Recommended
More Related Content
Similar to T001.doc
Similar to T001.doc (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (20)
T001.doc
- 1. A / §Ăt vĂn Ÿà CĂŻng vĂi quž trĂnh dĂčng n-Ăc v” giĂ· n-Ăc , nĂn všn hož ViĂt Nam Ÿ· hĂnh th”nh v” phžt triĂn . B»ng lao Ÿéng sžng tÂčo v” Ăœ chĂ ÂźĂu tranh bĂn bĂ , kiÂȘn c-ĂȘng , nh©n d©n ta Ÿ· x©y ÂźÂŸp nÂȘn mĂ©t nĂn všn hož kĂt tinh sĂžc mÂčnh v” in ÂźĂm dĂu Ăn v¶n sŸc cña d©n tĂ©c , chĂžng minh sĂžc sĂšng m·nh liĂt v” sĂč tr-ĂȘng tĂ„n cña d©n tĂ©c ViĂt Nam . Všn hĂŁa ViĂt Nam l” tĂŠng thĂ nhĂ·ng giž trĂ vĂt chĂt v” tinh thĂn do cĂ©ng ŸÄng cžc d©n tĂ©c ViĂt Nam sžng tÂčo ra trong quž trĂnh dĂčng n-Ăc v” giĂ· n-Ăc . NhĂȘ nĂn t¶ng v” sĂžc mÂčnh všn hož Ăy m” dĂŻ cĂŁ nhiĂu thĂȘi kĂș bà Ÿ« hĂ© , d©n tĂ©c ta vĂn giĂ· vĂ·ng v” phžt huy b¶n sŸc cña mĂnh , chÂŒng nhĂ·ng kh«ng bà ŸÄng hož , m” cĂn quĂt c-ĂȘng ŸÞng dĂy gi”nh lÂči Ÿéc lĂp cho d©n tĂ©c , lĂy sĂžc ta m” gi¶i phĂŁng cho ta . Phžt huy truyĂn thĂšng všn hož d©n tĂ©c , d-Ăi sĂč l·nh ÂźÂčo cña §¶ng , l” nh©n lÂȘn sĂžc mÂčnh cña nh©n d©n ta Ÿà v-Ăźt qua khĂŁ khšn , thö thžch , x©y dĂčng v” phžt triĂn kinh tĂ - x· hĂ©i , giĂ· vĂ·ng quĂšc phĂng , an ninh , mĂ« rĂ©ng quan hà ŸÚi ngoÂči , tÂčo ra thĂ v” lĂčc mĂi cho ÂźĂt n-Ăc ta ÂźI v”o thĂ kĂ» XXI . C«ng cuĂ©c ŸÊi mĂi to”n diĂn , ÂźĂy mÂčnh c«ng nghiĂp hož hiĂn ÂźÂči hož ÂźĂt n-Ăc , x©y dĂčng chñ nghĂa x· hĂ©i , thĂčc hiĂn thŸng lĂźi mĂŽc tiÂȘu â d©n gi”u , nÂĂc mÂčnh , x· hĂ©i c«ng b»ng všn minhâ , ÂźĂi hĂĄi chĂłng ta ph¶I x©y dĂčng v” phžt triĂn nĂn všn hož ViĂt Nam tiÂȘn tiĂn , ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c , x©y dĂčng nĂn t¶ng tinh thĂn cña d©n tĂ©c ta , coi Ÿã vĂ”a l” mĂŽc tiÂȘu vĂ”a l” Ÿéng lĂčc thĂłc ÂźĂy phžt triĂn kinh tĂ - x· hĂ©i . §¶ng v” Nh” n-Ăc ta Âźang tiĂn tĂi x©y dĂčng mĂ©t nĂn kinh tĂ mĂ« ,hĂ©i nhĂp vĂi ThĂ giĂi . ChĂłng
- 2. 2 ta Âźang sĂšng trong mĂ©t thĂ giĂi hiĂn ÂźÂči biĂn chuyĂn nhanh chĂŁng , Âźang diĂn ra quž trĂnh to”n cĂu hož , sĂč hĂ©i nhĂp khu vĂčc v” thĂ giĂi vĂi mĂ©t tĂšc Ÿé rĂt nhanh , tĂ” Ÿã n¶y sinh nhu cĂu mĂ« rĂ©ng giao l-u giĂ·a cžc nĂn všn hož . Trong khi chĂł trĂ€ng giĂ· gĂn , phžt huy cžc truyĂn thĂšng všn hož tinh thĂn tĂšt ÂźĂp cña d©n tĂ©c , všn hĂŁa ViĂt Nam cĂn tĂ”ng b-Ăc mĂ« rĂ©ng giao l-u quĂšc tĂ , tiĂp thĂŽ nhĂ·ng tinh hoa všn hož thĂ giĂi v” thĂȘi ÂźÂči . NĂn všn cña chĂłng ta sĂ Âźa dÂčng hÂŹn , phong phĂł hÂŹn , tiÂȘn tiĂn hÂŹn nhĂȘ hĂp thĂŽ Âź-Ăźc nhĂ·ng yĂu tĂš l”nh mÂčnh cña všn hož thĂ giĂi . Trong nĂn kinh tĂ mĂ« nh- n-Ăc ta hiĂn nay lu«n lu«n cĂŁ sĂč trao ŸÊi giao l-u vĂi thĂ giĂi trÂȘn mĂ€i lĂnh vĂčc , trong Ÿã cĂŁ lĂnh vĂčc všn hož . ChĂłng ta kh«ng thĂ tržnh khĂĄi viĂc du nhĂp nhĂ·ng phong tĂŽc tĂp qužn cña cžc n-Ăc , cžc d©n tĂ©c trÂȘn thĂ giĂi . Tuy nhiÂȘn , kh«ng vĂ thĂ m” chĂłng ta quÂȘn Âźi truyĂn thĂšng cña Ÿ©n tĂ©c mĂnh , cži gĂšc cña mĂnh . ViĂc giĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c trong thĂȘi kĂș nĂn kinh tĂ mĂ« l” hĂt sĂžc cĂn thiĂt . §IĂu Ÿã giĂłp chĂłng ta ho” nhĂp chĂž kh«ng ho” tan , kh«ng bĂ mĂt Âźi cži gĂšc cña mĂnh. ChĂłng ta mĂ©t mĂt tiĂp thu nhĂ·ng nĂt tinh hoa trong všn hož cña cžc n-Ăc , mĂ©t mĂt giĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c Ÿà l”m cho ÂźĂȘi sĂšng tinh thĂn cña chĂłng ta ng”y c”ng phong phĂł hÂŹn. * TĂnh tĂt yĂu cña viĂc nghiÂȘn cĂžu Ÿà t”i : §Ăt n-Ăc ta Âźang trong thĂȘi kĂș tiĂn lÂȘn x©y dĂčng nĂn kinh tĂ mĂ« , hĂ©i nhĂp vĂi quĂšc tĂ . Tuy nhiÂȘn , viĂc hĂ©i nhĂp cĂČng cĂŁ nhĂ·ng mĂt tĂch cĂčc v” tiÂȘu cĂčc .NĂu chĂłng ta tiĂp thu mĂ©t cžch kh«ng cĂŁ chĂ€n lĂ€c , kh«ng cĂŁ tĂnh tožn , chĂłng ta dĂ bĂ tiĂp thu nhĂ·ng cži kh«ng tĂšt , ¶nh h-Ă«ng ÂźĂn ÂźĂȘi sĂšng všn hož cña n-Ăc ta . MĂt khžc , chĂłng ta cĂn lo ngÂči bà Ÿžnh mĂt truyĂn thĂšng d©n tĂ©c , chÂčy theo cžc n-Ăc trÂȘn thĂ giĂi , bà ¶nh h-Ă«ng ho”n to”n bĂ«i nĂn všn hož cña cžc n-Ăc khžc.
- 3. 3 ChĂnh vĂ thĂ , viĂc ÂźĂt ra nhĂ·ng ÂźĂnh h-Ăng trong viĂc hĂ©i nhĂp , tiĂp thu nhĂ·ng tinh hoa trong všn hož cña cžc n-Ăc mĂ©t cžch cĂŁ chĂ€n lĂ€c l” ÂźiĂu hĂt sĂžc cĂn thiĂt . Trong Ÿã , b¶n sŸc d©n tĂ©c giĂ· mĂ©t vai trĂ kh«ng nhĂĄ trong viĂc hĂ©i nhĂp vĂi thĂ giĂi . Mçi mĂ©t quĂšc gia ÂźĂu cĂŁ nhĂ·ng truyĂn thĂšng , nhĂ·ng b¶n sŸc riÂȘng cña mĂnh . ChĂłng ta cĂn giĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c , mĂ©t mĂt Ÿà Ÿem nhĂ·ng tinh hoa cña mĂnh Ÿà giao l-u vĂi cžc n-Ăc , mĂ©t mĂt giĂłp chĂłng ta â ho” nhĂp chĂž kh«ng ho” tanâ . Mçi quĂšc gia ÂźĂu cĂŁ nhĂ·ng b¶n sŸc riÂȘng cña mĂnh . §iĂu Ÿã giĂłp chĂłng ta ph©n biĂt rĂą mçi mĂ©t quĂšc gia . GiĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c l” mĂ©t viĂc tĂt yĂu trong nĂn kinh tĂ mĂ« hiĂn nay . ChĂłng ta cĂŁ b¶n sŸc d©n tĂ©c thĂ mĂi cĂŁ thĂ hĂ©i nhĂp , giao l-u vĂi thĂ giĂi , mĂi cĂŁ cži Ÿà giao l-u .NĂu kh«ng giĂ· gĂn Âź-Ăźc b¶n sŸc d©n tĂ©c , chĂłng ta sĂ lĂy gà Ÿà hĂ©i nhĂp vĂi thĂ giĂi , khi Ÿã chĂłng ta sĂ bĂ nĂn všn hož cžc n-Ăc khžc chi phĂši , kh«ng cĂn b¶n sŸc riÂȘng cña mĂnh . VĂi nhĂ·ng lĂœ do trÂȘn , chĂłng ta cĂŁ thĂ thĂy rĂą tĂm quan trĂ€ng cña viĂc giĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c . CĂČng vĂ thĂ m” viĂc nghiÂȘn cĂžu Ÿà t”i âB¶n sŸc d©n tĂ©c trong nĂn kinh tĂ mĂ«â l” ÂźiĂu tĂt yĂu v” cĂn thiĂt trong giai ÂźoÂčn hiĂn nay . B / gi¶I quyĂt vĂn Ÿà . Ch-ÂŹng I. Quan niĂm vĂ b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c trong thĂȘi kĂș nĂn kinh tĂ mĂ« . I /. B¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c l” gĂ ? 1 . Khži niĂm :
- 4. 4 B¶n sŸc d©n tĂ©c bao gĂ„m nhĂ·ng giž trĂ bĂn vĂ·ng , nhĂ·ng tinh hoa cña cĂ©ng ŸÄng cžc d©n tĂ©c ViĂt Nam Âź-Ăźc vun ÂźÂŸp nÂȘn qua lĂch sö h”ng nšm ÂźĂu tranh dĂčng n-Ăc v” giĂ· n-Ăc . §ã l” lĂng yÂȘu n-Ăc nĂ„ng n”n , Ăœ chĂ tĂč c-ĂȘng d©n tĂ©c , tinh thĂn Âźo”n kĂt cž nh©n - gia ÂźĂnh -l”ng x· - TĂŠ quĂšc ; lĂng nh©n ži , khoan dung , trĂ€ng nghĂa tĂnh, ÂźÂčo lĂœ , ŸÞc tĂnh cĂn cĂŻ , sžng tÂčo trong lao Ÿéng ; sĂč tinh tĂ trong Ăžng xö , tĂnh gi¶n dĂ trong lĂši sĂšng ... B¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c cĂn ÂźĂm Ÿ” trong cžc hĂnh thĂžc biĂu hiĂn mang tĂnh d©n tĂ©c Ÿéc Ÿžo . 2 . VĂ trĂ cña b¶n sŸc všn hĂŁa d©n tĂ©c : B¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c giĂ· vĂ trĂ rĂt quan trĂ€ng : a/. ChĂnh b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c ٦m b¶o cho d©n tĂ©c tĂ„n tÂči , ŸÞng vĂ·ng v” phžt triĂn qua cžc biĂn Ÿéng cña lĂch sö . b/. NhĂȘ b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c , chĂłng ta biĂu lĂ© Âź-Ăźc trĂ€n vĂn sĂč hiĂn diĂn cña mĂ©t b¶n sŸc trong giao l-u vĂi quĂšc tĂ . MĂŽc tiÂȘu cña giao l-u l” th«ng qua giao l-u vĂi nĂn všn hož mĂi , ta hĂ©i nhĂp vĂi všn hož thĂ giĂi . ChĂ giĂ· Âź-Ăźc b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c thĂ ta mĂi cĂŁ ÂźiĂu kiĂn giao l-u bĂnh ÂźÂŒng vĂi cžc nĂn všn hož thĂ giĂi . CĂn sao chĂp , trĂ« th”nh â cži bĂŁngâ , â cži Âźu«iâ cña ng-ĂȘi ta thĂ kh«ng cĂn cĂŁ gĂ m” hĂ©i nhĂp bĂnh ÂźÂŒng . Tr-Ăc yÂȘu cĂu cña thĂȘi kĂș phžt triĂn mĂi , tr-Ăc nguy cÂŹ â ŸÄng nh©tâ vĂ všn hož thĂčc chĂt l” sĂč thĂšng trĂ cña všn hož n-Ăc lĂn , n-Ăc gi”u thĂ b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c cĂŁ Ăœ nghĂa cĂčc kĂș lĂn . 3. B¶n sŸc d©n tĂ©c - hĂ giž trĂ .
