3. 1-Nov-14 3
DÀN BÀI
Đại cương.
Nguyên lý và giá trị của Chẩn đoán hình ảnh.
Vai trò của Chẩn đoán hình ảnh.
X quang quy ước.
Siêu âm chẩn đoán.
Chẩn đoán hình ảnh (XQ, SA, CT, MRI)
Kết luận.
4. 1-Nov-14 4
ĐẠI CƯƠNG
Chẩn đoán hình ảnh (Diagnostic imaging) bao gồm
những kỹ thuật cận lâm sàng hỗ trợ cho lâm sàng.
Hình ảnh là cái bóng của sự thật chứ chưa hẳn là sự
thật. Vấn đề quan trọng là phải hiểu được ý nghĩa
của các hình ảnh này và biện luận cho tốt dựa vào
lâm sàng.
5. 1-Nov-14 5
ĐẠI CƯƠNG
Trước đây chỉ có X
quang quy ước.
Sau đó các kỹ thuật Siêu
âm, CT, MRI và Y học
hạt nhân cũng được đưa
vào chẩn đoán.
W. C. ROENTGEN (1845-1923)
10. 1-Nov-14 10
ĐẠI CƯƠNG
GODFREY HOUNSFIELD
Đây là các phương tiện
cận lâm sàng giúp tăng
khả năng của ngũ quan, có
thể được ví như “ autopsie
sur le vivant”.
17. 1-Nov-14 17
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ
NGUYÊN LÝ
X quang quy ước: Tia X.
Cắt lớp điện toán: Tia X.
Siêu âm: Sóng siêu âm.
Cộng hưởng từ: Từ trường & Sóng cao tần.
Y học hạt nhân: Tia Gamma.
18. 1 November 2014 18
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ CỦA TỪNG KỸ THUẬT
ƯU ĐIỂM NHƯỢC ĐIỂM
1. X QUANG
QUY ƯỚC
- Tương phản tốt: khí ,vôi. -Tương phản kém: mô mềm, dịch.
- Phải dùng thêm chất tương phản
trong việc hiện hình lòng ống tiêu
hóa, mạch máu và tim…
2. CT - Tương phản gấp 100 lần X quang
quy ước.
- Đánh giá chính xác độ sâu của tổn
thương.
-Hạn chế trong đánh giá tổn thương
hố sau của sọ.
-- Phải tái tạo hình để có hình cắt dọc
và mặt phẳng trán.
3. SIÊU ÂM Chẩn đoán tốt với tạng chứa dịch và
tạng đặc.
Hạn chế với các tạng chứa khí và
xương.
4. MRI - Chẩn đoán tốt với: não, cột sống,
gân-khớp-cơ, trung thất, bụng.
- Cắt được mọi chiều theo yêu cầu.
-Hạn chế với: phổi, xương.
-Các bệnh nhân có dị vật kim loại.
5. Y HỌC
HẠT NHÂN
-Đánh giá tốt chức năng của cơ
quan.
- Phát hiện sớm các di căn vào
xương.
Hạn chế về hình thể và cấu trúc của
cơ quan.
19. 1-Nov-14 19
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ
GIÁ TRỊ CỦA X QUANG QUY ƯỚC
ƯU ĐIỂM NHƯỢC ĐIỂM
- Tương phản tốt với chất khí ,
xương.
- Có thể sử dụng các chất cản
quang để chẩn đoán.
- Tương phản kém với mô
mềm, chất dịch.
- Hình ảnh ba chiều thành hình
ảnh hai chiều.
- Tia X có hại cho thai nhi.
20. 1 November 2014 20
VAI TRÒ CỦA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH TRONG BỆNH LÝ LỒNG NGỰC
X QUANG QUY ƯỚC
21. November 1, 2014 21
CYLINDRICAL
BRONCHIECTASIS
CYLINDRICAL & CYSTIC
BRONCHIECTASIS
Joseph K.T.Lee. Lee computed body tomography with MRI correlation. 1998
22. 1 November 2014 22
VAI TRÒ CỦA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH TRONG BỆNH LÝ LỒNG NGỰC
X QUANG QUY ƯỚC
Chụp cản quang phế quản với Lipiodol
32. 1-Nov-14 32
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ
GIÁ TRỊ CỦA SIÊU ÂM
ƯU ĐIỂM NHƯỢC ĐIỂM
- Chẩn đoán tốt với và các cấu
trúc chứa dịch và các tạng đặc
- Sóng Siêu âm được xem là vô
hại với thai nhi.
- Hạn chế khảo sát đối với các
tạng chứa khí, xương.
