2. Τι σημαίνει η ονομασία
Καισάρεια
• Η ονομασία Καισάρεια σημαίνει «η πόλη του Καίσαρα».
• Αρκετοί Ρωμαίοι αυτοκράτορες οι οποίοι -από τον Γάϊο Ιούλιο Καίσαρα- είχαν
υιοθετήσει τον τίτλο του Καίσαρα έδιναν το όνομα Καισάρεια, σε διάφορες
πόλεις και τοποθεσίες των επαρχιών της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
• Κάποιες από αυτές τις πόλεις αποτελούν σημαντικές τοποθεσίες για εμάς τους
Χριστιανούς.
3. Η πόλη Καισάρεια δεν είναι μόνο μια
• Πολλοί νομίζουν ότι υπάρχει μία μόνον Καισάρεια. Η γνωστή Καισάρεια
της Καππαδοκίας.
• Ωστόσο, εκτός από αυτή, υπήρχαν και στην Αγία Γη άλλες δύο πόλεις με
την ονομασία Καισάρεια, εξίσου σημαντικές.
• Η μία ήταν η Καισάρεια η παράλιος, κτισμένη στο δυτικό άκρο της
πεδιάδας Σαρών, στα παράλια της Μεσογείου, μεταξύ της Χάιφας και του
Τελ Αβίβ.
• Η άλλη, η πιο εντυπωσιακή -για την αρχαιοελληνική παρουσία της στη
Μέση Ανατολή- είναι η Καισάρεια του Φιλίππου «μία ελληνική αρχαία
πόλη στα υψίπεδα του Γκολάν».
• Οι τρεις αυτές πόλεις με την ονομασία Καισάρεια αντιστοιχούν σε τρεις
κορυφαίους σταθμούς της Ορθοδοξίας μας, δηλαδή στη γέννηση, τη
διάδοση και την καρποφορία της.
Η Καισάρεια η παράλιος και η Καισάρεια του Φιλίππου στην Παλαιστίνη, αλλά και η άλλη
Καισάρεια της Καππαδοκίας, αποτέλεσαν θαυμαστά κέντρα πνευματικής δραστηριότητας και
ήκμασε σε αυτά η θεολογική διανόηση. Σήμερα, αποτελούν για εμάς μέρος από τις αλησμόνητες
πατρίδες και τους ιερούς χώρους του γένους μας. Είναι Άγιοι χώροι, ευλογημένοι.
Καισάρεια η παράλιος
Καισάρεια του Φιλίππου
4. Η Καισάρεια της Καππαδοκίας
• Η Καισάρεια της Καππαδοκίας είναι πρωτεύουσα της Καππαδοκίας.
• Η Καισάρεια της Καππαδοκίας είναι μια από τις μεγαλύτερες και
σημαντικότερες περιοχές της Μικράς Ασίας.
• Βρίσκεται στην κεντρική Ανατολία της Τουρκίας και είναι χτισμένη στους
πρόποδες του όρους Αργαίου (τουρκ. Erciyes). Αρχικά ονομαζόταν Μάζακα
(Mazaca), αργότερα -κατά τους Αλεξανδρινούς χρόνους- ονομαζόταν
Ευσέβεια (Eusebeia) και όταν οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την Καππαδοκία, το 70
π.Χ., της έδωσαν το όνομα Καισάρεια (Caesareia), προς τιμήν του Ρωμαίου
αυτοκράτορα.
• Η Καισάρεια της Καππαδοκίας κατοικήθηκε από την 4η χιλιετία π.Χ..
• Η πόλη έγινε Μητρόπολη το 325, αρχικά έχοντας τιμητική υπεροχή έναντι
των άλλων επισκοπών της περιοχής (Νικομηδείας, Γαγγρών, Αγκύρας,
Αμασείας, Νεοκαισαρείας και Σεβαστείας)
• Στην εποχή της ρωμαϊκής διοίκησης, η Καισάρεια απέκτησε δόξα μεγάλη
και έφτασε να αριθμεί 400.000 κατοίκους.
• Μέχρι το 1922 ζούσαν Έλληνες
Η Καισάρεια της Καππαδοκίας
5. Η Καισάρεια μεγάλο εμπορικό κέντρο
• Υπήρξε εμπορικό κέντρο.
