VVJ

1. nummer 8 – maart 2013
Roma, woonwagenbewoners,
rondtrekkenden: wanneer
gebruik je welke term?
Roma, woonwagenbewoner, Rom, Voyageur, campingbewoner. De
woorden worden vaak door elkaar gebruikt, alsof het één groep is.
Toch betekent elke term iets anders. Deze infofiche geeft u een
duidelijk overzicht van de verschillende groepen.
Wie zijn de Roma?
 Roma is een verzamelnaam voor migrantengroepen uit Oost-
Europa. Ze hebben een Noord-Indische afkomst en nomadische
voorgeschiedenis.
 Ze zijn de grootste minderheidsgroep van Europa: ca. 10 miljoen.
 In Vlaanderen gebruiken we de benaming ‘Roma’ enkel voor
mensen die eind 20ste - begin 21ste eeuw hier kwamen wonen. In
totaal gaat het om ongeveer 10 à 12.000 mensen.
 Veel Roma zijn arm en worden gediscrimineerd in hun land van
herkomst.
 Roma wonen in huizen of appartementen. Het zijn dus geen
woonwagenbewoners.
Wie zijn de woonwagenbewoners?
 Verzamelnaam voor wie uit traditie in een woonwagen woont, of
van wie de ouders dat deden.
 Er zijn drie groepen: Roms, Voyageurs en Manoesjen (Sinti):
1. Roms
Roms kwamen eind 19de eeuw vanuit Oost-Europa naar België. Ze
hebben dezelfde moedertaal als de Roma, het Romanes. Frans is hun
tweede taal. De jongere generatie spreekt ook Nederlands. Veel Roms
trekken van voor- tot najaar rond in België en omringende landen.
2. Voyageurs
 Voyageurs hebben geen migratieachtergrond. Ze stammen af van
gezinnen die in Vlaanderen aan de kost kwamen door rond te
trekken. Veel Voyageurs wonen nu in huizen, vaak door een
“Je moet rustig kunnen zeggen, met
de borst vooruit: ja, ik ben een
woonwagenbewoner en jij een
huisbewoner. Als mensen dat weten,
is het gemakkelijker.”
(Een woonwagenbewoner)
Zeg nooit meer ‘zigeuner’
 Woord met een erg negatieve
bijklank – sommige mensen
ervaren het als scheldwoord.
 Vage, door westerlingen
gegeven verzamelnaam. Het
verwijst naar groepen met
Indische roots (Roma, Roms
en Manoesjen), die in de loop
der jaren uit elkaar zijn
gegroeid. Daarom is het
beter om te preciseren.
Meer weten?
 www.kruispuntmi.be >
woonwagenterreinen
 Brochure Wonen op Wielen:
woonwagenterreinen
aanleggen en beheren (2010)
 Infofiche Pleisterplaatsen
www.kruispuntmi.be >
publicaties

2. nummer 8 – maart 2013
gebrek aan woonwagenterreinen. Maar de woonwagen blijft voor
hen sociaal en cultureel erg belangrijk. Ze spreken Nederlands en
gebruiken soms nog woorden uit het Bargoens.
 Voyageurs uit Ierland en Engeland noemen zich Travellers. De
laatste jaren trekken ze regelmatig door België. Ze werken hier als
zelfstandigen: klusjesman, dakdekker of asfalteerder.
3. Manoesjen of Sinti
Manoesjen of Sinti zijn een van de oudste migrantengroepen in West-
Europa. Ze kwamen in de 15de eeuw vanuit India, via Oost-Europa,
naar onze streken. Door de eeuwen heen hebben ze zich geïntegreerd
in de samenleving. Ze spreken Manoesj en Nederlands.
Wie zijn de campingbewoners?
Campingbewoners zijn personen die op een camping wonen: in een
caravan of een chalet. Ze hebben geen nomadische afkomst.
Wie is de trekkende beroepsbevolking?
Personen die rondtrekken omdat hun beroep dat vereist: foorreizigers,
circusartiesten en binnenschippers.
Wat doet het
Kruispunt Migratie-Integratie?
 We geven een goed gedocumenteerd antwoord op vragen
over Midden- en Oost-Europese migratie (MOE). Soms
verwijzen we door naar andere relevante contactpersonen of
instanties.
Contacteer: Helpdesk MOE-Roma, moe.roma@kruispuntmi.be
en 02 205 00 65
 We beantwoorden praktische vragen van gemeentebesturen
over woonwagenbewoners en de inrichting of het beheer van
een woonwagenterreinen.
Contacteer: Helpdesk woonwagenbewoners,
woonwagenbewoners@kruispuntmi.be en 02 205 00 57
OVER DE INFOFICHES
Deze Infofiche is een uitgave van Kruispunt
Migratie-Integratie vzw, Vooruitgangstraat 323
bus 1, 1030 Brussel. Tel. 02 205 00 50.
info@kruispuntmi.be.
Met de Infofiches willen we heldere,
beknopte en praktische antwoorden geven
op veel gestelde vragen over migratie en
integratie.
Je kunt alle Infofiches downloaden op onze
website www.kruispuntmi.be
Verantwoordelijke uitgever: Hugo Durieux,
Vooruitgangstraat 323 bus 1, 1030 Brussel