SlideShare a Scribd company logo
1 of 27
Filmpje?
Frailty in de
huisartsengeneeskunde
Enquête in de eerste lijn en klinische les
Jozef Scholte
William Schreurs
Simon Van Roey
Promotor: Prof. Dr. Jan De Lepeleire
Overzicht presentatie
• Inleiding
• Casuïstiek
• Enquête
o Methode
o Resultaten
• Beschouwing
• Discussie
• Take home messages
• Dankwoord
Inleiding
• Vergrijzing en rol van huisarts
• Frailty stamt uit ’70
• Fysiek  multidimensionaal
• 2e lijn  1e lijn, literatuur
• Casuïstiek, Enquête en Literatuurstudie
Casus 1
• Anna, 88j
• COPD, TIA 2001, CKI, AHT
• Alleenwonend, eten wordt verzorgd.
• Hoesten, gevallen
• COPD opstoot, waarvoor AB en CS
• Opnieuw gevallen, hospitalisatie
• Pneumonie
• Onvolledige recuperatie
• Terugkeer naar huis nog haalbaar?
Casus 2
• Theo, 81j
• CHF, recurrente UWI, maculadegeneratie
• Alleenwonend, 4WR
• Vermoeid, recidief vallen + valangst, afvallen
• Geriatrisch daghospitaal
• Labo, ecg, RX nl, orthost. hypotensie, MCI, valrisico
• Psychosociaal, financieel
• Valtraining adviezen voeding en psychosociaal.
• Na 3 maand; aangekomen, niet gevallen ondanks
verhoogde mobiliteit
Casuïstiek
• Sterk heterogene populatie
• Casus 1; verminderd herstelvermogen, ernstige gevolg
van milde stressor. Helpt screening?
• Casus 2; trager ontstaan beeld van frailty en vroege
detectie door HA. Primaire preventie. Frailty (deels)
reversibel bij goed/ gepersonaliseerd beleid?
• Screenen kan haast niet anders dan rol van huisarts zijn.
Enquête: Methode
• Websurvey: “Hoe handelt de Vlaamse huisarts bij
Dementie en Frailty”
• 1366 Vlaamse huisartsen
• 320 (23.4%) volledig ingevulde formulieren
• 5 keuzemogelijkheden: Van helemaal akkoord tot helemaal niet
akkoord
• 3 classificaties:
• Algemeen omgaan met frailty
• De typische kenmerken van frailty
• De behandeling van frailty
Enquête: Methode
• Responsgraad op basis van:
o Geslacht
o Leeftijd
o Universiteit van afstuderen
o Locatie van de praktijk
o Vorm van praktijk
Enquête: Resultaten
• Algemeen omgaan met frailty:
o 88% kent het begrip
minstens goed
o 74% vindt het begrip frailty een goede leidraad
Enquête: Resultaten
• Algemeen omgaan met frailty:
o MAAR slechts 49%
gebruikt dit om actief
patiënten te evalueren
Enquête: Resultaten
• Algemeen omgaan met frailty:
o Frailty wordt zowel gezien als cognitieve en als fysieke
problemen
o Jongere artsen zien frailty meer als cognitieve
component, oudere meer als fysieke component
Enquête: Resultaten
• Typische kenmerken van frailty
Enquête: Resultaten
• De behandeling van frailty
Enquête: Resultaten
• De behandeling van frailty
o Hoge behandelingscijfers
o Multidisciplinair
o Leeftijd van arts: Intensiteit
van behandeling verschilt niet
wel de manier waarop
Enquête: Resultaten
• De behandeling van frailty
o Leeftijd van arts: Intensiteit
van behandeling verschilt niet
wel de manier waarop
Enquête: Resultaten
• De behandeling van frailty
o Geslacht: Geen verschil
o Locatie van werkplaats:
Stedelijke artsen behandelen
minder
Enquête: Resultaten
• Beperkingen:
o Online invulling: redelijk veel onvolledige formulieren
Het begrip ‘’frailty’’
• Multidimensionaal concept
• Daling reservecapaciteit
• Risico op ernstige gezondheidsproblemen
• Associatie met chronische ziekten
• Niet exclusief bij oudere personen
• Is makkelijk over het hoofd te zien
• Spectrum non-frail ↔ pre-frail ↔ frail
Prevalentie
• Stijging prevalentie met de leeftijd;
o 65 + :10,7 % van de thuiswonende ouderen
o 80-84 jaar: 15,7 %
o 85 + : 26,1 %
• Meer bij vrouwen, Zuid-Europeanen en zwarten.
• Toename bij patiënten met chronische ziekte
• Correlatie frailty ~ cognitieve domein
Klinische herkenning
• Langzamer lopen
• Lage fysieke activiteit
• Ongewild gewichtsverlies
• Weinig energie
• Lichaamszwakte
• 1-2 factoren: pre-frail
• 3 of meer: frail
Screening frailty
• Nood aan screening door toenemende vergrijzing
• Doel: betere zorg en kostenreductie door minder
hospitalisaties/institutionalisering
• > 25 modellen  geen consensus over voorkeursmodel
• Individuele factoren als predictor voor frailty
• Belangrijke predictor: verminderde wandelsnelheid;
• Andere predictoren: handknijpkracht,
stemmingsstoornissen, visusstoornissen en ADL
• Screening helpt!
Beleid
• Mobilisatietherapie
• Voedingssupplementen bij (dreigend) tekort
• Medicatie overzicht
• Eventueel huisbezoeken
• Overleg met patiënten en familieleden
• Psychosociale begeleiding
Conclusie
• Huisartsen kennen het begrip frailty
• Mild ziekteproces kan snel verergeren bij frailty
• Screening in de 1e lijn = nodig
• Screening leidt tot betere zorg en kostenreductie
• Reversibiliteit?
• Gepersonaliseerd beleid
• Belang van psychosociaal functioneren
Take home messages
• Heterogeniteit oudere populatie
• Vermindering van gewicht, kracht, mobiliteit, cognitie,
sociale actieradius en stemming wordt vaak ten onrechte
toegeschreven aan veroudering en niet als alarmsignaal
beschouwd
• Frailty is betere voorspeller van achteruitgang/ ziekte/
sterven dan leeftijd
• Zinvolle interventies; mobilisatietherapie, supplementen,
gepersonaliseerd beleid
• Denk eraan!
Bedankt voor uw aandacht!