• Η γεωγραφική θέση όπου βρισκόταν (στη διασταύρωση των μεγάλων
δρόμων που οδηγούσαν στη Μεσοποταμία, την Αρμενία, τον
Βόσπορο και το Αιγαίο) ευνοούσε την εξαιρετική ανάπτυξή της.
• Η Καισάρεια της Καππαδοκίας κίνησε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι
μόνο των Ρωμαίων, αλλά και των Βυζαντινών.
• Ο Αυτοκράτορας Ιουστινιανός αντιλαμβανόμενος τη στρατηγική θέση
της Καισάρειας έχτισε ισχυρά τείχη τα οποία σώζονται έως σήμερα.
• Αρκετοί Έλληνες δραστηριοποιούνταν εμπορικά, εκτός της περιοχής
τους και των παράκτιων λιμανιών, σε διάφορες περιοχές όπως στην
Κωνσταντινούπολη, στη Σμύρνη, ακόμα και στην Αίγυπτο και τη Ρωσία.
• Μετά τη συνθήκη της Λωζάνης οι Έλληνες της Καππαδοκίας
κατέφυγαν στην Ελλάδα.
Τα τείχη της Καισάρειας το 1897
6. Η Καισάρεια της Καππαδοκίας θρησκευτικό
κέντρο και οι καταστροφές που υπέστη
• Στη βυζαντινή εποχή ήταν και θρησκευτικό κέντρο, καθώς ήταν η έδρα του
«πρώτου τη τάξει μητροπολίτη» του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.
• Ανάμεσα στους επισκόπους Καισαρείας διακρίνεται ο Μέγας Βασίλειος.
• Μετά τη Μάχη του Μαντζικέρτ, άρχισε η εγκατάσταση μουσουλμανικών
Τουρκικών φύλων στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας.
• Η περιοχή υπέστη πολλές καταστροφές, ιδίως οι Εκκλησίες και τα Αρχαιά
μνημεία.
• Πολλοί Έλληνες, αλλά και άλλοι λαοί, όπως οι Αρμένιοι, κάτω από την
Οθωμανική πίεση απώλεσαν τη γλώσσα τους, διατήρησαν όμως τη
Χριστιανική πίστη και την Εθνική συνείδηση τους.
7. Η Καισάρεια της Καππαδοκίας
Εκπαίδευση-Λέσχες
Πριν το 1923 λειτουργούσαν στην πόλη :
• Ελληνικό δημοτικό σχολείο
• Παρθεναγωγείο
• η περίφημη Κατά Καισάρειαν Ιερατικήν
σχολή που φοιτούσαν μαθητές από όλη
τη Μικρά Ασία .
• Αμερικανικό Κολλέγιο, αντίστοιχο του
Κολλέγιο Ανατόλια στη Μερζιφούντα
του Πόντου
• Σωματειακές δραστηριότητες-Λέσχες
Καθηγητές και τελειόφοιτοι του 1898 στήν 'Ιερατική Σχολή
της Καισαρείας.
8. Σωματειακές δραστηριότητες στην Καισάρεια
της Καππαδοκίας
• Ή «Λέσχη Άθηνά» ιδρύθηκε τό 1870, μέ σκοπό τή διάδοση της ελληνικής παιδείας. Γιά τήν
επιτέλεση τοϋ έργου της ζήτησε τήν αρωγή τοϋ «Έλληνικοϋ Φιλολογικού Συλλόγου
Κωνσταντινουπόλεως» στον όποιο άπέστελλε εκθέσεις γιά τήν κατάσταση των σχολείων.
Προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες στην κοινότητα. Μερικά άπό τά λογιότερα μέλη της άνέλαβαν
τή διδασκαλία δημοσίων μαθημάτων. Από το Ιδιαίτερο ταμείο της άποφάσισε τή σύσταση καί
συντήρηση Παρθεναγωγείου στην Καισάρεια.
• Ή φιλεκπαιδευτική αδελφότητα «'Άγιος ’Ιωάννης ό Πρόδρομος», άγνωστο γιά πόσο διάστημα
λειτούργησε. Σχετική μέ τή δράση της είναι ή πληροφορία παροχής υποτροφίας.
