Arredor dos textos xornalísticos. Existe a imparcialidade e a obxectividade no xornalismo?

1. OS TEXTOS XORNALÍSTICOS
• Xornais e xornalismo galegos.
• Finalidades do xornalismo.
• Xéneros e subxéneros xornalísticos.
• Contido dun xornal
• Información ou opinión?

2. TEXTOS XORNALÍSTICOS
Tipos de textos que se empregan para contar a
actualidade a través da prensa, nun xornal impreso
ou dixital.
KIOSKO DIXITAL

3. http://www.anosaterra.com
http://www.apeneira.com
http://www.vieiros.com
http://www.galiciahoxe.com/
http://chuza.org
http://galiciae.com/gl
http://galiciae.com/no
ticia/144296/lv-de-
luns-venres-pasa-ser-
semanal
XORNAIS GALEGOS

4. Para saber máis...
• Quen foi o primeiro xornalista galego?
• Cal foi o primeiro xornal escrito
integramente en galego?
• Cal foi o xornal / semanario
monolingüe en galego que máis
perdurou no tempo (1907-2010)?
• Cal foi o xornal que se publicou
integramente en galego na última
década do s. XX?

5. Para saber máis...
• Cal foi o primeiro programa de TV
emitido en galego?
• Que programa de radio en galego
iniciado en 1950 segue a emitirse hoxe
desde Montevideo?
• Cal foi a primeira emisora de radio que
emitiu integramente en galego?
• Como se chamaba o primeiro programa
de radio integramente en galego e desde
onde se emitía?
O 1º
telexornal da
TVE é de
1974. Pola
TVG habería
que agardar
até 1985
1984
Galician
Pro-
gramme,
emitíuse
desde o
Estudo da
BBC, entre
1947 e
1956
Sempre en Galiza. Radio Carve

6. Xornais dixitais en galego
• Sermos Galiza – Diario de intereses galegos (información xeral)
• Praza Pública: O xornal da Galicia que vén (información xeral)
• Galicia Confidencial, (información xeral)
• Galicia Hoxe – Noticias en galego a diario (información xeral)
• Novas do eixo atlántico: Xornal Galego-Português da Gallaecia
Diário Liberdade, portal anticapitalista da Galiza e os países lusófonos
Cultura galega, información cultural e actualidade cultural de Galiza
• Que pasa na Costa, diario dixital da Costa da Morte
• Chuza! [Tivo unha etapa anterior. Pechou hai tempo. Están de volta]

7. FINALIDADES DO XORNALISMO
• Xornalismo
ideolóxico:
predominante até o
final da Primeira
Guerra Mundial.
Trátase dun xornalismo
ao servizo das ideas
políticas e relixiosas.
Non informa, limítase a
opinar. É adoutrinador
e moralizante.

8. FONTE: Carlos Gonzalo
A propaganda actúa sempre a partir dun
substrato preexistente, sexan os sentimentos
patrióticos, os odios tradicionais ou os prexuízos
sociais.
• FINALIDADE: aumentar o apoio ou
rexeitamento a unha posición ou idea, para
inclinar a opinión xeral, non para informala.
• OBXECTIVO: Evitar presentar os pros e
contras, porque non busca informar da
verdade, busca convencer á xente, mesmo
coa mentira (posverdade).
• METODOLOXÍA: Informar apelando á
afectividade, botando man de argumentos
emocionais máis que racionais.
Do Xornalismo ideolóxico á Propaganda
Portada de ABC, 1 - Outubro - 2017

9. Decálogo de Joseph Goebbels (ministro de propaganda nazi):
FONTE: Carlos Gonzalo
2. Principio do método de
contaxio. Reunir diversos
adversarios nun único inimigo.
1.Principio de simplificación
e do inimigo único: Proclamar
unha única idea, un único
símbolo.
Do Xornalismo ideolóxico á Propaganda
3.Principio da transposición.
Cargar sobre o adversario os
propios erros. “Se non podes
negar as malas noticias, inventa
outras que as distraian”.

10. FONTE: Carlos Gonzalo
4. Principio da exaxeración e
desfiguración. Converter calquera
anécdota, por pequena que sexa, en
ameaza grave.
Do Xornalismo ideolóxico á Propaganda
Decálogo de Joseph Goebbels (ministro de propaganda nazi):
5. Principio da vulgarización.
“Toda propaganda debe ser popular,
adaptando o seu nivel ao menos
intelixente dos individuos aos que vai
dirixida. Canto máis grande sexa a
masa a convencer, máis pequeno ha
de ser o esforzo mental a realizar. A
capacidade receptiva das masas é
limitada e a súa comprensión escasa;
ademais, teñen gran facilidade para
esquecer”.
La joven que denunció que la Policía
le había roto los dedos admite ahora
que sólo tiene una inflamación en uno
de ellos (La Sexta)

11. FONTE: Carlos Gonzalo
Do Xornalismo ideolóxico á Propaganda
Decálogo de Joseph Goebbels (ministro de propaganda nazi):
6. Principio de orquestración. “A
propaganda debe limitarse a un número
pequeno de ideas e repetilas
incansablemente, presentadas unha e outra
vez desde diferentes perspectivas pero
sempre converxendo sobre o mesmo
concepto. Sen fisuras nin dúbidas”. “Se
unha mentira se repite suficientemente,
acaba por converterse en verdade”.
7. Principio de renovación. Emitir
constantemente informacións e acusacións
contra o adversario que parezan novas,
para que cando o adversario responda o
público estea xa canso e interesado noutra
cousa.