- 5. 5 Všn hož , theo UNESCO , l” tĂŠng thĂ nhĂ·ng nĂt ÂźĂc tr-ng tiÂȘu biĂu nhĂt cña mĂ©t x· hĂ©i thĂ hiĂn trÂȘn mĂt vĂt chĂt v” tinh thĂn , tri thĂžc v” tĂnh c¶m . Všn hož mang b¶n sŸc d©n tĂ©c . - B¶n sŸc d©n tĂ©c biĂu hiĂn Ă« mĂ©t d©n tĂ©c trong lĂch sö tĂ„n tÂči v” phžt triĂn cña nĂŁ , giĂłp cho d©n tĂ©c Ÿã giĂ· Âź-Ăźc tĂnh duy nhĂt ( tĂnh Ÿéc Ÿžo ) , tĂnh thĂšng nhĂt , tĂnh nhĂt qužn so vĂi b¶n th©n mĂnh . - B¶n sŸc d©n tĂ©c thĂ hiĂn trong tĂt c¶ cžc lĂnh vĂčc cña ÂźĂȘi sĂšng - Ăœ thĂžc thuĂ©c vĂ mĂ©t d©n tĂ©c ( cĂ©i nguĂ„n ) , cžch t- duy , cžch sĂšng , cžch dĂčng n-Ăc , giĂ· n-Ăc , cžch sžng tÂčo všn hož , khoa hĂ€c , všn nghĂ . - B¶n sŸc d©n tĂ©c thĂ hiĂn trong giž trĂ cña d©n tĂ©c , nĂŁ l” cĂšt lĂąi cña mĂ©t všn hož . HĂ giž trĂ l” nhĂ·ng gĂ nh©n d©n quan t©m , tin t-Ă«ng thuĂ©c phÂčm vi tĂšt v” xĂu , mong muĂšn hoĂc kh«ng Ÿžng tin t-Ă«ng thuĂ©c phÂčm vi tĂšt v” xĂu , mong muĂšn hoĂc kh«ng Ÿžng mong muĂšn . NĂŁ l” nhĂ·ng giž trĂ v” nhĂ·ng niĂm tin , m” nh©n d©n cho l” thiÂȘng liÂȘng , bĂt kh¶ x©m phÂčm . - HĂ giž trĂ biĂu hiĂn trong t- t-Ă«ng triĂt hĂ€c ( thĂ giĂi quan ) chĂnh trĂ , všn hĂ€c , nghĂ thuĂt , ÂźÂčo ŸÞc , lĂši sĂšng ( phong tĂŽc , tĂp qužn ) . - HĂ giž trĂ chuyĂn th”nh cžc chuĂn mĂčc x· hĂ©i , nĂŁ ÂźĂnh h-Ăng cho sĂč lĂča chĂ€n trong h”nh Ÿéng cña con ng-ĂȘi , cž nh©n v” cĂ©ng ŸÄng . HĂ giž trĂ cĂŁ tĂnh ĂŠn ÂźĂnh rĂt lĂn v” cĂŁ tĂnh bĂn vĂ·ng t-ÂŹng ŸÚi , cĂŁ sĂžc mÂčnh to lĂn ŸÚi vĂi cĂ©ng ŸÄng . Trong sĂč tiĂn bĂ© v” phžt triĂn cña x· hĂ©i , cžc giž trĂ n”y th-ĂȘng kh«ng biĂn mĂt m” hož
- 6. 6 th©n v”o cžc giž trĂ cña thĂȘi sau , theo quy luĂt kĂ thĂ”a v” tži tÂčo . Di s¶n všn hož l” cžc giž trĂ všn hĂŁa do lĂch sö Ÿà lÂči . Cžc giž trĂ n”y sĂ trĂ« th”nh truyĂn thĂšng khi Âź-Ăźc thĂ hĂ sau lĂča chĂ€n , tiĂp nhĂn , m« phĂĄng , l”m sĂšng lÂči . §ã l” quan hĂ giĂ·a truyĂn thĂšng v” hiĂn ÂźÂči . SĂč thĂch nghi cña cžc giž trĂ cĂČ ÂźĂši vĂi sĂč thay ŸÊi cña thĂȘi ÂźÂči , l” biĂu hiĂn cña tĂnh liÂȘn tĂŽc všn hož . II /. B¶n sŸc všn hĂŁa d©n tĂ©c trong thĂȘi kĂș nĂn kinh tĂ mĂ« . 1 . Chñ tr-ÂŹng cña §¶ng vĂ vĂn Ÿà giĂ· gĂn b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c trong nĂn kinh tĂ mĂ« . NĂŁi d©n tĂ©c v” b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c kh«ng thĂ tžch khĂĄi quan hĂ vĂi thĂ giĂi . ChĂłng ta Âźang chĂžng kiĂn xu thĂ to”n cĂu hož ÂźĂȘi sĂšng lo”i ng-ĂȘi . §ã l” xu thĂ khžch quan , tĂt yĂu mang tĂnh thĂȘi ÂźÂči , tr-Ăc hĂt trong lĂnh vĂčc kinh tĂ . Xu thĂ to”n cĂu hož tÂčo ÂźiĂu kiĂn cho cžc quĂšc gia , d©n tĂ©c xĂch lÂči gĂn nhau , hiĂu biĂt nhau , bĂŠ sung cho nhau , l”m phong phĂł v” hç trĂź lĂn nhau . §Ăt n-Ăc ta nhĂt ÂźĂnh nŸm lĂy xu thĂ n”y coi nh- l” mĂ©t thĂȘi cÂŹ lĂn , ra sĂžc tĂn dĂŽng mĂ€i ÂźiĂu kiĂn cĂŁ lĂźi do xu thĂ Ăy tÂčo ra , ÂźĂc biĂt Ÿà tranh thñ nhĂ·ng kh¶ nšng vĂt chĂt , kĂŒ thuĂt , c«ng nghĂ , nhĂ·ng kinh nghiĂm v” tri thĂžc hiĂn ÂźÂči rĂt cĂn thiĂt cho sĂč nghiĂp c«ng nghiĂp hož , hiĂn ÂźÂči hož . Trong xu thĂ to”n cĂu hož hiĂn nay , kh«ng mĂ©t quĂšc gia n”o cĂŁ thà ŸÞng biĂt lĂp m” cĂŁ thĂ tĂ„n tÂči v” phžt triĂn . MĂt khžc , ph¶i thĂy to”n cĂu hož l” mĂ©t quž trĂnh ÂźĂy m©u thuĂn phĂžc tÂčp . MĂt tĂt yĂu kĂŒ thuĂt - kinh tĂ l” mĂt tĂch cĂčc , cĂŁ lĂźi , ta ph¶i tĂn dĂŽng . Song , mĂt khžc kh«ng thĂ bĂĄ qua l” mĂt x· hĂ©i - kinh tĂ , mĂt b¶n chĂt giai cĂp cña quž
- 7. 7 trĂnh to”n cĂu hĂŁa . XĂt vĂ mĂt n”y , trÂȘn thĂ giĂi hiĂn nay Âźang cĂŁ nhĂ·ng lĂčc l-Ăźng nu«i tham vĂ€ng lĂn to”n cĂu hož chñ nghĂa t- b¶n , hĂ€ muĂšn žp ÂźĂt hĂ giž trĂ cña riÂȘng hĂ€ lÂȘn c¶ to”n cĂu . QuÂȘn ÂźiĂu Ÿã l” ng©y thÂŹ vĂ chĂnh trĂ v” trong thĂčc tiĂn kh«ng tržnh khĂĄi ph¶i tr¶ giž ÂźÂŸt . Trong nhĂ·ng ÂźiĂu kiĂn nÂȘu trÂȘn vĂ xu thĂ to”n cĂu hož hiĂn nay , chĂłng ta c”ng thĂy Âź-ĂȘng lĂši mĂ« rĂ©ng quan hĂ quĂšc tĂ trÂȘn cÂŹ sĂ« Ÿéc lĂp tĂč chñ cña §¶ng ta nĂŁi chung v” nĂŁi riÂȘng trong x©y dĂčng v” phžt triĂn nĂn všn hĂŁa ViĂt Nam vĂ”a tiÂȘn tiĂn vĂ”a ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c l” hĂt sĂžc Ÿóng ÂźÂŸn v” sžng suĂšt . NghĂ quyĂt HĂ©i NghĂ Trung ÂÂŹng 5 chĂ rĂą : â ph-ÂŹng h-Ăng chung , ŸÄng thĂȘi l” nhiĂm vĂŽ bao qužt cña sĂč nghiĂp všn hĂŁa n-Ăc ta l” phžt huy chñ nghĂa yÂȘu n-Ăc v” truyĂn thĂšng ÂźÂči Âźo”n kĂt d©n tĂ©c , Ăœ thĂžc Ÿéc lĂp tĂč chñ , tĂč c-ĂȘng x©y dĂčng v” b¶o vĂ TĂŠ quĂšc x· hĂ©i chñ nghĂa , x©y dĂčng v” phžt triĂn nĂn všn hož ViĂt Nam tiÂȘn tiĂn ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c , tiĂp thĂŽ nhĂ·ng tinh hoa všn hož nh©n loÂči , l”m cho všn hož thĂm s©u v”o to”n bĂ© ÂźĂȘi sĂšng v” hoÂčt Ÿéng x· hĂ©i , v”o tĂ”ng ng-ĂȘi , tĂ”ng gia ÂźĂnh , tĂ”ng tĂp thĂ v” cĂ©ng ŸÄng , tĂ”ng ÂźĂa b”n d©n c- , v”o mĂ€i lĂnh vĂčc sinh hoÂčt v” quan hĂ con ng-ĂȘi , tÂčo nÂȘn trÂȘn ÂźĂt n-Ăc ta ÂźĂȘi sĂšng tinh thĂn cao ÂźĂp , trĂnh Ÿé d©n trĂ cao , khoa hĂ€c phžt triĂn phĂŽc vĂŽ ÂźÂŸc lĂčc sĂč nghiĂp c«ng nghiĂp hož , hiĂn ÂźÂči hož vĂ mĂŽc tiÂȘu d©n gi”u , n-Ăc mÂčnh , x· hĂ©i c«ng b»ng všn minh , tiĂn b-Ăc vĂ·ng chŸc lÂȘn chñ nghĂa x· hĂ©i . NghĂ quyĂt Trung ÂÂŹng 5 â X©y dĂčng v” phžt triĂn nĂn všn hož ViĂt Nam tiÂȘn tiĂn , ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©câ vĂ”a Ÿžp Ăžng Ÿóng nhĂ·ng ÂźĂi hĂĄi bĂžc xĂłc cña cuĂ©c sĂšng vĂ”a l” ÂźĂnh h-Ăng chiĂn l-Ăźc cÂŹ b¶n cho sĂč nghiĂp x©y dĂčng , cñng cĂš v” kh«ng ngĂ”ng tšng c-ĂȘng nĂn t¶ng tinh thĂn x· hĂ©i ta trÂȘn con Âź-ĂȘng phĂn ÂźĂu vĂ d©n gi”u n-Ăc mÂčnh , x· hĂ©i c«ng b»ng ,
- 8. 8 všn minh , tiĂn b-Ăc vĂ·ng chŸc lÂȘn chñ nghĂa x· hĂ©i . 2 . Quan ÂźiĂm vĂ b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c B¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c lu«n cĂŁ sĂč biĂn Ÿéng , bĂŠ sung qua cžc thĂȘi kĂș lĂch sö . CĂŁ giž trĂ Âź-Ăźc hĂnh th”nh tĂ” xa x-a v” lu«n lu«n bĂn vĂ·ng . CĂŁ giž trà Ÿóng lĂłc tr-Ăc , nh-ng nay kh«ng thĂch hĂźp . LÂči cĂŁ giž trĂ mĂi nh-ng phĂŻ hĂźp vĂi nguyĂn vĂ€ng d©n tĂ©c thĂ nhanh chĂŁng cĂŁ sĂžc sĂšng bĂn vĂ·ng . ChÂŒng hÂčn , cĂŁ nhĂ·ng giž trĂ mĂi tĂ” 1976 , cĂČng l” mĂi hÂŹn 30 nšm nay , vĂi lĂȘi kÂȘu gĂ€i cña Chñ tĂch HĂ„ ChĂ Minh , giž trĂ â Kh«ng cĂŁ gĂ quĂœ hÂŹn Ÿéc lĂp , tĂč doâ Ÿ· nghiĂm nhiÂȘn trĂ« th”nh giž trĂ všn hož rĂt quan trĂ€ng cña d©n tĂ©c ta . B¶n sŸc d©n tĂ©c n»m trong cžc lĂnh vĂčc nh- kiĂn trĂłc , hĂ©i hoÂč , všn ch-ÂŹng , ©m nhÂčc ... nh-ng Ÿã l” nhĂ·ng vĂn Ÿà phĂžc tÂčp , cĂn Ÿà cžc nh” chuyÂȘn m«n nghiÂȘn cĂžu , th¶o luĂn . Song ÂźÂčo lĂœ d©n tĂ©c l” loÂči všn hož v« hĂnh , nh-ng l” tinh tuĂœ cña b¶n sŸc d©n tĂ©c , Âź-Ăźc vun ÂźÂŸp qua lĂch sö l©u ÂźĂȘi cña d©n tĂ©c Âź-Ăźc xžc ÂźĂnh l” : LĂng yÂȘu n-Ăc nĂ„ng n”n ; Ăœ thĂžc tĂč lĂp tĂč c-ĂȘng , tinh thĂn Âźo”n kĂt , Ăœ thĂžc cĂ©ng ŸÄng , gŸn cž nh©n - gia ÂźĂnh - l”ng x· - TĂŠ quĂšc ; LĂng nh©n ži , tĂnh khoan dung , trĂ€ng tĂnh nghĂa , ÂźÂčo lĂœ ; §Þc tĂnh cĂn cĂŻ , sžng tÂčo trong lao Ÿéng ; SĂč tinh tĂ trong c- sö , gi¶n dĂ trong lĂši sĂšng ... CĂČng cĂŁ Ăœ kiĂn cho r»ng , nhiĂu d©n tĂ©c trÂȘn thĂ giĂi cĂČng cĂŁ nhĂ·ng giž trĂ t-ÂŹng tĂč nh- trÂȘn , vĂ sao ta lÂči coi Ÿã l” b¶n sŸc cña d©n tĂ©c mĂnh ? ChĂłng ta cho r»ng , vĂn Ÿà quan trĂ€ng l” nhĂ·ng giž trà Ÿã cĂŁ ÂźĂch thĂčc l” truyĂn thĂšng cña chĂłng ta kh«ng ? ChĂž kh«ng ph¶i l” ta Âźi tĂm nhĂ·ng gĂ chĂ cĂŁ