More Related Content

What's hot

Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...Julie Mincke
 
Bijscholing Huisartsen - Suïcidaal Gedrag
Bijscholing Huisartsen - Suïcidaal GedragBijscholing Huisartsen - Suïcidaal Gedrag
Bijscholing Huisartsen - Suïcidaal GedragJeroen Terpstra
 
Het begrijpen van eetstoornissen
Het begrijpen van eetstoornissenHet begrijpen van eetstoornissen
Het begrijpen van eetstoornissenBert Vral
 
2009 06 04 V V G N
2009 06 04  V V G N2009 06 04  V V G N
2009 06 04 V V G NMark de Haan
 
Diagnostiek van suïcidaal gedrag
Diagnostiek van suïcidaal gedragDiagnostiek van suïcidaal gedrag
Diagnostiek van suïcidaal gedragArjen van Erkelens
 
Pro actieve hiv-screening in de eerste lijn presentatie
Pro actieve hiv-screening in de eerste lijn presentatiePro actieve hiv-screening in de eerste lijn presentatie
Pro actieve hiv-screening in de eerste lijn presentatielensdommicent
 
Eetstoornissen bij adolescenten powerpoint
Eetstoornissen bij adolescenten   powerpointEetstoornissen bij adolescenten   powerpoint
Eetstoornissen bij adolescenten powerpointKelly Ronse
 
Artikel 'eetstoornissen an en bn'
Artikel 'eetstoornissen an en bn'Artikel 'eetstoornissen an en bn'
Artikel 'eetstoornissen an en bn'AnoukDeBel
 
Presentatie scholing poh wat is een beroerte
Presentatie scholing poh wat is een beroertePresentatie scholing poh wat is een beroerte
Presentatie scholing poh wat is een beroerteCVA-Zorgketen Leeuwarden
 

What's hot (15)

Gini van Til
Gini van TilGini van Til
Gini van Til
 
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...
 
Bijscholing Huisartsen - Suïcidaal Gedrag
Bijscholing Huisartsen - Suïcidaal GedragBijscholing Huisartsen - Suïcidaal Gedrag
Bijscholing Huisartsen - Suïcidaal Gedrag
 
Het begrijpen van eetstoornissen
Het begrijpen van eetstoornissenHet begrijpen van eetstoornissen
Het begrijpen van eetstoornissen
 
2009 06 04 V V G N
2009 06 04  V V G N2009 06 04  V V G N
2009 06 04 V V G N
 
Cva scholing verpleeghuis
Cva scholing verpleeghuisCva scholing verpleeghuis
Cva scholing verpleeghuis
 
Diagnostiek van suïcidaal gedrag
Diagnostiek van suïcidaal gedragDiagnostiek van suïcidaal gedrag
Diagnostiek van suïcidaal gedrag
 
Pro actieve hiv-screening in de eerste lijn presentatie
Pro actieve hiv-screening in de eerste lijn presentatiePro actieve hiv-screening in de eerste lijn presentatie
Pro actieve hiv-screening in de eerste lijn presentatie
 
Joia Stoutjesdijk
Joia StoutjesdijkJoia Stoutjesdijk
Joia Stoutjesdijk
 
Seminariewerk depressie bij ouderen
Seminariewerk depressie bij ouderenSeminariewerk depressie bij ouderen
Seminariewerk depressie bij ouderen
 
Ppt artikel
Ppt artikelPpt artikel
Ppt artikel
 
Ppt artikel
Ppt artikelPpt artikel
Ppt artikel
 
Eetstoornissen bij adolescenten powerpoint
Eetstoornissen bij adolescenten   powerpointEetstoornissen bij adolescenten   powerpoint
Eetstoornissen bij adolescenten powerpoint
 
