tagħtiha lis-sidien: u bqajt mistagħġeb biha. Imma hi
wieġbet fuqi, Fejn huma l-elemna tiegħek u l-għemejjel
ġusti tiegħek? ara, int u l-opri kollha tiegħek huma
magħrufa.
KAPITOLU 3
1 Imbagħad jien imnikket bkejt, u fin-niket tiegħi tlabt, u
għedt:
2 Mulej, int ġust, u l-għemejjel tiegħek kollha u t-toroq
kollha tiegħek huma ħniena u verità, u inti tiġġudika tassew
u ġustament għal dejjem.
3 Ftakar fija, u ħares lejja, ikkastignix għal dnubieti u l-
injoranza tiegħi, u d-dnubiet ta’ missirijieti, li dinbu
quddiemek:
4 Għax huma ma obdewx il- kmandamenti tiegħek:
għalhekk int tajtna għall- ħelsien, u għall- jasar, u għall-
mewt, u bħala qawl taʼ tmaqdir lill- ġnus kollha li aħna
mxerrdin fihom.

3. 5 U issa l-ġudizzji tiegħek huma ħafna u veri: aġixxi
miegħi skond dnubieti u ta’ missirijieti, għax aħna ma
żammniex il-kmandamenti tiegħek, u lanqas mxejna fil-
verità quddiemek.
6 Mela issa aqbad miegħi kif jidhirlek l-aħjar, u ordna li l-
ispirtu tiegħi jitneħħa minni, biex inkun xolt u nsir art,
għax hu ta’ vantaġġ għalija li mmut aktar milli ngħix, għax
smajt falz. tmaqdir, u jkollok ħafna niket: ordna għalhekk li
issa nkun meħlus minn din id-dwejjaq, u mmur fil-post ta’
dejjem: tbiegħedx wiċċek minni.
7 Ġara fl-istess jum, li f’Ekbatan, belt taʼ Media Sara, bint
Raguel ukoll ġiet imfakkra mill-qaddejja taʼ missierha;
8 Għax li kienet miżżewġa maʼ sebaʼ rġiel, li Asmodew l-
ispirtu l- ħażin kien qatelhom, qabel ma kienu jimteddu
magħha. Ma tafx, qaluhom, li fgat lil żwieġkom? diġà
kellek seba’ rġiel, u lanqas kont msemmi għal xi ħadd
minnhom.
9 Għaliex thou thou usat magħna għalihom? jekk ikunu
mejta, mur warajhom, ejjew qatt ma narawk la iben u
lanqas bint.
10 Meta semgħet dawn l-affarijiet, kienet imnikket ħafna,
tant li ħasbet li fgat lilha nfisha; u qalet: “Jien l-unika bint
missieri, u jekk nagħmel dan, ikun ta’ tmaqdir għalih, u
nġib ix-xjuħija tiegħu b’sogħba fil-qabar.
11 Imbagħad talbet lejn it-tieqa, u qalet: “Imbierek int,
Mulej Alla tiegħi, u isem qaddis u glorjuż tiegħek hu
mbierek u onorevoli għal dejjem: ħalli l-għemejjel tiegħek
kollha jfaħħruk għal dejjem.
12 U issa, Mulej, inpoġġi għajnejja u wiċċi lejk,
13 U għid, Oħroġni mill-art, biex ma nismax iktar it-
tmaqdir.
14 Int taf, Mulej, li jien safi minn kull dnub mal-bniedem,
15 U li jien qatt ma tniġġes ismi, u lanqas isem missieri, fl-
art tal-jasar tiegħi: jiena l-unika bint taʼ missieri, la
m’għandu l-ebda wild li jkun il-werriet tiegħu, la xi qarib
qrib, u lanqas iben. ta’ ħaj tiegħu, li għalih nista’ nżomm
lili nnifsi bħala mara: is-seba’ rġiel tiegħi diġà mejta; u
għaliex għandi ngħix? imma jekk ma jogħġobkomx li
mmut, ordna li tingħata xi attenzjoni minni, u ħasra minni,
biex ma nismax aktar tmaqdir.
16 Għalhekk it-talb tagħhom it-tnejn instemaʼ quddiem il-
maestà taʼ Alla l-kbir.
17 U Raphael intbagħat biex ifejjaqhom it-tnejn, jiġifieri,
biex ineħħi l-bjuda taʼ għajnejn Tobit, u biex jagħti lil Sara,
bint Raguel, bħala mara lil Tobija bin Tobit; u biex torbot
lil Asmodeus l-ispirtu ħażin; għax kienet ta’ Tobija bi dritt
ta’ wirt. Fl-istess ħin Tobit daħal id-dar, u daħal f’daru, u
Sara, bint Raguel niżlet mill-kamra taʼ fuq tagħha.
KAPITOLU 4
1 F’dak il-jum Tobit ftakar fil-flus li kien ħalla lil Gabael
f’Rages of Media,
2 U qal fih innifsu, Xtaqt il-mewt; għaliex ma nsejjaħx
għal ibni Tobija biex inkun nista’ nfissirlu l-flus qabel
immut?
3 U meta sejjaħlu, qal, Ibni, meta nkun mejjet, difni; u
tisprezzax lil ommok, imma onoraha l-jiem kollha ta’
ħajtek, u agħmel dak li jogħġobha, u tnikketx.
