Qt083
- 1. Më ®Çu
Sau khi kÕt thóc c¸c m«n häc t¹i trêng ®¹i häc vμ qua hai ®ît thùc tËp t¹i
c«ng ty c¬ khÝ Z179 thuéc Bé Quèc Phßng, dùa vμo nh÷ng kiÕn thøc ®·
häc ë trêng vμ nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ t¹i c«ng ty, em nhËn thÊy r»ng vÊn
®Ò qu¶n trÞ vËt t lμ mét trong sè nh÷ng vÊn ®Ò næi cém nhÊt cña c«ng
ty. V× lμ mét c«ng ty c¬ khÝ, chuyªn s¶n xuÊt c¸c lo¹i b¸nh r¨ng, phô tïng
«t«, m¸y n«ng nghiÖp…nªn viÖc sö dông vËt t sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt
lu«n ®îc ban gi¸m ®èc vμ c¸c phßng ban chøc n¨ng cña c«ng ty chó träng
®Õn. Thªm vμo ®ã, hiÖn nay gi¸ cña c¸c lo¹i s¾t thÐp trªn thÞ trêng ®ang
cã xu híng t¨ng cao nªn viÖc thu mua, dù tr÷ vμ sö dông vËt t cña c«ng ty
cμng ®îc chó träng h¬n. ChÝnh v× vËy, em ®· chän ®Ò tμi “Mét sè vÊn
®Ò vÒ c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t t¹i c«ng ty c¬ khÝ Z179” ®Ó lμm chuyªn
®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cho m×nh.
Chuyªn ®Ò ®îc chia thμnh 3 ch¬ng víi kÕt cÊu nh sau:
Ch¬ng I. Kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty c¬ khÝ Z179
I. Qu¸ tr×nh h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn
II. T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn
®©y
Ch¬ng II. Thùc tr¹ng cña c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t t¹i c«ng ty c¬ khÝ
Z179
I. Nh÷ng nh©n tè chñ yÕu ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t cña c«ng ty
II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t cña c«ng ty c¬ khÝ Z179
III. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t cña c«ng ty
Ch¬ng III. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoμn thiÖn c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t
t¹i
c«ng ty c¬ khÝ Z179
1
- 2. I. §Þnh híng ph¸t triÓn cña c«ng ty trong thêi gian tíi
II. Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu
III. KiÕn nghÞ
MÆc dï chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nμy chØ nghiªn cøu mét vÊn
®Ò rÊt nhá trong hÖ thèng c¸c lÜnh vùc qu¶n trÞ nãi chung nhng do thêi
gian vμ tr×nh ®é cã h¹n nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt
mong nhËn ®îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« vμ c¸c b¹n.
Em xin ch©n thμnh c¶m ¬n thÇy gi¸o – TS TrÇn ViÖt L©m ®· tËn t×nh
híng dÉn, gióp ®ì em hoμn thμnh chuyªn ®Ò thùc tËp nμy.
Hμ Néi th¸ng 4 n¨m 2004
Sinh viªn thùc hiÖn
NguyÔn Thu H¬ng
2
- 3. Néi dung
Ch¬ng I. Kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty c¬ khÝ Z179
I. Qu¸ tr×nh h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn
1. LÞch sö h×nh thμnh
C«ng ty c¬ khÝ Z179 ®îc chÝnh thøc thμnh lËp ngμy 11 th¸ng 3 n¨m
1972, do quyÕt ®Þnh cña côc qu¶n lý xe. Díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vμ cña
Bé Quèc Phßng, c«ng ty kh«ng ngõng ph¸t triÓn vμ trëng thμnh. C«ng ty
c¬ khÝ Z179 lμ mét c«ng ty s¶n xuÊt c«ng nghiÖp Quèc Phßng ®Ó gãp
phÇn x©y dùng lùc lîng vò trang ngμy mét v÷ng m¹nh.
TiÒn th©n cña Z179 lμ tõ nh÷ng tr¹m söa ch÷a trong kh¸ng chiÕn chèng
Ph¸p, tiÕn tíi thμnh lËp c¸c xëng söa ch÷a trong hoμ b×nh. C«ng ty c¬ khÝ
Z179 ra ®êi trong giai ®o¹n c¶ níc ®ang ra søc hoμn thμnh nhiÖm vô
chèng MÜ cøu níc vÜ ®¹i.
Tõ nh÷ng yªu cÇu vμ nhiÖm vô cÇn ph¶i x©y dùng ngμnh vËn t¶i qu©n
sù cã mét ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n giái, cã mét nÒn s¶n xuÊt víi chuyªn
m«n kÜ thuËt tiªn tiÕn. Côc qu¶n lý xe ®· giao cho Z179 mét nhiÖm vô
quan träng: chÕ thö c¸c phô tïng thay thÕ cho c¸c lo¹i xe c¬ giíi. §éng c¬
xe, b¸nh r¨ng c¸m, trôc khuûu, b¸nh r¨ng c«n xo¾n, m¸y nÐn khÝ, b¬m trî
lùc tay l¸i lÇn lît ®îc chÕ t¹o thμnh c«ng vμ ®a vμo s¶n xuÊt hμng lo¹t..
Tr¶i qua nh÷ng n¨m th¸ng x©y dùng vμ trëng thμnh Z179 ®· ®ãng gãp
xøng ®¸ng vμo c«ng cuéc b¶o vÖ tæ quèc vμ x©y dùng chñ nghÜa x· héi.
2. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn
3
- 4. 2.1. Thêi k× h×nh thμnh vμ x©y dùng lín m¹nh (3/1971- cuèi 1974)
§Ó ®¸p øng víi yªu cÇu vμ nhiÖm vô ®îc giao nªn sau khi h×nh thμnh
Z179 nhanh chãng ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt. C¬ cÊu tæ chøc ngμy cμng
hoμn thiÖn. Côc chØ ®Þnh ban gi¸m ®èc, chØ ®Þnh hμng ngò c¸n bé chñ
chèt. Tõ c¸c tæ nay trë thμnh c¸c ngμnh s¶n xuÊt nh ngμnh c¬ khÝ, ngμnh
dông cô, ngμnh nãng. ë mçi ngμnh ®· ®îc trang bÞ ®Çy ®ñ vÒ ngêi vμ c¸c
trang thiÕt bÞ hiÕm quý. Ban vËt t, ban qu©n y còng lÇn lît ra ®êi. Qu©n
sè c¸n bé, chiÕn sÜ, c«ng nh©n ngμy mét t¨ng nhanh. Do yªu cÇu ph¸t
triÓn cña ngμnh xe nªn trong n¨m 1971 côc qu¶n lÝ xe giao cho Z179
nghiªn cøu chÕ thö vμ ®i vμo s¶n xuÊt ®éng c¬ xe Trêng S¬n, chÕ t¹o trôc
khuûu, m¸y nÐn khÝ, b¬m trî lùc tay l¸i bÇu gi¶m xãc ngang, cÇn g¹t ma vμ
nhiÒu bé g¸ lín nhá cho c¸c nhμ m¸y b¹n trong côc. Muèn hoμn thμnh ®îc
nhiÖm vô, c«ng ty ®· nhanh chãng æn ®Þnh vÒ mäi mÆt. C¸c cÊp l·nh
®¹o trong nhμ m¸y ®· tËp trung vμo viÖc tËp hîp ®îc c¬ së vËt chÊt kÜ
thuËt nh»m tæ chøc l¹i s¶n xuÊt vμ x©y dùng ®îc mét ®éi ngò c¸n bé,
chiÕn sÜ, c«ng nh©n viªn yªu ngμnh, yªu nghÒ phôc vô l©u dμi trong quèc
phßng vμ cho sù lín m¹nh cña ngμnh xe mai sau.
C«ng ty c¬ khÝ Z179 ®· phÊn ®Êu liªn tôc trë thμnh c«ng ty ®îc tæng
côc ph©n cÊp lo¹i 2, cã c¬ cÊu tæ chøc hoμn chØnh, cã c¸c trang thiÕt bÞ
t¬ng ®èi hiÖn ®¹i nh»m phôc vô l©u dμi cho ngμnh xe.
2.2. Thêi k× ph¸t triÓn sau khi s¸t nhËp vμ nh÷ng ®ãng gãp cña nhμ m¸y
trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi (1975-1978)
Ngay tõ ®Çu n¨m 1975 Tæng côc KÜ ThuËt ®· chñ tr¬ng hîp nhÊt mét
sè xÝ nghiÖp nhá t¹m thêi, bao cÊp nhËp thμnh nh÷ng quy m« s¶n xuÊt lín
vμo Z179. NhiÖm vô ®Æt ra ngay lóc ®ã lμ ph¶i vËn chuyÓn toμn bé c¸c
trang thiÕt bÞ nh©n lùc vÒ ®Þa ®iÓm tËp kÕt sao cho an toμn tuyÖt ®èi
vÒ ngêi vμ cña. Song song víi viÖc di chuyÓn, c«ng ty võa thiÕt kÕ, võa
thi c«ng, võa x©y dùng vμ l¾p ®Æt thiÕt bÞ ®Ó ®i vμo s¶n xuÊt ®¶m b¶o
kÕ ho¹ch n¨m.
4
- 5. C«ng ty ®· hÕt søc cè g¾ng æn ®Þnh c«ng viÖc vμ thùc hiÖn c¸c
nhiÖm vô ®îc giao. Ngay sau khi s¸t nhËp nhμ m¸y ®· ®îc giao nhiÖm vô
chÝnh lμ s¶n xuÊt b¸nh r¨ng, phô tïng gÇm «t«, ngoμi ra cßn tiÕn hμnh s¶n
xuÊt c¸c phô tïng thay thÕ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cÊp b¸ch cho viÖc söa
ch÷a xe phôc vô cho chiÕn ®Êu. Ngay tõ gi÷a n¨m 1975, sau khi s¸t nhËp
nhμ m¸y ®· ®a ngay vμo l¾p ®Æt d©y chuyÒn s¶n xuÊt b¸nh r¨ng cho nªn
cuèi n¨m 1975 d©y chuyÒn s¶n xuÊt nμy ®· ®i vμo æn ®Þnh. S¶n phÈm
b¸nh r¨ng sau nμy trë thμnh s¶n phÈm chÝnh vμ lμ mét trong nh÷ng mÆt
hμng truyÒn thèng cña c«ng ty. Tõ n¨m 1978 ®Õn n¨m 1980, c«ng ty ®·
s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hμng ®ét xuÊt ®Ó phôc vô kÞp thêi cho chiÕn ®Êu
nh s¶n xuÊt xÝch xe t¨ng s¶n xuÊt c¸c c«ng tr×nh xa ®Ó phôc vô söa ch÷a
lu ®éng, s¶n xuÊt 2000 cÇn g¹t ma, 10000 kÑp c¸p, 10 triÖu ®¹n bi, 1 triÖu
con dao t«ng, 138468 xÎng, 5966 cuèc bé binh, 362 ghÕ hμnh qu©n, 60
ngμn biÓn sè « t«, chÕ t¹o thö buång næ…
Trong thêi gian nμy viÖc s¶n xuÊt ra nhiÒu mÆt hμng phôc vô chiÕn
®Êu trë thμnh phong trμo thi ®ua s«i næi. Mäi ngêi coi ®©y lμ mÆt trËn
vμ mçi c¸ nh©n lμ mét chiÕn sÜ trªn mÆt trËn Êy. Næi bËt nhÊt trong giai
®o¹n nμy lμ thμnh tÝch ®¹t ®îc trong s¶n xuÊt cña c«ng ty. Trong nh÷ng
n¨m võa x©y dùng, võa trëng thμnh, võa gãp phÇn phôc vô chiÕn ®©u
c«ng ty vÉn ®¶m b¶o ®îc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt mμ tæng côc giao. Ba n¨m
liÒn c«ng ty ®Òu ®îc tæng côc cÊp b»ng khen.
2.3. Thêi k× ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ trêng (1986- nay)
Trong nh÷ng n¨m ®Çu xo¸ bá chÕ ®é bao cÊp, c«ng ty gÆp rÊt nhiÒu
khã kh¨n, do cha kÞp thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn míi. §éi ngò c¸n bé c«ng
nh©n viªn chøc trong c«ng ty cha cã nhiÒu kinh nghiÖm trong qu¶n lý, cßn
nhiÒu ý kiÕn chñ quan, quan liªu, cöa quyÒn nªn t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh
doanh cã chiÒu híng ®i xuèng, l¬ng cña CBCNV cßn cha ®îc ®¶m b¶o,
®êi sèng cña CBCNV cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n.
5
- 6. Nhng nh÷ng n¨m gÇn ®©y, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty
ngμy cμng æn ®Þnh vμ ph¸t triÓn. Do ®Æc thï cña s¶n phÈm b¸nh r¨ng lμ
Ýt n¬i cã thÓ chÕ t¹o ®îc vμ chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty l¹i cao vμ æn
®Þnh nªn c«ng ty ®· t×m cho m×nh ®îc chç ®øng trªn thÞ trêng. C¸c hîp
®ång kinh tÕ ngμy cμng nhiÒu. C«ng ty kh«ng chØ chuyªn s¶n xuÊt vÒ
b¸nh r¨ng mμ cßn chÕ t¹o s¶n xuÊt mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ chuyªn dïng
cho ngμnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp c¬ khÝ, cho n«ng nghiÖp. Cuéc sèng vËt
chÊt vμ tinh thÇn cña ngêi c«ng nh©n ®îc n©ng cao, khiÕn t×nh h×nh s¶n
xuÊt cña c«ng ty ngμy cμng s«i ®éng. C«ng ty kh«ng nh÷ng hoμn thμnh vît
chØ tiªu cña bé ®Ò ra mμ cßn ph¸t ®éng nhiÒu phong trμo thi ®ua s¶n
xuÊt nªn n¨m nμo còng ®îc bé khen thëng.
6
- 7. II. T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn
®©y
1. §Æc ®iÓm vÒ h×nh thøc ph¸p lý vμ lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh
*H×nh thøc ph¸p lÝ
C«ng ty c¬ khÝ Z179 lμ mét doanh nghiÖp nhμ níc, trùc thuéc Bé Quèc
Phßng- Tæng Côc KÜ ThuËt Qu©n §éi. Do lμ mét doanh nghiÖp nhμ níc
nªn nh×n chung c«ng ty vÉn cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ gièng nh c¸c doanh
nghiÖp nhμ níc kh¸c. MÆc dï vÉn ®îc hëng nh÷ng “®Æc quyÒn” nhÊt
®Þnh song hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty ®¹t ®îc cßn ë møc thÊp do
tr×nh ®é m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, tr×nh ®é
qu¶n lý cßn h¹n chÕ. C«ng ty cã nhiÒu lîi thÕ trong viÖc vay vèn cña c¸c
ng©n hμng nhμ níc vμ qu©n ®éi, nhng c¬ cÊu vèn cña c«ng ty thêng xuyªn
kh«ng æn ®Þnh, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty cßn ®¹t hiÖu
qu¶ thÊp, nhμ níc thêng xuyªn ph¶i bï lç. Mét sè mÆt hμng cña c«ng ty,
doanh thu kh«ng bï ®¾p ®îc chi phÝ nªn kh«ng thu ®îc lîi nhuËn. Tuy vËy,
c«ng ty vÉn tiÕn hμnh s¶n xuÊt, nh»m t¹o c«ng ¨n viÖc lμm vμ æn ®Þnh
®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toμn bé doanh nghiÖp. Chñ yÕu
c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c«ng ty ®Òu tËp trung vμo s¶n xuÊt s¶n phÈm
truyÒn thèng cña c«ng ty lμ s¶n phÈm b¸nh r¨ng c«n xo¾n. S¶n phÈm nμy
lu«n mang l¹i cho c«ng ty nh÷ng c¬ héi lμm ¨n lín vμ nh÷ng thμnh tÝch s¶n
xuÊt ®¸ng tù hμo. Hμng n¨m, ngoμi s¶n xuÊt c¸c mÆt hμng kinh tÕ cho c¸c
thÞ trêng c«ng, n«ng, l©m, ng nghiÖp, c«ng ty cßn ph¶i s¶n xuÊt mét sè
mÆt hμng Quèc Phßng, do Bé giao. Khi ®ã, tÊt c¶ mäi ho¹t ®éng cña
c«ng ty ®Òu ph¶i tËp trung vμo viÖc s¶n xuÊt ®ñ sè lîng vμ chÊt lîng s¶n
phÈm ®îc giao. §ã võa lμ mét lîi thÕ, võa lμ mét bÊt lîi cña mét doanh
nghiÖp nhμ níc. Nh÷ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt nh vËy, ®iÒu mμ c«ng ty quan
t©m kh«ng ph¶i lμ lîi nhuËn hay doanh thu mμ lμ thμnh tÝch ®¹t ®îc: s¶n
phÈm cã ®ñ vÒ sè lîng hay kh«ng, cã kÞp tiÕn ®é bμn giao hay kh«ng, cã
®îc ®¶m b¶o vÒ chÊt lîng hay kh«ng.
7
- 8. Còng nh c¸c doanh nghiÖp nhμ níc kh¸c, c«ng ty c¬ khÝ Z179 lu«n t×m
cho m×nh mét híng ®i míi nh»m tho¸t khái nh÷ng ¸p ®Æt s½n cã tõ tríc
®Õn nay, gióp doanh nghiÖp ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh trong ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh vμ hoμn thμnh mäi nhiÖm vô ®îc giao.
*Lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh
C«ng ty c¬ khÝ Z179 lμ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chuyªn s¶n xuÊt
c¸c mÆt hμng c¬ khÝ cho Quèc Phßng vμ Kinh TÕ.
Trong lÜnh vùc hμng Quèc Phßng, c«ng ty cã nhiÖm vô s¶n xuÊt ®ñ sè
lîng vμ ®¶m b¶o vÒ chÊt lîng s¶n phÈm ®îc giao. Hμng n¨m, Bé Quèc
Phßng giao cho c«ng ty s¶n xuÊt mét sè mÆt hμng phôc vô cho vÊn ®Ò
an ninh quèc phßng. C«ng ty nghiªn cøu vμ ®Ò ra kÕ ho¹ch s¶n xuÊt sao
cho kÞp tiÕn ®é ®îc giao. Nguån nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt
hμng nμy ®îc cÊp trªn cÊp xuèng nªn rÊt thuËn lîi cho viÖc s¶n xuÊt ®óng
tiÕn ®é ®Ò ra. Ngoμi ra, c«ng ty cßn cã nhiÖm vô l¾p ®Æt vμ tiÕn hμnh
söa ch÷a, b¶o dìng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra.