Artikel 'eetstoornissen an en bn'
Artikel 'eetstoornissen an en bn'Artikel 'eetstoornissen an en bn'
Artikel 'eetstoornissen an en bn'
 
Presentatie scholing poh wat is een beroerte
Presentatie scholing poh wat is een beroertePresentatie scholing poh wat is een beroerte
Presentatie scholing poh wat is een beroerte
 

Viewers also liked

Home Based Primary Care for Frail, Homebound Veterans as a Model for Independ...
Home Based Primary Care for Frail, Homebound Veterans as a Model for Independ...Home Based Primary Care for Frail, Homebound Veterans as a Model for Independ...
Home Based Primary Care for Frail, Homebound Veterans as a Model for Independ...Leonard Davis Institute of Health Economics
 
Cost effectiveness of a chronic care model for community dwelling frail older...
Cost effectiveness of a chronic care model for community dwelling frail older...Cost effectiveness of a chronic care model for community dwelling frail older...
Cost effectiveness of a chronic care model for community dwelling frail older...HTAi Bilbao 2012
 
Reshaping Care for Frail Older People in Scotland (WS34)
Reshaping Care for Frail Older People in Scotland (WS34)Reshaping Care for Frail Older People in Scotland (WS34)
Reshaping Care for Frail Older People in Scotland (WS34)Iriss
 
Frail to raging
Frail to ragingFrail to raging
Frail to ragingahoy91
 
Example implementation scenario- Frail Elderly
Example implementation scenario- Frail ElderlyExample implementation scenario- Frail Elderly
Example implementation scenario- Frail ElderlyNEQOS
 
Vidadedecasado 1 2 3 4
Vidadedecasado 1 2 3 4Vidadedecasado 1 2 3 4
Vidadedecasado 1 2 3 4guestc9e927
 
LTC Year of Care data RCGP annual conference
LTC Year of Care data RCGP annual conferenceLTC Year of Care data RCGP annual conference
LTC Year of Care data RCGP annual conferenceNHS Improving Quality
 
Aging & frailty
Aging & frailtyAging & frailty
Aging & frailtyhodmedicine
 
Patient engagement and involvement
Patient engagement and involvementPatient engagement and involvement
Patient engagement and involvementChris Jacob
 
Ageing and frailty game changers
Ageing and frailty game changersAgeing and frailty game changers
Ageing and frailty game changersChris Jacob
 
A service improvement focused on frailty using an R&D approach, pop up uni, 3...
A service improvement focused on frailty using an R&D approach, pop up uni, 3...A service improvement focused on frailty using an R&D approach, pop up uni, 3...
A service improvement focused on frailty using an R&D approach, pop up uni, 3...NHS England
 
4.12 Serving the Aging and Medically Frail Homeless Population (Graf)
4.12 Serving the Aging and Medically Frail Homeless Population  (Graf)4.12 Serving the Aging and Medically Frail Homeless Population  (Graf)
4.12 Serving the Aging and Medically Frail Homeless Population (Graf)National Alliance to End Homelessness
 

Viewers also liked (20)

Fear of Frailty
Fear of FrailtyFear of Frailty
Fear of Frailty
 
Cutting Corners
Cutting CornersCutting Corners
Cutting Corners
 
Home Based Primary Care for Frail, Homebound Veterans as a Model for Independ...
Home Based Primary Care for Frail, Homebound Veterans as a Model for Independ...Home Based Primary Care for Frail, Homebound Veterans as a Model for Independ...
Home Based Primary Care for Frail, Homebound Veterans as a Model for Independ...
 
Cost effectiveness of a chronic care model for community dwelling frail older...
Cost effectiveness of a chronic care model for community dwelling frail older...Cost effectiveness of a chronic care model for community dwelling frail older...
Cost effectiveness of a chronic care model for community dwelling frail older...
 
A Frail Old Angels Cry.
A Frail Old Angels Cry.A Frail Old Angels Cry.
A Frail Old Angels Cry.
 
A Frail Old Angel
A Frail Old AngelA Frail Old Angel
A Frail Old Angel
 
Reshaping Care for Frail Older People in Scotland (WS34)
Reshaping Care for Frail Older People in Scotland (WS34)Reshaping Care for Frail Older People in Scotland (WS34)
Reshaping Care for Frail Older People in Scotland (WS34)
 
Frail to raging
Frail to ragingFrail to raging
Frail to raging
 
Example implementation scenario- Frail Elderly
Example implementation scenario- Frail ElderlyExample implementation scenario- Frail Elderly
Example implementation scenario- Frail Elderly
 
Vidadedecasado 1 2 3 4
Vidadedecasado 1 2 3 4Vidadedecasado 1 2 3 4
Vidadedecasado 1 2 3 4
 
LTC Year of Care data RCGP annual conference
LTC Year of Care data RCGP annual conferenceLTC Year of Care data RCGP annual conference
LTC Year of Care data RCGP annual conference
 
Aging & frailty
Aging & frailtyAging & frailty
Aging & frailty
 
Patient engagement and involvement
Patient engagement and involvementPatient engagement and involvement
Patient engagement and involvement
 
Cognitive frailty
Cognitive frailtyCognitive frailty
Cognitive frailty
 
Ageing and frailty game changers
Ageing and frailty game changersAgeing and frailty game changers
Ageing and frailty game changers
 
A service improvement focused on frailty using an R&D approach, pop up uni, 3...
A service improvement focused on frailty using an R&D approach, pop up uni, 3...A service improvement focused on frailty using an R&D approach, pop up uni, 3...
A service improvement focused on frailty using an R&D approach, pop up uni, 3...
 