4 Ftakar, ibni, li rat ħafna perikli għalik, meta kont f’ġufha:
u meta tkun mejta, midfunha miegħi f’qabar wieħed.
5 Ibni, ftakar fil-Mulej Alla tagħna jiemek kollha, u tħallix
li r-rieda tiegħek titfa’ għad-dnub, jew tikser il-
kmandamenti tiegħu: agħmel sewwa ħajtek kollha, u
timxix fit-toroq tal-inġustizzja.
6 Għax jekk timxi sewwa, l-għemil tiegħek jirnexxi lilek, u
lil dawk kollha li jgħixu b’ġustizzja.
7 Agħti l-elemna tas-sustanza tiegħek; u meta tagħti l-
elemna, tħallix għajnejk tkun għira, la dawwar wiċċek
minn xi fqir, u wiċċ Alla ma jitwarrabx minnek.
8 Jekk għandek abbundanza agħti l-elemna kif xieraq: jekk
għandek ftit, tibżax tagħti skond dak iż-żgħar;
9 Għax int taqbad teżor tajjeb għalik innifsek sal-jum tal-
bżonn.
10 Għax dik l-elemna teħles mill-mewt, u ma tħallix tidħol
fid-dlam.
11 Għax l-elemna hija rigal tajjeb għal dawk kollha li
jagħtuha quddiem l-Għoli.
12 Oqgħod attent minn kull prostituzzjoni, ibni, u ħu l-
aktar mara min-nisel ta’ missirijietek, u tiħux mara
barranija għal mara, li ma tkunx mit-tribù taʼ missierek,
għax aħna wlied il-profeti, Noe, Abraham , Iżakk, u
Ġakobb: ftakar, ibni, li missirijietna mill-bidu, saħansitra li
lkoll iżżewġu nisa ta’ familja tagħhom stess, u kienu
mbierka f’uliedhom, u n-nisel tagħhom se jirtu l-art.
13 Issa, ibni, ħobb lil ħutek, u tisprezzax f’qalbek lil ħutek,
ulied bniet tal-poplu tiegħek, billi ma tiħux mara minnhom,
għax fil-kburija hemm qerda u ħafna inkwiet, u fil-lewd it-
tħassir. u nuqqas kbir: għax il-lewdness hija omm il-ġuħ.
14 Ħalli l-pagi taʼ xi ħadd li ħadem għalik, ma jibqax
miegħek, imma agħtih minn idejh, għax jekk taqdi lil Alla,
hu jħallasek ukoll: kun prudenti ibni, f’kull ħaġa li tagħmel,
u kun għaqli fil-konverżazzjoni kollha tiegħek.
15 Ma tagħmilx lil ħadd li tobgħod: tixrobx inbid biex
tiskra;
16 Agħti mill-ħobż tiegħek lil min hu bil-ġuħ, u mill-
ħwejjeġ tiegħek lil min hu għarwien; u skond l-abbundanza
tiegħek agħti l-elemna: u għajnejk ma tagħmilx għira, meta
tagħti l-elemna.
17 Ferra ħobżek fuq id-difna tal-ġust, imma ma tagħti xejn
lill-ħżiena.
18 Itlob parir lil dawk kollha li huma għaqlin, u ma
tisprezzaw ebda parir li jagħmel qligħ.
19 Ibierku lill-Mulej Alla tiegħek dejjem, u xtaq minnu li t-
toroq tiegħek ikunu mmexxija, u li l-mogħdijiet u l-pariri
kollha tiegħek jirnexxu, għax kull ġens m’għandux parir;
imma l-Mulej innifsu jagħti l-ġid kollu, u umilja lil min irid,
kif irid; issa mela, ibni, ftakar fil-kmandamenti tiegħi, u
lanqas ħallihom jitneħħew minn moħħok.
20 U issa nindika dan lil dawk li tajt għaxar talenti lil
Gabael bin Gabrias f’Rage f’Media.
21 U tibżax, ibni, li aħna fqar, għax għandek ħafna ġid,
jekk tibżaʼ minn Alla, u titbiegħed minn kull dnub, u
tagħmel dak li jogħġob f’għajnejh.
KAPITOLU 5
1 Tobija mbagħad wieġeb u qal, Missier, jien se nagħmel
dak kollu li ordnajtli int;
2 Imma kif nista’ nirċievi l-flus, ladarba ma nafhiex?
3 Imbagħad tah il-kitba, u qallu: “Fitx raġel li jistaʼ jmur
miegħek, sakemm għadni ngħix, u nagħtih pagi, u mur u
rċievi l-flus.
4 Għalhekk, meta mar ifittex raġel, sab lil Raphael li kien
anġlu.

4. 5 Imma hu ma kienx jaf; u qallu: Tista’ tmur miegħi
f’Rages? u taf sew dawk il-postijiet?
6 Lil min qallu l-anġlu, Jien se mmur miegħek, u naf it-triq
sew, għax jien qagħdt maʼ ħuna Gabael.
7 Imbagħad Tobija qallu: “Ħomm għalija, sakemm ngħid
lil missieri.