- 9. 9 ta cĂŁ m” d©n tĂ©c khžc kh«ng cĂŁ . Quan trĂ€ng l” ta xžc ÂźĂnh nhĂ·ng chuĂn giž trĂ b¶n sŸc d©n tĂ©c ViĂt Nam . B¶n sŸc d©n tĂ©c Âź-Ăźc thĂ hiĂn c¶ trong nĂ©i dung v” hĂnh thĂžc . Khi nĂŁi tĂi b¶n sŸc d©n tĂ©c lu«n lu«n gŸn bĂŁ vĂi nhau nh- trÂȘn Ÿ· trĂnh b”y . Khi nĂŁi tĂi b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c cĂn tržnh nhĂ·ng khuynh h-Ăng kh«ng Ÿóng . §ã l” : â Ÿãng cöa , thu mĂnhâ , chĂ â kh khÂâ giĂ· b¶n sŸc truyĂn thĂšng , kh«ng sžng tÂčo mĂi , kh«ng mĂ« cöa giao l-u , tiĂp thĂŽ nhĂ·ng tinh hoa všn hož thĂ giĂi trĂ« th”nh d©n tĂ©c hĂp hĂi , cĂčc Âźoan , kiÂȘu ngÂčo . HoĂc l” â mĂ« toang cöaâ kh«ng chĂ€n lĂ€c , b¶n sŸc d©n tĂ©c bĂ chĂn Ăp , lu mĂȘ , trĂ« th”nh nĂn všn hož thiĂu b¶n sŸc . HoĂc phĂŽc hĂ„i tĂt c¶ kĂ c¶ nhĂ·ng cžI lÂčc hĂu , lçi thĂȘi trong quž khĂž , kh«ng cĂn thĂch hĂźp trong x· hĂ©i mĂi ... Ch-ÂŹng II: TÂči sao ph¶i Âź-a ra vĂn Ÿà giĂ· gĂn b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c trong thĂȘi kĂș nĂn kinh tĂ mĂ« . I /. TĂnh tĂt yĂu cña viĂc x©y dĂčng nĂn všn hož ViĂt Nam tiÂȘn tiĂn , ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c . 1.§iĂu kiĂn x· hĂ©i : ThĂčc trÂčng ÂźĂȘi sĂšng všn hož n-Ăc ta hiĂn nay kh«ng ph¶i l” vĂn Ÿà dà Ÿžnh giž . CĂŁ ng-ĂȘi quž bi quan vĂi tĂnh hĂnh cho l” trong khi ÂźĂȘi sĂšng kinh tĂ cĂŁ khž lÂȘn tĂ” ŸÊi mĂi ÂźĂn nay thĂ ÂźĂȘi sĂšng tinh thĂn lÂči sa sĂłt nh- ch-a bao giĂȘ cĂŁ . Ng-Ăźc lÂči , cĂŁ ng-ĂȘi quž lÂčc quan cho mĂ€i sĂč ÂźĂu tĂšt ÂźĂp , nhĂ·ng hiĂn t-Ăźng tiÂȘu cĂčc l” tĂč nhiÂȘn v” kh«ng Ÿžng kĂ . ThĂt ra , bĂžc tranh kh«ng chĂ cĂŁ mĂ©t m”u , hoĂc to”n tĂši hoĂc to”n sžng . Tr-Ăc hĂt , cĂn khÂŒng ÂźĂnh ÂźĂȘi sĂšng všn hož x· hĂ©i ta so vĂi thĂȘi kĂș tr-Ăc cĂŁ b-Ăc tiĂn bĂ© rĂą rĂt . §iĂu dĂ thĂy l” tĂnh nšng Ÿéng x· hĂ©i - kinh tĂ v” tĂnh tĂch cĂčc c«ng d©n Âź-Ăźc khÂŹi dĂy v” phžt huy
- 10. 10 thay cho t©m lĂœ thĂŽ Ÿéng , Ă» lÂči trong cÂŹ chĂ cĂČ . BĂu kh«ng khĂ d©n chñ , cĂ«i mĂ« trong x· hĂ©i tšng lÂȘn . MĂt b»ng d©n trĂ Âź-Ăźc n©ng cao , sĂ« tr-ĂȘng , nšng lĂčc cž nh©n con ng-ĂȘi Âź-Ăźc khuyĂn khĂch , t«n trĂ€ng . NhĂ·ng nĂt mĂi nĂŠi bĂt Ăy trong ÂźĂȘi sĂšng Âź-Ăźc ph¶n žnh qua hoÂčt Ÿéng khĂ«i sŸc , phong phĂł , Âźa dÂčng trÂȘn cžc lĂnh vĂčc bžo chĂ , xuĂt b¶n , phžt thanh , truyĂn hĂnh , gižo dĂŽc , všn hĂ€c , nghĂ thuĂt , v.v... Trong sĂč phong phĂł , Âźa dÂčng v” bĂ©n bĂ cña ÂźĂȘi sĂšng v” hoÂčt Ÿéng všn hož , chñ nghĂa Mžc - LÂȘnin , t- t-Ă«ng HĂ„ ChĂ Minh Âź-Ăźc §¶ng ta vĂn dĂŽng v” phžt triĂn sžng tÂčo vĂn l” nĂn t¶ng t- t-Ă«ng v” kim chĂ nam b¶o ٦m cho x· hĂ©i phžt triĂn Ÿóng h-Ăng . Kinh tĂ thĂ tr-ĂȘng v” mĂ« cöa vĂi bÂȘn ngo”i l”m sĂšng Ÿéng nĂn kinh tĂ v” cžc hoÂčt Ÿéng x· hĂ©i , phžt triĂn giao l-u h”ng hož , du lĂch v” cžc s¶n phĂm všn hož , giĂłp nh©n d©n ta mĂ« rĂ©ng ch©n trĂȘi hiĂu biĂt v” kĂn thĂžc tiĂp nhĂn tĂ” bĂšn ph-ÂŹng . Cžc mĂt trži cña kinh tĂ thĂ tr-ĂȘng v” mĂ« cöa , dĂŻ tžc Ÿéng dĂ· dĂ©i , Ÿ· kh«ng thĂ ngšn nĂŠi nh©n d©n ta duy trĂ v” phžt triĂn truyĂn thĂšng tĂšt ÂźĂp , nh- thĂy tĂą nhĂt vaĂ nhĂ·ng dĂp kĂ» niĂm lĂn , h-Ăng vĂ cĂ©i nguĂ„n , vĂ cžch mÂčng v” khžng chiĂn , t-Ă«ng nhĂ cžc anh hĂŻng d©n tĂ©c , ÂźĂn ÂŹn Ÿžp nghĂa nhĂ·ng ng-ĂȘi cĂŁ c«ng , giĂłp ŸÏ nhĂ·ng ng-ĂȘi hoÂčn nÂčn ... §-ÂŹng nhiÂȘn , bĂžc tranh kh«ng chĂ to”n m”u sžng . NghĂ quyĂt Trung -ÂŹng 5 Ÿ· nghiÂȘm khŸc chĂ ra nhĂ·ng m¶ng tĂši cĂŻng nguyÂȘn nh©n chñ quan . §ã l” trÂčng thži dao Ÿéng , ho”i nghi , gi¶m sĂłt niĂm tin lĂœ t-Ă«ng Ă« mĂ©t sĂš ng-ĂȘi , kĂ c¶ mĂ©t bĂ© phĂn ٦ng viÂȘn , cžn bĂ© . §ã l” nhĂ·ng hiĂn t-Ăźng suy thoži ÂźÂčo ŸÞc , ÂźĂc biĂt l” nÂčn tham nhĂČng , hĂši lĂ© , bu«n lĂu , gian lĂn th-ÂŹng mÂči tr-Ăc sĂč tĂn c«ng cña thĂŁi Ăch lĂ» , chñ nghĂa cž nh©n , lĂši sĂšng tiÂȘu dĂŻng , sĂžc mÂčnh Ÿéng tiĂn v” chñ nghĂa thĂčc dĂŽng . §ã l” mĂ©t sĂš hiĂn t-Ăźng nhĂžc nhĂši tr-Ăc Ÿ©y kh«ng hĂ cĂŁ trong quan hĂ gia ÂźĂnh , ÂźÂčo lĂœ thĂy trĂ , quan hĂ bÂčn bĂ , sĂč ٦o lĂ©n mĂ©t sĂš chuĂn giž trĂ v” nĂp sĂšng vĂšn tĂšt ÂźĂp . §ã l” trong mĂ©t bĂ© phĂn d©n
- 11. 11 c- , kĂ c¶ mĂ©t sĂš thanh niÂȘn , hĂ€c sinh , sinh viÂȘn sĂč hiĂu biĂt cĂn quž Ăt vĂ lĂch sö d©n tĂ©c , vĂ cžc giž trĂ truyĂn thĂšng m” lĂch sö v” cžch mÂčng Ÿ· x©y nÂȘn trong khi Ÿã lÂči phĂŽc hĂ„i kh«ng ph©n biĂt tĂšt xĂu cžc vĂšn cĂŠ d©n tĂ©c ŸÄng thĂȘi Âźi liĂn vĂi t©m lĂœ sĂŻng ngoÂči Ÿ«i khi ÂźĂn mĂžc mĂŻ qužng , phi lĂœ , kĂch cĂŹm . §ã l” cžc tĂ nÂčn x· hĂ©i cĂŁ chiĂu gia tšng , sĂč Âźam mĂ nhu cĂu vĂt chĂt cĂŻng nhĂ·ng dĂŽc vĂ€ng thĂp hĂn , lĂši sĂšng bĂt chĂp ÂźÂčo lĂœ , d- luĂn x· hĂ©i v” phžp luĂt Âźang x« ÂźĂy mĂ©t sĂš ng-ĂȘi Âźi v”o con Âź-ĂȘng phÂčm tĂ©i . TĂt c¶ nhĂ·ng hiĂn t-Ăźng trÂȘn Âźang l”m vĂn ŸÎc m«i tr-ĂȘng x· hĂ©i - všn hož , g©y bĂt bĂnh trong nh©n d©n , l”m xĂŁi mĂn nĂn t¶ng tinh thĂn x· hĂ©i , tÂčo miĂng ÂźĂt m”u mĂŹ cho sĂč x©m nhĂp nhĂ·ng s¶n phĂm všn hĂŁa Ÿéc hÂči ngoÂči lai . 2.X©y dĂčng nĂn všn hož ViĂt Nam tiÂȘn tiĂn , ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c . Tr-Ăc tĂnh hĂnh x· hĂ©i Ÿ· ph©n tĂch Ă« trÂȘn , viĂc tĂp trung x©u dĂčng v” phžt triĂn nĂn všn hož ViĂt Nam tiÂȘn tiĂn , ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c , cĂŁ tĂm quan trĂ€ng ÂźĂc biĂt kh«ng chĂ cho hiĂn tÂči m” c¶ t-ÂŹng lai TĂŠ quĂšc ta . Nh-ng nÂȘn všn hĂŁa thĂ n”o l” â tiÂȘn tiĂnâ ? ThĂ n”o l” â ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©câ ? a>. NĂn všn hož tiÂȘn tiĂn §Àc NghĂ quyĂt Trung -ÂŹng 5 , ta cĂŁ thĂ hiĂu nĂn všn hož tiÂȘn tiĂn cĂŁ mĂy ÂźĂc tr-ng : MĂ©t l” , yÂȘu n-Ăc . Hai l” , tiĂn bĂ© . Ba l” , cĂŁ nĂ©i dung cĂšt lĂąi l” lĂœ t-Ă«ng Ÿéc lĂp d©n tĂ©c v” chñ nghĂa x· hĂ©i d-Ăi žnh sžng cña chñ nghĂa Mžc - LÂȘnin , t- t-Ă«ng HĂ„ ChĂ Minh . BĂšn l” , nh©n všn : tĂt c¶ vĂ con ng-ĂȘi ... Nšm l” , tiÂȘn tiĂn kh«ng chĂ trong nĂ©i dung t- t-Ă«ng m” c¶ trong hĂnh thĂžc biĂu hiĂn , trong cžc ph-ÂŹng tiĂn chuyĂn t¶i nĂ©i dung .