Trong lÜnh vùc hμng kinh tÕ, ngoμi nhiÖm vô s¶n xuÊt, c«ng ty cßn
ph¶i cã tr¸ch nhiÖm nghiªn cøu, thiÕt kÕ b¶n vÏ kÜ thuËt ®óng yªu cÇu cña
kh¸ch hμng. C«ng ty ph¶i cö ngêi ®Õn tËn n¬i kh¸ch hμng yªu cÇu ®Ó l¾p
®Æt vμ híng dÉn c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc ®¶m b¶o chÊt lîng cho
s¶n phÈm. ViÖc c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty cã chç ®øng trªn thÞ trêng hay
kh«ng, phô thuéc rÊt nhiÒu vμo kh©u qu¶n trÞ s¶n xuÊt cña doanh
nghiÖp, do ®ã c«ng ty lu«n chó träng vμo viÖc ®μo t¹o c¸c c¸n bé kÜ thuËt
nh»m n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty.
Lμ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt, vÊn ®Ò liªn quan ®Õn chÊt lîng s¶n
phÈm lμ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®îc quan t©m hμng ®Çu cña doanh
nghiÖp. ChÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty ph¶i ®¶m b¶o, ®¸p øng ®îc yªu
cÇu cña kh¸ch hμng th× hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty míi cã
thÓ ®îc n©ng cao. Trong c¬ chÕ thÞ trêng, sù hiÖn diÖn cña kh¸ch hμng
trong c«ng ty lu«n lμ dÊu hiÖu ®¸ng mõng cho mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty.
8
- 9. V× vËy, c«ng ty còng thêng xuyªn chó träng ®Õn c¸c dÞch vô ch¨m sãc
kh¸ch hμng.
2. Sè lîng, chÊt lîng s¶n phÈm
C«ng ty c¬ khÝ Z179 chuyªn s¶n xuÊt c¸c mÆt hμng c¬ khÝ cho Quèc
Phßng vμ Kinh TÕ. Bao gåm c¸c lo¹i:
- Phô tïng «t«, xe m¸y, c¸c c¬ cÊu truyÒn ®éng nh: B¸nh r¨ng c«n xo¾n,
c«n th¼ng, b¸nh r¨ng trô r¨ng th¼ng, r¨ng nghiªng. Trôc vÝt b¸nh vÝt vμ c¸c
d¹ng trôc then hoa.
- Hép sè c¸c lo¹i dïng cho: «t«, xe xÝch, m¸y thuû, m¸y n«ng nghiÖp vμ
phô tïng kh¸c cho c¸c ngμnh dÖt, nhiÖt ®iÖn.
- Phô kiÖn ®êng d©y t¶i ®iÖn, bi nghiÒn xi m¨ng, nghiÒn than.
- §Üa xÝch xe m¸y dïng cho c¸c lo¹i xe Honda, Suzuki, Dayang,
Yamaha.
- C¸c lo¹i dông cô c¾t gät: dao phay l¨n r¨ng, dao säc, bao h×nh, dao
chuèt, qu¶ l« c¸n ren, c¸n thÐp.
- C¸c lo¹i b¸nh xe lμm viÖc trong m«i trêng ¨n mßn.
Trong ®ã mÆt hμng truyÒn thèng cña c«ng ty lμ b¸nh r¨ng c«n xo¾n
cã nhiÒu u thÕ trªn thÞ trêng s¶n phÈm c¬ khÝ. C«ng ty gÇn nh kh«ng cã
®èi thñ c¹nh tranh trong lÜnh vùc nμy. HiÖn nay tuy ®· cã mét sè n¬i s¶n
xuÊt b¸nh r¨ng c«n xo¾n nhng chÊt lîng kh«ng cao, kh«ng ®¶m b¶o c¸c
quy tr×nh kÜ thuËt nªn s¶n phÈm cña c«ng ty vÉn tiªu thô ®îc víi khèi lîng
lín. (Xem b¶ng sè liÖu vÒ sù biÕn ®éng s¶n phÈm cña c«ng ty trong 5 n¨m
gÇn ®©y).
Sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cña c«ng ty hμng n¨m phô thuéc chñ yÕu
vμo chØ tiªu cña Bé giao vμ sè hîp ®ång ®Æt hμng cña kh¸ch hμng. Do
c«ng ty chØ s¶n xuÊt s¶n phÈm theo ®¬n ®Æt hμng nªn sè lîng s¶n xuÊt
s¶n phÈm hμng n¨m kh«ng æn ®Þnh vμ cã sù biÕn ®éng lín qua c¸c n¨m.
Mét sè mÆt hμng cã n¨m kh«ng s¶n xuÊt nhng cã n¨m l¹i s¶n xuÊt víi sè l-îng
s¶n phÈm rÊt lín. §iÒu ®ã phô thuéc rÊt nhiÒu vμo t×nh h×nh kinh tÕ
9
- 10. x· héi trong tõng n¨m. Nh nhãm s¶n phÈm phô tïng xe m¸y, hai n¨m 1998
vμ 1999 c«ng ty kh«ng cã hîp ®ång nªn kh«ng s¶n xuÊt mét s¶n phÈm
nμo, nhng ®Õn nh÷ng n¨m 2000 ®Õn 2002, c«ng ty ®· s¶n xuÊt víi sè lîng
rÊt lín. §ã lμ do trong ba n¨m gÇn ®©y, ë ViÖt Nam, “c¬n sèt” xe m¸y víi
phô tïng néi ®Þa ho¸ ®· lμm cho ngμy cμng nhiÒu doanh nghiÖp trong níc
s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm nμy. Nhng cã thÓ thÊy, mÆt hμng b¸nh r¨ng
c«n xo¾n cña c«ng ty hμng n¨m ®îc s¶n xuÊt víi khèi lîng t¬ng ®èi æn
®Þnh, n¨m nμo c«ng ty còng cã hîp ®ång ®Ó tiÕn hμnh s¶n xuÊt. Ngoμi
s¶n phÈm b¸nh r¨ng c«n xo¾n s¶n xuÊt phôc vô cho lÜnh vùc kinh tÕ,
hμng n¨m c«ng ty ph¶i s¶n xuÊt mét khèi lîng hμng nhÊt ®Þnh phôc vô cho
lÜnh vùc an ninh quèc phßng. N¨m nμo c«ng ty còng hoμn thμnh xuÊt s¾c
nhiÖm vô s¶n xuÊt s¶n phÈm truyÒn thèng ®Æc chñng nμy cña m×nh.
§iÒu ®ã gãp phÇn rÊt lín vμo viÖc æn ®Þnh t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp trong nh÷ng n¨m qua, t¹o c«ng ¨n viÖc lμm cho
toμn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty.
B¶ng sè liÖu vÒ sù biÕn ®éng s¶n phÈm tõ n¨m 1999 ®Õn n¨m 2003
10
- 11. TT Tªn s¶n phÈm §vt 1999 2000 2001 2002 2003
I N. BR c«n
xo¾n
1 C«n xo¾n
Benla
Bé 100 79 100 130 152
2 CX xe TY7E Bé 100 42 30 40 38
3 C«n xo¾n
kh¸c
Bé 10 116 55 75 112
II NPK ®êng
d©y
C¸i 11000
0
91974 99000 10890
0
10278
0
III PT m¸y thuû C¸i 27125 - 30000 33000 31200
IV PT m¸y cμy C¸i 10800 8808 38300 42130 45800
V PT b¨ng t¶i Co
n
19000 12300 - - 8900
VI PT « t«
m¸yxóc
C¸i 2150 2075 2440 2684 19879
VII PT xe m¸y C¸i - 30500 25600 21500 -
VIII C¸c lo¹i kh¸c C¸i 63250 60985 71120 77853 79890
3. ThÞ trêng
Do ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp lμ mét c«ng ty trùc thuéc Bé Quèc
Phßng nªn s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cã c¶ s¶n phÈm c«ng nghiÖp Quèc
Phßng vμ s¶n phÈm kinh tÕ. S¶n phÈm c«ng nghiÖp Quèc Phßng chñ
yÕu ®îc tiªu thô trong lÜnh vùc an ninh quèc phßng, díi sù hç trî tiªu thô
cña Tæng côc KÜ thuËt C«ng nghiÖp Quèc Phßng nªn thÞ trêng kh¸ réng
lín, tr¶i dμi tõ Nam ra B¾c vμ trªn thÞ trêng hμng quèc phßng, hÇu nh
c«ng ty kh«ng gÆp ph¶i mét sù c¹nh tranh gay g¾t nμo. Sè lîng s¶n phÈm
c«ng ty s¶n xuÊt ra còng dùa theo ®¬n ®Æt hμng cña tæng côc vμ c¸c
doanh nghiÖp trong tæng côc. Tuy vËy, ®©y lμ mÆt hμng yªu cÇu chÊt l-îng
vμ kÜ thuËt chÕ t¹o s¶n xuÊt cao nªn c«ng ty ph¶i tËp chung chñ yÕu
vμo vÊn ®Ò ®¶m b¶o chÊt lîng vμ kÜ thuËt cña s¶n phÈm, chØ mét sai
sãt nhá còng cã thÓ g©y ra mét tæn thÊt lín.Trªn thÞ trêng hμng kinh tÕ,
11
- 12. c«ng ty cã lîi thÕ lín vÒ s¶n phÈm b¸nh r¨ng c«n xo¾n. Cã thÓ nãi, c¶
miÒn B¾c chØ cã c«ng ty lμ cã thÓ s¶n xuÊt ®îc c¸c s¶n phÈm b¸nh r¨ng
c«n xo¾n ®¶m b¶o c¶ vÒ yªu cÇu chÊt lîng vμ kÜ thuËt nªn gÇn nh c«ng
ty “®éc quyÒn” trong viÖc s¶n xuÊt vμ tiªu thô s¶n phÈm nμy. B¸nh r¨ng
c«n xo¾n ®îc coi lμ mÆt hμng truyÒn thèng cña c«ng ty vμ kh«ng cã ®èi
thñ c¹nh tranh. Do ®Æc thï cña viÖc s¶n xuÊt b¸nh r¨ng c«n xo¾n lμ ®ßi
hái chÊt lîng nguyªn vËt liÖu, cô thÓ lμ thÐp, cao, kh«ng pha chÕ nhiÒu
mμ nguån cung øng nguyªn vËt liÖu trªn thÞ trêng tù do lμ rÊt h¹n chÕ
(nÕu cã th× chÊt lîng thÐp kh«ng cao, kh«ng phï hîp víi yªu cÇu cña viÖc
chÕ t¹o b¸nh r¨ng c«n xo¾n) nªn doanh nghiÖp chiÕm nhiÒu u thÕ trong
viÖc s¶n xuÊt vμ ph©n phèi s¶n phÈm nμy trªn thÞ trêng toμn miÒn B¾c.
Nguån nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm truyÒn thèng cña c«ng ty
chñ yÕu lμ do Bé Quèc Phßng cung cÊp víi sè lîng lín vμ do c«ng ty lu«n
lu«n chó träng ®Õn viÖc ®¶m b¶o khèi lîng vËt t dù tr÷, b¶o hiÓm cho s¶n
xuÊt nªn c«ng ty lu«n ®¸p øng ®îc c¸c ®¬n ®Æt hμng còng nh yªu cÇu cÊp
b¸ch cña kh¸ch hμng. Tuy s¶n phÈm b¸nh r¨ng c«n xo¾n vÉn lμ mét mÆt
hμng “®Æc chñng” cña c«ng ty nhng hiÖn nay trªn thÞ trêng ®· xuÊt hiÖn
s¶n phÈm b¸nh r¨ng c«n xo¾n nhËp ngo¹i cã chÊt lîng t¬ng ®¬ng mμ gi¸
thμnh l¹i thÊp h¬n rÊt nhiÒu nªn c«ng ty ®· gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n. Nh-ng
do sù hç trî cña Bé Quèc Phßng vμ c¸c chÝnh s¸ch “néi ®Þa ho¸” cña
nhμ níc, c«ng ty vÉn tiÕp tôc ®øng v÷ng vμ ph¸t triÓn ®îc mÆt hμng
truyÒn thèng cña m×nh.
Ngoμi ra, c¸c s¶n phÈm kh¸c cña c«ng ty còng cã mÆt trªn thÞ trêng
c«ng nghiÖp trong c¶ níc nh c¸c mÆt hμng n«ng nghiÖp, c¸c lo¹i phô tïng
xe m¸y, nh«ng xÝch. Tuy nhiªn, s¶n phÈm nhãm nμy cña c«ng ty l¹i bÞ
c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ trêng trong níc, bëi mét sè c«ng ty chuyªn
ngμnh kh¸c. C¸c s¶n phÈm nμy thêng lμ s¶n xuÊt nhá lÎ vμ kh«ng æn
®Þnh, khi th× s¶n xuÊt víi sè lîng lín, khi th× kh«ng cã hîp ®ång ®Ó tiÕn
hμnh s¶n xuÊt. Tuy vËy, c¸c mÆt hμng nμy còng gãp phÇn lμm cho ho¹t
12
- 13. ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty diÔn ra liªn tôc vμ æn ®Þnh h¬n.
Nguån cung cÊp vËt t ®Ó s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm thuéc nhãm nμy, doanh
nghiÖp chñ yÕu mua trªn thÞ trêng cña c¸c doanh nghiÖp chuyªn cung
cÊp vËt t kh¸c nªn nh×n chung lμ viÖc ®¶m b¶o nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n
xuÊt kh«ng gÆp nhiÒu khã kh¨n.
4. M¸y mãc thiÕt bÞ
§¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan th× hiÖn nay, tr×nh ®é m¸y mãc c«ng
nghÖ kÜ thuËt cña c«ng ty cßn l¹c hËu, chñ yÕu nhËp vμo nh÷ng n¨m 70
cña Liªn X«. Tuy thÕ, nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ nμy vÉn ho¹t ®éng tèt, ®é
chÝnh x¸c cao, mÆc dï n¨ng suÊt cha cao. HiÖn nay nhμ m¸y cã tæng
céng 210 m¸y mãc thiÕt bÞ c¸c lo¹i, tuy nhiªn c«ng suÊt ho¹t ®éng cña
chóng cßn thÊp. C«ng ty cha cã c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt phï hîp ®Ó tËn
dông hÕt c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ. Ngoμi ra cßn cã mét sè m¸y mãc do
chÝnh ®éi ngò kÜ s, c«ng nh©n trong nhμ m¸y chÕ t¹o s¶n xuÊt (th«ng
qua c¸c phong trμo thi ®ua, s¸ng t¹o kÜ thuËt mμ nhμ m¸y ®· ph¸t ®éng)
nh: m¸y trén c¸t, m¸y gia c«ng c¬ khÝ gi¶n ®¬n. M¸y mãc c«ng nghÖ cña
c«ng ty lμ c¸c lo¹i m¸y mãc ®Æc thï cho nªn còng khã cã kh¶ n¨ng c¶i tiÕn,
n©ng cÊp nh m¸y mμi nghiÒn b¸nh r¨ng c«n xo¾n. ChÝnh v× vËy c«ng ty
lu«n lu«n ph¶i ®¶m b¶o söa ch÷a, b¶o dìng kÞp thêi tr¸nh t×nh tr¹ng m¸y
mãc thiÕt bÞ háng qu¸ l©u, kh«ng ®¸p øng ®îc tiÕn ®é s¶n xuÊt. Thªm
vμo ®ã, t×nh h×nh tμi chÝnh cña c«ng ty vÉn cßn qu¸ eo hÑp nªn viÖc
thay ®æi, c¶i tiÕn c«ng nghÖ kÜ thuËt lμ mét vÊn ®Ò hÕt søc khã kh¨n.
B¶ng theo dâi m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty trong th¸ng 4 n¨m 2004
Lo¹i TB Sè MMTB ®ang ho¹t ®éng t¹i c¸c ph©n xëng Sè
MMTB hiÖn
cã trong CT
A1 A2 A3 A4
M¸y tiÖn 7 9 10 39
M¸y phay 6 5 4 30
M¸y mμi 1 4 2 28
M¸y khoan 1 2 19
M¸y doa 1 1 3
13
- 14. M¸y bμo säc 1 3 6
M¸y bóa 5 5
M¸y dËp Ðp 4 5
Lß nhiÖt luyÖn 6 8
M¸y kh¸c 4 3 5 5 67
Tæng sè m¸y mãc hiÖn cã trong toμn c«ng ty 210
Qua b¶ng theo dâi trªn, ta thÊy hiÖu suÊt sö dông cña c¸c m¸y mãc
thiÕt bÞ cña c«ng ty cßn rÊt thÊp.
M¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng sö dông qu¸ nhiÒu, lo¹i m¸y nμo sè lîng lín th×
bá kh«ng l¹i cμng nhiÒu. C«ng ty nªn cã kÕ ho¹ch sö dông m¸y mãc thiÕt
bÞ hîp lý h¬n ®Ó tõ ®ã cã thÓ tiÕt kiÖm ®îc nguån nguyªn nhiªn vËt liÖu
vËn hμnh m¸y mãc. Nh÷ng lo¹i m¸y nμo cßn nhiÒu mμ kh«ng sö dông hÕt,
c«ng ty cã thÓ thanh lý hoÆc b¸n ®Ó cã vèn ®Çu t mua nh÷ng m¸y mãc
thiÕt bÞ hiÖn ®¹i h¬n.
Tuy tr×nh ®é m¸y mãc, c«ng nghÖ l¹c hËu nhng do tr×nh ®é lμnh nghÒ
cña c«ng nh©n vμ c¸n bé trong c«ng ty nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm
vÉn diÔn ra liªn tôc. C¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt vÉn ®¹t kÕt qu¶ cao. Tuy
nhiªn, nÕu ®îc ®Çu t ®óng chç, n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n nhμ m¸y sÏ
®¹t kÕt qu¶ tèt h¬n. Trong thêi gian tíi, c«ng ty cã kÕ ho¹ch ®Çu t 7 tØ
®ång vμo viÖc mua s¾m mét sè lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ míi, hiÖn ®¹i. §iÒu
®ã sÏ gãp phÇn kh«ng nhá vμo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña
c«ng ty.