8 Imbaghad qallu: “Mur u toqghodx. Għalhekk daħal u qal
lil missieru: “Ara, sibt wieħed li jmur miegħi”. Imbagħad
qal: “Sejħuli, biex inkun naf x’tribù hu, u jekk hux raġel ta’
fiduċja li jmur miegħek.
9 Għalhekk sejjaħlu, u daħal, u sellmu lil xulxin.
10 Imbagħad Tobit qallu, Ħu, urini minn liema tribù u
familja int.
11 Lil min qal, Tfittex tribù jew familja, jew mikrija biex
tmur maʼ ibnek? Imbagħad Tobit qallu: “Nixtieq naf, ħu,
familja tiegħek u ismek.
12 Imbagħad qal, Jiena Ażarija, bin Ananija l-kbir, u taʼ
ħutek.
13 Imbagħad Tobit qal, Int mistieden, ħu; tirrabjax miegħi,
għax tlabt biex naf it-tribù tiegħek u l-familja tiegħek; għax
int ħu, ta’ razza onesta u tajba: għax jiena naf lil Ananija u
lil Ġonatha, ulied dak il-kbir Samajja, waqt li morna
flimkien Ġerusalemm biex inqimu, u offrijna l-ewwel
imwieled u l-għexieq tal-frott; u ma tħajrux bl-iżball ta’
ħutna: ħu, int ta’ ġenn tajjeb.
14 Imma għidli, liema pagi għandi nagħtikom? trid
drachma kuljum, u affarijiet meħtieġa, għal ibni stess?
15 Iva, barra minn hekk, jekk tirritornaw bla periklu, inżid
xi ħaġa mal-pagi tiegħek.
16 Għalhekk, kienu ferħanin. Imbagħad qal lil Tobija:
“Ħejju lilek innifsek għall-vjaġġ, u Alla jibgħatlek vjaġġ
tajjeb. U meta ibnu kien ħejja kollox għall-vjaġġ, missieru
qal: “Mur ma’ dan ir-raġel, u Alla, li jgħammar fis-sema,
agħmel tajjeb il-vjaġġ tiegħek, u l-anġlu ta’ Alla
jżommkom. Għalhekk ħarġu t-tnejn, u magħhom il-kelb
taż-żagħżugħ.
17 Imma Anna ommu tibki, u qalet lil Tobit: “Għaliex
bgħatt lil ibna? mhux hu l-bastun ta’ idejna, li jidħol u
joħroġ quddiemna?
18 Tkunx rgħiba biex iżżid il-flus mal-flus, imma ħalluh
bħala skart fir-rigward tat-tifel tagħna.
19 Għax dak li l-Mulej tana biex ngħixu bih huwa biżżejjed
għalina.
20 Imbagħad Tobit qalilha: “La toqgħod attenta, oħti; hu
għandu jirritorna fis-sigurtà, u għajnejk jarawh.
21 Għax l-anġlu t-tajjeb iżommlu kumpanija, u l-vjaġġ
tiegħu se jkun prosperu, u jerġaʼ lura bla periklu.
22 Imbagħad spiċċat tibki.
KAPITOLU 6
1 U waqt il-vjaġġ tagħhom, filgħaxija waslu fix-xmara
Tigri, u qagħdu hemm.
2 U meta ż-żagħżugħ niżel biex jaħsel, qabeż ħuta mix-
xmara, u ried jiblah.
3 Imbagħad l-anġlu qallu: Ħu l-ħuta. U ż-żagħżugħ qabad
il-ħuta u ġibdu l-art.
4 Lilu l-anġlu qallu: “Iftaħ il-ħuta, ħu l-qalb u l-fwied u l-
marrara, u poġġihom fis-sigurtà.
5 Għalhekk iż-żagħżugħ għamel kif ikkmandalu l-anġlu; u
wara li jkunu inkaljaw il-ħut, kielu;
6 Imbagħad iż-żagħżugħ qal lill-anġlu: Ħuna Ażarija, għal
xiex huma l-qalb u l-fwied u l-gal tal-ħuta?
7 U qallu: “Dan li jmissu l-qalb u l-fwied, jekk xitan jew
spirtu ħażin ifixklu lil xi ħadd, irridu npaħħru minnu
quddiem ir-raġel jew il-mara, u l-parti ma tibqax imgerrex
iktar.
8 Rigward il-marrara, tajjeb li tidlek raġel li għandu bjuda
f’għajnejh, u jkun imfejjaq.
9 U meta waslu qrib Rages,
10 L-anġlu qal liż-żagħżugħ, Ħu, illum se nilqgħu ma’
Raguel, li hu kuġinek; għandu wkoll bint waħda waħda,
jisimha Sara; Jien nitkellem għaliha, biex tingħatalek bħala
mara.
11 Għax lilek jappartjeni d-dritt tagħha, peress li int biss
mill-familja tagħha.
12 U l-mad hija ġusta u għaqlija: issa ismagħni, u nkellem
lil missierha; u meta nerġgħu lura minn Rages niċċelebraw
iż-żwieġ, għax naf li Raguel ma jistax jiżżewwiġha ma’
ħaddieħor skont il-liġi ta’ Mosè, imma jkun ħati tal-mewt,
għax id-dritt tal-wirt iktar jappartjeni lilek milli lil xi ħadd.
oħra.