- 12. 12 §Ăt n-Ăc ta Âźang Ă« thĂȘi kĂș quž Ÿé vĂi nĂn kinh tĂ nhiĂu th”nh phĂn theo ÂźĂnh h-Ăng x· hĂ©i chñ nghĂa . SĂč nghiĂp c«ng nghiĂp hož , hiĂn ÂźÂči hož nh»m x©y dĂčng cÂŹ sĂ« vĂt chĂt - kĂŒ thuĂt cho chñ nghĂa x· hĂ©i ÂźĂi hĂĄi huy Ÿéng tĂši Âźa tiĂm nšng vĂt chĂt v” tinh thĂn cña c¶ d©n tĂ©c , cña tĂt c¶ cžc th”nh phĂn kinh tĂ . Chñ nghĂa yÂȘu n-Ăc Ă« Ÿ©y l” mĂ©t Ÿéng lĂčc cĂčc kĂș to lĂn . NĂn všn hĂŁa tiÂȘn tiĂn do Ÿã tr-Ăc hĂt ph¶i l” mĂ©t nĂn všn hož yÂȘu n-Ăc . CĂŁ thĂ coi yÂȘu n-Ăc l” tiĂn bĂ© ÂźĂc tr-ng bao qužt nhĂt cñavšn hož tiÂȘn tiĂn .YÂȘu n-Ăc l” Ăœ chĂ Âź-a ÂźĂt n-Ăc thožt khĂĄi c¶nh nghĂo n”n , lÂčc hĂu , phĂn ÂźĂu vĂ d©n gi”u , n-Ăc mÂčnh , x· hĂ©i c«ng b»ng všn minh - Ÿã l” mĂ©t nĂ©i dung t- t-Ă«ng lĂn cña nĂn všn hož tiÂȘn tiĂn . GŸn liĂn vĂi yÂȘu n-Ăc l” tiĂn bĂ© . NĂn všn hož tiÂȘn tiĂn ph¶i l” nĂn všn hož kĂt tinh tĂt c¶ nhĂ·ng gĂ l” tiĂn bĂ© , l” ch©n , l” thiĂn , l” mĂŒ cña d©n tĂ©c , cña thĂȘi ÂźÂči , cña lo”i ng-ĂȘi . NĂu ÂźĂc tr-ng bao qužt nhĂt cña nĂn všn hož tiÂȘn tiĂn l” yÂȘu n-Ăc, thĂ hÂčt nh©n cĂšt lĂąi cña nĂn všn hož tiÂȘn tiĂn l” lĂœ t-Ă«ng Ÿéc lĂp d©n tĂ©c v” chñ nghĂa x· hĂ©i d-Ăi žnh sžng chñ nghĂa Mžc - LÂȘnin , t- t-Ă«ng HĂ„ ChĂ Minh . NĂŁi všn hĂŁa kh«ng thĂ kh«ng nĂŁi hĂ t- t-Ă«ng . VĂ hĂ t- t-Ă«ng chi phĂši quan niĂm vĂ giž trĂ , chi phĂši ÂźÂčo ŸÞc , lĂši sĂšng v” h”nh vi con ng-ĂȘi . §”nh r»ng hĂ t- t-Ă«ng kh«ng ŸÄng nhĂt vĂi všn hož , kh«ng thĂ quy to”n bĂ© cžc giž trĂ všn hož v”o hĂ t- t-Ă«ng ; nh-ng xĂt chung v” xĂt cho cĂŻng , trong x· hĂ©i cĂŁ giai cĂp , všn hĂŁa bao giĂȘ cĂČng cĂŁ cĂšt tuĂ» l” hĂ t- t-Ă«ng giai cĂp . VĂ vĂy , thĂt sai lĂm nĂu ŸÄng nhĂt hĂ t- t-Ă«ng vĂi všn hož , bĂ«i cšn hož cĂŁ nĂ©i h”m rĂ©ng hÂŹn nhiĂu so vĂi hĂ t- t-Ă«ng . Song , cĂČng phÂčm sai lĂm nghiÂȘm trĂ€ng nĂu phñ nhĂn vai trĂ hĂ t- t-Ă«ng ŸÚi vĂi všn hož , nhĂt l” khi nĂŁi ÂźĂn c¶ mĂ©t nĂn všn hož , c¶ mĂ©t dĂng všn hož . C. Mžc v” Ph. ÂĄngghen chĂ rĂą : â LĂch sö t- t-Ă«ng chĂžng minh cži gĂ , nĂu kh«ng ph¶i l” chĂžng minh r»ng s¶n xuĂt tinh thĂn cĂČng biĂn ŸÊi theo s¶n xuĂt vĂt chĂt ? NhĂ·ng t- t-Ă«ng thĂšng trĂ
- 13. 13 cua tmĂ©t thĂȘi ÂźÂči bao giĂȘ cĂČng chĂ l” nhĂ·ng t- t-Ă«ng cña giai cĂp thĂšng trĂâ. L” hĂ t- t-Ă«ng mang b¶n chĂt giai cĂp ( c«ng nh©n ) nh- mĂ€i hĂ t- t-Ă«ng , nh-ng khžc vĂi bĂt cĂž hĂ t- t-Ă«ng n”o khžc , chñ nghĂa Mžc - LÂȘnin l” hĂ€c thuyĂt cžch mÂčng v” khoa hĂ€c kĂt tinh nhĂ·ng tinh hoa všn hož nh©n loÂči , h-Ăng v”o gi¶i phĂŁng to”n x· hĂ©i , gi¶i phĂŁng d©n tĂ©c , gi¶i phĂŁng con ng-ĂȘi , khŸc phĂŽc triĂt Ÿà tĂnh trÂčng con ng-ĂȘi bĂ tha hož , tÂčo ÂźiĂu kiĂn phžt triĂn v” kh«ng ngĂ”ng ho”n thiĂn con ng-ĂȘi . Chñ nghĂa cĂ©ng s¶n trong b¶n chĂt cña nĂŁ nh- C. Mžc nĂŁi , l” â chñ nghĂa nh©n ÂźÂčo hiĂn thĂčcâ . NguyĂn ži QuĂšc Âźi tĂ” chñ nghĂa yÂȘu n-Ăc truyĂn thĂšng cña d©n tĂ©c v” nhĂ·ng hiĂu biĂt s©u sŸc nhiĂu nĂn všn hož lĂn §«ng T©y , ÂźĂn vĂi chñ nghĂa Mžc - LÂȘnin nh- mĂ©t b-Ăc ngoĂt quyĂt ÂźĂnh hĂnh th”nh t- t-Ă«ng HĂ„ ChĂ Minh . SĂč gĂp gĂŹ thĂn kĂș n”y Ÿ· s¶n sinh ta mĂ©t nh©n cžch , hÂŹn thĂ , mĂ©t mĂu hĂnh všn hož mĂi , mĂu hĂnh â všn hož cña tÂÂŹng laiâ nh nh” thÂŹ X« ViĂt Mandenxtam vĂi mĂ©t tĂnh c¶m ÂźĂc biĂt Ÿ· sĂm khžm phž tĂ” nšm 1923 khi tiĂp xĂłc vĂi Bžc . Nh- vĂy , thĂt l” chĂnh xžc v” tĂč nhiÂȘn khi NghĂ quyĂt Trung -ÂŹng 5 nÂȘu lÂȘn mĂŽc tiÂȘu nĂn všn hĂŁa tiÂȘn tiĂn l” tĂt c¶ vĂ con ng-ĂȘi , vĂ hÂčnh phĂłc v” sĂč phžt triĂn phong phĂł , tĂč do , to”n diĂn con ng-ĂȘi trong mĂši quan hĂ h”i ho” giĂ·a cž nh©n v” cĂ©ng ŸÄng , giĂ·a x· hĂ©i v” tĂč nhiÂȘn . Ă« Ÿ©yl” tĂnh nh©n všn cao c¶ , trong Ÿã giai cĂp , d©n tĂ©c v” nh©n loÂči , cž nh©n v” x· hĂ©i , x· hĂ©i v” tĂč nhiÂȘn l” thĂšng nhĂt trÂȘn lĂp tr-ĂȘng chñ nghĂa Mžc - LÂȘnin , t- t-Ă«ng HĂ„ ChĂ Minh - hĂ t- t-Ă«ng thĂu suĂšt nĂn všn hož m” chĂłng ta x©y dĂčng . TĂnh chĂt tiÂȘn tiĂn cña nĂn všn hož cĂn ph¶I thĂ hiĂn c¶ trong hĂnh thĂžc biĂu hiĂn , trong nhĂ·ng cÂŹ sĂ« vĂt chĂt kĂŒ thuĂt , ph-ÂŹng tiĂn Ÿà chuyĂn t¶I nĂ©i dung . VĂ dĂŽ : trong phong cžch všn ch-ÂŹng , trong c«ng nghĂ truyĂn hĂnh , ÂźiĂn ¶nh , trong kiĂu džng kiĂn trĂłc , trong thiĂt kĂ nhĂ·ng c«ng trĂnh
- 14. 14 t-Ăźng Ÿ”I , nhĂ·ng khu vui chÂŹi gi¶i trĂ , v.v... Ă« Ÿ©y , tiÂȘn tiĂn th-ĂȘng cĂŁ nghĂa l” hiĂn ÂźÂči , song kh«ng ph¶i Ÿ· l” hiĂn ÂźÂči thĂ loÂči trĂ” b¶n sŸc d©n tĂ©c v” c”ng kh«ng ÂźÂĂźc nhĂm lĂn hiĂn ÂźÂči vĂi â chñ nghĂa hiĂn ÂźÂčiâ tŸc tĂ, bĂnh hoÂčn , nhĂt l” trong nghĂ thuĂt , všn thÂŹ . b>. NĂn všn hož ViĂt Nam ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c . TĂnh chĂt tiÂȘn tiĂn cña nĂn všn hož ViĂt Nam kh«ng tžch rĂȘi b¶n sŸc d©n tĂ©c.NĂŁi ÂźĂn všn hož l” nĂŁi ÂźĂn d©n tĂ©c . Všn hož bŸt rĂ s©u trong ÂźĂȘi sĂšng d©n tĂ©c qua tr-ĂȘng kĂș lĂch sö . Všn hož l” bĂ© mĂt tinh thĂn cña d©n tĂ©c . B¶n sŸc d©n tĂ©c cña všn hož , nh- ng-ĂȘi ta th-ĂȘng nĂŁi , l” cži cšn c-Ăc , cži chĂžng chĂ cña mĂ©t d©n tĂ©c . NĂŁ chĂ rĂą anh l” ai , thiĂu nĂŁ , anh kh«ng tĂ„n tÂči nh- mĂ©t giž trĂ . LĂch sö mĂy nghĂn nšm dĂčng n-Ăc v” giĂ· n-Ăc Ÿ· hun Ÿóc cho d©n tĂ©c ta biĂt bao giž trĂ truyĂn thĂšng tĂšt ÂźĂp . §ã l” chñ nghĂa yÂȘu n-Ăc , lĂng nh©n ži bao dung , trĂ€ng nghĂa tĂnh , ÂźaĂ€ lĂœ , l” tĂnh cĂš kĂt , cĂ©ng ŸÄng ... NhĂȘ sĂžc mÂčnh nhĂ·ng giž trà Ÿã , d©n tĂ©c ViĂt Nam Ÿ· chiĂn thŸng bao thö thžch khŸc nghiĂt cña thiÂȘn tai , ÂźĂch hoÂč Ÿà tĂ„n tÂči v” phžt triĂn nh- ng”y h«m nay . B¶o vĂ v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c cña všn hož tr-Ăc hĂt l” b¶o vĂ v” phžt huy nhĂ·ng giž trĂ tinh thĂn Ÿã . CĂš nhiÂȘn b¶n sŸc d©n tĂ©c cĂŁ c¶ nĂ©i dung v” hĂnh thĂžc . CĂŻng vĂi nhĂ·ng giž trĂ tinh thĂn , b¶n sŸc d©n tĂ©c cña všn hož cĂn Âź-Ăźc ÂźĂc tr-ng bĂ«i cžc ph-ÂŹng thĂžc biĂu hiĂn Ÿéc Ÿžo . §ã l” tiĂng nĂŁi cña d©n tĂ©c , l” t©m lĂœ , l” phong tĂŽc tĂp qužn , l” cžch c¶m nghĂ cña d©n tĂ©c , l” nhĂ·ng hĂnh thĂžc nghĂ thuĂt truyĂn thĂšng ,v.v... N-Ăc ta cĂŁ 54 d©n tĂ©c . Trong nĂn všn hĂŁa Âźa d©n tĂ©c cña n-Ăc ta , mçi d©n tĂ©c anh em ÂźĂu cĂŁ b¶n sŸc riÂȘng cña mĂnh . GiĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c cña tĂt c¶ cžc d©n tĂ©c anh em sĂ phžt huy sĂžc mÂčnh tĂŠng hĂźp cña c¶ cĂ©ng ŸÄng d©n tĂ©c ViĂt Nam , tÂčo nÂȘn sĂč phong phĂł Âźa dÂčng trong tĂnh thĂšng nhĂt cña nĂn všn hĂŁa ViĂt Nam .
- 15. 15 II /. VĂn Ÿà giĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c . GiĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c l” chšm lo cho sĂč tr-ĂȘng tĂ„n v” phžt triĂn sĂžc sĂšng cña d©n tĂ©c . Song ÂźIĂu n”y khžc hÂŒn xu h-Ăng phĂŽc cĂŠ nh- Ÿ· x¶y ra gĂn Ÿ©y Ă« nhiĂu nÂŹI trong ma chay , c-Ăi xin , lĂ hĂ©i . Trong b”I nĂŁi tÂči HĂ©i nghĂ cžn bĂ© všn hĂŁa ng”y 30-10-1958 , Chñ tĂch HĂ„ ChĂ Minh chĂ rĂą : â NĂŁi kh«i phĂŽc vĂšn cĂČ , thĂ nÂȘn kh«i phĂŽc cži gĂ tĂšt , cĂn cži gĂ kh«ng t«t thĂ ph¶i loÂči dĂn ra . Xem ra thĂ nšm nay t-ÂŹng ŸÚi khž , cĂn nh- nšm ngoži , thĂ kh«i phĂŽc vĂšn cĂČ , thĂ kh«i phĂŽc c¶ ŸÄng bĂŁng , r-Ăc xžch thĂn thžnh . VĂ kh«i phĂŽc nh- thĂ , nÂȘn Ă« n«ng th«n nhiĂu nÂŹi quÂȘn c¶ s¶n xuĂt , cĂž trĂšng mĂą bĂ bĂąm , ca hžt lu bĂŻ ...â . Trong vĂšn cĂŠ d©n tĂ©c , chĂłng ta giĂ· lĂy v” phžt huy nhĂ·ng di s¶n n”o , tĂ” bĂĄ nhĂ·ng di s¶n n”o , ÂźiĂu Ÿã kh«ng thĂ kh«ng ÂźĂt ra khi nĂŁi vĂ nhĂ·ng giž trĂ truyĂn thĂšng . SĂč c©n nhŸc v” lĂča chĂ€n Ăy thĂ hiĂn quž trĂnh tĂč Ăœ thĂžc d©n tĂ©c , quž trĂnh tĂč nhĂn thĂžc , tĂč khžm phž vĂ mĂnh xuĂt phžt xuĂt phžt tĂ” tĂm cao mĂi cña lĂch sö , l” quž trĂnh â gÂčn ŸÎc khÂŹi trongâ v” l” sĂč tiĂp nĂši dĂng ch¶y liÂȘn tĂŽc cña lĂch sö d©n tĂ©c trong thĂ giĂi hiĂn ÂźÂči . VĂi Ăœ nghĂa Ÿã , phžt huy v” b¶o vĂ b¶n sŸc d©n tĂ©c cña všn hož ÂźĂi hĂĄi sĂč phžt triĂn , sĂč sžng tÂčo kh«ng ngĂ”ng . MĂnh Ÿà â ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©câ Ÿã kh«ng thĂ tžch rĂȘi mĂnh Ÿà â všn hĂŁa tiÂȘn tiĂnâ v” ngÂĂźc lÂči . * Trong ÂźiĂu kiĂn thĂčc hiĂn kinh tĂ thĂ tr-ĂȘng mĂ« rĂ©ng giao l-u quĂšc tĂ lÂči c”ng ph¶i nhĂn mÂčnh yÂȘu cĂu ra sĂžc kĂ thĂ”a v” phžt huy b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c . §ã kh«ng chĂ l” Ăœ thĂžc tržch nhiĂm , m” cĂn l” niĂm tĂč h”o , tĂč t«n d©n tĂ©c , bĂ«i â N-Ăc §Âči ViĂt ta tĂ” tr-Ăc , VĂšn x-ng nĂn všn hiĂn Ÿ· l©uâ . NhĂ·ng ÂźĂc tr-ng nĂŠi bĂt nhĂt cña všn hĂŁa ViĂt Nam l” chñ nghĂa yÂȘu n-Ăc , yÂȘu lao Ÿéng , lĂng nh©n ži , vĂ tha v” tĂnh cĂ©ng ŸÄng . NhĂ·ng giž trĂ
