1. 1 van 8
Hoofdstuk 5 – Het optimum van de
consument
Leerdoelen
• Weergeven nutsfunctie via veld van indifferentiecurven
• Onderscheid onafhankelijke, substitueerbare en
complementaire goederen kennen
• Verklaren convex verloop indifferentiecurven door
afnemende marginale substitutieverhoudingen
• Te besteden inkomen kunnen weergeven
• Inzicht hebben in Eerste en Tweede wet van Gossen
• Grafisch bepalen optimale goederencombinatie bij
gegeven inkomen en prijzen
2. 2 van 8
Naar het optimale consumptiepakket
Probleemstelling:
Gegeven goederenprijzen
inkomen
Welke goederen en diensten zal een consument
aanschaffen en in welke hoeveelheden?
Veronderstellingen:
1. twee goederen: goed A en goed B
2. elk goed is homogeen
3. prijs is voor individuele consument gegeven
4. volledige informatie over prijs
kwaliteit van het aanbod
locatie
3. 3 van 8
Wat wil ik:
Veld van indifferentiecurven
TS
0 V W a
b
u1
u2
u3
4. 4 van 8
Indifferentiecurve is convex in verband met
de Eerste wet van Gossen
MSV =
hoeveelheid B die wordt opgeofferd
één extra eenheid A
= tan’
1
2
3
4
5
6
7
8
1 2 3 4 5 6 7
f
g
j
P
R
S
T
V
h
a
b
u1
'
0 8
5. 5 van 8
Volledig substitueerbare en complementaire
goederen
0
1
2
3
4
1 2 3 4
b
a
u1
u2
u3
u4
0
1
2
3
4
1 2 3 4
b
a
u1
u2
u3
6. 6 van 8
Wat kan ik:
Inkomenslijn of budgetlijn
Pb
Pa
Pa
y
Pb
y
===
OU
OT
tan
richtingscoëfficiënt =
eenheden
T
S
R
eenheden
goed A
goed B
U
y
pa
___
_
y
pb
___
_
0
7. 7 van 8
Wijzigingen van de inkomenslijn
1. Inkomensstijging
2. Goed A wordt duurder
eenheden
goed A
eenheden
goed B
U
0 T WZ
V
1
2
8. 8 van 8
Kan ik wat ik wil?
Optimum van de individuele consument
In optimum geldt
Tweede wet van Gossen
d.w.z. grensnutnivellering
d.w.z. tan = tanR
S
H
IJ
K
b
a
0
T
u1
u2
u3