13 Imbagħad iż-żagħżugħ wieġeb lill-anġlu: “Smajt, ħu
Ażarija, li din il-qaddejja ngħatat lil sebaʼ rġiel, li kollha
mietu fil-kamra taż-żwieġ.
14 U issa jien l-uniku iben taʼ missieri, u nibżaʼ, biex jekk
nidħol lejha, immut, bħall-ieħor taʼ qabel: għax spirtu mill-
agħar iħobbha, li ma jweġġa’ ebda ġisem, imma lil dawk li
jiġu tagħha; għalhekk jien ukoll nibża’ li mmut, u nġib il-
ħajja ta’ missieri u ta’ ommi minħabba fija fil-qabar
b’sogħba, għax m’għandhomx iben ieħor biex jidfnuhom.
15 Imbagħad l-anġlu qallu: Ma tiftakarx il-preċetti li tak
missierek, biex tiżżewweġ lil mara taʼ familja tiegħek?
għalhekk ismagħni, o ħu; għax hi għandha tingħatalek
bħala mara; u ma tagħmilx kont tal-ispirtu ħażin; għax dan
l-istess lejl għandha tingħatalek fiż-żwieġ.
16 U meta tidħol fil-kamra taż-żwieġ, tieħu l-irmied tal-
fwieħa, u poġġi fuqhom ftit mill-qalb u l-fwied tal-ħuta, u
tagħmel duħħan biha:
17 U x-xitan għandu jxommha, u jaħrab, u qatt ma jerġaʼ
jiġi iktar: imma meta tasal għandha, qumu it-tnejn u itolbu
lil Alla li hu ħanin, li jkollu ħasra minnkom, u jsalva. int:
tibżax, għax hi maħtura lilek mill-bidu; u inti żżommha, u
hi tmur miegħek. Iktar minn hekk nissuponi li hi għandha
ttellak it-tfal. Issa meta Tobija kien semaʼ dawn l-affarijiet,
ħabbha, u qalbu ngħaqdet magħha b’mod effettiv.
KAPITOLU 7
1 U meta waslu Ħekbatan, waslu fid-dar taʼ Raguel, u Sara
ltaqgħet magħhom, u wara li sellmu lil xulxin, daħlithom
fid-dar.
2 Imbagħad Raguel qal lil martu Edna: “Kemm jixbah dan
iż-żagħżugħ lil Tobit kuġin tiegħi!
3 U Raguel staqsiehom: Minn fejn intom, ħuti? Lilhom
qalu: “Aħna minn ulied Neftali, li qegħdin fil-jasar
f’Ninive.
4 Imbagħad qalilhom: Tafu intom lil Tobit il-qarib tagħna?
U huma qalu, Aħna nafuh. Imbagħad qal hu, Huwa
f’saħħtu?
5 U huma qalu: “Huwa ħaj u f’saħħtu, u Tobija qal: “Hu
missieri”.
6 Imbagħad Raguel qabeż, u bewsu, u beki,
7 U bierku, u qallu: “Int iben bniedem onest u tajjeb. Imma
meta kien sema’ li Tobit kien agħma, innikket, u beka.

5. 8 U bl-istess mod Edna martu u Sara bintu bkew. Iktar
minn hekk huma ferħanin; u wara li qatlu muntun tal-
merħla, poġġew il-laħam fuq il-mejda. Imbagħad Tobija
qal lil Raphael, Ħuna Azarias, kellem dwar dawk l-
affarijiet li int tkellimt dwarhom fit-triq, u ħalli dan in-
negozju jintbagħat.
9 Għalhekk, hu kkomunika l-kwistjoni maʼ Raguel, u
Raguel qal lil Tobija: “Kul u xrob, u ferħan.
10 Għax jixraq li tiżżewweġ lil binti;
11 Jien tajt lil binti bi żwieġ lil sebaʼ rġiel, li mietu dak il-
lejl li daħlu għandha, madankollu għalissa kun ferħan.
Imma Tobija qal: “Ma niekol xejn hawn, sakemm naqblu u
naħlef lil xulxin.
12 Raguel qal: "Imbagħad ħudha minn issa 'l quddiem
skond il-mod, għax int kuġinha, u hi tiegħek, u Alla ħanin
jagħtik suċċess tajjeb f'kollox.
13 Imbagħad sejjaħ lil bintu Sara, u marret għand missierha,
u qabadha b’idejha, u taha bħala mara lil Tobija, u qal:
“Ara, ħudha skond il-liġi taʼ Mosè, u mexxiha għandek.
missier. U berikhom;
14 U sejjaħ lil Edna martu, u ħadet il-karta, u kitbet
strument taʼ patti, u ssiġillaha.
15 Imbagħad bdew jieklu.
16 Wara li Raguel sejjaħ lil martu Edna, u qalilha: “Oħt,
ħejja kamra oħra, u daħħalha hemmhekk.
17 Li meta għamlet kif kien qalilha, ġabitha hemmhekk, u
bkiet, u rċeviet id-dmugħ taʼ bintha, u qaltilha:
18 Kun ta’ faraġ, binti; il-Mulej tas-sema u l-art jagħtik
ferħ għal dan in-niket tiegħek: kun ta’ faraġ, binti.