- 16. 16 truyĂn thĂšng Ÿã Ÿ· tĂ”ng l” nguĂ„n sĂžc mÂčnh to lĂn trong sĂč nghiĂp dĂčng n-Ăc v” giĂ· n-Ăc . Ng”y nay , b-Ăc v”o thĂȘi kĂș c«ng nghiĂp hož , hiĂn ÂźÂči hož , nhĂ·ng truyĂn thĂšng Ăy vĂn Âźang l” nhĂ·ng ÂźĂi hĂĄi cĂn ph¶i cĂŁ ŸÚi vĂi mĂ€i ng-ĂȘi . Kh«ng ph¶i bĂt cĂž d©n tĂ©c n”o trÂȘn h”nh tinh n”y cĂČng cĂŁ Âź-Ăźc may mŸn kĂ thĂ”a nhĂ·ng truyĂn thĂšng v” b¶n lĂnh všn hož nh- vĂy . D©n tĂ©c ViĂt Nam cĂŁ truyĂn thĂšng tĂč t«n nh-ng kh«ng tĂč cao , tĂč ÂźÂči ; c”ng kh«ng Ÿãng cöa Ÿà tĂč ngŸm tĂč c« lĂp mĂnh . CĂČng nh- suĂšt chiĂu d”i lĂch sö mĂy nghĂn nšm cña d©n tĂ©c , tĂ” khi §¶ng ta ra ÂźĂȘi , phĂn lĂn thĂȘi gian l” ph¶i l·nh ÂźÂčo nh©n d©n tiĂn h”nh chiĂn tranh chĂšng x©m l-Ăźc , b¶o vĂ nĂn Ÿéc lĂp d©n tĂ©c . ThĂ nh-ng , chĂłng ta ch-a bao giĂȘ chñ tr-ÂŹng mĂ©t thži Ÿé b”i ngoÂči vĂ všn hož , kĂ c¶ vĂi nĂn všn hĂŁa cña n-Ăc Âźang l” kĂ thĂŻ x©m l-Ăźc . Trži lÂči , §¶ng ta lu«n nhĂn mÂčnh tĂnh d©n tĂ©c ŸÄng thĂȘi vĂi tĂnh khoa hĂ€c v” ÂźÂči chĂłng ; tĂnh tiÂȘn tiĂn gŸn vĂi yÂȘu cĂu ph¶i ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c . §ã chĂnh l” b¶n lĂnh všn hož cña ViĂt Nam . NhĂȘ Ÿã , dĂŻ tr¶i qua biĂt bao thšng trĂm cña lĂch sö, ŸÞng tr-Ăc ©m m-u ŸÄng hož všn hož cña Ÿñ loÂči kĂ thĂŻ , nhÂng â BĂšn nghĂn nšm ta lÂči l” taâ ; b¶n sŸc všn hĂŁa ViĂt Nam kh«ng biĂn mĂt , kh«ng phai nhÂčt , trži lÂči , c”ng žnh lÂȘn nĂt riÂȘng long lanh , ÂźĂc sŸc . NĂŁ Ÿ· gĂŁp cho nĂn všn hož nh©n loÂči kh«ng chĂ l” trĂšng ŸÄng §«ng SÂŹn , TruyĂn KiĂu , cžc l”n ÂźIĂu d©n ca quan hĂ€ ... m” cĂn l” nhĂ·ng danh nh©n všn hož m” nĂŠi bĂt l” HĂ„ ChĂ Minh , mĂ©t con ng-ĂȘi , mĂ©t sĂč nghiĂp , mĂ©t giž trĂ všn hož vĂ”a ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc ViĂt Nam , vĂ”a chĂža chan tĂnh nh©n loÂči . V” c¶ hai phĂm chĂt Ăy ÂźĂu Ă« ÂźĂnh cao . Ph¶i vĂi mĂ©t d©n tĂ©c cĂŁ Ăœ chĂ tĂč lĂp , tĂč c-ĂȘng v” l” lĂng tĂč t«n m·nh liĂt mĂi s¶n sinh ra nhĂ·ng žng hĂŻng všn Nam quĂšc sÂŹn h” , BĂnh ng« ÂźÂči cžo ... Ph¶i vĂi mĂ©t d©n tĂ©c rĂt tĂč h”o vĂi truyĂn thĂšng všn hĂŁa cña mĂnh mĂi cĂŁ thĂ tuyÂȘn thĂ : â
- 17. 17 §žnh cho Ÿà d”i tĂŁc , Ÿžnh cho Ÿà Ÿen ršng ... Ÿžnh cho sö tri Nam quĂšc anh hĂŻng chi hĂ·u chñâ . NĂn všn hož Ăy chĂnh l” khĂ phžch , l” t«m hĂ„n d©n tĂ©c , l” t”i s¶n v« giž cña ÂźĂt n-Ăc v” cña mçi con ng-ĂȘi ViĂt Nam . NĂŁ l” nĂ„i cÂŹm všn hož ThÂčch Sanh kh«ng bao giĂȘ vÂŹi , Âź-Ăźc ph©n chia ÂźĂn tĂ”ng dĂng sĂ·a mĂ , tĂ”n lĂȘi ru nhĂ·ng ŸÞa con vĂ”a lĂ€t lĂng mĂ cña d©n tĂ©c , l” tršm nghĂn c©u chuyĂn truyĂn tĂ” ÂźĂȘi n”y qua ÂźĂȘi khžc . ChĂnh nĂŁ l” cĂ©i nguĂ„n s©u lŸng trong mçi con ng-ĂȘi ViĂt Nam dĂŻ ÂźĂn lĂłc cĂŁ d- thĂ”a cžc tiĂn nghi vĂt chĂt, nh-ng vĂn -Ăc mong Âź-Ăźc nghe cžc l”n ÂźIĂu d©n ca , Âź-Ăźc tŸm hĂ„n mĂnh trong nĂn všn hož d©n tĂ©c . Trong nĂn všn hĂŁa cĂŁ chiĂu s©u v” tĂm cao nh- vĂy , c”ng Âźi v”o kinh tĂ thĂ tr-ĂȘng , mĂ« rĂ©ng giao l-u quĂšc tĂ , Âźi v”o c«ng nghiĂp hož , hiĂn ÂźÂči hož , chĂłng ta c”ng ph¶i n©ng niu , gĂn giĂ· v” phžt huy Ÿà gĂŁp phĂn v”o sĂč nghiĂp vĂ vang l” x©y dĂčng th”nh c«ng chñ nghĂa x· hĂ©i . Chñ tr-ÂŹng giĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c kh«ng hà ŸÄng nghĂa vĂi b¶o thñ , tĂč c« lĂp , Ÿãng kĂn , kh- kh- bžm giĂ· lĂy cži cĂČ . B¶n sŸc všn hož kh«ng ph¶i l” nhĂ·ng giž trĂ tÂčm thĂȘi , nay cĂn mai mĂt ; song nĂŁ cĂČng kh«ng l” cži kh«ng bao giĂȘ thay ŸÊi Âź-Ăźc v” kh«n gcĂn söa ŸÊi . Trži lÂči , b¶n sŸc všn hĂŁa d©n tĂ©c cĂČng kh«ng ngĂ”ng phžt triĂn , ŸÊi mĂi , ph¶n žnh sĂč phžt triĂn v” ŸÊi mĂi cña d©n tĂ©c . Chñ tĂch HĂ„ ChĂ Minh Ÿ· dÂčy : â Cži gĂ cĂČ m” xĂu , thĂ ph¶I bĂĄ ... Cži gĂ cĂČ m” kh«ng xĂu , nh-ng phiĂn phĂžc thĂ ph¶i söa ŸÊi lÂči cho hĂźp lĂœ ... Cži gĂ cĂČ m” tĂšt thĂ ph¶i phžt triĂn thÂȘmâ . *
- 18. 18 Ch-ÂŹng III : B¶n sŸc d©n tĂ©c trong quž trĂnh phžt triĂn cña ÂźĂt n-Ăc. I /. Vai trĂ cña b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c trong nĂn kinh tĂ thĂ tr-ĂȘng Ng”y nay , phžt triĂn Âźang l” vĂn Ÿà -u tiÂȘn h”ng ÂźĂu cña mĂ€i quĂšc gia , ŸÄng thĂȘi cĂČng l” thžch thĂžc hĂt sĂžc gay gŸt dĂši vĂi to”n nh©n loÂči . CĂn ph¶i huy Ÿéng nhĂ·ng nguĂ„n lĂčc n”o Ÿà phžt triĂn v” ph¶i l”m gà Ÿà ngšn ngĂ”a nhĂ·ng tiÂȘu cĂčc phžt sinh trong quž trĂnh phžt triĂn ,v.v... Âźang l” nhĂ·ng c©u hĂĄi lĂn ÂźĂt ra ŸÚi vĂi nhiĂu quĂšc gia . Cho ÂźĂn b©y giĂȘ , tuy cĂn cĂŁ cžc Ăœ kiĂn khžc nhau trong viĂc ÂźĂnh nghĂa všn hož l” gĂ , nh-ng mĂ€i ng-ĂȘi ÂźĂu thĂšng nhĂt trong sĂč thĂ”a nhĂn vĂ mĂši quan hĂ qua lÂči cña všn hož vĂi kinh tĂ , vai trà Ÿéng lĂčc cña všn hož ŸÚi vĂi kinh tĂ . NhĂ·ng Ăœ kiĂn coi všn hož ŸÞng ngo”i kinh tĂ hay lĂ thuĂ©c mĂ©t cžch thĂŽ Ÿéng ŸÚi vĂi kinh tĂ kh«ng cĂn Âź-Ăźc chĂp nhĂn . Tuy nhiÂȘn , khi chĂłng ta nhĂn mÂčnh yĂu tĂš všn hož thĂ ÂźIĂu Ÿã kh«ng cĂŁ nghĂa l” ÂźĂt vĂ trĂ cña všn hož cao hÂŹn kinh tĂ , m” Ÿà thĂy sĂč gŸn bĂŁ cña chĂłng trong khi h-Ăng tĂi mĂŽc tiÂȘu phžt triĂn . NhĂ·ng th”nh tĂču hoĂc vĂp vžp trong quž trĂnh phžt triĂn kinh tĂ , x· hĂ©i Ă« nhiĂu n-Ăc trÂȘn thĂ giĂi ÂźĂu chĂžng minh tĂm quan trĂ€ng cña nh©n tĂš všn hož , tr-Ăc hĂt l” Ă« viĂc cĂŁ b¶o vĂ , phžt triĂn Âź-Ăźc hay kh«ng nhĂ·ng tiĂm nšng phong phĂł v” ÂźĂc sŸc cña všn hĂŁa d©n tĂ©c ŸÚi vĂi sĂč phžt triĂn cña ÂźĂt n-Ăc . SĂč Ÿóng ÂźÂŸn hay sai lÂčc trong ÂźĂnh h-Ăng phžt triĂn všn hož ÂźĂu Âź-a ÂźĂn th”nh tĂču hay thĂt bÂči kh«ng riÂȘng cho všn hož , m” cho c¶ kinh tĂ v” mĂ€i mĂt khžc cña ÂźĂȘi sĂšng x· hĂ©i , ÂźĂc biĂt l” vĂ t- t-Ă«ng , ÂźÂčo ŸÞc , lĂši sĂšng . NhĂ·ng hĂu qu¶ cña sĂč sai lĂm vĂ chĂnh sžch všn hož th-ĂȘng kĂo d”i v” khĂŁ söa hÂŹn nhĂ·ng hĂu qu¶ vĂ kinh tĂ . Do Ÿã kh«ng ph¶i kh«ng cĂŁ cÂŹ sĂ« khi ngÂĂȘi ta lo ngÂči mĂ©t sĂč â phž s¶nâ , â xuĂšng cĂpâ vĂ všn hož hÂŹn sĂč phž s¶n ,
- 19. 19 xuĂšng cĂp trong kinh tĂ , bĂ«i nhĂ·ng mĂt mžt trong lĂnh vĂčc všn hož th-ĂȘng dĂn tĂi nhĂ·ng hĂu qu¶ rĂt l©u d”i v” nghiÂȘm trĂ€ng . VĂi ÂźiĂu kiĂn cžch mÂčng khoa hĂ€c v” c«ng nghĂ phžt triĂn nh- hiĂn nay , trong vĂng v”i ba chĂŽc nšm , mĂ©t d©n tĂ©c cĂŁ thĂ v-Ăźt lÂȘn rĂt nhanh , chiĂm lĂnh Âź-Ăźc nhĂ·ng ÂźĂnh cao vĂ kinh tĂ , kĂŒ thuĂt , c«ng nghĂ . Nh-ng Ÿà trĂ« th”nh mĂ©t quĂšc gia phžt triĂn vĂ všn hož , thĂ v”i ba chĂŽc nšm ho”n to”n ch-a thĂm v”o Ÿ©u . MĂ©t quĂšc gia gi”u cĂŁ vĂ kinh tĂ , trong m-ĂȘi nšm cĂŁ thà ŸÊi mĂi , n©ng cĂp to”n bĂ© hÂč tĂng cÂŹ sĂ« vĂt chĂt kĂŒ thuĂt , nh-ng Ÿà cĂŁ Âź-Ăźc mĂ©t cÂŹ sĂ« hÂč tĂ„ng všn hož tiĂn bĂ© v” phžt triĂn , thĂ cĂn khĂŁ gĂp tršm lĂn v” kh«ng thĂ chĂ b»ng tiĂn m” gi¶i quyĂt Âź-Ăźc . §Ăt n-Ăc ta Âźang thĂčc hiĂn c«ng cuĂ©c ŸÊi mĂi to”n diĂn , thĂčc hiĂn cÂŹ chĂ thĂ tr-ĂȘng v” chĂnh sžnh ŸÚi ngoÂči rĂ©ng mĂ« , l”m bÂčn vĂ tĂt c¶ cžc n-Ăc , phĂn ÂźĂu vĂ ho” bĂnh , Ÿéc lĂp v” phžt triĂn . §Úi vĂi nhiĂm vĂŽ x©y dĂčng nĂn všn hož , Ÿ©y vĂ”a l” cÂŹ hĂ©i lĂn ŸÄng thĂȘi l” thžch thĂžc lĂn . ChuyĂn sang nĂn kinh tĂ thĂ tr-ĂȘng , všn hož l” nh©n tĂš thĂłc ÂźĂy tšng tr-Ă«ng kinh tĂ , gĂŁp phĂn thay ŸÊi nĂp nghĂ , cžch l”m ; kĂch thĂch tĂnh sžng tÂčo , nšng Ÿéng , nh-ng trong m«i tr-ĂȘng Ÿã všn hož cĂČng cĂŁ thĂ nhiĂm ph¶i nhĂ·ng cšn bĂnhcña kinh tĂ thĂ tr-ĂȘng : chñ nghĂa cž nh©n phžt triĂn , sĂŻng bži ŸÄng tiĂn , lĂši sĂšng tiÂȘu thĂŽ , thĂčc dĂŽng ... Kh«ng Ăt hoÂčt Ÿéng všn hož bĂ l«i cuĂšn v”o xu h-Ăng th-ÂŹng mÂči hož , xuĂt hiĂn nhĂ·ng s¶n phĂm všn hož kĂm chĂt l-Ăźng chiĂu theo thĂ hiĂu thĂp kĂm cña mĂ©t bĂ© phĂn ng-ĂȘi cĂŁ tiĂn . §Äng tiĂn xuĂt hiĂn vĂi t- cžch l” th-Ăc Âźo cžc giž trĂ , nh-ng ŸÄng thĂȘi nĂŁ cĂČng trĂ« th”nh sĂžc mÂčnh cĂŁ kh¶ nšng l”m xuyÂȘn tÂčc mĂt b¶n chĂt tĂšt ÂźĂp cña con ng-ĂȘi , cña nhĂ·n quan hĂ x· hĂ©i , kĂch thĂch chñ nghĂa cž nh©n , tĂnh Ăch kĂ» , nhiĂt hñ tĂŽc , mÂȘ tĂn , dĂ Âźoan phžt triĂn ...