5. Doanh thu, lîi nhuËn
Trong thêi gian kho¶ng 5 n¨m gÇn ®©y, c«ng ty c¬ khÝ Z179 ®· tr¸nh ®-
îc t×nh tr¹ng s¶n xuÊt tr× trÖ, kh«ng hoμn thμnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ®· ®Ò
ra. Ban gi¸m ®èc phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c phßng ban, ph©n xëng ®iÒu
hμnh s¶n xuÊt trùc tiÕp nªn trong 5 n¨m gÇn ®©y nhÊt, nhμ m¸y ®· ®¹t ®îc
nh÷ng thμnh qu¶ nhÊt ®Þnh. Riªng nhiÖm k× 2001 - 2003, §¶ng bé c«ng
ty l·nh ®¹o ®· chÊm døt nh÷ng n¨m kh«ng hoμn thμnh nhiÖm vô, phÊn
®Êu ®¹t ®îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong s¶n xuÊt kinh doanh, gi¸ trÞ
14
- 15. t¨ng trëng b×nh qu©n ®¹t tõ 15 - 20%/n¨m, ®¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lμm vμ
thu nhËp æn ®Þnh cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong toμn c«ng ty,
vÉn gi÷ ®îc n¨ng lùc s¶n xuÊt hμng Quèc Phßng ®Ó lóc yªu cÇu lμ ®¸p
øng ®îc ngay. B¶ng sè liÖu díi ®©y sÏ gióp ta thÊy ®îc râ h¬n t×nh h×nh
s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong nh÷ng n¨m qua.
Qua b¶ng sè liÖu díi ®©y ta cã thÓ thÊy r»ng doanh thu cña c«ng ty cã
sù t¨ng trëng vît bËc qua c¸c n¨m. Tõ n¨m 1999 ®Õn 2003, doanh thu cña
c«ng ty ®· t¨ng tõ h¬n 7 tØ ®ång ®Õn h¬n 18 tØ ®ång. §Êy còng lμ nhê
vμo sù cè g¾ng cña toμn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Ngoμi
nh÷ng chØ tiªu do Bé vμ Nhμ níc giao, ban gi¸m ®èc c«ng ty cßn hÕt søc
cè g¾ng trong viÖc t×m kiÕm nh÷ng hîp ®ång lín, cã lîi nhuËn cao cho
c«ng ty. Ban gi¸m ®èc lu«n phèi hîp trùc tiÕp víi c¸c phßng ban, ph©n xëng
®iÒu hμnh s¶n xuÊt, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra liªn tôc, chÊt
lîng s¶n phÈm ®îc n©ng cao mμ gi¸ thμnh l¹i h¹ ®Ó tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm
cña c«ng ty ®Òu cã thÓ c¹nh tranh ®îc víi s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp
trong vμ ngoμi ngμnh.
B¶ng doanh thu cña c«ng ty c¬ khÝ Z179 trong 5 n¨m gÇn ®©y (1999 –
2003)
§¬n vÞ: 1000 ®ång
TT Tªn s¶n phÈm 1999 2000 2001 2002 2003
A KD trong SXCN
I Nhãm BR c«n xo¾n 1681800 1061126 1121632 1232743 1743954
1 C«n xo¾n benla 636400 513500 652314 715425 981230
2 C«n xo¾n xe TY7E 454500 210000 151134 1652245 2084431
3 BR c«n xo¾n kh¸c 590900 337626 82536 90759 95711
II N.phô kiÖn ®êngd©y 1043171 833834 117508 129250 132842
III Phô tïng m¸y cμy 181800 299193 1256135 1367246 1843872
IV Phô tïng b¨ng t¶i 363635 159108 1800619 1980729 2473166
V PT «t«, m¸y xóc 534087 282835 302135 330349 338712
VI Phô tïng xe m¸y 526330 410835 768021 844832 648832
VII Hμng cét vi ba 998175 1738124 632009 695210 732110
VIII Gi¸ trÞ c¸c hμng kh¸c 1226787 554072 500612 550726 768920
B KD ngoμi SXCN 909000 1405068 1504120 1650523 1987218
15
- 16. Tæng céng 7454785 6744000 8532105 10659873 18307817
Cßn vÒ tæng lîi nhuËn mμ doanh nghiÖp ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m gÇn
®©y còng cã sù t¨ng trëng ®¸ng mõng. So víi n¨m 1999 lîi nhuËn cña c«ng
ty n¨m 2000 cã gi¶m. N¨m 2000, lîi nhuËn cña doanh nghiÖp b»ng 0. Nhng
®Õn n¨m 2001, lîi nhuËn cña doanh nghiÖp l¹i t¨ng ®¸ng kÓ so víi n¨m
1999 (kho¶ng 29,37%) vμ cho ®Õn n¨m 2002, lîi nhuËn cña doanh nghiÖp
®· ®¹t 91443000 ®ång, t¨ng h¬n n¨m 1999 lμ 43,41%, t¨ng h¬n so víi n¨m
2001 lμ 10%. Trong n¨m 2003, lîi nhuËn cña c«ng ty ®· ®¹t h¬n 110 triÖu
®ång, t¨ng vît bËc so víi nh÷ng n¨m tríc. §ã lμ nhê doanh nghiÖp ®· c©n
®èi ®îc gi÷a c¸c kho¶n thu vμ chi, cã nhiÒu tiÕn bé trong lÜnh vùc qu¶n
trÞ s¶n xuÊt, lμm gi¶m gi¸ thμnh s¶n phÈm mμ vÉn gi÷ ®îc chÊt lîng tèt.
B¶ng lîi nhuËn cña c«ng ty c¬ khÝ Z179 trong 5 n¨m gÇn ®©y (1999 –
2003)
§¬n vÞ: 1000 ®ång
TT Tªn s¶n phÈm 1999 2000 2001 2002 2003
A KD trong SXCN
I Nhãm BR c«n xo¾n 125172 93458 54790 60269 72103
1 C«n xo¾n benla 46029 54620 30348 33383 51388
2 C«n xo¾n xe TY7E 35175 12314 2908 3199 17200
3 BR c«n xo¾n kh¸c 43986 26524 4643 5107 9193
II N.phô kiÖn ®êngd©y -263078 -29036 16891 18580 7830
III Phô tïng m¸y cμy -5580 10546 1747 1922 4842
IV Phô tïng b¨ng t¶i 30814 21076 36711 40382 41283
V PT «t«, m¸y xóc 42033 23122 12148 13363 15830
VI Phô tïng xe m¸y 30588 22606 5608 6169 4210
VII Hμng cét vi ba 50098 -60414 - 31 -
VIII Gi¸ trÞ c¸c hμng kh¸c 41590 8645 25404 27944 33412
B KD ngoμi SXCN 9090 - 15000 16500 15998
Tæng céng 60727 - 83130 91443 11015
7
6. §¸nh gi¸ chung
6.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc
16
- 17. Qua nh÷ng phÇn ®· nªu ë trªn, ta thÊy r»ng c«ng ty c¬ khÝ Z179 trong 5
n¨m gÇn ®©y ®· cã nh÷ng bíc tiÕn ®¸ng kÓ. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
®· ®¹t ®îc mét sè thμnh c«ng nhÊt ®Þnh, chÊm døt t×nh tr¹ng nhiÒu n¨m
kh«ng hoμn thμnh nhiÖm vô, lμm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶, Bé vμ nhμ níc
lu«n ph¶i “bï lç”. Trong 4 th¸ng ®Çu n¨m 2004, c«ng ty ®· ®¹t doanh thu
trªn 7 tØ ®ång (cô thÓ lμ 7498104000 ®ång ), t¨ng h¬n so víi cïng k× n¨m
ngo¸i gÇn 2.5 tØ ®ång, nép ng©n s¸ch nhμ níc 216 triÖu, t¨ng 19,79% so
víi c¶ n¨m 2002. §éi ngò c¸n bé cña c«ng ty ngμy cμng ph¸t huy ®îc n¨ng
lùc cña m×nh, kh«ng chØ quan t©m ®Õn nh÷ng môc tiªu lîi nhuËn tríc m¾t
mμ cßn ®Çu t rÊt nhiÒu vμo vÊn ®Ò con ngêi. §éi ngò c«ng nh©n lμnh
nghÒ cña c«ng ty ngμy cμng t¨ng. Víi mét lùc lîng lao ®éng tr×nh ®é cao
nh vËy, c«ng ty cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Trong thêi
gian tíi, ch¾c ch¾n c«ng ty sÏ ®¹t ®îc nhiÒu thμnh c«ng míi, ®¸ng tù hμo
h¬n.
Trªn thÞ trêng trong níc, c«ng ty ®· t×m cho m×nh mét chç ®øng nhÊt
®Þnh. S¶n phÈm truyÒn thèng cña c«ng ty gÇn nh kh«ng cã ®èi thñ c¹nh
tranh vμ vÉn gi÷ ®îc lîi thÕ vèn cã cña m×nh. Mét sè s¶n phÈm kinh tÕ
kh¸c còng ®· t×m ®îc cho m×nh mét vÞ trÝ, tuy cha thùc sù v÷ng ch¾c,
nhng còng ®· gióp c«ng ty cã ®iÒu kiÖn ®Ó m¹nh d¹n ®Çu t nhiÒu h¬n.
T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian qua còng ®·
®¹t ®îc nh÷ng thμnh tÝch ®¸ng tù hμo. Doanh thu cña c«ng ty ngμy cμng
t¨ng trong khi chi phÝ s¶n xuÊt cã xu híng gi¶m dÇn. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh ngμy cμng cã hiÖu qu¶, kh¾c phôc ®îc mét sè tån t¹i mμ
doanh nghiÖp nhμ níc hay m¾c ph¶i.
Trong hai n¨m gÇn ®©y, c«ng ty lu«n ®îc bé tÆng b»ng khen. §iÒu ®ã
®· gióp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty quyÕt t©m phÊn ®Êu s¶n
xuÊt tèt h¬n.
6.2. Nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc
17
- 18. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng tù hμo mμ c«ng ty ®· ®¹t ®îc vÉn cßn tån
t¹i mét sè nh÷ng khã kh¨n, h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc.
M¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty cßn qu¸ l¹c hËu, n¨ng suÊt lao ®éng cha
cao, cha tiÕt kiÖm ®îc nguån nhiªn liÖu vËn hμnh. §iÒu ®ã dÉn tíi chi phÝ
s¶n xuÊt s¶n phÈm cßn qu¸ cao, gi¸ thμnh cha ®¹t sù æn ®Þnh cÇn thiÕt.
Mét sè s¶n phÈm cña c«ng ty cßn cha cã søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng. C¸c
hîp ®ång kinh tÕ kh«ng ®Òu ®Æn, khi th× cã qu¸ nhiÒu viÖc ®Ó lμm, khi th×
kh«ng cã viÖc ®Ó tiÕn hμnh s¶n xuÊt.
MÆc dï c«ng ty gÆp rÊt nhiÒu thuËn lîi trong viÖc vay vèn cña ng©n
hμng qu©n ®éi nhng t×nh h×nh tμi chÝnh cña c«ng ty vÉn kh«ng æn
®Þnh. C¸c nguån vèn dμnh cho s¶n xuÊt vμ ph¸t triÓn cßn Ýt, cha ®¸p øng
®ñ yªu cÇu cña viÖc s¶n xuÊt kinh doanh. Nguån vèn tù cã cña c«ng ty l¹i
qu¸ eo hÑp, kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt tèt h¬n.
Ch¬ng II
Thùc tr¹ng cña c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt
T t¹i c«ng ty c¬ khÝ Z179
I. Nh÷ng nh©n tè chñ yÕu ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t cña c«ng ty
1. H×nh thøc ph¸p lý vμ lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh
Lμ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nªn c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc mua
s¾m, dù tr÷ vμ sö dông vËt t sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt lu«n ®îc c«ng ty c¬
khÝ Z179 chó träng ®Õn. Ban gi¸m ®èc cïng phèi hîp víi phßng kÜ thuËt,
phßng kÕ ho¹ch vËt t th«ng qua kÕ ho¹ch s¶n xuÊt trong k× ®Ó x¸c ®Þnh
nhu cÇu vËt t cÇn thiÕt. Hμng n¨m, ngoμi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt c¸c mÆt
hμng kinh tÕ cho c¸c thÞ trêng c«ng, n«ng, l©m, ng nghiÖp theo hîp ®ång
cña kh¸ch hμng, c«ng ty ph¶i s¶n xuÊt mét sè mÆt hμng Quèc Phßng
theo chØ tiªu do Bé ®Ò ra. Trong lÜnh vùc hμng Quèc Phßng, c«ng ty cã
nhiÖm vô s¶n xuÊt ®ñ sè lîng vμ ®¶m b¶o vÒ chÊt lîng s¶n phÈm ®îc
18
- 19. giao. C«ng ty nghiªn cøu vμ ®Ò ra kÕ ho¹ch s¶n xuÊt sao cho kÞp tiÕn ®é
®îc giao. Nguån nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hμng nμy ®îc cÊp
trªn cÊp xuèng nªn rÊt thuËn lîi cho viÖc s¶n xuÊt ®óng tiÕn ®é ®Ò ra.
§©y còng chÝnh lμ mét thÕ m¹nh cña c«ng ty. VËt t dïng ®Ó s¶n xuÊt c¸c
mÆt hμng Quèc Phßng hÇu nh kh«ng cã b¸n trªn thÞ trêng nªn c«ng ty rÊt
cã u thÕ trong viÖc s¶n xuÊt c¸c mÆt hμng nμy.
Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng ty lμ chuyªn s¶n xuÊt c¸c
mÆt hμng c¬ khÝ phôc vô cho Quèc Phßng vμ Kinh TÕ bao gåm c¸c lo¹i:
phô tïng «t«, xe m¸y, c¸c c¬ cÊu truyÒn ®éng, hép sè c¸c lo¹i, phô kiÖn ®-
êng d©y, c¸c lo¹i dông cô c¾t gät…nªn hÇu hÕt vËt t dïng ®Ó s¶n xuÊt
s¶n phÈm nh c¸c lo¹i thÐp, ®ång, gang, c¸c lo¹i que hμn, than, vßng bi,
dông cô ®o, dông cô c¾t… cã thÓ dÔ dμng mua trªn thÞ trêng. Tuy nhiªn
cã mét sè s¶n phÈm Quèc Phßng l¹i ph¶i sö dông nh÷ng lo¹i thÐp m¸c cao
kh«ng cã b¸n trªn thÞ trêng th× c«ng ty l¹i ®îc Bé cÊp xuèng víi mét khèi l-îng
rÊt lín nªn c«ng ty kh«ng gÆp khã kh¨n trong viÖc t×m mua vËt t s¶n
xuÊt s¶n phÈm nμy. Trong thêi gian gÇn ®©y, gi¸ c¶ cña c¸c lo¹i s¾t thÐp
trªn thÞ trêng biÕn ®éng m¹nh nªn c«ng ty còng gÆp mét sè khã kh¨n nhÊt
®Þnh trong viÖc thu mua, b¶o qu¶n vμ cÊp ph¸t vËt t ®¶m b¶o cho s¶n
xuÊt. MÆc dï vËy, c«ng ty vÉn hÕt søc cè g¾ng trong c«ng t¸c qu¶n trÞ
vËt t nh»m kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n ®ang diÔn ra, ®¶m b¶o cho s¶n
xuÊt ®îc liªn tôc vμ cã hiÖu qu¶.
2. Bé m¸y qu¶n trÞ
C«ng ty c¬ khÝ Z179 lμ mét c«ng ty chuyªn s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm c¬
khÝ cho Quèc Phßng vμ Kinh TÕ. Víi diÖn tÝch dμnh cho s¶n xuÊt vμ ho¹t
®éng kh«ng lín nªn nh×n chung bé m¸y c¬ cÊu tæ chøc kh¸ gän nhÑ, bao
gåm mét sè phßng ban chøc n¨ng vμ mét sè ph©n xëng s¶n xuÊt. Ban
gi¸m ®èc lu«n lu«n phèi hîp víi c¸c phßng ban chøc n¨ng, ®Ò ra nh÷ng kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt phï hîp víi t×nh h×nh råi trùc tiÕp ®iÒu hμnh s¶n xuÊt cïng
víi c¸c qu¶n ®èc ph©n xëng. C¸c bé phËn, c¸c phßng ban lu«n cã mèi quan
19
- 20. hÖ chÆt chÏ víi nhau nh»m thùc hiÖn ®óng c¸c kÕ ho¹ch ®Ò ra, ®¶m b¶o
cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc diÔn ra liªn tôc vμ cã hiÖu qu¶. C«ng t¸c qu¶n
trÞ vËt t do phßng KÕ ho¹ch – vËt t ®¶m nhËn. Th«ng qua kÕ ho¹ch s¶n
xuÊt trong k×, phßng KÕ ho¹ch – vËt t phèi hîp víi phßng KÜ thuËt ®a ra
c¸c quyÕt ®Þnh vÒ viÖc mua s¾m, dù tr÷ vμ sö dông vËt t råi tr×nh lªn
ban gi¸m ®èc x¸c nhËn. ChÝnh v× vËy nªn viÖc cung øng vËt t phôc vô
cho s¶n xuÊt lu«n lu«n ®îc ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é.
*S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ
Gi¸m ®èc
PG§ Kü thuËt SX PG§ Kinh doanh PG§ Hμnh chÝnh
*Chøc n¨ng cña c¸c phßng ban trong bé m¸y qu¶n trÞ
-Phßng kÕ ho¹ch-vËt t: cã nhiÖm vô nghiªn cøu t×nh h×nh s¶n xuÊt
thùc tÕ n¨m tríc do phßng kÕ to¸n göi xuèng råi th«ng qua ®ã lËp kÕ ho¹ch
s¶n xuÊt tõng k× (th¸ng, quý, n¨m). Ngoμi ra, phßng kÕ ho¹ch cßn ph¶i
thùc hiÖn c¸c viÖc liªn quan ®Õn vÊn ®Ò kÝ kÕt hîp ®ång kinh tÕ víi c¸c
®¬n vÞ kh¸c nh: marketing, qu¶ng c¸o s¶n phÈm, ®a c¸c kÕ ho¹ch tham dù
c¸c héi chî. Phßng kÕ ho¹ch ph¶i t¹o mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi kh¸ch hμng,
s½n sμng cung øng ®ñ sè lîng s¶n phÈm cÇn thiÕt cho kh¸ch hμng. Ngoμi
20
P. Kü
thuËt
P. C¬
®iÖn
P.
KCS
P. KH
vËt tP.
TC-KÕ
to¸n
P. Lao
®éng
P.
Hμnh
chÝnh
P.