KAPITOLU 8
1 U meta ċedu, ġabu magħha Tobija.
2 U waqt li kien sejjer, ftakar fi kliem Raphael, u ħa l-
irmied tal-fwejjaħ, u poġġa fuqu l-qalb u l-fwied tal-ħut, u
aħħan bihom.
3 Dak li riħa meta l- ispirtu ħażin kien xamm, ħarab fl-
aħħar partijiet taʼ l- Eġittu, u l- anġlu rabtuh.
4 U wara li ngħalqu t-tnejn flimkien, Tobija qam mis-sodda
u qal: “Oħt, qum, u ejjew nitolbu biex Alla jkollu ħasra
minna.
5 Imbagħad Tobija beda jgħid: “Imbierek int, Alla taʼ
missirijietna, u mbierek ismek qaddis u glorjuż għal dejjem;
ħalli s-smewwiet ibierkuk, u l-ħlejjaq kollha tiegħek.
6 Int għamilt lil Adam, u tajtu lil Eva martu bħala għajnuna
u toqgħod: minnhom ġew il-bnedmin; ejjew nagħmlulu
għajnuna bħalu.
7 U issa, Mulej, ma nieħux lil din oħti bħala xewqat imma
bi dritt: għalhekk bil-ħniena ordna biex nixjieħu flimkien.
8 U hi qalet miegħu, Ammen.
9 Mela raqdu t-tnejn dak il-lejl. U Raguel qam, mar u
għamel qabar,
10 Jgħid, Nibża li hu wkoll mejjet.
11 Imma meta Raguel daħal f’daru,
12 Qal lil martu Edna. Ibgħat waħda mill-qaddejja, u
ħalliha tara jekk hux ħaj: jekk le, biex nidfnuh, u ħadd ma
jkun jaf.
13 Mela l-qaddejja fetħet il-bieb, u daħlet, u sabithom it-
tnejn reqdin,
14 U ħareġ, u qalilhom li kien ħaj.
15 Imbagħad Raguel faħħar lil Alla, u qal, O Alla, int denju
li tiġi mfaħħar b’kull tifħir safi u qaddis; għalhekk ħalli l-
qaddisin tiegħek ifaħħruk mal-ħlejjaq kollha tiegħek; u
ħalli l-anġli tiegħek kollha u l-magħżulin tiegħek ifaħħruk
għal dejjem.
16 Int taʼ min ifaħħar, għax għamiltni ferħan; u dak ma
ġiex lili li jien issuspettat; imma int ttrattajt magħna skond
il-ħniena kbira tiegħek.
17 Int taʼ min ifaħħar għax kellek ħniena minn tnejn li
kienu wlied il- waħdieni taʼ missirijiethom: agħtihom
ħniena, Mulej, u temm ħajjithom b’saħħithom bil- ferħ u
bil- ħniena.
18 Imbagħad Raguel qal lill-qaddejja tiegħu biex jimlew il-
qabar.
19 U għamel il-festa tat-tieġ erbatax-il jum.
20 Għax qabel ma spiċċaw il-ġranet taż-żwieġ, Raguel kien
qallu b’ġurament, li ma kellux jitlaq qabel ma jiskadu l-
erbatax-il jum taż-żwieġ;
21 U mbagħad għandu jieħu nofs il-beni tiegħu, u jmur fis-
sigurtà għand missieru; u għandu jkollhom il-bqija meta
jien u marti nkunu mejta.
KAPITOLU 9
1 Imbagħad Tobija sejjaħ lil Raphael u qallu:
2 Ħuna Ażarija, ħu miegħek qaddej, u żewġ iġmla, u mur
Rages of Media f’Gabael, u ġibli l-flus, u ġibu għat-tieġ.
3 Għax Raguel ħalef li ma nitlaqx.
4 Imma missieri jgħodd il-jiem; u jekk nitdum twil,
jiddispjaċih ħafna.
5 Mela Raphael ħareġ, u alloġġa maʼ Gabael, u tah il-kitba,
li ħareġ boroż issiġillati u tahom.
6 U filgħodu kmieni ħarġu t- tnejn flimkien, u waslu għat-
tieġ, u Tobija bierek lil martu.
KAPITOLU 10
1 Issa Tobit missieru kien jgħodd kull jum, u meta skadew
il-ġranet tal-vjaġġ, u ma ġewx,
2 Imbagħad Tobit qal, Huma miżmuma? jew Gabael mejjet,
u m’hemm ebda bniedem li jagħtih il-flus?
3 Għalhekk iddispjaċieh ħafna.
4 Imbagħad martu qaltlu: “Ibni miet, ladarba jibqaʼ għal
żmien twil; u bdiet tgħajjat lilu, u qalet:
5 Issa ma jimpurtani minn xejn, ibni, peress li ħallejtek, id-
dawl taʼ għajnejja.
6 Lilu Tobit qallu: “Żomm siek, toqgħodx attenta, għax hu
salv.
7 Imma hi qalet, Żomm is-sliem, u tqarraqx; ibni mejjet. U
kienet toħroġ kuljum għat-triq li kienu sejrin, u ma kiltx
laħam matul il-ġurnata, u ma waqfitx iljieli sħaħ tgħajjat lil
binha Tobija, sakemm skadew l-erbatax-il jum tat-tieġ, li
Raguel kien ħalef li kellu. jonfqu hemm. Imbagħad Tobija
qal lil Raguel: “Ħallini mmur, għax missieri u ommi ma
jfittxux iktar biex jarawni.