4.12 Serving the Aging and Medically Frail Homeless Population (Graf)
4.12 Serving the Aging and Medically Frail Homeless Population  (Graf)4.12 Serving the Aging and Medically Frail Homeless Population  (Graf)
4.12 Serving the Aging and Medically Frail Homeless Population (Graf)
 
Frailty applications in practice
Frailty applications in practice Frailty applications in practice
Frailty applications in practice
 
Rolland
RollandRolland
Rolland
 
Frailty as a long term condition
Frailty as a long term conditionFrailty as a long term condition
Frailty as a long term condition
 

Similar to Frailty JozefSimonWilliamppt

Quaternaire preventie in de HA praktijk
Quaternaire preventie in de HA praktijkQuaternaire preventie in de HA praktijk
Quaternaire preventie in de HA praktijkBeermats
 
Ppt multimorbiditeit definitief
Ppt multimorbiditeit definitiefPpt multimorbiditeit definitief
Ppt multimorbiditeit definitiefLore_Wittevrongel
 
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013 Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013 Miran van Eijk
 
Patiënten met psychische klachten: welke strategieën gebruiken huisartsen om ...
Patiënten met psychische klachten: welke strategieën gebruiken huisartsen om ...Patiënten met psychische klachten: welke strategieën gebruiken huisartsen om ...
Patiënten met psychische klachten: welke strategieën gebruiken huisartsen om ...Aurélie Derycke
 
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4Inge Oud
 
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4Inge Oud
 
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 3
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 3Presentatie hulpverlening aan gezinnen 3
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 3Inge Oud
 
De dood komt steeds later drempt nov 2011
De dood komt steeds later drempt nov 2011De dood komt steeds later drempt nov 2011
De dood komt steeds later drempt nov 2011VU Connected
 
Doeke Post: Waneer mag ik dood?
Doeke Post: Waneer mag ik dood?Doeke Post: Waneer mag ik dood?
Doeke Post: Waneer mag ik dood?VU Connected
 
Seminariewerk Doorverwijzing Naar De Dietist
Seminariewerk Doorverwijzing Naar De DietistSeminariewerk Doorverwijzing Naar De Dietist
Seminariewerk Doorverwijzing Naar De DietistStefanie Gns
 
Euthanasie levenseinde
Euthanasie levenseindeEuthanasie levenseinde
Euthanasie levenseindePauline Decock
 
M. Verkerk Doorbehandelen of doodbehandelen
M. Verkerk   Doorbehandelen of doodbehandelenM. Verkerk   Doorbehandelen of doodbehandelen
M. Verkerk Doorbehandelen of doodbehandelenTom Drixler, MD, PhD
 
Eindwerk otc nsaid
Eindwerk otc nsaidEindwerk otc nsaid
Eindwerk otc nsaidelienmertens
 
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigenBewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigenKNMG Limburg
 
Maarten van der Ven
Maarten van der VenMaarten van der Ven
Maarten van der VenRadboudumc
 
Rogier Hoenders, Congres Integrale Psychiatrie 2012
Rogier Hoenders, Congres Integrale Psychiatrie 2012Rogier Hoenders, Congres Integrale Psychiatrie 2012
Rogier Hoenders, Congres Integrale Psychiatrie 2012gorismerijn
 

Similar to Frailty JozefSimonWilliamppt (20)

Quaternaire preventie in de HA praktijk
Quaternaire preventie in de HA praktijkQuaternaire preventie in de HA praktijk
Quaternaire preventie in de HA praktijk
 
Ppt multimorbiditeit definitief
Ppt multimorbiditeit definitiefPpt multimorbiditeit definitief
Ppt multimorbiditeit definitief
 
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013 Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013
 
Patiënten met psychische klachten: welke strategieën gebruiken huisartsen om ...
Patiënten met psychische klachten: welke strategieën gebruiken huisartsen om ...Patiënten met psychische klachten: welke strategieën gebruiken huisartsen om ...
Patiënten met psychische klachten: welke strategieën gebruiken huisartsen om ...
 
