Dokumen tersebut membahas tentang pengukuran kuantiti fisik dan unit SI, serta penggunaan alat pengukur panjang dan diameter untuk mengukur objek di makmal sains seperti bikar, tabung didih dan kelalang.

1. 1.1 Apakah itu Sains?
Bab 1 Pengenalan
kepada Sains
ITeach – Science Form 1

2. ITeach – Sains Tingkatan 1
Memahami Sains Ialah Sebahagian Daripada Hidup
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains
Memahami Sains
Senaraikan apa yang
anda lihat
disekeliling anda
yang berkaitan
dengan sains
Fenomena alam
semula jadi yang
berlaku disekeliling
kita boleh dijelaskan
melalui sains
Kerjaya dalam sains.
– Doktor
– Ahli farmasi
– Angkasawan
– Ahli geologi
– Saintis alam
sekitar
– Jurutera
Sains ialah suatu ilmu pengetahuan hasil
daripada kajian yang sistematik tentang segala
benda dan kejadian dalam alam sekitar.
– Ahli meteorologi

3. 1.2 Penyiasatan Saintifik
Bab 1 Pengenalan
kepada Sains
ITeach – Science Form 1

4. ITeach – Sains Tingkatan 1
Langkah-langkah Dalam Penyiasatan Saintifik
8 Langkah dalam Penyiasatan Saintifik
1. Mengenal pasti masalah
Menentukan ‘apa yang kita mahu ketahui’
2. Membuat hipotesis
Melakukan tekaan bijak yang menerangkan masalah
3. Merancang eksperimen
Rancang satu penyiasatan sistematik untuk mengetahui samada tekaan adalah
betul atau salah
4. Menjalankan eksperiman
Ubah keadaan eksperimen. Satu keadaan diubah manakala keadaan lain
bergerak balas terhadap perubahan keadaan itu. Keadaan-keadaan lain kekal.
5. Mengumpul data
Catatkan apa yang diperhatikan
6. Menganalisis dan mentafsir data
Mencari maksud yang menerangkan segala yang diperhatikan
7. Membuat kesimpulan
Menentukan samada tekaan bijak (hipotesis) adalah benar atau salah
8. Menulis laporan
Menulis laporan lengkap tentang penyiasatan
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains

5. MENULIS LAPORAN AMALI LENGKAP
Tajuk : Eksperimen 1.1 Penyiasatan Saintifik Ke Atas Ayunan Bandul
1. Objektif : Untuk mengkaji hubungan antara panjang bandul dengan masa ayunan
bandul.
2. Pernyataan Masalah : Adakah panjang bandul mempengaruhi ayunan bandul?
3. Hipotesis : Semakin panjang bandul, semakin lama masa ayunan bandul.
4. Pemboleh ubah : i) Dimanipulasikan: Panjang bandul
ii) Bergerak balas : Masa yang diambil bandul untuk membuat
10 ayunan lengkap
iii) Dimalarkan : Jisim ladung.
5. Radas dan Bahan : (sama seperti dalam buku teks)
6. Prosedur : (lukis gambar sebelum tulis prosedur)
i) Sediakan satu bandul ringkas yang panjangnya 10 cm.
ii) Tentukan masa yang diambil oleh bandul untuk membuat 10 ayunan lengkap.
iii) Ulang langkah 1 dan 2 dengan menggunakan bandul yang panjangnya 20 cm,
30 cm, 40 cm, 50 cm dan 60 cm.
iv) Tentukan masa yang diambil bandul untuk membuat 1 ayunan lengkap.
7. Pemerhatian : (dalam jadual)
8. Perbincangan : (jawab soalan)
9. Kesimpulan : Semakin panjang bandul, semakin lama masa ayunan bandul.
Hipotesis diterima

7. Panjang
bandul (cm)
Masa yang diambil
untuk
melengkapkan 10
ayunan (s)
Masa yang
diambil untuk
membuat satu
ayunan lengkap
(s)
10 8.6 0.9
20 10.0 1.0
30 11.6 1.2
40 13.0 1.3
50 15.0 1.5
60 16.0 1.6
Pemerhatian : (1 Setia 2015)

8. Menulis Laporan Amali Lengkap
8. Perbincangan :
1) Adakah panjang bandul mempengaruhi masa ayunan bandul?
2) Bagaimanakah panjang bandul mempengaruhi masa ayunan bandul?
3) Apakah yang akan berlaku kepada masa ayunan bandul jika jisim ladung
bertambah manakala panjang bandul kekal sama?