8 Imma missieru qallu, Żomm miegħi, u jiena nibgħat lil
missierek, u għandhom jiddikjaraw lilu kif sejrin l-affarijiet
miegħek.
9 Imma Tobija qal, Le; imma ħallini mmur għand missieri.
10 Imbagħad Raguel qam, u tah Sara martu, u nofs l-
oġġetti tiegħu, il-qaddejja, u l-bhejjem, u l-flus:
11 U berikhom, u bagħathom, u qal, Alla tas-sema
jagħtikom vjaġġ tajjeb, uliedi.
12 U qal lil bintu: “Onora lil missierek u lil ommok, li issa
huma l-ġenituri tiegħek, biex nismaʼ rakkont tajjeb dwarek.
U hu kissed tagħha. Edna qalet ukoll lil Tobija: “Il-Mulej

6. tas-sema jġiblek lura, għeżież ħu, u agħti li nara lil uliedek
ta’ binti Sara qabel ma mmut, biex nifraħ quddiem il-Mulej;
fiduċja speċjali; fejn huma ma titlobx il-ħażen tagħha.
KAPITOLU 11
1 Wara dawn l-affarijiet Tobija mar triqtu, faħħar lil Alla li
kien tah vjaġġ prosperu, u bierek lil Raguel u lil martu
Edna, u kompla fi triqtu sakemm resqu qrib Ninwè.
2 Imbagħad Raphael qal lil Tobija: “Int taf, ħu, kif tlaqt lil
missierek;
3 Ejja ngħaġġlu quddiem martek, u nħejju d-dar.
4 U ħu f’idejk il-marrara tal-ħuta. Allura marru fi triqthom,
u l-kelb mar warajhom.
5 Issa Anna qagħdet tħares madwar it-triq għal binha.
6 U meta rat li kien ġej, qalet lil missieru: “Ara, ibnek ġej,
u r-raġel li mar miegħu.
7 Imbagħad Raphael qal: Naf, Tobija, li missierek se jiftaħ
għajnejh.
8 Għalhekk idlek għajnejh bil-marrara, u titnaqqar bih,
togħrok, u l-bjuda tinżel, u jarak.
9 Imbagħad Anna ħarġet, u waqgħet fuq l-għonq ta 'binha,
u qalet lilu, billi rajt lilek, ibni, minn issa' l quddiem jien
kuntent li mmut. U bdew jibku t-tnejn.
10 Tobit ukoll ħareġ lejn il-bieb, u tfixkel, imma ibnu ġera
lejh,
11 U qabad lil missieru;
12 U meta għajnejh bdew jgħajtu, ħakkhom;
13 U l-bjuda telgħet mill-kantunieri taʼ għajnejh: u meta ra
lil ibnu, waqaʼ fuq għonqu.
14 U beki, u qal, Imbierek int, O Alla, u mbierek ismek
għal dejjem; u mbierka l-anġli qaddisin tiegħek kollha:
15 Għax għamilt, u ħadt ħniena minni, għax ara, nara lil
ibni Tobija. U ibnu mar jifraħ, u qal lil missieru l-affarijiet
kbar li ġratlu fil-Media.
16 Imbagħad Tobit ħareġ jiltaqaʼ maʼ bintu ħdejn il- bieb
taʼ Nineve, jifraħ u jfaħħar lil Alla: u dawk li rawh imur
stagħġbu, għax kien rċieva dehra.
17 Imma Tobija radd ħajr quddiemhom, għax Alla kellu
ħniena minnu. U meta resaq ħdejn Sara, il-kunjata tiegħu,
bierek u qalilha: “Inti merħba, binti: imbierek Alla, li ġabek
magħna, u mbierka missierek u ommok”. U kien hemm
ferħ fost ħutu kollha li kienu f’Ninive.
18 U Achiacharus, u Nasba iben ħuh, ġew.
19 U t- tieġ taʼ Tobija nżamm sebat ijiem b’ferħ kbir.
KAPITOLU 12
1 Imbagħad Tobit sejjaħ lil ibnu Tobija u qallu: “Ibni, ara li
r-raġel ikollu l-paga tiegħu, li marret miegħek, u trid
tagħtih iktar.
2 U Tobija qallu: “O missier, m’hijiex taʼ ħsara li nagħtih
nofs dak li ġibt jien;
3 Għax reġa’ ġabni lejk fis-sigurtà, u fejjaq lil marti, u
ġabli l-flus, u bl-istess mod fejqek.
4 Imbagħad ix-xjuħ qal, Huwa dovut lilu.
5 Għalhekk sejjaħ lill-anġlu, u qallu: "Ħu nofs dak kollu li
ġibtu u mur fis-sigurtà."
6 Imbagħad qabadhom it-tnejn u qalilhom: “Ibierku lil Alla,
faħħruh, u għożżuh, u faħħruh għall-affarijiet li għamel
magħkom f’għajnejn dawk kollha ħajjin. Tajjeb li nfaħħru
lil Alla, u tgħolli ismu, u b’onor turi l-għemejjel ta’ Alla;
għalhekk tkunx slax biex ifaħħruh.
