ACW - Vlaamse Sociale Week 2011 18 november: Workshop: "ACW pakt ongelijkheid aan" sociaal winkelpunt, vakantieparticipatie, thuishuis, samen bewegen... door Catherine Evrard

1. Model sociale kruidenier
Sociaal Winkelpunt ACW
Sociale week – November 2011
p.0 – Algemene voorstelling

2. Huidige vorm:
vzw Sociaal Winkelpunt
ACW
p.1 – Algemene voorstelling

3. Huidige vorm: vzw Sociaal Winkelpunt ACW
I. MISSIE & VISIE
1. Doelstellingen vzw
2. Kernopdrachten
3. Situering binnen ACW
4. Project als hefboom voor sociale economie
5. Deelaspecten sociale kruidenier
II. PRAKTISCHE WERKING
1. Algemeen
2. Huidige winkelpunten
III. AMBITIE EN UITDAGINGEN
p.2 – Algemene voorstelling

4. Missie & visie
Doelstellingen vzw
 ACW wil een antwoord bieden op de armoedeproblematiek
Oprichting van sociale kruideniers
Oprichting van vzw Sociaal Winkelpunt ACW
Coördinatie van de verschillende winkels
p.3 – Algemene voorstelling

5. Missie & visie
Doelstellingen vzw
 Armoedebestrijding vanuit emancipatorische visie en aanpak
• Volwaardig alternatief voor noodhulp
 Onze visie op armoede uitdragen bij de brede bevolking
 Forum en ontmoetingskansen voor mensen in armoede
 Doelgroep actief betrekken in onze werking
 Onderlinge samenwerking tussen organisaties die armoede bestrijden
 Belangenverdediging van de doelgroep
• In samenwerking met alle organisaties binnen de beweging
• Doel = structurele veranderingen
 Kwalitatieve en duurzame tewerkstelling voor doelpubliek
 Wegen op de politieke besluitvorming
p.4 – Algemene voorstelling

6. Missie & visie
Doelstellingen vzw
 Concrete aanpak
 Netwerk sociale kruideniers of ‘exploitatiezetels sociale kruidenier’
 Acties die (re)integratie van het doelpubliek in de samenleving bevorderen
 Empowerment
 Andere activiteiten
 Marktonderzoek, samenaankoop
 Ondersteuning van vrijwilligerswerking - participatieve besluitvorming
 Educatieve ondersteuning doelgroep/vrijwilligers
 Handelsdaden – herbesteding opbrengsten
p.5 – Algemene voorstelling

7. Missie & visie
Kernopdrachten
 Koppelen van winkelen & ontmoeten
 Inkomensverhogende dienstverlening
• Aankoopmogelijkheden
• Tewerkstellingskansen
 Ontmoetingsfunctie
• Lokale ontmoetingsplekken
• Verlenen van toegang tot nieuwe netwerken
 Doelgroep
 Kansarmen, mensen in armoede, kwetsbare groepen, mensen met weinig of geen
inkomen
 Ongeacht hun verblijfsstatuut
p.6 – Algemene voorstelling

8. Missie & visie
Situering binnen ACW
 Kader = 12 fundamentele doelstellingen ACW
 Met nadruk op:
• Participatie
• Toegankelijkheid
• Diversiteit
• Duurzaamheid
• Sociale rechtvaardigheid
 Nauwe samenwerking met:
• ACW en deelorganisaties
• Welzijnszorg en Welzijnsschakels
• Andere organisaties en verenigingen
p.7 – Algemene voorstelling

9. Missie & visie
Project als hefboom voor sociale economie
 Grote zichtbaarheid van sociale kruideniers
 Cfr. Kringwinkels
• Gemeengoed, duurzaam karakter
• Merknaam = begrip
• Groot bereik (klanten + schenkers)
 ‘Branding’ via kwaliteitslabel
 Doel = brede maatschappelijke acceptatie en bekendheid
 Stap naar sociale economie
 Uniform concept, implementeerbaar in heel België
 Duidelijk imago en kwaliteitsgarantie
p.8 – Algemene voorstelling