- 20. 20 §ã l” nhĂ·ng nguy cÂŹ cĂn ph¶i kiÂȘn quyĂt b”i trĂ” , khŸc phĂŽc . Trong ÂźĂȘi sĂšng h»ng ng”y , chĂłng ta thĂy nhiĂu s¶n phĂm všn hož nh- tranh ¶nh . sžch , bžo ... Âź-Ăźc Âźem ra mua bžn trÂȘn thĂ tr-ĂȘng , nh-ng ÂźIĂu Ÿã kh«ng cĂŁ nghĂa l” mĂ€i s¶n phĂm všn hož ÂźĂu ph¶i tĂnh tožn , cĂŁ l·i mĂi s¶n xuĂt . Trong nĂn kinh tĂ h”ng hož kh«ng thĂ kh«ng thĂ”a nhĂn sĂč chi phĂši cña quy luĂt giž trĂ trong lĂnh vĂčc s¶n xuĂt tinh thĂn . NhiĂu s¶n phĂm všn hĂŁa cĂČng cĂn ph¶i ÂźĂnh giž , ph¶i th«ng qua mua , bžn , trao ŸÊi Ÿà ph©n phĂši tĂi ng-ĂȘi sĂč dĂŽng . Song sĂč ÂźĂnh giž , trao ŸÊi , mua bžn n”y kh«ng thĂ chĂ cšn cĂž v”o quy luĂt kinh tĂ m” ph¶i tu©n theo quy luĂt cña všn hož , t- t-Ă«ng , ÂźÂčo ŸÞc ; ph¶i phĂŽc vĂŽ mĂŽc tiÂȘu phžt triĂn to”n diĂn con ng-ĂȘi , cho tiĂn bĂ© v” c«ng b»ng , všn minh . ThĂčc hiĂn chĂnh sžch ŸÚi ngoÂči Âźa ph-ÂŹng hož , Âźa dÂčng hož , ÂźĂt n-Ăc ta cĂŁ cÂŹ hĂ©i giao l-u , tiĂp nhĂn , hĂ€c hĂĄi v« cĂŻng thuĂn lĂźi . Trong quž trĂnh Ÿã , chĂłng ta bŸt gĂp nhiĂu cži hay , cži ÂźĂp v” nhĂ·ng ÂźIĂm t-ÂŹng ŸÄng trÂȘn lĂnh vĂčc všn hož , nh-ng ÂźiĂu Ÿã ho”n to”n kh«ng cĂŁ nghĂa l” mĂ€i d©n tĂ©c sĂ Âźi tĂi sĂč thĂšng nhĂt vĂ všn hož . TraĂ lÂči , nhĂȘ quž trĂnh giao l-u Ÿã , mçi d©n tĂ©c ÂźĂu cĂŁ thà Ÿãng gĂŁp nhĂ·ng b¶n sŸc Ÿéc Ÿžo cña riÂȘng mĂnh v”o kho t”ng všn hož chung cña nh©n loÂči , l”m cho nĂn všn hož cña nh©n loÂči ng”y c”ng thÂȘm phong phĂł , tĂšt ÂźĂp . BÂȘn cÂčnh viĂc tiĂp thĂŽ nhĂ·ng cži tĂšt , cži t-ÂŹng ŸÄng , chĂłng ta cĂČng ph¶i tĂnh tžo phĂng ngĂ”a , loÂči trĂ” nhĂ·ng cži xĂu , cži dĂ« , cži kh«ng phĂŻ hĂźp . SĂč hĂ€c tĂp , lĂča chĂ€n tiĂp nhĂn ph¶i rĂt chñ Ÿéng , tinh t-ĂȘng nhĂt ÂźĂnh kh«ng Ÿà mŸc ph¶i thĂŁi â ham thanh chuĂ©ng lÂčâ sĂŻng bži mĂ©t cžch mĂŻ qužng mĂ€i cži lÂč cña bÂȘn ngo”i . ChĂłng ta c-ÂŹng quyĂt kh-Ăc tĂ” , chĂšng lÂči sĂč di nhĂp nhĂ·ng thĂž všn hož phĂm ph¶n
- 21. 21 Ÿéng kĂch Ÿéng bÂčo lĂčc , tĂnh dĂŽc , hÂč thĂp cžc giž trĂ ÂźÂčo ŸÞc , nh©n všn , trži vĂi cžc truyĂn thĂšng ÂźÂčo ŸÞc , všn hĂŁa tĂšt ÂźĂp cña d©n tĂ©c ta . Trong quž trĂnh giao l-u všn hĂŁa , chĂłng ta mÂčnh dÂčn hĂ©i nhĂp , tiĂp thĂŽ , nh-ng kh«ng Ÿžnh mĂt , kh«ng â ho” tanâ b¶n sŸc cña mĂnh . Trži lÂči , chĂłng ta cĂŁ tržch nhiĂm bĂŠ sung , Ÿãng gĂŁp cho nh©n loÂči nhĂ·ng gĂ ÂźĂc sŸc cña chĂłng ta v” tiĂp nhĂn , bĂŠ sung nhĂ·ng tinh hoa nh©n loÂči Ÿà b¶n sŸc všn hož ViĂt Nam ng”y c”ng gi”u ÂźĂp . L”m Âź-Ăźc nh- vĂy , všn hož lu«n lu«n l” Ÿéng lĂčc cña sĂč phžt triĂn l” nh©n tĂš quan trĂ€ng thĂłc ÂźĂy sĂč nghiĂp c«ng nghiĂp hož, hiĂn ÂźÂči hož , Âź-a ÂźĂt n-Ăc ta tiĂn nhanh tĂi mĂŽc tiÂȘu d©n gi”u , n-Ăc mÂčnh , x· hĂ©i c«ng b»ng , všn minh . II /. Phžt huy nĂ©i lĂčc všn hĂŁa trong quž trĂnh phžt triĂn . Trong quž tĂnh x©y dĂčng ÂźĂt nÂĂc vĂ mĂŽc tiÂȘu â D©n gi”u n-Ăc mÂčnh , x· hĂ©i c«ng b»ng , všn minhâ , vai trĂ cña všn hĂŁa ng”y c”ng Âź-Ăźc §¶ng , Nh” n-Ăc v” nh©n d©n quan t©m . Všn hož d©n tĂ©c Âź-Ăźc xžc ÂźĂnh trĂ« th”nh nĂ©i lĂčc bÂȘn trong cña quž trĂnh phžt triĂn . Quan hĂ giĂ·a všn hož v” phžt triĂn Âź-Ăźc b”n luĂn s«i nĂŠi c¶ vĂ ph-ÂŹng diĂn lĂœ luĂn v” thĂčc tiĂn trong thĂȘi gian gĂn Ÿ©y . §à phžt huy tĂšt nĂ©i lĂčc cña všn hož ŸÚi vĂi sĂč phžt triĂn bĂn vĂ·ng v” l©u d”i cña ÂźĂt n-Ăc , cĂn chĂł Ăœ ÂźĂn mĂ©t sĂš ph-ÂŹng diĂn cÂŹ b¶n bao gĂ„m ? ThĂž nhĂt : Ch-a bao giĂȘ všn hož d©n tĂ©c ta cĂŁ nhĂ·ng b-Ăc chuyĂn biĂn to”n diĂn v” s©u sŸc nh- hiĂn nay . §©y l” thĂȘi kĂș chuyĂn ŸÊi mÂčnh mĂ c¶ vĂ quan niĂm giž trĂ , chuĂn mĂčc všn hož , chuyĂn ŸÊi c¶ c«ng nghĂ , kĂŒ thuĂt v” cÂŹ sĂ« vĂt chĂt cña všn hĂŁa , chuyĂn ŸÊi và Ÿéi ngĂČ nh©n sĂč , bĂ© mžy hoÂčt Ÿéng všn hož , cĂŻng vĂi nĂŁ l” sĂč chuyĂn ŸÊi lĂši sĂšng , nĂp t- duy , tĂm nhĂn v” cžch nhĂn cña cž
- 22. 22 nh©n v” cĂ©ng ŸÄng vĂi h”ng loÂčt cžc nhu cĂu všn hĂŁ phong phĂł v” Âźa dÂčng cña nh©n d©n . SĂč chuyĂn ŸÊi n”y cĂŁ cÂŹ sĂ« khžch quan tĂ” sĂč ŸÊi mĂi to”n diĂn cña ÂźĂt n-Ăc m” cĂšt lĂąi cÂŹ b¶n l” phžt triĂn kinh tĂ thĂ tr-ĂȘng ÂźĂy mÂčnh c«ng nghiĂp hož , hiĂn ÂźÂči hož theo ÂźĂnh h-Ăng x· hĂ©i chñ nghĂa , tšng c-ĂȘng mĂ« rĂ©ng hĂźp tžc quĂšc tĂ , Âźa ph-ÂŹng hož , Âźa dÂčng hož cžc mĂši quan hĂ quĂšc tĂ . SĂč chuyĂn ŸÊi n”y l” kĂt qu¶ cña quž trĂnh vĂn Ÿéng ÂźĂy m©u thuĂn , ÂźĂy xung Ÿét , mang kĂch tĂnh cao ÂźĂn mĂžc khŸc nghiĂt , nh-ng Ÿ©y chĂnh l” m©u thuĂn trong quž trĂnh vĂn Ÿéng phžt triĂn cña ÂźĂt n-Ăc . VĂ vĂy , sĂč bĂnh tĂnh v” khžch quan trong Ÿžnh giž cžc hiĂn t-Ăźng všn hĂŁa - x· hĂ©i l” mĂ©t yÂȘu cĂu lĂn hiĂn nay . ThĂž hai : Ch-a bao giĂȘ sĂžc Ăp cña xu thĂ to”n cĂu hož , khu vĂčc hož Âź-Ăźc sĂč hç trĂź cña c«ng nghĂ hiĂn ÂźÂči tžc Ÿéng v”o nĂn všn hĂŁa cña cžc d©n tĂ©c , cžc quĂšc gia lÂči mÂčnh mĂ , to”n diĂn v” s©u sŸc nh- hiĂn nay . SĂč ÂźĂu t- trĂčc tiĂp , gižn tiĂp cña cžc c«ng ty Âźa quĂšc gia v” xuyÂȘn lĂŽc ÂźĂa , sĂč giao l-u th-ÂŹng mÂči v” dĂch vĂŽ vĂi khĂši l-Ăźng h”ng hĂŁa khĂŠng lĂ„ , sĂč tšng c-ĂȘng dĂch vĂŽ du lĂch , gi¶i trĂ , sĂč mĂ« rĂ©ng hĂ thĂšng th«ng tin truyĂn th«ng ÂźÂči chĂłng , v.v... v” v.v... Ÿ· l”m cho â tan bšngâ Ă« cžc quĂšc gia â Ÿãngâ v” âsĂštâ lÂȘn Ă« cžc quĂšc gia â mĂ«â . Ranh giĂi ÂźĂa lĂœ hĂ·u hĂnh giĂ·a cžc quĂšc gia kh«ng c¶n nĂŠi sĂč x©m tr”n cña cžc tr”o l-u všn hĂŁa xa lÂč . Xu thĂ to”n cĂu hož , khu vĂčc hĂŁa vĂ”a mang lÂči thĂȘi cÂŹ lĂn , ŸÄng thĂȘi vĂ”a l” thžch th-c lĂn ŸÚi vĂi mçi nĂn všn hož khžc nhau , ÂźĂc biĂt l” ŸÚi vĂi cžc quĂšc gia Âźang phžt triĂn . ThĂž ba : MĂši quan hĂ giĂ·a d©n tĂ©c v” quĂšc tĂ trĂ« th”nh mĂ©t trong nhĂ·ng vĂn Ÿà trung t©m cña thĂȘi ÂźÂči . Cžc d©n tĂ©c trong quž trĂnh phžt triĂn Âźang tĂm cžch kĂt hĂźp sĂžc mÂčnh cña d©n tĂ©c vĂi sĂžc mÂčnh cña thĂȘi ÂźÂči , tranh thñ thĂȘi cÂŹ , chĂšng lÂči cžc nguy cÂŹ Ÿà tĂp trung x©y dĂčng ÂźĂt n-Ăc . SĂžc mÂčnh cña sĂč liÂȘn kĂt cĂ©ng ŸÄng Âź-Ăźc ÂźĂc tr-ng Ă« viĂc giĂ· gĂn ,
- 23. 23 phžt huy b¶n sŸc v” b¶n lĂnh všn hož cña d©n tĂ©c trong giao l-u quĂšc tĂ . Do Ÿã , cĂŻng vĂi xu thĂ hĂ©i nhĂp quĂšc tĂ l” xu thĂ b¶o vĂ , giĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc v” b¶n lĂnh d©n tĂ©c , chĂšng lÂči xu hÂĂng â ŸÄng hožâ hay â nhĂt thĂ hožâ vĂ všn hĂŁa . B¶n sšc všn hož l” nhĂ·ng dĂu hiĂu ÂźĂc tr-ng Ÿà ph©n biĂt všn hož cña cĂ©ng ŸÄng n”y vĂi cĂ©ng ŸÄng khžc , d©n tĂ©c n”y vĂi d©n tĂ©c khžc , quĂšc gia n”y vĂi quĂšc gia khžc . §©y l” â gienâ di truyĂn všn hož cña tĂ”ng d©n tĂ©c . â Gienâ di truyĂn n”y kĂt tinh Ă« truyĂn thĂšng všn hož d©n tĂ©c thĂ hiĂn trong lĂši sĂšng , trong phong tĂŽc , tĂp qužn , trong cžc hoÂčt Ÿéng s¶n xuĂt vĂt chĂt v” tinh thĂn cña cĂ©ng ŸÄng . Trong giao l-u quĂšc tĂ , cžc d©n tĂ©c sà Ÿžnh mĂt sĂč tĂ„n tÂči cña mĂnh nĂu mĂt bĂ© â gienâ di truyĂn všn hož . CĂn tržnh sai lĂm ŸÄng nhĂt b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c vĂi nhĂ·ng hĂnh thĂžc thĂ hiĂn bÂȘn ngo”i cña nĂŁ . B¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c bao chĂža c¶ â cži tĂnhâ v” â cži Ÿéngâ , â cži cĂŠ truyĂnâ v” â cži hiĂn ÂźÂčiâ , c¶ hĂnh thĂžc v” nĂ©i dung , c¶ â cži ngoÂči sinhâ ÂźÂĂźc â nĂ©i sinhâ hož . GiĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc všn hĂŁa d©n tĂ©c kh«ng cĂŁ nghĂa l” quay vĂ â phĂŽc cĂŠâ , quay vĂ vĂi cži cĂČ m” ph¶i cšn cĂž v”o quan ÂźiĂm phžt triĂn ÂźĂt nÂĂc vĂ mĂŽc tiÂȘu â d©n gi”u , n-Ăc mÂčnh , x· hĂ©i c«ng b»ng v” všn minhâ trong thĂȘi kĂș c«ng nghiĂp hož , hiĂn ÂźÂči hož . YÂȘu cĂu phžt triĂn ÂźĂt n-Ăc l” tiÂȘu chà Ÿà lĂča chĂ€n giĂ·a cži cĂČ v” cži mĂi , cži bÂȘn trong v” cži bÂȘn ngo”i , cži nĂ©i sinh v” cži ngoÂči sinh . TĂnh tĂč gižc cña quž trĂnh lĂča chĂ€n všn hĂŁa sĂ khŸc phĂŽc Âź-Ăźc tĂnh t¶n mÂčn , tĂč tuĂș thuĂ©c v”o tĂm nhĂn , ÂźiĂm nhĂn , trĂnh Ÿé , nh©n cžch v” b¶n lĂnh cña chñ thĂ lĂča chĂ€n . ThĂž t- : Phžt huy nĂ©i lĂčc cña všn hož d©n tĂ©c chĂnh l” tÂčo nÂȘn mĂ©t dĂng ch¶y liÂȘn tĂŽc cña truyĂn thĂšng všn hĂŁa d©n tĂ©c nh»m khÂŒng ÂźĂnh b¶n sŸc v” b¶n lĂnh všn hož . TruyĂn thĂšng všn hož l” nhĂ·ng giž trĂ všn hož do lĂch sö Ÿà lÂči Âź-Ăźc cžc thĂ hĂ