- Hạn chế khảo sát đối với vòi
trứng (giờ đây có kỹ thuật
HYCOSY- dùng chất cản âm
để làm hiện rõ vòi trứng).
42. 1-Nov-14 42
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ
GIÁ TRỊ CỦA CẮT LỚP ĐIỆN TOÁN
ƯU ĐIỂM NHƯỢC ĐIỂM
- Tương phản gấp 100 lần X
quang quy ước.
- Đánh giá chính xác độ sâu của
tổn thương.
- Hạn chế trong đánh giá tổn
thương hố sau (sọ não).
- Phải tái tạo để có hình cắt
dọc.
-Tia X có hại cho thai nhi.
43. 1-Nov-14 43
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ
GIÁ TRỊ CỦA CẮT LỚP ĐIỆN TOÁN
2 giờ 24 giờ 7 ngày
Động mạch não giữa, nhánh nông
47. 1 November 2014 47
CẮT LỚP ĐIỆN TOÁN
Conrad Wittram, MD. CT Angiography of Pulmonary Embolism: Diagnostic Criteria and
Causes of Misdiagnosis. RadioGraphics 2004;24:1219-1238.
48. 1 November 2014 48
VAI TRÒ CỦA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH TRONG BỆNH LÝ LỒNG NGỰC
CẮT LỚP ĐIỆN TOÁN
CYSTIC BRONCHIECTASIS
Joseph K.T.Lee. Lee computed body tomography with MRI correlation. 1998
51. 1 November 2014 51
VAI TRÒ CỦA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH TRONG BỆNH LÝ LỒNG NGỰC
CẮT LỚP ĐIỆN TOÁN
Thắt eo ĐMC (aortic coarctation)
Jeanbourquin et al. Imagerie Thoracique de l'adulte. 2003
57. February 10, 2004 57
Calcification in the left anterior
descending (LAD) and the left
circumflex arteries.
58. February 10, 2004 58
COLORS ALL STRUCTURES WITH AN
ATTENUATION OF GREATER THAN
130HU PINK No calcium is present
in the LAD or diagonal branch.
Calcification in the LAD artery.
76. 1-Nov-14 76
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ
GIÁ TRỊ CỦA CỘNG HƯỞNG TỪ
ƯU ĐIỂM NHƯỢC ĐIỂM
- Chẩn đoán tốt với các bộ phận:
Não, tủy sống, trung thất, bụng,
gân-khớp-cơ.
- Lấy được hình ảnh mọi chiều
theo yêu cầu, cho hình ảnh toàn
cảnh (panorama).
- Hạn chế khảo sát đối với các
tạng chứa khí, xương.
- Hạn chế khảo sát đối với
bệnh nhân có dị vật kim loại.
87. 1-Nov-14 87
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ
GIÁ TRỊ CỦA CỘNG HƯỞNG TỪ
ICEBERG SIGN (+)
NEUROBLASTOMA
88. 1-Nov-14 88
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ
GIÁ TRỊ CỦA CỘNG HƯỞNG TỪ
ARTERIOGRAPHY CT SCANNER MRI
Hình aûnh bình thöôøng
Identifier et évaluer l’insuffisance coronarienne chronique. Pr Wolf CHU de Dijon.2004.
89. 1-Nov-14 89
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ
GIÁ TRỊ CỦA Y HỌC HẠT NHÂN
ƯU ĐIỂM NHƯỢC ĐIỂM
- Đánh giá tốt chức năng của cơ
quan.
- Phát hiện sớm các di căn vào
xương.
- Hạn chế khảo sát về hình thể
và cấu trúc của cơ quan.
90. 1-Nov-14 90
NGUYÊN LÝ VÀ GIÁ TRỊ
GIÁ TRỊ CỦA Y HỌC HẠT NHÂN
Normal perfusion Myocardial ischemia: LAD and right
coronary artery territories.
91. 1 November 2014 91
VAI TRÒ CỦA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH TRONG BỆNH LÝ LỒNG NGỰC
Y HỌC HẠT NHÂN
Zhen J. Wang, MD et al. Malignant Pleural Mesothelioma: Evaluation with CT, MR
Imaging, and PET. Radiographics. 2004;24:105-119.
92. 1-Nov-14 92
KẾT LUẬN
Chẩn đoán hình ảnh chỉ là “cái bóng của sự thật”.
Lâm sàng bao giờ cũng là “người dẫn đường”.
Đọc kết quả phải Toàn diện - Khách quan - Trung
thực.
“Tia X không biết nói dối, chỉ có chúng ta tự dối
mình khi diễn tả sai lời tia X muốn nói, hoặc đòi hỏi
quá khả năng của tia X”.