10. Missie & visie
Deelaspecten sociale kruidenier
Winkelgebeuren Ontmoetingsfunctie
Sociale
Kruidenier
Sociale
Armoedebestrijding tewerkstelling
p.9 – Algemene voorstelling

11. Huidige vorm: vzw Sociaal Winkelpunt ACW
I. MISSIE & VISIE
1. Doelstellingen vzw
2. Kernopdrachten
3. Situering binnen ACW
4. Project als hefboom voor sociale economie
5. Deelaspecten sociale kruidenier
II. PRAKTISCHE WERKING
1. Algemeen
2. Huidige winkelpunten
III. AMBITIE EN UITDAGINGEN
p.10 – Algemene voorstelling

12. Praktische werking
Algemeen
 Basisgamma producten aangeboden
 Voedings-, verzorgings- en huishoudproducten
• Kwaliteitsvol
• Op basis van de noden
 Onder de marktprijs verkocht
• GEEN gratis voedselbedeling  Mensen behouden hun eigenwaarde
 Kleinere hoeveelheden
 Persoonlijke toegangspas
 Beperkte geldigheidsduur
p.11 – Algemene voorstelling

13. Praktische werking
Algemeen
 Maximum te besteden bedrag per week
 Niet overdraagbaar
 Voor persoonlijke behoefte
 In functie van gezinssamenstelling
 € 12 per week voor alleenstaande
 € 20 per week voor koppel
 € 25 per week voor 3-persoonsgezin
 € 35 per week voor 4+-persoonsgezin
p.12 – Algemene voorstelling

14. Praktische werking
Algemeen
 Toeleiding
 Door officieel erkende organisaties (sociale diensten)
 Samenwerkingsakkoord, doorverwijsbrief
 Vb. Sociale diensten van ziekenfondsen, dienstencentra van vakbonden,
thuiszorgdiensten, Kind en Gezin, OCMW’s, CAW’s, sociale diensten van
ziekenhuizen, gezinsbegeleidingsdiensten, …
 Duidelijke, uniforme criteria - budgetstandaard
Budgetstandaard Geen sociale huur Met sociale huur
Alleenstaande € 952 € 701
Alleenstaande met kind € 1.248 € 950
Alleenstaande met 2 of meer kinderen € 1.477 € 1.105
Koppel € 1.253 € 1.052
Koppel met kind € 1.508 € 1.210
Koppel met 2 of meer kinderen € 1.735 € 1.363
p.13 – Algemene voorstelling Opm. Nieuwe evaluatie na 6 maanden

15. Praktische werking
Algemeen
 Medewerkers = vrijwilligers
 Tal van taken, o.a. stock, aankopen, aanvullen rekken, kassa, onthaal, …
 Op termijn: sociale tewerkstelling
 Onthaalruimte naast de winkel
 Laagdrempelig
 Link naar socio-cultureel verenigingsleven
 Sport, cultuur, gezondheid, welzijn, recht, ontspanning, …
 Vormingen
 Steun van de overheid, vzw’s, bedrijven, de plaatselijke middenstand, …
p.14 – Algemene voorstelling

16. Praktische werking
Huidige winkelpunten
 ’t Kabaske in Essen (°2009) en tWinkeltje in Merksem (°eind 2010)
 Momenteel 1 openingsmoment per week
 Medewerkers
• +/- 20 vrijwilligers per sociale kruidenier
• Kern van +/- 5 vrijwilligers
• Lokale verantwoordelijken: Marc Hense (Essen) en Sus Schrauwen (Merksem)
 Brede waaier toeleiders
 Aantal klanten:
• Essen: 140 bereikte gezinnen (100 actieve klanten)
• Merksem: 60 klanten
 Geplande opstart in 2012
p.15 – Algemene voorstelling

17. Huidige vorm: vzw Sociaal Winkelpunt ACW
I. MISSIE & VISIE
1. Doelstellingen vzw
2. Kernopdrachten
3. Situering binnen ACW
4. Project als hefboom voor sociale economie
5. Deelaspecten sociale kruidenier
II. PRAKTISCHE WERKING
1. Algemeen
2. Huidige winkelpunten
III. AMBITIE EN UITDAGINGEN
p.16 – Algemene voorstelling