7 Tajjeb li nżommu qrib is- sigriet taʼ sultan, imma huwa
onorevoli li tikxef l- għemejjel taʼ Alla. Agħmlu dak li hu
tajjeb, u l-ebda ħażen ma jmisskom.
8 It-talb huwa tajjeb bis-sawm u l-elemna u t-tjieba. Ftit
bil-ġustizzja huwa aħjar milli ħafna bl-inġustizzja. Aħjar li
tagħti l-elemna milli tpoġġi deheb:
9 Għax l-elemna teħles mill-mewt, u tnaddaf kull dnub.
Dawk li jeżerċitaw l-elemna u t-tjieba jimtlew bil-ħajja:
10 Imma dawk li dnub huma għedewwa għal ħajjithom
stess.
11 Żgur li ma nżomm qrib xejn mingħandek. Għax jien
għedt, Kien tajjeb li nżommu qrib is-sigriet ta’ sultan,
imma li kien onorevoli li tikxef l-għemejjel ta’ Alla.
12 Issa, għalhekk, meta tlabt, u Sara l-kunjata tiegħek, jien
ġibt it-tifkira tat-talb tiegħek quddiem il-Qaddis: u meta
dfejt lill-mejtin, jien kont miegħek bl-istess mod.
13 U meta int ma ddumx biex tqum, u ħalliet l-ikel tiegħek,
biex tmur tgħatti lill-mejtin, l-għemil tajjeb tiegħek ma
kienx moħbi minni: imma jien kont miegħek.
14 U issa Alla bagħatni biex infejjaq lilek u lil Sara il-
kunjata tiegħek.
15 Jiena Raphael, wieħed mis-seba’ anġli qaddisa, li
jippreżentaw it-talb tal-qaddisin, u li jidħlu u joħorġu qabel
il-glorja tal-Qaddis.
16 Imbagħad it-tnejn tħawdu, u waqgħu fuq wiċċhom,
għax beżgħu.
17 Imma hu qalilhom: “Tibżgħux, għax se jmorru tajjeb
għalikom; ifaħħar lil Alla għalhekk.
18 Għax jien ġejt b’ebda vantaġġ tiegħi, imma bir-rieda taʼ
Alla tagħna; għalhekk ifaħħru għal dejjem.
19 Dawn il-jiem kollha dehrilkom; imma jien la kilt u
lanqas xrob, imma intom rajtu viżjoni.
20 Issa, għalhekk, agħti ħajr lil Alla, għax jien nitla għand
dak li bagħatni; imma ikteb dak kollu li jsir fi ktieb.
21 U meta qamu, ma rawhx aktar.
22 Imbagħad stqarru l-għemejjel kbar u meraviljużi ta’
Alla, u kif l-anġlu tal-Mulej deher lilhom.
KAPITOLU 13
1 Imbagħad Tobit kiteb talba ta’ ferħ, u qal, Imbierek Alla
li ħaj għal dejjem, u mbierka s-saltna tiegħu.
2 Għax jgħaġġel u għandu ħniena: iwassal għall-infern, u
jtellaʼ mill-ġdid, u lanqas hemm xi ħadd li jista’ jevita idu.
3 Ammnu quddiem il-Ġentili, intom ulied Israel, għax hu
xerridna fosthom.
4 Hemmhekk iddikjara l-kobor tiegħu, u għoġbu quddiem
il-ħajjin kollha, għax hu Sidna, u hu Alla Missierna għal
dejjem.
5 U jqarraqna għall-ħażen tagħna, u jerġa’ jkollu ħniena, u
jiġborna mill-ġnus kollha, li fosthom xerridna.
6 Jekk iduru lejh b’qalbkom kollha, u b’moħħok kollu, u
tħaddmu sewwa quddiemu, allura hu jdur lejkom, u ma
jaħbix wiċċu minnkom. Għalhekk ara x’se jagħmel
miegħek, u ammru b’fommek kollu, u faħħru lill-Mulej tas-
setgħa, u għożż is-Sultan ta’ dejjem. Fl-art tal-jasar tiegħi
nfaħħarh, u nistqarr il-qawwa u l-maestà tiegħu lil ġens
midneb. O midinbin, iduru u agħmlu l-ġustizzja quddiemu:
min jista’ jgħid jekk hux se jaċċettakom, u jħennkom?
7 Se nfaħħar lil Alla tiegħi, u ruħi tfaħħar lis- Sultan tas-
sema, u tifraħ bil- kobor tiegħu.
8 Ħa jitkellmu l-bnedmin kollha, u kollha jfaħħruh għall-
ġustizzja tiegħu.

7. 9 O Ġerusalemm, il-belt qaddisa, hu jxaqlebek għall-
għemejjel ta’ wliedek, u jerġa’ jkollu ħniena minn ulied il-
ġusti.
10 Agħti tifħir lill-Mulej, għax hu tajjeb, u faħħar lis-
Sultan ta’ dejjem, biex it-tabernaklu tiegħu jerġa’ jinbena
fik bil-ferħ; li huma miserable.