• Η αδελφότητα «Ορθοδοξία» που συστήθηκε κατά το πρότυπο της γνωστής όμώνυμης
σμυρναϊκής αδελφότητας. Αποσκοπούσε και αύτη στην προφύλαξη των ορθοδόξων από τις
πιεστικές και σύντονες ενέργειες τού προσηλυτισμού. Ή «Φιλόπτωχος Αδελφότης η
Ορθοδοξία» Ιδρύθηκε πιθανότατα το 1898 με την προώθηση του μητροπολίτη Ιωάννου, ό
όποιος προσέφερε πολλά στήν εκπαίδευση και στη φιλανθρωπία της Καππαδοκίας. Το έργο
της ενισχύθηκε με κληροδοτήματα και με προσφορές αποδήμων Προκοπιέων (κατοίκων
Προκοπίου). Είναι βέβαιο ότι το 1913 συνεχίζονταν οι εργασίες της.
9. Ελληνική σχολή στο χωριό Κέργκεμε
• Στο χωριό Κέργκεμε, στη μονή τής Θεοτόκου, λειτουργούσε ελληνική σχολή όπου
προσέρχονταν άποροι μαθητές άπό τά γύρω χωριά. Ή ανεπάρκεια όμως τών
προσόδων τής μονής επέφερε τήν παύση τής λειτουργίας τής σχολής καί βύθισε στήν
αμάθεια τήν περιοχή.
• Μέ τήν προώθηση τοϋ άγιου Καισαρείας Γερβασίου, συστήθηκε τό 1907 ή
«Φιλόπτωχος Εκπαιδευτική Αδελφότης Φιλαδελφία», μέ σκοπό τη συντήρηση
μέσα στη μονή ελληνικής αστικής σχολής, όπου θα φοιτούσαν ώς υπότροφοι πτωχοί
καί ορφανοί μαθητές τών γύρω χωριών.
10. Ο πληθυσμός της Καισάρειας της Καππαδοκίας
πριν το 1923
Πριν τη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923, ζούσαν στην πόλη και τα γύρω
προάστιά της περίπου 60.000 κάτοικοι εκ των οποίων 10.000 Έλληνες
Καππαδόκες Ορθόδοξοι που χρησιμοποιούσαν την Καραμανλήδεια
γραφή.
11. Καραμανλήδεια γραφή
• H Καραμανλήδεια γραφή (καραμανλήδικα) είναι
γραφή της τουρκικής γλώσσας με ελληνικούς
χαρακτήρες (αντί των αραβικών), καθώς και
διάλεκτος της τουρκικής.
• Τη χρησιμοποιούσαν τουρκόφωνοι ορθόδοξοι
χριστιανοί στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, κυρίως
στις ανατολικές επαρχίες της Μικράς Ασίας, οι
οποίοι αποκαλούνταν Καραμανλήδες, εξ’ ου και η
ονομασία αυτής της διαλέκτου και γραφής, αλλά
και σε ορισμένες άλλες περιοχές, όπως λ.χ. της
Ρωσικής Αυτοκρατορίας στη Μαύρη Θάλασσα.
• Πρώτη επίσημη εμφάνιση της γραφής αυτής
σημειώνεται το 1718 και είχε τόση απήχηση που
διατηρήθηκε επί δύο αιώνες.
Δίγλωσσος κανονισμός της Καππαδοκικής Εκπαιδευτικής
Αδελφότητας στην Κωνσταντινούπολη, 1872
12. Ο Ιεράρχης Μέγας Βασίλειος της
Καισαρείας
• Ο Μέγας Βασίλειος, γνωστός ως Βασίλειος Καισαρείας ή Άγιος
Βασίλειος, ήταν Έλληνας, Καππαδόκης χριστιανός επίσκοπος της
Καισάρειας στην Καππαδοκία της χερσονήσου της Μικράς Ασίας.
θεολόγος και Πατέρας της Εκκλησίας.
• Γεννήθηκε από αγίους γονείς το 330 μ.Χ. στην Νεοκαισάρεια του
Πόντου και όχι στην Καισάρεια της Καππαδοκίας, όπως
αναφέρεται πολλές φορές λανθασμένα.
• Υποστήριξε το Σύμβολο της Χριστιανικής Πίστεως.
• Είναι ένας από τους Τρεις Ιεράρχες, που θεωρούνται προστάτες
της παιδείας, μαζί με τον Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον Ιωάννη
τον Χρυσόστομο.