ChÝn
h trÞ
- 21. viÖc ph¶i lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vμ tiªu thô s¶n phÈm, phßng kÕ ho¹ch-vËt
t cßn ph¶i tæ chøc s¶n xuÊt, ®¶m b¶o cung øng nguån vËt t cÇn thiÕt cho
s¶n xuÊt, söa ch÷a. Ph¶i tÝnh to¸n chi tiÕt lîng vËt t dù tr÷, b¶o hiÓm cÇn
thiÕt cho c¶ giai ®o¹n s¶n xuÊt trong k×. Ph¶i lËp kÕ ho¹ch chiÕn lîc s¶n
xuÊt vμ tiªu thô s¶n phÈm trong thêi gian tíi. TÝnh to¸n chi phÝ s¶n xuÊt,
chi phÝ b¸n hμng, chi phÝ qu¶n lý ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh gi¸ thμnh s¶n phÈm
mét c¸ch tèi u nhÊt.
-Phßng tμi chÝnh-kÕ to¸n: Thùc hiÖn viÖc tæng kÕt, b¸o c¸o t×nh h×nh
s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong tõng thêi k× cô thÓ. Ph©n
tÝch, tÝnh to¸n cô thÓ, chi tiÕt møc ®é hoμn thμnh kÕ ho¹ch cña doanh
nghiÖp. LËp b¶ng tæng kÕt tμi s¶n cô thÓ tõng k× ®Ó cho phßng kÕ
ho¹ch lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh.
-Phßng lao ®éng: Thùc hiÖn viÖc qu¶n lý lao ®éng. Cô thÓ lμ vÒ tiÒn l-
¬ng, tiÒn thëng cña lao ®éng trùc tiÕp vμ gi¸n tiÕp trong th¸ng, trong n¨m,
vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn sù biÕn ®éng nguån nh©n lùc trong k×, thùc
hiÖn c¸c c«ng viÖc theo dâi sè ngμy lμm viÖc cña tõng c«ng nh©n, nh©n
viªn, tÝnh to¸n sè ngμy nghØ phÐp èm ®au cña CBCNVC. Phßng lao
®éng tÝnh to¸n l¬ng, b¶o hiÓm x· héi vμ cßn ph¶i ®¶m b¶o c¸c vÊn ®Ò liªn
quan ®Õn viÖc an toμn lao ®éng, ®μo t¹o huÊn luyÖn, n©ng bËc cho
CBCNV trong toμn nhμ m¸y.
-Phßng kÜ thuËt: Cã nhiÖm vô qu¶n lý kÜ thuËt chung cho toμn nhμ
m¸y.Dùa vμo c¸c hîp ®ång kinh tÕ, c¸c b¶n vÏ thiÕt kÕ ®iÒu hμnh tæ chøc
thiÕt kÕ, lËp quy tr×nh s¶n xuÊt, ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu kÜ thuËt cña s¶n
phÈm, phï hîp víi trang thiÕt bÞ cña doanh nghiÖp. X©y dùng ®Þnh møc
vËt t cho tõng lo¹i s¶n phÈm s¶n xuÊt trong k×. Tham mu cho l·nh ®¹o ®¬n
vÞ vÒ ph¬ng híng duy tr×, ®Èy m¹nh, ph¸t triÓn c«ng t¸c khoa häc qu¶n lý
c«ng nghÖ, phôc vô cho môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ ngμy
cμng tèt h¬n. X©y dùng ®éi ngò vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô phôc vô l©u
dμi cho c«ng t¸c ®¶m b¶o kÜ thuËt.
21
- 22. -Phßng c¬ ®iÖn: Qu¶n lý kÜ thuËt thiÕt bÞ n¨ng lîng. Ph¶i ®¶m b¶o
mäi quy ®Þnh ®èi víi viÖc qu¶n lý, söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ, n¨ng lîng
®¶m b¶o cho s¶n xuÊt: níc, ®iÖn. Ng¨n ngõa, h¹n chÕ c¸c h háng bÊt th-êng,
khai th¸c tèi ®a c«ng suÊt thiÕt kÕ cña thiÕt bÞ vμ hÖ thèng n¨ng lîng.
T×m mäi biÖn ph¸p ®Ó c¶i tiÕn, hiÖn ®¹i ho¸ vμ ®æi míi thiÕt bÞ nh»m t¹o
nªn chÊt lîng s¶n phÈm vμ n¨ng suÊt cao h¬n.
-Phßng KCS: Cã nhiÖm vô qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, qu¶n lý m¸y
mãc thiÕt bÞ dông cô ®o lêng, ®Ò xuÊt víi gi¸m ®èc c¸c biÖn ph¸p sö dông
sao cho hîp lý vμ cã hiÖu qu¶. §¶m b¶o kÜ thuËt vμ ph¬ng ph¸p ®o cho
mäi ngêi sö dông ph¬ng tiÖn dông cô ®o trong xÝ nghiÖp. Cïng víi c¸n bé
cña phßng kÜ thuËt t×m ra c¸c nguyªn nh©n sai háng hμng lo¹t.
-Phßng hμnh chÝnh: bao gåm mét sè phßng ban nh v¨n th, ytÕ, tæ b¶o
vÖ, nhμ trÎ, nhμ ¨n nh»m ®¶m b¶o ®êi sèng tinh thÇn vμ thÓ lùc cho c«ng
nh©n viªn toμn nhμ m¸y. Ngoμi ra, tæ b¶o vÖ cßn cã nhiÖm vô gi÷ cho
t×nh h×nh an ninh s¶n xuÊt cña nhμ m¸y ®îc æn ®Þnh, tr¸nh thÊt tho¸t tμi
s¶n.
-Phßng chÝnh trÞ: cã nhiÖm vô nghiªn cøu c¸c nghÞ quyÕt cña §¶ng
vμ cÊp trªn ®Ò ra. Th«ng qua c¸c biªn b¶n, nghÞ quyÕt ®ã, tiÕn hμnh c¸c
ho¹t ®éng nh»m híng dÉn vμ gi¸o dôc toμn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn trong
c«ng ty thùc hiÖn ®óng ®¾n nh÷ng ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng vμ Nhμ
níc. Tæ chøc c¸c buæi nãi chuyÖn, sinh ho¹t tËp thÓ nh»m t×m ra c¸c
®Þnh híng ®óng ®¾n cho c«ng ty trong thêi gian tíi sao cho phï hîp víi ®-
êng lèi chÝnh s¸ch ®· ®a ra.
Nh×n chung, mçi phßng ban trong c«ng ty ®Òu cã nh÷ng chøc n¨ng vμ
nhiÖm vô cô thÓ. Mçi phßng ban ®Òu tËp trung thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm
vô chÝnh cña m×nh vμ kÕt hîp víi c¸c phßng ban chøc n¨ng kh¸c thùc hiÖn
c¸c kÕ ho¹ch chung cña toμn c«ng ty.
ChÝnh v× bé m¸y qu¶n trÞ cña c«ng ty t¬ng ®èi gän nhÑ vμ æn ®Þnh
nªn viÖc ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ c«ng t¸c qu¶n trÞ nãi chung vμ c«ng t¸c
22
- 23. qu¶n trÞ vËt t nãi riªng cña c«ng ty kh¸ nhanh gän vμ chÝnh x¸c, kh«ng
ph¶i th«ng qua qu¸ nhiÒu kh©u trung gian. C«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t do
phßng KÕ ho¹ch – vËt t ®¶m nhËn. Th«ng qua kÕ ho¹ch s¶n xuÊt trong
k×, phßng KÕ ho¹ch – vËt t phèi hîp víi phßng KÜ thuËt ®a ra c¸c quyÕt
®Þnh vÒ viÖc mua s¾m, dù tr÷ vμ sö dông vËt t råi tr×nh lªn ban gi¸m ®èc
x¸c nhËn. Mçi khi cã hîp ®ång s¶n xuÊt s¶n phÈm, phßng KÕ ho¹ch – vËt
t dùa vμo ®Þnh møc vËt t do phßng KÜ thuËt ®a ra, kÝ lÖnh cÊp ph¸t vËt
t råi cïng c¸c qu¶n ®èc ph©n xëng ®iÒu hμnh s¶n xuÊt. ChÝnh v× vËy nªn
viÖc cung øng vËt t phôc vô cho s¶n xuÊt lu«n lu«n ®îc ®¶m b¶o ®óng
tiÕn ®é vμ viÖc sö dông vËt t cã hiÖu qu¶ h¬n.
Thªm vμo ®ã, tr×nh ®é cña c¸c nhμ qu¶n trÞ trong c«ng ty còng ngμy
cμng ®îc n©ng cao. HÇu hÕt c¸c vÞ l·nh ®¹o trong ban gi¸m ®èc cña c«ng
ty ®Òu cã tr×nh ®é tõ ®¹i häc trë lªn vμ cã tõ 25 – 30 n¨m kinh nghiÖm
trong lÜnh vùc s¶n xuÊt còng nh ®iÒu hμnh s¶n xuÊt. ChÝnh v× vËy, c«ng
ty lu«n cã nh÷ng kÕ ho¹ch thu mua, b¶o qu¶n, cÊp ph¸t vËt t phï hîp nhÊt
víi t×nh h×nh vμ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt trong k×.
3. §éi ngò lao ®éng
Kh«ng chØ tr×nh ®é cña c¸c nhμ qu¶n trÞ cÊp cao trong c«ng ty míi
¶nh hëng ®Õn viÖc ®¶m b¶o vËt t cho s¶n xuÊt mμ tr×nh ®é cña ®éi ngò
lao ®éng, ®Æc biÖt lμ tr×nh ®é lμnh nghÒ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n
xuÊt, còng cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn viÖc sö dông cã hiÖu qu¶ vËt t s¶n
xuÊt. ChÝnh v× vËy, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c«ng ty c¬ khÝ Z179 lu«n
chó ý ®Çu t ®Õn vÊn ®Ò qu¶n trÞ nguån nh©n lùc. Cμng ngμy sè lîng gi¸n
tiÕp cμng gän nhÑ vμ cã xu híng gi¶m dÇn, lμm cho tØ lÖ gi÷a c«ng nh©n
s¶n xuÊt trùc tiÕp vμ gi¸n tiÕp hîp lý h¬n. HiÖn nay, tr×nh ®é cña ngêi lao
®éng ngμy cμng ®îc n©ng cao, do nhμ m¸y ®· ®Çu t ®óng møc cho viÖc
ph¸t triÓn vμ ®μo t¹o nguån nh©n lùc. Trong toμn nhμ m¸y, c«ng nh©n bËc
3/7-4/7 chiÕm kho¶ng 20-25%, cßn l¹i lμ c«ng nh©n bËc 5/7-7/7. Tr×nh ®é
tay nghÒ cña ngêi c«ng nh©n cao, s¶n xuÊt ®îc trong d©y chuyÒn c«ng
nghÖ liªn tôc, hiÖn ®¹i ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu vÒ chÊt lîng còng nh kÜ
23
- 24. thuËt cña s¶n phÈm. C«ng nh©n cã thÓ thÝch nghi ®îc víi ®iÒu kiÖn lμm
viÖc liªn tôc, c¨ng th¼ng nh»m ®¹t ®óng tiÕn ®é ®· ®Ò ra. Víi sè c«ng
nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt cã tay nghÒ cao, c«ng ty cã thÓ thay ®æi c¬ cÊu
c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt cho phï hîp víi t×nh h×nh chung sao cho s¶n
xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. TÝnh ®Õn ngμy 19/4/2004 bËc thî b×nh qu©n
cña c«ng ty lμ 5,28.
Tr×nh ®é c«ng nh©n s¶n xuÊt tÝnh ®Õn ngμy 19/4/2004
BËc thî 3/
7
4/
7
5/
7
6/
7
7/
7
BËc thî b×nh
qu©n
Sè lîng 39 4 22 40 47 5,28
Víi sè lîng c«ng nh©n cã tr×nh ®é tay nghÒ cao chiÕm tØ lÖ lín nh vËy,
c«ng ty cã rÊt nhiÒu u thÕ trong viÖc sö dông tiÕt kiÖm nguån vËt t phôc
vô cho s¶n xuÊt. Tr×nh ®é tay nghÒ cao, kÕt hîp víi nhiÒu n¨m kinh
nghiÖm trong s¶n xuÊt, ®éi ngò c«ng nh©n cña c«ng ty lu«n lu«n hoμn
thμnh kÕ ho¹ch ®Þnh møc vËt t cho tõng lo¹i s¶n phÈm mμ phßng kÜ
thuËt ®Ò ra. Kh«ng chØ cã vËy, ®éi ngò c«ng nh©n cña c«ng ty cßn tu©n
thñ kØ luËt rÊt nghiªm ngÆt, sö dông vËt t ®óng môc ®Ých, lu«n phÊn
®Êu gi¶m møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu, tËn dông cao ®é phÕ liÖu vμ
gi¶m phÕ phÈm gióp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®¹t
hiÖu qu¶ cao.
Cßn vÒ bé m¸y qu¶n trÞ, hÇu hÕt c¸c c¸n bé qu¶n lý cña nhμ m¸y ®Òu
tèt nghiÖp ®¹i häc, nh©n viªn v¨n phßng th× tr×nh ®é tõ trung cÊp trë nªn.
Thªm vμo ®ã, tr×nh ®é cña c¸c nhμ qu¶n trÞ trong c«ng ty còng ngμy cμng
®îc n©ng cao. HÇu hÕt c¸c vÞ l·nh ®¹o trong ban gi¸m ®èc cña c«ng ty
®Òu cã tr×nh ®é tõ ®¹i häc trë lªn vμ cã tõ 25 – 30 n¨m kinh nghiÖm trong
lÜnh vùc s¶n xuÊt còng nh ®iÒu hμnh s¶n xuÊt. ChÝnh v× vËy, c«ng ty
lu«n cã nh÷ng kÕ ho¹ch thu mua, b¶o qu¶n, cÊp ph¸t vËt t phï hîp nhÊt víi
t×nh h×nh vμ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt trong k×. C¸n bé cÊp cao trong c«ng ty
lu«n chó träng tiÕp thu c«ng nghÖ vμ kÜ thuËt s¶n xuÊt míi, lu«n ph¸t
24
- 25. ®éng c¸c phong trμo thi ®ua s¸ng t¹o CNKHKT nh»m t¹o ra c¸c m¸y mãc
thiÕt bÞ cã c«ng suÊt cao, chÊt lîng æn ®Þnh mμ gi¸ thμnh l¹i thÊp, tõ ®ã
cã thÓ sö dông mét c¸ch tiÕt kiÖm vμ cã hiÖu qu¶ nhÊt lîng vËt t dïng cho
s¶n xuÊt s¶n phÈm.
ChÝnh v× tr×nh ®é cña ngêi l·nh ®¹o còng nh tr×nh ®é cña ngêi lao
®éng cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t nªn c«ng ty lu«n t×m
c¸ch t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi lao ®éng n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ còng
nh tr×nh ®é qu¶n lý. C«ng ty hç trî cho mét sè c¸n bé, c«ng nh©n viªn tham
gia c¸c kho¸ häc trung vμ dμi h¹n nh»m n©ng cao tr×nh ®é cho ngêi lao
®éng ®Ó cã thÓ tiÕp thu ®îc víi nh÷ng tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn
®¹i. Trong n¨m 2003, nhμ m¸y ®· cö 36 c«ng nh©n ®i häc líp ®μo t¹o, huÊn
luyÖn kÜ thuËt dμi h¹n ë trêng ®μo t¹o cña Bé Quèc Phßng vμ 15 c«ng
nh©n ®îc ®μo t¹o theo ph¬ng thøc ®μo t¹o kÌm cÆp ngay t¹i c«ng ty.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña ®éi ngò lao ®éng ®èi víi ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh trong toμn c«ng ty, ban l·nh ®¹o c«ng ty cßn hÕt søc
chó ý ®Õn ®êi sèng vËt chÊt còng nh tinh thÇn cña CBCNV. VÒ vÊn ®Ò
thu nhËp cña ngêi lao ®éng, hiÖn nay c«ng ty còng ®ang hÕt søc cè
g¾ng thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nh»m ®¶m b¶o lîi Ých cho toμn thÓ c¸n bé
c«ng nh©n viªn cho toμn doanh nghiÖp. Møc l¬ng hiÖn nay cña CNVC
còng ®· t¨ng ®¸ng kÓ so víi nh÷ng n¨m 1998 - 1999. §èi víi c«ng nh©n,
c«ng ty tr¶ l¬ng s¶n phÈm hoÆc l¬ng ®Þnh møc hoÆc l¬ng kho¸n, l¬ng
kho¸n cã thëng. §èi víi gi¸n tiÕp, c«ng ty tr¶ l¬ng thêi gian. Ngoμi ra, c¸n bé
viªn chøc trong nhμ m¸y ngoμi tiÒn l¬ng theo thêi gian thùc tÕ lμm viÖc
cßn ®îc hëng l¬ng phô cÊp c«ng chøc. ChÝnh v× nh÷ng vÊn ®Ò vÒ qu¶n
trÞ nguån nh©n lùc lu«n lu«n ®îc c«ng ty quan t©m, chó ý nªn ®êi sèng
vËt chÊt cña ngêi lao ®éng trong c«ng ty ngμy cμng ®îc n©ng cao. NÕu
nh n¨m 1998, tiÒn l¬ng b×nh qu©n cña c¶ c«ng ty chØ ®¹t 558000 ®ång
th× ®Õn n¨m 2002, con sè nμy ®· lªn ®Õn h¬n 850000 ®ång vμ nh÷ng
th¸ng ®Çu n¨m 2004 lμ 1.020.000 ®ång. Tuy so víi cuéc sèng hiÖn nay,
25
- 26. møc l¬ng nμy lμ kh«ng cao nhng trong t×nh h×nh nhμ m¸y cßn khã kh¨n
nh hiÖn nay, ®ã ®· lμ mét nguån ®éng viªn lín cho toμn thÓ c¸n bé c«ng
nh©n viªn chøc c«ng ty. C«ng ty cßn thêng xuyªn tæ chøc c¸c phong trμo
thi ®ua nh»m t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng còng nh tiÕt kiÖm nguyªn, nhiªn vËt
liÖu sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Tãm l¹i, ®éi ngò lao ®éng trong c«ng ty cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn c«ng
t¸c qu¶n trÞ vËt t. C«ng ty cÇn quan t©m ®éng viªn vμ ®Çu t nhiÒu h¬n
n÷a ®Õn ngêi lao ®éng.
