1. Ιςτορία
Μετά τα εγκαίνια τθσ Κωνςταντινοφπολθσ το 337, θ ανζγερςθ ενόσ ναοφ τθσ Αγίασ Σοφίασ
υπιρξε τμιμα ενόσ ευρφτερου προγράμματοσ οικοδόμθςθσ γφρω από το Μζγα Παλάτι. Η
πρώτθ Αγία Σοφία εγκαινιάςτθκε το 360 επί τθσ αυτοκρατορίασ του Κωνςταντίου Β΄ και μαηί
με ο ναό τθσ Αγίασ Ειρινθσ αποτελοφςε τον κφριο κακεδρικό ναό τθσ πρωτεφουςασ και ζδρα
του Πατριαρχείου τθσ Κωνςταντινοφπολθσ. Εικάηεται ότι επρόκειτο για ξυλόςτεγθ βαςιλικι,
τρίκλιτθ ι πεντάκλιτθ[2]. Καταςτράφθκε από πυρκαγιά το 404 και χτίςτθκε εξαρχισ τα
επόμενα χρόνια. Ο νζοσ ναόσ εγκαινιάςτθκε το 415 επί βαςιλείασ του Θεοδοςίου Β΄ και
καταςτράφθκε από τουσ οπαδοφσ του πατριάρχθ επειδι ο Θεοδόςιοσ είχε μια διαμάχθ με τον
Πατριάρχθ. Αν και λίγα ςυμπεράςματα μποροφν να εξαχκοφν ωσ προσ τθν αρχιτεκτονικι αξία
του οικοδομιματοσ, οι ιςτορικζσ πθγζσ μαρτυροφν πωσ ςτο εςωτερικό του φυλάςςονταν ιερά
κειμιλια μεγάλθσ αξίασ, από χρυςό ι αςιμι. Σφμφωνα με τισ πλζον πρόςφατεσ προςπάκειεσ
αναπαράςταςθσ του ναοφ, υποκζτουμε πωσ είχε εφροσ 52 μ. αποτελοφμενθ από ζνα κεντρικό
κλίτοσ και τζςςερισ διακριτοφσ διαδρόμουσ.
2. Αγία Σοφία
Κατά τη Στάςη του Νίκα το 532, υπζςτη μεγάλη φθορά και το κτίςιμο του ναοφ που
διατηρείται ωσ ςήμερα δρομολογήθηκε από τον αυτοκράτορα Ιουςτινιανό Α'.
Αρχιτζκτονεσ του ναοφ ήταν οι γεωμζτρεσ Ανθζμιοσ από τισ Τράλλεισ και ο Ιςίδωροσ
από τη Μίλητο. Η καταςκευή του ολοκληρώθηκε ςε μικρό χρονικό διάςτημα και τα
εγκαίνιά του τελζςτηκαν ςτισ 27 Δεκεμβρίου του 537. Τότε, ςφμφωνα με το θρφλο, ο
Ιουςτινιανόσ αναφώνηςε «Δόξα τω Θεώ τω καταξιώςαντί με τοιοφτον ζργον
επιτελζςαι. Νενίκηκά ςε, Σολομών!»[4], θζλοντασ ζτςι να εκφράςει το θαυμαςμό
του για το μνημείο το οποίο ήταν πιο θαυμαςτό από τον Ναό του Σολομώντα ςτα
Ιεροςόλυμα. Τριακόςια και πλζον εκατομμφρια χρυςών δραχμών, κατ΄ αντιςτοιχία,
είχαν δαπανηθεί για την ανζγερςη αυτοφ του Ναοφ. Τα "θυρανοίξια" τησ Αγιάσ
Σοφιάσ ακολοφθηςαν θυςίεσ χιλιάδων ελαφιών, βοών, προβάτων και ορνίθων και
διανομή χιλιάδων μοδίων ςίτου ςτουσ φτωχοφσ καθώσ και πολυήμερη πανήγυρη.
3. Αγία Σοφία
Σηο πποαύλιο ηος ναού λέγεηαι πυρ ςπήπσε κπήνη, ζηην οποία ανεγπάθεηο η
καπκινική θπάζη "ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ", (νίτον ανομήμαηα μη μόναν ότιν = ξέπλςνε
δηλαδή ηιρ
αμαπηίερ ζος και όσι μόνο ηο ππόζυπό ζος). Η θπάζη αςηή, αν αναγνυζθεί ανάποδα (από δεξιά ππορ
ηα απιζηεπά)
αποδίδει ηιρ ίδιερ λέξειρ και επομένυρ
και ηο αςηό νόημα.
![Ιςτορία
Μετά τα εγκαίνια τθσ Κωνςταντινοφπολθσ το 337, θ ανζγερςθ ενόσ ναοφ τθσ Αγίασ Σοφίασ
υπιρξε τμιμα ενόσ ευρφτερου προγράμματοσ οικοδόμθςθσ γφρω από το Μζγα Παλάτι. Η
πρώτθ Αγία Σοφία εγκαινιάςτθκε το 360 επί τθσ αυτοκρατορίασ του Κωνςταντίου Β΄ και μαηί
με ο ναό τθσ Αγίασ Ειρινθσ αποτελοφςε τον κφριο κακεδρικό ναό τθσ πρωτεφουςασ και ζδρα
του Πατριαρχείου τθσ Κωνςταντινοφπολθσ. Εικάηεται ότι επρόκειτο για ξυλόςτεγθ βαςιλικι,
τρίκλιτθ ι πεντάκλιτθ[2]. Καταςτράφθκε από πυρκαγιά το 404 και χτίςτθκε εξαρχισ τα
επόμενα χρόνια. Ο νζοσ ναόσ εγκαινιάςτθκε το 415 επί βαςιλείασ του Θεοδοςίου Β΄ και
καταςτράφθκε από τουσ οπαδοφσ του πατριάρχθ επειδι ο Θεοδόςιοσ είχε μια διαμάχθ με τον
Πατριάρχθ. Αν και λίγα ςυμπεράςματα μποροφν να εξαχκοφν ωσ προσ τθν αρχιτεκτονικι αξία
του οικοδομιματοσ, οι ιςτορικζσ πθγζσ μαρτυροφν πωσ ςτο εςωτερικό του φυλάςςονταν ιερά
κειμιλια μεγάλθσ αξίασ, από χρυςό ι αςιμι. Σφμφωνα με τισ πλζον πρόςφατεσ προςπάκειεσ
αναπαράςταςθσ του ναοφ, υποκζτουμε πωσ είχε εφροσ 52 μ. αποτελοφμενθ από ζνα κεντρικό
κλίτοσ και τζςςερισ διακριτοφσ διαδρόμουσ.](https://image.slidesharecdn.com/presentation1-140224173338-phpapp01/85/Presentation1-1-320.jpg)
![Αγία Σοφία
Κατά τη Στάςη του Νίκα το 532, υπζςτη μεγάλη φθορά και το κτίςιμο του ναοφ που
διατηρείται ωσ ςήμερα δρομολογήθηκε από τον αυτοκράτορα Ιουςτινιανό Α'.
Αρχιτζκτονεσ του ναοφ ήταν οι γεωμζτρεσ Ανθζμιοσ από τισ Τράλλεισ και ο Ιςίδωροσ
από τη Μίλητο. Η καταςκευή του ολοκληρώθηκε ςε μικρό χρονικό διάςτημα και τα
εγκαίνιά του τελζςτηκαν ςτισ 27 Δεκεμβρίου του 537. Τότε, ςφμφωνα με το θρφλο, ο
Ιουςτινιανόσ αναφώνηςε «Δόξα τω Θεώ τω καταξιώςαντί με τοιοφτον ζργον
επιτελζςαι. Νενίκηκά ςε, Σολομών!»[4], θζλοντασ ζτςι να εκφράςει το θαυμαςμό
του για το μνημείο το οποίο ήταν πιο θαυμαςτό από τον Ναό του Σολομώντα ςτα
Ιεροςόλυμα. Τριακόςια και πλζον εκατομμφρια χρυςών δραχμών, κατ΄ αντιςτοιχία,
είχαν δαπανηθεί για την ανζγερςη αυτοφ του Ναοφ. Τα "θυρανοίξια" τησ Αγιάσ
Σοφιάσ ακολοφθηςαν θυςίεσ χιλιάδων ελαφιών, βοών, προβάτων και ορνίθων και
διανομή χιλιάδων μοδίων ςίτου ςτουσ φτωχοφσ καθώσ και πολυήμερη πανήγυρη.]()