12. FONTE: Carlos Gonzalo . O perfil ideolóxico dos medios de comunicación españois
Do Xornalismo ideolóxico á Propaganda
Decálogo de Joseph Goebbels (ministro de propaganda nazi):
8. Principio da verosimilitude. Construír
argumentos a partir aparentemente de fontes
diversas, a través dos chamados globos
sondas ou de informacións fragmentarias.
9. Principio da silenciación. Calar as
noticias que favorezan ao adversario,
contraprogramando coa axuda de medios de
comunicación afíns.
10. Principio da transfusión e
unanimidade. Difundir argumentos que
poidan arraigar en actitudes primitivas.
Chegar a convencer a moita xente que pensa
“como todo o mundo”, creando impresión de
unanimidade.
Catalunya supera la media
española, europea y de la
OCDE en el informe PISA
(El Periódico. 6-12-2016)

13. ARTIGO DE OPINIÓN
Artigo
de
opinión
Escríbeo
unha
persoa
importante
Analiza,
interpreta,
valora,
critica,
opina,
arredor dun
feito
relevante.
Liber-
dade
expre-
siva
Tarefa: A imparcialidade e a
obxectividade dos xornalistas

14. FINALIDADES DO XORNALISMO
• Xornalismo
informativo: xorde a
finais do séc. XIX en
Reino Unido e EEUU.
Céntrase no relato
obxectivo dos feitos.
Trata de responder ás
seis grandes preguntas
que todo xornalista
debe facerse á hora de
elaborar unha noticia.

15. TITULAR
ENTRADA
REACTOR/A , ORIXE DA NOVA ou APARTADO DO XORNAL
DATA
NOTICIAS
CORPO
FOTOGRAFÍA
PÉ DE FOTO

16. NOTICIAS
FONTE: Cotovia

17. Puigdemont denuncia o "peor ataque
a Catalunya desde o ditador Franco"
Carles Puigdemont, que considera a
aplicación do artigo 155 da constitución
española, “o peor ataque ás institucións e
ao pobo de Catalunya desde os decretos do
ditador militar Francisco Franco abolindo
a Generalitat”, emprazou o Parlament
a convocar un pleno para analizar os
efectos das medidas anunciadas na
mañá do sábado polo Goberno español -e
apoiadas polo PSOE e Ciudadanos- co fin
de "actuar en consecuencia", o que podería
implicar a aprobación da DUI.
FONTE: SERMOS GALIZA
NOTICIAS

18. FINALIDADES DO XORNALISMO
• Xornalismo de explicación
ou interpretación: xorde na
década dos 20 do s. XX, pero
acada o seu esplendor ao
remate da IIª Guerra Mundial.
O seu obxectivo é ir máis alá na
procura de información, polo
que a investigación é
fundamental. O xornalista
informa, conta, pero tamén
comenta, interpreta e opina.
Non tenta ser obxectivo.

19. REPORTAXES
Relato xornalístico de historias
vividas por persoas ás que se
relaciona co seu contexto. Baséase
nun testemuño o máis directo
posible que explica con palabras,
imaxes e/ou sons, e desde unha
perspectiva actual, acontecementos
de interese público.
Reportaxe sobre violencia de
xénero do programa
Reporteiros da TVG
FONTE: Remexer na lingua

20. CRÓNICAS
Noticia, reportaxe e crónica
Narran feitos segundo a orde
temporal en que ocorreron, coa
finalidade de comentalos, de
interpretalos.
A súa autoría xeralmente
procede dun/unha
correspondente nun lugar
determinado ou un/unha
enviado/a especial a ese lugar,
precisamente coa intención de
que ofreza a súa propia visión
sobre o que está a acontecer.
TITULAR
NOME D@ AUTOR/A
IMAXES
CORPO
• Sérvese do humor
• Fai valoracións
• Inclúe referencias culturais e
históricas

21. ENTREVISTAS
A entrevista é un
xénero periodístico
que reproduce unha
conversa entre dúas
ou varias persoas: un
periodista que
realiza as preguntas
e unha persoa de
relevancia pública
que as contesta.
FONTE: Espazo
Abalar
Entrevista no
Noticieiro galego
da xornalista
Úrsula Lorenzo
Ruibal