4. KÜ thuËt – c«ng nghÖ
Tr×nh ®é m¸y mãc thiÕt bÞ kÜ thuËt lμ mét nh©n tè quan träng ¶nh h-ëng
®Õn lîng tiªu dïng vËt t trong s¶n xuÊt. M¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i,
n¨ng suÊt cao céng víi tr×nh ®é lμnh nghÒ cña ngêi lao ®éng sÏ dÉn ®Õn
viÖc sö dông vËt t tiÕt kiÖm vμ cã hiÖu qu¶. Ngîc l¹i, víi tr×nh ®é m¸y mãc
thiÕt bÞ kÜ thuËt qu¸ l¹c hËu th× sù l·ng phÝ vËt t trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
lμ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. §¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan th× hiÖn nay,
tr×nh ®é m¸y mãc c«ng nghÖ kÜ thuËt cña c«ng ty c¬ khÝ Z179 cßn l¹c
hËu, chñ yÕu nhËp vμo nh÷ng n¨m 70 cña Liªn X«. Tuy thÕ, nh÷ng m¸y
mãc thiÕt bÞ nμy vÉn ho¹t ®éng tèt, ®é chÝnh x¸c cao, mÆc dï n¨ng suÊt
cha cao. HiÖn nay c«ng ty cã tæng céng 210 m¸y mãc thiÕt bÞ c¸c lo¹i, tuy
nhiªn c«ng suÊt ho¹t ®éng cña chóng cßn thÊp. C«ng ty cha cã c¸c kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt phï hîp ®Ó tËn dông hÕt c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ. §iÒu
®ã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm còng nh sö dông vËt t
cã hiÖu qu¶. Nh×n chung, nh÷ng ph©n xëng cßn ph¶i dïng mét sè m¸y
mãc thiÕt bÞ qu¸ l¹c hËu ®Òu sö dông vËt t vît qu¸ ®Þnh møc ®Æt ra. §ã
chÝnh lμ mét h¹n chÕ mμ c«ng ty cÇn ph¶i kh¾c phôc. Ngoμi ra cßn cã
mét sè m¸y mãc do chÝnh ®éi ngò kÜ s, c«ng nh©n trong nhμ m¸y chÕ t¹o
s¶n xuÊt (th«ng qua c¸c phong trμo thi ®ua, s¸ng t¹o kÜ thuËt mμ nhμ m¸y
®· ph¸t ®éng) nh: m¸y trén c¸t, m¸y gia c«ng c¬ khÝ gi¶n ®¬n. M¸y mãc
c«ng nghÖ cña nhμ m¸y lμ c¸c lo¹i m¸y mãc ®Æc thï cho nªn còng khã cã
26
- 27. kh¶ n¨ng c¶i tiÕn, n©ng cÊp nh m¸y mμi nghiÒn b¸nh r¨ng c«n xo¾n.
ChÝnh v× vËy nhμ m¸y lu«n lu«n ph¶i ®¶m b¶o söa ch÷a, b¶o dìng kÞp
thêi tr¸nh t×nh tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ háng qu¸ l©u, kh«ng ®¸p øng ®îc
tiÕn ®é s¶n xuÊt. ViÖc lμm ®ã còng gãp phÇn kh«ng nhá vμo viÖc sö
dông vËt t sao cho cã hiÖu qu¶ h¬n.
Tuy tr×nh ®é m¸y mãc, c«ng nghÖ l¹c hËu nhng do tr×nh ®é lμnh nghÒ
cña c«ng nh©n vμ c¸n bé nhμ m¸y nªn viÖc s¶n xuÊt trong nhμ m¸y vÉn
diÔn ra liªn tôc. C¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt vÉn ®¹t kÕt qu¶ cao. Lîng vËt t
sö dông tuy cã lóc vît qu¸ ®Þnh møc do phßng kÜ thuËt ®Æt ra nhng nh×n
chung vÉn ®¹t ®îc hiÖu qu¶ nh mong ®îi. C¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt c¸c
lo¹i mÆt hμng cã thÕ m¹nh cña c«ng ty vÉn ho¹t ®éng tèt vμ lu«n tiÕt
kiÖm ®îc mét lîng vËt t ®¸ng kÓ, gãp phÇn lμm gi¶m gi¸ thμnh s¶n phÈm,
gi÷ v÷ng vÞ thÕ c¹nh tranh cña m×nh. Tuy nhiªn, nÕu ®îc ®Çu t ®óng chç,
n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n còng nh viÖc thùc hiÖn ®Þnh møc lîng vËt
t sö dông cho s¶n xuÊt cña c«ng ty sÏ ®¹t kÕt qu¶ tèt h¬n. Trong thêi gian
tíi, c«ng ty cã kÕ ho¹ch ®Çu t 7 tØ ®ång vμo viÖc mua s¾m mét sè lo¹i
m¸y mãc thiÕt bÞ míi, hiÖn ®¹i. §iÒu ®ã sÏ gãp phÇn kh«ng nhá vμo viÖc
n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña c«ng ty nãi chung, hiÖu qu¶ sö dông vËt
t phôc vô cho s¶n xuÊt nãi riªng.
5. Nguån vèn
Vèn s¶n xuÊt kinh doanh lμ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt
cña c¸c doanh nghiÖp. Vèn kh«ng chØ ¶nh hëng lín ®Õn c«ng t¸c qu¶n
trÞ vËt t mμ cßn ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn c«ng t¸c qu¶n trÞ s¶n xuÊt
kinh doanh chung cña toμn doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông
vèn ®Ó ®Çu t nghiªn cøu thÞ trêng, nghiªn cøu ph¸t triÓn, ®Çu t ®æi míi
trang thiÕt bÞ m¸y mãc c«ng nghÖ, ®Çu t hiÖn ®¹i ho¸ ho¹t ®éng qu¶n trÞ
vμ ®μo t¹o, båi dìng nghiÖp vô. §Ó cã ®îc nguån vèn kinh doanh ®ñ lín
®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra liªn tôc, doanh
nghiÖp cã thÓ huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. §èi víi c«ng ty c¬
27
- 28. khÝ Z179, nguån vèn cña c«ng ty ®îc huy ®éng chñ yÕu tõ c¸c nguån sau:
vay vèn tÝn dông cña c¸c ng©n hμng th¬ng m¹i, c¸c ng©n hμng qu©n ®éi
(c«ng ty cã nhiÒu lîi thÕ trong viÖc vay vèn cña c¸c ng©n hμng qu©n ®éi),
huy ®éng vèn tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong c«ng ty, tõ doanh thu
b¸n s¶n phÈm hμng ho¸ dÞch vô, vμ mét phÇn nhá do ng©n s¸ch nhμ níc
cÊp xuèng… Nh×n chung, t×nh h×nh tμi chÝnh cña c«ng ty trong nh÷ng
n¨m gÇn ®©y kh¸ æn ®Þnh, c«ng ty kh«ng gÆp khã kh¨n g× trong viÖc
huy ®éng còng nh sö dông vèn. T×nh h×nh tμi chÝnh cña c«ng ty quý I
n¨m 2004, ®îc thÓ hiÖn díi b¶ng sau:
STT Tμi s¶n §Çu k× Cuèi k×
I TSL§ vμ ®Çu t ng¾n h¹n 16376890372 17312176146
1 TiÒn 205343235 388780100
2 C¸c kho¶n ph¶i thu 13578870306 13873383429
3 Hμng tån kho 2275597462 27557306897
4 Tμi s¶n lu ®éng kh¸c 131521494 280288738
5 Chi sù nghiÖp 197557875 13933190
II TSC§ vμ ®Çu t dμi h¹n 21099987744 21045466744
1 Tμi s¶n cè ®Þnh 20970585769 20897547769
2 CPXD dë dang 129401975 147918975
Tæng céng 37476878116 38357642890
ST
T
Nguån vèn §Çu k× Cuèi k×
I Nî ph¶i tr¶ 13406724894 14381001776
1 Nî ng¾n h¹n 12652914668 13627191550
2 Nî dμi h¹n 753810226 753810226
II Nguån vèn chñ së h÷u 24070153222 23976641114
1 Nguån vèn, quü 23942253713 24012741605
2 Nguån kinh phÝ, quü
kh¸c
127899509 (36100591)
Tæng céng 37476878116 38357642890
Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy r»ng c¬ cÊu nguån vèn cña c«ng ty trong
quý I n¨m 2004 t¬ng ®èi æn ®Þnh vμ c©n ®èi, c«ng ty cã kh¶ n¨ng ®éc
lËp tù chñ vÒ tμi chÝnh, kh«ng phô thuéc nhiÒu vμo c¸c biÕn ®éng trªn
thÞ trêng nãi chung còng nh t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh nãi riªng trong
28
- 29. toμn c«ng ty. §iÒu nμy ¶nh hëng rÊt lín ®Õn c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t t¹i
c«ng ty. Dï trong ®iÒu kiÖn hoμn c¶nh nμo, c«ng ty còng cã ®ñ n¨ng lùc
tμi chÝnh ®Ó mua s¾m nh÷ng thiÕt bÞ vËt t cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt.
Nguån vèn cña c«ng ty so víi mét sè doanh nghiÖp nhμ níc kh¸c kh«ng
ph¶i lμ qu¸ lín, nhng còng kh«ng qu¸ nhá, nh×n chung lμ phï hîp víi t×nh
h×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong c«ng ty. Do ®iÒu kiÖn ®Þa lý cña c«ng ty
kh¸ thuËn lîi vÒ mÆt giao th«ng nªn viÖc thu mua vËt t phôc vô cho s¶n
xuÊt rÊt dÔ dμng, khi cÇn hμng lμ cã ngay nªn viÖc dù tr÷ vËt t t¹i c«ng ty
kh«ng gÆp khã kh¨n g×. V× vËy, víi mét n¨ng lùc tμi chÝnh kh«ng qu¸ yÕu
mμ kh¸ æn ®Þnh nh vËy, c«ng ty c¬ khÝ Z179 lu«n ®¶m b¶o ®îc tÊt c¶
c¸c mÆt trong c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh doanh nãi chung còng nh c«ng t¸c
qu¶n trÞ vËt t nãi riªng.
6. ThÞ trêng cung øng
Lμ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nªn nh÷ng vÊn ®Ò vÒ c«ng t¸c qu¶n trÞ
vËt t lu«n ®îc c«ng ty c¬ khÝ Z179 ®Æt lªn hμng ®Çu. Phßng kÕ ho¹ch
vËt t cã nhiÖm vô x¸c ®Þnh lîng vËt t cÇn mua s¾m trong k× theo kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt ®Ó b¶o ®¶m cho s¶n xuÊt ®îc diÔn ra liªn tôc vμ æn
®Þnh. Th«ng qua ®Þnh møc vËt t phßng KÜ thuËt ®a ra cho tõng lo¹i s¶n
phÈm, phßng KÕ ho¹ch vËt t tæ chøc c«ng t¸c cÊp ph¸t vËt t cho tõng bé
phËn s¶n xuÊt sao cho tiÕt kiÖm vμ cã hiÖu qu¶ nhÊt. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu
®ã, c«ng ty thêng xuyªn chó träng ®Õn c¸c b¹n hμng cung øng vËt t cho
m×nh nh»m ®¶m b¶o ®îc lîng vËt t cÇn thiÕt c¶ trong ®iÒu kiÖn, t×nh
h×nh kinh tÕ kh«ng thuËn lîi.
Nguån vËt t dïng ®Ó s¶n xuÊt mét sè mÆt hμng dμnh cho quèc phßng
®îc bé cung cÊp víi sè lîng lín nªn t×nh h×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm lu«n diÔn
ra liªn tôc. §ã chÝnh lμ mét lîi thÕ cña c«ng ty. Tuy vËy c«ng ty vÉn rÊt chó
träng ®Õn kÕ ho¹ch dù tr÷ nguyªn vËt liÖu ®Ó cã thÓ ®¸p øng ®îc mäi yªu
cÇu vÒ s¶n xuÊt trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi hay kh«ng thuËn lîi.
29
- 30. Riªng nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt mÆt hμng b¸nh r¨ng c«n xo¾n, c«ng
ty ®îc bé quèc phßng cung cÊp. Do yªu cÇu chÊt lîng kÜ thuËt, s¶n phÈm
b¸nh r¨ng c«n xo¾n ph¶i ®îc chÕ t¹o tõ mét lo¹i thÐp m¸c cao mμ thÞ trêng
kh«ng cã nªn c«ng ty cã rÊt nhiÒu u thÕ trong viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm
nμy. HiÖn nay trªn thÞ trêng ®· xuÊt hiÖn mét sè nh·n hiÖu thÐp ®Ó s¶n
xuÊt s¶n phÈm b¸nh r¨ng c«n xo¾n nhng chÊt lîng thÐp cha ®¹t yªu cÇu
®Æt ra nªn c«ng ty vÉn gi÷ v÷ng ®îc vÞ trÝ cña m×nh, vμ s¶n phÈm b¸nh
r¨ng c«n xo¾n cña c«ng ty vÉn cã søc c¹nh tranh cao. Do nguån nguyªn
vËt liÖu ®îc bé cung cÊp víi sè lîng lín nªn c«ng ty kh«ng gÆp khã kh¨n
trong viÖc t×m nguån nguyªn vËt liÖu míi. Cßn ®èi víi mét sè s¶n phÈm
kinh tÕ kh¸c, nguån nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt ra chóng ®îc b¸n rÊt
nhiÒu trªn thÞ trêng nªn nh÷ng vÊn ®Ò vÒ qu¶n trÞ nguån vËt t kh«ng
gÆp nhiÒu khã kh¨n. C«ng ty thêng mua nguyªn vËt liÖu cña mét sè b¹n
hμng l©u n¨m nªn nguån vËt liÖu ®îc cung øng kh¸ æn ®Þnh. Thªm vμo
®ã, kÕ ho¹ch dù tr÷ nguyªn vËt liÖu lu«n ®îc c«ng ty chó träng ®Õn, c«ng
ty lu«n t×m mäi c¸ch ®Ó ®¶m b¶o sè lîng vËt t cho dù tr÷ thêng xuyªn,
còng nh cho dù tr÷ b¶o hiÓm nªn cha bao giê c«ng ty bÞ thiÕu nguyªn vËt
liÖu ®Ó s¶n xuÊt. ViÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm diÔn ra liªn tôc vμ t¬ng ®èi æn
®Þnh.
II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t cña c«ng ty c¬ khÝ Z179
1. C«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch cung øng vËt t
C«ng ty c¬ khÝ Z179 lμ ®¬n vÞ chuyªn s¶n xuÊt c¸c mÆt hμng c¬ khÝ
phôc vô cho c¸c ngμnh c«ng, n«ng, l©m, ng nghiÖp… trªn thÞ trêng kinh
tÕ vμ c¸c mÆt hμng phôc vô cho lÜnh vùc an ninh quèc phßng nªn ®Æc
®iÓm vËt t ®a vμo s¶n xuÊt lμ rÊt dÔ b¶o qu¶n, chñng lo¹i vËt t ®a d¹ng,
khèi lîng lín, bao gåm c¸c lo¹i s¾t thÐp, nh«m kÏm, nhùa, vßng bi, vßng
®ai…ChÝnh v× vËy, kÕ ho¹ch mua s¾m vËt t lμ mét trong nh÷ng kh©u rÊt
quan träng trong c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t t¹i c«ng ty.
30
- 31. KÕ ho¹ch cung øng vËt t t¹i c«ng ty c¬ khÝ Z179 do phßng KÕ ho¹ch –
VËt t ®¶m nhiÖm. Phßng kÕ ho¹ch – vËt t cã nhiÖm vô nghiªn cøu t×nh
h×nh s¶n xuÊt thùc tÕ n¨m tríc do phßng kÕ to¸n göi xuèng råi th«ng qua
®ã lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt tõng k× (th¸ng, quý, n¨m). Ngoμi ra, phßng kÕ
ho¹ch cßn ph¶i thùc hiÖn c¸c viÖc liªn quan ®Õn vÊn ®Ò kÝ kÕt hîp ®ång
kinh tÕ víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c nh: marketing, qu¶ng c¸o s¶n phÈm, ®a c¸c kÕ
ho¹ch tham dù c¸c héi chî. Phßng kÕ ho¹ch ph¶i t¹o mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi
kh¸ch hμng, s½n sμng cung øng ®ñ sè lîng s¶n phÈm cÇn thiÕt cho kh¸ch
hμng. Ngoμi viÖc ph¶i lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vμ tiªu thô s¶n phÈm, phßng
kÕ ho¹ch-vËt t cßn ph¶i tæ chøc s¶n xuÊt, ®¶m b¶o cung øng nguån vËt t
cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt, söa ch÷a. Ph¶i tÝnh to¸n chi tiÕt lîng vËt t dù tr÷,
b¶o hiÓm cÇn thiÕt cho c¶ giai ®o¹n s¶n xuÊt trong k×. Ph¶i lËp kÕ ho¹ch
chiÕn lîc s¶n xuÊt vμ tiªu thô s¶n phÈm trong thêi gian tíi. TÝnh to¸n chi
phÝ s¶n xuÊt, chi phÝ b¸n hμng, chi phÝ qu¶n lý ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh gi¸
thμnh s¶n phÈm mét c¸ch tèi u nhÊt.
Phßng KÕ ho¹ch – VËt t th«ng qua ®Þnh møc tiªu hao vËt t do phßng
KÜ thuËt ®a ra vμ c¨n cø vμo sè lîng s¶n phÈm k× kÕ ho¹ch, lîng phÕ
phÈm thu håi trong k× tríc, lîng phÕ phÈm ph¸t sinh cho phÐp…råi lËp kÕ
ho¹ch cung øng vËt t cho tõng ®èi tîng s¶n phÈm trong k×. Sau khi lËp kÕ
ho¹ch cung øng vËt t trong k×, phßng kÕ ho¹ch – vËt t tr×nh lªn ban gi¸m
®èc. NÕu ®îc ban gi¸m ®èc phª chuÈn, phßng kÕ ho¹ch – vËt t tiÕn hμnh
thùc hiÖn c«ng t¸c cung øng vËt t cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong toμn c«ng
ty sao cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra liªn tôc vμ ®¶m b¶o tiÕn ®é s¶n
xuÊt.
T¹i c«ng ty c¬ khÝ Z179, vËt t dïng ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hμng quèc
phßng ®îc bé cung cÊp víi sè lîng lín phï hîp víi kÕ ho¹ch chØ tiªu do bé
giao nªn c«ng ty kh«ng gÆp khã kh¨n trong viÖc t×m mua c¸c lo¹i vËt t nμy.
Phßng kÕ ho¹ch vËt – vËt t th«ng qua c¸c chØ tiªu ®ã tæ chøc c«ng t¸c
31
- 32. tiÕp nhËn vËt t råi ®iÒu hμnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c mÆt hμng nμy sao
cho kÞp tiÕn ®é ®îc giao.