- 24. 24 sau l”m sĂšng lÂči trong thĂȘi ÂźÂči cña hĂ€ . Trong truyĂn thĂšng všn hĂŁa ViĂt Nam cĂŁ hai dĂng chñ l-u xuyÂȘn suĂšt l” chñ nghĂa yÂȘu n-Ăc v” chñ nghĂa nh©n ÂźÂčo . Trong chiĂn tranh chĂšng x©m l-Ăźc b¶o vĂ TĂŠ quĂšc , hai dĂng chñ l-u n”y Ÿ· phžt huy sĂžc mÂčnh Ÿà Ÿo”n kĂt d©n tĂ©c , d-Ăi sĂč l·nh ÂźÂčo cña §¶ng , tÂčo nÂȘn sĂžc mÂčnh cña h”o khĂ ViĂt Nam , ÂźĂc biĂt l” trong khžng chiĂn chĂšng thĂčc d©n Phžp v” khžng chiĂn chĂšng MĂŒ , cĂžu n-Ăc vĂ”a qua . Ng”y nay , sĂč th”nh c«ng cña quž trĂnh ŸÊi mĂi tuĂș thuĂ©c v”o viĂc phžt huy sĂžc mÂčnh tĂŠng hĂźp cña hai dĂng chñ l-u cña hai dĂng chñ l-u cña truyĂn thĂšng všn hĂŁa d©n tĂ©c nĂu bĂ xem nhĂ , kh«ng Âź-Ăźc thĂ hĂ sau tiĂp nĂši sĂ dĂn tĂi khñng ho¶ng všn hož nghiÂȘm trĂ€ng . Ng-Ăźc lÂči , b¶n lĂnh všn hož d©n tĂ©c lu«n cĂn tĂi dĂu hiĂu v” sŸc thži riÂȘng . Nh- vĂy , nĂ©i lĂčc všn hož d©n tĂ©c vĂ”a bao trĂŻm b¶n sŸc všn hĂŁa vĂ”a bao h”m b¶n lĂnh všn hĂŁa d©n tĂ©c . §©y l” nĂn t¶ng chñ yĂu Ÿà x©y dĂčng â nĂn všn hož tiÂȘn tiĂn , ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©câ , l” â bĂ© lĂ€câ cžc giž trĂ všn hĂŁa ngoÂči nhĂp , chĂšng lÂči nhĂ·ng tžc Ÿéng phi všn hož , ph¶n všn hož tĂ” bÂȘn ngo”i . NĂ©i lĂčc všn hož kh«ng chĂ l” mĂ©t lĂœ thuyĂt , nĂŁ chĂnh l” cuĂ©c sĂšng , nĂŁ chĂ thĂčc sĂč phžt huy Âź-Ăźc sĂžc mÂčnh khi trĂ« th”nh tinh thĂn tĂč gižc cña mĂ€i thanh viÂȘn trong x· hĂ©i . §iĂu Ÿã cĂČng cĂŁ ngho· l” sĂč nghiĂp phžt triĂn ÂźĂt n-Ăc mĂ©t cžch bĂn vĂ·ng ph¶i Âź-Ăźc ÂźĂt trÂȘn nĂn t¶ng všn hĂŁa d©n tĂ©c , ph¶i khÂŹi dĂy v” phžt huy tĂi mĂžc cao nhĂt nĂ©i lĂčc cña mĂ©t nĂn všn hĂŁa Ÿ· Âź-Ăźc khÂŒng ÂźĂnh trong suĂšt h”ng nghĂn nšm dĂčng n-Ăc v” giĂ· n-Ăc . III /. To”n cĂu hož v” b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c . - T”i nguyÂȘn con ng-ĂȘi cña mçi quĂšc gia n»m trong b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c . §žnh mĂt b¶n sŸc všn hĂŁa d©n tĂ©c l” Ÿžnh mĂt tiĂm nšng cña nguĂ„n lĂčc con ng-ĂȘi . VĂ là Ÿã , viĂc b¶o vĂ v” phžt huy nhĂ·ng giž trĂ b¶n sŸc cña nĂn všn hož truyĂn
- 25. 25 thĂšng - všn hĂŁa tinh thĂn - l” mĂ©t vĂn Ÿà cĂp bžch v” thiĂt th©n ÂźĂt ra Ă« hĂu hĂt cžc quĂšc gia . - BĂ«i vĂ trÂȘn thĂ giĂi ng”y nay nĂn všn hož Âźa dÂčng cña thĂ giĂi nĂŁi chung v” cña tĂ”ng quĂšc gia nĂŁi riÂȘng Âźang ŸÞng tr-Ăc nguy cÂŹ bĂ mai mĂ©t , tha hož , Ÿžnh mĂt nhĂ·ng giž trĂ ÂźĂch thĂčc cña mĂnh . To”n thĂ giĂi e ngÂči vĂ â mĂ©t mĂu hĂnh všn hož ŸÄng phĂŽcâ . - Do tĂnh hai mĂt cña to”n cĂu hož = MĂ©t mĂt l” sĂč bĂŻng nĂŠ th«ng tin , sĂč hĂźp tžc kinh tĂ quĂšc tĂ , sĂč trao ŸÊi všn hož v” du lĂch thĂłc ÂźĂy cžc quĂšc gia xĂch lÂči gĂn nhau , mĂ« ra nhĂ·ng ch©n trĂȘi všn hĂŁa v” kiĂn thĂžc mĂi . - MĂt khžc l” nguy cÂŹ san b»ng v” ŸÄng nhĂt hož cžc tiÂȘu chuĂn , cžc hĂ giž trĂ , Âźe doÂč v” l”m suy kiĂt kh¶ nšng sžng tÂčo cña cžc nĂn všn hož . §Ăc biĂt ŸÚi vĂi cžc n-Ăc thĂ giĂi thĂž ba Âźang c«ng nghiĂp hož cĂŁ nhĂ·ng nguy cÂŹ tha hož vĂ všn hĂŁa , cĂŽ thĂ l” T©y ph-ÂŹng hĂŁa . §Äng nhĂt hiĂn ÂźÂči hož v” T©y ph-ÂŹng hož . Kh«ng vong quĂšc nh-ng vong b¶n . M” Ÿ· vong b¶n thĂ quĂšc gia cĂn m” d©n tĂ©c kh«ng cĂn , nghĂa l” všn hĂŁa d©n tĂ©c cĂŻng vĂi cžc giž trĂ cña nĂŁ bĂ thñ tiÂȘu . QuĂšc gia bĂ tha hĂŁa všn hĂŁa sĂ kh«ng cĂn sĂžc sĂšng . - GiĂ· gĂn b¶n sŸc d©n tĂ©c kh«ng cĂŁ nghĂa l” cĂš thñ trong truyĂn thĂšng di s¶n m” ph¶i khai thžc , phžt triĂn Ÿà Ÿžp Ăžng nhĂ·ng yÂȘu cĂu mĂi , Ÿžp Ăžng nhĂ·ng thžch thĂžc mĂi . B¶n sŸc d©n tĂ©c tr-ĂȘnh tĂ„n trong quž trĂnh tži tÂčo kh«ng ngĂ”ng trong tiĂn hož cña lĂch sö . Theo mĂ©t phĂp biĂn chĂžng kĂ thĂ”a v” ŸÊi mĂi , kĂt hĂźp truyĂn thĂšng v” tĂnh hiĂn ÂźÂči . MĂ©t sĂš giž trĂ mĂi Âź-ÂŹng hĂnh th”nh trong hĂ giž trĂ ViĂt Nam .
- 26. 26 - GiĂ· gĂn b¶n sŸc kh«ng co v”o cĂš thñ trong tĂnh riÂȘng biĂt , kh-Ăc tĂ” giao l-u všn hož . TrÂȘn thĂ giĂi n”y kh«ng cĂŁ mĂ©t nĂn všn hož n”o cĂŁ tĂnh thuĂn nhĂt b¶n ÂźĂa . - SĂč thay ŸÊi giĂ·a cžc nĂn všn hož l” do trao ŸÊi . Khi trao ŸÊi ngĂ”ng thĂ c¶ hai ÂźĂa b”n ÂźĂu chĂ·ng lÂči trong phžt triĂn . §©y l” phĂp biĂn chĂžng cña nh©n tĂš ngoÂči sinh trong sĂč phžt triĂn nĂ©i sinh . Tuy nhiÂȘn sĂč hĂ©i nhĂp cžc giž trĂ všn hĂŁa khžc vĂi sĂč tha hĂŁa vĂ všn hĂŁa cĂČng nh- sĂč lai giĂšng tĂšt khžc vĂi lai ghĂp v”o cÂŹ thĂ nhĂ·ng gien lÂč hoŸc , g©y nÂȘn sĂč biĂn dĂ , thĂm chĂ nhĂ·ng quži thai . Khi cžc nh©n tĂš ngoÂči quž khžc lÂč v” quž mÂčnh ghĂp v”o mĂ©t cÂŹ thĂ cĂŁ thĂ phž vĂŹ cĂu trĂłc cña cÂŹ thĂ nhĂn , g©y nÂȘn sĂč suy thoži . Nh- vĂy cži mĂi n¶y sinh tĂ” trao ŸÊi vĂi bÂȘn ngo”i lu«n lu«n nĂ©i sinh hož , cži hiĂn ÂźÂči nhĂp v”o cži truyĂn thĂšng . V” truyĂn thĂšng sĂ mang tĂnh hiĂn ÂźÂči v” phĂŽc vĂŽ nhu cĂu hiĂn ÂźÂči . * Ch-ÂŹng IV : MĂ©t sĂš gi¶i phžp nh»m phžt huy b¶n sŸc všn hĂŁa d©n tĂ©c trong thĂȘi kĂș phžt triĂn . I /. MĂ©t sĂš gi¶i phžp tr-Ăc mŸt Ÿà x©y dĂčng mĂ©t nĂn všn hĂŁa tiÂȘn tiĂn , ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c . §à gĂŁp phĂn thĂčc hiĂn t- t-Ă«ng cĂšt lĂąi cña §¶ng ta vĂ všn hĂŁa , tr-Ăc mŸt cĂn thiĂn h”nh tĂšt nhĂ·ng gi¶i phžp lĂn sau Ÿ©y :
- 27. 27 1 . Tr-Ăc hĂt , ph¶i tÂčo ra b-Ăc chuyĂn biĂn cÂŹ b¶n trong nhĂn thĂžc cña to”n §¶ng v” to”n x· hĂ©i , tiĂp tĂŽc cñng cĂš niĂm tin Ă« chñ nghĂa Mžc- LÂȘnin v” con Âź-ĂȘng tiĂn lÂȘn chñ nghĂa x· hĂ©i , cĂŁ nhĂn thĂžc Ÿóng vĂ lĂœ t-Ă«ng , lĂ sĂšng , nĂp sĂšng phĂŻ hĂźp vĂi truyĂn thĂšng d©n tĂ©c v” truyĂn thĂšng cžch mÂčng . 2 . Tšng c-ĂȘng ÂźĂu t- cžc nguĂ„n lĂčc v” ho”n chĂnh hĂ thĂšng chĂnh sžch phžt triĂn všn hož , nhĂt l” trÂȘn lĂnh vĂčc cĂp bžch : n©ng cao cžc hoÂčt Ÿéng všn hož th«ng tin Ă« cÂŹ sĂ« ; b¶o tĂ„n , t«n tÂčo cžc di tĂch lĂch sö - všn hož ; phžt triĂn cžc loÂči hĂnh nghĂ thuĂt ; s-u tĂm , khai thžc cžc vĂšn všn hož d©n tĂ©c ,v.v... 3 . Ph¶i ŸÊi cĂi thĂ chĂ phžt triĂn sĂč nghiĂp všn hož trong ÂźiĂu kiĂn cÂŹ chĂ thĂ tr-ĂȘng . TrÂȘn cÂŹ sĂ« ÂźĂnh h-Ăng chĂnh trĂ v” phžp luĂt , nÂȘu cao vai trĂ nĂng cĂšt cña cžc cÂŹ quan všn hĂŁa , nghĂ thuĂt cña Nh” n-Ăc ; tĂ”ng b-Ăc thĂčc hiĂn x· hĂ©i hož vĂ všn hož . 4 . TÂčo chuyĂn biĂn tĂch cĂčc trong x©y dĂčng ÂźÂčo ŸÞc , nĂp sĂšng všn minh , ngšn chĂn cĂŁ hiĂu qu¶ cžc tĂ nÂčn x· hĂ©i , nhĂ·ng biĂu hiĂn tiÂȘu cĂčc trong x· hĂ©i , nhĂ·ng hñ tĂŽc v” nĂp sĂšng kh«ng l”nh mÂčnh , khŸc phĂŽc tĂnh trÂčng thoži hož , biĂn chĂt cña mĂ©t sĂš cžn bĂ© , §¶ng viÂȘn , nhĂ·ng hñ tĂŽc v” tĂ nÂčn x· hĂ©i Âźang cĂŁ chiĂu h-Ăng gia tšng Ă« c¶ th”nh thĂ , n«ng th«n v” miĂn nĂłi . 5 . Quan t©m x©y dĂčng Ÿéi ngĂČ nhĂ·ng ng-ĂȘi hoÂčt Ÿéng všn hož , mĂ« rĂ©ng hĂźp tžc quĂšc tĂ vĂ všn hož . 6 . Tšng c-ĂȘng sĂč l·nh ÂźÂčo cña §¶ng . N©ng cao hiĂu lĂčc qu¶n lĂœ cña Nh” n-Ăc trong sĂč nghiĂp qu¶n lĂœ v” phžt triĂn všn hož , ŸÊi mĂi ph-ÂŹng thĂžc l·nh ÂźÂčo cña §¶ng trÂȘn lĂnh vĂčc všn hož , nghĂ thuĂt .