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4
 
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 4
 
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 3
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 3Presentatie hulpverlening aan gezinnen 3
Presentatie hulpverlening aan gezinnen 3
 
Triple diagnose presentatie
Triple diagnose presentatieTriple diagnose presentatie
Triple diagnose presentatie
 
De dood komt steeds later drempt nov 2011
De dood komt steeds later drempt nov 2011De dood komt steeds later drempt nov 2011
De dood komt steeds later drempt nov 2011
 
Doeke Post: Waneer mag ik dood?
Doeke Post: Waneer mag ik dood?Doeke Post: Waneer mag ik dood?
Doeke Post: Waneer mag ik dood?
 
Seminariewerk Doorverwijzing Naar De Dietist
Seminariewerk Doorverwijzing Naar De DietistSeminariewerk Doorverwijzing Naar De Dietist
Seminariewerk Doorverwijzing Naar De Dietist
 
Euthanasie levenseinde
Euthanasie levenseindeEuthanasie levenseinde
Euthanasie levenseinde
 
Paul van Wilgen
Paul van WilgenPaul van Wilgen
Paul van Wilgen
 
Ziektebeleving
ZiektebelevingZiektebeleving
Ziektebeleving
 
M. Verkerk Doorbehandelen of doodbehandelen
M. Verkerk   Doorbehandelen of doodbehandelenM. Verkerk   Doorbehandelen of doodbehandelen
M. Verkerk Doorbehandelen of doodbehandelen
 
Eindwerk otc nsaid
Eindwerk otc nsaidEindwerk otc nsaid
Eindwerk otc nsaid
 
Onco-Active
Onco-ActiveOnco-Active
Onco-Active
 
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigenBewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
 
Maarten van der Ven
Maarten van der VenMaarten van der Ven
Maarten van der Ven
 
Rogier Hoenders, Congres Integrale Psychiatrie 2012
Rogier Hoenders, Congres Integrale Psychiatrie 2012Rogier Hoenders, Congres Integrale Psychiatrie 2012
Rogier Hoenders, Congres Integrale Psychiatrie 2012
 

Frailty JozefSimonWilliamppt

  • 2. Frailty in de huisartsengeneeskunde Enquête in de eerste lijn en klinische les
  • 3. Jozef Scholte William Schreurs Simon Van Roey Promotor: Prof. Dr. Jan De Lepeleire
  • 4. Overzicht presentatie • Inleiding • Casuïstiek • Enquête o Methode o Resultaten • Beschouwing • Discussie • Take home messages • Dankwoord
  • 5. Inleiding • Vergrijzing en rol van huisarts • Frailty stamt uit ’70 • Fysiek  multidimensionaal • 2e lijn  1e lijn, literatuur • Casuïstiek, Enquête en Literatuurstudie
  • 6. Casus 1 • Anna, 88j • COPD, TIA 2001, CKI, AHT • Alleenwonend, eten wordt verzorgd. • Hoesten, gevallen • COPD opstoot, waarvoor AB en CS • Opnieuw gevallen, hospitalisatie • Pneumonie • Onvolledige recuperatie • Terugkeer naar huis nog haalbaar?
  • 7. Casus 2 • Theo, 81j • CHF, recurrente UWI, maculadegeneratie • Alleenwonend, 4WR • Vermoeid, recidief vallen + valangst, afvallen • Geriatrisch daghospitaal • Labo, ecg, RX nl, orthost. hypotensie, MCI, valrisico • Psychosociaal, financieel • Valtraining adviezen voeding en psychosociaal. • Na 3 maand; aangekomen, niet gevallen ondanks verhoogde mobiliteit
  • 8. Casuïstiek • Sterk heterogene populatie • Casus 1; verminderd herstelvermogen, ernstige gevolg van milde stressor. Helpt screening? • Casus 2; trager ontstaan beeld van frailty en vroege detectie door HA. Primaire preventie. Frailty (deels) reversibel bij goed/ gepersonaliseerd beleid? • Screenen kan haast niet anders dan rol van huisarts zijn.
  • 9. Enquête: Methode • Websurvey: “Hoe handelt de Vlaamse huisarts bij Dementie en Frailty” • 1366 Vlaamse huisartsen • 320 (23.4%) volledig ingevulde formulieren • 5 keuzemogelijkheden: Van helemaal akkoord tot helemaal niet akkoord • 3 classificaties: • Algemeen omgaan met frailty • De typische kenmerken van frailty • De behandeling van frailty