Cßn vËt t dïng ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hμng kinh tÕ, c«ng ty ph¶i t×m
mua trªn thÞ trêng. ChÝnh v× vËy, viÖc x¸c ®Þnh nhμ cung øng cã ý
nghÜa tÝch cùc trong viÖc s¶n xuÊt, xem xÐt vÊn ®Ò gi¸ c¶, chÊt lîng, thêi
gian giao hμng, ®Þa ®iÓm giao hμng. C«ng ty x¸c ®Þnh cho mçi lo¹i vËt t
tõ hai ®Õn ba ngêi cung øng, tham kh¶o gi¸ vμ c¸c yªu cÇu kh¸c nhau lùa
chän sao cho chi phÝ thÊp, cã lîi nhÊt. C«ng ty ®Þnh k× tiÕn hμnh ®¸nh
gi¸ ngêi cung cÊp th«ng qua mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu nh gi¸ c¶, uy tÝn,
n¨ng lùc, thêi h¹n cung øng, chÊt lîng nguyªn vËt liÖu, viÖc thùc hiÖn hîp
®ång…, tõ ®ã sÏ chñ ®éng t×m nguån cung øng thÝch hîp. Hμng n¨m,
c«ng ty s¶n xuÊt mét khèi lîng hμng ho¸ rÊt lín víi c¸c chñng lo¹i ®a d¹ng,
phong phó do vËy nhu cÇu tiªu dïng vËt t phôc vô cho s¶n xuÊt s¶n phÈm
lμ rÊt lín. C¸c lo¹i vËt liÖu chÝnh dïng ®Ó s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm nh
thÐp c¸c lo¹i (thÐp cacbon, thÐp hîp kim, thÐp dông cô…), nh«m, ®ång,
gang… c«ng ty ph¶i mua ë c¸c c«ng ty vËt t nhËp khÈu tæng hîp. C¸c lo¹i
vËt liÖu nμy c«ng nghiÖp trong níc cha s¶n xuÊt ®îc nªn c«ng ty thêng lùa
chän s¶n phÈm cña NhËt, Liªn X« cò, Hμn Quèc…®Ó ®¶m b¶o chÊt lîng
mμ gi¸ thμnh l¹i rÎ, phï hîp víi n¨ng lùc tμi chÝnh cña c«ng ty. Cßn ®èi víi c¸c
lo¹i vËt liÖu phô nh que hμn, than, vßng bi, d©y ®ai, c¸c dông cô ®o, dông
cô c¾t…b¸n nhiÒu trªn thÞ trêng, ®Æc biÖt lμ ë thÞ trêng Hμ Néi, c«ng ty
cã thÓ dÔ dμng mua mçi khi cã nhu cÇu. Do thÞ trêng vËt t dïng ®Ó s¶n
xuÊt c¸c mÆt hμng c¬ khÝ rÊt ®a d¹ng vμ phong phó, l¹i kh«ng qu¸ khan
hiÕm nªn viÖc thu mua vËt t cho tõng k× s¶n xuÊt kh«ng gÆp nhiÒu khã
kh¨n. Tuy vËy, trong thêi gian gÇn ®©y, gi¸ thÐp trªn thÞ trêng t¨ng cao ®ét
biÕn ®· g©y ra nhiÒu bÊt lîi cho c«ng ty. C«ng ty ®· t¨ng cêng chó träng
h¬n n÷a ®Õn c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n trong
t×nh h×nh ®iÒu kiÖn thÞ trêng cã nhiÒu biÕn ®éng nh vËy.
2. C«ng t¸c x©y dùng vμ qu¶n lý ®Þnh møc tiªu dïng vËt t
32
- 33. §Þnh møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu lμ lîng tiªu dïng lín nhÊt cho phÐp
®Ó s¶n xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoÆc ®Ó hoμn thμnh mét c«ng
viÖc nμo ®ã trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tæ chøc vμ kÜ thuËt nhÊt ®Þnh cña
thêi k× kÕ ho¹ch, v× vËy mμ c«ng t¸c x©y dùng vμ qu¶n lý ®Þnh møc tiªu
dïng vËt t ë c«ng ty c¬ khÝ Z179 rÊt ®îc chó träng. §Ó ®¶m b¶o vËt t mét
c¸ch tèt nhÊt cho s¶n xuÊt th× kh«ng thÓ kh«ng coi träng viÖc n©ng cao
chÊt lîng cña c«ng t¸c ®Þnh møc.
X©y dùng hÖ thèng ®Þnh møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu lμ c«ng viÖc
rÊt phøc t¹p bëi chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu rÊt phong phó vμ ®a d¹ng, khèi
lîng x©y dùng ®Þnh møc lín. Mét sè lo¹i vËt liÖu phô tuy gi¸ trÞ kh«ng lín
nhng l¹i rÊt quan träng trong viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm. V× vËy c«ng ty
kh«ng chØ chó träng c«ng t¸c x©y dùng vμ qu¶n lý ®Þnh møc vËt t cho c¸c
lo¹i vËt liÖu chÝnh mμ cßn thùc hiÖn rÊt nghiªm tóc c«ng t¸c x©y dùng vμ
qu¶n lý ®Þnh møc vËt t cho c¸c vËt liÖu phô, nh»m qu¶n lý ®îc toμn bé chi
phÝ nguyªn vËt liÖu ®· vμ sÏ tiªu dïng trong k×, tõ ®ã t×m biÖn ph¸p h¹n
chÕ ®îc lîng tiªu dïng nguyªn vËt liÖu kh«ng cÇn thiÕt gióp cho viÖc sö
dông vËt t s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ nhÊt.
C«ng t¸c x©y dùng vμ qu¶n lý ®Þnh møc tiªu dïng vËt t t¹i c«ng ty c¬
khÝ Z179 do phßng KÜ thuËt ®¶m nhiÖm. ViÖc x©y dùng vμ qu¶n lý
®Þnh møc tiªu dïng vËt t ®îc tiÕn hμnh chñ yÕu dùa vμo c¸c b¶n vÏ thiÕt
kÕ s¶n phÈm. Hîp ®ång kinh tÕ gi÷a c«ng ty vμ b¹n hμng lu«n kÌm theo
c¸c b¶n vÏ kÜ thuËt. Phßng kÜ thuËt dùa vμo c¸c b¶n vÏ ®ã, x©y dùng hÖ
thèng ®Þnh møc vËt t sao cho lîng vËt t sö dông tiÕt kiÖm nhÊt mμ vÉn
®¶m b¶o ®îc chÊt lîng s¶n phÈm. Phßng kÜ thuËt lu«n lu«n kÕt hîp gi÷a
viÖc tÝnh to¸n vÒ kinh tÕ vμ kÜ thuËt víi viÖc ph©n tÝch toμn diÖn c¸c
yÕu tè ¶nh hëng ®Õn tiªu dïng vËt t cho k× kÕ ho¹ch. Ngoμi viÖc dùa vμo
c¸c b¶n vÏ kÜ thuËt, viÖc tiÕn hμnh c«ng t¸c x©y dùng vμ qu¶n lý ®Þnh
møc tiªu dïng vËt t cßn ®îc dùa vμo nh÷ng c¨n cø liªn quan ®Õn m¸y mãc
thiÕt bÞ, tr×nh ®é vμ kinh nghiÖm cña ngêi lao ®éng…Phßng kÜ thuËt
33
- 34. lu«n chó ý ®Õn viÖc x©y dùng hÖ thèng ®Þnh møc sao cho phï hîp víi
thùc tÕ s¶n xuÊt. C«ng ty còng hÕt søc quan t©m ®Õn c«ng t¸c x©y dùng
®Þnh møc tiªu dïng vËt t cho s¶n xuÊt ®Ó tiÕn hμnh qu¶n lý mét c¸ch
chÆt chÏ vμ kh«ng ngõng h¹ thÊp ®Þnh møc tiªu dïng vËt t nh»m n©ng
cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông vËt t còng nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh.
Th«ng qua hμng lo¹t c¸c hîp ®ång còng nh kinh nghiÖm s¶n xuÊt l©u
n¨m, phßng KÜ thuËt lu«n cè g¾ng ®a ra mét hÖ thèng ®Þnh møc vËt t
cho tõng lo¹i s¶n phÈm mét c¸ch thùc tÕ nhÊt. Díi ®©y lμ b¶ng kÕ ho¹ch
®Þnh møc vËt t cho mét sè lo¹i s¶n phÈm chÝnh cña c«ng ty trong quý I
n¨m 2004. (Xem trang bªn )
Tõ b¶ng ®Þnh møc do phßng kÜ thuËt ®a xuèng, phßng kÕ ho¹ch vËt
t dùa vμo ®ã tÝnh to¸n ra lîng vËt t cÇn mua ®Ó s¶n xuÊt hÕt sè lîng s¶n
phÈm trong k×, tÝnh ra chi phÝ vËt t trong k× råi thùc hiÖn c«ng t¸c thu
mua vËt t. Nh×n chung th× b¶ng ®Þnh møc do phßng kÜ thuËt ®a ra kh¸
chÝnh x¸c vμ hîp lý, c«ng nh©n sau khi thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n
phÈm thêng hoμn thμnh mäi nhiÖm vô ®îc giao, sö dông vËt t kh«ng vît
qu¸ ®Þnh møc ®Æt ra.
Phßng kÕ ho¹ch vËt t sau khi cÊp ph¸t vËt t cho c¸c ph©n xëng ®Ó tiÕn
hμnh s¶n xuÊt s¶n phÈm thêng cho c¸n bé vËt t ®i kiÓm tra, theo dâi t×nh
h×nh sö dông vËt t ë tõng ph©n xëng, tõ ®ã ®a ra ®îc c¸c quyÕt ®Þnh
qu¶n lý vμ sö dông vËt t hîp lý h¬n. NÕu c¸c ph©n xëng sö dông vËt t s¶n
xuÊt s¶n phÈm vît qu¸ ®Þnh møc ®Æt ra qu¸ nhiÒu ( tØ lÖ sai háng so víi
®Þnh møc cho phÐp lμ 0,5%) th× c¸n bé kÜ thuËt cïng phèi hîp víi c¸n bé
vËt t vμ qu¶n ®èc ph©n xëng t×m nguyªn nh©n gi¶i quyÕt, nÕu cÇn th×
ph¶i ®Ò ra mét hÖ thèng ®Þnh møc kh¸c phï hîp h¬n.
34
- 35. B¶ng kÕ ho¹ch ®Þnh møc vËt t cho mét sè lo¹i s¶n phÈm chÝnh Quý I n¨m 2004
Tªn s¶n phÈm TT Tªn vËt t §VT Sè lîng
B¸nh r¨ng c«n xo¾n
chñ ®éng benla
1 ThÐp 18X TT Kg 42
2 ThÐp rÌn ngoμi Kg 42
3 DÇu nhiÖt luyÖn KgSp 33,6
4 ChÊt thÊm KgSp 33,6
B¸nh r¨ng Z24M3
D12-95
1 ThÐp C45 Kg 1,26
2 DÇu KgSp 0,2
3 GiÊy Kg 0,19
Trôc c¸c lo¹i
1 ThÐp C45 Kg 7,04
2 ThÐp 20X Kg 15,15
3 Than rÌn Kg 1,11
4 DÇu nhiÖt luyÖn KgSp 12,12
5 ChÊt thÊm KgSp 12,12
C¸c lo¹i b¸nh xÝch
1 ThÐp C45 Kg 7,37
2 ThÐp 20X Kg 0,9
3 Than rÌn Kg 3,685
4 DÇu nhiÖt luyÖn KgSp 0,72
5 ChÊt thÊm KgSp 0,72
3. C«ng t¸c tæ chøc tiÕp nhËn vËt t
C«ng t¸c tæ chøc tiÕp nhËn vËt t ë c«ng ty c¬ khÝ Z179 lμ bíc chuyÓn
giao tr¸ch nhiÖm gi÷a bé phËn mua, vËn chuyÓn vμ bé phËn qu¶n lý vËt t.
Theo chÕ ®é hiÖn hμnh quy ®Þnh, tÊt c¶ c¸c lo¹i vËt t vÒ ®Õn c«ng ty
®Òu ph¶i tiÕn hμnh lμm thñ tôc nhËp kho, viÖc thu mua cung cÊp vËt t
cho s¶n xuÊt cña c«ng ty ®Òu do phßng KÕ ho¹ch – VËt t ®¶m nhiÖm.
Phßng kÕ ho¹ch vËt t cã nhiÖm vô xem xÐt tÊt c¶ c¸c sæ s¸ch, hîp ®ång
trong k× s¶n xuÊt ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh chÝnh x¸c sè lîng tõng lo¹i vËt t cÇn
mua vμ tõ ®ã x¸c ®Þnh râ thêi gian ®i mua, thêi gian giao hμng vμ thêi
gian sö dông lo¹i vËt t ®ã.
Khi vËt t ®îc nhμ cung øng vËn chuyÓn ®Õn kho cña c«ng ty, ®¹i diÖn
phßng kÕ ho¹ch sau khi nhËn ®îc ho¸ ®¬n hay phiÕu xuÊt kho cña ngêi
b¸n göi ®Õn th× tiÕn hμnh kiÓm tra ®èi chiÕu víi c¸c b¶n hîp ®ång ®Ó
quyÕt ®Þnh chÊp nhËn hay kh«ng chÊp nhËn l« hμng ®ã. NÕu kh«ng cã
35
- 36. sai sãt g× th× ®¹i diÖn phßng kÕ ho¹ch vËt t lμm thñ tôc tiÕn hμnh nhËp
kho.
Tríc tiªn, vËt t mua vÒ ph¶i ®îc kiÓm nghiÖm vÒ chÊt lîng, sè lîng,
chñng lo¹i, quy c¸ch xem cã hîp tiªu chuÈn kh«ng. Ban kiÓm nghiÖm gåm
cã mét ®¹i diÖn phßng KÕ ho¹ch – VËt t (thêng lμ phã phßng, ngêi chuyªn
®iÒu hμnh c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn vËt t), mét ®¹i diÖn phßng KCS (th-êng
lμ trëng phßng), vμ mét thñ kho. §¹i diÖn cña phßng KCS tiÕn hμnh
kiÓm tra sè lîng, chÊt lîng cña tõng lo¹i vËt t råi tríc sù chøng kiÕn cña ban
kiÓm nghiÖm, lËp hai biªn b¶n kiÓm nghiÖm mét giao cho phßng KÕ
ho¹ch – vËt t, mét giao cho phßng kÕ to¸n. Trêng hîp vËt t kh«ng ®óng sè
lîng, qui c¸ch, phÈm chÊt so víi chøng tõ ho¸ ®¬n, th× lËp thªm mét liªn,
kÌm theo chøng tõ liªn quan göi cho ®¬n vÞ b¸n vËt t ®Ó gi¶i quyÕt. §¹i
diÖn phßng KÕ ho¹ch – VËt t ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc nμy, ph¶i
tr×nh lªn ban gi¸m ®èc vμ chê ý kiÕn gi¶i quyÕt cña l·nh ®¹o. Cßn nÕu
chÊt lîng còng nh sè lîng cña vËt t kh«ng cã sai sãt g× th× thñ kho tiÕn
hμnh nhËp kho ®óng theo thñ tôc. (MÉu biªn b¶n kiÓm nghiÖm vμ mÉu
phiÕu nhËp kho)
Trªn c¬ së ho¸ ®¬n, giÊy b¸o nhËn hμng vμ c¸c biªn b¶n kiÓm nghiªm,
phßng KÕ ho¹ch – VËt t lËp “PhiÕu nhËp kho” thμnh ba liªn, cã thÓ lËp
chung cho nhiÒu lo¹i vËt t cïng lo¹i, cïng kho hoÆc cã thÓ riªng cho tõng
lo¹i. Trong ®ã, mét liªn giao cho ngêi nhËp, mét liªn giao cho phßng KÕ
ho¹ch – VËt t, mét liªn giao cho thñ kho lμm c¨n cø biªn nhËn vËt t. Ho¸
®¬n cña ngêi b¸n ®îc chuyÓn lªn phßng KÕ to¸n ®Ó lμm thñ tôc thanh
to¸n.
VËt t sau khi lμm ®Çy ®ñ mäi thñ tôc tiÕp nhËn ®îc chuyÓn nhanh vμo
kho cña c«ng ty, bé phËn qu¶n lý vËt t cã tr¸ch nhiÖm b¶o qu¶n vËt t
kh«ng ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng h háng, mÊt m¸t.
36
- 37. MÉu biªn b¶n kiÓm nghiÖm
§¬n vÞ………….. MÉu sè 05
– VT Bé phËn………… Ban hμnh theo quyÕt
®Þnh sè 186
C/C§KT ngμy
14-3-1995
Cña Bé tμi
chÝnh
Biªn b¶n kiÓm nghiÖm
(VËt t, s¶n phÈm, hμng ho¸ )
Ngμy … th¸ng … n¨m …
Sè:…..
- C¨n cø …….sè……ngμy……..th¸ng……..n¨m……cña………………..
……………………………………………………………………………..
-Ban kiÓm nghiÖm gåm:
¤ng, Bμ:………………..trëng ban
¤ng, Bμ;…………………..uû viªn
¤ng, Bμ…………………uû viªn
-§· kiÓm nghiÖm c¸c lo¹i
STT Tªn, nh·n hiÖu,
quy c¸ch, phÈm
chÊt VT (SP,
HH)
M·
sè
Ph¬ng
thøc
kiÓm
nghiÖm
§¬n
vÞ
tÝnh
Sè lîng
theo
chøng
tõ
KÕt qu¶ kiÓm nghiÖm Ghi
Sè lîng Sè lîng kh«ng
chó
®óng quy
®óng quy c¸ch
c¸ch
phÈm chÊt
phÈm
chÊt
A B C D E 1 2 3 F
ý kiÕn cña ban kiÓm nghiÖm:…………………………………………….
§¹i diÖn kÜ thuËt Thñ kho Trëng
ban
(KÝ tªn) (KÝ tªn)
(KÝ tªn)
37
- 39. MÉu phiÕu nhËp kho
§¬n vÞ:………. MÉu sè: 01
– VT
§Þa chØ:…........ Theo Q§: 1141-
TC/Q§/C§KT
Ngμy 1 th¸ng 11
n¨m 1995
Cña Bé Tμi
ChÝnh
PhiÕu NhËp kho
Ngμy … th¸ng…n¨m…
Nî……… Sè:……
Cã………
-Hä tªn ngêi giao hμng……………………………………….……………
-Theo …………sè…………ngμy……th¸ng……n¨m……cña……………
…………………………………………………………………………….