- 28. 28 II /. BiĂn phžp khŸc phĂŽc nhĂ·ng mĂt tiÂȘu cĂčc trong ÂźĂȘi sĂšng všn hož x· hĂ©i cña ÂźĂt n-Ăc . 1 . NhĂ·ng mĂt tiÂȘu cĂčc trong ÂźĂȘi sĂšng všn hož trong x· hĂ©i : §Úi vĂi n-Ăc ta hiĂn nay , xu h-Ăng to”n cĂu hož vĂi c¶ hai mĂt tĂch cĂčc v” tiÂȘu cĂčc kĂ trÂȘn lÂči ŸÄng thĂȘi diĂn ra cĂŻng vĂi quž trĂnh nĂn kinh tĂ quĂšc d©n chuyĂn sang sö dĂŽng cÂŹ chĂ thĂ tr-ĂȘng v” chĂnh sžch mĂ« cöa nh»m ÂźĂy nhanh nhĂp Ÿé tšng tr-Ă«ng kinh tĂ , ÂźĂy tĂi mĂ©t b-Ăc sĂč nghiĂp c«ng nghiĂp hĂŁa , hiĂn ÂźÂči hož . BÂȘn cÂčnh nhĂ·ng tiĂn bĂ© v” th”nh tĂču to lĂn Ÿ· ÂźÂčt Âź-Ăźc trong 10 nšm qua , cÂŹ chĂ thĂ tr-ĂȘng v” chĂnh sžch mĂ« cöa cĂČng Ÿ· v” Âźang l”m cho chĂłng ta ph¶i ŸÚi mĂt vĂi nhiĂu hiĂn t-Ăźng Ÿžng lo ngÂči trong ÂźĂȘi sĂšng všn hož cña ÂźĂt n-Ăc : T©m lĂœ sĂŻng bži h”ng hož , sĂŻng bžI tiĂn tĂ , chĂ coi trĂ€ng cžc tiĂn nghi vĂt chĂt Ÿn thuĂn m” xem th-ĂȘng cžc giž trĂ všn hĂŁa n¶y sinh trong mĂ©t bĂ© phĂn d©n c- . BĂnh sĂŻng ngoÂči , chÂčy theo lĂši sĂšng tiÂȘu thĂŽ cña ph-ÂŹng T©y l©y lan trong kh«ng Ăt ng-ĂȘi , nhĂt l” trong lĂp trĂ . Cžc sžch bžo , tranh ¶nh , bšng nhÂčc , bšng hĂnh cĂŁ nĂ©i dung kĂch Ÿéng d©m « , bÂčo lĂčc nhĂp lĂu Ă„ Âčt g©y tžc Ÿéng xĂu ÂźĂn nhiĂu thuĂn phong mĂŒ tĂŽc cña d©n tĂ©c , v.v... 2 . Gi¶i phžp : §à ŸĂu tranh ÂźĂy lĂŻi nhĂ·ng hiĂn t-Ăźng tiÂȘu cĂčc kĂ trÂȘn , l”m l”nh mÂčnh hož ÂźĂȘi sĂšng vĂt chĂt v” tinh thĂn cña d©n tĂ©c , bÂȘn cÂčnh luĂt phžp v” cžc chĂnh sžch kinh tĂ - x· hĂ©i khžc , viĂc chĂn h-ng nĂn všn hož d©n tĂ©c Ÿà l”m cÂŹ sĂ« ÂźĂnh h-Ăng cho viĂc mĂ« rĂ©ng giao l-u všn hož quĂšc tĂ cña n-Ăc ta ng”y nay Âź-Ăźc xem l” gi¶i phžp cÂŹ b¶n , cĂŁ Ăœ nghĂa chiĂn l-Ăźc l©u d”i .
- 29. 29 NhĂ·ng b”i hĂ€c kinh nghiĂm ng”n ÂźĂȘi cña cha «ng ta trong quž trĂnh giao l-u všn hož vĂi thĂ giÂŹĂ tr-Ăc Ÿ©y cĂn Âź-Ăźc nghiÂȘn cĂžu s©u sŸc , to”n diĂn hÂŹn Ÿà khai thžc , vĂn dĂŽng Ÿà phžt triĂn sžng tÂčo trong ÂźiĂu kiĂn mĂi ng”y nay . L”m Âź-Ăźc nh- vĂy , chĂłng ta cĂŁ thĂ vĂ·ng tin v” chñ Ÿéng tšng c-ĂȘng giao l-u všn hož vĂi cžc n-Ăc trÂȘn cÂŹ sĂ« biĂt mĂnh , biĂt ng-ĂȘi mĂ©t cžch thĂčc tĂ khžch quan . CĂn biĂt c¶ chç mÂčnh , chç yĂu cña mĂnh v” cña ng-ĂȘi , qua Ÿã m” lĂča chĂ€n , tiĂp thu cžc yĂu tĂš nh©n b¶n , hĂźp lĂœ , khoa hĂ€c , tiĂn bĂ© cña všn hož thĂ giĂi - c¶ ph-ÂŹng §«ng v” ph-ÂŹng T©y - Ÿà l”m phong phĂł thÂȘm b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c , xem Ÿã l” nh©n tĂš cĂčc kĂș quan trĂ€ng thĂžc dĂy cžc tiĂm nšng , phžt huy mĂ€i nguĂ„n c¶m hĂžng sžng tÂčo , l”m nÂȘn nhĂ·ng giž trĂ vĂt chĂt v” tinh thĂn mĂi trong quž trĂnh c«ng nghiĂp hož , hiĂn ÂźÂči hož ÂźĂt n-Ăc . ChĂłng ta kh«ng tĂč h·m mĂnh trong tĂnh riÂȘng biĂt všn hož , kh-Ăc tĂ” giao l-u , trao ŸÊi , ŸÚi thoÂči vĂi bÂȘn ngo”i . §Äng thĂȘi , chĂłng ta cĂČng kiÂȘn quyĂt ph¶n ŸÚi sĂč tiĂp nhĂn x« bĂ„ mĂ€i thĂž gĂ€i l” â t©n kĂșâ cña všn hož ngoÂči lai m” kh«ng ph©n biĂt hay dĂ« , tĂšt xĂu Ÿà Ÿi ÂźĂn chç mĂt gĂšc , lai cšng v” cuĂši cĂŻng khĂŁ tržnh khĂĄi sĂ bà ŸÄng hĂŁa , bĂ ho” tan chĂž kh«ng ph¶i hĂ©i nhĂp vĂi nĂn všn minh nh©n loÂči . Trong kinh tĂ , sĂč Âźa dÂčng cña ph©n c«ng mĂi l”m n¶y sinh tĂnh tĂt yĂu cña giao l-u , hĂźp tžc giĂ·a cžc quĂšc gia . Trong všn hož lÂči c”ng nh- vĂy . Do Ÿã chĂ cĂŁ trÂȘn cÂŹ sĂ« b¶o tĂ„n v” phžt huy b¶n sŸc v” cĂšt cžch riÂȘng cña všn hož ViĂt Nam - nghĂa l” tĂnh Ÿéc Ÿžo cña nĂŁ trong quž trĂnh v-ÂŹn tĂi sĂč ho”n thiĂn con ng-ĂȘi theo h-Ăng Ch©n - ThiĂn - MĂŒ , thĂ všn hož d©n tĂ©c mĂi cĂŁ sĂžc nĂng trong tiĂp xĂłc , ŸÚi thoÂči vĂi cžc nĂn všn hož khžc , nhĂt l” mĂi cĂŁ nhĂ·ng cži Ÿžng giž Ÿà gĂŁp v”o kho tÂčng všn hož phong phĂł , Âźa dÂčng cña nh©n loÂči .
- 30. 30 ThĂčc hiĂn Âź-Ăźc nh- thĂ , thĂ chŸc chŸn c«ng cuĂ©c ŸÊi mĂi to”n diĂn ÂźĂt n-Ăc cña chĂłng ta , trong Ÿã cĂŁ ŸÊi mĂi vĂ giao l-u všn hož vĂi thĂ giĂi sĂ gĂt hži Âź-Ăźc nhiĂu hoa thÂŹm qu¶ ngĂ€t vĂ mĂŽc tiÂȘu d©n gi”u , n-Ăc mÂčnh , x· hĂ©i c«ng b»ng , všn minh .
- 31. 31 C / kĂt thĂłc vĂn Ÿà TĂ” §Âči hĂ©i ÂźÂči biĂu to”n quĂšc lĂn thĂž VI , qua ÂźÂči hĂ©i ÂźÂči biĂu to”n quĂšc lĂn thĂž VII tĂi ÂźÂči hĂ©i ÂźÂči biĂu to”n quĂšc lĂn thĂž VIII , §¶ng CĂ©ng S¶n ViĂt Nam , Ÿ· Ÿà ta v” thĂčc hiĂn mĂ©t Âź-ĂȘng lĂši ŸÊi mĂi to”n diĂn Ÿà ŸÂčt ÂźÂĂźc mĂŽc tiÂȘu â D©n gi”u , nÂĂc mÂčnh , x· hĂ©i c«ng b»ng v” všn minhâ . MĂŽc tiÂȘu Ăy l” kĂt hĂźp c¶ mĂy nh©n tĂš kinh tĂ , x· hĂ©i v” všn hož trong quž trĂnh phžt triĂn . T-ÂŹng lai cña všn hož ViĂt Nam , ph¶i Âź-Ăźc ÂźĂt trong quž trĂnh Ăy , m” xem xĂt . §-ĂȘng lĂši ŸÊi mĂi cña §¶ng ta Ÿ· khÂŒng ÂźĂnh cÂŹ chĂ thĂ tr-ĂȘng Âźang l” ÂźIĂu kiĂn v” ph-ÂŹng tiĂn cho sĂč phžt triĂn cña ÂźĂt n-Ăc . ThĂčc tĂ , cÂŹ chĂ n”y Ÿ· Âźem lÂči nhĂ·ng th”nh tĂču to lĂn v” cĂn tiĂp tĂŽc mĂ« ra nhiĂu triĂn vĂ€ng cho sĂč phžt triĂn kinh tĂ . ThĂ nh-ng , mĂt trži cña nĂŁ cho ta thĂy nhiĂu hiĂn t-Ăźng tiÂȘu cĂčc kh«ng thĂ xem th-ĂȘng , nhĂt l” trÂȘn gĂŁc Ÿé nhĂn všn hož hĂ€c . MĂt khžc , tĂ” quan ÂźIĂm chiĂn l-Ăźc , kĂt hĂźp sĂžc mÂčnh d©n tĂ©c vĂi sĂžc mÂčnh thĂȘi ÂźÂči , viĂc mĂ« rĂ©ng quan hĂ vĂi bÂȘn ngo”i l” tĂt yĂu . Trong thĂȘi ÂźÂči ng”y nay , kh«ng cĂŁ mĂ©t d©n tĂ©c n”o cĂŁ thĂ tžch rĂȘi , sĂšng biĂt lĂp vĂi thĂ giĂi . RiÂȘng vĂi všn hož , tiĂn bĂ© cña khoa hĂ€c c«ng nghĂ th«ng tin lÂči c”ng ÂźĂt ra viĂc phžt triĂn všn hož kh«ng thĂ tžch rĂȘi vĂi všn hož thĂ giĂi . H»ng sĂš cña všn hož ViĂt Nam l” mĂ« cöa Ÿãn nhĂn truyĂn thĂšng všn hož bĂšn ph-ÂŹng , tiĂp nhĂn cži tĂšt , cži thĂch hĂźp , loÂči bĂĄ cži xĂu , kh«ng thĂch hĂźp . VĂ thĂ , nĂu mĂt b¶n sŸc d©n tĂ©c thĂ cĂČng mĂt všn hož , v” khi mĂt všn hož thĂ cĂČng mĂt d©n tĂ©c . MĂŽc tiÂȘu cña chĂłng ta l” x©y dĂčng mĂ©t nĂn všn hož tiÂȘn tiĂn , ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c . §ã l” vĂn Ÿà Ÿžng quan t©m trong thĂȘi ÂźÂči hiĂn nay cña n-Ăc ta .§à hiĂu rĂą hÂŹn vĂ tĂnh cĂp thiĂt v” tĂt yĂu cña
- 32. 32 viĂc giĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c , ŸÄng thĂȘi cĂČng Ÿà hiĂu rĂą hÂŹn vĂ tĂm quan trĂ€ng cña b¶n sŸc d©n tĂ©c trong nĂn kinh tĂ mĂ« , em Ÿ· chĂ€n Ÿà t”i n”y nghiÂȘn cĂžu . Qua nghiÂȘn cĂžu Ÿà t”i n”y , ta cĂŁ thĂ hiĂu rĂą hÂŹn vĂ vĂn Ÿà b¶n sŸc d©n tĂ©c trong nĂn kinh tĂ mĂ« cña n-Ăc ta trong thĂȘi kĂș n”y . Danh mĂŽc t”i liĂu tham kh¶o : 01. NhĂ·ng vĂn Ÿà všn hož ViĂt Nam hiĂn ÂźÂči â Nh” xuĂt b¶n Gižo dĂŽc â Tžc gi¶ : LÂȘ Quang Trang - NguyĂn TrĂ€ng Ho”n . 02. C. Mžc v” Ph. ÂĄngghen. To”n tĂp â NXB ChĂnh trĂ quĂšc gia , H” NĂ©i â1995. 03. Všn kiĂn §Âči hĂ©i VIII ChĂnh trĂ quĂšc gia â 1996. 04. CÂŹ sĂ« všn hož ViĂt Nam â Nh” xuĂt b¶n gižo dĂŽc â 1999 â Tžc gi¶ :TrĂn QuĂšc V-Ăźng ( Chñ biÂȘn ) â T« NgĂ€c Thanh â NguyĂn ChĂ BĂn â L©m MĂŒ Dung â TrĂn ThuĂœ Anh .
- 33. 33 MĂŽc lĂŽc TÂȘn Ÿà mĂŽc Trang A/ . §Ăt vĂn Ÿà 02 B / . Gi¶I quyĂt vĂn Ÿà 04 Ch-ÂŹng I. Quan niĂm vĂ b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c trong 04 thĂȘi kĂș nĂn kinh tĂ mĂ« . I /. B¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c l” gĂ ? 04 II /. B¶n sŸc všn hĂŁa d©n tĂ©c trong thĂȘi kĂș nĂn kinh tĂ mĂ« . 05 Ch-ÂŹng II: TÂči sao ph¶i Âź-a ra vĂn Ÿà giĂ· gĂn b¶n sŸc 08 všn hož d©n tĂ©c trong thĂȘi kĂș nĂn kinh tĂ mĂ« . I /. TĂnh tĂt yĂu cña viĂc x©y dĂčng nĂn všn hož ViĂt Nam 08 tiÂȘn tiĂn , ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c . II /. VĂn Ÿà giĂ· gĂn v” phžt huy b¶n sŸc d©n tĂ©c . 12 Ch-ÂŹng III : B¶n sŸc d©n tĂ©c trong quž trĂnh phžt triĂn cña 14
- 34. 34 ÂźĂt n-Ăc. I /. Vai trĂ cña b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c trong nĂn kinh tĂ 14 thĂ tr-ĂȘng II /. Phžt huy nĂ©i lĂčc všn hĂŁa trong quž trĂnh phžt triĂn . 16 III /. To”n cĂu hož v” b¶n sŸc všn hož d©n tĂ©c . 19 Ch-ÂŹng IV : MĂ©t sĂš gi¶i phžp nh»m phžt huy b¶n sŸc všn 20 hĂŁa d©n tĂ©c trong thĂȘi kĂș phžt triĂn . I /. MĂ©t sĂš gi¶i phžp tr-Ăc mŸt Ÿà x©y dĂčng mĂ©t nĂn všn hĂŁa 20 tiÂȘn tiĂn , ÂźĂm Ÿ” b¶n sŸc d©n tĂ©c . II /. BiĂn phžp khŸc phĂŽc nhĂ·ng mĂt tiÂȘu cĂčc trong ÂźĂȘi sĂšng 21 všn hož x· hĂ©i cña ÂźĂt n-Ăc .
- 35. 35