9. Panjang
bandul (cm)
Masa yang diambil
untuk
melengkapkan 10
ayunan (s)
Masa yang
diambil bandul
untuk membuat
satu ayunan
lengkap (s)
10 8.0 0.8
20 9.5 1.0
30 11.0 1.1
40 13.0 1.3
50 15.0 1.5
60 16.0 1.6
Pemerhatian : (1F 2015)

10. Panjang
bandul (cm)
Masa yang diambil
untuk
melengkapkan 10
ayunan (s)
Masa yang
diambil untuk
membuat satu
ayunan lengkap
(s)
10 7.0 0.7
20 10.0 1.0
30 11.0 1.1
40 13.0 1.3
50 14.0 1.4
60 16.0 1.6
Pemerhatian : (1T 2015)

11. Panjang
bandul (cm)
Masa yang diambil
untuk
melengkapkan 10
ayunan (s)
Masa yang
diambil untuk
membuat satu
ayunan lengkap
(s)
10 7.4 0.7
20 10.0 0.1
30 11.1 1.1
40 14.0 1.4
50 14.8 1.5
60 15.0 1.5
Pemerhatian : (1B 2015)

12. Basuh semula radas selepas digunakan dan simpan di tempat asalnya.
ITeach – Sains Tingkatan 1
Makmal Sains
Peraturan-peraturan keselamatan di makmal sains
Dilarang masuk ke dalam makmal tanpa kebenaran guru.
Dilarang makan atau minum di dalam makmal.
Dilarang berlari atau bermain di dalam makmal.
Dilarang merasa atau menghidu bahan kimia yang ada di dalam makmal.
Dilarang menyentuh bahan kimia dengan tangan.
Dilarang menuang semula baki bahan kimia daripada eksperimen ke dalam
botol asalnya.
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains

13. Simbol dan maksud Contoh
Menghakis
Hidrogen peroksida, asid hidroklorik pekat dan
natrium hidroksida
Mudah terbakar
Fosforus putih, fosforus kuning, petrol, kerosin,
etanol
Mudah meletup
Natrium, kalium
Toksik / Beracun
Merkuri, plumbum, natrium sianida, hidrogen sulfida
Berbahaya dan
perengsa
Ammonia, klorin, kloroform
Bahan Radioaktif
Uranium, plutonium, torium, radium
ITeach – Sains Tingkatan 1
Makmal Sains
Simbol-simbol amaran
Simbol bagi bahan berbahaya yang terdapat pada bekas bahan kimia
Topic 1 Introduction To Science

14. ITeach – Sains Tingkatan 1
Makmal Sains
Radas-Radas Di Dalam Makmal
Untuk mengisikan /
memanaskan
bahan kimia dalam
kuantiti yang kecil
Untuk tujuan
penyejatan
Untuk
mengumpulkan
gas
Untuk
menyukat isi
padu cecair
dengan tetap
Untuk mengisi
bahan kimia
semasa
pemanasan kuat
Untuk mengisikan
cecair / bahan
kimia pepejal dalam
kuantiti yang besar
Untuk
menyukat isi
padu cecair
Untuk
membekalkan api
bagi pemanasan
Untuk
memegang
objek panas
Mangkuk
pijar
Tabung uji Piring sejat Balang gas Pipet
Penyepit Kelalang kon Silinder
penyukat
Penunu
Bunsen
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains
Untuk
menuras/menapis
pepejal yang tidak
larut daripada cecair
dengan bantuan
kertas turas
Corong turas

15. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
ATAU
HIGH ORDER THINKING
SKILLS (HOTS)

16. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
1.Labelkan kesemua radas
yang boleh digunakan
untuk mengisikan bahan
kimia dalam bentuk cecair.

17. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
1.Tabung uji
2.Tabung didih
3.Bikar
4.Kelalang kon
5.Kelalang dasar leper
6.Piring sejat

18. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
2. Rahmad mahu memanaskan
sejenis bahan kimia dalam bentuk
cecair iaitu sulfur dioksida sebanyak
50ml. Labelkan radas yang perlu
digunakan dan nyatakan simbol
amaran yang akan dilihat beliau.

19. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
1. Tungku kaki tiga
2. Kasa dawai
3. Bikar
4. Penunu Bunsen
Simbol amaran : Bahan merengsa

20. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
3.Namakan 2 radas
di sebelah dan
nyatakan 2
persamaan dan 1
perbezaan di antara
2 radas di bawah.
A B

21. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
3. A = Pipet
B = Buret
Persamaan : Untuk
menyukat isi padu cecair /
mempunyai senggatan
Perbezaan : Pipet menyukat
isi padu cecair yg tetap, Buret
menyukat isi padu cecair
dengan tepat
A B

22. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
4. Namakan radas
di sebelah dan
bolehkah radas di
ini digunakan untuk
memanaskan bahan
separa pepejal?

23. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
4. Mangkuk Pijar
Tidak boleh, kerana
mangkuk pijar hanya
boleh digunakan untuk
mengisi bahan kimia
pepejal sahaja semasa
pemanasan kuat.

24. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
5. Radas yang
manakah sesuai
digunakan bertujuan
untuk pemanasan
bahan kimia?
A B
C
D
E
F

25. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
5. A, B, E dan F
A B
C
D
E
F

26. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
6. Antara kaki retort dan tungku kaki
tiga, yang manakah lebih sesuai
digunakan untuk memanaskan
bahan kimia dan jelaskan mengapa?

27. SOALAN KEMAHIRAN
BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)
6. Tungku kaki tiga, kerana di
bahagian tengahnya terdapat ruang
untuk diletakkan muncung penunu
bunsen.

28. 1.3 Kuantiti Fizik dan Unitnya
Bab 1 Pengenalan
kepada Sains
ITeach – Science Form 1

29. ITeach – Sains Tingkatan 1
Mengetahui Kuantiti Fizik Dan Unitnya
Kuantiti Fizik
Kuantiti yang boleh diukur
Kuantiti Fizik dan Unit SI
Kuantiti Fizik Unit SI Simbol
Panjang meter m
Jisim kilogram kg
Masa saat s
Suhu kelvin K
Arus elektrik ampere A
Pembaris meter Termometer Ammeter
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains
Jam

30. ITeach – Sains Tingkaran 1
Mengetahui Kuantiti Fizik Dan Unitnya
Simbol dan Nilai Bagi Imbuhan Awalan
Imbuhan awalan Simbol Nilai
mega M 1 000 000 (x 106)
kilo k 1 000 (x 103)
senti c 0.01 (x 10-2)
milli m 0.001 (x 10-3)
mikro µ 0.000 001 (x 10-6
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains

31. ITeach – Sains Tingkaran 1
Mengetahui Kuantiti Fizik Dan Unitnya
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains

32. Jawab soalan di bawah dan tunjukkan cara kerja anda.
1. Tukarkan 3000 m kepada km. (3 km)
2. Tukarkan 0.0048 m kepada mm. (4.8 mm)
3. Tukarkan 20 mg kepada g. (0.02 g)
4. Tukarkan 500 km kepada m. (500000 m)
5. 0.024 m kepada mm. (24 mm)
6. 280 mg kepada g. (0.28 g)
7. 1.15 kg kepada g. (1150 g)
8. 34500 000 m kepada Mm. (34.5 Mm)

33. 1.4 Penggunaan Alat Pengukuran
Bab 1 Pengenalan
kepada Sains
ITeach – Science Form 1

34. ITeach – Sains Tingkatan 1
Alat Pengukur
Panjang ialah
jarak di antara
dua titik
Unit
1km = 1000m
1m = 100cm
1cm = 10mm
Pengukuran Panjang
3 jenis pengukuran :
Diameter Garis lurus Garis melengkung
Angkup dalam Pembaris meter Tali dan pembaris
Untuk mengukur
diameter dalam
sebuah objek
Angkup luar
Untuk mengukur
diameter luar
sebuah objek
Untuk mengukur
panjang garis lurus
Untuk mengukur
garis melengkung
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains

35. (A) Ukur diameter dalam dan luar bagi radas berikut dengan menggunakan
alat pengukuran yang sesuai dan tentukan ketebalan dindingnya.
Formula mencari ketebalan dinding sesuatu objek
= (Diameter luar – diameter dalam) ÷ 2
Nama :
Kelas :
Tarikah
Aktiviti 1.4 Mengukur Panjang dan Diameter Objek
Radas Diameter luar
(cm)
Diameter
dalam (cm)
Ketebalan
dinding
1. Bikar
2. Tabung didih
3. Kelalang kon
4. Mangkuk pijar
5. Silinder penyukat
6. Balang gas

36. (B) Ukur panjang bahan berikut dengan menggunakan radas yang sesuai.
Bahan Panjang (cm)
1. Meja
2. Fail
3. Papan putih
4. Bangku
5. Kotak Pensel
6. Troli
(C) Ukur panjang bahan berikut dengan menggunakan radas yang sesuai.
Bahan Panjang (cm)
1. Sinki
2. Garis melengkung

37. (A) Ukur diameter dalam dan luar bagi radas berikut dengan menggunakan
alat pengukuran yang sesuai dan tentukan ketebalan dindingnya.
Formula mencari ketebalan dinding sesuatu objek
= (Diameter luar – diameter dalam) ÷ 2
Aktiviti 1.4
Radas Diameter luar
(cm)
Diameter
dalam (cm)
Ketebalan
dinding
1. Bikar 7.1 6.8
2. Tabung didih 2.5 2.3
3. Kelalang kon 3.3 2.8
4. Mangkuk pijar 5.0 4.5
5. Silinder penyukat
6. Balang gas 6.0 5.5

38. (B) Ukur panjang bahan berikut dengan menggunakan radas yang sesuai.
Bahan Panjang (cm)
1. Meja 121.5
2. Fail 22.8
3. Papan putih 64.5
4. Bangku 35.0
5. Kotak Pensel
6. Troli 71.0
(C) Ukur panjang bahan berikut dengan menggunakan radas yang sesuai.
Bahan Panjang (cm)
1. Sinki 88
2. Garis melengkung 68

39. Garis melengkung

40. ITeach – Sains Tingkatan 1
Alat Pengukur
Luas ialah jumlah permukaan yang diliputi oleh objek
Pengukuran Luas Permukaan
Unit:
1 m² = 100 cm × 100cm 1 cm² = 10 mm × 10 mm
= 10 000 cm² = 100 mm²
1. Mengukur luas bagi objek yang berbentuk sekata / tetap
1. Menggunakan rumus matematik :
Luas segi empat sama = Panjang x Lebar
Luas segi empat tepat = Panjang x Lebar
Luas segi tiga = ½ x Tapak x Tinggi
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains
Luas segi empat sama = Panjang x lebar
= 5 cm x 5 cm
= 25 cm2
5cm
5cm

41. Alat Pengukur
Jumlah permukaan yang diliputi oleh objek
Pengukuran Luas Permukaan
2. Menganggarkan luas bentuk tidak sekata
1. Menggunakan kertas graf
2. Syarat untuk menandakan :
i. Keseluruhan kotak dipenuhi
ii. Separuh daripada kotak dipenuhi
iii. Lebih daripada separuh kotak dipenuhi
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains
3. Hitung bilangan tanda.
Bentuk tidak sekata
Luas = Bilangan tanda x 1 cm2
= 9 x 1cm2
= 9 cm2
Bentuk sekata
Luas = 8 cm2

42. ITeach – Sains Tingkatan 1
Alat Pengukur
Pengukuran
Isipadu Cecair
Unit:
Jumlah ruang yang
memenuhi sesuatu
bahan
Alat Pengukur
• Silinder penyukat – Menyukat isipadu
cecair
• Buret – Menyukat isipadu cecair yang
tepat
• Pipet – Menyukat isipadu cecair yang
tetap
• Kelalang penyukat
Kedudukan mata yang betul apabila
membaca isipadu cecair dalam silinder
penyukat, pipet atau buret.
Topic 1 Introduction To Science
3
3
3
3
000
1
1000
1
cm
1
1
000
000
1
100
100
100
1
cm
ml
l
ml
cm
cm
cm
cm
m
=
=
=
=