-NhËp t¹i kho:…………………………………………………………………
STT Tªn, nh·n hiÖu,
quy c¸ch phÈm
chÊt VT (SP,
HH)
M· sè §VT Sè lîng §¬n
gi¸
Thμnh
tiÒn
Theo chøng
tõ
Thùc
xuÊt
A B C D 1 2 3 4
……
………
.…
…
………..
….
……
………..
….
…
……
….
…………
…………
…………
……
……
……..
…..
…..
…..
………
………
………
Céng
Céng thμnh tiÒn (b»ng ch÷):………………………………………………..
NhËp, ngμy … th¸ng …
n¨m …
Thñ trëng ®¬n vÞ Phô tr¸ch cung tiªu Ngêi nhËn hμng Thñ kho
(KÝ tªn, ®ãng dÊu) (KÝ tªn) (KÝ tªn)
(KÝ tªn)
39
- 40. Nh×n chung, c«ng t¸c tæ chøc tiÕp nhËn vËt t t¹i c«ng ty c¬ khÝ Z179
kh¸ ®¬n gi¶n vμ thuËn tiÖn. Mäi thñ tôc tríc khi nhËp kho ®Òu ®îc nh÷ng
ngêi cã liªn quan thùc hiÖn nghiªm tóc vμ ®Çy ®ñ. Khi tiÕp nhËn, thñ kho
ghi sè thùc nhËn, cïng víi ngêi giao hμng kÝ vμo phiÕu nhËp kho vμ vμo
cét nhËp cña thÎ kho, chuyÓn phiÕu nhËp kho cho bé phËn kÕ to¸n kÝ
nhËn vμo sæ giao nhËn chøng tõ.
4. C«ng t¸c b¶o qu¶n vËt t
Còng nh c¸c doanh nghiÖp c¬ khÝ kh¸c, vËt t dïng cho s¶n xuÊt s¶n
phÈm cña c«ng ty c¬ khÝ Z179 cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng kh¸c víi c¸c
doanh nghiÖp s¶n xuÊt c¸c lo¹i mÆt hμng kh¸c nh quÇn ¸o, giμy dÐp, b¸nh
kÑo…VËt t dïng cho s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng ty rÊt ®a d¹ng vμ phong
phó, c¶ vÒ sè lîng vμ chñng lo¹i. Mçi ®ît thu mua vËt t c«ng ty nhËp kho
hμng tr¨m lo¹i vËt t kh¸c nhau víi hμng ngμn tÊn mçi lo¹i. C¸c lo¹i s¾t thÐp,
gang, ch× ®ång…rÊt dÔ bÞ «xi ho¸ nÕu kh«ng ®îc b¶o qu¶n kÞp thêi. C¸c
lo¹i x¨ng dÇu, ho¸ chÊt rÊt dÔ g©y ch¸y næ nÕu kh«ng ®îc b¶o qu¶n vμ
®Æt ®óng chç. ChÝnh v× vËy, viÖc b¶o qu¶n c¸c lo¹i vËt t nμy lμ rÊt quan
träng vμ cÇn thiÕt. Ngay sau khi nhËp kho, ®éi b¶o qu¶n ë kho tiÕn hμnh
lau chïi, b«i dÇu mì, ®ãng gãi vËt t vμ s¶n phÈm tríc khi s¾p xÕp ®óng
chç, ®óng tr×nh tù. §Æc biÖt lμ c¸c lo¹i vËt liÖu chÝnh dïng cho s¶n xuÊt
s¶n phÈm, mçi lo¹i cã mét ®Æc ®iÓm riªng vμ dïng cho viÖc chÕ t¹o
nh÷ng s¶n phÈm cã ®Æc tÝnh kh¸c nhau. Nh thÐp 18 XTT chØ dïng ®Ó
s¶n xuÊt c¸c lo¹i b¸nh r¨ng, thÐp X12M chØ dïng ®Ó s¶n xuÊt c¸c lo¹i dông
cô c¾t dËp nguéi. Mμ c¸c s¶n phÈm nμy ®Òu ®ßi hái chÊt lîng s¶n phÈm
ph¶i cao, ph¶i ®¹t ®îc hÖ thèng chØ tiªu chÊt lîng… nªn vËt t dïng ®Ó s¶n
xuÊt c¸c s¶n phÈm nμy còng ph¶i ®¹t ®îc c¸c yªu cÇu vÒ chÊt lîng. ChÝnh
v× vËy, viÖc b¶o qu¶n, s¾p xÕp vËt t trong kho sao cho cã khoa häc lu«n
®ßi hái c¸c nhμ qu¶n trÞ vËt t trong c«ng ty ph¶i cã ãc quan s¸t vμ cã tr×nh
®é qu¶n lý cao.
40
- 41. Do mçi lo¹i vËt t ®Òu cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng nh vËy, c«ng ty ®· ®Ò
ra nh÷ng ph¬ng thøc vμ b¶o qu¶n kh¸c nhau. §èi víi nh÷ng lo¹i vËt t chÝnh,
dÔ bÞ «xi ho¸ th× c«ng ty thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc nh lau chïi, ®ãng gãi…
sao cho chèng l¹i ®îc t¸c ®éng cña m«i trêng. §èi víi nh÷ng lo¹i nhiªn liÖu
dÔ g©y ch¸y næ, c«ng ty cã nh÷ng biÖn ph¸p b¶o qu¶n nghiªm ngÆt, cã
nh÷ng trang thiÕt bÞ ch¾c ch¾n an toμn nh kho b·i, hÖ thèng b¸o ®éng,
cøu ho¶, cÊp cøu…
§Ó thuËn tiÖn cho c«ng t¸c qu¶n lý vμ b¶o qu¶n vËt t, c«ng ty ®· x©y
dùng hÖ thèng kho c¨n cø vμo c«ng dông cña kho:
- Kho vËt liÖu chÝnh: thÐp, gang, ®ång…
- Kho vËt liÖu phô: c¸c lo¹i que hμn, vßng bi, d©y ®ai…
- Kho dông cô: dông cô ®o, dông cô c¾t…
- Kho c¬ ®iÖn: than, dÇu, ®iÖn…
- Kho b¸n thμnh phÈm
- Kho thμnh phÈm
- Kho phÕ liÖu
ViÖc tæ chøc s¾p xÕp ë mçi kho cã sù kh¸c nhau c¬ b¶n, tuú thuéc vμo
sè lîng, chñng lo¹i vËt t chøa trong kho. Mçi kho cã mét thñ kho vμ mét ®éi
b¶o qu¶n tõ 1 ®Õn 3 ngêi, tuú thuéc vμo ®Æc ®iÓm lín nhá vμ tÝnh chÊt
quan träng cña vËt t trong kho.
Nh×n chung, c«ng t¸c b¶o qu¶n vμ s¾p xÕp nguyªn vËt liÖu trong kho t¹i
c«ng ty c¬ khÝ Z179 nh hiÖn nay lμ phï hîp víi t×nh h×nh vËt t vμ t×nh
h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. C«ng t¸c b¶o qu¶n vμ s¾p xÕp kho
hîp lý gióp cho dßng vËt t tõ kho ®Õn ph©n xëng s¶n xuÊt ®îc nhanh
chãng vμ dÔ dμng h¬n.
5. C«ng t¸c cÊp ph¸t vËt t
C«ng t¸c tæ chøc cÊp ph¸t vËt t ë c«ng ty c¬ khÝ Z179 kh«ng chØ ®îc
tiÕn hμnh theo h×nh thøc h¹n møc mμ cßn cÊp ph¸t theo yªu cÇu. H×nh
thøc cÊp ph¸t vËt t theo yªu cÇu ®îc thùc hiÖn ®èi víi c¸c lo¹i vËt t phôc vô
41
- 42. cho viÖc s¶n xuÊt c¸c mÆt hμng Quèc phßng theo chØ tiªu cña Bé giao.
H×nh thøc cÊp ph¸t nμy chñ yÕu dùa vμo yªu cÇu cña c¸c ph©n xëng vμ
bé phËn s¶n xuÊt göi lªn phßng kÕ ho¹ch vËt t. §èi chiÕu víi lîng vËt t cã
trong kho, c¨n cø vμo hÖ thèng ®Þnh møc vμ nhiÖm vô ®îc giao, phßng
kÕ ho¹ch vËt t lËp phiÕu cÊp ph¸t cho c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt lªn kho
lÜnh vËt t.
Cßn ®èi víi c¸c lo¹i vËt t sö dông trong viÖc s¶n xuÊt c¸c mÆt hμng kinh
tÕ, c«ng ty l¹i tiÕn hμnh cÊp ph¸t theo h×nh thøc h¹n møc. Theo h×nh thøc
nμy, phßng KÕ ho¹ch – VËt t c¨n cø vμo hÖ thèng ®Þnh møc tiªu dïng
trong k× kÕ ho¹ch vμ tiÕn ®é s¶n xuÊt ®Ó tiÕn hμnh lËp phiÕu cÊp ®Þnh
møc hμng th¸ng, giao cho ph©n xëng s¶n xuÊt vμ thñ kho c¨n cø vμo
phiÕu ®ã chuÈn bÞ ®Þnh k× vμ cÊp ph¸t sè lîng ghi trong phiÕu. H×nh
thøc cÊp ph¸t theo ®Þnh møc cña c«ng ty kh«ng nh÷ng quy ®Þnh c¶ vÒ
sè lîng mμ cßn c¶ vÒ thêi gian cÊp ph¸t nh»m ®¶m b¶o chñ ®éng cho bé
phËn sö dông còng nh bé phËn cÊp ph¸t, trong trêng hîp ®· hÕt nguyªn vËt
liÖu mμ cha hoμn thμnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt th× ph¶i cã lÖnh cña gi¸m ®èc
th× kho míi cÊp bæ sung ®Ó bé phËn s¶n xuÊt hoμn thμnh kÕ ho¹ch cña
m×nh, cßn trong trêng hîp thõa nguyªn vËt liÖu mμ kh«ng ¶nh hëng g×
®Õn s¶n phÈm th× coi nh ®· cã thμnh tÝch tiÕt kiÖm vËt t vμ ®îc khÊu trõ
vμo h¹n møc th¸ng sau vμ ®îc thëng % theo gi¸ trÞ tiÕt kiÖm ®ã.
§Ó cÊp ph¸t vËt t cho s¶n xuÊt s¶n phÈm, c¸n bé vËt t cña ph©n xëng
trùc tiÕp lªn phßng KÕ ho¹ch – VÆtt viÕt ho¸ ®¬n råi dïng ho¸ ®¬n ®· ®îc
kÝ nhËn ®ã trùc tiÕp xuèng kho ®Ó lÜnh vËt t. Thñ kho cã tr¸ch nhiÖm
cÊp vËt t theo ®óng sè lîng, chÊt lîng, quy c¸ch ®· ghi trong ho¸ ®¬n.
Th«ng thêng, trong tõng k× s¶n xuÊt, ngoμi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ®· ®îc lËp
tõ ®Çu k×, c«ng ty cßn cã rÊt nhiÒu kÕ ho¹ch s¶n xuÊt bæ sung, dùa vμo
c¸c hîp ®ång ph¸t sinh cña kh¸ch hμng. Khi ®ã, gi¸m ®èc kÝ lÖnh s¶n xuÊt
råi chuyÓn ®Õn phßng KÕ ho¹ch – VËt t yªu cÇu thùc hiÖn. Th«ng qua
lÖnh s¶n xuÊt, phßng kÕ ho¹ch tÝnh to¸n lîng vËt t bæ sung cho c¸c ph©n
42
- 43. xëng råi chuyÓn xuèng cho c¸c qu¶n ®èc ph©n xëng. C¸c ph©n xëng thùc
hiÖn c¸c thñ tôc lÜnh vËt t t¹i kho theo ®óng quy ®Þnh råi tiÕn hμnh s¶n
xuÊt ®óng theo tiÕn ®é s¶n xuÊt ®· ®Ò ra.
43
- 44. MÉu lÖnh s¶n xuÊt
Tæng côc c«ng nghiÖp QP Céng hoμ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam
Nhμ m¸y Z179 §éc lËp – Tù do – H¹nh phóc
-:- ---------------------
Sè: /KH Ngμy … th¸ng …
n¨m …
LÖnh s¶n xuÊt
-C¨n cø nhiÖm vô s¶n xuÊt:…………………………………………..
-§¬n vÞ thùc hiÖn:………………………………………………….....
-Thêi gian hoμn thμnh:………………………………………………..
TT
Néi dung c«ng
viÖc
§VT Sè lîng §¬n gi¸
VËt t L¬ng TBC
N
CP kh¸c Cén
g
Ngêi nhËn Ngêi lËp biÓu Phßng kÕ ho¹ch Gi¸m ®èc
(KÝ tªn) (KÝ tªn) (KÝ tªn) (KÝ tªn
vμ ®ãng dÊu)
44
- 45. Do ®Æc ®iÓm vËt t s¶n xuÊt cña c«ng ty lμ dÔ b¶o qu¶n, Ýt bÞ hao hôt
vμ dÔ dμng mua ®îc trªn thÞ trêng nªn c«ng ty sö dông ph¬ng ph¸p xuÊt
kho “nhËp tríc xuÊt tríc”. Khi tiÕn hμnh c«ng t¸c cÊp ph¸t vËt t, mäi thñ tôc
giÊy tê ph¶i ®îc thùc hiÖn chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ ®Ó ®¶m b¶o tÝnh kØ luËt
cao trong s¶n xuÊt còng nh ®iÒu hμnh. Ho¸ ®¬n xuÊt kho vËt t bao gåm 4
liªn, trong ®ã:
*1 liªn lu kho
*1 liªn kho gi÷
*1 liªn ph©n xëng gi÷
*1 liªn chuyÓn sang phßng tμi chÝnh
45
- 46. MÉu phiÕu xuÊt kho
§¬n vÞ:………. MÉu sè: 02
– VT
§Þa chØ:…........ Theo Q§: 1141-
TC/Q§/C§KT
Ngμy 1 th¸ng 11
n¨m 1995
Cña Bé Tμi
ChÝnh
PhiÕu xuÊt kho
Ngμy … th¸ng…n¨m…
Nî……… Sè:
……
Cã………
-Hä tªn ngêi nhËn hμng………………………§Þa chØ (bé phËn)……………
-Lý do xuÊt kho:………………………………………………………………
-XuÊt t¹i kho:…………………………………………………………………
STT Tªn, nh·n hiÖu,
quy c¸ch phÈm
chÊt VT (SP,
HH)
M· sè §VT Sè lîng §¬n
gi¸
Thμnh
tiÒn
Theo chøng
tõ
Thùc
xuÊt
A B C D 1 2 3 4
……
………
.…
…
………..
….
……
………..
….
…
……
….
…………
…………
…………
……
……
……..
…..
…..
…..
………
………
………
Céng
Céng thμnh tiÒn (b»ng ch÷):………………………………………………..
XuÊt, ngμy … th¸ng …
n¨m …
Thñ trëng ®¬n vÞ Phô tr¸ch bé phËn sö dông Phô tr¸ch cung tiªu Ng êi nhËn hμng Thñ
kho
(KÝ tªn, ®ãng dÊu) (KÝ tªn) (KÝ tªn) (KÝ tªn)
(KÝ tªn)
46
- 47. C«ng t¸c cÊp ph¸t vËt t phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹i c«ng ty c¬
khÝ Z179 lu«n diÔn ra mét c¸ch chÝnh x¸c vμ kÞp thêi, t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi cho c¸c ph©n xëng hoμn thμnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña m×nh. Tõ
®ã, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong toμn c«ng ty.
6. C«ng t¸c thèng kª, kiÓm kª vËt t
T¹i c«ng ty c¬ khÝ Z179, c«ng t¸c thèng kª, kiÓm kª, theo dâi t×nh h×nh
sö dông vËt t ®îc tiÕn ra thêng xuyªn vμ liªn tôc. C¸c c¸n bé vËt t ®Òu
nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c thèng kª, kiÓm kª vËt t nªn
thùc hiÖn rÊt nghiªm tóc c«ng t¸c nμy.
VËt t cÊp cho ph©n xëng ®Ó trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm ®· kÕt thóc
toμn bé qu¸ tr×nh vËn ®éng tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu dïng. NÕu ë ®©y sö
dông kh«ng ®óng môc ®Ých, nghÜa lμ quy ®Þnh cho viÖc nμy, cho s¶n
xuÊt s¶n phÈm nμy ®em dïng vμo viÖc kh¸c, cho s¶n xuÊt s¶n phÈm kh¸c,
kh«ng tu©n thñ kØ luËt c«ng nghÖ, kh«ng tËn dông phÕ liÖu, phÕ phÈm,
t¨ng møc tiªu dïng vËt t ®· quy ®Þnh th× tÊt yÕu dÉn ®Õn béi chi vËt t vμ
¶nh hëng xÊu ®Õn kinh tÕ cña doanh nghiÖp. Ngîc l¹i, nÕu ph©n xëng sö
dông vËt t ®óng môc ®Ých, phÊn ®Êu gi¶m møc tiªu dïng vËt t, tËn dông
cao ®é phÕ liÖu vμ gi¶m phÕ phÈm th× ¶nh hëng tèt ®Õn kinh tÕ doanh
nghiÖp.
ChÝnh v× nhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã nªn c¸c c¸n bé vËt t t¹i c«ng ty c¬ khÝ
Z179 ®Òu liªn tôc tiÕn hμnh thèng kª, kiÓm kª, theo dâi t×nh h×nh sö dông
vËt t t¹i c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt ®Ó tõ ®ã t×m ra vμ h¹n chÕ ®îc c¸c
nguyªn nh©n g©y ra t×nh tr¹ng l·ng phÝ vËt t, sö dông vËt t kh«ng ®óng
môc ®Ých. PhÊn ®Êu tiªu dïng hîp lý vμ tiÕt kiÖm vËt t lμ tr¸ch nhiÖm cña
ph©n xëng, tæ ®éi s¶n xuÊt, cña c«ng nh©n, cña c¸c phßng vμ nãi chung
lμ cña c¶ c«ng ty. Phßng KÕ ho¹ch vËt t lμ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý
vËt t, kh«ng chØ lo mua vËt t vμ cÊp ph¸t ®ñ sè vËt t cho ph©n xëng mμ
cßn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm thêng xuyªn kiÓm tra viÖc tiªu dïng vËt t trong
toμn c«ng ty.