  • 10. Enquête: Methode • Responsgraad op basis van: o Geslacht o Leeftijd o Universiteit van afstuderen o Locatie van de praktijk o Vorm van praktijk
  • 11. Enquête: Resultaten • Algemeen omgaan met frailty: o 88% kent het begrip minstens goed o 74% vindt het begrip frailty een goede leidraad
  • 12. Enquête: Resultaten • Algemeen omgaan met frailty: o MAAR slechts 49% gebruikt dit om actief patiënten te evalueren
  • 13. Enquête: Resultaten • Algemeen omgaan met frailty: o Frailty wordt zowel gezien als cognitieve en als fysieke problemen o Jongere artsen zien frailty meer als cognitieve component, oudere meer als fysieke component
  • 14. Enquête: Resultaten • Typische kenmerken van frailty
  • 15. Enquête: Resultaten • De behandeling van frailty
  • 16. Enquête: Resultaten • De behandeling van frailty o Hoge behandelingscijfers o Multidisciplinair o Leeftijd van arts: Intensiteit van behandeling verschilt niet wel de manier waarop
  • 17. Enquête: Resultaten • De behandeling van frailty o Leeftijd van arts: Intensiteit van behandeling verschilt niet wel de manier waarop
  • 18. Enquête: Resultaten • De behandeling van frailty o Geslacht: Geen verschil o Locatie van werkplaats: Stedelijke artsen behandelen minder
  • 19. Enquête: Resultaten • Beperkingen: o Online invulling: redelijk veel onvolledige formulieren
  • 20. Het begrip ‘’frailty’’ • Multidimensionaal concept • Daling reservecapaciteit • Risico op ernstige gezondheidsproblemen • Associatie met chronische ziekten • Niet exclusief bij oudere personen • Is makkelijk over het hoofd te zien • Spectrum non-frail ↔ pre-frail ↔ frail
  • 21. Prevalentie • Stijging prevalentie met de leeftijd; o 65 + :10,7 % van de thuiswonende ouderen o 80-84 jaar: 15,7 % o 85 + : 26,1 % • Meer bij vrouwen, Zuid-Europeanen en zwarten. • Toename bij patiënten met chronische ziekte • Correlatie frailty ~ cognitieve domein
  • 22. Klinische herkenning • Langzamer lopen • Lage fysieke activiteit • Ongewild gewichtsverlies • Weinig energie • Lichaamszwakte • 1-2 factoren: pre-frail • 3 of meer: frail
  • 23. Screening frailty • Nood aan screening door toenemende vergrijzing • Doel: betere zorg en kostenreductie door minder hospitalisaties/institutionalisering • > 25 modellen  geen consensus over voorkeursmodel • Individuele factoren als predictor voor frailty • Belangrijke predictor: verminderde wandelsnelheid; • Andere predictoren: handknijpkracht, stemmingsstoornissen, visusstoornissen en ADL • Screening helpt!
  • 24. Beleid • Mobilisatietherapie • Voedingssupplementen bij (dreigend) tekort • Medicatie overzicht • Eventueel huisbezoeken • Overleg met patiënten en familieleden • Psychosociale begeleiding
  • 25. Conclusie • Huisartsen kennen het begrip frailty • Mild ziekteproces kan snel verergeren bij frailty • Screening in de 1e lijn = nodig • Screening leidt tot betere zorg en kostenreductie • Reversibiliteit? • Gepersonaliseerd beleid • Belang van psychosociaal functioneren
  • 26. Take home messages • Heterogeniteit oudere populatie • Vermindering van gewicht, kracht, mobiliteit, cognitie, sociale actieradius en stemming wordt vaak ten onrechte toegeschreven aan veroudering en niet als alarmsignaal beschouwd • Frailty is betere voorspeller van achteruitgang/ ziekte/ sterven dan leeftijd • Zinvolle interventies; mobilisatietherapie, supplementen, gepersonaliseerd beleid • Denk eraan!
  • 27. Bedankt voor uw aandacht!