11 Ħafna ġnus jiġu mill-bogħod għall-isem tal-Mulej Alla
b’rigali f’idejhom, saħansitra rigali lis-Sultan tas-sema; il-
ġenerazzjonijiet kollha jfaħħruk b’ferħ kbir.
12 Misħutin dawk kollha li jobgħoduk, u mbierka għal
dejjem dawk kollha li jħobbuk.
13 Ifirħu u ferħanin għal ulied il-ġust, għax għandhom
jinġabru flimkien, u jbierku lill-Mulej tal-ġust.
14 O henjin dawk li jħobbuk, għax jifirħu bis-sliem tiegħek:
henjin dawk li kienu mnikket għall-pjaga kollha tiegħek;
għax jifirħu għalik, meta jkunu raw il-glorja tiegħek kollha,
u jkunu ferħanin għal dejjem.
15 Ħalli ruħi tbierek lil Alla s- Sultan il- kbir.
16 Għax Ġerusalemm għandha tinbena biż-żaffir u
żmeraldi, u ġebla prezzjuża: il-ħitan u t-torrijiet tiegħek u l-
muntanji bid-deheb pur.
17 U t- toroq taʼ Ġerusalemm għandhom ikunu miksija bil-
berill u l- karbunku u l- ġebel taʼ Ofir.
18 U t-toroq kollha tagħha jgħidu, Alleluja; u jfaħħruh billi
jgħidu: Imbierek Alla, li faħħarha għal dejjem.
KAPITOLU 14
1 Mela Tobit temm ifaħħar lil Alla.
2 U kellu tmien u ħamsin sena meta tilef għajnejh, li
reġgħet ingħatatlu wara tmien snin: u ta l-elemna, u żied
fil-biżaʼ tal-Mulej Alla, u faħħarh.
3 U meta kien xjuħ ħafna sejjaħ lil ibnu u lil ulied ibnu, u
qallu: “Ibni, ħu lil uliedek; għax, ara, jien xjuħ, u lest li
nitlaq minn din il-ħajja.
4 Mur fil-Media ibni, għax żgur li jiena nemmen dak li qal
Ġona l-profeta dwar Ninwe, li din se titneħħa; u li għal xi
żmien il-paċi tkun pjuttost fil-Media; u li ħutna jkunu
mxerrdin fl-art minn dik l-art it-tajba: u Ġerusalemm tkun
mitluqa, u d-dar ta’ Alla fiha tinħaraq, u tkun desolata għal
żmien;
5 U li għal darb’oħra Alla jkollu ħniena minnhom, u jerġaʼ
jġibhom fl-art, fejn għandhom jibnu tempju, imma mhux
bħall-ewwel, sakemm jitwettaq iż-żmien taʼ dak iż-żmien;
u wara jerġgħu lura mill-postijiet kollha tal-jasar tagħhom,
u jibnu Ġerusalemm b’mod glorjuż, u d-dar ta’ Alla
tinbena fiha għal dejjem b’bini glorjuż, kif tkellmu dwaru
l-profeti.
6 U l-ġnus kollha jduru u jibżgħu mill-Mulej Alla tassew, u
jidfnu l-idoli tagħhom.
7 Għalhekk il-ġnus kollha għandhom ifaħħru lill-Mulej, u
l-poplu tiegħu jistqarr lil Alla, u l-Mulej jgħolli lill-poplu
tiegħu; u dawk kollha li jħobbu lill-Mulej Alla bil-verità u
l-ġustizzja jifirħu, juru ħniena ma’ ħutna.
8 U issa, ibni, itlaq minn Nineve, għax dak l-affarijiet li qal
il-profeta Ġona żgur li se jseħħu.
9 Imma żomm int il-liġi u l-kmandamenti, u uri lilek
innifsek ħanin u ġust, biex ikun tajjeb għalik.
10 U midfunni b’mod diċenti, u ommok miegħi; imma ma
tibqax aktar Nineve. Ftakar, ibni, kif Aman mexxa lil
Achiacharus li trabbah, kif mid-dawl ġabu fid-dlam, u kif
reġa’ ppremjah: iżda Achiacharus salva, imma l-ieħor kellu
l-premju tiegħu, għax niżel fid-dlam. Manasses ta l-elemna,
u ħarab min-nases tal-mewt li kienu poġġlulu, imma Aman
waqa’ fin-nassa u tilef.
11 Għalhekk issa, ibni, ikkunsidra x’tagħmel l-elemna, u
kif is-sewwa jeħles. Meta qal dawn l-affarijiet, ċeda l-fatat
fis-sodda, li kellu mija u tmienja u ħamsin sena; u difnu
b’mod onorevoli.
12 U meta Anna mietet ommu, difenha maʼ missieru.
Imma Tobija telaq ma’ martu u wliedu lejn l-Ekbatan
għand Raguel il-kunjati tiegħu,
13 Fejn xjaħ bl-unur, u difen lil missieru u lil ommu b’unur,
u wiret il-ġid tagħhom, u taʼ missieru Tobit.
14 U miet f’Ħakbatan f’Media, li kellu mija u sebgħa u
għoxrin sena.
15 Imma qabel ma miet semaʼ dwar il- qerda taʼ Nineve, li
ttieħdet minn Nabukodonosor u Assuerus: u qabel mewtu
feraħ b’Ninwè.