47
- 48. Khi vËt t ®Õn tõng ph©n xëng, qu¶n ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ vÊn ®Ò
b¶o qu¶n vμ sö dông khi ®a vμo s¶n xuÊt. Trong ph©n xëng, mçi tæ nhËn
vËt t s¶n xuÊt ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc
mÊt m¸t, thiÕu hôt vËt t. Trêng hîp c«ng nh©n s¶n xuÊt ph¸t hiÖn thiÕu
hay thõa vËt t ®Òu ph¶i b¸o c¸o ngay víi qu¶n ®èc. NÕu c¸n bé vËt t cña
c«ng ty kiÓm tra, ph¸t hiÖn cã vÊn ®Ò gian lËn th× lËp biªn b¶n kØ luËt,
tuú theo møc ®é tõ nh¾c nhë ®Õn ®uæi viÖc. Cßn nÕu ph©n xëng hoÆc
c¸ nh©n nμo thùc hiÖn s¶n xuÊt tiÕt kiÖm ®îc nhiÒu vËt t th× c¸n bé vËt t
cã quyÕt ®Þnh thëng trªn % gi¸ trÞ vËt t tiÕt kiÖm ®îc.
C¸n bé vËt t trong c«ng ty kh«ng chØ kiÓm tra t×nh h×nh sö dông vËt t
trªn c¬ së c¸c tμi liÖu h¹n møc cÊp ph¸t, sè liÖu h¹ch to¸n xuÊt kho cña
c«ng ty cho c¸c ph©n xëng sö dông, b¸o c¸o cña ph©n xëng vÒ t×nh h×nh
sö dông vËt t mμ cßn tiÕn hμnh kiÓm tra thùc tÕ viÖc tiªu dïng vËt t ë tõng
ph©n xëng vμ tõng c«ng nh©n sö dông ®Ó x¸c minh ®îc sù ®óng ®¾n cña
c¸c tμi liÖu b¸o c¸o, tõ ®ã t×m ra c¸c biÖn ph¸p gi¶i quyÕt phï hîp víi t×nh
h×nh thùc tÕ.
Mét sè tμi liÖu thêng ®îc sö dông trong c«ng t¸c kiÓm kª, thèng kª, theo
dâi t×nh h×nh sö dông vËt t lμ: phiÕu xuÊt vËt t theo h¹n møc vμ thÎ kho.
48
- 49. §¬n vÞ…………. MÉu sè:
06 VT
Tªn kho………. B an hμnh theo quyÕt
®inh sè 186
TC/C§KT ngμy
14 – 3- 1995
Cña bé
tμi chÝnh
ThÎ kho
Ngμy lËp thÎ………….
Tê s«………………
-Tªn nh·n hiÖu, quy c¸ch vËt t-
………………………………………………………………
-§¬n vÞ tÝnh………………………………………………………………
-M· sè…………………………………………………………………………………….
ST
Chøng tõ DiÔ
T
n
gi¶i
Ngμy
nhËp
xuÊt
Sè lîng KÝ x¸c nhËn
Sè Ngμy th¸ng NhËp XuÊ
Tån
cña kÕ to¸n
hiÖu
t
A B C D E 1 2 3 4
49
- 51. §¬n vÞ…………. MÉu
sè: 06 VT
Tªn kho………. Ban hμnh theo quyÕt
®inh sè 186
TC/C§KT ngμy
14 – 3- 1995
Cña bé tμi chÝnh
Sè:………..
PhiÕu xuÊt vËt t theo h¹n møc
Ngμy … th¸ng … n¨m …
Nî:………..
Cã:…………..
Bé phËn sö dông:………………………
Lý do xuÊt:…………………………..
XuÊt t¹i kho:…………………………..
STT Tªn, nh·n
hiÖu, qui
c¸ch
phÈm
chÊt VT
M·
sè
§¬n
vÞ
tÝn
h
H¹n møc
®îc
duyÖt
trong
th¸ng
Sè lîng §¬n
gi¸
Thμn
h
tiÒn
Ngμy Ngμy Ngμy Céng
A B C D 1 2 3 4 5 6 7
Céng
Ngêi
nhËn kÝ
Ngμy … th¸ng …
n¨m…
51
- 52. 7. C«ng t¸c thu håi phÕ liÖu, phÕ phÈm
C«ng t¸c thu håi phÕ liÖu, phÕ phÈm lμ mét bé phËn trong c«ng t¸c
qu¶n trÞ nguån vËt t t¹i doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, còng nh c¸c c«ng ty c¬
khÝ kh¸c, c«ng ty c¬ khÝ Z179 chuyªn s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm mμ ®Æc thï
s¶n xuÊt cña nã lμ gi¸ trÞ phÕ liÖu phÕ phÈm kh«ng qu¸ lín, tØ lÖ sai
háng chØ kho¶ng 0.05%. MÆc dï vËy, c«ng ty vÉn rÊt chó träng ®Õn
c«ng t¸c thu håi phÕ liÖu, phÕ phÈm cho dï ®ã lμ phÕ liÖu cã thÓ t¸i chÕ
sö dông hay lμ kh«ng.
Khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt thùc hiÖn
c«ng viÖc thu gom c¸c nguyªn vËt liÖu cßn thõa sau khi hoμn thμnh s¶n
phÈm, ®ång thêi lo¹i bá nh÷ng s¶n phÈm, nh÷ng chi tiÕt bÞ háng, kh«ng
®¹t ®óng c¸c yªu cÇu kÜ thuËt nh trong b¶n vÏ thiÕt kÕ. Sau ®ã tiÕn hμnh
ph©n lo¹i thμnh phÕ phÈm, phÕ liÖu cã thÓ t¸i sö dông ®îc vμ phÕ liÖu
kh«ng thÓ sö dông l¹i ®îc. PhÕ liÖu kh«ng thÓ sö dông l¹i ®îc, c«ng ty
chuyÓn cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c cã ®Çy ®ñ m¸y mãc thiÕt bÞ cã thÓ t¸i chÕ l¹i
chø kh«ng vøt ®i. Cßn ®èi víi c¸c lo¹i phÕ liÖu, phÕ phÈm cã thÓ t¸i sö
dông, c«ng ty thu gom nhËp vμo kho phÕ liÖu råi lªn kÕ ho¹ch t¸i chÕ. Víi
c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc chuyªn dông s½n cã, nh m¸y dËp Ðp, m¸y bóa, lß
nhiÖt luyÖn…, c«ng ty thùc hiÖn qu¸ tr×nh t¸i chÕ biÕn ®æi phÕ phÈm,
phÕ liÖu tõ lo¹i nμy sang lo¹i kh¸c cho phï hîp råi tiÕn hμnh s¶n xuÊt s¶n
phÈm. ViÖc tËn dông phÕ liÖu, phÕ phÈm ®îc c«ng ty thùc hiÖn kh¸ triÖt
®Ó. C«ng ty cã h¼n mét tæ ®óc vμ tæ nhiÖt luyÖn víi ®Çy ®ñ c¸c lo¹i m¸y
mãc thiÕt bÞ cÇn thiÕt ®Ó t¸i chÕ c¸c lo¹i phÕ liÖu, phÕ phÈm sau qu¸
tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm nh phoi, c¸c lo¹i ®Çu thõa khi c¾t gang, thÐp, c¸c
s¶n phÈm háng…thμnh nh÷ng nguyªn vËt liÖu ®Çu vμo cho viÖc s¶n xuÊt
52
- 53. c¸c s¶n phÈm ®¬n gi¶n kh¸c. §iÒu ®ã gióp c«ng ty gi¶m ®îc mét lîng ®¸ng
kÓ chi phÝ sö dông vËt t, h¹ thÊp gi¸ thμnh s¶n phÈm.
Tuy c«ng t¸c thu håi phÕ liÖu phÕ phÈm rÊt ®îc quan t©m chó ý ®Õn
nhng hÇu hÕt c¸n bé qu¶n lý trong c«ng ty ®Òu mong muèn kh«ng ph¶i
thùc hiÖn nhiÖm vô nμy mét c¸ch thêng xuyªn. §iÒu ®ã ®ång nghÜa víi
viÖc sö dông vËt t cña c«ng ty lμ cã hiÖu qu¶, ®¹t ®îc chØ tiªu ®Þnh møc
tèi thiÓu ®Æt ra, lμm cho hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ngμy
cμng cao h¬n. C«ng ty lu«n cã chÕ ®é khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng t×m
tßi, s¸ng t¹o ra c¸c ph¬ng thøc s¶n xuÊt míi, m¸y mãc thiÕt bÞ míi nh»m h¹
thÊp tØ lÖ sai háng s¶n phÈm vμ h¹ thÊp khèi lîng phÕ liÖu, phÕ phÈm
thu håi ®îc sau mçi ®ît s¶n xuÊt.
8. C«ng t¸c tÝnh chi phÝ kinh doanh cho qu¶n trÞ vËt t
C«ng t¸c tÝnh chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp nh×n chung lμ t-
¬ng ®èi ®Çy ®ñ vμ ®· cã sù t¸ch b¹ch gi÷a viÖc tÝnh chi phÝ kinh doanh
chung vμ chi phÝ kinh doanh cho ho¹t ®éng qu¶n trÞ vËt t. Chi phÝ kinh
doanh cho ho¹t ®éng qu¶n trÞ vËt t ®îc coi lμ mét phÇn cña c«ng t¸c tÝnh
gi¸ thμnh s¶n phÈm. Tríc mét lÖnh s¶n xuÊt bÊt k×, phßng kÕ ho¹ch vËt t
thùc hiÖn viÖc tÝnh chi phÝ kinh doanh s¶n xuÊt s¶n phÈm bao gåm chi
phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô, chi phÝ khÊu
hao thiÕt bÞ nhμ xëng, tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt chÝnh, BHYT,
tiÒn C§ vμ c¸c kho¶n chi phÝ chung kh¸c. Trong ®ã cã c¶ phÇn diÔn gi¶i
chi phÝ vËt t, nhiªn liÖu riªng. Trong phÇn nμy, c¸c chi phÝ vÒ nguyªn vËt
liÖu chÝnh, nguyªn vËt liÖu phô, chi phÝ vÒ kho tμng, ®iÖn níc, vËn
chuyÓn, lu tr÷ vμ b¶o qu¶n vËt t hμng ho¸ ®Òu ®îc tÝnh to¸n ®Çy ®ñ vμ
chÝnh x¸c. Th«ng qua ®ã, phßng kÕ ho¹ch vËt t vμ phßng kÕ to¸n cã thÓ
dÔ dμng x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng chi phÝ ®· bá ra trong k×.
53
- 54. Tæng côc CNQP
CT c¬ khÝ Z179
*** B¶ng kÕ ho¹ch gi¸ thμnh vμ gi¸ b¸n s¶n phÈm
Sè: /KH
Tªn s¶n phÈm…………………………………………………………………..
ST
T
Kho¶n môc Gi¸ KH Gi¸ thùc tÕ Ghi chó
1 NVL chÝnh + BTP mua ngoμi
2 Nhiªn liÖu
3 VL phô vμ CC lao ®éng nhá
4 §éng lùc
5 KhÊu hao thiÕt bÞ nhμ xëng
6 TiÒn l¬ng cña CN s¶n xuÊt
chÝnh
7 BHYT, CPC§
8 CP chung
Céng gi¸ thμnh ®¬n vÞ s¶n
phÈm
9 CP qu¶n lý doanh nghiÖp
10 Chi phÝ b¸n hμng
11 C¸c lo¹i thuÕ
12 Lîi nhuËn
54
- 55. Céng gi¸ b¸n s¶n phÈm
PhÇn diÔn gi¶i
I. PhÇn lao ®éng
Chi tiÕt Tæng
sè
T¹o ph«i Gia c«ng c¬ khÝ Gia c«ng nhiÖt
RÌn §óc TiÖ
n
Phay Mμi R
μ
Nguéi ñ t«i NL M¹
II. PhÇn vËt t, nhiªn liÖu
Tªn vËt t §VT Sè lîng Gi¸ lÎ Thμnh
tiÒn
Ghi
chó
Tªn vËt liÖu chÝnh
Tªn vËt liÖu phô
Tªn c¸c c«ng cô dông cô
C¸c chÊt b¶o qu¶n
L¬ng b¶o qu¶n
Chi phÝ vËn chuyÓn
KhuyÕn m¹i
Gi¸m ®èc Trëng phßng kÕ ho¹ch Ngêi lËp
biÓu
55
- 56. (KÝ tªn vμ ®ãng dÊu) (KÝ tªn)
(KÝ tªn)
III. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t cña c«ng ty
1. ¦u ®iÓm
Nh ta ®· biÕt, ®¶m b¶o tèt vËt t cho s¶n xuÊt lμ ®¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ
sè lîng, chÊt lîng, ®óng quy c¸ch, chñng lo¹i kÞp vÒ thêi gian vμ ®ång bé.
§iÒu nμy ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt cña doanh nghiÖp, ®Õn chÊt lîng s¶n
phÈm, ®Õn viÖc sö dông hîp lý vμ tiÕt kiÖm vËt t, ®Õn t×nh h×nh tμi
chÝnh cña doanh nghiÖp, ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vμ sù tån t¹i,
ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. T¹i c«ng ty c¬ khÝ Z179, c«ng t¸c qu¶n trÞ
vËt t cho s¶n xuÊt ®· ®¹t ®îc mét sè kÕt qu¶ trªn c¸c mÆt sau:
*VÒ c«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch cung øng vËt t
C«ng ty ®· x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch vÒ cung øng vËt t cho c¸c ph©n xëng
s¶n xuÊt ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc tiÕn hμnh liªn tôc vμ ®¹t
hiÖu qu¶ cao. C«ng ty chñ ®éng t×m c¸c nguån cung øng vËt t phï hîp víi
yªu cÇu trong kÕ ho¹ch mua s¾m trong k× sao cho chi phÝ thÊp nhÊt mμ
vÉn ®¶m b¶o ®îc c¸c tiªu chuÈn kÜ thuËt cña s¶n phÈm. C«ng ty ®· ®¶m
b¶o ®îc lîng dù tr÷ tèi thiÓu cÇn thiÕt vμ lîng dù tr÷ b¶o hiÓm hîp lý ®Ó
s¶n xuÊt ®îc tiÕn hμnh liªn tôc vμ æn ®Þnh trong mäi ®iÒu kiÖn khã kh¨n,
bÊt lîi nhÊt. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cã chÝnh s¸ch thëng b»ng vËt chÊt ®èi
víi c¸n bé c«ng nh©n viªn, ®Æc biÖt lμ c¸n bé cung øng vËt t, khi hä t×m
®îc nguån cung øng tèt, æn ®Þnh, gi¸ rÎ.
*VÒ c«ng t¸c x©y dùng vμ qu¶n lý ®Þnh møc tiªu dïng vËt t
HiÖn nay, c«ng ty ®· x©y dùng ®îc mét hÖ thèng ®Þnh møc tiªu dïng
vËt t t¬ng ®èi hoμn chØnh cho tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty, hÖ thèng
nμy ngμy cμng ®îc c«ng ty hoμn thiÖn h¬n b»ng nhiÒu ph¬ng ph¸p nh tiÕn
hμnh kiÓm kª ®iÒu tra thùc tÕ, h¹ thÊp gi¸ thμnh, t¨ng lîi nhuËn cho c«ng
ty. ViÖc thùc hiÖn c«ng t¸c ®Þnh møc ®· ®îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh
56
- 57. nh mét sè lo¹i vËt t sö dông thÊp h¬n ®Þnh møc tiªu dïng gãp phÇn vμo
viÖc h¹ gi¸ thμnh s¶n phÈm.
*VÒ c«ng t¸c tæ chøc tiÕp nhËn vËt t
Nh×n chung th× c«ng t¸c tiÕp nhËn vËt t t¹i c«ng ty kh¸ ®¬n gi¶n vμ t-
¬ng ®èi thuËn tiÖn, c¸c thñ tôc hμnh chÝnh kh«ng qu¸ rêm rμ. Khi vËt t vÒ
®Õn n¬i, c¸n bé, c«ng nh©n viªn cã tr¸ch nhiÖm nhanh chãng lμm c¸c thñ
tôc råi tiÕn hμnh nhËp kho, kh«ng ®Ó t×nh tr¹ng h háng, mÊt m¸t vËt t x¶y
ra tríc khi tiÕp nhËn.
*VÒ c«ng t¸c b¶o qu¶n vËt t
HÖ thèng kho tμng t¹i c«ng ty ®· ®¹t ®îc nh÷ng yªu cÇu nhÊt ®Þnh vÒ
kÜ thuËt còng nh vÒ kinh tÕ, gióp cho c«ng t¸c tiÕp nhËn còng nh c«ng t¸c
cÊp ph¸t vËt t diÔn ra thuËn tiÖn vμ nhanh chãng, tr¸nh ®îc t×nh tr¹ng s¶n
xuÊt bÞ ng¾t qu·ng v× thiÕu vËt t.
*VÒ c«ng t¸c cÊp ph¸t vËt t
C«ng t¸c cÊp ph¸t vËt t ®îc thùc hiÖn theo h¹n møc tiªu dïng, lu«n kÞp
thêi vμ phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt nªn ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt kh«ng v×
thiÕu vËt t mμ bÞ ngõng trÖ.
*VÒ c«ng t¸c thèng kª, kiÓm kª vËt t
C«ng t¸c thèng kª, kiÓm kª vËt t t¹i c«ng ty lu«n diÔn ra ®ång thêi víi
viÖc sö dông vμ cÊp ph¸t, tiÕp nhËn vËt t. C«ng ty lu«n khuyÕn khÝch c¸n
bé c«ng nh©n viªn phÊn ®Êu tiªu dïng vËt t hîp lý vμ tiÕt kiÖm. ViÖc thèng
kª, kiÓm kª vËt t t¹i c«ng ty lu«n b¸m s¸t vμo c¸c tμi liÖu vμ sæ s¸ch còng
nh thùc tÕ s¶n xuÊt cña ph©n xëng.
*VÒ c«ng t¸c thu håi phÕ liÖu, phÕ phÈm
C«ng ty coi c«ng t¸c thu håi phÕ liÖu, phÕ phÈm lμ mét nhiÖm vô quan
träng trong viÖc sö dông vËt t cã hiÖu qu¶. C¸n bé c«ng nh©n viªn sö dông
vËt t nghiªm tóc thùc hiÖn tèt viÖc thu håi phÕ liÖu, phÕ phÈm cho dï ®ã
lμ phÕ liÖu dïng l¹i hay phÕ liÖu kh«ng dïng l¹i ®îc, råi tiÕn hμnh t¸i chÕ sö
dông l¹i nguån phª liÖu phÕ phÈm ®ã. ChÝnh viÖc thu håi phÕ liÖu, phÕ
57