Editor's Notes

  1. Frailty of kwetsbaarheid. Vooral gekeken naar de rol van dit begrip in de 1e lijns gezondheidszorg.
  2. De toenemende vergrijzing waar we de laatste decennia mee te maken hebben gekregen zorgt voor een steeds grotere populatie van zieke ouderen. Omdat zorg voor deze groep niet haalbaar is in de 2e lijn alleen is de huisarts steeds meer in moeten gaan staan voor deze groep. Het is dan ook belangrijk om stil te staan of huisartsen hier goed mee omgaan. Frailty is een begrip dat in de jaren ‘70 uit de VS is komen overwaaien. In eerste instantie was de term vooral bedoeld om een groep ouderen aan te duiden die vanwege fysieke achteruitgang of ziekte een speciale behoefte aan zorg en bescherming hadden. Nu wordt de term frailty de laatste jaren steeds meer gezien als een multidimensionaal concept, waarbij ook het psychologische en sociale domein een belangrijke rol speelt. In de literatuur is heel veel informatie te vinden over de zorg voor frailty in de 2e lijn. Maar over deze zorg in de 1e lijn, die juist voor deze populatie steeds belangrijker wordt, was erg weinig te vinden. We hebben ervoor gekozen om aan de hand van een enquete bij Vlaamse huisartsen te bekijken hoe zij tegenover dit begrip staan. En om daarnaast met een literatuurstudie en enkele 2 casussen het begrip frailty zelf beter uit te leggen.
  3. Valrisico vanwege angst + hypotensie + recidief vallen.
  4. Belangrijk om te weten dat geen 2 patiënten hetzelfde zijn. Casus 1 valt vooral het verminderd herstelvermogen op. Dit kan inderdaad een van de herkenpunten van frailty zijn. Bij deze patiënt leidt een relatief milde stressor tot een relatief ernstig gevolg. Casus 2 zien we een man die toch al iets langer wat achteruit aan het gaan is, met hierbij dan wel nog een redelijk vroege detectie van de huisarts. Die door het doorsturen naar het GDH eigenlijk zorgt voor een vorm van primaire preventie. Bij de 1e patiënt stellen wij ons vooral de vraag of screening bij frailty nuttig zou kunnen zijn. Het is natuurlijk belangrijk om te weten of het stellen van een goed beleid ook daadwerkelijk een betere outcome geeft. Screenen in de 2e lijn is te laat, buiten de huisarts om screenen zou in principe mogelijk zijn, maar in de huidige gezondheidszorg kan het haast niet anders dan de verantwoordelijkheid van de huisarts zijn om deze populatie te screenen.
  5. Geslacht: Iets meer vrouwen maar relatief gelijk Leeftijd: Hoge responsgraad tussen 30-39 jaar, verder rond de 50 responsen per 10 jaar Universiteit: Voornamelijk KULeuven maar toch ook 120 andere universiteiten Locatie van practijk: heel mooi verdeeld
  6. Traagheid wordt wel bij oudere artsen (50+) wel belangrijker geschat dan bij jongere artsen Verder geen verschillen
  7. Hoge behandelingscijfers eens patiënt als frail wordt ingeschat. Rol weggelegd voor zichzelf en kinesitherapeuten Zowel jonge artsen als oudere artsen behandelen fraile patiënten evenveel, doch zullen jongere artsen meer teruggrijpen naar medicatie om valproblemen te verminderen, terwijl oudere artsen de focus meer richten op het mobiel houden van de patiënten. Maar jongere artsen denken minder spontaan aan medicatie voor vitaminetekorten.
  8. Hoge behandelingscijfers eens patiënt als frail wordt ingeschat. Rol weggelegd voor zichzelf en kinesitherapeuten Zowel jonge artsen als oudere artsen behandelen fraile patiënten evenveel, doch zullen jongere artsen meer teruggrijpen naar medicatie om valproblemen te verminderen, terwijl oudere artsen de focus meer richten op het mobiel houden van de patiënten. Maar jongere artsen denken minder spontaan aan medicatie voor vitaminetekorten.
  9. Geslacht geeft geen verschil in behandelingskeuze Praktijkplaats: stedelijke artsen geven in 7% van de gevallen minder te behandelen dan voorstedelijke artsen. Dit vooral in de categorie die lijden tot medicatiegebruik, namelijk screenen naar vitaminetekorten en osteoporosebehandeling
  10. Online invulling: redelijk veel onvolledige formulieren + enkele altijd volledig akkoord
  11. frailty is een multidimensionaal concept waarbij we dus frailty kunnen beschouwen als een toestand waarbij de reservecapaciteit op zowel fysiologisch, psychologisch als op sociaal domein tot een kritisch minimum is gedaald, waardoor kleine en subtiele verstoringen makkelijk kunnen leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Recente studies associeerden frailty dan ook met een verhoogd risico op valpartijen en fracturen. Frailty zien we vooral bij oudere personen en het merendeel van de fraile patiënten heeft minimaal 1 chronische ziekte, waarvan een hoog aantal chronische ziektes geassocieerd zijn met een toename van frailty risico Desondanks zijn de meeste patiënten met chronische ziekten niet-frail en is frailty niet enkel exclusief voorbehouden aan oudere personen. Blikken we nog even terug op casus 2,dan zien we dat Makkelijk over t hoofd te zien is: niet verwonderlijk: manifestaties ervan zeer subtiel kunnen zijn met een trage progressie, en dus makkelijk gemist kunnen worden door het toe te wijden aan de leeftijd, zoals we bij casus 2 zagen. BELANGRIJK OM begrip IN ACHTERHOOFD te houden. En daarom zien we ook dat t een spectrum is,geen zwart begrip kan een hele geleidelijke overgang hebben en er insluipen.Frailty is geen zwart-wit begrp,kunnen er makkelijk tussenin zitten, Daarnaast is uit literatuurstudies gebleken dat frailty zeker reversibel is,maar uit meer recente studies blijkt dat deze data toch genuanceerd moeten worden dat reversibiliteit mogelijk is,maar eerder onwaarschijnlijk.