=
Bacaan salah
Bacaan betul
Bacaan salah

43. ITeach – Sains Tingkatan 1
Alat Pengukur
Objek bentuk tidak
sekata
Pengukuran Isipadu Pepejal
Objek bentuk sekata Objek terapung
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains
Isipadu kubus logam
= ( y – x ) cm3
Isipadu gabus
= ( y – x ) cm3
Isipadu air tersesar =
Isipadu batu

44. 1.5 Jisim dan Berat
Bab 1 Pengenalan
kepada Sains
ITeach – Science Form 1

45. ITeach – Sains Tingkaran 1
Berat dan Jisim
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains
Perbandingan Antara Berat dan Jisim
Jisim Berat
Definisi
Kuantiti jirim yang
terkandung dalam
sesuatu objek
Daya tarikan graviti yang
bertindak terhadap
sesuatu objek
Nilai
Tetap
Berubah mengikut
tempat
Alat pengukur
Unit SI
Kilogram / kg Newton / N
Neraca tiga
alur
Neraca
tuas
Neraca
mampatan
Neraca
Spring
1 kg = 1 000 g
1 g = 1000 mg
1 kg = 10 N

46. Objek Berat (N) Jisim (g)
Blok kayu
Penutup tabung
didih
Bikar
Pembaris Meter
Kotak Pensel
Pemerhatian PBS B4D5E1

47. 1.6 Kepentingan Unit Piawai dalam Kehidupan
Harian
Bab 1 Pengenalan
kepada Sains
ITeach – Science Form 1

48. ITeach – Sains Tingkatan 1
Kepentingan Unit Piawai
Kepentingan Unit Piawai / Sistem Metrik
 Menyeragamkan unit-unit kuantiti fizik yang
digunakan secara berlainan oleh pelbagai negara.
 Memudahkan perbandingan yang melibatkan
pengukuran.
 Komunikasi antarabangsa.
 Memudahkan pemahaman kajian saintifik dan
eksperimen.
 Memudahkan penukaran maklumat.
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains

49. ITeach – Sains Tingkatan 1
Kepentingan Unit Piawai
Unit Piawai Tradisional / Sistem imperial
 Pengukuran panjang/lebar/tinggi : hasta, depa,
jengkal, kaki, inci, rantai, batu
 Pengukuran jisim/berat : kati, tahil, paun, cupak,
gantang
 Pengukuran isipadu - auns.
Topik 1 Pengenalan Kepada Sains

50. PBS B6D1E1 :
MEMBAHASKAN MENGENAI MASALAH YANG MUNGKIN
TIMBUL SEKIRANYA UNIT PIAWAI TIDAK DIGUNAKAN
MELALUI PELBAGAI BENTUK KOMUNIKASI
1. Dalam kumpulan, rancang satu lakonan mengenai masalah
yang mungkin timbul sekiranya unit piawai tidak digunakan
melalui pelbagai bentuk komunikasi. (rujuk buku
teks/rujukan)
2. Lakonan mestilah dalam masa 5 MINIT SAHAJA.
3. Setiap lakonan mesti melibatkan kesemua ahli kumpulan.
4. Prop atau bahan yang membantu lakonan WAJIB digunakan.
5. Siapkan satu skrip / dialog berkenaan lakonan tersebut.
6. Di akhir lakonan, kesimpulan / rumusan haruslah dibuat.
7. Selepas lakonan, setiap pelajar WAJIB menghantar skrip
yang akan digunakan sebagai evidens yang akan
dimasukkan dalam Fail PBS.

51. PBS B6D1E1
MEMBAHASKAN MENGENAI MASALAH YANG
MUNGKIN TIMBUL SEKIRANYA UNIT PIAWAI TIDAK
DIGUNAKAN MELALUI PELBAGAI BENTUK
KOMUNIKASI
SKRIP LAKONAN
NAMA :
TINGKATAN :
TARIKH :
1) TEMPAT :
2) PELAKON : i) Aina :
ii) Syasya :
iii) Mariah
3) SITUASI : (Terangkan keadaan / situasi lakonan
secara ringkas)
4) SKRIP :
AINA :
SYASYA :
MARIAH :

52. Tamat
i - Teach