18. Ambitie & uitdagingen
Doelstellingen op korte en lange termijn
 Nieuwe winkelpunten oprichten
• Op basis van de lokale noden en mogelijkheden
• Lokaal overleg en samenwerking
 Ambitie = netwerk van Sociale Winkelpunten
• Met gelijke doelstellingen en werking
• In Antwerpen en in Vlaanderen
 Uitdaging = werking op lange termijn mogelijk maken
• Optimaliseren van aankoopbeleid (samenaankopen)
• Bepalen van meest geschikte ondernemingsvorm
 Coöperatieve werking?
p.17 – Algemene voorstelling

19. Coöperatieve werking?
Solidaire Buurtwinkel
p.18 – Algemene voorstelling

20. Coöperatieve werking
Solidaire Buurtwinkel
 Positionering
 Tussen sociale kruideniers en klassieke kruidenierswinkels
 ‘Upgrade’ van sociale kruidenier naar economisch leefbaar concept
 Toegankelijk voor iedereen
 Sociale mix
 2-ledige prijszetting  solidariteit
 Marktconforme prijs voor personen met ‘gewoon’ inkomen
 Korting voor doelgroep op vertoon van doorverwijskaart
 Bedrijfseconomisch rendabel
 Ondernemerschap, duurzaam
p.19 – Algemene voorstelling

21. Coöperatieve werking
Solidaire Buurtwinkel
 Nastreven van winst
 Commerciële afspraken met producenten
 Mogelijke samenwerking met aankoopcentrale Sociale Kruideniers Vlaanderen
 Medewerkers zijn vrijwilligers
 Winstgevende activiteit koppelen aan de werking?
• Vb. kledij, koken/rondbrengen van maaltijden, sociale kapper, …
 Coöperatief ondernemen  lokale verankering
 Solidariteit en engagement van buurtbewoners
 Lokale verenigingen en besturen
 Middenstand?
p.20 – Algemene voorstelling

22. Coöperatieve werking
Solidaire Buurtwinkel
 Meerwaarde coöperatieve structuur
 Organische groei van de Solidaire Buurtwinkel
• Open en vrij lidmaatschap
• Democratische besluitvorming
• Economische participatie
• Socialisatie van de winst
 Creatie van maatschappelijke meerwaarde
• Dienstverlening aan de gemeenschap  Buurtwinkel
• Inschakeling van kansengroepen
 Emancipatorisch karakter
• Belangenverdediging van de doelgroep
• Ontmoetingsfunctie
p.21 – Algemene voorstelling

23. Coöperatieve werking
Solidaire Buurtwinkel
 Meerwaarde coöperatieve structuur (vervolg)
 Multiplicator effect
• Samenwerking met andere coöperatieve initiatieven
• Samenwerking met organisaties binnen armoedebestrijding
 Verankering van commerciële relaties
• Samenwerking met producenten van consumptiegoederen (FMCG)
p.22 – Algemene voorstelling

24. Coöperatieve werking
Solidaire Buurtwinkel
 Participatie van stakeholders als mogelijke coöperanten
 Klanten (cfr. People’s Supermarket)
 Vrijwilligers
 Organisaties in de sociale economie
 Verenigingen en organisaties in de armoedebestrijding
 Lokale besturen, OCMW’s en andere sociale diensten
 Leveranciers
 Samenaankoop (aankoopcentrale, energie, ...)
p.23 – Algemene voorstelling

25. Coöperatieve werking
Solidaire Buurtwinkel
 Te onderzoeken pistes
 Wit label voor Solidaire Buurtwinkel?
 Complementaire munten
 Relatie met de lokale middenstand
 Voedselketen
• Problematiek van voedseloverschotten, technische onvolkomendheden,
relatie met de voedselbanken
 Andere
p.24 – Algemene voorstelling

26. Dank u!
Bij vragen, opmerkingen, …
contacteer:
Catherine Evrard
Coördinator
vzw Sociaal Winkelpunt ACW
catherine.evrard@acw.be
03/220.12.18
p.25 – Algemene voorstelling