22. CONTIDO DUN XORNAL
Todos os xornais inclúen (ou
deberían incluír) entre os seus
contidos noticias, cuxa
finalidade é informar; o
editorial e artigos de
opinión, cuxa finalidade é
opinar; reportaxes, crónicas
ou entrevistas que interpretan
ou explican a realidade; ademais
de imaxes fotográficas,
infografías e anuncios
publicitarios.
Artigo de opiniónEntrevistas Noticia Reportaxe Publicidade

23. XÉNEROS E SUBXÉNEROS XORNALÍSTICOS
• DE
INFORMACIÓN
• DE
OPINIÓN
• DE
INTERPRETACIÓN
• EDITORIAIS
•COLUMNAS
•CRÍTICAS
•ARTIGOS DE
OPINIÓN
• REPORTAXES
•ENTREVISTAS
•CRÓNICAS

24. PODERÍAMOS DIFERENCIALOS?
• INFORMATIVO
• DE OPINIÓN
• INTERPRETATIVO

25. Portada de Ara, 2-10-2017 Portada de Gara, 2-10-2017Portada de Sermos Galiza, 2-10-
2017
INFORMACIÓN OU OPINIÓN?

26. Portada de La Vanguardia, 2-10-2017 Portada de El Periódico, 2-10-2017Portada de EL País, 2-10-2017
INFORMACIÓN OU OPINIÓN?

27. Portada de EL Mundo, 2-10-2017 Portada de La Razón, 2-10-2017Portada de ABC, 2-10-2017
INFORMACIÓN OU OPINIÓN?

28. INFORMACIÓN OU OPINIÓN?
The New York Times, 2-10-2017

29. INFORMACIÓN OU OPINIÓN?

30. INFORMACIÓN OU OPINIÓN?

31. INFORMACIÓN OU OPINIÓN?

32. INFORMACIÓN OU OPINIÓN?

33. INFORMACIÓN OU OPINIÓN?

34. The Telegraph, 2-10-2017
INFORMACIÓN OU OPINIÓN?

35. Existe o Xornalismo obxectivo e imparcial?
Sexa vostede obxectivo!
Non opine!
Non xulgue!
Proporcione información!
FONTE: EL
TERRACERO

36. O periodismo é unha actividade humana. É dicir, pasa pola subxectividade de quen o
realiza. De modo que a profesión que nos ocupa persegue, desmonta e reflicte
determinadas verdades, ou as falsea, ou as fabrica, segundo as intencións dos seus
artífices. Así que, por moito que se esforcen, aos xornalistas resultaralles imposible
ser imparciais.
As palabras son proxectís que só os necios se atreverían a subestimar. Co seu poder
poden ser defendidas as mellores e as peores causas. Dependendo dun ou doutro
interese, selecciónanse os temas, manéxanse as estatísticas, deslízanse as imaxes,
siléncianse unhas ideas e escóllense outras.
A imparcialidade e a obxectividade son mitos, espellismos. Poñendo os pés en chan
norteamericano, un famoso xornalista cubano viuse rodeado da prensa. Ante os seus
ollos acendéronse as luces das cámaras e abríronse os micrófonos. Pero cando
comezou a falar sobre os cinco cubanos inxustamente confinados en cárceres
norteamericanas, as luces apagáronse e a maioría dos micrófonos pecháronse. Ese
tema non interesaba á prensa.
Existe o Xornalismo obxectivo e imparcial?
FONTE: EL TERRACERO

37. Existe o Xornalismo obxectivo e imparcial?
FONTE PONTE (XORNALISTA) RECEPTOR/A
Toda
información
xornalística
expresa
ideas nas
que inflúe a
cultura, a
experiencia
e a posición
política ou
social d@
xornalista.
A obxectividade está
en que cada
observador/a ten
unha visión: cada
xornalista aporta una
visión.
Consultar fontes de
información diversa
proporciónanos
unha visión plural
dos feitos e, polo
tanto, máis
obxectiva.
Ninguén pode ser
absolutamente obxectivo. O
xornalista non pode ser
imparcial: sempre, queira ou
non, toma partido. Só
podemos contar coa boa fe d@
xornalista. A boa fe é un valor
moral. É dicir, @ xornalista ten
a exixencia moral de esforzarse
na investigación de todos os
factores que rodean o feito
que transmite.
Kant (1788): o obxectivo é aquilo que é válido pola vontade de calquera ser razoable
FONTE:ELTERRACERO

38. FONTES
• Remexer na lingua
• Cotovia
• Espazo Abalar
• Kiosko.net
• Kiosko dixital
• O xornalismo galego (Blanco Torres, Letras Galegas 99. Vieiros)
• Carlos Gonzalo. O perfil ideolóxico dos medios de prensa españois
• Carlos Gonzalo. O decálogo da propaganda de Goebbels
• EL TERRACERO. Obxectividade e imparcialidade no xornalismo.