  12. Toename bij chronische ziekte > 50 % van de ouderen met hartfalen of COPD = frail 20 % van de ouderen met ernstige nierinsufficientie. 22-44 % van de fraile patienten heeft cognitieve achteruitgang Ouderen met urinaire incontinentie  6,5 x groter risico op frailty Van alle correlaties is dit domein het minst onderzocht,maar vooral een correlatie met depressie wordt meerdere keren gerapporteerd Weinig literatuur over cognitieve relatie Frailty ~ depressie,maar over deze correlatie is nog weinig onderzoek gedaan.
  13. Wat betreft de klinische herkeninng zien we dat de volgende kenmerken belangrijk zijn,waarbij 1 of 2 in de richting van pre-frail wijzen en 3 of meer eerder frail.
  14. Vanwegde de eerdere genoemde toenemende mate van verghrijzoing is er toch een . Het doel is uiteraard om een betere zorg,maar ook een reducite van kosten. Tot nu toe zijn er al een aantal modellen naar voren gebracht. Maar uit 3 recente SR werd geconcludeerd dat er eigenlijk geen specifiek voorkeurs model is maar dat er meerdere modellen bruikbaar zijn. Daarnaast zijn er natuurl;ijk een aantal individuele factoren aanwijsbaar als predictor voor frailty, met als sterkste voorbeeld wandelsnelheid ( minder dan 6 meter per 5 seconde), waarbij een lagere snelheid als negatieve uitkomst, maar daarnaast ook andere predictoren zoals handknijpkracht,visusstoornissen. SCREENING V SPECIFICITEIT VERMINDERDE WANDELSNELHEID
  15. Dan komen we nu het bij het beleid van frailty. Onderstaande peilers van behandelingsmethoden bij frailty zijn het meest naar voren gekomen en als meest belangrijkarte gezien. Allereerst zien we dat mobilisiatietherapie of t actief houden van pt leidt tot minsten eens vertraging van achteruitgang van mobiliteit. Als 2e puntje hebben we gevonden dat supplemenatiatie zeker kan helpen, maar enkel als hiervan een (dreigend) tekort is. Verder is het belangrijk om bij patienten die veel medicatie innemen minstens eenmalig een medicatie overzicht te maken/bekijken, eventuueel door apothkeks, om zo polyfarmacie te beperken/vermijden aangezien polyfarmacie een belangrijke factor in ontstaan frailty is, maar vooral ook ter beperking van valrisico. Als laatste 3 puntjes kunnen we nog aanhalen dat huisbezoeken soms nuttig kunnen zijn om de thuissituatie van de pt beter te begrijpen en evt risico’s aan te kunnen wijzen, zoals verwijderen tapijten,opstapjes,goed schoeisel zoals meermaals deze week al aangehaald is in eerdere prestnaties. Verder kan Overleg heel belangrijk zijn a;s het ghaat om belgangrijkew beslissingen zoals het plaatsten in wzc of om te kijken of het nog na te gaan of het nog mogelijk is om naar het ok te gaan. Preventie polyfarmacie Fysieke oefeningen voor sterkte,uithouding en balans Overleg met patienten en familieleden over het al dan niet doorlaten gaan van een chirurgische procedure, gezien risico’s die er verbonden zijn aan frailty. Als laatste mag noh niet vergeten worden dat een begeleiding bij pst problemen daadwerkelijk helpt,aangezien ook in studies is aangetoond dat hierop inspelen leidt tot een betere prognose.
  16. Dus wat is nu de ocnclusie van onze hele thesis. Uit onze enquete zien we dat de ha het begrip goed kennen, dat de meeste goed weten hoe ze deze het beste kunnen behandelen, maar dat het zeker nog niet in alle gevallen gebeurt. Daarom kan een toestand van fr zorgt er dus voor dat een initieel mild ziekteproces snel kan leiden tot relatief ernstige gevolgen. Hierdoor is screening in de 1e lijn en daarnaast hebben we idd gezien dat screening leidt tot betere zorg en kostenreductie. Verder hebben we eerder besproken dat frailty idd gezien kan worden als een quasy reversibel syndroom,maar dat anderszijds een echte verbetering/terugkeer naar non-frail onwss is. Dan is een gepersonaliseer beleid nog heel belangrijk aangezien Ouderen verschillen onderling sterk op het gebied van ziektelast, functionele beperkingen en in de mate waarin ze al dan niet professionele hulp nodig hebben.en daarbij is het heel belangrijk om niet te vergeten dat frailty niet alleen een fysiek syndroom,maar dat ook het psychosociaal functioneren een belangrijke waarde heeft.
  17. Dan zouden we nu graag willen eindigen met wat take home messages. Dus de heterogeniteit van de oudere populiatie. Last but not least zouden we jullie vooral willen meegeven dat frailty niet vergeten mag worden, en je hier altijd bedacht op moet zijn. De huidige zorgverlening is nog niet voldoende op deze heterogeniteit ingesteld. Vermindering van lichaamsgewicht, spierkracht, mobiliteit, cognitie, sociale actieradius en stemming op hoge leeftijd, wordt vaak – ten onrechte – toegeschreven aan veroudering en niet als alarmsignaal beschouwd. ‘Frailty’ of ‘kwetsbaarheid’ is een syndroomdiagnose voor ouderen, die beter dan leeftijd de toegenomen kans op functionele achteruitgang, opname in het verpleeghuis en sterfte, voorspelt. Zinvolle interventies voor frailty zijn ondermeer verbetering van voeding, lichamelijke activiteit en individuele aanpassing van de relevante ziektegerichte richtlijnen. Het frailty-syndroom zelf is geen verklaring voor verouderingsprocessen en een uniforme definiëring ervan is niet te verwachten.
  18. Promotors bedanken!