• Ο πατέρας του, Βασίλειος, ασκούσε το επάγγελμα του καθηγητή
ρητορικής στη Καισάρεια της Καππαδοκίας και η μητέρα του, Αγία
Εμμέλεια, ήταν απόγονος οικογένειας Ρωμαίων αξιωματούχων
Ο Μέγας Βασίλειος
13. Η Καισάρεια της Καππαδοκίας
σήμερα
• Η Καισάρεια είναι μία μεγάλη και βιομηχανοποιημένη πόλη της
Κεντρικής Ανατολίας στην Τουρκία.
• Η σημερινή Καισάρεια, είναι χτισμένη στους πρόποδες του όρους
Αργαίου.
• Στην πόλη διασώζονται έως σήμερα ελληνικές εκκλησίες και
παρεκκλήσια και λίγα παλιά αρχοντικά.
• Λειτουργεί Αρχαιολογικό Μουσείο με Αρχαία Ελληνικά ή Ρωμαϊκά
εκθέματα.
16. Το εθνικό πάρκο Γκόρεμε
• Το εθνικό πάρκο Γκόρεμε- παραφθορά της
αρχαιοελληνικής ονομασίας Κόραμα αποτελεί
μαζί με τις μονολιθικές εκκλησίες της
Καππαδοκίας μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς
της UNESCO
• Ναοί σμιλευμένοι μέσα σε σπηλιές, που
προκαλούν το ενδιαφέρον και συναρπάζουν
τους επισκέπτες.
• Εκτός από το ενδιαφέρον που παρουσιάζει από
γεωλογικής και εθνολογικής άποψης, η
παράξενη ομορφιά των ναών αναδεικνύει την
Καππαδοκία σε εξαιρετικό δείγμα, της μετά την
Εικονομαχία περιόδου.
17. Το εθνικό πάρκο Γκόρεμε
• Οι φημισμένες λαξευτές κατασκευές δεν περιλάμβαναν μόνο
εκκλησίες και παρεκκλήσια αλλά και ολόκληρα συγκροτήματα
που μπορούσαν να φιλοξενήσουν πάρα πολλούς ανθρώπους.
Οι κατασκευές αυτές φτάνουν σε κάποια σημεία ακόμα και τα
δέκα επίπεδα, κάτω από τη γη, και διαθέτουν κοιτώνες,
αποθήκες, ακόμα και στάβλους. Η ηφαιστειακή πέτρα
προσφέρει και καλή προστασία από τις καιρικές συνθήκες ενώ
υπήρχαν και πολύ καλές συνθήκες εξαερισμού.
• Υπολογίζεται πως υπάρχουν περίπου 100 συγκροτήματα, τα
οποία συνδέονται μεταξύ τους.
• Το τοπίο δημιουργήθηκε από εκρήξεις ηφαιστείων και
πλημμύρες, στο διάστημα εκατομμυρίων χρόνων, και στην
καρδιά του βρίσκονται βράχοι με διαφορετικό
βαθμό σκληρότητας σχηματισμένοι από ηφαιστειακή τέφρα.
• Το απόκοσμο τοπίο παίρνει χρώμα από τα αερόστατα με τα
οποία συχνά τουρίστες περιηγούνται στην περιοχή.
18. Μια σπουδαία ανάμνηση
• Κάθε χρόνο στις κοιλάδες της Καππαδοκίας πετάν
οι επισκέπτες με αερόστατα στον ουρανό και
συνήθως αυτό είναι μια αξέχαστη ανάμνηση για
τους ταξιδιώτες.
• Τα χρώματα του ουρανού είναι ροζ και πορτοκαλί
. Όταν το βλέπεις αυτό νομίζεις ότι είσαι σε
παραμύθι .
• Τα συναισθήματα είναι ευχάριστα και μια
παιδική αθωότητα ξεφυτρώνει καθώς ο χρόνος
περνά ανέμελα .
19. Πηγές
Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών – eJournals
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%B9%CF%83%CE%AC%CF%81%CE%B
5%CE%B9%CE%B1_(%CE%9A%CE%B1%CF%80%CF%80%CE%B1%CE%B4%CE%BF%CE%B
A%CE%AF%CE%B1)
https://www.newsbeast.gr/travel/arthro/2655139/gkoreme-to-glipto-tis-fisis-stin-
kappadokia
http://www.romiosini.org.gr/A0179DC9.el.aspx
ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΜΩΝΗ ΣΩΜΑΤΕΙΑΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ Γ’
ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΝΤΟΥ
