1. Sociologjia e se drejtes
1. Sociologjiajuridike ne kuptimte ngushte – Ne mesindukurive shoqerore kadukuri te tillate cilat
karakterinjuridike kane te theksuar.Ne shoqerite bashkohoredukuri te tillajani:ligji,gjyqi,vendimi
administrativ.Ketojane dukuri te tillate cilatme vone dotquhendukuri primare jurudike.Andaj ne
kuptimine ngushtsocjuridike duhette perkufizohetne kete lemi e cilanukeshte diskutabile.
2. Sociologjiajuridike ne kuptimine gjere- Dota zgjerojsociologjinejuridikene te gjithadukurite
shoqerore ne te cilateshte i kyqurndonje elementi se drejtesPerveqdukuriveprimare studjonedhe
dukuritsekondare si familja,pronesia,kontrata,pergjegjisaetj
3.Dallimetne meste soc. juridike dhe te drejtesdogmatike-Dallimine meste sociologjisejuridikedhe
te drejtesdogmatikenukeshte ne objektine studimit,dallimi eshte ne pikpamje ose kendveshtrim.Te
njejtinobjektte ciline drejtadogmatike e studjonngabrendasocjuridikee studionngajasht,e drejta
dogmatike studjonrregullate drejtesvetempervete ndersasocjuridike perpiqetqe ti zbuloj shkaqet
shoqerore te cilatshkaqe i shkaktojne ppasojatshoqerorete cilati prodhonajo.
4.Tomas Hobsi:Eshte nje mendimtari madheanglezIcilime pikepamjete tij kadhene nje kontributte
cmuar ne analizene jetesse njerezve duke filluarngaparimete te drejtesnatyrore kusipaskesaj te
drejte te gjithe njerezitkane te drejte te barabartane cdo gje.Duke unisurnga kjo e drejte secili njeri
eshte perpjekurqe t’Irealizoj qellimete vetadhe kurka hasur ne pengese nganjerezittjerete cilete
kane penguaratehere ketajane perpjekurte nenshtrojne apoasgjesojne njeri tjetrin.SipasHobsit:”Atje
ku nukka shteternukka as ligj;atje kunukkaligj nukka as padrejtsi,drejtesiadhe padrejtsia nukjane
dhunti as e trupite as e mendjes,atojane veti te njerezve qe jetojne ne nje shoqeri e jote njeriuI
vetmuar”
E drejtandervepruese:SipasHobsiteshte drejtesiae kontraktuesitdmthzbatimi Inje kontrate ne blerje
dhe shitje ,ne marrje e dhenje me qira,ne huamarrje dhe huadhenje,
Drejtsiashperndarese:Eshte drejtesiae arbiteritdmthe kryendetyrenqe iakane besuar,thuhetse ai ia
ka shperndare secilitate qe Itakon dhe kjoquhetdrejtesi shperndarese.
4.Rosko Paund:Eshte nje ndermendimtaretme te medhenje te kohesse tij Icili me punen qe e beri I
ka dhene nje kontributte madhe literaturesjuridike botrore te shekXIX.Ai me krijimtarine e tij ka
dhene kontributte madhe perteorine e se drejtesdhe Sociologjine e se drejtessi ne aspektinteorik
ashtuedhe ne aspektinpraktik.R.Pishte ithtarIdrjetimitsociologjikdhe udheheqesIcili
shkolles”Jurisprudenca sociologjikeIcili mendonte se me shume duhette merretparasyshndikimi Ise
drejtesdhe efektiIsaj me rastine zbatimit ne sistemetjuridike.Perkrahesite mendimit sociologjikper
te drejtenperqendrohenme perparane qellimete shoqerore te cilatIpermbushe e drejtase sane
denime.Paundiishte ointeresuarqe te behenreformasi ne aspektine krijimitte normsashtuedhe ne
menyrene zbatimitte saj.Reformatne drejtesisipasRoskoPoundnukmundte behennese ne te
drejten,drejtesin,ligjin,sisteminjuridike veshtrojme ne nje pike apoIqasemi vetemnganje aspektI
studimitsepse”NukegzistonnjeqelesIvetemperte hure ne shkencatshoqerore”Paundi mendonse
normat dhe ligjetduhette ndryshojne vartesishtnga dobishmeriashoqerore dhe menyrae organizimit.
2. 5.Emil Dyrkemi ishte mendimtarInjohurfrancezdhe studiuesshume IthelleI ceshtjeveshoqerore dhe
sociologjike porne menyre te veqant kastudiuarreligjionin,moralinsi dhe ndarjene punes
shoqerore.Dyrkemiangazhohej persensibilizimine opinionitte shoqerise franceze pere sociologjise dhe
perkete ai ne vitin1887 nisi punensi pedagog I sociologjise ne universitetine Bordosme c’rast njihetsi
sociologIpare francezI nivelitakademik.Dyrkemi kashkruarnje numerte konsideruarveprash,porne te
gjithanukka folurperte drejtendhe ligjin”nukkafolurdrejtperdrejt pore katrajtuar kete qeshtje ne
segmente te caktuara”.Dyrkemiishte Iinteresuarpernjohjene faktoreve qe ndikojne ne transformimin
e shoqeris
Solidaritetimekanik:eshte Ipranishemne fazene pare te zhvillimitshoqerore e cilakarakterizohetme
zhvillimte uletdhe Itakonshoqerismekanike.Shoqeriamekanike perbehetngapjese te ngjajshme si
familja,turmadhe klanet
SolidaritetiorganikeshteImundeshemvetemnese cdonjer